XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1934 0001 Andiki-seme au Toskana'ko uri buruan jayo zan 1302'garren urteko azilla'ren 30'an eta egun orretan ospatzen dogun biali deunaren izena ezarriaz.

2. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa netx lbb 0048 Andik Logroño'ra gero, ta Errioxa'ko Uriburu ortan artu zuten etxe-bizitza.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0041 Sendi osoak geldi-geldika surtan erabat erre ta illaundu, yuduen nagusiak indarrez antzokira eraman eta guzien begitan il arte astintzen zituten: gertari lazgarriok yazo ziran Aigito'ko iriburuan.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0027 Etzitzayon aski iriburuan egiña: etzion yardunari txolarterik ematen; zain eta muin Yaunaren ikasleen aurka zegon.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0027 Nil eta Euparate ibayen bazterretako iriburuak luzaro lurpean eortziak egon dira.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Guatemala uriburu zarrean 1731 garren urtean yaioa duzu Landibar.

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Guatemala uriburu berriaren iparraldean txoko ikusgarria duzu; txori ta liliz beterik ageri dira bazterrak; senar-emaztegaiak illunabarrean bertan dute batzarre, baratzen ederrak erakarrita, ta ixillean txutxumutxuka ari dira maitari berriok.

8. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. arregi 00001 Nere adiskide malizios batek esaten zuen bezela ba dira gure uriburuetan ministro izateko estudiatzen ari diranak.

9. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa alzola batalak 0130 Egia esan bear da: Eztakit Irungo erriak-beste aldizkari euki daben beste erri bat aurkitu leikean Euskalerri danean be, uriburuetatik kanpora.

10. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa x. kaltzakorta 0129 Gau baten lagunekaz edaten ziharduala euretariko batek esan eutsan txantxa antzean:
Danok daukagu aho-mihinean zure adorea baina egingo genduke ez zarala gauza Hamar Erregeen 3 Infernuetako hamar erregeen eleiza sagaratua, distritu guztietako huriburuetan eregiten zan eleizara joan eta ezkerreko igarobidean dagoan Infernuetako Epailea honaxe ekarteko.

11. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak n. barrenetxea 0034 Baina orain diñoenez leku bi areitara joatean, lndonesia-ko uriburu dan Djakarta-n bere geldialdia egingo dauala ta ango leterri-buru Suharto-gaz, be, berbaldiak izango dituzala.

12. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j. zubikarai 0011 1940.go Ekainillaren 14-an, Wehrmacht altsuaren oiñezko gudari-Talde batek Paris menderatu ebanetik, nazi-autokrateari Frantzi-ko Uriburua ikusteko gurari bizia sortu jakon, bide batez munduan zear bere burua garaille lez erakusteko, eta gaiñera, Sena-ko uri politaren etxe ta oroitarriak euren tokian (in situ) ikertzeko.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00021 Alexandrian, beste hiriburuan, Aristarko da maisu, Homeroren testuen interpretatzailea.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/4 0131 Estatutuak Autonomi Elkarte bakoitzaren izena, hiriburua, lurraldea, sinboloak eta konpetentziak erabakitzen ditu.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/4 0131 AUTONOMI ESTATUTUA
Elkartearen izena: EUSKAL HERRIA
Mugak
Hiriburua
Sinboloak
Kompetentziak
GASTEIZ.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. zabaleta 0026 6. Ibiltari bat oinez doa bere herritik hiriburura, lehendabiziko egunean bidearen 1/3 egiten du; bigarrenean 2/5 eta gainontzekoa, hau da, 20 kilometro, hirugarren egunean.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. zabaleta 0026 Aurki ezazu herri eta hiribururen arteko distantzia.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Erdi erditatik zeharkatzen du probintzia hau, iparraldetik hegoalderako direkzioan, Iruinea hiriburua inguratuz.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0176 Kolorezta itzazu ibai nagusia, bere ibaiadarraren bat eta ibai horren ertzetan dauden hiriburuak.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0039 Papelera zonatik aurrera jarraitzen dugu, eskualde horretako hiriburua den Tolosaraino iritsi arte (erdi arroaren erdigune naturala).

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0012 Beste zerbitzu askoren antzera, hiriburuan zentralizatu dira hauek ere; hau dela eta, probintziako beste eskualdeak osasunerako instalazio publikoen falta pairatzen dute, zentru pribatuen ugalpenarekin nolabait zuzendu nahi izan dena.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0014 Hiriburuan, zera nabarmentzen da: funtzio finantzarioak eta aseguroetakoak, zerbitzu pertsonal, merkatal eta garraiotakoak, karakter eskualdetiar eta probintzialeko ekipamendu-maila altuarekin; portuko industriako aktibitateak eta merkatal-sektore txikiak ordea, inguraldeko hauzoetan eta gertuko hiri-nukleoetan kokatzen dira.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0014 Hiriburuak, oso C.B.D. (Central Business District; Negozio-Distrito Zentrala) aktibo eta kementsua du, Askatasunaren Ibilbidea izanik beraren ardatza, eta Boulevard eta Buen Pastor bitartean hedatuz.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0138 Hiriburu hartatik, egitura sozio-ekonomiko arras desberdinak zituzten lurraldeak gobernatzen ziren.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7/oho 0181 Delako iragarkiak honela zioen: Bilbo inguruko herrietan eta hiriburuan bertan, negozio handi eta herrikoia aurrera ateratzeko familiak nahi ditugu.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0021 Gaztela-Leon Komunitate handienetakoa da. Burgos du hiriburua. Industria garrantzizkoa da Valladolid eta Burgosen; turismoa, berriz, Salamanca, Leon eta Segovian.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0021 Hiriburua Bartzelona da.

28. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0039 Xuberoan ez ezik Lapurdin eta bere hiriburuan hedaturik zen protestantismoa eta jansenismoa.

29. 1969-1990 euskara batua ikerketak elhuyar 0117 Beti ere area euskaldunaz ari garela kontutan hartuz, haietarik gainera hiriburuak kendu direlarik, ondoko emaitza ageri zaigu: - Euskaldunetan ugarienak diren kategoriak, espero zitekeenez, nekazari eta arrantzaleenak direla batez ere, eta gero artesau eta merkatarienak (75 %).

30. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m.e. laboa 0009 Gunean Joi dugu, hiriburua.

31. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i. azkune 0045 Hiriburuko alkatea eta Hyaltalin jauna, hango midiku ospetsua, ere gurekin ziren mahai inguruan.

32. 1969-1990 euskara batua poesia p. ezkiaga 0106 Hiriburuan jaio zen
ta Jainkoaren izenean
uhainetan hondoratzeke.

33. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0281 Eta maisuaren erregela eta begirada maparen baso eta sabanetan, ibai eta hiriburuetan galtzen zirenean, besoaren segak euliaren zunburruna errotik ebakitzen zuen, eulia esku itxiaren barruan atxilotuta geratzen zelarik.

34. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0033 Hemen, Orly-ko aireportuan, Atenaserako abioia hartu zuten, eta Grezia-ko hiriburuan Nikosia-rakoa.

35. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0215 Gudualdirako babes leku naturalak ezartzea eta Jerusalen hiriburuaren horma-hesi eroriak birreraiki, zen haren xedea.

36. 1969-1990 euskara batua literatur prosa h. etxeberria 0068 Geografiako irakasleari ikasia zion Tierra del Panen gari ugari zela eta Reykiawyk Islandiako hiri-burua zela.

37. 1969-1990 euskara batua literatur prosa h. etxeberria 0068 Reykiawyk kosta kakaztuaren hiri-burua zen.

38. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0007 Eta Huancavelica, Huancayo, Abancay... eta Cuzco, inca lurraldearen hiriburua, eguzkiaren sabeletik sortutako lurra: nola ez gogoratu Andesetako mendi mazelez osatutako Jose Maria Arguedasen poliedro itxurako gorputz hautsiaz eta haren jadanik sufrimendua inon kabitzen ez zitzaioneko suizidioaz, indiarragotzat zuen bihotz hura ezpata zuriak iragana, Limako espazio goibel hertsian kondorearen hegalada mugagabea berraurkitu nahi eta ezinean, Tupac Amaru-ren hilobitik sortzen ziren dei erdiragarrietatik ezinezko ametsak gorpuztu nahian, zumbaylluaren antzera, ezerezaren inguruan etengabeko zirkuluak osatu nahiz jirabira desesperatutan ibili zena.

39. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. m. de lezea 0007 Behin baten zurrumurru beldurgarri bat zabaldu zen herrialdean eta jendeak hala esaten zuen beldurrak aidean, zazpi urtetako aldia zazpi bider igaro ondoren, Hiriburuko herensugea bere leizetik irten zela eta bidean harrapatzen zuen guztia suntsitzen ari zela, berdin etxeak eta soroak, nola animaliak hala gizakiak.

40. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. arriola 0004 Athenas estatuaren luze-zabalak oso urriak ziren: ez zegoen giza-bizitokirik hiriburutik oinezko egun bateko bidea baino urrutiago aurkitzen zenik.

41. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. arriola 0004 Atika osoan (Athenas hiriburutzat zeukan lurraldea, hain zuzen) anitz hedatua zegoen eltzegintza artea.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1976 0024 Amnistia kontua dela edo ez dela, Iruineko Herria erabat kaleratua dagoela erran dezakegu, zeren aspalditto hontan egunoro, manifestazio bat egiten baita, gure hiriburuko karrikak, burruka zelai beroak bihurtzen direlarik.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. baztarrika 0051 Euskal Herriko hiriburu, herri haundi eta herri txikietako elizetan betetzen al da erabaki hori?.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zerbitzuan 1986 0021 Oraingoz hasiak gara, hiriburuetako hiru Udaletxeei zuzendutako Zerbitzu Sozial munizipalei buruzko ihardunaldi teknikoekin.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.a. arana m. 0037 Euskal Herritik gero eta hurbilago zegoen Aita Donostia Landetako hiriburu honetan eta hemen beteko zuen urte betean sarriago etorriko zen Iparraldeko bere herrirantz.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0002 Hiri-burua, Baiona izanen zen, bixtan da.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0012 Nafarroari dagokionez, Iruña genuela Euskaldunen hiri-burua ez dugu agian ahantziko.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak kulturtekaria 1985 0140 Guztien berri ezin ukan batek, eta ezer aukeratzekotan, Euskal Herriko hiriburua hautatu behar.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak kulturtekaria 1985 0140 Hiriburu zaharra, bai.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0004 Embajadore delarik, Londresko Galery National bisitatzen du sarritan, eta badu jadanik helburu zehatzik: Estadu Batuetako hiriburuari Londresko pinakotekaren pareko istituzio bat eman nahi dio.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mroyo margolari 0023 Zirkunstanziak exzepzionalak izan ziren eta, oportunitateak urri xamarrak izaten direnez, Mariano urritasun horri atxiki zitzaion eta bere kuadroekin Cristobal Colon-ek ozeano-itsasoa deitzen zuena gurutzatu zuen, Imperioko hiribururaino, eta Imperioko hiriburuan merkatu artistikoaren bihotzean kokatu zen, bitarteko urratsik gabe.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Hiriburua Pekin da.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kondairan zehar 0172 Enrike biak Parisera joan ziren beren tropekin, liga zaleen mende bait zegoen; hogeita hamar milako harmada batek inguratu zuen Frantziako hiriburua.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kondairan zehar 0235 Lurratze honek gertaera guztiz garrantzizkoak ekarri zituen hiriburura.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak geografia orokorra 0097 Hiribura Berna da eta bertako hiri inportanteenak Zurich, Basilea eta Ginebra dira.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak geografia orokorra 0219 Inkaen inperioko hiriburu Kuzko zela badakizue.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0022 Boghas-Kôìen jarri zuen hiriburua, eta inguruan herri sail bat bildu zen federagintzan, guztiak Errege handi deituriko errege baten menpean zeudelarik.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0022 Saindutegi hau hiriburuaren inguruan dago, eta hemen ere hiri murrailatuen errestoak aurkitu dira, beren jauregi galantekin, beren eskultur eta prozesio eta opariketako eskenak agertzen dituzten erreliebeekin.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. garmendia 0033 Behean: Dar es Salaam Tanzaniako hiriburu eta portu nagusia da.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. garmendia 0033 1980ean hiriburua Dodoman birkokatu zuten, herrialdeko zentru geografikotik gertuago bait dago.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0154 Europako zenbait hiriburutan eta Buenos Airesen garaipenik lortzen du erakusketetan.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0154 Argentinako hiriburuko Witcomb galerian aurkezten du 1922 urtean; handik urtetara beste euskaldun batek erakutsiko zuen, Elias Salaberriak, sala berean.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa semiologikoa 0023 Azpil Liputz eskualdeko herri txiki bat da, Easa du bere hiriburu.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0103 La Habana, hiriburua, munduko tabako eskulaneko zentrorik inportanteena da eta zigarropuru habanoek ospe handia dute.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/3 0012 Quito, hiriburua.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0023 Erdi Haroan ez zen, iadanik hiriburu baten beharrik zeren batasun gogorik ere ez bait zen.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ekurtek 1984 0056 Protestak hiru hiriburuetan Bi puntu nagusi horiengatik eman zitzaion hasiera otsailean protesta-ekintzei eta bi puntu horien alde ere segitu zuten AEKkideek kalera irtenez eta beren eritzia entzun arazi nahiean.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ekurtek 1984 0056 Hiriburuetaz gain, Eibar, Errenteria eta Andoain izan ziren Gipuzkoan ikasle eta irakasleen ekintza haundienak jaso zituzten herriak: Bizkaian, Gernika, Algorta, Basauri, Barakaldo: eta Araban, Laudio eta Amurrio.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararen liburu zuria 0288 Barne merkatuan agertuz joan den berezitasuna merkatal eremu handien sorrera da; jeneralean, probintzien hiriburu eta hiri populatuenen handitzearekin batera gertatu den fenomenoa, eta bateratzeko joera hori argiro ikusten da erostetxe handi edo supermerkatu direlakoen eraikuntzan.

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak siadeco 0264 Egoera hori ezin luzaturikoa da, Gipuzkoa karakterizatzen duen jende trinkotasuna gogoan hartuz gero; orobat, Hiriburuaz kanpo den hiritartasun handia kontutan hartuz gero.

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. goihenetxe 0060 Hasieran hiru hiri aukeratuak izan ziren Euskal Herrien eskualdeetako hiriburutzat: Maule, Donapaleu, Uztaritze.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0155 Donostia Gipuzkoa-ko hiriburua da, itsasegian kokatzen delarik Urumea hibaiaren bokalean.

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zer egin dezaket/1988 0027 7 hiriburuen arteko lineez gain beste hainbat ere aipa genezakeen, baina leku arazoak direla eta, horiek besterik ez dizkizut emango (bestela telefono listina bilakatuko litzaiguke gida hau).

74. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. nazabal 0030 Herrilanetako zenbait xehetasuni dagokionez, gauza bitxia gertatzen da hain xuxen ere egunotan gogoratzea nola 1961eko Irailaren 18an Iruñeko agintariekin biltzen ziren hiriburu hartan hemengo autoritateak: gobernadore zibila, Diputazioko lehendakaria eta Donostiako alkatea, Pasaia-Iruñeko autopistaz hitz egiteko.

75. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa historikoak/1 0235 Beraz, Bizkaia, Araba eta Nafarroan XVIII. mendearen bukaerako eta XIX. mendearen haserako kazetaritzaren hastapenak beti ere hiriburuetan garatzen diren bitartean, Gipuzkoan ez da beste horrenbeste gertatzen: ia beti esperientzia horiek Donostiatik kanpo jasotzen dira gorago aipaturiko seiehundar eta zazpiehundar kazeta horiek izan ezik, jakina, Arrasate, Bergara, Tolosa, Irun, Oiartzun eta honelako herrietan.

76. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa historikoak/1 0249 Egunkari ugalpen honen ardatz antolatzailea gauzaketa hauetatik gehintsuak eratu, sortu eta mantentzen dituen gizarte klasea besterik ez da: donostiar burgeseria komertziala (zenbaitetan, bultzakada gobernuaren aldetik etorri eta erabateko eginkizuna hiriburuaz kanpotik etorritako kazetariek betetzen badute ere) horretxek pixkanaka liberal progresista gisa gorpuzten ari den ideologia politikoa bait darama eta Herrialdearen barne-administraritzari dagokionean 1841era arte foruen kontrakoa argi eta garbi.

77. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa historikoak/1 0249 Bilboko prentsak, hortaz, hiriburua ezagutzen ari den goranzgo bultzadari eta, gehienbat telegrafoari esker (tradiziozko informazio-zirkuitoak berregituratzeko eta orekatzeko eraginak bait ditu fenomeno honek), hartuko du txanda.

78. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa historikoak/1 0249 4. Aldameneko probintziekin erkatuz hauek egundoko makrozefalia azaltzen bait dute gipuzkoar kazetaritzak erakusten digun bereizgarria hiriburutik kanpo titulu askoren sakabanaketa dugu.

79. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0016 Setiatze horiengatik Bizkaiko hiriburuari Gainditu gabeko Hiribildua titulua eman zitzaion, eta Udalan Txit Gorena tratamendua.

80. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0137 Hobekuntza hauen parte garrantzitsua hiriburuen artean autobide eta autopistak edo autoestradak egitea da.

81. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0137 Autobide eta autopista-tarteune ugari ditugu eta hiru hiriburuak elkarrekin eta Estatuko besteekin komunikaturik daude.

82. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0137 ARIKETAK 2. Osa ezazu koadro hau: Errepidea / Arruta / Gurutzatzen dituen hiriburuak / Linea / N-1 / Madril-Irun / radiala.

83. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0197 Orain azter ezazu nola joan den zabalduz zure probintziaren hiriburua.

84. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0197 XIX mendean gure hiriburuen lehen zabalgunea egin zen.

85. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0010 Udalerria, honako herriez dago eratua: Aginaga, Aldaba, Aldatz, Aritz, Atondo, Zia, Eriza (hiriburuarena egiten duena), Larunbe, Lete, Otxobi, Sarasa, Sarasate eta Zuasti.

86. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0010 Hirugarren arloko zerbitzuak Iruñean hornitzen dira, Itza Nafarroako hiriburutik oso hurbil bait dago.

87. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0010 30,64 kilometro karratuko luze-zabalera eta 454 metrotako garaiarekin, udalerria, Aizoaintz, Antsoain, Añezkar, Bailarrain, Berrioplano (hiriburua), Berriozar, Berriosuso, Elkarte, Larrrageta, Loza eta Oteiza herrixkek eratzen dute.

88. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0024 Urte honetan bertan, Espoz y Mina gerrilariak hiriburuaren inguratzea hasiko du, bertako biztanleentzat gose garai bat hasiaz.

89. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0024 Beren hiriburutiko irteeran, garaileek ohore militarrak eskainiko dizkiete eta askapena herri-besta haundiez ospatuko da.

90. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0024 Hirurteko konstituzionale garaian zehar (1820-1823), errealistek, sei hilabete iraunen zuen ingurapen luze batez blokeatuko dute hiriburua, eta 1823.eko irailak 17an kapitulatuko dute.

91. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Hedaduraz 14,46 kilometro karratu eta garaieran 436 metrorekin, udalerria honako leku hauetaz integraturik dago: Arraiza (hiriburua), Ubani eta Zabaltza.

92. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Udalerri ttiki hau hiriburuaren iparrekialdean kokatua aurkitzen da, 1,03 kilometro karratuko hedadura eta 430 metrotako alditudearekin.

93. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Atarrabia hiribildua sortu eta askoz ere beranduagora arte, Iruñeko San Nikolas parrokiaren auzo konstituitzen zuen, baina XII. mende bukaeran San Saturnino-rena zela aurkitzen dugu, hiriburukoa hau ere, eta seguruenik aitatutako erregeak hala disposatu zuelako.

94. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jauntxoak 0111 1. Donostia, Gipuzkoako hiriburua behin betirako Foru Erregimenean, Gipuzkoako hiriburua ibiltaria zen.

95. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bitez 0028 Brusela 1884ean Salís-ek, bere maisu zen Haes imitatuz, ikasketa txandari hasiera emango dio hiriburu europarretan eta lehen ikaskuntza destino gisa Brusela aukeratzen du, bere irakaslearen aholkuak jarraituz ezbairik gabe.

96. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak i. goikoetxea 0052 Laurak, Giartsu, Indartsu, Eiztaria eta Ola-gizona, joan ta joan aurrera, Galipornia`ko Erregearen uri-burura eldu ziran.

97. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa g. egaña 0046 Kostantino Aundia`k jasotzen asia, erromatar aginterriaren uriburu egin bait-zuan Istanbul.

98. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j.m. artzalluz 0031 1.525 biztanle ditu ta Murgia da uriburu nagusia.

99. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0153 Oihenart Maule`n, Zuberoa`ko uriburuan jaio zan 1592`garren urtean.

100. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1977 0006 17-an eta 18-an: Hiriburuko etxean eta zoin bere tokitan dauden apezgaiak.

101. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1988 0001 Igaro den urte honetan, Estatu espainiarreko hiriburu askotan egonak dira.

102. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak antzerkiaren bultzatzaile eibar aldean 0001 Popularitatea irabazten Antzerkiaren afizionatu hauen zaletasun eta IBIren ahaleginari esker, badirudi Eibar (kokapenez eskualdeko hiriburu kulturala izan beharko litzatekeena) antzerkia sarritan ikusteko gunea bihurtu dela.

103. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Maiatzaren 15a bitartean iraungo duten jaialdiok, Euskal Herriko hiriburuetako nahiz eta herri eta auzo mailako espektakulu bikainak bezain galantak bilakatuko direlakoan gaude, hau honela izan dadin ahalegin bikaina burutu duelarik Bateginik kanpainako jaialdietarako batzordeak, etxeko izen gehientsuenak batetik eta atzerriko talde ospetsuren bat ere (UB-40 Britania handiko taldean hain zuzen) bilduz guzti honen burutzeko.

104. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Azpimarratzekoa da, bestalde, udal askok laguntzak edo bekak eman dizkietela UEUn parte hartu dutenei, eta, hiriburuei dagokienez, badirudi Bilboko Udala dela deus eman ez duen bakarra.

105. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1989 0001 Baku, errepublikako hiriburuan, industriak, ehundik larogetahamarretan, geldi egonean daude, ehundik ehun Najicheva-n, Turkia eta Armenia artean kokaturik dagoen errepublika autonomoan, eta era berean ehundik ehun Lenkoran, bertako bigarren hiririk haundienean; esan du, ordea, Estibar Mamedov, huelga batzordearen zuzendaritzakoak.

106. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1989 0001 Baku hiriburuan miloierdi bat pertsona bildu ziren mitinean.

107. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1989 0001 AFParen ezagutza ofiziala, aktibista preso guztien askatasuna, Moskuko Kongresurako diputatu berrien hautapena, Karabaj herrialdearen subiranotasuna eta Baku hiriburuan toque de queda indarrik gabe uztea eskatzen zen ultimatumean.

108. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. bujanda 0001 Erriberako hiriburuan elurra.

109. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak l. etxezaharreta 0001 Landesetako hiriburuan manifestaldi bat burutu zuten 500 nekazariek iragan astelehenean.

110. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egunk 1990 0001 Poliziaren Gorputz Nazionalak 7.269 funtzionari ditu gaur egun Katalunian, horietako 4.414 Barcelonako hiriburuan.

111. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1990 0001 1990.eko abenduaren 19ko 10:00etan, hainbat kategoriako 255 arma-loteren arma-enkantea egingo da hiriburu honetako Zumalakarregi hiribideko 7.ean (Antiguoko Auzoa) dagoen aipatutako Kidegoaren akuartelamenduan.

112. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1987 0001 Durango izan da Euskal Hitz ezarri den, hiriburu ez den lehenengo udala.

113. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1979 0001 Narcís Serra sozialista da hiriburuko alkatea, eta Barcelona dice sí al Estatutari buruz egin zen jaialdian esan zituen hitz horiek.

114. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 - Frantzia, Italia, Portugal eta Espainiako alderdi sozialisten buruak Frantziako hiriburuan bildurik izan ditugu.

115. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hiriburuak, Yamena du izena.

116. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Bienbitartean hiriburuan ez ur ez argi.

117. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Joan den ostegunean, 150 frantses geratzen ziren hiriburuan.

118. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Oraintxe arestian aditzera eman denez, Nigeriako Kanpo Arazoetako ministroa, hiriburura iristear da.

119. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Yamena hiriburuan gertatzen ari ikusi ondotik, Gurutze Gorriak dei larria egin die gertakari deitoragarri horretan parte hartu duten guztiei, harmei utzi eta aitzurrari hel diezaiotela esanez.

120. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Hiriburu horretako artzapezpikuaren kritikei erantzunez, obra ikustera etortzeko gonbita egin zioten Els Joglars-ekoek, horrela bere kabuz ez ziotela ez erlijioari eta ez Pilar-eko Ama birjinari inolako irainik egiten ikus zezan.

121. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Txari Goienetxek Paris eta Zarautzen artean banatzen zituen bere pintura erakusketak, lehen hiriburu horretan bizi baita eta bigarren herri horretan pasatzen baitu udaldia.

122. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Txileko hiriburuan gero eta larriagoa da kutsaduraren arazoa.

123. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Herrialdeko erdialdeko bailara batetan kokaturik, eta Andes mendikateen gailur nagusietaz inguraturik egoteaz gain, Txileko hiriburuak badu beste eragozpen naturala, hots, hegomendebalde eta hegoekialdetik datozkion haize boladak, fenomeno hau negu partean areagotzen delarik.

124. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Aditu honek azaldutakoaren arabera, hiriburua osatzen duten hogeita hamahiru mila hektareatik, hemezortzi mila berreskura ezinak dira dagoeneko.

125. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Bertako unibertsitateko Sergio Bravo irakaslearen gidaritzapean plazaratu berri den Santiagoko ingurugiroaren narriadura izeneko ikerketa lanean esaten denez, hiriburuko zenbait auzoetan ematen den klimak, batez ere temperatura eta euriari dagokienez, aldaketa sakonak ezagutu ditu kutsaduraren eraginez.

126. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Poloniako hiriburua Varsovia dela jakitea baino probetxugarriago dateke porruak nola aldatu behar diren ezagutzea.

127. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak j. zarautz 0001 Uri aundietan, eta iri-buruetan Bilbo, Gasteiz eta Donosti aitatu ditzagun etxetik kanporako izkuntza bakarra gaztelera dugu.

128. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. egaña 0001 Aurten, Euskal Komunitate Autonomoaren hiriburuan saskibaloi talde indartsu bat osatu zenaren ustea zeukaten askok eta askok.

129. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herrizh 1988 0001 Destrade presentatuko da Hiriburun Mitterrand-ek Chirac garraitu du.

130. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1981 0001 EUSKAL KULTURAREN HIRIBURU NAGUSI

131. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1981 0001 Lau egunetan zehar, Durango euskal kulturaren hiriburu nagusi izango da.

132. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1987 0001 Guztiarekin ere, egingo asmo dira herrialde guztietako hiriburuetan gaurko deiturik zeuden manifestaldiak.

133. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1976 0001 Hiri buruko jauntxoen utzikeriak sortu bazion giro txarra baserritarren artean, hiritarren euskaltzaletasunak itzul lezaioke herrietan galdutako atxikimendua.

134. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1977 0001 Millagarrenaren aurreko urtean eta Iruña'ko uriburuan izan zan koroatua SANTXO AUNDIA.

135. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1977 0001 Amar urte lenago, bere Leire'ko konbentuan azi ta eziten egoan bitartean, arabiarrak Iruña'ko inguruetan ebiltzan euskal-erreiñuko uriburua eurakanatu gurean.

136. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0002 Datu hauek batezbestekotzat hartu behar direnez, hiriburuetan dexente handiagoak izaten dira.

137. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0001 Frantsesezko ikasketak 1847an Kochi-n jaioa, Shikoku irlako Tosa eskualdeko hiriburuan, Chominek Nagasaki-n ikasi zuen frantsesa, hara bidali bait zuten beka batez, eta gero Edo-n (egungo Tokio), bertan Japoniako Frantses eskolen aita zen Murakami Eishun-en ikasle izan zelarik.

138. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Glasgow-en, Europako Ekonomi Elkarteak 1900erako Europako kulturaren hiriburua izendatu zuen hirian, eraikitzen ari da azkenik Artezalearen Etxea, Charles-Rennie Mackintosh arkitekto eskoziarrak 1901ean diseinatua.

139. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aizu! 1987 0001 Adibidez: gure herritik pasatzen bada, eta goizaldeko 3etan gainera, zergatik gure herritik eta goizaldeko 3etan, eta ez ondoko herritik eta eguerdiko 12etan adibidez? Hortxe atzean lana dago; lehenengo, aurreko Korrikak ikusita, eta kontutan izanda herri handietan eta hiriburuetan egun argiz pasatu behar dela, errekorridoa egiten da.

140. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... x. kintana 0002 Tbilisin, Georgiako hiriburua halegia, juduen sinagoga bat bisitatu genuen, eta Azerbaidzaneko musulmanentzat meskita bat ere ba da.

141. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... g. arrien 0001 Gure uriburuak, Bilbo, Gazteiz, Donosti Erdi Aroan sortu ziran eta, Iruiñea eta Baiona leenago sortu arren, Erdi Aroan azi ziran.

142. 1991> bizkaiera ikasliburuak danok senide 00041 Jerusalem, uriburua zan, 30.000 biztanlez azpitik ebilena, uririk garrantzitsuena.

143. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00012 - Baiona: Iparraldeko hiriburu bikaina

144. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00010 Gasteiz: Arabako probintzian dagoen hiria da, lurralde honetako hiriburua. 200.000 biztanle inguru bizi dira bertan. Bertako jarduera nagusiak industria eta zerbitzuak dira. Eremu handi eta zabalak dituen hiria da eta parke ugari ditu. Ospe handia dute alde zaharrak eta Ama Birjina Zuriaren plazak.

145. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00010 Hiztegia: Lurralde: probintzia. Hiriburu: hiririk inportanteena; Jarduera: aktibitatea. Eremu: espazioa, lekua. Ugari: asko. Berdegune: hirian belarra, zuhaitzak etab. dauden lekua.

146. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0008 Erroma enperadoregoaren hiriburua izan zen, baina XIV. mendean lehengo egunen loria oroitzapen urruna baino ez zen erromatarrentzat; izurriteak, administrazio txarrak eta gupidarik gabeko kriminaltasunak biztanle kopurua neurri handi batean urritu zuten.


147. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0008 Nikolas V deliberatuta zegoen Erroma berriro ere munduko hiriburua izan zedin, lehenago izan zen bezala, eta helburu berari lotu zitzaizkion bere ondorengoak.


148. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0151 Gauza bera egin dezakegu Euskal Herriko lurraldeen hiriburuekin.


149. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0147 h. Nongo hiriburua da Maule? (Zuberoa)


150. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0183 Gasteizen, Euskadiko hiriburuan, taberna gehiegi dago.


151. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0183 Gasteizen (eta Gasteiz Euskadiko hiriburua da) taberna gehiegi dago.


152. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0131 - Donostia Gipuzkoako hiriburua da eta euskal itsasertzeko hiririk ospetsuena.


153. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Iparraldeko herri zoragarria; Behenafarroako hiriburua.


154. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Adur ibaiaren ondoan dago; Lapurdiko hiriburua.


155. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Hondartza ederrak dauzka; Gipuzkoako hiriburua.


156. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Handia, zikina, jendetsua; Bizkaiko hiriburua.


157. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Pastoralaren sorlekua; Zuberoko hiriburua.


158. 1991> euskara batua ikasliburuak j. ossa 0040 Hiriaren izena Salé da eta Atlantiar ozeanoaren ertzean dago, Marokoko hiriburu den Rabat-en ondoan.

159. 1991> euskara batua ikasliburuak j. ossa 0054 KANG YONG-KOO ETA KANG JI-KOO BIKIAK Seul-en bizi dira, Hego Koreako hiriburuan, Asiako ekialdean.

160. 1991> euskara batua literatur prosa elexp krabelina 00095 Hiriburutik itzulerakoan neure buruari esaten nion ez ziurregi ere ez nintzela berriro itzuliko Rosariorengana, baina denbora gutxi behar izan nuen iritziz aldatzeko.

161. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 00097 Beste pasadizo bat kontatu gabe ez zuen etsiko, nik askotan entzundakoa bestalde, hots, sozietate batean behin hiriburutik etorritako harroputz batzuei ez zuen esplikatzen ordea zein hiriburutik iritsiak ziren nola kozinatu zien katua haiek erbia jaten ari zirela uste izan zutelarik.

162. 1991> euskara batua literatur prosa k. biguri 0019 Azaroko bigarren astean Las Margaritasera itzuli ziren Diego eta Ramón; hiriburuan egindako gestioek ibilbide ezin hobea zeramaten, eta zigarro-fabrikaren eraikuntzari ekiteko aukerarik onena orduantxe zuten, eguraldi lehorra aprobetxatu behar zutelako.

163. 1991> euskara batua literatur prosa suetena belfasten 0015 Hiriburura heldu eta biharamunean hurbildu ginen Belfast Mendebaldera, Txalaparta argitaletxeak plazaratutako Gerry Adams-en Kalean liburuan behin eta berriro irakurritako Falls eta Shankill ezagutzera.

164. 1991> euskara batua literatur prosa elexp alpe 0145 Tunelez tunel Apeninoak zeharkatu ondoren heldu gara Liguriako hiriburura.


165. 1991> euskara batua literatur prosa txelis uhaldean 0056 Hobe hiriburura bihurtu nahi zuen agian paperak ez ziren erabat


166. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0009 Neguan tarteka elurra egiten duen hiriburu batean bizi zen poeta gaztea, Castillan.


167. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. arzalluz 0093 Bizantzioren erabakia, basean zeukan partea turkiar inperioari ematekoa, dekretu berezi baten bidez zabaldu zen Konstantinoplan eta Broussen, bi inperioetako hiriburuetan.


168. 1991> euskara batua saiakera-liburuak athletic club 00031 Garai hartako kronikek oso ongi kontatzen dute guztia! Martxoaren 24a eta 30a bitartean Bizcaya taldeak Madrilen jokatu zuen eta aingeruek bezala gainera... Vigo taldekoak iritsi ziren arte. Baina galiziarrak ez ziren arerio gogorrenak, Madrildarrak baizik... Bizcaya nahiko ongi defendatu zen, hiriburuko taldearen aurka jokatzeko zain zegoen bitartean. Gero gogoratzen den lehenengo harrokeria egin zuen. Vigo taldea penalty batez zigortua izan zen baina Bilbotarrek arerioa zutik nahi zuten, ez belauniko. Eta nahita baloia kanpora bota zuten horrela irabaztea ez baita oso polita....

169. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 00070 BERMEO, Bizkaiko (hiri)burua izan zen, Errege Katolikoengandik jaso zuen tituluaren arabera, garai hartan bera baitzen hiri nagusia, poblaziorik gehien zuena, aberatsena eta boteretsuena. Garai hartan inguruan zeuzkan zazpi harresietatik (bakoitza ate banarekin), bakarra geratzen da, San Juan-ena. Geroxeago Bilbok kenduko zion hiriburua eta baita merkatal portu garrantzitsuena izatea ere.

170. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. barandiaran 00019 Sarien ematea Gaiarre Antzokian izan zen, eta bertan bildu ziren hiriburuko jaun-andere dotoreen eta prestuenak. Saridunek Santa Cecilia Orkestra eta Iruñeko Orfeoiaren interpretazioen ondotik hartu zituzten merezimenduzko oroitgarriak, eta amaieran Pablo Sarasate bibolinjole entzutetsua azaldu zen eszenatokira, ustekabean, eta hainbat musika pieza jo zituen, txalo zaparraden artean.

171. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00110 Dudarik gabe, hiriburuaren eragina oso nabarmena izan da, Iruñea gero eta handiagoa da, komunikazioak hobetu dira eta jende anitzek Iruñeko joan-etorria egiten du egunero lan egiteko.

172. 1991> euskara batua saiakera-liburuak touring 00204 Kontu arrunta da oso hiriburuko talde nagusiak bere jarraitzaileen Peñak edukitzea, gehienetan probintziako hainbat herritan sortuak diren lagun-elkarteak izan ohi dira. Baina ez da ezagutzen alderantzizkorik. Horretan geurea da bakarra, eta gainera ohore handiko eredua klubarentzat, gure Peña Donostian kokatua baitago.

173. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. irigoien 00006 Barruti Federalean, hirigunean hartu zuen etxea. Hiriburuan ziren alemaniarrek lagunduta, eta zenbait lanetan aritu ostean, La Perla bitxitegian hasiko zen saltzaile, garaiko gizarte burgesa biltzen zen bulebarraren muin-muinean. Luze gabe, izena ere egokituko zuen: Guillermo.

174. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. irigoien 00088 1940an, Mexikoko hiriburuan Surrealismoaren Nazioarteko Erakusketa burutu zen. Erakusketa honek emango du ezagutzera Frida artistaren izena gizarte mexikarrean. Andre Bretonek, Cesar Moro poeta peruarrak, Alice Rahon artista frantziarrak eta Wolfgang Paalen pintore austriar-mexikar surrealistak antolatua zen. Erakusketa Paris eta Londresen ibilia zen Mexikon baino lehen.

175. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ararteko 00118 Arabako hiriburuaren kasuak arreta berezia merezi du. Lurralde honetako biztanlegoaren banaketa berezia kontuan hartuaz, Vitoria-Gasteizen biltzen dira 18 urtetik beherakoen ia %80. Vitoria-Gasteizko Udalak Aldundiaren lankidetzarekin bere oinarrizko sarea gizartetxeak gizarte antena sistema batekin osatu du, bertan kokatzen delarik larrialdietarako zerbitzu bat, ezbairik gabe detekzio maila hobetzen lagundu duena (hain zuzen, 1995 eta 1996an arrisku jakinarazpenak edo salaketak 104tik 145era pasatu dira udal zerbitzuan, eta gizarte antena martxan jarri izanak badu eraginik gai honetan).

176. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ararteko 00245 Bai Araban eta bai Gipuzkoan zentroak hiriburuan daude kokatuta; ondorioz, haur eta nerabe asko, beren ohiko ingurunetik at bizitzera derrigortuak daude. Dena den, Araban arazoa ez da hain larria, 18 urtetik beheragoko gazte gehienak Vitoria-Gasteizen bizi baitira.

177. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gerra zibila 00046 Logikoa den bezala, kopuruz, Iruñean izan zen atxiloketa eta exekuzio gehien. Hiriburuan exekuzio legal asko egin ziren, eta ikuskizun publiko negargarria izan ziren egun askotan Gotorlekuko hormetan burututako fusilamenduak, Gazteluko Itzulia delakoan.

178. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. elosegi 00229 Burushaski da bertako hizkuntza ofiziala eta bailarako hiriburua den Karimabad eta inguruan hitzegiten dena.

179. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak gerra eta krisia 00148 1834an probintziako hainbat lekutatik iristen ziren berriak: barnealdeko, hiriburuaren inguruko eta probintziaren ekialdeko Errege Bidearen ondoko herrietako albiste franko azaltzen zen.

180. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak gerra eta krisia 00148 Ordutik aurrera, hiriburuko eta inguruko herrietako berriak baizik ez zituen eskaini Aldizkariak.

181. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. barandiaran 00105 Jakinaren gainean ez dagoenarendako esan behar da aspaldiko borroka politikoa dagoela hiriburuan liburutegi nagusiaren kokapen berriaren inguruan eta frankotan erabili dutela harri gisa liburutegien gaia.

182. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. camino 00014 A priori jokaturik, Iruñerria konbergentzia eremutzat jo beharko genuke, hala orografikoki gora-behera handirik eta iragangaiztasunik ez duen eremua delako, hala hiriburua izanik munta sozio-ekonomiko eta kulturala zukeelako; pentsa genezake Iruñe aldamenetako ibarretako hizkerak neurri batean batu edo berdinkaratu dituzten hainbat hizkuntza-ezaugarri Iruñetik edo Iruñerritik hedatu diratekeela.

183. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. camino 00014 ikusi besterik ez dago Oltzako hizkeratik Eguesibarkora badela aldea, nahiz orografiaren eta distantziaren aldetik honetarako arrazoi nabarmenik ez dagoen; bien artean, gainera, teorian bederen homogeneizatzaile lana bete lezakeen Nafarroako hiriburua dago.

184. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. camino 00014 Historialarien iritzia ez da ordea, Cierviderena bera, eta toponimiako datuen arabera erreinuko hiriburuan euskara lehenagotik bizirik zegoela dioskute arlo honetan dihardutenek.

185. 1991> euskara batua saiakera-liburuak vitoria-gasteiz 00014 Euskal Autonomi Erkidegoko hiriburua

186. 1991> euskara batua saiakera-liburuak vitoria-gasteiz 00014 1979. urtean Euskal Herriko Autonomi Estatutua onartu ondoren, Gasteiz Autonomi Erkidegoko hiriburu bilakatu zen.

187. 1991> euskara batua saiakera-liburuak vitoria-gasteiz 00014 Hiri hau, era berean, biltzarren hiriburua ere bada eta Euskal Autonomi Erkidegoan lehenengoa den Europa Kongresu Jauregia dugu horren lekuko.

188. 1991> euskara batua saiakera-liburuak vitoria-gasteiz 00014 Beraz, EAEko hiriburua dugun Gasteiz zerbitzu-hiri moderno gisa taxutu da eta, horren ondorioz, lehen mailako lotune bilakatu nazioko zein nazioarteko komunikazioetan.

189. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00001 Sabino Arana hil eta laster hasi zen hitzaldi nazionalistak egiten: oraintxe Gernikan, hurrengo Zornotzan, Bermeon edota Mungian, bere jaioterri Elantxoben nahiz hiriburuan, Bilbon, Euskalduna pilotalekuan.

190. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00007 Filipinetan uharterik uharte salgai garraioan eta bidaiarien eraman-ekarrian aritzen zen itsasontzia, Gorgonio Renteriaren agindupeko ontziak ibilbidearen burua jo zuen, Manila hiriburua hain zuzen, eta zamarekin batean bidaiariak jaso zituen, hauen artean bi kaputxino nafar, Aita Noain eta Aita Zubieta.

191. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eusbiziber 1999 00042 Are gehiago, euskalgintzarako aurrekonturik handiena duten EAEko herri-administrazio jakinetara mugatu garela, hots, Eusko Jaurlaritzaren barnean, euskara sustatzeko aurrekonturik handiena duten sail edo ataletara, hiru foru-aldundietara eta hiru hiriburuetako udaletara.

192. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eusbiziber 1999 00042 - 1997an herri-aginteek euskara sustatzeko erabili duten aurrekontua ia 15.500 milioi pezetakoa izan da, erakunde horien aurrekontu osoaren % 1,53 (Eusko Jaurlaritzako aurrekontu osoaren % 1,9; foru-aldundietakoaren %0,52 eta hiriburuetako udaletakoaren %0,60}.

193. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. mangado 00031 Burlata bere herrian oporretan zegoela, Eslava maisua Nafarroako hiriburura hurbildu zen bertan sorturiko orfeoiaren berri izateko.

194. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. rius 00010 Gero, parrokia baten areto txiki haren kudeatzaileek garrantzi handiagoko areto zabal txukunak erosi zituzten, baina, antza denez, leku-aldaketan beren filosofiaren parte handi bat ere utzi zuten; geroztik jatorrizko bertsioak ia erabat desagertu dira Nafarroako hiriburutik.

195. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arruti 00015 Hori dela eta, Winstonen lehen oroitzapenak Irlandako hiriburuarekin lotu ziren.

196. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arruti 00095 Petain mariskalaren agintepean Vichy hiriburutzat hartuta frantziar kolaborazionistek osatu zuten gobernuak neutraltasuna agindu zuen hasiera batean, baina buruzagi britainiarra ez zen fio.

197. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arruti 00125 Horren atzean daude Europa erdi eta sartaldeko Estatu zahar guztietako hiriburuak.

198. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. del teso 0100 Hiriburu, hiri, herri handi eta herrisketan barrena ibiliko dira bueltaka, biraka teatrero izugaitz horiek.


199. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 1615 Atsedenaldiaren ondoan Iñaki Irazabalbeitiak eman du Exonomastika (II). Munduko estatu eta hiriburuen izenak eta munduko akzidente geografiko nagusiak izeneko hitzaldia.


200. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. aranbarri 0022 Eta honela, bihotza bitan, mesfidantza politikoak egoera paranoikoetara eraman du zenbait uri-buruetako militante.


201. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 0046 Donostia, Miarritze eta Bilboko aireportuek ere, autopistaz ordubete baino gutxiagora daudenez, Europako hiribururik garrantzitsuenetarako bidea errazten dute.


202. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 0046 Bilbo-Donostia trenak ordu erdian egiten du Zarauztik Donostiarainoko bidea eta Gipuzkoako hiribururako nahiz inguruko herrietarako autobus zerbitzuak ugariak dira (ikus Baliabideak).


203. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ehbertsol 0037 Bertan, euskaldun ugari biltzen zen, arrazoi ezberdinengatik Espainiako hiriburura joaten zirenak nahiz han bizi zirenak.


204. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0164 Baina, denbora aurrera joan ahala eta baldintza politikoengatik, egunetik egunera hiriburu berriaren (hots, Konstantinoplaren) garrantzia handiagotu egin zen, eta orduan, kultur gizon nahiz medikurik ospetsuenak bertara joaten ziren bizi izatera eta, bide batez, lan egitera ere bai.


205. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1993 0124 Lurralde historikoetako hiriburuetan zinegotzien artean, emakumeak % 22,2 dira.


206. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0014 Atarratze da hiriburua eta horko medikuntzaren bilgunea, merkatugunea, erosketa lekua, zerga lekua.

207. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0014 Administralgoaren aldetik eta medikuntzarenetik Maule da hiriburua, hortik kanpo ez baita sendaketa antolaketategirik.

208. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: unamuno, migel: kristautasunaren agonia, 17-18 0017 Unamunoren obra hau, jatorriz gaztelaniaz idatzia izan arren, lehenbiziko aldiz frantsesez argitaratu zen Parisen 1925.ean, bilbotar filosofoa Frantziako hiriburuan erbesteraturik zegoenean.

209. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0098 Bizkai'ko uriburua ta inguruak ederki erakusten ditu euskal itzez adieraziak.

210. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1995 0103 2. Sendoa argitaletxeak Hiriburuak. Donostia liburua kaleratu zuen bost liburuk osatuko duten sailaren lehen atal bezala.

211. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1995 0103 Beste liburuak Hegoaldeko beste hiru hiriburuak eta Baionari buruzkoak izango dira.

212. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tutankamon-en hilobia 0024 Badakigu, esate baterako, erregealdiko uneren batean aitagiarrebaren hiriburu heresea utzi eta gortea ostera Tebasera eraman zuela.

213. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0060 Zazpi hiriburuen kasuan ez da probintzia jartzen.

214. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0080 Sobiet Batasuna zeneko lurraldeetan ere, izen errusiarrek jatorrizko erak estali egiten dituzte sarri: Alma Ata, Kazakhstango hiriburua, Almati da kazakheraz.

215. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak orereta 1997 00042 Alegia, dagoeneko daukagun guztiaz gainera, Oreretan bertan kontzertu sinfonikoak entzuteko parada izango genuke nolabaiteko maiztasunez, hiriburura joan beharrik izan gabe.

216. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidesein 0010 Lan hau egiteko erabili diren zerrendak, bestalde, erakunde hauek bidalitakoak izan dira: Bizkaiko Foru Aldundia, Gipuzkoako Foru Aldundia, Nafarroako Gobernua, Euskal Autonomi Elkarteko hiru hiriburuetako udalak eta EUDEL.


217. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. alonso 0144 Donostiarekin neurtzea tokatu zitzaion, hiriburukoek beren alde erabaki zutelarik norgehiagoka, Goikoetxea anaiek, helduetan eta Felix Bakerok, futbolariaren anaiak, eta Sarasuak, infantiletan.


218. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0031 Ondoren, Itsasoko herriak sartzean beheraka hasten da eta hiriburu izan zuen Hattusharen hondakinetan hetitaz idatziriko taulatxo ugari agertu da, sumerieraz eta akadieraz idatzitakoekin batera.


219. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0011 Hiriburua: Cadiz. Hiri nagusiak: Arcos de la Frontera, Jerez de la Frontera, Algeciras, San Fernando, La Linea, Puerto de Santa Maria, eta Sanlucar de Barrameda.


220. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Amenophis IV.ak Akhenaton izena hartu zuen, eta Aton jainkoaren gurtza ezarri zuen Amon zaharraren gurtzaren ordez; hiriburua Amamara aldatu zuen (egungo Tell al-Amarna).


221. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Haren seme Tutankhamonek Tebasa itzuli zuen atzera hiriburua, eta Amonen gurtza ezarri zuen berriro.


222. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0053 Iruñea, Bilbo, Donostia eta Gasteiz dira Hego Euskal Herriko hiriburuak.


223. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. aldoy 0024 EDURNE ESTANDA OLASAGASTI and., adin nagusikoa, ezkondua, lanbidez..., ezkontza-bizilekua hiriburu honetako... kalean duena, agertzen da Epaitegiaren aurrean eta Zuzenbidean bidezko denez


224. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. aldoy 0172 Bananketa honen zioa izan zen, emazteak, inolako motibo justifikaturik gabe, ezkontegoitza abandonatu zuela berarekin eramanez beren gogoz kontra garai hartan adin txikikoak ziren matrimonioaren umeak, eta horren ondorioz Hiriburu honetako Instrukzio-epaitegietako 8 zenbakikoak familia edo etxea abandonatzeko delitu-ustezkoagatiko prozedura egokiari ekin zion beraren aurka.


225. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Guda Punikoen aldian, gerkar hizkuntzadun kanpotiar, merkatari, liberto eta jopuen zenbatekoa arintasunez gehitzerakoan, Erromako hiriko eta baita hiri-buruetako beherengo mailako biztanlegoa ere heleniartu egin zen.


226. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Erromatar gizartearen ekonomia aurrerapena gehitzerakoan, merkatal hiri eta hiri-buruetan (Ostia, Puteoli, Brundisium, etab.) bertakotuz gain heleniar izakera sendoa ematen zieten era guztietako heleniartutako sortalkideek Italiara heltzen zihoazan.


227. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0080 Bistan da egungo Kaliforniako hiri inportanteenek izen espainola daramatela, Sacramento hiriburutik hasi eta tartean, herri batzuk aipatzearren, Los Angeles bera, Palo Alto, Santa Barbara, San Jose, Fresno, San Diego, Modesto, Madera, San Bernardino, San Francisco eta abar.


228. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0188 Badira, aldi berean, lehen aipatu dugun Minden-en zein hemendik ordu laurdenera dagoen Carson City hiriburuan euskaldunen esku dauden hotel eta gehiago baina beren burua Basque; markarekin saltzen ez dutenak, nagusiak euskaldunak izan arren.


229. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.a. arrieta 0086 Hiriburua: Jerusalen.

230. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.a. arrieta 0089 Lurralde honetan dago hiriburua, Jerusalen, eta baita 392 metro itsasoaz behera dagoen itsaso Hila ere.

231. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0564 Munduko estatu izenak, hiriburuak eta herritarren izenak (38. araua)

232. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 Mosku eta hiriburu inguruetan entzun daitekeen irratia da hau, egunero hogeita lau orduz lanean diharduena.

233. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 Mosku hiriburuan du bere estaldura irrati honek, egunero emititzen du goizeko zortzietatik gauerdira artean.

234. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 Egun osoan zehar entzun daitekeen arren, hiriburu errusiarrean emanaldi etendura bat egiten du eguerdian: ordu bietatik hiruretara.

235. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 2.2. Telebista hiriburuan

236. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 Zortzi telebista errusiarrek dituzte euren ateak zabalik Errusiako hiriburuan.

237. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 0111 Hedadura edo estaldura desberdinekoak dira: batzuk hiriburuan bertan ikus daitezke bakarrik, beste batzuk, ostera, Errusia osoan edo lehengo Soviet Batasuna osatzen zuten lurralde guztietan.

238. 1991> gipuzkera antzerkia a. albisu 0037 Eta Gazteiz degu arabarrok gure uri-buru.


239. 1991> gipuzkera antzerkia a. albisu 0037 Eta Bilbo degu gure uri-buru.


240. 1991> gipuzkera liturgia b. latiegi 0513 Elusa, Akitani'ko Probintziaren uriburua, etsai orotik urruti zegoalarik ez zuan orrelako gauzarik itxaroteko arrazoirik-eta, uri irikia zan, arresi eta gaiñerako guda-babeskirik gabea.

241. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak in: arzak, alberdi: idazlan-sorta, 9-29 0017 Irakurleak jakingo duanez, fueroak galdutakoan, euskeraren aldeko mugimentu sutsu bat sortu zan Gipuzkoako iriburuan.

242. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1998 00017 Ildo horretatik, Huang Jianhongek, Txinako Alderdi Komunistak eskualde horretan duen idazkariak, honako hau adierazi zuen aste honetan: Dikea dinamitatzen badugu baldin eta Yangtze ibaiko urek gainezka egiteko arriskuan jarraitzen badute behintzat, 520.000 pertsona ingururen etxebizitzak eta ondasunak suntsituko dira, baina Wuhan, Hubeiko hiriburua bezalako hiriak salbu gera daitezke. Kontuan izan behar da horrelako hiriak milioika biztanle dituztela.

243. 1991> sailkatu gabeak egunkariak a. barandiaran 00026 Hauetako lau, hiru solidario eta indiarra, Erresuma Batuko hiriburuko ia izkina guztietatik ikus daitekeen eraikinaren puntu gorenera igo ziren. Han zabaldu zituzten Urtegiei Stop, Itoiz aske, Narmada aske, Elkartasuna eta Utzi errekak libreki isurtzen zioten pankartak.

244. 1991> sailkatu gabeak egunkariak deia 1995 0013 Eta buruz ikasi behar izan nituen Europako hiriburu guztien izenak, Mosku eta abar.

245. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0009 Txantreako atxiloketak badu zerikusirik joan zen asteazkenean Mexikoko hiriburuan izan zenarekin.

246. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0009 Bart arratsean gehiagorik jakin ez bazen ere, bi bretoi atxilotuak Finistereko hiriburua den Kemperko Polizia Judizialaren egoitza nagusian ziren.

247. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0020 Europako Batasuneko estatuburu eta gobernuburuen gailurra egingo da gaur eta bihar Irlandako hiriburuan

248. 1991> sailkatu gabeak egunkariak tx. garmendia 0057 Berrogei eta amasei milloi biztanle ditu Inglaterra'k eta zazpi milloi Londres uriburuak.


249. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0018 Hagan Jugoslaviako bake konferentzia egiten zuten bitartean Kosovo-ko 8.000 albaniar eta 2.000 kroaziar Holandako hiriburuko kaleetan manifestaldia egiten zuten.


250. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0018 Goardia Nazionalaren iturriek azaldu zutenez herenegun borroka gogorrak izan ziren Zagreb, Kroaziako hiriburutik 50 kilometrotara dagoen Glina hirian.


251. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0018 Hiriburua Skopje da.


252. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0008 Egun hauetan izango diren ekitaldiotan 230 aditutik gora bilduko dira nafar hiriburura.


253. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0017 Danimarkako hiriburuan, Kobenhavn-en, duela 20 urte hippiek koartel zahar batean Cristiania izeneko komuna eraiki zuten.


254. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0017 Segurtasun neurri ikaragarriak hartu ziren atzo El Salvadorreko hiriburuan jesuiten hilketagatik 9 militarren kontrako epaiketa zela eta.


255. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1992 0005 Jose Antonio Ardanza eta enpresarien ordezkaritzaren bidaiaren lau helburu nagusiak nik uste nuen baino neurri handiagoan bete dira, EAEko lehendakariak atzo Mexicoko hiriburuan eskaini zuen prentsaurrekoan azaldu zuenez.


256. 1991> sailkatu gabeak egunkariak k. san julian 0003 Kalapié deitu Ziklista Hiritarren Elkarteak dioenez Donostia hiriburuko Tourraren irteera antolatzen dutenek baina, ehundaka milioi pezetetan neurtzen den aurrekontua daukate.


257. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1993 0017 Trena Kaukasoko Kislovodsk-etik Azerbaidjaneko Baku hiribururantz zihoan igandean, leherkariak eztanda egin zuenean.


258. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1993 0015 Sindikatuen deialdiei jarraituz eta euriaren mehatxuari muzin eginez, milaka langilek hartu zuten parte atzo Euskal Autonomi Elkarteko hiru hiriburuetako manifestaldietan.


259. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1993 0015 CCOOko jarraitzaileek ere manifestaldia egin zuten Gipuzkoako hiriburuan.


260. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0004 Ertzaintza hedatzen den EAEko lehen hiriburua da Donostia.


261. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0004 Donostia izan da Ertzaintzaren hedapena ezagutu duen Euskal Autonomi Elkarteko lehen hiriburua.


262. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0024 Mickey Rooney, Christhopher Lee eta Greta Scacchiri, gainera, Joaquim Almeida aktore portugaldarra eta Espainiako ordezkaritza gehitu behar zaizkio, Gipuzkoako hiriburuan izango baitira jaialdian parte hartuko duten hiru filme espainiarretako aktoreak, hala nola, Penelope Cruz, Ariadna Gil, Carmelo Gomez, Javier Bardem eta Charo Lopez.


263. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0024 Zinemaldian izango den beste gonbidatuetako bat, Christopher Lee, orain dela urte gutxi batzuk ere egon zen Gipuzkoako hiriburuan, Udal Kultura Patronatuak Terence Fisherri eskainitako zinema zikloa zela eta.


264. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0010 Aurretik Nafarroako hiriburuko Audientziaren atarian kateatu ziren eta beste behin euren burua Iruñeko espetxean aurkeztu zuten.


265. 1991> sailkatu gabeak egunkariak k. gorostiaga 0003 Berak ezker abertzale historikoaren lekukotasuna bere bizitzan zehar eraman zuen eta gaur egun Hiriburuko hilobian espainol-frantses eskizofrenia horri behin-betiko ukapena aldarrikatzen dio ere.


266. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. arozena 00005 Idahoko hiriburuan Boisen ospakizunak San Inazio inguruan ziren, nahiz bortz urtetik behin antolatzen duten Jaialdia hurrengo urtean ospatu.

267. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0046 Caracas aipatzen badugu, adibidez, dagozkion datu objetiboak emango ditugu, baina ondoren Hegoameriketako hiriburu horrekin zerikusia azalduko dugu.


268. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. arexolaleiba 0082 Biltzarrerako txostena(k) irakurrita, segituan somatzen da urte askotan pentsatu izan dela organoa eratuta (EKB) funtzioak segituan etorriko zitzaizkiola; hau da, hiriburuetako bulegoetatik parakaidasa hartu eta herriz herri eta sektorez sektore zabaldu egingo zitzaizkiola teilatuak.


269. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak b. arrizabalaga 0002 Nahiz eta batez ere hiriburuetan egon, orain herrietan ere bai.


270. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiltzen 1997 0015 Honetarako Frantzia, Herbeherak, Alemania, Suedia, Uruguai eta Estatuko futbol federakuntzetako teknikoak hurbildu ziren Bizkaiko hiriburura.

271. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. aristi 0041 Leon izan zitekeen hiriburu ttiki batean, Kofradia berezi eta xelebre bateko partaideek duela urteak hildako abade baten eskuizkribuen berri izaten dute.