XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0230 Neri, mugimendua pintatzeko entseio futurista hura gogara arazten didate.

2. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Harria buztina balitz bezalaxe lantzen du, eta materiale berriak erabiliz aberasten da: zeramika polikromatuak, burdin forjatua, altzairua agerian, bidrierak irudi futurista bitxiz margotuak, hori guztia askotan obra berean, altzari edo etxe, ustekabeko konbinaketa modutan elkarturik.

3. 1991> euskara batua ikasliburuak historia eta artea/dbh 00366 Umberto Boccioni pintore futuristak, eskultorea ere bazena, forma originala deskonposatu zuen eta espazioan irudien mugimendua iradokitzen saiatu zen lehenengoetarikoa izan zen. Eskultura kubistak ere egin zituen bolumenen bidez.

4. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0019 Abangoardiazko (...) eredua Marinetti eta bere laguntzaileek Milan antitradizionalistan sortutako mugimenduaren barnean definitu bazuten ere, futuristen sintoma, poesigintza eta ihardueraren azterketa sakon bat fenomeno abangoardistaren osotasunaren mekanismoak ikertzeko tresna bikaina izango da zalantzarik gabe.


5. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0023 Hala ere, 60ko hamarkadaren lehen urteetan Enrico Crispoltiren eskutik hasi, eta Giovanni Lista, Mario Verdone, Anna Maria Ruta, Claudia Salaris, Ezio Godoli, Maurizio Scudiero, Gabriella Belli, etabarri esker jarraitutako ikuspegi historiko berri honek dokumentazio kopuru izugarria argitara ateratzea lortu du, lehenengo aldiz esperientzia futuristaren ikuspegi orokor bat izatea ahalbidetu digularik.


6. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0023 1914ean Bruno Corra eta Emilio Settimellik, L'Italia Futurista talde florentziarraren buru ziren bi gazte, Milanen artelanaren neurketa futuristari buruzko manifestu bat argitaratu zuten, Pesi, misure e prezzi del genio artistico, zera baieztatuz: Aurrerantzean gure ateetan honelako gauzak adieratzen dituzten plakak ipini beharko ditugu: (...).


7. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0031 Pintura futuristaren bi testu sortzaileak Manifesto dei pittori futuristi (1911ko otsailak, 11) eta La pittura futurista (1911ko apirilak, 11) proposaturiko elementuak dituzten lehen irudiak baino lehenagokoak direla egia bada ere, artisten lana une honetan bere estudioetan prestatzen ari da.


8. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0035 Baina hori bakarrik ez, 1910eko uztailaren 8an (eta iturri futuristaren arabera) Veneziako erlojuaren dorretik Contro Venezia passatista manifestu sutsuaren 800.000 ale bota zituzten.


9. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0035 Manifestu futuristek, baita luzeak edo edukin teorikozkoak eta ez zuzenean propagandistikoak ere, idatzi den hiriaren izena, eguna, hilabetea eta urtea adierazita daramate, honela pentsamenduaren abiadura, trebetasun kontzeptuala eta interbentzioaren larritasunaren metafora eginez.


10. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0035 Manifestu futuristak elkarrizketa ekiditen du, zentzu bakarreko generoa bait da, erantzunik gabekoa.


11. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0039 Hitzak askatasunean, 1914ean argitaratutako liburu aurrikusle hori, ideien proiekzio sozialari buruzko diskurtso futuristaren barnean publizitaterako laguntza sintaktiko eta grafiko bihurtu zen, eta futuristek esperientzia nahiz baliabide materialak lortzen hasi ziren bezala aberasten eta konplexuago bihurtzen hasi zen.


12. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0051 Zentzu honetan, 1986an Veneziako Grassi Jauregian aurkeztutako Futurismo Futurismi erakusketak, artisten hautaketaren eta komisarioek erabakitako muga kronologikoen inguruko polemikak alde batera utziz, funtzio garrantzitsua izan du, dudarik gabe, ikuslego orokorraren, kritikaren eta argitaletxeen interesa unibertso futuristarantz susperterazteko.


13. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0055 Ezaguera berri honek, argitasun pragmatikoz errebindikatua, aurretik pintura eta eskultura birtualki gainditzea zekarren, hau da, orain arte teorizazio futuristek jarraitutako ikuskera sektoriala gainditzea, noizean behin interbentzio estetikoko helburu zehatzei hurbildu zitzaizkienak:


14. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0055 Guk, Balla eta Depero futuristok, fusio oso hori burutu nahi dugu, unibertsoa berreraikitzeko eta alaitzeko helburuarekin, hau da, osorik birsortzeko.


15. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 1909ko otsailaren 20an Pariseko Le Figaro egunkarian azaldutako manifestu futuristarekin aldarrikatu zuen Marinetti poetak arte antiklasizista baten eta etorkizunera begira jarritako arte baten beharra, bere forma espresiboetan teknika modernoaren eta hiri handietako gizarte masifikatuaren espiritu dinamikoari erantzungo liokeen arte baten beharra.


16. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Pintura; futurista garatzeko deialdia zabaltzen zuen manifestu honek Carlo Carrá, Umberto Boccioni, Giacomo Balla, Luigi Russolo eta Gino Severini artisten sinadurak biltzen zituen.


17. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Handik denbora gutxira azaldu ziren eskultura eta arkitektura futuristen manifestuak ere; dinamikaren printzipioaren ikuspegi praktiko bat eman nahi zuten ahal zen neurrian, eta bakoitzak bere printzipio-aitorpena formulatu zuen.


18. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Bizi-errealitate modernoak ezinbestez galdatzen zien artista futuristei beren forma espresiboetan denboraren menpe baldintzatutako fenomeno pertzeptibo aldiberekoetara egokitzea.


19. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Hasieran, beren helburu artistikoak egikaritzeko, puntilismoaren sistema piktorikoaz baliatu ziren futuristak, hain zuzen objektuak kolore eta indar-lerrozko quanta animatu eta bibranteetan deskonposatzeko asmoarekin; gero, abstrakzioaren teknika kubista aplikatu zuten objektuak desmaterializatzeko prozedura artistiko bezala.