XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00044 Ikus nola azaltzen duen hizkuntzalaritzaren helburua:

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0029 Beste hainbeste gertatzen da giza zientzietan ere, etnografian, etnologian, hizkuntzalaritzan, psikologian, historian eta abar; baina ezin dugu hemen XIX. mendeko zientziaren historia egin.

3. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0011 Akustikari dagozkion zifrak, batetik; baita hizkuntzalaritzari dagozkion irizketak ere.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak t. barrenetxea 0142 Hamabi txosten horiek lau sailetan banatuta daude: beharrak, hizkuntzalaritza, antolamendua eta ekintzak.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak t. barrenetxea 0142 Werner Hullen-en artikuluan LSPak hizkuntzalaritzaren alderditik izan ditzakeen ezaugarriak aztertzen ditu.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak apez 0447 Lan hau prestatzerakoan, nahita alde egin dut edozein balioztapenetik, hizkuntzaritzako edo literatur balioztapenetik.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0621 Are gehiago ba dirudi biunibokotasun hori lortzea hizkuntzalaritzari, hots, hizkuntzaren zientziari, interesatzen zaiola soilik, eta zientzia den aldetik bakarrik.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0052 Hizkuntzalaritzaren beste hurbilpen bat da; hizkuntza ez da Euklidesen printzipioei jarraiki, zatitan bana daitekeen zerbait bezala kontsideratzen.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0104 Dena dela, hau dena, edozeinek ikusten du, hizkuntzalaritzatik oso urrun dabil.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0104 Ez da hizkuntzalaritza, auzitan dabilena.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0023 Hizkuntzalaritza estrukturalista hizkuntz irakaskuntzan aplikatuz, 1950 eta 1960. urteen hamarkadetan garatu eta erabili zen analisi kontrastiboa eta ondoko ideietan oinarrituta dago: a) Hizkuntza berri bat ikastekoan eragozpenik handienak lehen hizkuntzaren interferentziak ezartzen ditu.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0031 Berbaldiaren analisia Hizkuntza mintzatuan eta idatzian perpausak esanahidun unitate luzeagoak, hala nola paragrafoak, solasaldiak, elkarrizketak, etab. osatzeko nola elkartzen diren aztertzen duen hizkuntzalaritzaren adarra.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mintzamena 0072 algoritmoa dugu, jakina denez, Hizkuntzalaritza modernoak (zientifikoak) aztergai nagusitzat jo duen paradigma.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mintzamena 0072 Ferdinand de Saussure-rekin hasi eta gaur arte etengabe (hainbat Chomskyarrek besterik dioen arren) garatu da hizkuntzalaritza.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0094 Eta beste batez: ; alegia, gauza zihurra dela inkontzienteari dagokion jakintza-bidea Hizkuntzalaritza dela.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. oñederra 0214 Haatik, zailtasunak zailtasun, hauxe da Europako unibertsitateetan eta hizkuntzalaritzazko sarrera ikastaroetan gehienetan ematen den fonemaren definizioa.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. oñederra 0214 1.1. Aitzindariak Hizkuntzalaritza zientifikoaren sorrera eta, beraz, fonologiarena Saussure-ri lotu ohi zaio, estrukturalismoak zekarren epistemologi-paradigmaren garapenari alegia.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. oñederra 0214 Leumann-en arauera, hizkuntzalaritzaren kontzeptu nagusienak aurreratuak zituen filologia klasikoak eta, baita ere, indieuropeoari buruzko azterketa historiko eta diakronikoek.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. bujanda 0257 Mitxelenari gagozkiola, bera da hizkuntzalaritzan eta batera euskararen ikerketan inoiz izan den jakitunik handiena.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0155 j) Hizkuntzalaritza: Arlo honetako azpi-eremu guztiek espezialitateko hizkuntzez arduratu beharko lukete eta hizkuntza horiek aztertzeko teknikak eman; batez ere lexikologiak, lexikografiak eta pragmatikak.

21. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 Europako taldeak berriz, kode trukaketa, hizkuntzalaritzan modan dagoen gaiaz eman dio hasera ikerketari.

22. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0002 Momentu honetan hizkuntzalaritzan modan dagoen gai batez eman diogu hasera, kode trukaketaz, alegia.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00092 Aurrera baino lehen, bi uste oker salatu nahi ditugu. Hizkuntzen eta estatu politikoen eremuak sarritan bat etortzen dira, baina bat etortze hori bilakaera sozio-politikoaren ondorioz azal daiteke eta ez da inola ere ezinbestekoa, asko baitira munduan estaturik gabeko hizkuntzak (euskara, katalanera eta galiziera Espainiako Estatukoak baizik ez aipatzearren) eta asko dira, orobat, hizkuntza berezirik gabeko estatuak (Suitza, esaterako). Bada gero, dialekto terminoaren erabilera ideologizatu bat eta horren arabera ofizialtasunik gabeko mintzairak erdeinuz dialekto terminoaz izendatzen dira mintzaira horien nortasun linguistikoari erreparatu gabe: dialekto terminoaren erabilera hau onartezina da hizkuntzalaritzaren ikuspegitik.

24. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. erize 00022 Soziolinguistika hitza bere adierarik zabalenean erabiltzen dut, hau da, hizkuntzaren eta gizartearen 2. Gero eta ahots gehiago entzuten ari dira gizarte hitzaren ordez gizonezkoak eta emakumezkoak besarkatzen dituen besteren bat sozietate, jendarte... erabiltzearen alde. Lanean, hala ere, arazoaren garrantzia ukatu gabe, normalean gizartea erabili dut, egungo ohituraren arabera arteko harremanak aztertzen dituen hizkuntzalaritzaren adar edo azpidisziplina gisa.

25. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00144 Hala, hizkuntzalaritza, gramatikalariek landuriko kontzeptuez baliatzen da etengabe, kontzeptu horiek benetan hizkuntza sistema osatzeko balio duten faktoreak diren ala ez jakin gabe. Baina, nola jakin? Eta mamuak baldin badira, zein errealitate jarri behar zaie buruz buru?

26. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00144 Ilusioak alde batera utzi nahi baditugu, lehenik, etsi-etsiak egon behar dugu ez zaizkigula berez ageriratuko hizkuntzaren entitate konkretuak. Baina entitate horiek atzeman nahi baditugu, erreala denarekin hasiko gara harremanetan; eta hortik abiatuz osatzen ahalko ditugu hizkuntzalaritzak, hari dagozkion gertaera guztiak ordenan ezartzeko beharrezkoak dituen sailkapen guztiak.

27. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0208 Aurretiazko ezaguera berezirik eskatzen ez duen azterketa muin-bakarreko hau mesedegarri gertatuko zaie itzultzaileei eta hizkuntzalaritzako ikasleei.


28. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak e. perez 0220 Izan ere, Pragmatika gutartean hizkuntzalaritzako esparrurik ezezagunetarikoa dela (baita filologia-hizkuntzalaritzetako ikasleen artean ere) gauza ageri askia da.


29. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak e. perez 0221 Zazpigarren atal hau da, hain justu, irmo sinesten duen pragmatikaren premia LEVINSON-ek besteri erakargarri begitan erazteko irrika-gogoak islatzen dituena, honela pragmatika eta beste aldameneko izter-jakiteak uztartu ez ezik (hizkuntzalaritza ohizko adieran hartua, soziolinguistika, psikolinguistika...) pragmatikaren baliagarritasuna eta beronen egokitasuna lau arlo zehatzetan (bigarren hizkuntzaren ikasketan, gizaemakumeen eta makinen artekoetan, aurrez-aurreko solasean sor daitezkeen arazoetan bertan egon gabeko komunikazio-trukaketetan sor daitezkeenetan) aipatu ere gogo du, seigarren atalaren gainekoetan genioenaren haritik, teoria-usaina uxatuz eta pragmatikaren lanabes izaera aldarrikatuz.


30. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. camino 0931 Gaur egun, eta dialektologi kontuetan areago, erabat onartzen da dialektu baten edo testu baten barreneko aldakortasuna ere hizkuntzalaritza orokorraren teoriaren atal bat gehiago dela.


31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Gehienbat materialak biltzeko zaletasuna sortzen da, eta horren ondorioz, goian esan bezala, glosarioak, hiztegiak eta gramatikak asko gehitzen dira mende horretan 1.Oso lan monografiko gutxi egin dira XVIII. mendearen hizkuntzalaritza ikuspegia aztertuz. Nagusia, eta ia bakarra, klasikoa den Lazaro Carreter-ena (1949) da. Zehatzagoa dialektologiaren ikuspegitik del Río (1943). Orokorrak: Pop (1950) eta (1955), Iordan (1967), Catalan (1955).


32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0257 Gaur egun hizkuntzalaritzako atlasetan jasotzen den informazioaren antzekoa zela esango nuke, ez baitago, maila lexikoari dagokionez, alde haundirik.


33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 Eztabaidagaiak zenbait ataletan banatu ditut: lehenbizi, gramatika konparatuaren eragina, batez ere Schleicher-en teoriek Vinsonengan izan zutena, aztertu dut; bigarrenik, polemikan parte hartu zuten autoreek zientzia berriari hizkuntzalaritzari eta beronen metodoari buruz zituzten jarrera ezberdinak bereizi; hirugarrenik, autoreok euskararen eta munduko beste hainbat hizkuntzaren artean burututako erkaketak aipatu eta irazkindu; bukatzeko, iberismoaren arazoaz, euskararen bizitzari buruzko eritziez eta euskalkien auziaz esan zituztenak jaso.


34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 1. Europako hizkuntzalaritzaren eragina


35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 1.1. Polemika hasten den garaian Europako hizkuntzalaritzaren joera nagusia ez dakit teoria deitzea zilegi ote den gramatika konparatua dugu, 1870.az geroztik neogramatikoen eta besteren lan hasi berriek finkatuko duten historiazko ardurak hobeturik (cf. Mounin, 1983: 184 hh.).


36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0442 Beste toki batean, Vinsonek proposatzen du euskara eta iberikoa egokiro erkatu baino lehenago ezinbestekoa dela, euskalkien azterketaren bidez eta hizkuntzalaritza berriaren metodoak erabiliz, euskararen berreraiketan ahalik eta gibelenera jotzea.


37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak intelektuala 0053 Ba al dago harremanik bere hizkuntzalaritza eta libertarismoaren artean?


38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0007 Sabindarrek, beraz, arazo larria zeukaten mende hasmenta hartan zibilizazioak zekartzan traste elektriko, hegaldari, firrilkari, bero-emaile eta libertigarri guztiei izen egokiak asmatzeko: gure hizkuntzalaritzak ez zeukan horrenbertze berrikuntza euskaratzeko adina zientziarik.

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1995 0061 Aberatsa, kolore eta usain anitzez jantzitako zelaiaren tankera hartu zitzaion hizkuntzalaritza eta euskararen inguruko lanei 1994ko urrian, ikasturte hasieran.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jorge de oteiza 0073 Antropologia, hizkuntzalaritza eta filosofiaren tartean dabiltzan Oteizak egindako ikerketak eta antzekoak dira pentsamendu baliotsua eraikitzeko bide ematen dutenak, eta ez ekarpen berriengatik bakarrik, pentsatzeko estilo propioa duelako ere bai baizik.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0007 2. (1968). Hizkl. Hizkuntza ikurraren edukia edo mamia.

42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0003 Nolanahi ere, Estilo Liburua hizkuntzalaritza liburua baino gehiago da.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0072 Gainera, hizkuntzalaritzan egindako ikerketek ere euskararen berezitasunak nabarmendu egiten dituzte.


44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0017 Baita jarraitzaile sutsurik ere hizkuntzalaritzan ez ezik, bestelako zenbait zientziatan ere, adibidez, masa-komunikazioaz ihardungo eta aztertuko duen teorian.


45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. laka 0169 Hala, bada, hizkuntzalaritzaren maila deskribatzailea, hizkera-formen azterketa lehor samarrak osatua da, hizkera formek zehatz daitezkeen esanahi iraunkorrak dituztelako onarpenari jarraituz.


46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0619 2. (Hizkl.) Hizkuntza batek beste hizkuntza bateko hitz edo esamolde bat itzuliz sortzen duen forma.


47. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1991 0031 Programaketan, artea eta komunikazioa, giza eta gizarte-zientziak hizkuntzalaritza, natur zientziak eta zientziak eta teknikak dira aurtengo gai nagusiak.


48. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1991 0031 Joan den urtean bezala, glotodidaktika, itzulpengintza, linguistika eta literatura landuko dira Hizkuntzalaritzan eta, bukatzeko, fisika, informatika, laneko euskara udal administrazioa, matematika, natur zientziak eta osasunako gaiak banatuko dira uztailaren bigarren hamabostaldi honetan.


49. 1991> sailkatu gabeak egunkariak g. etxeberria 0016 Ez bait zen Abadia, espezialitate bakar batean aritu, aleko sarreran esaten zaigunez: astrofisika, astronomia, fisika, geologia, geografia, antropologia, hizkuntzalaritza eta zientzia esoterikoak ere landu zituen.