XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

kontsulta arrunta


Epeen diagrama ikusi Euskalkien diagrama ikusi Testu-moten diagrama ikusi

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa ag kr 0166 - Azkar dabiltz - esaeban etxekoandreak paperari begirada bat emon orduko.

2. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa ag kr 0166 Neure etxekoandreak daukazanak langoa ia, edo ia barik.

3. 1900-1939 gipuzkera antzerkia a. arozena 0003 ANTZESLARIAK: etxekoandre gaztea, etxe-barruko jantzia.

4. 1900-1939 gipuzkera antzerkia elizdo atzetorkia 0007 KATA.: Baña, etxekoandrea, burua orrenbezte nekatzeak on-egingo al-dio?.

5. 1900-1939 gipuzkera antzerkia elizdo atzetorkia 0012 KATA.: (Atetik, oso larriturik) Etxekoandre au lana, au zorigaitza!.

6. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0013 Etxekoandrea'ri esan zaiozu, mandazaianera aristian bixiguak prexko, prexkoak ekarri dituztela ta guretzako iru koxkor zamarrak erre ditzala.

7. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0019 Etxekoandre, Joxe-Igeltsu (Gela barrutik) eta Aundi-Mandi.

8. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa anab don 0112 Ordurako Anita etxekoandre gazteak edo libra txokolate ala bakallo-zerra sartu zuan saski bakoitzean....

9. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.i. uranga 0127 Gaba igaro zuben Luisachok al zuben bezela; eguna argitziakin bat, topo egiñ zuben baserriko echekoandriarekiñ, zeñak galdetu ziyon, ia zer zebillen garai artan eta inguru ayetan.

10. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.i. uranga 0127 Esango diyot echekoandre nere emengo arkiera nola dan-diyo Luisachok.

11. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.i. uranga 0140 Luisacho, lotzaren mendean zeguen guztiz, ezer etzekiyela esateko; bañan nola zan ikas nai aundikua, arretaz jarraiturik echekoandriaren agintza guztiyai, irichi zan bere naierako jakite osora.

12. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.i. uranga 0140 Egun guchiyan egin zan, bere ontasunezko umilltasunakiñ, echekoandriakika borondatiaren jabe, non, andik illabete batzuetara, biyotzak bidiak idiki, eta maitasunera sarturik, ezkontzeratu zan echeko galayarekiñ, bizitzeko zoriontasun aundi pakesko eder gozuan.

13. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ldi 0190 Burnigiñak, argiñak, eunleak, zurgiñak, jazkigiñak, abesti zaleak, etxeko andreak...... berdin, nork-bere langintzarekiko.

14. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa e. iglesias 0024 Dakigunez, bein bakar bakarrik juan zan Loyolara, Loyolako etxekoandriak, San Inaziyoren koñatak belauniko Jesukristoren odolagatik eta Pasiyuagatik eskatu ziyolako.

15. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ldi il 0117 Burnigiñak, argiñak, eunleak, zurginak, yazkigiñak, abesti-zaleak, etxeko-andreak... berdin, nork-bere langintzarekiko.

16. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa anab usauri 0021 Etxekoandreak, aurrenekoz pilarmonika aidean ikusi zuaneko deadarka asi zana, orain ontzien otsarekin balean karraxika bizia atera zuan; orrez gañera, aulkian exerita zeudenak aulki ta guzti erorita atera zutena.

17. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa elizondo loretegi 0186 Egun batzuetan esne ederra ematen zion, eta gosaltzean, etxekoandreak neskameari esaten zion: ¡Auxen da esnea! Lodi-ederra, koipe utsa.

18. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jbdei 1922 0253 - Asarre zeuden igeltzeroak, lanian ari ziran etxe arretako etxeko-andreak, amarretakorik etzietela ematen eta.

19. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jbdei 1922 0253 - Begira, ezan zun Juanitok: biar amarretan lurrera eroriko naiz ni,ta nere zalaparterara etorriko dek etxeko-andria, ta zuek azi zaitezte orduan esaten: gixaxoai naiezak eman dio; deituko ote diogu apezari.

20. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jbdei 1922 0253 Etxeko-andre, neskame, ta igeltzero guziak igo zuten zer zan ikustera, ta zioten ez asnas barik, luze luze aurkitu zuten Juaniko.

21. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jbdei 1922 0253 Etxeko-andria apeza bearr bearrekoa zala ta, bidali zun bere billa neskamea Juanikok berriz iriki zitun begiak, eta erdi negarrez begiratu etxeko-andreari ta ezan zion: - Zuk dezu nere naiezan erru guzia, etxeko-andria!.

22. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak a lamiak 0101 Arrát yoán zen Lamía eta errán zión etxéko andríari.

23. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa zerb gh 1927 0441 Nun eta ez zituen, arte hortan, biga behar, lau gathu zaharrak zirela kausa! Sehiak ziren bethi hutsean: gathuentzat behinere etzuen erratekorik etcheko-andereak.

24. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa ox 0247 Etcheko-andre hoberenek bazakiten iruten eta heiek emeki emeki egin atorra, mihise, dafailak etziren berehalakoan histuko.

25. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb sup 0069 - Dariusek manatuak, ontsa onak, etchek'andrea, perrechil eta gatzean arin arina erreak!.

26. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb sup 0069 - Janzkitzu, etchek'andrea; beharrez, iretskitzu, zailak iduritzen balimbazaizkitzu.

27. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb sup 0069 - Hots, etchek'andrea, azken hauk garhaituko ahal ditutzu!.

28. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb sup 0069 Uste dut hamabigarren hoi erhiaz sartu ere zion ahoan, ezen gorri beltzatua, ezagutzarik gabe, leher egiten ari, azken hatsetan zen orai etchek'andre dohakabea.......

29. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb sup 0069 Oi Dariusen lasterrak, Katalin tarrapatan jin zitzaiolarik erraitera, harek manatu hamabi chintchimariak janik, leher egiten ari zela etchek'andrea!.......

30. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 - Atxeberri'ko etxeko andrea juan dan astean obiratu dute.

31. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1902 0001 - Ez nauzu ezagutzen, etcheko-andrea?.

32. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1904 0001 Etchekandreak berehala inguratu du estalgi batez.

33. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1904 0001 Bainan, behar bezala, etchekandre zuhurraren ontasuna zen borda hori, eta asurantzako kompanieri da ziloaren tapatzea.

34. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Etcheko Anderea erregina bat da sukaldean eta etchean.

35. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Etcheko anderek ere hura nahiago; ezen urean trempan ezarriz laster hantzen da; bazka lodi eta legun bat egiten du; anhitzek uste dute oraino hura dela tourteau-etan hoberena, harek duelakotz ur gehienik hartzen.

36. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Ez etcheko anderea hori ez duzu hola; ura bethi ur da; ura aski balute, urdek ala bertze kabalek haunditzeko ala gizentzeko, ezinduke biziki nekatzerik, hek ezin asez.

37. 1900-1939 sailkatu gabeak poesia lek 0033 Baratzan dago txermena
Ondotik gora lerdena:
Etxeko andria kopla dezagun
Nagusiaren urrena
.

38. 1900-1939 sailkatu gabeak poesia lek 0034 Etxe ontako Etxeko Andreak
Amabi gona sedazko;
Amabi gona sedazko eta
Zilar-mantoia gerrian:
Orren parerik ez da azaltzen
Isasondo'ko errian
.

39. 1900-1939 sailkatu gabeak poesia lek 0055 Urre txintxarri-kordena...
Jaunak eman dit ordena
Etxekoandria koplatutzeko
Nagusiaren urrena
.

40. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa osk akats 0238 Hau entzunik harrituta zegoan etxekoandrea, Nati andre alarguna.

41. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa abeletxe gazig 0014 Mendexa'ko alkatia barriz, odol-berritu bat lez joan zan errira, etxekandreak, bere ontzakoa gorde ondoren emon eutsozan lau ontzakoegaz.

42. 1940-1968 gipuzkera antzerkia netx lbb 0198 Eta orain asten da, gure antzerki-saioa; gure teatro-sailla: (Abotsa aldatuaz, jolasti): Gure sukaldetako etxekoandre guziak bear duten sendagaillua... Ankak zuzentzeko, makilkada bat berna-ezurrean!...

43. 1940-1968 gipuzkera poesia x. lazkoz 0919 Etxeko-andre aserre dago
kalte egitea'gatik,
baiñan xoriak ase ta ondoan
ezaiote axolarik.

44. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa yazp 0055 Txapela erantzi zuan eta Etxe onetatik erten duen ildakoen animen aldez; Aitagurea... erresatu zuanean, etxekoandreak:
- Zartu zaitez barrura, esan zion; sutondoan berotzera, aparia emango dizugu, eta gero belar legorren gañean lo egingo dezu.

45. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa yazp 0055 Ikusten danez, etxekoandre au biotz onekoa zan, Jaungoikoaren izenean, etxez-etxe, eskian zebillena, onela bere etxean artu zuanean.

46. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa yazp 0055 Etxeko-andrea, aparia egiten ari zan; lapiko aundi bat bete berakatz sopa, beste lapiko bat bete gaztaña egosi, eta talua ta esnea.

47. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa or 0053 Gure etxekoandrea New Orleans'en da alaba zaitzen gaixoetxean, eta gaur bertan galdetzen diot zer iduri zaion.

48. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa or 0053 Adiskide aundi: Datoren gabonillaren 12gn beteko ditut lau urte, I.L. onara etorririk, eta egun ori aukeratu dut etxera itzultzeko, gure etxekoandere onen baimenarekin.

49. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak a. zavala 0204 Etxekoandreak ikusi ta onela esan zion: - Bañan, Txirrita, nora zoaz postura ortan?.

50. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak l. mitxelena 0079 Bere etxekoandrearen ondoan ikasten du probetxuzko gauzarik aski ogeitabat urtez eta gero senharbat ediren sian, dohaiñ edo erossis estait nola.

51. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak l. mitxelena 0080 Etxeko andre onaren ikasbide onek eztu uts bat besterik: frantsesez egotea.

52. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0255 AURTZAINAK.- Zu beinipein ezpaita au etxekoandreak iakin dezan garaia zaude ixilik eta txintik ez atera.

53. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia lf 0098 Chechili.- Ez dut fitsik ikusten, etchekanderea!.

54. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia lf 0099 - Etchekandereak galdu du....

55. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia lf 0106 Koche.- Jujetarat, Etchekanderea?... Bainan jujekin badakizuia zer despendioak izanen ditutzun?.

56. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. astiz 0030 Aita batek, bere buruari zar iritziz, seme azienari esan zion: - Miguel Premin: ni ta etxeko andrea zartu gathuk eta bizi gerala etxeko andre bat ikusi nai diagu.

57. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. astiz 0030 - Bedaioko borda batean neska bizkor bat zegok; yoan adi arengana ta esaiok:
- Praiska; nire gurasoak etxekoandre berri bat bear dugula diote.

58. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. astiz 0030 - ¿Nai al zenuke zerorrek gure etxeko andre izan?.

59. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. astiz 0030 Andik laster berriz bidali zuen etxekoandre bila.

60. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0010 Emazteak etcheko-andere paregabeak dira bainan modari itsutuki josiak.

61. 1940-1968 sailkatu gabeak bertsoak bertxapel 1962 0071 Arozamenak
Ate ondora juan giñaden
eta kantari ekin,
kuadrilla aundi bat antxen geunden
guztiyak geren pozakin,
nagusiya're goratu gendun
Euskalerriko kantakin,
etxekoandria an etorri zan
pezeta txiki batekin,
ai lenbizitik zer eingo zigun
guk iñola ezin jakin.

62. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1957 00001 Etcheko anderia bere alaba maitearen despeitzeko, khutcha azkar batean: bada mihise, bada oihal pheza balios, ( berak gazte demboran irunak ) bada dafaila litsdun eder, bada soineko, sar eta sar: artean nigar batez bustitzen dituela...

63. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1957 00001 Ez du behar Bazterretcheko etcheko andere gazteak desohorerik eztei egunean, bi borthak zabal-zabala espos garborako hermeirua, dendariak, ezteilier guzien bichtan, zabaltzen duenean.

64. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1957 00001 Bazterretcheko anderearen bihotza ez othe da, hitz horietan, guti bada guti, ilhuntzen? Zer izanen da harendako bozkario handitan heldu zakon etcheko andere gazte hura?...

65. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1961 00001 Errazu Errekaldeko Rosario San Franzizkorat doa hunen andre bezala; eta hunen inguru hotako amerikano lagunen oto-lerroa ikus-eta, nago bertze zonbait ere ez othe diren egun hortan bultatu han etcheko andere izaiterat.

66. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1962 00001 Zer izanen den chuchen ez dakigu, bainan diotenaz, goizian, etcheko anderek kausituko dute bazkariaren moldatzeko edo laguntzeko baliatzen ahalko duten plat zonbait prest-presta.

67. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1962 00001 Otzaila undarean asken egoitzarat lagundu dugu Dominika Bacho Peko-Austeyko etcheko anderia, 68 urthe zituen.

68. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. gereño 00003 Ori guztia bearrezkoa da baña orren gañetik izkuntzak bultzakada bat bear dau, españar izkuntza baztartu barik, bearrezkoa dogulako gure bizitzako artuemonetarako, etxekoandreak jarraitu dagien euskeraz otoi egiten irakasten euren semeai, bai aitagurea bai Agur Maria antxiñakoak.

69. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... egutkarm 1953 00001 Gure artean kipula ta berakats askorik ezta artuten; etxean askotzarik bear izan ezta be, ainbarik iñoiz aurkitzen ba da etxekoandrea gustora ezta ibiliko.

70. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... l.m. satrustegi 00001 Dionez, oztopo auek etxeak eta familiak sortzen dituzte: beti gizon bateri ta semeeri lotuta egon bearrak, etxekoandre izan bearrak.

71. 1969-1990 bizkaiera ahozkoak p. etxebarria 0094 Da gero urtetan otzien etzekoari ba leku askoan, da egun beten yoan san abadeagana pregunte etxeko andrea, ba a ber ser ein leion edo ba, selan urtetan dauen ba, amak edo estait nor ixingo zan.

72. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura erkiag 0028 Urrategiko basetxe bateko atartera busti busti eginda heldu ziran mutikoak, etxekandre maratzak sukaldera eroan ebazan.

73. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0030 Erriko etxekoandra guztiak ogi bat eroaten eben altzoan.

74. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0030 Etxekoandra txiki bat zan bein eta ogi txiki bat ekarren olatatzat.

75. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0084 Eta etxekoandreak berean artu zituan.

76. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0084 Gizona arrituta, ia orrek zer esan nai eban, itandu eutson etxekoandreari.

77. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0084 Eta etxekoandreak:
- Ez al zara zu, gerratik etorri barria?
- Bai!.

78. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa osk atorra 0107 Kattaliñ zan alboko etxekoandrearen izena.

79. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak karmel 1971 0091 Ez dakit gure etxekoandra orrek, prijidutakorik ipinten dautsen; iñoiz tomate-saltseagaz, urdai edo urdai-azpiko zati batekin, edo lukainka muturtxo batekin.

80. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak zubk 0043 Donostiako estropadak, an bertan guk ikusi eta ezagutu gendun itxas-otsoen larritasun eta kezkatik gain, errian geratu ziran atso-agura, etxekoandra, gaixo eta abarren ordu larriak be gogoratzen dauskuez.

81. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak zubk 0279 Altzibar baserrian bertako jauna ilda billatu eben, eta bertako etxekoandria zaurituta, ilteko zorian, eta alaxe il be, eta bardin euren 23 urteko alaba.

82. 1969-1990 euskara batua ahozkoak zahar hitz 0023 - Haurrari xuxent lehenik zentzua, gero bete burua
- Etxeko andrea nolako, etxeko aldea halako
- Ama: geroaren orratzailea
- Aitatxik sagardoia landa, semetxiak sagarrak bil
- Alaba ezkont-ezak nahi duenean, semea ordu denean
- Haurrak hazi, nekeak hasi
- Alabaduna beti artzain
- Haurrak ez badu nigarrik, ez dik edanen titirik.

83. 1969-1990 euskara batua ahozkoak zahar hitz 0023 - Ezkontza pobrerik ez da, heriotza aberatsik ere ez
- Ezkondu aintzin, aldapa guziak zelai
- Orai gazteenek ere asko dakite
- Gure mutikoa axola gutikoa
- Nexkatorik onena etxeko andrea
.

84. 1969-1990 euskara batua antzerkia j.a. aduriz 0093 Jan dugu, bai, arkumeki
laurden xerra ugari,
etxekoandreak guretzat
ederki prestaturik.

85. 1969-1990 euskara batua antzerkia d. landart 0029 MAIALEN - Ez hainbeste ez... Zer nahi lan badiat... etxeko seme ttontto horren gatik... eta etxekandrea berriz beti oihuka, nagusia, ahal den pilda, beti nexkatxen ondotik... bai! ederki nauk!...

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/4 00127 Une hartan bertan, basoko uso zuria, lehengo etxeko-andre gazte, ederra izatera bihurtu zen, eta etxeko jaunak bere egiazko emazte maite, kutuna zela ezagutu zuen.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/6 0071 ALGOAZI.- Egun on, etxekoandre.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak baietz/1 0073 L: Zer da zure Aita? N: Mekanikaria, nire Aita mekanikaria da. L: eta zer da zure Ama? N: Etxekoandrea.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak bertsost/8 0062 Ez zela larritzekoa, bolara bat besterik ez zela izango, pentsatuz, lasaitzen zuen bere burua, baina haren zergatiak piska bat kezkatzen zuen etxeko andrea.

90. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. ormazabal 0010 Baina hango etxekoandrea aspalditik zegoen animalitxo pare bat bizi-bizirik harrapatzeko aukera egoki baten zain, eta....

91. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0100 Eta orain arte gure etxekoandrea andre berriaren zale eta eske bazen ere, esan behar da, orain inbidia pixkat baziola.

92. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0100 Inbidia bakarrik ez, beldur pixarren bat ere bai; etxeko agintaritza bere esku zegoen, eta etxekoandre berriak kenduko ote zion beldur zen.

93. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ipuin harrigarriak/2 0022 Eta hango etxekoandre bizi izan omen zen puska batetan.

94. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ipuin harrigarriak/2 0022 Baina etxekoandre sorginak ez omen zuen inolaz ere nahi.

95. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura t. elorza 0024 Etxekoandreak senarrari dei egin zion.

96. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0038 Gurekin zegoen familia ez zen oso ezaguna, baserri batetakoak ziren, eta etxeko andrea amaren laguna izan arren, gutxitan egon ohi ginen haiekin.

97. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0019 II ATALBURUA AMA Elisa txikitatik bere etxekoandreak hezi eta hazia izan zen.

98. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0059 Etxekoandrea sukaldean ari zen bere sendiarentzat afaria prestatzen.

99. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0098 - Zer du honek, emaztearen aholkua leihotik entzun? Ala gure etxekoandrea sorgina ote? Makurrena zera da, hartza hemen daukadala bizi bizirik, hezur eta mami. Nora ihes egin?.

100. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0064 Ikus daitekeenez, oso eskari sinplea; erraza gertatuko zitzaion Etxeko Andreari hartan gustu ematea.

101. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0080 - Etxekoandere! Gure kontu hori! - Askotxo igo zaizue.

102. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0080 Berehala papertxo batekin etorri zitzaien etxekoanderea.

103. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0080 - Ez gizona, ez! esan zien etxekoandereak.

104. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. onaindia 0032 Beitu, agian horixe da gure arteko adiskidetasunaren arrazoi sakon bat, ordurarte konturatu ere ez nintzena, zera, ni nola ez naizen hemengoa eta ene ogibidearen kausaz jendearekin ibiltzera behartua nagoen, eta edonolako jende guztiarekin ibiltzera gainera, direla etxeko andreekin edo direla dendetako enplegatuekin, aurpegian kailoak sortu zitzaizkidan, baina bera ez, ez zen gauza ezezagun batekin hitzerdia esateko ere, eta maiz argiki ikusten zen neskatxaren batek berarekin ibili nahi zuela, eta nolako neskatxak gainera, baina alferrik.

105. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. valdes 0028 Nerekin esamesean ederki jardunda, kanporakoa hartu zuen etxekoandreak, pentsakizun itzel eta nahasien mendera utzi ninduelarik, jakin grina nobelakoia, izuikara erlijiotsua, gau zarratuan elizaren ilunpetara labaintzen gareneko sentimenduaren tankerakoa, behin barruan gaudela, koro garaipeen urrunean, argi errainu mendre bat erreparatu, gona ala sotana igurtzotsa somatu... eta gorputz osoa aidanez bihurritzen zaigu.

106. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. amuriza 0006 Etxekoandreak esaten du: -Bai hemen ere lehen, baina denak jan ditugu.

107. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0056 Herritarrekin atsegin eta goxo baina sarjentoarekin erratza bera baino latzago jokatzen zuen tabernako etxekoandreak eguerdi hartan egin zion harrera apartak burutu zuen sarjentoaren erabateko hondorapena, parecemos payasos.

108. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0090 Arestian ari ginenaren hariari helduz, aldapa hura eroso igo zuen zaldiak, eta Linok ez zuen berriro tutua jo beharrik izan, zai bait zuen eia aurrean Enkarna etxekoandrea, oraindik atalaga eskuan.

109. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. elias 0165 - Ez, ez... - Gaisorik ez bazara hala ere - esan zion begiratuz etxekoandreak.

110. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. elias 0165 - Tira Itziar, ekarri zaiozu kafesnea etxekoandreari - agindu zion Julenek.

111. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. elias 0165 Ilunabarrean, nagusia eta etxekoandrea oheratu ondoren izan zuten ama-alabak elkarrekin hitzegiteko nahiko denbora.

112. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. elias 0189 - Lagundu zaiezu logelara - agindu zion etxekoandreari Alzaga zaharrak, malkoz betetzen zitzaizkiola begiak.

113. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0071 Aita, Raimundo baita ere, banka-gizona eta ama etxekoandre sotila ziren familia batetan jaio zen.

114. 1969-1990 euskara batua literatur prosa l. dorronsoro 0026 Tenientearen emazte Klara andereak jasoa zuen ijito-neskak haren etxera joatekoak ziren albistea; eta, bera, bere mirabeak eta etxekoandreak, agure erkindua eguberriko eguzkiaren irriki ohi den eran, zegozkien zai, auzoko andere baten etxetiarrekin batera; Zoramen ikusteagatik han bildu bait ziren denak.

115. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0071 Goizez, haren espaloiak etxekoandre presatuz eta mordoxkatan bilduta apal mintzo ziren lanik gabeko gizonez betetzen ziren.

116. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lf 0056 Bere koinataren etxean apairu txarra eginik, bertsuak ez ziozkan etxeko andereari lekuaren gainean adi-arazi.

117. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. unzurrunzaga 0076 Deliberamendu-batzarra delakoan, adibidez, taldea Udal Kontseilua izan daiteke, eta taldekide bakoitzak herritar baten papera antzez dezake: jubilatua, maistra, etxekoandrea... adin, lanbide, maila ezberdinetako jendea.

118. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0025 Lenin-ek optimismorik haundienaz esan zuen, sukalde zuloko etxekoandrea Estatu arazoak erabakitzeko gai izango zela komunismoarekin.

119. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak legazpi 87-88 0150 Mª ANGELES SALCEDA * 31 urte. Etxekoandrea.

120. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0097 IRAKURMENA - 12
Baserriko etxekoandrearen ogi egitea bezala da Orixeren poesigintza: (Ogi eguna).

121. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak satr 0070 Biharamonean etxekoandreari gertaera pasaizua kontatu ondoan, etxe hartatik alde egitea hobe lukeela adierazten dio: - Ez, gaixoa erantzuten dio etxekoandreak; Jainkoak emandako gurutzea jasan behar du bakoitxak.

122. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak satr 0190 - Gaurkoa behintzat, txakurragatik izan da, dio etxekoandreak; haurrak maite du eta bardakoa oso barne sartu zaio.

123. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0074 Axularrek bere etxeko andreari: odei bat Larrune gainean ikusten duzunian esan niri, mesedez.

124. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hitz egin! 0047 Hona hemen, datiboan jar daitezkeen beste hitz ezagun batzu:
aeroneska
mekanikari
emakume
mutil
erizain
neskatila
esnesaltzaile
polizia
etxekoandre
postari
ileapaintzaile
taxista
.

125. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. olazabal 0009 Emakumezkoari dagokionez, gauza bat bakarra esango dut: orain dela gutxi plazaratu zen datu batek zioenez, etxekoandreen artean ehuneko 87-k gaisotasun bat sufritzen dute beren lanaren ondorioz.

126. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. urcelay 0091 Ikusgarria da nola edozein aldetatik erromes guztiek, San Martzial inguratuz eta nolabait babestuz dagoen gaztainadira jotzen duten, ez da gutxiagorako nola elkartzen diren gizonak, emakumeak eta umeak familiaka edo lagunarteka belar berdearen gainean korroan eserita, gero etxekoandreek kontu osoz prestatu eta saskietan sartu dituzten janari gozoak jateko.

127. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0372 Alzola-n, Semeola baserriko etxekoandreak konjuro hau botatzen zion ekaitzari: .

128. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0013 Getariako jatetxerik ezagunenetako batean, txakolina erabiltzen eban etxekoandreak.

129. 1969-1990 gipuzkera antzerkia uxola 0308 TXANO - Zerbaitegatik esaten din amak, gaur edo biar etxekoandre onak izatera iritxiko gerala.

130. 1969-1990 gipuzkera antzerkia lab toe 0276 NESKAMEA - Etxekoandre! Jaun bat etorri da berorrekin itzegin nai duana.

131. 1969-1990 gipuzkera antzerkia lab toe 0398 Geldi zaite emen, Etxekoandrea laister agertuko bait zaizu.

132. 1969-1990 gipuzkera antzerkia a. arrinda 0041 Amaren ama moroa zala zurru-murrua sortu zan Tiebasen, etxekoandre berria Tudelatik ekarri zutenean.

133. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura l. dorronsoro 0044 Etxekoandre batek eltzekari baten osaki guziak aragia, lekakiak, e.a. antolatu dituanean, eltzea sutan jarri, ta ordutan egon bear izaten du egosi-zai.

134. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0097 Jende guztia Mr. Freddie Widgeon Gazteari adi-adi begira gelditu omen zan an: Etxekojauna, etxekoandrea, izebak eta etxekoalaba.

135. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0105 Dirudinez, zakur arek ez zuan uste etxekoandreak ipiñi zion jan-legeak zaldun inglesen atzekoaldea jatea debekatzen zionik.

136. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. linazasoro 0163 - Aguafuertia ekarrizu!... - agintzen du etxekoandren buru egiten duanak.

137. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i.m. atxukarro 0318 Etxekoandreak, galtzarbean pitxarreko botilla aundia artu ta gizoneri ardoa emango zien sarri xamar; ez noski - lñaxio Marik nai beziñ sarri.

138. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i.m. atxukarro 0318 Ark muturreraño nai ardua ta etxekoandreak beetxo uzten....

139. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa j.r. errauskin 0147 Etxe-jabea emakume ezkongai bat zan, au da, etxeko andrea, eta onengana joaten ziran errenta pagatzera baserri artako senar-emazteak.

140. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa j.r. errauskin 0147 Baña au ere ari zan zartzen, eta semeak etzeukan etxeko martxa artzeko asmo edo biderik, eta etxeko andreak, ikusirik baserrirako martxa txarra zetorrela, esan zion:.

141. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa uxola 0012 Igazitako negu luze artan eroritako euri ta edurrak, ba-zirudian garbitu zituztela mendi ta zelaietako orlegi mota guztiak, ederturik eta dizdirakorrago utziaz milla orlegi margozko zapiak etxekoandre maratzak oi duten antzo ta mendi gallurretatik zintzilikaturik utziaz, eguzki ta zeru printzaz josirik, legortu zitezen...

142. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. oñatibia 0028 Bustialdia artu naian, etxekoandreari ur beroa gerta zezaion agindu zion.

143. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0002 Egibar`ko baserria Iñigo`ren ama-titi Maria de Garin, Egibar baserriko etxekoandrea, izan zan eta bien arteko artu-emanak ez ziran sekulan galdu.

144. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0002 Baserritar arrek memori ona zeukan oraindik eta bere esanetara biurtu ziran idazleak: batzuek esan baiño bi urte geiago zitun Iñigok: Egibar`ko etxekoandreak zionez.

145. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0002 Baiña, Egibar`ko etxekoandreak arrazoi; memori obea zeukan Iñigo berak baiño.

146. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0022 Alako batean, gure auzoko Dominika garraxika leiotik: - Etxekoandrea, gorrik datoztela...! Gorrik datoztela...!.

147. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm bidaso 0011 Aurre-susmo geurekiko xamar oek noski, egiztatu aal izan giñuzen ordea etxekoandrea ta alaba bat agurtzean, sartu bezain laister.

148. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm inauteria 0165 Eta, esker-agiritzat, baita baso-ardo betea ere utziko etxeko andreari.

149. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak s. etxebarria 0055 Caracas'tik Euskalerrira etorritako etxekandere euskalduna ere, iritzi ortakoxea zala ikasia naiz.

150. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak m. manzisidor 0066 Alderantziz, beti, zure emaztearen bereiztasunak goraipatu itzazu eta etxekoandre zabalaren doaiak bere edertasunarekin iñor gutxik bezela alkartuta dauzkan emakumearekin ezkonduta zaudelako, bere aurrean zure burua zoriondu zazu.

151. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa etxamendi 0033 Ostatu huntako etxekanderea eskualduna da, arrunt gaztea. Bi urte du hunaratua dela.

152. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa etxamendi 0033 - Nolaz da jadanik holako etxekanderia? galdegin zakon Begoñak.

153. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa etxamendi 0064 - Etxekanderiak harrituik ziauzketxun.

154. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa b. mendisco 0041 Herabe izpi batekin hurbiltzen ginen, eta ardurenik etxekandereak manatzen zuen hamarreko bat... edo biga... edo errekien andana bat.

155. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak larz 0075 Ez ote ditugu deitzen gure etxeko andreak.

156. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ibai-ertz 0001 Donostia`n, andre euskaldun bateri ain zuzen, kastellana batek galde egin omen zion bere semetzat eta etxekoandre ark, erdera mordolloan, erantzun au bota omen zion: .

157. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1983 0001 Zer egiten duzu talde berean sartzen bazaizkizu bi etxekoandre, hiru lizentziatu, bi langile arrunt, moja bat eta beste lau edo bost ikasle gazte? Nori enfokatu behar diogu gure programaketa? Hori batetik, eta, gainera, bata euskaldun berria baldin bada, pare batek zerbait irakurtzen dute, beste bostek ezer ez..

158. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak basarri 0001 Ango nagusi-etxekoandreak dira Agustin Lertxundi ta Agustiña Argiñena.

159. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak basarri 0001 Gu joan bearrak giñan baserriko etxekoandrea bezperatik etortzen baizan Zarautz-a, erosi bear ziranak erostera.

160. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ondo eta merke jateko lekua donostian 0001 Donostiako Virgen del Carmenen aurkitzen den Bar Tetuán-ek etxekoandrearen izena hartu zuen aspaldidanik.

161. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ondo eta merke jateko lekua donostian 0001 Bat Tetuán La Cata da, etxekoandrea Katalina delako.

162. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak etxabu 0001 Baiña bizitzeko bearrekoak ez badira ere bai mesedegarriak, etxekoandreen lanak ederki erreztuten dutenak.

163. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak etxabu 0001 Gure etxekoandreeri galdetu bear genioke tresna oiek erosi araziaz zabalkundeak ziririk sartu dien ala ez.

164. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. agirretxe 0001 Bat egiñago baita ere auzoko beste etxekoandreekin.

165. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. agirretxe 0001 2. Nekazari-errietan baserriko etxekoandreak, errialdeko goraberak zuzendu-bear ontan, sartuago ta eskubidetsuago ikusi bear genituzke.

166. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. agirretxe 0001 Zergatik gure erriak ainbeste zokoratu dituzte beren etxekoandreak? Auen alkartasunak sortu bear dira eta zor zaien malla ta gizarteko influenzia kendu egin diegu, bai, ta len bait-len ori dena itzuli egin bear zaie.

167. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. agirretxe 0001 Orretzaz gañera, lan ezberdin askotan jokatu bear izaten dualako, bere personatuna osotzeko bide txit egokian dagola baserriko etxekoandrea, ezin ukatu.

168. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1977 0001 Nola nahi dela, harremanak luze joanik ere, saltzeko erabakia hartua izan behar du etxekoandreak.

169. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak z. andonegi 0001 Martxoaren 3an, 80 urterekin il zen Txurruka Azpiazu-tar Eusebi GAZTAÑETA baserriko etxekoandre zintzoa.

170. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1988 0001 ETXEKO ANDRAK Tichauer irakasleak ez daukoz aiztuta etxeko andrak bere billaketea egiten dauanean.

171. 1969-1990 zuberera antzerkia casve petteb 0117 Eta zû, Xaxi maitia,
zirate etxenko bihotza:
Etxekandere berria,
gureki zure egoitza.

172. 1991> bizkaiera literatur prosa l. ayesta 00099 Etxeko andreak, ateetara urtenik, nozik bein etxe baten esaten euskuen ea txixa egin barik gengozan; ezpabe, ez joiala limosnarik emoten.

173. 1991> bizkaiera literatur prosa j.m. etxebarria 0341 Nekazaria eta etxekoandrea bere aldi guztian.

174. 1991> bizkaiera literatur prosa j.m. etxebarria 0341 Nekazari eta etxekoandrea bere aldi guztian.

175. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak aretxabaleta il 0007 Ekarri dezagun hori Aretxabaletara: okinarendako, eskolumearendako, Murrukixoko gaztearendako eta Errotabarriko etxekoandrearendako da idazten dugun esaldi bakotxa.

176. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0010 DONTZ.- Atean jo dute, etxekoandre.

177. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0010 DONT.- Etxekoandre.

178. 1991> euskara batua antzerkia i.e. odriozola 0030 BENITA: Zuri berriz beste zerbait azalduko zaizu buruan, baldin etxekoandreak entzuten badizu.

179. 1991> euskara batua antzerkia i.e. odriozola 0038 Nagusia eta etxekoandrea ere, ez nolanahikoak...

180. 1991> euskara batua ikasliburuak i. urbieta 0090 Arrainsaltzaileen ausardia eta hizketa bereziak arrainen aurkezpenak egitean, etxekoandreekin eta beste zenbait bezerorekin.

181. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. gonzalez 00264 Biharamunean goi-goian zegoenean aleluia abesten, etxeko anderea, zaku-patatarekin topo egin eta lurrera erori zen.

182. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. gonzalez 00264 Etxeko anderea jasotzen hasi zen eta gure laguna behean utzi zuen konturatu gabe.

183. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura txiliku 00118 Nik esplikatu nien garbi aski hura etxekoandrearen iruzur bat zela, baina alferrik.

184. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m.e. ituarte 00196 Gero, etxekoandrearengana zuzendu eta galdetzen dio: - Ez al duzu hau baino ardo hoberik? Urtetsuagoa den beste ardoren bat?

185. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. aldekoa 00127 Mahaia ipini zuen eta etxekoandre bat bezala zain zegoen, lehenengoko kateako berriak ikusten.

186. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0026 Handik pixka batera, xagu etxekoandre bat azaldu zen, oso jator eta zintzoa.

187. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0037 Mari Titarek eskutitz bat utzi zuen etxekoandre xaguarentzat, eskerrak emanez eta esanez itzuliko zela noizbait bisitan.

188. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0149 Eta hori al da etxekoandrea izatea?, esan zuen Txokoloskik.

189. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. nuñez 0024 Etxekoandre bat agertu zitzaien haserre.

190. 1991> euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 00172 Horregatik gaituzue zalantzatan, geure zirriborro honetako muga estu jakinen barruan, Gazteluzar-eneko etxekoandreak horren jeloski gordetzen zuen altxorrari buruzko xehetasun eta adierazpen gehixeago eman ala ez eman, merezi duen ala ez.

191. 1991> euskara batua literatur prosa txirringa 00250 Ostatuko etxekoandreak alkohola eskainiz darama arratsalde osoa.

192. 1991> euskara batua literatur prosa n. beristain 0041 Lifek beregana erakarririko lehen emakume-andana nekazari eta etxekoandreena zen, zeinak herriko gune kontserbadoreena osatzen baitzuten.

193. 1991> euskara batua literatur prosa j. eizagirre 0011 Etxekoandrea lanera joana zen eta gainontzeko maizterrak kanpoan ziren.

