XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Zer ajola, irakurle, zu ta ni biok gure Galaxiari?.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Galaxia delakoan dago gure Eguzkia, eta beste izar guziak bezela jiraka ari da ere.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Eta, izan ere, zer da gure Galaxia ori?.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Puntuxka bat Galaxian.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Eta, alaz ere, gure Galaxia ori ez da asko.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Dozenaka daude gurea bezelako galaxiak, millaka obe, multzo ikaragarritan alkarturik; eta galaxia-multzo auetxek ere, berebat, multzoen multzotan....

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Besteko, Hubble`ren legea dakienak badaki galaxia orrek, eta alaber beren multzo edo galaxia-mordoak, ikaragarri azkar ari zaizkigula urruntzen; eta berdin ere beren artean.

8. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Galaxian bertan geldituko giñake alarik ere.

9. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0044 Gure Galaxiatik ateratzen millaka pasako genituzke urteak.

10. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0045 Alabaña, gure Galaxia au orren neurtu-eziña ba zaigu ere, zer da munduan puntutxo bat besterik?.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0082 Aproximazio hau oso ona da, zeren eta beren galaxiaren zentruaren inguruan duten azelerazio zentripetua guztiz arbuiagarria da ( ordenekoa, eguzkiaren kasuan).

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0082 Eguzkia bera ere, izar bat den aldetik, azelerazio oso ttikiz higitzen da galaxiaren zentruarekiko.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kirolak 1975 0158 Egyptiar jatorriko Astronomi Dantza, adibidez, astruek unibertsoan duten jarrera eta galaxiaren barruan burutzen duten ibilia imitatzeko eginik zegoen.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. kortadi 0305 Maitatua eta maitalearen elkar aditzea forma urdin argi eta moreetan plasmatzen da, korapilatuz eta elkar osatuz, mugimendu diagonala duen gorputz bakarra moldatzen dutelarik. Hondoaren gau urdina eta beronen galaxiak konposizioaren oinarri dira.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0017 Suposa dezagun, ideiak finkatzeko, bi galaxia ditugula A eta B. A galaxiatik neurketak egiten baditugu, B galaxia V abiadura batekin urruntzen dela ikusiko dugu.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0017 Aldiune konkretu batetan B galaxiatik argi-izpi bat ateratzen bada, A galaxiaraino iritsi arte egingo duen espazioa bien arteko distantzia da, , non, t, bidaia egiteko behar duen denbora den.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0017 Denbora horretan B galaxia A-rengandik urrundu dena hau da: .

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0048 A eta B galaxiek elkarrengandik urruntzeko behar izan duten denbora Hubble-ren konstantearen balioaren alderantzizkoa da, azken adierazpenean agertzen denez.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0065 Gauzak honela izanik, distantzia konkretu batetara hartzen dugun galaxia baten gorriranzko lerrakuntza handiagoa izango litzateke bigarren kasuan bere abiadura hala delako kontuan izan (6) adierazpena, H kasu horretan handiago delako.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0097 Aldiune honetatik aurrera materia grabitate-legearen funtziopean dago eta galaxien eraketa prozesuak hasten dira izar zaharrenekin batera.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 IV. GALAXIAK Galaxien azterketarekin hasteko, lehenengo orokortasun batzu ikusiko ditugu segidan gure galaxiaren azterketarekin hasteko.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 Gure Galaxia mota arruntenetakoa da, beraz, berari buruz esango ditugun gauza gehienak galaxia guztiei aplikatu ahal izango diegu.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 Jakina denez, galaxiak hiru taldetan banatzen dira beraien morfologia kontuan izanik: kiribilak, gurearen antzekoak eta ugarienak (ezagutzen direnen erdiak gutxi gorabehera); eliptikoak, elipsoide itxura dutelako, askotan nukleorik ere identifikatu ezin zaielarik; eta irregularrak, forma konkreturik gabe.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 Galaxia kiribilen artean ere hiru mota bereizten ditugu besoen banaketaren arabera: Sa, Sb eta Sc, lehenengotik hirugarrenera besoak nukleotik gero eta bereiztuagoak dituztelarik.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 Antza denez, gure galaxia Sb eta Sc motakoen artean dago, baina hori ere ezin dugu ziurtasun guztiz esan, galaxiaren barnean gaudenez gero oso zaila egiten bait da bere egitura aztertzea.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 1.- GURE GALAXIA 1.1.- Konposaketa eta egitura.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0129 Gure Galaxiaren osagaiak ondokoak ditugu: a) Izarrak. Eboluzioko fase guztietan ditugu eta galaxiaren masa gehiena suposatzen dute.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0145 Hasieran objektu hauek ez ziren galaxia aktibo bezala sailkatu beraien espektroaren analisiak ez zuelako inongo emisio-lerrorik edo bereiztasunik agertzen.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0145 Harizpien espektroa galaxia eliptikoenaren berdina gertatu zen, honela arazoa ebazten zelarik.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0145 Espektroaren itxuratik ondorioztatutako Doppler lerrakuntzaren arabera, BL Lac galaxiarentzat konkretuki, urruntze-abiadura 20.000km/s ingurukoa da eta distantzia 1.400 milioi argi-urte gutxi gorabehera.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0267 Itsasoak, galaxiak, neurrigabeak izan arren, giza bihotz barrenean sartuta, bere edozein bazterretan ezkutatuko lirateke.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0252 Jarraituko ote dute galaxiek elkarrengandik betirako urruntzen?.

33. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00029 Era horretan, zera aurkitu zen, alegia, teleskopioaren laguntzarik gabe ikus zitezkeen izar guztiak (gutxi batzuk salbu) multzo erraldoi batekoak zirela eta Esne-Bidea edota soilik Galaxia deitu zitzaion multzo horri.

34. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00029 Hasiera batean Eguzkia galaxia honen erdigunean zegoela pentsatu zen, baina aurrerago egiaztatu ahal izan zenez, gure astro-multzoaren kanpoaldeko besoetako bateko izar bat gehiago besterik ez da.

35. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00029 Gureaz gain, milaka galaxia gehiago aurkitu dira harrezkero.

36. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0009 Bazuten dagoeneko milaka bizitza ezberdinen berri, beren galaxiako zenbait izarren inguruan biraka ari ziren planetetan kokatuak.

37. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0009 Orain hasita zeuden A-33-Z Galaxiako bizi-erak ikertzen, beren galaxiatik hurbilen zegoena baitzen.

38. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. urkijo 0007 Ertz bateko botoiari sakatu zion, eta orduan mahai gaineko kristala piztu egin zen, bere azpian galaxiaren hiru dimentsiozko mapa erakutsiz.


39. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. urkijo 0007 Elkarren ondoko planetak menperatuz, galaxiaren eremu zabal baten jabe egin dira.


40. 1991> euskara batua literatur prosa j. gaztelumendi 00034 Kutxan kosmosa ageri zen, izar andana handia galaxiak osatzen, kometak, izar usoak; lurra ageri zen, urdin, hodeien artean...

41. 1991> euskara batua literatur prosa i. irazabalbeitia 0022 Galaxiaren txoko urrun batean egonik, seguruenik ez zuten azkar aurkituko eta egun batzuk behar izango zituzten.


42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00020 Lick Obserbatorioko 3 m-ko diametrodun teleskopioz hartutako argazki honek Sugearen Nebulosa deitutako eskualdea erakusten du, gure Galaxian. Eskualde hau eratzen ari diren izarrez aberatsa da. Argazkian sakabanaturik ikusten diren eskualde txiki ilunak materia trinkodun hodeiak dira, izar kondentsatzeko prozesuan.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00020 Duela 4.600 milioi urte Galaxiako gasen eta hautsaren baitatik kondentsaturiko bezalako hodei bateraino jarrai ditzake gizakiak bere jatorriak. Zientzilariek egin duten Genesiaren historiaren berreraikuntzaren arabera, Lurraren azaleran aurkitzen den harri-garau bakoitzak, ur-molekula bakoitzak eta izaki bizidun bakoitzak sortzaile duten hodei horren baitan dute sorrera.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00199 Ikuskera honetan krosko belzdun untziak ikusten ditut, otien multzo itzelak bailiran, Galaxian barneratzeko beren jaioterri diren izarretatik hegan abiatzen.

45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0231 Gure Galaxian gauden tokian gaudelako, ortzian ikusten ditugun izarren banaketa ez da uniformea, eta batzutan izar bikoteak ikusten dira elkarren ondoan, ia norabide berean.

46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 (...) elipse horien planoa ez dago galaxiaren diskoaren planoan.

47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 Bere orbita lortzeko kalkuluen arabera periastroa (Galaxiaren nukleotik distantzia minimora dagoen puntua) 6.000 argi-urtetara dago kokaturik, eta apoastroa (nukleotik urrunen dagoen puntua) 21.000 argi-urtetara.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 Bira bakoitzean kumulu globularra bi aldiz iragaten da galaxiaren diskotik baina, lehen esan dugunez, beren trinkotasuna nahikoa da diskoaren eragin grabitatorioak sakabana ez dezan.

49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 Bestalde, Keplerren bigarren legeak dioenez, kumuluak azkarrago higituko dira galaxiaren gunearen ingurutik doazenean, baina handik urrundu eta kanpoaldera ateratzen direnean, alegia, guk hobeto beha dezakegun unean, oso zaila da beraien abiadura neurtzea, hain urruti egotean ortzian ia finko ikusten ditugulako.

50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 Jadanik bukatu behar dugu kumulu globularren kontuekin eta horretarako, une batez, Gure Galaxiatik kanpora atera behar dugu, beste galaxia batzutan ere kumulu globularrak aurkitu direlako.

51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0027 3. GURE GALAXIAREN EGITURA


52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0053 Zona horretantxe daude hidrogenoaren eta OH-aren igorpen-zonak eta bi elementu hauek dira gure galaxian ugarienak.