194. 1991> euskara batua literatur prosa i. unzurrunzaga 0081 - Egun batzu gehiago eta zelak ez dizu kili-kili egingo; aste pare bat barru etxekoandrea bera igoko zaio gainera: bildotsa baino otzanago jarriko da.

195. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0075 Baina ez zuen ezer demostratzen, kasu hauetan sentiaraztea delako garrantzitsuena, Javierri bere egonezina sentiaraztea, ez zuela Klarak fruitua ernetu eta bildu ondoren larrak jaten eta usteltzen utzi zaion pikondoa bilakatu nahi, ez zuela isolamendu urbanoaren paisaia osatzen duten begizulodun etxekoandre horietako bat izan nahi (...).

196. 1991> euskara batua literatur prosa garm 0020 Etxekoandreari galdetu zion zergatik ote zen ohitura hura eta etxe hartako emakumeak sorginak uxatzeko jartzen zuela horrela erratza erantzun zion; etxetik urruntzeko eta ganaduari kalterik ez egiteko.

197. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0101 Pasabidea zeharkatuz, etxekoandreak ate bat zabaldu zuen egongela ilunaren amaieran.

198. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0101 - Bai -esan zuen etxekoandreak-, badira bost urte alogeran dagoela.

199. 1991> euskara batua literatur prosa m. gonzalez 0110 Etxekoandrea zain neukan iturriaren ondoan, zeinetan harrizko ume bat eserita baitzegoen, buruan lastozko sonbreiru berde-urdin ajatua eta eskuan lore-sorta bat zeramatzana.

200. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00120 Dendetan edo baserrietan etxekoandreak zeregin garrantzitsua zuen (eta du); baina jarduera horiek gainbehera egin dutenean aipatutako jaitsiera gertatu dela esan ohi da. Hala ere, esplikazio horrek ez du dena argitzen.

201. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00120 XX. mendearen hasieran herri industrializatuetan, industrian emakumeen enplegua garrantzitsua zen eta, harrezkero, jaitsi zen. Izan ere, garai hartan herriko emakumeek baino ez zuten lan egiten. Orduan etxekoandrearen eredua norberak lortu nahi zuen ideal bihurtu zen.

202. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1999 00155 Fenomeno honen aurrean galdetu beharko genuke: hala izanik, hobe al da emakume hauek etxekoandre izaten jarraitzea?

203. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0040 Hilmeza garaian etxekoandreak zenbait oferenda egiten zituen jarlekuan.

204. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0035 Giroa baretu ondoren ere, agintarien txosten askotan etxekoandreek elkarrekin zituzten elkarrizketak zaindu egin behar zirela aipatzen zen.

205. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0303 1851ko abuztuan Pellipenborda erre zenean, hala zabaldu omen zuen herrian bertako etxekoandre zen Bitoriana Azparrenek:

206. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0130 - Abel, Abel...! ari zaio etxekondrea, eskuekin gelditzeko aginduz, hegan doan erle-saldo bati. Aireak horditasunik gabeko dardara dagi argitasunaren zainetan.

207. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0130 Etxekoandrearen ondora hurbildurik, bil, Maria, bil, bil! agindu behar zaiela adierazi diot kortesia osoz; eta, hor, hor, hor! esanez seinalatu behar zaiela non gelditu behar duten.

208. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0130 Etxekoandreak ez dit, ordea, entzuten. Larri da, bustirik ditu begiak:

209. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0079 Irailaren amaiera arte olako kideak atzera eta aurrera ibiltzen ziren, ibarra eta mendiaren artean (ûnguumlratuumlz), baina binaka txandakatzen ziren, elkarren ondoko bi zeregin zituztenak (etxekanderea eta artzain nagusia adibidez) aldatzen zirelarik.

210. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0099 Gero etxekandereak gosaria prestatzen du: arrautzak, urdaia edo urdaiazpikoa, ogia eta ardoa.

211. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0099 Jan ondoren etxera jaisten da, eta neskato zegoena (artzain-mutil ere bazena) udaldiko bigarren etxekandere/artzain nagusi bihurtzen da.

212. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0010 6.ik Herri-jakintza horrek, gutxienik, bi adar ditu biak ikertuko ditudanak, etxeko-sendagintza gehienbat, etxekandereek ezagutzen dutena, ta jinko txipien herri-sendagintza (ezur zuzenketa, larrumin, sendaketa, belarren erabilera).

213. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0119 Etxekanderea txerri-hilketaren ondoren.

214. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0119 Kasu idealean, etxean etxekandere zaharra eta gaztea bizi dira.

215. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0185 Bataioa noiz izango zen elizan sermoian jakin zuten, eta hiru aizoak eta etxekanderearen iloba gonbiteen zain egon ziren.

216. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0185 Bataiotik astebetera, inork ez zuen (ez etxekandereak eta ez lehen auzoek) bataio-otordurik aipatu.

217. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0185 Etxekandereak ohitura hautsi zuela aitortu zidan,....

218. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0216 Bigarren Mundu Gerra baino lehen, artean garia egiten zenean, etxekandereak sorora joaten ziren garitara Ama Birjinari abuztuaren 15ean ogi-ofrenda egitearren.

219. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0216 Gari harekin apaizaren etxekoandereak garai batean irina egiten zuen, Eukaristiarako legamiarik gabeko ogia egitearren.

220. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0216 Etxekandereek etxeko hilobiaren gainean txanponak uzten zituzten umeei erritozko zerbitzua ordaintzearren.

221. 1991> gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0043 Eta une labur batez biak ixilik egon ondoren, etxekoandreak erarik atsegiñenean:

222. 1991> gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0043 Orduan, aulkitik jeiki-ta, etxekoandreak eskeñi zion:

223. 1991> gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0043 Bereala akeita ontziarekin, wisky botilla ta gañerako ontziekin azaldu zan etxekoandrea.

224. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak a. zavala 0073 Bazkal ondoan, mandiora joan da auzoko etxekoandre batek arrioa zabaltzen zuan.

225. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak a. zavala 0073 Gurea Ondartza-barrenakoak, idiak ziran etxeko andreak, zabaldu zuan.

226. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak a. zavala 0073 Gero, etxekoandre arek, arropak-eta erakusten zijoan bezela arrioaren alabantzak egiten zituan:

227. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak i. olea 00050 Erropak eta ontziak garbitzeko tresnak nola manejatu eta zaindu ere jakiñ bearra dauka. Plantxatzeak ere baditu bere lanak. Eta etxea eta altzariak garbi eduki bearrak? Zurezko eta telazko gauzak sitsak joko ez baditu, kimika ere jakiñ bear du etxekoandreak. Etxekoentzat gosariak gertatu bear eta bera jaikiko da goizean lenbizi.

228. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak i. olea 00050 Etxekoandreak beste edozein aiña langille dirala argi ta garbi dago. Orregatik bear dute babestuko dituan eta bere sari eta guzti zaartzaro oparo bat lortuko dieten Alkartasuna: Etxekoandreen Sindikatoa.

229. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak i. olea 00050 Baditeke ori ere, baiña biotz bigun eta xamur askoa duten etxekoandreak badira ba. Zer atarramentu aterako ote genduke guk oien laguntzik gabe?

230. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak i. olea 00083 Garrantzirik aundiena osasunari ematen diote. Urrena, ezkontzan daukate euren itxaropena. Osasun onarekin eta aurtxo bat aziaz, senar on batekin bizitzea da Italiko emakumeen elburua. Euren ametsik gozoenetako bat, aurtxo bat laztanduaz senarra noiz etxeratuko zai egotea omen litzake. Eziñ esango degu Italiko etxekoandreak benetan maitagarriak ez diranik. Amets ori egi biurtzen laguntzen ez badute, ez dute italianoak barkaziorik.

231. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak salav 00011 Kapoiekin eramaten zituzten bi baserrietako saskiak Gabiriako nere etxekoandreak ekartzen zituan Donostiatik bere etxera; eta, nere nagusiari bezela, berdin ematen zizkion bere baserri-nagusiak Daitako gizonari ere: bakaillo bat, bi tomate poto eta libra bat txokolate.

232. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak salav 00011 Santo Tomas egun artan, arratsaldean, iru t'erdiak alde ortan, nere etxekoandre Eulalik bialtzen niñun.

233. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak salav 00041 Ala dio emazteak bere aurpegi tristearekin: - Etxekoandre, silla bat emango al didazu mesedez? Asper-asper eginda nator da...

234. 1991> lapurtera-nafarrera antzerkia iratz 0217 MATTIN BIHOTZANDI (Dutea ekartzen diote): Huna, andereak, etxekandrearen partez.

235. 1991> lapurtera-nafarrera antzerkia iratz 0217 ANDERE BAIBAI: Etxekandrearen partez!

236. 1991> lapurtera-nafarrera literatur prosa a. luku 00007 Beti iduritu zait menaia haundiaren egiteko haserrez jeikitzen den etxekanderearen axola duela Errobiak, bere hegien xahatzeko xedez.

237. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak xarb 0124 Beste behin, etxekanderea xurikitak egiten ari baitzen, apeza zurruaren barnean sartu zuen, xuriketak gainetik eman eta bertzarekin ura zurrura ixurtzen ari zen emaztea, soldadoak sartu zirelarik.

238. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak xarb 0124 Ordu haietan omo, dash eta horrelakorik ez baitzen, hautsa emaiten zuten xurikiten gainetik, eta ura pollikiño gainera ixurtzen, urak hautsen potaza urtu zezan: lan horren egiten ari zen beraz etxeko anderea.

239. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak xarb 0124 Etxekandereak erran zion: Habil hortik kanpora, artzain txarra!

240. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1992 0032 Eroskik bere Maxiak dituen herrietan etxekoandre eta orohar kontsumitzaile oroi zuzenduriko tertulia berri bat ospatzen da gaur arratsaldeko 4etan Maxian bertan.

241. 1991> sailkatu gabeak egunkariak m. manterola 0028 Bertso hauek ez dute abendua eta abenduko jaiekin zer ikusirik, joan dan udaberrian erri txiki batean bazkal ondoren, etxekoandre batek bere senarrari buruz konta zizkigun gertakizunek grazi egin zidaten ta andik sortu zitzaidan buruz bide au.

242. 1991> sailkatu gabeak egunkariak i. intxausti 0035 Argiñanok ondo ezagutzen du bere audientzia eta aholku eta mezu guztiak etxekoandreei zuzentzen dizkie.

243. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1993 0012 Bokarta txikia denboraldi hasieran oso preziatua izaten da etxekoandreentzat, baina aurten ez da horrela izan Frantziatik etorritako inportazioagatik, Iparraldeko eta Frantziako arrantzaleak urte hasieran hasten baitira lanean.

244. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0013 Kontsumitzaile eta etxekoandreak jakinaren gainean izan daitezen irailean Hendaian porturatutako 56.000 kilo hegaluze Hegoaldeko kontserba enpresek erosi zutela ohartarazi zuten kofradietako iturriek.

245. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak goierritarra 1998 00025 Guztira ia 6 milioi emango dira eta honela banatuko dira: Ekuadorreko Erlezain kooperatiba sendotzeko milio bat emango da (ADSIS), Indiako etxekoandreei bufalo emeak emateko 1.100.000 pta. (ADT).

246. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak elgoibarren 1993 0005 Asuncion albaina. 56 urte, etxekoandrea

247. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0011 Ostean, etxekoandreak aparia opa izaten eutsen.

248. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0012 Senarraren etxera ezkontzen ziranean, etxera sartzean etxekoandreak emazteari ur bedeinkatua emoten eutson etxeko ateetan.

249. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0012 Etxekoandra barriak bere amaginarrebearengandik ogia eta argizaia artzen ebazan.

250. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0012 Eginbear oneri olatak esaten jakon eta bein olatak egin ezkerokoan, emazte barria etxearen etxekoandra biurtzen zan.

251. 1991> zuberera saiakera-artikuluak j-l. davant 0062 (...) bena de facto, pratikan, Nafarroaren hegalpean bizi zen, historian ûsû agitû zeion bezala, bena heben arrazo doblez, Baxe-Nabarre eta Biarnoko lûrretan etxekandere beitzen Jeanne d'Albret, bien artean ohatûrik dela Zûberoa herria.

251 emaitza

Datu-estatistikoak: