XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

kontsulta arrunta


Epeen diagrama ikusi Euskalkien diagrama ikusi Testu-moten diagrama ikusi

1. 1900-1939 gipuzkera administrazio-idazkiak sortarauak 1920 0002 3. Ikerrkideak berena dute; yakinbide orotaz euskera izkeraketz azterrtzen ekitea, uskal-itzen aots, ikurr, ogutz, tankera ta elkarr-yokerarie dagokiena azterrenez garbailtzeko; edota, gure eliztiaren arau oro ikerri; ta euskal-itz oro, iñongo mintzotik ta idazkitik atera, soildu ta iztegi egokian ikurr-aidegotz moltzokatuta biltzea.

2. 1900-1939 gipuzkera administrazio-idazkiak sortarauak 1920 0003 b) Iztegia atontzen ikerrkideei lagun datorrkieke.

3. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak aranzazu 1936 0246 Aren Euskal-izti, iztegi, eres-sorta, esakera zar ta ipui ta erri-jakintza-gaien liburuak esandako onen agergarri bikain dituzu, irakurle.

4. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0255 Auen artean onurakorrena bretoi-pantzeraz iztegia.

5. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak a lamiak 0101 Iztegia argitatatuta gero uri orretan berean erderazko casta bezela entzun dut.

6. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak a lamiak 0114 Iztegia egiteko arazo ta buruauste ta anka- jasotze andiak artu bear izan nituenean, enuen kemenik izan ijito-artean sartu ta ijitoeuskalkia beren ezpainetatik ikasten asteko.

7. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lander 0595 Hitz hek guziak bada, 1910eko agorrillaren 25eko bilkhuran, agertu zitzaizkolarik, Nere Jaun Jean de Jaurgain buru lehenak erran zuen, hitz hek guziak partuko zitzaizkola, Don Resurreccion-Maria azkue-koaren Hiztegiari, hetarik Hiztegi hartan ez zaitezkenak izateko artha handiz altchatuak eta Don Julio Urquijo-koaren Hilabetekarian argitaratuak.

8. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lander 0595 Huna beraz hemen behera, hitz hetarik erran den Hiztegian aurkhitzen ez direnak, edo han aurkhitzen direlarik, han diotenaz zerbeit gehiagoko erran nahi dutenak Don Res.-Maria Azkue-koak bere Hiztegian, eta Almanach bere mintzaira iskribatuzkoan bezala, Zubero-ko u bethe, gurea bezalkoaren adiarazteko, u emanen dugu dena den, eta bi ponturekin û hekin û chorrotcharen adiarazteko. Hala nola: Zelietako Jauna, zû zirade gure Aita eta gû zure haurrak gûtûzû

9. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lander 0602 Bi liburutto horietan ere, Hiztegiak ez dituen hitzak altchatzeko balaitezke, eta gure bilzar-lagun goretsiari esker, Hiztegiaz artha dutenek, hortik errechki bil detzakete. J.Bte ALTHABE zenak bada, urhaspide horiek guzien bidez, Bilzar-lagun guzieri irakaspen ohartgarri bat ematen daroku: zerik eta, batbederak behar ditugula, arrozterat emanak diren euskal-hitz garbiak bildu eta bilkhurarat ekharri.

10. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lander 0603 Erdara den bezalako hura bada, Jaun aiphagarri horrek eskuetarat hartu du, ahalaz hurbildik eta ahalaz artha handiz ikusi du, eta, berak dioena, khenduak badiozka ehun bat euskal-hitz, eta hetarik zembeit oraiko Hiztegietan edireten ez direnak.

11. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak dass-eliss 0415 Zertako othe? Lehengoek ere uste othe zuten egiazki berri tcharren mandataria dela edo, Harriet apphezak bere hiztegian dion bezala, hola deitzen othe zuten bethi gauaz dabilalakotz, den gutieneko harrabotsik egin gabe, Akhelarrerat heltzeko sorginek ohi duten bezala?.

12. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak ayerb 0001 4.ª REFUNDIDORA, ez dakit zer dan. Refundir bai-dakar erderazko iztegiak, refundidora ez ordea.

13. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 0001 - Bai, argi dago; baña ori barrija ixango da, ezta? - Nik oin esango baneu, itz ori aurkitu dodala 1767'an batebatek idatziriko liburu baten, ziur nago zuk eta beste askok ontzat artuko zeunkiela itz ori, ta beriala artu ta eruango zeunkie zeuen iztegijetara; baña nik esan ba'dagit, orain asmaua dala, ta ganera, neuk asmaua dala... orduan be ziur nago, arexek eurek asiko dirala esaten: Ba, bestelakotsuak, ¿nortzuk dira orreik txotxoluok euzkerazko itzak asmetako...? ¡ut!....

14. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1935 0001 Iztegiyaren kidetasun bakoitza geiki bereziyaz mintzatzen zaigula.

15. 1940-1968 bizkaiera saiakera-artikuluak alzola 0491 Ia amaituta itxi dau iztegi bat.

16. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 16 seme 0121 Iztegi onekin ere aditzera eman nai izan zun euskerak ez diola iñungo izkuntzari itzik zor, auek euskeratik artu dituztela baizik.

17. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 16 seme 0121 Gramatikak eta iztegiak garai artakoak izateko meritu aundia dute, baiñan oraiñaldian gai oietan asko sakondu geran ezkeroz ez dute probetxu aundirik.

18. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak sgarm dekli 0159 Indeterminazioari buruz mintzatzen dalarik, ederki dio Txillardegi-k: Eta lehenengo bolada batean hizkuntzaren soiñekoari begiratu diogu, hiztegia ikusiz.

19. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak sgarm dekli 0159 Zalantzarik gabe badago hiztegian erdalkeriarik asko.

20. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0176 Ortografia, joskera eta hiztegia bera ere mendez mende asko aldatu da eta gero ere etengabe aldatuz joango da.

21. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0178 Dakizuten bezala, Lafitte jaun bera dabil orai euskarak beharren dituen hitz nagusi horien hiztegi bat egiten.

22. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0178 Batasun kontu hunetan urratsik egin nahi badugu, beraz, hiztegiaren hauziari kasu egin beharko diogu.

23. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0304 Erderatiko itz zabalgo aundikoak ontzat eman da gero ere, ba-ditu gure iztegiak bere utsuneak.

24. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0304 Gauza oietarako erri euskerak uste dan baiño iztegi aberats, zeatz eta zabalgo aundiagokoa du: Askotan geugan dago utsunea.

25. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0311 Euskeran sustraituta ta osasun sendoz ta zabalgo aundiz bizi diran erderatiko itzak, euskal itzak dira, besteak bezelaxe, eta guztiz da zillegi oiek gure iztegian sartzea eta euskeraz erabiltzea.

26. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0090 Iztegiek esteki edo estekatu'ri: lier, attacher; ligar, atar itzulpena ematen diote, baiñan kasu ontan ezta dudarik itxi esan nai duela, Mirande jaunak ere onela itzuli baitu.

27. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt olab 0507 Eta izugarriago oraindik: beste jakintzai dagozkien iztegiez ere, lan berorixe egiten eta egiteko asmotan ari zan.

28. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt olab 0508 Euskaltzaindia bere lanetan ari izaten zanean, euskal-itz au edo beste nola litekeango autua sortzen zalarik' Azkue jaunak berak, bere iztegira jo gabe' Aita Olabideren ezagutza sakonera jo oi zuan; ea bada Olabide, esán oi zion, autu orretzaz, zer dio nere iztegiak?....

29. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt olab 0508 Bai ba: Azkuek berak, maiz esan oi zuan: Nere iztegia nik neronek baino obeki ezágutzen du Aita Olabidek, askozaz obeki, zeatzago....

30. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt eib 0062 Eibartarren euskera' gramatikaz, garbi eta jator izán da beti; gaur ere bai; baiña iztegiz' mordoillo fama emáten diote askok.

31. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrue 0036 Berdin Azkue'k bere Morfologia Vasca-n, baña, egia esan, onek bere Iztegi ezagunean ezartzen ditu lan ortatik aukeratutako adibide bat edo beste.

32. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0047 Axular'en euskel-yakintza ezagu ta neurtzeko, Gero'ren orrialdeak astiro irakurri edo, ezpere, Azkue'n iztegi aundian esakun beragandik arturikoak aztertu naikoa dugu.

33. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0047 Demagun, adibidez, Urdazubitarraren itz esakuntza lerrotxoa, eta oartuko duzute, geldurik, oraingo iztegietan idorotzen diran itz-esakerarik asko, Axular'ek lenbizi edo, eskukatu zitula, iru mende dirala.

34. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0100 Beren idaztietan, aetako euskel idazle bakoitzak euskelgi bakoitzaren itzak, erri ezpainetan ziranez bear bada, garbi ta zuzenki bildu zitun, onela alfabeta-jarrai gabeko iztegi antzeko batzuk eman zigutela.

35. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0100 Gure alfabeta-arauzko iztegiak, antziñako liburu aen ondorengoak dira ta: ez ostez.

36. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak lek 0125 Eta iztegi ori egin arte, ez degula ezer egiten.

37. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0519 Azkue'ren iztegi osoa buruz, neronek baiñon obeki egilleak berak aitortu ziona.

38. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa vill 0274 Hiztegi horretan euskal-hitz asko jartzen dira, Laphurdiz bertze dialektuetan erraiten direnak aldamenean ezarriaz.

39. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0029 Den bezala ere, liburu ederra da, joria, aberatsa, jakitate handikoa, eta nahi ginuke lehen-bai-lehen norbaitek berriz ager-araz baleza girichtinoen eta eskualzaleen onetan (1) Hitztegi batean (Biographie générale F Didot MDCCCLXI tome III) hauche erraiten dute Axular handiaren Guero-az:.

40. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0029 Gure irakurtzailek hitztegia dute bitchi kausituko, eta ez Axular-en liburua.

41. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0068 Mila bederatzi ehun eta zazpiko urtharrilean Aita Joanategi Lazkanotik joan zen Ahurtiko seroretarat (dio Aita Xavier-k) eta aite maite horrek Azkueren hiztegi handia hartu zuen berekin.

42. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0068 Hortarako Azkueren hitztegi handiaren beharra litakela.

43. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0068 Hamalaueko Maiatzaren 31-an Daranatzek berritz Aita Javieri: hiztegi berri baten behar handia badela Eskual-Herrian.

44. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0068 Azkueren bertze bi hiztegi igorriko dauzkitzut.

45. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0068 Uztailaren bortzean Azkue-ren bi hiztegi igortzearekin erraiten dio Daranatzek Abbadie jaun Superiorari Harrieten hiztegia galdetzeko.

46. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak mde 0146 Nabari da german hizkalkiok ez zirala itzali Irlandararen hiztegian eta phonetikan herexa zembait utzi gabe, bainan hartatik hizkuntza hau herri guztian nagosi egon zen ordu hartako.

47. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak mde 0146 Erraiterako, Germanararen hiztegiari eta morphologiari so eginez, ohartzen gara Italiararen eta Keltararen antz gehiago duela bertze indieuropar mintzarek baino.

48. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak mde 0183 Oroz lehen Latinen ganik Goidelek idaztea ikasi zuten egungo hizkuntzaren hiztegiak oraino erakhusten duen bezala: scríobhaim = scribo; léighim = lego; eta bertze hitzik anhitz idazteari dagozkienak Latinetik dathoz.

49. 1940-1968 sailkatu gabeak ahozkoak a ey i 0348 D) Onelakoxe zerbait irakur dezake Espasa-Calperen Iztegi aundian, Bretañako urixko batean, senar-emazte ezkonberriak egiten dutela gaineratuz.

50. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak sm 00003 Orain, Euskaltzaindiak, Eibarko iztegi bat du, Toribio berak egiña, 10.000 fitxa dituana.

51. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Gure euskal-itzak ere erabiltzeko sortu ziran ez bakarrik Azkue zanaren Iztegi aundiaren orrialdeetan usteltzeeko.

52. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Ori gero erbestean egin digula iztegi ori; zer-nolakoa izango ote zan Eibar'en bertan, lekuaren gainean, egin izan baligu?

53. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Atsegiñez gaiñezka eta arreta aundiz irakurri dut nik iztegi eder au.

54. 1940-1968 sailkatu gabeak saiakera-artikuluak euskera 1968 0240 (Iztegiaren gai oni jarrai zitzaion, bai elkarren arteko izketan, baita ere euskaltzainak (berak bakarrik) egin zuten billeran; auek, erabaki bezala, ontara etorri ziran: alegia, Santamaria jaunak bere lagun-taldeakin jarrai zezala batasunerako iztegi-lanean eta Mitxelena jaunak lan orren zuzendaritza ar zezala azken bukaera on bat lehenbaitlehen emanaz, Euskera errebistan ager ahal izateko).

55. 1940-1968 sailkatu gabeak saiakera-artikuluak euskera 1968 0240 Beste kontua: erabakiak lan aundia ekarriko digute nahitanahiez... erabakitakoak nola egin behar diran erakusteko... alegia... esaten badegu itzak ala edo ola beharko luteke... gero itz oiek emango dizkigun iztegi bat behar degu.

56. 1940-1968 sailkatu gabeak saiakera-artikuluak euskera 1968 0246 Esaten nuen:... nere ustez: H bi bokal berdinen artean, behar danean, H bi bokal ezberdinen artean, behar danean, itz-asieran... tradizioz... itz asko dira... artu behar litzake... ontarako iztegia, jakiteko.

57. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak i. malax 0107 4. Bilatu eizuz hitz honeek hiztegian, eta idatzi bakoitzaz esaldi bat: osotu, ugaldu, alkar.

58. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j. gorostiaga 0191 Ikus zertzelada eta zehetasun geiago Gramatikaetan eta Iztegietan.

59. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 Plangintza oneik arazo bat daukie: maileguz artzen diran berbak itz barriak sortzeko iztegia aberasteko eta beste izkuntza barruko eta izkuntza arteko garbizalekeri forma batzuetarako sartu bear litzakez bide onetan bai ala ez?.

60. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 A) Iztegia
1. Iztegia aberastu
a) Erabaki sistematikoak artu bearra (sortzaile diran joerak artu).

61. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 2. Iztegia estandar biurtu
a) Iztegi teknikoa.

62. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 b) Iztegi ez teknikoa (itz barriak eta itz zarrak).

63. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 e) Iztegi dialektalak.

64. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 3. Soziosemantika iztegia geitzeko iturriei buruz erabakiak.

65. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 a) Atzerriko iztegiak iturritzat artzetik izkuntza bagoitzeko iztegi jatorra artzera aldatu.

66. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 d) Erakartze loturekaz alkartuta dagozan izkuntza biren artean batak bestearengandik iztegia egokitu.

67. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0054 e) Iztegi arrunta eta zatarra sartzeko almena.

68. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Geroago Azkue'k lan ederra egin eban bere iztegiaz.

69. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Euskereak iztegian aberastasun ikaragarria dauka.

70. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Euskalerri guztiko itzak batu eta alkarren ondoan iztegi baten ezarri.

71. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Orixe da, ain zuzen be, Larramendi'k bere iztegiaz billatu ebana, orixe beste iztegi-zale askok euren idazti txalogarriakaz lortu gura ebena.

72. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Euskalerri guztiko itzak batzen alegindu zan eta bere iztegian gauza bakoitxak zein izen daukan agertu eban, erderaz, gazteleraz eta frantzeraz azalpenak dituala.

73. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Lenago ta geroago, iztegi asko egin dira.

74. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0034 Iztegi oneik aurrean doguzela idazten dogunak asko ta asko gara euskalki guztietan.

75. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak kardaberazb 1976 0043 Beronen iztegi ederra ikustea naikoa da berezitasun ugariak aurkitzeko.

76. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak erkiag 0009 Lanen mordo hori... itzulpenak eta Hiztegia izan ezik, udabarri honetan, liburu handi bitan argitaratuko deutsoez.

77. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak erkiag 0009 Hiztegia, 9 liburuki, 16 urteko saila, izan dau buztarririk astunena, berez luzea ta azkenik ez dauana dalako.

78. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak x. kaltzakorta 0026 Begira dagigun Lino Akesoloren hiztegian Lokotx berban:
Garia ondo aprobetxatzen badaki jendeak; bañan artoarekin ez du berdin jokatzen, Artalea jaso, ta lokotxak eta zuztarrak sua egiteko ta kitto. Arantzazuko Egutegia 14-11-1965.

79. 1969-1990 euskara batua antzerkia etxde 0012 Hitzaurre hau bukatzerakoan, bestalde, ezin ahaztu neure esker ona agertzea Mutriku-ko Ziriako Andonegi ene adiskide onari (Z.A. ondorengo hiztegian), beronek sartu baininduen Mutriku-ko arrantzale giroan, eta behar nituen dato guztiak oparo eskuratu.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00092 Nazio hizkuntz komunitate baten baitan, eta sistema bakarraren barrutian, hainbat arau eman liteke (lagun artekoa, herritarra, literarioa, kultoa, arkaizantea) hau da, bariante sozialak eta arau geografiko desberdinak; desberdinak batez ere hiztegi mailan, baina baita ere gramatika eta ahoskeran.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00117 Egitura lexiko delakoaz, hiztegi edo lexikoaren itxuratze semantikoa ulertzen da.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00117 Horrela, esan ohi da erlazio lexikoak oso konplexuak direla, subjektibotasunaren indarra handia dela erlazio horietan, hiztegiaren eraikuntza sarritan desberdina pertsona desberdinentzat nahiz eta hizkuntza berberan mintzatu.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00117 Bestalde, hiztegiaren ugaritasuna hitz baten adierak handia bada ere, elkarren arteko ulerpena ematen dela aitortu behar da, baita oso hiztun talde zabaletan ere.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00011 Horregatik, hain zuzen, LOGO lengoaiaren barruan bi parte bereziko ditugu: a) =sLn=TAXIA: bertan lengoaia eraikitzeko erabiltzen diren oinarrizko legeak aipatuko dira; b) LEXIKOA: zati honetan lengoaia horren hiztegia aipatuko da, hitz horiekin batera bere esanahia agertuz noski.

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gorrak 1981 0004 Haur entzumendunak hiztegia eta hizketa arauek erabiltzen entzunez ikasten ditu eta berak imitazio bidez praktikatuz, irakaskuntza sistematiko batek haien kontzientziaz jabetu aurretik.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gorrak 1981 0005 Haur entzumen gutxitu sakonak lorpen honetan atzerapen bat dakar, ezin baitu ez hiztegia ez arauak bereganatu, imitazio bidez hezkuntza bideari ekitean hizketan ikasten hasiko da.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gorrak 1981 0008 6) Gela arruntetan integraturik dauden haur entzumen akatsdun guztiek gutxi ala gehiago badute hiztegi bat.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gorrak 1981 0008 c) Ez da sekula ahaztu behar haur gorrak hiztegi eta sintaxian zailtasunak dituela, bai ulertzeko garaian bai esaterakoan.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0122 a) Hiztegien laguntzaz bete ezazu ondoko lauki hau.

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0010 - Interesgune ezberdinetan egokia da baita ere gai bakoitzari dagokion hiztegia lantzea.

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0010 Hizkuntza 2 liburuan zenbait gairi buruzko hiztegia zerrendatan aurkituko duzu, zeuk egoki derizkiozun eran lantzeko.

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0010 Irakurgaietan, ikasgaietan etab. agertzen diren hitz berri edo ezezagunak (haurrentzat, noski) idatziko ditugu hiztegi honetan alfabeto ordena errespetatuz eta hitzen esanahia ahal den egokien ipiniz.

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0010 Helburua ez da definizio zientifikoak ematea, haurrek hitzen esanahia ulertzea eta hiztegiaren zegatiaz jabetzea baino.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0050 Hiztegia Hizkuntza 2ko 56. eta 57. orrialdeetan.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0050 Hezkuntza Saileko liburu urdinean Udaberriari buruz agertzen den Hiztegia ere sakondu nahi baduzu, ikusi liburu horretako 264. orrialdea.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Guraso eta irakasleei: Haurrek inork baino beharrago dute hiztegiak kontsultatzea, baina beraiek dira hauetaz gutxienik baliatzen direnak.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Axola haundikoa da hiztegiarekin etxeko gisa sentitzea, ipuin maiteena gisa maitatzea.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Zuloa bete eta haurraren begiak eta adimena, biak une berean, irabaziko zituen hiztegi erakargarri bat, alaia, egitea ezinbestekoa zela esan genuen.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Hiztegi hau haurrarentzat eta honentzat bakarrik pentsatua izan da.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Tartean sartu dira haurrarentzat interes berezia eduki dezaketen batzu, baita haien hiztegia eta ezagutzak zabaltzeko zuzendutako beste batzu ere.

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Bukaerako eranskinean hiztegian erabilitako euskal hitzak datoz, zer kategoria gramatikala duten agertuz eta haien gaztelaniazko itzulpena emanez.

102. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0004 Beharrik, esan genezake, textu-liburugintzarako badugula jadanik aski egokia den hiztegi bat.

103. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0004 Alde batetik, hiztegia landu gabe egotearen zailtasuna, eta bestetik, zenbait hitzen kasuan, oinharritu gabe izatea.

104. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0004 Gainera, gauza bat da hiztegi arrunta, eta bestea, berriz, hiztegi zientifikoa.

105. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0007 - Eguneroko ihardueretan aurkituz goazen hitz eta izen berriez oso interesgarria izango litzateke hiztegi bat lantzea.

106. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0014 Multzo honi guk beste bi ariketa moeta erantsi dizkiogu: hiztegia eta esaldiak erabiltzeko egiturak.

107. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0326 Eta zuzen zuzenean hiztegia lantzera doa, baina, hiztegiaren ezezaguna den aspektu bat batipat, hots, sinonimia eta antonimia, beharrezkoak, bestalde.

108. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0326 Hitzen zailtasuna handiegia balitz, gogoratu, oinarrizko hiztegian daudela eta, noizean behin kontsultatzeko daudela.

109. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak pgoen 0041 Hiztegian, etorri aditzak, besteak beste, honakotasun hau izango du: [-IS-], hau da, ezin daiteke IS objetoa agertzen den perpaus batean horrelako aditzik ager.

110. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak pgoen 0041 Hitz egokia txertatu ahal izateko, hiztegian hitz horrek dituen tasunak eta zuhaitzean SK-ak dituenak ados etorri behar dute.

111. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak pgoen 0041 Esan beharrik ez dago era honetako hiztegirik oraindik ez dagoela, ez euskaraz ez beste hizkuntzetan.

112. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0109 Hiztegia.

113. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0120 Mundu berri bati dagokion hiztegi teknikoa ekarri dio, eta zentzu honetan, harrigarria ere bada latinaren emaitza euskarak bereganatzea, nahiz-eta ez jakin zer gertatuko ote zen erromatarren inperio boteretsuak bizirik denbora gehiagoan iraun bazuen.

114. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0120 - Elizaren hiztegia: parrokia, eliza, gurutze, paradisu, zeru, infernu, aingeru, kristau, saindu (sanctu) , mirakulu, izpiritu, bekatu, bake, dohain, bertute, bizio, arnegatu, predikatu, bedeinkatu, madarikatu, barkatu....

115. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0078 ... jatorrizko hiztegira jotzean, India-ko gizarte-zatiketak, (apezak, gerlariak eta langileak) gainerako herri indoeuroparrek dutenarekin alde handirik ez duela konturatuko gara.

116. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0005 - Hizkuntza komunikatzeko tresna bat denez, komunikatze hau gehienbat ahoz egiten delako; haurrak erraztasuna behar du, bizkortasuna, hiztegia, bestela erdarara joko du asko pentsatu gabe.

117. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0006 Bertsoen bidez asko aberasten da hiztegia.

118. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0006 - Hiztegi zehatza.

119. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0008 - Hiztegia.

120. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0024 Irakur ezazu arreta biziz bi edo hiru bider sarrerako testua eta idatz itzazu testu horretatik ateratzen dituzun ideiak; apuntatu baita zeure hiztegian topatzen dituzun hitz ezezagunak ere.

121. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0080 Irakur ezazu adi-adi bi bider Elikapen-funtzioa testua, azpimarra itzazu 2. irakurraldian esaldi garrantzitsuenak eta hiztegiko orrialdean jasotzen joan ezezagun zaizkizun hitzak.

122. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0032 Lehenengoa hiztegietan agertzen da, baina bigarrena litzateke egokiena gure ustez.

123. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0032 Baina hiztegietan ENDROKE azaltzen denez, gu ez gara ausartzen ERROKE erabiltzera.

124. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zientzia eta teknika 1986 0009 Hiztegiaren aldetik, aldez aurretik hautespena egitea baino nahiago izaten dugu, ikasleen premiekin lotutako gaiak aukeratuz, haietan behar den hiztegia sartzea.

125. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zientzia eta teknika 1986 0009 Honen ondorioz, uste dugu hiztegi ugaria lantzen dela eta hau ez dela, ez arruntegia, ez espezializatuegia izaten.

126. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0603 Writing Assistant-en disketean sarturik dagoen ingelesezko hiztegia hiztegi aktibo nola bihur daitekeen deskribatzen da hemen.

127. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0603 2. Orain Writing Assistant-en hiztegiak ingelesezko hitzak ezagutuko ditu.

128. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0603 Berriro gaztelaniazko hiztegira itzuli nahi baldin baduzu, sar ezazu berriro Writing Assistant-en disketa A unitatean eta DOSen gakoaren ondoren teklea ezazu honela: RENAME WORDPRF.

129. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0082 Honekin, fitxagailu batetan (kaxa) sarturik, nork bere hiztegia bilduma egingo du.

130. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0320 HELBURUA: Animalien hiztegia landu.

131. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak seie 0320 HELBURUA: Animalien hiztegia erabili.

132. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0007 d) Nire hiztegitxoa. Izen honekin haurrak urtean zehar osatu behar duen hiztegia esan nahi da.

133. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0007 Hiztegiaren atal hau lantzeko IRAKASLE ELKARTEak ateratako Adjetibo eta Hitz Berezien hiztegia aproposa duzu.

134. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0007 Batasunaren Kutxa agortu zenetik ez dago hiztegi bat esanahia euskaraz ematen duenik.

135. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0007 Horregatik hiztegi hau apal samarra bada ere, oso baliagarri dela uste dugu hitzen esanahia euskaraz lantzeko.

136. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0018 1.2. Egun honetan hiztegiarekin lan egingo dugu.

137. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0018 Gaur hiztegiarekin egingo dugu lana.

138. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0031 5. Hiztegia

139. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0182 - Hiztegi berezi honen bidez (azido, oxido,...) kontzeptuak susmatzen hastea, Kimikazko gaietako kontzeptu garrantzitsuak baitira, nahiz eta maila honetan hitz zentzuan hartu.

140. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak anai elkarte bat 0013 Hiztegia: Hamabiak, Pedro, lekukoa.

141. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak anai elkarte bat 0036 Hiztegia: Bernabe, misioa, Jerusalengo Batzarra, salbamena, Jesusen grazia.

142. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak anai elkarte bat 0105 Hiztegia: Oroimena, oturuntza, gonbitea.

143. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak anai elkarte bat 0128 Hiztegia: Maria, Sortze Garbia, Deikundea, Andre Maria.

144. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. iñurrieta 0119 Hiztegiaren laguntzaz / elektroiak / etengailua / protoiak / pila / amperea / elektrolisia / generadorea / isolatzailea / hartzailea.

145. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak jokobild 0019 ALDAERAK:(1) Jokoa bideratu paper batetan hitz edo esaldi prestatuekin, hiztegia edo zenbait nozio orokor berrindartzeko asmoz.

146. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak jokobild 0268 JOKO MOTA: Kontrolatua / MAILA: Guztiak / ANTOLAKETA: Talde osoa / DENBORA: 15` / TREBETASUNAK: Mintzamena / HELBURUAK: HIZTEGIA //.

147. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0049 Horretarako erabil ezazu hiztegia edo geografiako libururen bat nahi baduzu.

148. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0169 Begiratu hiztegietan rancho, pazo, masia, cortijo, casa de campo hitzak eta ondoren eztabaidatu zuen artean nolakoa den bakoitza eta azpimarratu egon daitezkeen ezberdintasunak.

149. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0035 - Hiztegia: baztertuak, bekatariak, gaixoa, emakumea.

150. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0071 Hiztegia: Yahberen eguna, Yahberen erregetza.

151. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0085 - Hiztegia: Agerpena, Ituna, askatasuna, leiala, Santua, Egilea, Jaun Aita arduratsua, Epaile zuzena.

152. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0056 1981. urteko uda oporraldietan Pierre d`Urteren urratsen atzetik nenbilelarik Oxford hiriko Bodleian liburutegian, bi milioi t`erdi liburu eta eskuzkiribuen artean, harri eder bat, altxor berezi bat ediren nuen, 1703. urteko eskuzkiribu bat, Edward Lhwyd-en hiztegi poliglota bezala bataiatu dudana (135) 387-401 or..

153. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0073 Idazlana egiteko ere, ez dirudi balia zitekeenik gehiegi aipatu ditugun liburuez, gehienak aurkitzen zailak eta batzu argitaragabe zeudenez gero, ezta Bela xuberotarrak bere Tablettes deitu enziklopedian aipatzen duen hiztegiaz eta gramatikaz: (...).

154. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0073 Ezta ere, antza, beste fraide frantziskotar batek, Dominique Bidegarayek Pabeko komentuan idatzi omen zituen euskarazko gramatikaren hastapenez eta hiztegiaz (22) 6-16 or..

155. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0091 III.4.2: Argitaraldiak Hiztegia osorik argitaratu gabe dago oraindaino, eta Azkue jaunaren ustetan ez zen inoiz inoiz ere argitaratuko... .

156. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0091 Tamalez, ez dirudi euskalzaleek ikusi zutenik interes handirik hiztegi zati hartan, edo ikusi baldin bazioten ere, bere interesa beste gauza interesgarriagotan ipiniak edukiko zituzten beren gogoak eta beste premia handiago eta garrantzitsuagotaz arduraturik izango ziren, noski, edo beste arrazoiren batengatik, dena dela, berean gelditu zela adierazgarri hura, ondoriorik eta jarraipenik ukan ez duelarik orain arte.

157. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0091 III.4.3.- Ikerketa III.4.3.1.- Welsherazko orrialdeak Welsherazko orrialde batzuek aurkitzerakoan nahasirik hiztegian galdera batzuek bururatu zitzaizkidan berehala.

158. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0020 Erabili zuen hiztegia (gregoriar kantutik mailegatua) oso zaila da; eta atzeratu egiten du irakurlea.

159. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0020 Altube-k baino hiztegi errazagoa erabili du Basterretxeak; eta, beraz, aisago segi dezake irakurleak.

160. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0158 Halaz guztiz, formari dagokionez, gauzak nahasixeago ditugu oraindik: zenbait idazleren ustez, ari horri zuzenean eranstea aspektu markak ez omen da batere jatorra eta izan aditzaren laguntza behar izaten omen du beti: ari izaten da (suele ocuparse / il s'occupe habituellement bezala ematen digu Azkuek bere hiztegian), ari izan da, ari izango da nahiz ari izanen da (azkeneko biak etorkizuna seinalatzeko erabiliak).

161. 1969-1990 euskara batua ikerketak uzei 0048 Pl. Mugica-k bere Diccionario Castellano Vascon (14) espektroskopi, eskema, estatika, estenografi, estereometri, estereoskopu, estereografi, estetika, estetoskopi moduko adibideen artean ez dira, halaz ere, ezpatu, eztearin, ezterlin... erako z-dunak falta, Uztaritzeko hitzarmenek, L. M. Mujika eta, gehienetan, X. Kintana-ren hiztegiek, orobat UZEIn onarturiko proposamenek, guzti horiek eta beste gehiagok ez dute, azken batez, praktika ia erabakar horren onarpen soila baizik isladatzen.

162. 1969-1990 euskara batua ikerketak uzei 0078 X. Kintanak berak, galbahe estuago batez (38) Erabateko frogantzarik eskuratu ez badugu ere, Kintanak bere lehen edizioko hiztegian hitz hauetarako darabilen erizpide nagusia honetara bil daiteke: * grezierazko (eta latinezko) kultur erroetan kontsonante bikoitzezko multzoa mantendu. * latinezko zibilizazio hitzetan, ohizko euskal idazlegoarentzat oso kasu kultu edo entzungabeak izan daitezkeenetan ezik, kontsonante bakunez eman. Grezierazkoetan erdibidean gelditu da.
* Extranjerismoetan, kontsonante bikoitzezko multzoa mantendu
jokatu badu ere, hippodromo, grammophono, glossopedia, diglosia, monoglotta, telegrama eta abarreko idazkeraz eman ditu bere hiztegiaren lehen edizioan grezieratiko kultur erroz osaturiko kultur hitzak.

163. 1969-1990 euskara batua ikerketak uzei 0078 L. M. Mujikak kontsonante bakunez eman ditu bere hiztegian kultur hitz horiek: gramatika, kaligrafia, hipopotamo, diglosia....

164. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0019 Hiztegiak dakar
bost hizki ditu
eta dagoeneko esan dizut.

165. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i.m. de lezea 0041 René Caillaud-ek Marionnettes et Marottes liburuan dioenez: Lorpenak pozgarriak ziren, egitura zein hiztegi mailan (ingelesez), baina komunikazio maila dexente baxuarekin jarraitzen genuen.

166. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura etxde 0027 Atzen (28)Testuan: azen. Hiztegiek eztakarte hitz hau, bainan badirudi, atzen, azken dela. horien parean doaz hiru asto ongi zamaturik, anoaz,(29) Anho, pitanza del pastor (Azkue); anhoa, provisions de bouche des pasteurs(Lhande). Badirudi atzeko a organikoa dela, gazta egiteko pertzez, artilezko ohe-estalgarriz eta etxaolaren teilatuko zuloak tapatzeko olez... (...).

167. 1969-1990 euskara batua literatur prosa peillen 0010 Larousse hiztegiak hamar mila hil izan zela aitortzen du, herritarrek 50.000 lengusuak berriz 30-40.000, oin-beltz jendei entzunik.

168. 1969-1990 euskara batua literatur prosa etxde jj-2 0457 Gaxuxa (Gracieuse), Lapurdi'ko pont-izena da, Lhande'ren hiztegian ikus daitekeenez.

169. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0013 Hiztegietan eta geografia liburuetan sarritan grabatu batzu izaten dira, esate baterako baobab bat erakusten da eta, irakurleak zuhaitz moeta horren tamainuaz guti gorabeherako ideia ukan dezan, baobab alboan gizaseme bat grabatzen dute.

170. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. irigoien 00175 Baina albo hitzak lehenago Euskal Herri osoan zuela zabalera proba daiteke eta gero area bazterrekoetan zokoraturik gelditu dela, zeren Zuberoko hatsalbo hitza Azkue-k bere hiztegian gaztelaniako jadeo bezala biltzen baitu eta hitz konposatu bat besterik ez baita: hats eta albo dituela formazioan.

171. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0033 HIZTEGIA presondegi: kartzela jujatuak: epaituak, juzkatuak preso altxatuak: preso jasotuak, emanak presoner: preso dena, zorigaitzez: zoritxarrez, maluroski aldatu: kanbiatu auzitegira jaukitu: auzitegira galdatu.

172. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak t. barrenetxea 0143 Buletin horren helburua, LSPko ikastaroak egin dituzten profesionalen hizkuntz trebetasunak mantentzea da eta horretarako hiztegi erabilgarriak, puzleak, irudiak, konkurtsoak eta beste zenbait gauza argitaratzen dira buletinean.

173. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. bergara 0164 Bukatzeko, bibliografia orokorra eta sailkatuaz gain, hiztegi linguistiko ona ere eskaintzen zaigu.

174. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 0697 Lehendabizi, lantokia hiztegiez hornitu behar dugu, hots: 1- Salgai aurkitzen diren euskal hiztegiak erosi (Azkue, Lhande, Lô*pelmann, Retana, Kintana, L. M. Muxika, P. Muxika, e. a.).

175. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 0698 Azkenik, hiztegi hiritartuan hasi baino lehen, nahitaezko dirudi Euskaltzaindiak zenbait puntutan erabakiak hartzea, hala nola Instituto / Istituto, Geografia / Geographia (Jeografia inola ere ez, edo?), e. a. Zuen zerbitzuko.

176. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1981 0448 Udako Euskal Unibertsitatean ikasle eta irakasle bezala ere aritua naiz eta UZEIk prestatu dituen zenbait hiztegi teknikotan parte hartu dut.

177. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm eiset 0318 Baina horiek erabili duten hiztegiaz arduratuko gara gaurkoan.

178. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm eiset 0318 Hala ere, perretxikuen euskarazko izenak bildu zituen zientziako izen teknikoen ondoan, eta honela perretxikuen hiztegia burutzeko lehen oinharriak jarri zituen.

179. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0090 Hor dago koska, erlijioa gaurko hiztegian ez da-ta hitz unibokoa, sentidu bakarrekoa.

180. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. etxezarreta 0834 Eta aditzaren berezitasunez gainera, hor gelditzen zen beste zenbait berezitasun hiztegiari edo joskerari dagozkienetan.

181. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. etxezarreta 0839 Euskarari dagokionaz, hizkuntzaren beraren egokitasuna izan ohi du taldeak lehen mailako bere kezka: egituraz euskara izan dadila bere joskeran, esaeratan, hiztegian, etabar.

182. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. etxezarreta 0839 Izan ere era askotakoak dira euskararen batasunari dagozkion arazoak: batzuk formari dagozkionak, aditz jokoak, hiztegia, deklinabidea, idazkera..., eta besteak bere egitura nagusiari dagozkionak.

183. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0007 Argitaratzeko dagoen UZEIko ekonomia hiztegian, lan bat aurkezten dut, Marx eta makroekonomia berria deitua (beste lantxo batez osatua, Aurrezkiaz).

184. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0068 Lan honekin helburu bikoitz bat bete nahi nuke, alde batetik logikan erabiltzen den hiztegia lantzea eta aberastea (proposamen gisa) eta bestetik logika ohizkoaren eta berriaren artean dagoen zubia erakustea, oso ezaguna den gaia azalduz.

185. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0037 Liburu hortan, gaztelaniazko liburu askoren zehaztasun gabezian behaztopatu naiz: ondoren ematen duen hiztegiaz ez naiz baliatu ahal izan, aipatu hitzak non erabiliak diren ez baitu azaltzen.

186. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0037 Erdaldun hiztegigileek, Azkueren hiztegiaz baliatuz, bildur euskarazkoa bezala aitortzen dute.

187. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0039 1.8. Zatico. Gaztelaniazko romancero delakoetan, hiztegiek hitz hori dakarte, baina euskarazkoa dela aitorturik, axolagabeki, ez dute non irakur ditekean aipatzen.

188. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0039 Gaztelaniaz diote okzitanoari hartua izan dela, eta Simin Palay-en hiztegi nagusiak hala dakar: .

189. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0125 Hiztegi arauemaile baten betebeharra ez da, hiztegi deskriptiboetan gertatzen den bezala, hitz bakoitzaren bariante eta erabilmolde guztien berri ahalik zehatzen ematea.

190. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0125 Hiztegi arauemaile batek, aldez aurretik hizkuntzaren ondasun lexikoari buruzko gogoeta sakon bat suposatzen du eta ondorioz, ondasun horren sistimatizatze eta sailkatze lan bat.

191. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0125 Gure egitekoa kultur hizkuntza bati dagokion hiztegia prestatzea delarik, ezin gaitezke gehiegi balia euskal hiztegigintzak urteren buruan gauzatu duen tradizioaz.

192. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0125 Gure lan lexikografikoak, ikuspegi honetatik, hiztegiak baino areago izendegi soilak dira: adibidez haietatik batek ere ez du ematen hiztegi arauemaile batek ezin bazterrera duen informazio bat, hitzen gramatik kategoriarena hain zuzen.

193. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0127 Esan gabe doa eginkizun hori hartu dugula gure hiztegi arauemailearen helburu nagusitzat.

194. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0127 Hiztegia tankeratzen hasteko orduan, ba zen aldez aurretik erabaki behar genuen zerbait: zer hizkuntz eredu behar genuen hartu oinharritzat?.

195. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0130 Hiztegiaren gauzatze materialaz hitzegin aurretik, azpimarkatu nahi dugu ez dugula inolako grinarik gure iritzi pertsonalak bertan ezartzeko.

196. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0130 Epeotako lana zazpi prestaeratara bilduko da, lehengo biak hiztegiaren lehen etapa osatzen dutelarik.

197. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0100 Orobat, liburuen katalogoan ez da ongi finkatzen zer aditzen den euskal liburutzat: P. Mujikaren Hiztegia (1965) adibidez, euskal liburu bezala hartua ikustea, gutxienez harrigarria iruditzen zait.

198. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak habe 0012 Hunkipenek eta salerospenek, amodioak eta gerrak badituzte hiztegi eta intonazio bereziak.

199. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. unzurrunzaga 0073 Zehaztu beharra dago, baita ere, zeintzu ez diren mota horretako klaseen helburu: idazmena, jakina ezetz; gramatika ikasketa eta akatsen zuzenketa ere ez; ezta ere, nire ustez, hiztegia aberastea.

200. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. unzurrunzaga 0076 Okerrak zuzentzea eta hiztegia aberastea beste klase ordutarako utzi.

201. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. mitxelena 0124 Ez dut hemen aipatu baizik egingo eta, aipatu, hemen aipatu dut, aurrera segi baino lehen, lekuan lekuko hizkeraz dakiguna hiztegi eta hiztegitxoei eskerrak dakigulako gehienbat.

202. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. etxezarreta 0203 Eta hori ez bakarrik hiztegia aberatsagoa edo murritzagoa delako, baizik hizkuntza bakoitzaren barne-egitura berezia delako, literatur alorrerako ahalmen desberdinak dituztelako, hitzen esanahia bera aldatu egiten delako gutxi-asko, eta abar.

203. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. etxezarreta 0204 Formazko berdintasunak jatorrizko textuari begiratzen dio eta hura hitzez hitz itzultzeari; horretarako erregela sinplea eta zehatza erabiltzen du: ahal dela, aditza aditzez itzuli behar da, izena izenez, adjetiboa adjetiboz, izenordea izenordez, genitiboa genitiboz, e. a.; esaldiak jatorrizko hizkuntzan diren bezala gorde behar dira itzulpenean ere; hiztegiaren berdintasunari eutsi behar zaio, baita hitzak adiera figuratuan erabiliak daudenean ere; esaerak eta modismoak ere hitzez hitz itzuli behar dira eta ez esanahiari begira...

204. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0614 Lana irakurtzeaz, ez dago zalantzarik Aita Larramendiren gramatika eta hiztegia erabili zituela, baina ez beti.

205. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak batzagiriak 1985 0488 Txostenak J. Caro Baroja, euskaltzain ohorezkoak, Larramendiren hiztegiari buruz egin du bere txostena.

206. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak batzagiriak 1985 0488 Larramendiren hiztegia usadiozkoa den ala uste bezain asmatua, ez dago hain garbi.

207. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak batzagiriak 1985 0488 Txostenaren mamia, hiztegiko edukina asmakuntza hutsa den ala ez baldintzatzean datza.

208. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak satr 0096 Erdaratik euskararako itzulpenez ere arduratu zen hala nola erlijio eta gizarteko hiztegia bateratzeaz.

209. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak satr 0103 Ondorioetan aipaturiko pundu nagusiak hauek dira: Hiztegi tekniko berezituen garrantzia, behin-behinekotasuna, berrazterketak eta hizkuntz Akademia edo antzekoren baten babesa beharra.

210. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0395 Gipuzkeraz idatzia baina Larramendiren hiztegiaz ondo kutsaturik.

211. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0160 5.1.2. Literatura aldetik. Hiztegia bera aztertu beharra dago. Mintzamoldea.

212. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0064 e) Ikaskuntzaren sendotza. Hizkuntza berriko funtzio, forma eta hiztegia ahalik eta gehien erabiliz, sendotzeko moduan antolatua behar du izan ikaskuntzak.

213. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0080 Egitura eta hiztegi berezi eta zehatzak landuko dira.

214. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0080 Une intentsiboetan bereziki landutako egitura eta hiztegia eginkizun horietarako praktikoki erabiltzen saiatu beharko luke irakasleak.

215. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0098 Gaiak girotzeko eta hiztegia lantzeko ezin hobeak dira irteerak.

216. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0098 Eta minimoki programatzen dugu: hiztegia, egiturak, aditzak...

217. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0098 Gauzak ikusten ari garen bitartean diapositibak egiten ditugu, gero irteeraz oroitzeko eta hiztegia lantzeko, iragana lantzeko oso ona da.

218. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0085 Hiztegi hau Euskaltzaindiak finkatua da eta, hitzaurrean espreski adierazten denez, dudazko puntuetan Mitxelenari uzten zitzaion erabakia.

219. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0085 Horrelaxe, orobat, Kintanaren, L.M. Muxikaren hiztegietan ere.

220. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0097 Euskaltzaindiari aurrea hartzearena edo da bat: UZEIko Hiztegien alde makurra omen da (J.J. Azurtza).

221. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0097 Funtsean berriro auzitan daukaguna zera da: hiztegi berezituon lanean, normalizazio teknikoan, Euskaltzaindiak aitzindari eta bide urratzaile gisa jokatu behar al duen, ala experientzia batzuen ondotik bakarrik behar ote duen arazootan sartu, ala batere ez duen sartu behar.

222. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0110 Hau dena, PNV barruko tirabira eta kontraesanen kontsiderazio askotxo ez bada, izan liteke Hiztegi Arauemaileko lanaren eta metodoaren transposizio bat.

223. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0110 Hiztegigileak (hizkuntzalariak) ez du berak erabakitzen; bilatu egiten du zer dagoen erabakita (printzipioz, ze praktikan gauzak ez bait dira beti hain erabakita etortzen) eta hari ematen dio bere hiztegian lehentasuna.

224. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0110 Hori ez da, ordea, geroa egiten, ez iragana biltzen, dabiltzan eta euskararen normalizazio soziala, ez hiztegi arauemaile bat, egin behar duten politikoen kasua.

225. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0954 Bestalde, bi hizkuntzaren edo gehiagoren baliakuntzaz burututako hiztegi eta gramatikak ere barnean sartu ditut, neurri batetan Catford-en definizioari lotzen zaizkiolako.

226. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0976 Leizarragaren itzulpen ia hitzez-hitzezkoa bezalako zenbait kasu salbu, lehen mendeetan egokipen edo moldapen gisakoak gailentzen direla esan dezakegu, eta sintaxia eta hiztegiari dagokionean jatorrizko hizkuntzaren eragina aski nabarmena dela itzulpen gehienetan.

227. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0976 Halere, Zabala-Arana, Eleizalde, Jauregiren eta Orixeren joeraren artean desberdintasun handia agiri da batez ere hiztegiari dagokionean.

228. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0062 Palacky-k, Jungmann-ek eta Safarik-ek intelektualen mailan prestatu zuten nazioaren zimentarria: Jungmann-ek Naziotar Hiztegia osatu zuen, Safarik-ek eta Palacky-k Txekoslobakia-ko Naziotar Kondaira, lehendabiziko aldiz idatzia.

229. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0007 HIZTEGIAREN EDUKIN HAUNDIENAK Hitzaurrea.

230. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0007 Hiztegiaren asmoa, maila, erizpideak eta lan-prozedura agertzen ditu.

231. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0007 Gorputza Hiztegiko artikulu guztiek osatzen dute.

232. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0340 Irakurleari lana erraztu egin behar zaiola eta hitzak diren eta hiztegian dauden bezala ez, baina aldakuntza fonetiko guztiak eginik eta markaturik eman behar zaizkiola? Ni ez naiz, lehenxeago esan bezala, eritzi horretako.

233. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. zalbide 0198 Eta hori, esan bezala, batez ere frantses hiztegi arruntari erantzuten dion hiztegi batean.

234. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jamuj 0009 Aukera hori, noski, erizpide diferenteen arabera egin daiteke: gramatika atalak aukeratuz, hiztegiak mugatuz, situazioak zerrendatuz (eskolan, etxean, tabernan, deportean etabarrean mintzatzeko behar dena) edota funtzioak deskribituz (norberaren aurkezpena; gustoen, gogoen, haserrearen etabarren adierazpena; informazio eskea...).

235. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jamuj 0010 Hiztegi mugaketak eginak daude, intuizioz bederen, metodo eta bestelako textu aplikatuetan, oinarri zientifikoetan bildutako hiztegi aukeratuak ere bidean datoz...

236. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. goñi 0410 Egungo pertsona arruntaren hiztegian aurkitzen dugu zero azpitiko sei gradu adierazpena eta inor ez da horrekin harritzen; 12 urteko mutiko batek erraz kontatzen du atzeraka: 1,2,3,...

237. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0057 Liburuaren azken aldean, berriz, Hiztegi bat jarri da, liburutik aterea, noski.

238. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 1981 0054 3.6. BESTE ARIKETA BATZUK - Arbelean, irakasleak hiztegian agertu diren gauzak (edo bloke logikoak) kolorez margotuko ditu.

239. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0028 F saila gramatikak, hiztegiak eta bestek osatzen dute.

240. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0031 Beharren analisia Ikasle batek edo ikasle-talde batek dituen hizkuntzazko beharrizanen analisia, trebetasunen, egituren, funtzioen, nozioen, hiztegiaren, etab.en ikuspegitik.

241. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0072 Irakurgai mailakatu batek hiztegi edo egitura gramatikalen multzo murriztua izan dezake.

242. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0072 Irakurketa-aztura onak garatzea, hiztegiari eta egiturari buruzko ezagutza hobetzea eta irakurketarako zaletasuna handitzea dira irakurtzeko era honen helburuak.

243. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0072 Irakurketa xehea Informazio-elementu jakin bat ahalik eta lasterren aurkitzeko, testuaren gainetik egiten den begibistaren iraganaldia, adibidez telefono-zenbaki bat zerrenda batean bilatzeko, tren-ordutegi batean hurrengo trenaren irteera-ordua bilatzeko edo hitz bat hiztegian bilatzeko.

244. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0080 Lexikoa Ik. Hiztegia.

245. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0027 Zientzi eta teknika alorretako hitz bereziok ez dute, gure ustez, erabateko hiztegi batean zertan azaldu.

246. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0027 Are gutxiago, noski, Frantziako Akademiaren Hiztegian.

247. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0032 Aldaera horietako batzuk onartu den forma baino lehenago azaltzen dira, hiztegiren batean nahiz testu batean.

248. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0032 Adibidez, ahaidetasun sarrera ahaideen arteko lotura adieran 1562 urtean agertzen da lehenik hiztegi batean aitasun forman eta 1713an testu batean aidetasun forman; jatorri bera duten bi gauzaren arteko lotura azpi-adiera 1761ean agertzen da lehenik ez da seinalatzen zein formatan.

249. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 0057 Gaurregungo programa askok duen alderdi txarra hauxe da: abildadeak lortzeari (ahoskera arauak ikastea, hiztegia, gramatika, kultura) lehentasuna ematen zaiola eta gero abildade horiek ez direla ia erabiltzen (hitzezko eta idatzizko komunikazioa eta elkarrekintza).

250. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. odriozola 0001 Hori da, bai aditzean, deklinabide, hiztegian e.a., hiztuna gauza izan dedila bere solasa edo idazkia bere ideien arabera euskaraz artikulatzeko.

251. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txalopt/3 0088 Zortzigarren gaia: BERRIKUSKETA Hiztegia, egitura eta adierazpidea sailetan berrikusketa egiteko denboraldi bat hartuko dugu ikasturtearen amaian.

252. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. sagarna 0059 Larramendik euskaraz idatzitako textu-apurrak harrigarriak dira bestalde ez direlako bertan hiztegian sartzeko asmatu zituen laborategiko hitz bitxiak erabiltzen.

253. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. sagarna 0059 Egoera hori zuzendu nahiz lau hizkuntzako hiztegi bat eta latina ikasteko metodo bat landu zituen.

254. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. sagarna 0059 Beste autore batek ere jo zuen agintariengana, kasu honetan Nafarroakoengana, laguntza eske, hiztegi bat eta euskal gramatika bat argitaratu ahal izateko: Domingo de Bordegaray frantziskotarra izan zen.

255. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0141 Dena lehertzera utzi dut; eta horrela, eta ez bestela, gaizki esanak zuzentzen ditut poliki-poliki, hiztegi-xehatasunak ontzen; ez, ordea, hiztegi sasijakintsu bat; fameliako hizketa apalaz besterik ezer ez, baina zehazki; hauxe bait da bestela gure gizaro honetako ahulezia...

256. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0141 Kalamitatea zera da: eginkizun batak bestea errebesten zuela, gehienetan (Larramendi, hortakoz, garbizaleago zen Hiztegia asmatzerakoan, idazteari begiratzerakoan baino).

257. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0044 Luzaroan, beraz, ongi lortu dituen lehendabiziko hitz horiek, izkribu guztien ardatza eta kuntza bihurtuko dira; baina piskanaka gero, hiztegia aberastuz joan ala, bazterturik geldituko dira, edo gutxiagotan erabiliak bederen.

258. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. mendizabal 0097 Eztabaida-fase hau efektiboa izan dadin, ikasleek sekuentzia bakoitzarekin zerikusirik duen hiztegia nahiko ongi menderatu beharko dute.

259. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0016 Esan dezagun, azkenez, R. Lafonen bere eritxiak aldatzeko bazituela nola-halako motibo batzuk: Hagitz = asko, oso eta Heuragin= hanitz bezala Leizarragak darabiltza (eta Azkuek bere hiztegian).

260. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0230 1.5. Helburua: Nukleo honi dagokion hiztegi oinarrizkoa erabiltzen jakin (3,4,5).

261. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0306 DIBUJOA eta ESKU-EKINTZAK: espazio ikuspegia aberasteko lan egokiak dira era honetakoak, era berean erabiltzen den hiztegia finkatzeko eta egoki erabiltzeko asko laguntzen dute.

262. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. zelaieta 0186 Izan ere, bien bitartean, Batasunaren Kutxa hiztegia egiten ari zenean, izan zituen eztabaidaren batzuk Kintanarekin, beronen joera arkaizante eta batez ere puristagatik.

263. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. zelaieta 0232 Bigarrenez, Arestiren hiztegiari kritikarik egitekotan, ezer esatekorik edukitzekotan neronek dituzket da.

264. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. zelaieta 0232 Izan ere, Hiztegia bion arte egitekoa zen, baina nola Gabrielek Kintana erdipurista hoien artean sartzen zuen, bion artean konponduezin bat sortu zen.

265. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak programazioa 1983 0030 Hiztegiaz baliatu gabe, textuaren hari nagusia eta xehetasunak jasotzeko gaitasuna eskatuko da, nahiz eta tarteka, beharbada, hitz edo esaera bereziren bat ezezaguna gertatu.

266. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hitz egin! 0027 HIZTEGIA
Substantiboak
aita
ama
arreba
brusa
gorbata
neba

Adjetiboak
urdin
zuri

Adberbioa
beharbada
Aditzak
erdu
har
.

267. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hitz egin! 0115 HIZTEGIA
Substantiboak
arrats
bazkari
eguerdi
elkar
samar
.

268. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 0017 2) Hizkuntz alorrekoak:
- Joko hau zentzuei dagokien hiztegia zehaztu eta zabaltzeko oso aproposa da.

269. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0012 Bereziki, hizkuntza kontsiderarazten digu, ez bere egituren (gramatikaren eta hiztegiaren) aldetik bakarrik, baizik eta baita burutzen dituen funtzio komunikatiboen aldetik ere.

270. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0050 Hopi-hizkeraz, batez ere, lan bikainak utzi zituen, Hopi-tarren gramatika eta hiztegia bereziki.

271. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lanintel 0102 - Hiztegia begiratzea, berrikuskatzea, liburuan datu bat aurkitzea etab. testuari gainbegirada azkarra emanez egin daiteke.

272. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0063 Edozein prozesu konplexuk badu bere hiztegia eta haurrek piskanaka ikas dezakete.

273. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0017 Besteen artean hau zion: Euskarak gaur, funtsean, Unamuno-ri erantzuna emana dio. Gure hiztegi teknikoak ikusita, gure azken bibliografia ikusita, UEU-k atera duen liburu-mordo teknikoa ikusita, UZEI-k halako lehiaz daramakin lan eskerga ikusita, Unamuno-ren iritzia ez da iristen ironiara ere.... Megaterio eta horrelako berritxukeriak beste hizkuntzentzat izango dira, ez guretzat. Euskara idazten (eta horregatik izurratzen ekonomikoki, etabar) aritzen garenok ongi dakigu Unamuno-ren aurresana txotxolokeria merke bat dela. Noiztik dauka euskarak esperma ezkultu baten eragina bere soinean...?. Iritzi horiekin (eta gaurko erdal idazle vaskongadoen jokaerekin) ezin pertsonal bat baino ez da agertzen, eta ez euskararen akats basiko bat.

274. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0054 Intuizio horiek ere akats handi bat dute, alegia, Lizardiren poesia osoak duena, hau da bere mintzo ulergaitzarena (lirikan zenbat hobea da hitza soil-soil problemarik gabe etortzea, hiztegi baten laguntza noetikorik gabe.... Ah, Lizardiren poesiak zenbat irabaziko lukeen hizkera aldetik beste jarrera soilago, ulergarriago bat hartu bazuen!!).

275. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nz 0364 Gen., zool. eta beste holako laburkinen esanahiak Nola erabil Hiztegi hau titulupean aurkitzen dira, X or.

276. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0022 Horra hor beraz hiru lan: hiztegia, deklinabidea eta aditza.

277. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0022 Hona paperrak: hiztegia, deklinabidea eta aditza.

278. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0037 Denbora haietan zuen hasi bere hiztegia, Lhande jesuitak.

279. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sagardoa 0114 (Gaur, bi baliotsuenak bakarrik, jasoak dira hiztegietan).

280. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 1982 0008 2) Irakasleak metahizkuntzaren arauak irakatsi gabe, paradigma aspergarrietan denbora galdu gabe, ipuin, abesti, eguneroko alkarrizketa, deskripzio eta narrazio zehatzen bidez, behar bada konturatu gabe, oinarrizko egitura gramatikalak eta hiztegi bizi bat lortu.

281. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 1982 0011 Honela hiztegiaz eta helburu desberdinetaz haurrak bi hizkuntzetan jabetuko lirateke.

282. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0188 Garbizaletasuna purismo, purisme, purism Teknikak eta bizimoduak berritu ala, hiztegia ere aberasteko eta berritzeko beharra gertatzen da hizkuntza guztietan.

283. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0292 Swadesh-en teoriaren arabera, eta oinarrizko hiztegiaren kantitate-azterketa eginda, jakin daiteke jatorri bereko bi hizkuntza desberdin (greziera eta armeniera, eman dezagun) noiz berezi ziren.

284. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak vill 0149 Liburu honetan ageri den hiztegia prestatzeko, hitzak fitxetan jartzea berak egin zuen.

285. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0100 Irakurgaiok 213-218. orrialdeetan ediren ahalko ditu irakurleak, ondorioa (Conclusion) jarraitzen zaiela 219-220.etan; Léclusek argitaraturiko grekera, hebraiera eta eleaskotariko testuen zerrendak eta eskuliburu osoaren (gramatika barne, alegia) aurkibideak ixten dute, 221-222 eta 223-224. or., hurrenez hurren, zalantzarik gabe Tolosako irakasle Paristarrak euskararen inguruan ekoiztu lanik garrantzitsuena. (2) Eraskinean ukitzen den haren hiztegi argitaragabea, Escuararen gorputza, kontutan ez badugu, bederen. Hiztegi horri buruz ikus Fr. J. de Larrinagak El vascófilo franciscano fr Juan Mateo de Zabala RIEV 1924ean argitaratutako Léclusek Zabalari egindako gutunak.

286. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0100 Eraskinak eraskin, bada, ehun orrialde eskaseko bi hiztegi, euskara-frantsesa eta alderantzizkoa, dakartzagu oraingoan.

287. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0100 Egileak berak dioskunez, hiztegiok ez dira ez tamaina ez osagai bereko: haren kontuen arabera lehendabizikoan 3700 hitz lirateke, 3000 bigarrenean.

288. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0100 Tamainaz ez eze hiztegien nondinorakoaz eta zergatiaz ere ohar eta arrazoi aski ematen ditu egileak, laburki bada ere.

289. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0104 Bide errazena (guretzat eta Lécluse berarentzat ere), noski, lehenagoko hiztegietatik hastea da; zeren, Léclusek ezagut zezakeenik, soilik bat bait dago, Larramendi salbu, eta gainera lapurtar, baten hiztegia bera (14) Lapurtar baina ez lapurterazko idazle. Ikus beherago testuan., Martin Harriet Notari Errialaren Gramatica escuaraz eta francesez conposatua...-n 268 eta 441. orrien bitartean emana, alegia.

290. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lécluse-ren hiztegia 0104 Lehendabiziko saioan Harrieten euskara-frantsesa hiztegia erabili genuen eta, aitzin begi kolpean larritu, Léclusek beti adibidetzat jartzen dituen mailebu gehiegizko horietakoz betea bait dago; badirudi, hain zuzen, horien zerrenda egiteko bederen Harrieten hiztegi hau erabili zuela: . (15) Lehenago ere (ASJU, XIX-1, 9-50) markatu bezala Harrietek bazuen asmoa (507) liburu berri bat emateko, argitaratzera iritsi ez bazen ere. Liburu berean, bidenabar, izango zen orobat zati bat (ibi.) zeren eta .

291. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. irazabalbeitia 0118 Antzeko bilerak 1980rarte egin ziren gutxienez eta oraindik orain, medikuntz sailean adibidez, anatomiazko hiztegia finkatzeko horrelako mintegia antolaturik daukate.

292. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak batzagiriak 1988 0430 A. Zorrillaren eskari bat jaso da telefono eta telekomunikabideetako hiztegi batentzat babesa, kontseilua eta zuzendaritza eskatzen.

293. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak batzagiriak 1988 0430 Hiztegi teknikoa denez ez da zuzenean Euskaltzaindiaren egitekoa.

294. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak garm 0158 Euskal Lexiko Etnografikoa, hiztegia al da? Lexiko aldetik begiratuta baietz esango dut; baina, hori bai, hiztegi berezi bat, etnografi/etnologi alor jakin batzuetan tinkatzen dena.

295. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0270 Erdal ereduekiko omen daukan larregizko menpekotasuna hala hiztegian nola joskeran da egotziko dioten gaitza.

296. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0270 Lekuko zaharrak eta ez bakarrik Lapurdikoak ezagutzera ematearekin batera (bizkaierazko Viva Jesus eta Betolaçaren kristau-ikasbidea edota Hegoaldeko euskalkiaren altxor aberatsa, Landuchioren hiztegia alegia), lekuko horiek ikertu ere egingo ditu (Fonética Histórica Vasca, Testos arcaicos vascos eta han-hemenka argitaratutako artikulu ugarietan).

297. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0417 Etimologia hiztegi bat abiatu omen da, eta horrek arrengura bat sor lezake ezen ez baita euskalkika, maileguen monografiarik egin aspaldixkan.

298. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0417 - P. Lhande, J. Larrasquet, J. Epherre, J. Casenave-ren hiztegiak arakatu ditut.

299. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0418 - V. Lespy ta S. Palay-en bi gaskoin hiztegiak luzaro arakatu ditut, gure gaskoin itxurazko hitzen etimologiak bilatzeko eta P. Lhande-ren hiztegian, hala hola, agertzen direnak segurtatzeko.

300. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0418 Lan hau egin dut denbora berean okzitanisita ta erromanistentzat eta horregatik Mitxelenak erakutsi bidetik Fonetikarekin ta Hiztegiarekin horien hizkuntza, batean, frantsesez dago ikerlana.

301. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak larrun 1990 0049 Demosek (Grekoz herri) hasiera batean lurralde adierazten zuen (begira Bailly-ren hiztegia).

302. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak susa 1989 0117 SUSA.- Hiztegirik erabili zenuen? ARAMAIO.- Bai.

303. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak susa 1989 0117 Guk geneuzkan hiztegietan ez zen agertzen.

304. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak susa 1989 0117 Hiztegia erabiltzen ez duena Joseba da.

305. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. urkia 0218 Utzi dugu Ospitalea 1719.ean suntsitua, Dona Katalina Parrokia alderditik, eta gero, non lekutu zen? 1802.eko Hiztegiak dioenea ondorengoa dakigu: Done Antonio Abade ospitalea, desagertutako konpainiarena izan zen Ikastetxean kokatua, Antonio Okendo Jaunak eta Lazkaoko Maria Andereak fundatua.

306. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. urkia 0224 Dauzkagun datuak Madoz-en Hiztegikoak direla adierazten dizuet, Madoz-ek Ospitale hau, bere motakoen artean eredugarritzat hartzen duelarik, eta ez duelarik laudoriorik gordetzen.

307. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. ortiz de urbina 0343 Levinen asimetria hiztegiari dagokio, baina Haleren LEa ez da maila lexikala, sintaktikoa baizik.

308. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. ortiz de urbina 0343 Noski, hiztegia eta LEa artean Isladapen Hatsarria ezargarria bada, lehenengoaren asimetriak bigarrenean isladatuko lirateke, baina asimetria eta ASa berdintzea ez da inolaz ere ezinbestekoa.

309. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0025 4.3. Noan orain hiztegi arruntak, nolabait izendatzearren, aipatzera.

310. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0025 Horren lekuko dira Xabier Kintana, Luis M. Mujika eta, bereziki, Plácido Mujikaren hiztegiak, baina, labur zurrian, honako hirurok azpimarratzera mugatuko naiz: - .

311. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0025 Mitxelenari agindu zion Euskaltzaindiak Azkueren hiztegia osatzeko eta egokitzeko ardura.

312. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0032 Azaldu ere, gainera, ia sail guztietan azaldu zaigu eta betiere oinarri-oinarrizko ziren lanekin: Landuchioren hiztegiari jarritako Hitzaurrea, , zenbait hitzaldi orotariko euskal hiztegia dira aipatu direnetariko zenbait.

313. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. zuazo 0175 Hiztegiari bagagozkio, hirugarrenik, mailegatuek gorde beharreko itxura eta ortografiaren aurrean bi erizpide kontrajarri azaltzen ziren.

314. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 2. Dokumentazioaren barruan, dauden hiztegiek ez dituzte betetzen itzultzaileei azaltzen zaizkien arazoak.

315. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Hauetan ez dago erizpide bateraturik, termino baliokidea ematen dute, baina kontzeptua ez dute argitzen, eta nozioa jakiteko erderazko hiztegietara jo behar dute.

316. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Termino asko eta asko ez dira aurkitzen hiztegi hauetan...... ez daude eguneratuta....

317. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0163 Hau garrantzitsua da hiztegi, lexiko eta glosariorik ez duen hizkuntza batentzat.

318. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0009 Mendeetan barna har-emanak izan ditu euskarak inguruko hizkuntzekin, eta mailegu asko hartu ditu horietarik: zeltarik, latinetik, gaskoinetik, arabieratik, gaztelaniatik, eta abar. Latinetik batez ere. Latinaren eragina, dirudienez, ez da murriztu behar hiztegira bakarrik; baita morfologiako zenbait sailetara ere iritsi da, baina, hori gorabehera, euskararen bisaia eta nolakotasun berezia ez da gehiegi ukitua izan.

319. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0009 XVIII. mendean Iparraldean Etxeberri Sarakoa, Haraneder, Xurio, Baratziart, Mihura eta beste azaltzen dira; Hegoaldean, berriz, Aita Larramendiren gramatika, hiztegi eta euskararen aldeko lanei esker; lozorrotik iratzarten hasiak dira eta hiru idazle bederen aipa daitezke: Kardaberaz, Mendiburu eta Ubillos.

320. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 Beraz, esan daiteke toponimia euskal paisajean (bere mendi, malkar, aldapa, sakan, soro, zelai, erreka, etabarrez) ahokatu edo inkrustatutako EUSKAL HIZTEGI nagusi eta harrigarria dela, hots, ehun eta hogei mila (120.000) hitz dituen HIZTEGI bikaina.

321. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 HIZTEGI nagusi hau ez da XX mendean, idazle bakan batengatik, asmatua izan, gure osaba, aiton eta aurretikoengatik baino, toponimo gehienek bostehun, laurehun ala berrehun urteko bizia baitute.

322. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 Beraz, esan daiteke toponimia euskal paisajean (bere mendi, malkar, aldapa, sakan, soro, zelai, erreka, etabarrez) ahokatu edo inkrustatutako EUSKAL HIZTEGI nagusi eta harrigarria dela, hots, ehun eta hogei mila (120.000) hitz dituen HIZTEGI bikaina.

323. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 HIZTEGI nagusi hau ez da XX mendean, idazle bakan batengatik, asmatua izan, gure osaba, aiton eta aurretikoengatik baino, toponimo gehienek bostehun, larehun ala berrehun urteko bizia baitute.

324. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0207 Edonola ere, mordoilo hizkuntz batek ez du, izatez, ez gramatika egonkorrik, ezta hiztegi finkorik ere, oso gai mugatuetaz hitz egiteko balio duelarik, gainera, merkatal harremanetaz batipat.

325. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ugalde 0025 2) Gero, batasunari buruz bibliografi bat egin zan, batzordeko bezela izentatutako bakoitzari bere gaietan ordurarte izan ziranak jakiñarazi zitzaizkion: ortografiari buruz lana gertatu behar zuanak, hontaz, eta iztegiari buruz egin behar zuanak beste ainbeste; Arantzazun Euskaltzaindiak egindakoak ez ziran, ba, utsetik asitako lanak izan; aurretik batasuna buruz egindako lan guziak ahaztu gabe.......

326. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0028 Telebistarako material mota bat oso deskribatzailea da bisualki eta bide ematen du bideoaren hiztegian oinarritutako esaldi laburrak egiteko, edo ikasleei esaten ari zarena marraz dezaten eskatzeko - ikusizko diktatuaren antzeko zerbait.

327. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0183 ARIKETAK 4. Zein izaten da urtarorik hotzena? Zergatik? 5. Aurki ezazu hiztegian emigratu hitza.

328. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0158 Halaz guztiz, formari dagokionez, gauzak nahasixeago ditugu oraindik: zenbait idazleren ustez, ari horri zuzenean eranstea aspektu markak ez omen da batere jatorra eta izan aditzaren laguntza behar izaten omen du beti: ( bezala ematen digu Azkuek bere hiztegian), nahiz (azkeneko biak etorkizuna seinalatzeko erabiliak).

329. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1989 0155 Eta itzuli beharrak eraginda sortu dira gaurreguneko hiztegiak eta Unibertsitate, Administrazio eta beste zenbait alorretako testuak ere.

330. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0071 Irakasleak testua sinpleagotu egin behar badu, hobe da zati zailenak ezabatzea eta beste guztia dagoen bezala uztea, hiztegi arruntagoa eta egitura errazagoak bilatzen ibiltzea baino.

331. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0114 Oso bikainetik eskaserainoko mailakatze batez lan eginez, maila bakoitza kualitate batzuren arabera deskribatzen delarik, adibidez, materialaren aurkezpen zehatza, ahoskatze eta artikulazio garbia, hiztegi egokia.

332. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0031 Hiztegirik ez.

333. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0019 Hiztegia ikastea harreman-prozesu gisa hartzen dugu guk; xede-hizkuntzako hitzekin lagunak egitea bailitzen deskriba liteke.

334. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0152 1 Hiztegi elebiduna erabili, hizkuntza batetik bestera txandaka itzuliz.

335. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0033 Honetarako, irakasleak testuliburuaren hiztegian oinarritutako testu xinple batzu eratzen zituen.

336. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0033 Beste irakurketa aktibitate bat, istorio laburrek eskaintzen zuten, berriro, testuliburuaren hiztegian oinarrituz.

337. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0033 Hizkuntzari dagokionez, hiztegi eta egitura berriak azaltzen ziren, testuliburuan agertzen ziren bezala (goian aipaturiko lehenaldia ezik).

338. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0084 3. Erabili hiztegiari buruz dakizuna.

339. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0084 Hiztegi mailako antzekotasunak kontutan hartu beharko lirateke, ikaskuntza sinplifikatu egiten bait dute.

340. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0009 Sinonimoen Hiztegia nahiko txiki sortu zen 1983.urtean, liburuska baino handixeago, baina hiztegi arrunten gorputza hartu gabe.

341. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0009 Lehengo hiztegi baliagarri baina xumea hazi egin da, hitzez hornitu, kopurua bikoizteraino; (19.500 adiera ditu).

342. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0009 1. BI LIBURUEN ARTEKO ALDEA Aurreko Sinonimoen Hiztegiaren haritik egina izanik, harekiko bereizketa hauek azpimarratuko genituzke: a) Albait eta orrazketarik zehatzena egin genion lehen hiztegiari, bai ortografiari dagokionez eta bai edukinari dagokionez.

343. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0009 Lehen egitekoa, beraz, hiztegia handitzeari ekin orduko, kritika-senez hura goitik behera arakatzearena izan zen.

344. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0010 Adibidez lehengo hiztegian Apaindura (-garri, -gailu) agertzen zena, oraingoan: Apaindura, Apaingarri, Apaingailu.

345. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0012 4. AZKEN HITZA Azken batez hemen duzu, irakurle, burutua eta ahal bezain ongi biribildua sinonimoen hiztegi berri hau.

346. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0083 Hiztegia da hizkuntzaren zatirik aldakorrena, suntsikorrena eta axaletikoena: hizkuntzaren muinari gutienik ukitzen diona.

347. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0083 Hor dago, adibidez, albaniera (Albaniako hizkuntza), antzinako ilirikotik heldu den hizkuntza; baina hiztegiari bagagozkio, egungo albanierak %10 hitz edo, izango ditu ilirikotik gelditu zaizkionak; gainerakoak latinetik, turkotik, eslabotik eta grekotik hartu ditu (26) Ikus 51 orr..

348. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0194 Arantzazuko hiztegi horretan dator txakurrillarra brusco.

349. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak zeleta 0086 Ba`ditugu, ziñegotzi, alkate ta aldun abertzaleak; ba`ditugu, euskal-idazle bikañak; ba`ditugu, zenbatu ezin ala idazti edo liburu aberkoiak; ba`ditugu, Euskal-Elerti ta Iztegi ikasgarriak; ba`ditugu, izparringi ta aldizkari aberkoiak; ba`ditugu, Euskal-Eresbatzak; ba`ditugu, Euskal-Abesbatzak; ba`ditugu, bertsolari ta olerkari abertzaleak; eta baita ere, ba`ditugu, euskaldun Ezpata-Dantzari Aldra lilluragarriak, gure IKURRIÑA, gora jasoaz, Euskalerri`ko enparantza edo plazetan lirainki ta txalogarriro dantzan egiten dutenak.

350. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0138 Landuchio orren iztegian erdarazko itzak daude aIde batean, eta bestean euskarazko ordainak.

351. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0138 Eta gure izkuntza onen eredu zenbait eman nairik, iztegi laburtxo bat sartzen du bere liburuan, baita ere, Leizarragaren Testamentu Berritik arturik, Gure Aita, Jaunaren otoitza.

352. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak umandi 0801 Bigarrena, len ere aipatutako 1956`ko irailean Arantzazu`ko Batzarr aundian eman zuen aolkua oñarriz arturik, eta al ditezken laguntza guziekin, lenbailen, egiazko Euzkaliztegia, ots, euzkeraz bakarrik egiña izango dan Iztegia, egiten asi dedila.

353. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak umandi 0801 Aitzitik, Iztegi orri eskerr eta bera oñarriz arturik, lanak sakonago ta euzkaldunago egin al-izango dira, izan diteken neurri batean bein-betikoak izan ditezen.

354. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak umandi 0801 - Irugarrena, 1936`garren urtean, amaituta, bai ta irartzeko gerturik, Azkue, Olabide ta Orixe`k egiña zeukaten beste iztegia ere argitaratzea.

355. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak onaind 0064 Gaur gazteen artean idazle onak daude, iztegi ugari ta joskera apaiñez beren lanak moldatzen dituztenak.

356. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak etxabu 0306 Bonaparte`k bere lan ontan erakusten duena iru zatitan banatu genezeke: Hondarrabia`ko izkeraren berezitasun batzuek; iztegi labur bat, hondarrabitar, frantsesez, gipuzkoar eta lapurtar itzak jarriaz, eta M. Vineon`ek irundar idatzitako San Mateo`ren berri-onaren zati bat aztertu ta oarrak jarri.

357. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak lek 0012 Azkue`k, euskeratik erderetarako Iztegi arrigarri bat berak bakarrik egin zigun bezela, gure oriatarrak, erderatik euskerara beste ainbeste ta geiagoko bat egin digu orain urte batzuek, berak bakar-bakarrik, dozena bat urtean, ordu libretan lan eginez bere lagunak afaltzen ari ziran artean, berak lan-ta-lan jardunez.

358. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak lek 0012 Olakoxe langille aspergaitza asper-eziña azaldu zaigu gure erritarra; gaur, argitaldutako Iztegi lodi-lodia dana agortuta, argitaldi berri bat prestatzen berriz ere lan-ta-lan ari zaiguna....

359. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak lek 0012 Itzaldi au argitaltzean, saldu da Iztegiaren bigarren argitaldia.

360. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm inauteria 0031 Gai onetzaz Julio Caro Barojak diguna oso kontuan artzeko da iñondik ere, ta auxe da: iñakina ta iñakindu itzak, antxiñakoen burla gogai ori zeazkiro adierazten al digute, ala beste nonbaitera jo bear degu aztarren billa? Jakingarri da Caro Barojak bere liburu EL CARNAVAL izenekoan, 43 orrian, Iñauteri ta kideko izenei buruz diona. Manuel Lekuonak ere, MOZORROS Y LUPERCOS deritzan idazlana ba du aitagarria, EUSKALERRIAREN ALDE aldizkarian agertua, XVII alea, 50-56 orr. 1927 urtea. Iaute ta erromatarren otsailleko lupercales otsokundeak alderatzen ditu. Februas zeritzaten zeremoniak ziran ain zuzen Lupercales aldiko jaikizunik nabarmenenak, eta Februa oiek garbikunde indar berezia omen zuten. Ortik Februarius illaren izena. Garbikunde ori ontan zegon, besteak beste: Pan jainkoaizunaren apaizek Erromako kaleetan zebiltzenei auntz-larruz egiñiko astinkaiaz ematen zituzten zartatekotan. Lekuonak dasaigunez, gure Iaute, iautu itzetik letorke (A. N. Mendiburu), orain darabilgun txautu edo xautu orren aldakizun, eta garbitu, astindu, jo ta zartaka garbitzea esan nai du lixiba jo, xuritu, ezabatu, laterazko februare-k bezelaxe. Azkue`n Iztegian (I alean, 58 orr.), Aratuste agiri da, aragi ta uzte itzez osatua. Dakigunez, gai ontan jakitunak bat datoz, Carnestolendas deitura bezela, berrogeikaro ortan carnes tollere, aragi uztea kristau lege baita. Lekuonak, Iñauteri deitze ori, Gipuzko erdialdeko bezela jotzen du; Iñaute ta Iñote, Bidaso egaleko; Iñoteri, Ipar Naparroko; Inhauteri, Ihauteri edo Ihaute Benaparroan; Iaute, edo laburtuz Iote, Laburdi, Salazar ta baita Oyartzun alde batzutan ere.

361. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0009 Euskal itzak galduaz eta arrotz batzuk artuaz, iztegia aldatua izatea, ditekena duzu; baiña joskera, aditz-jokua ta gramatika egitura, au da, izkuntza baten muiña egin daroana, ori oso-osorik bere baitan du euskerak.

362. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0005 Ez da ori arritzeko gauza; Azkue'ren iztegia, eta gure iztegi guztiak, botanikari dagokionez, oso motzak bait dira.

363. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0007 A! zeiñen bearrezkoa dugun landarizti edo fitologiazko iztegi orokor bat!.

364. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0256 Gipuzkoera jator bat itz egiteko berriz, liburu ta iztegien laguntza bear zan.

365. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak air 0124 Larramendi idazle trebeak goieneko laudorioen artean aipatzen du Axular; bere Corografía de Guipúzcoa liburu xarmagarrian GUERO-ren zati bat dakarra; eta bere Iztegi aundiaren aitzin solas luzean dio etc.

366. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak euskera 1978 0582 Bainan bai Espainian bai Frantzian hiztegiak bi erdaretan h letraz emokatuak dira, nahiz ez diren eskualde gehienetan batere ahozkatzen.

367. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak euskera 1978 0582 Hiztegi hortan, h letraz hasten dira 1341 hitz; A letraz hasten direnetan 129 h- dunak dira.

368. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak euskera 1978 0583 Hortarako ez dugu hitz guzien zerrenda emanen egun, nahiz beharko den eman hiztegi batean.

369. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak euskera 1978 0583 Nahi ginuke erran iduri zaikula oso ongi egina dela hiztegi hori eta bizpahiru hitz goiti beheiti hala nola hauzapez edo auzapez eta hibai, nahiago baiginuke ibai h-rik gabe, H letran dauden hitz guziak on har ditaizke.

370. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0435 Onhartu zaukun eta bere nota guziak igorri zauzkigun berehala: 1.938-an hiztegia bururatua zen: atsegin hartu ginuen eta aita jesuistak nolaz ez?.

371. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak air 0115 DUVOISIN kapitaina ere aipatzen du, BIBLIA osoa euskeratu (ederki) zuelako Bonaparteren bizkar; Laborantzako liburua, Euskara-frantzesa Iztegia eta beste euskal izkribu parrasta baten artean.

372. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak matx 0001 Filosofi gaietarako iztegi txikia, Latiegi`ren Elizaren Historia eun urtez.

373. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hiztegigintza ez da errez amaitzen den katea, aita Lino Akesolok dioenez, hiztegi beharra beti dago eta.

374. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Baina joan den apirilean Bilbon aurkeztu zen eta aste honetan Donostian ezagutzera emango den Diccionario de Autoridades de la Lengua Vasca delakoa bide landu eta lantsuaren azken urratsa da, Lino Akesolo karmeldarrak azkenik lortu bait du bere aurretik hainbatek esku artean erabili duen hiztegia amaitzea.

375. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Goitik-beheraino eskuz egindako hiztegia, alegia.

376. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Duela aste batzuk aita Lino bere bizitzaz mintzo bagenuen orrialde hauetantxe, oraingo honetan bigarren aurkezpen honen bidean dagoen hiztegia dakar solasgai bakartzat.

377. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hiztegi landu eta lantsu baten historia... Jakina da Manuel de la Sota bilbotarrak gertutik ezagutu eta miretsi zuela Resurrección María de Azkue, azken honen arreba Sotatar aberats eta ospetsuen etxean enplegatua bait zegoen....

378. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Gerra aurrean bururatu zitzaion beraz Manuel de la Sotari Azkueren hiztegia osatzea, eta 1935an hasi zen Azkuek hatz-artean ahaztutako hitzak biltzen.

379. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Bazirudien, beraz, hiztegiak argirako bidea hartua zuela....

380. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Baina Retanaren argitaletxea bilduma osoa kaleratu aurretik desagertu zen, eta, berriro ere, kulunkan gelditu hiztegi osatugabea.

381. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Lanari amaiera ematea posible egin du, eta hasera batetan zuen itxura berberarekin plazaratu du, hainbat urte hiztegi honi eman zizkionaren omenetan Diccionario Retana de autoridades de euskera izenpean.

382. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hiztegien hiztegia.

383. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Eta, Autoridadeen hiztegia bada ere, ez dira bakarrik euskal literatura edo hizkuntzagintzak historian zehar izan dituen autoridadeek erabilitako hitzak jaso.

384. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Aldizkari eta egunkarietan erabili ohi zen kaleko euskara ere hartu da kontutan hiztegia moldatzeko, eta aita Lino Akesolok dioen moduan, honek beste hiztegi batzuengandik bereizten gaitu.

385. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Dena den, ezin esan hurrengo egunotan Donostian aurkeztuko den hiztegia hiztegi arrunta denik, ez eta gutxiago ere.

386. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Egunerokotik ateratzen dira bederatzi tomo dotoreak, eta egunerokotik urrun daude hiztegi honetan gordetzen diren aberastasunak, azken batean, hiztegi bat izateaz gain, hiztegien hiztegia bait da, gure hizkuntzaren historian zehar euskarari egin zaizkion aportazioak jasotzen dituena, eta hitz bakoitza bere kontestuan jartzen duena.

387. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Zentzu honetan, erabilgarria gerta dakioke hiztegi hau euskararekin zerikusirik duen edonori, batez ere, gure lexikoaren aberastasunaz jabetu eta, gaurkoarekin parekatuz, eguneroko euskara aberastu eta borobiltzen saiatu nahi duenari.

388. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Iturburuak hain desberdinak izanik, hiztegian zehar mugitzen diren urak ere arras diferenteak dira.

389. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hala ere, ezin uka, aita Linoren aitorpenaren arabera, Iparraldekoak nagusitzen direla hiztegi hau osatzerakoan....

390. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Bestelako berezitasunik ere badu biografia korapilotsudun hiztegi honek.

391. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hau izango dugu, agian, eskuz beteriko fitxa zaharretaz baliaturik egindako azkeneko hiztegia....

392. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Nahiz eta, zenbait kasutan, Mitxelenaren hiztegia teknikarik aurreratuenekin moldatzen ari direnean laguntza eskergarria jaso duten paper artean eta historia luze honetan zehar fitxaren bat galdu duten hauek....

393. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Hiztegiak beti behar dira dio Akesolo hiztegigileak, alboan lanaren koordinatzailea izan den Koldo Ortega duela.

394. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. azurmendi 0001 Batez ere, dio, hau bezalako hiztegiak, bederatzi tomo horietan gordetzen bait da bere ustez gaur errazegi, eta gauzak arinegi egiteagatik, kutsatzen den betiko eta betirako euskara.

395. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. ugalde 0001 Gauza bat da euskara irakastea, gramatikalki menderatzea, beharrezko diren hiztegi eta erregelen jabe izatea, irakaskuntzaren ikuspegitik aurrez ezarritako jomuga eta helburu nagusiak lortzea.

396. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Natur Zientziak hiztegi mardul aintzindaria.

397. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Jose Ramonek Hiztegiaren atarian adierazten dizkigu haserako urrabideak, gorabehera, metodologia, helburu, t.a.

398. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hiztegiaren helburu nagusia euskara fisika arloan normalizatzea izanik ere, idazleak sortzeko eta irakasle eta ikasleen lagungarri ere bada.

399. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hiztegiak bi parte nagusi ditu, gorputza eta lexikoa.

400. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hiztegiren gorputza hiru mailatako artikuluek osatzen dute.

401. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hiztegiaren lexikoa liburuaren atzeko partean dator.

402. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak j. zarautz 0001 Izan ere, euskaldun geranok, askotan ez dugu geurea dugun mintzaira elkarren arteko artuemanetan erabilliko, baiña zorrotzak gera besteren akatsak salatzen eta besteren euskal itz-erabilketari, iztegiari, kritika egiteko! Neroni leenengotakoa!.

403. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak dv 1981 0001 Gaztelanizko normal eta normalización ¿nola esan euskeraz? Itz oien adierazpena jakiteko: Real Academia Española'ren iztegira joko degu.

404. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak dv 1981 0001 Gaztelanizko velocidad eta aceleración itzen adierazpena ¿euskeraz nola esan? Ona Real Academia Española'ren iztegiak dizkionak: .

405. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak dv 1981 0001 Lhande'ren iztegiak onela dio: lastertasun .

406. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ene bada! 1990 0003 Izanere, Kintanaren hiztegiak esaten duen bezala, hegi hitzak toki bereiztu, argi edo tontorra adierazten du eta horiek dira, hain zuzen ere, gure auzoen kokapenaren ezaugarriak.

407. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. jimenez 0001 Azkenik, hiztegia eta hitzaurrea ere badakartza, hobe ez, liburuak.

408. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak matx 0002 Euskara batzeak tresna gero eta egokiagoa eskuratu digu itzultzaileoi eta horretan Euskaltzaindiaren lana ezin estimatuzkoa da, baina oraindik ez dugu ahaztu behar gramatika eta hiztegi arauemaile osorik ez dugula, euskararen erabilera ezberdina dela gai eta gizarte-sektore ezberdinei dagokienez eta itzulpenen irakurlegoa ez dela zabalegia eta sarritan euskal idazleek sorturiko testuak irakurtzean baino ahalegin handiagoa egin beharrean aurkitzen dela.

409. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 Aipatutako fenomeno hauek agertzeko arrazoien artean honako hauek ditugu: bat, menperatzaileak bere formak inposatzen ditu, eta bi, hizkuntza batek zenbait eremuren hiztegiak guztiz landu gabe ditunean, maileguzko hitzak hartzea da irtenbide bakarra.

410. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1988 0002 Euskadirekin behin eta berriro paperak galtzen ditu, kasu askotan tipoa sutan jartzen da eta hiztegian ere nabaritzen zaio nola, Estatuko egunkaririk serioena izanik ere, halako hitz eta bokabulario xelebreak erabiltzen dituen.

411. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 IZTEGIA GAZTELERA-EUSKERA

412. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Nork ez du ezagutzen, euskaltzaleon artean bereziki, Mujika`ren Iztegia? Iztegi ezagunik baldin ba`da Euskalerrian, Azkue`rena ezik, Mujika`rena dugu mardulena, edatuena, erabilliena.

413. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Obeto esanda: argitaraldi berria, Iztegia bera era-berriturik eta gazteturik dugula.

414. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Zertan jardun, Mujika`ren Iztegia goraipatzen? Lenengoa ezagutzen duanak, ba-daki nolakoa dan.

415. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Mujika jesulagunak berak itzaurrean gazteleraz diona bera esango genduke laburturik: Iztegi au eratzekoan, garbitu, laburtu eta arindu egin duala.

416. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Asko eta askoren eskabideek eragin diote bigarrengoz Iztegia argitaratzera.

417. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Gogoratzen naiz agertu niola iritzi ori A. Mujika`ri, denborarik ez galtzeko; ortan eman bearreko orduak, sartzeko Euskera-Gaztelera Iztegia gertutzen.

418. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Orra beste iztegi bat: LUR argitaldariak atera duana, Arestiar`ek egiña.

419. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Kontuak atera bitza irakurleak eta auxe ikusiko du: bost alakoz izki, itz eta lan geiago duala Mujika`ren Iztegiak.

420. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Eta salneurria? Arestiar`ena 500 laurlekotan saltzen dalarik, bost alako lan duanez, saldu ere bost alakoz saldu bear ba`litz, 2.500 laurleko izango litzake salneurria Mujika`ren iztegiarentzat.

421. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Berri pozgarria, bai, Iztegi berritu onen agerpena.

422. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Txantxetan ere, alderantzizko Iztegia gertutzen: EUSKERA-GAZTELERA Iztegia.

423. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Ona emen Mujika beraren itz batzuk, nere galdera zenbaiti erantzunaz: Euskal-gaztelerazko Iztegia ere egiten ari naiz, eta lan ontarako 640.000 txartel edo fitxa dauzkat bilduta.

424. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Bat artu ta bestea utziaz, bear dudana aukeratu ondoren, orduantxe asiko naiz Iztegia egiten edo idazten.

425. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Saltsa oietan sartu ez danak, ez daki zer dan Iztegi aundi bat egitea.

426. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Latiñezko eta Gerkerazko Iztegiak ere egin eta argitaratuak ditu-ta.

427. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Ona emen Mujika iztegi-gillearen itz batzuk geiago: Euskal-gaztelerazko Iztegia nai dutenak, gerorako utzi gabe, ORAINTXE BERTAN asi ditezke beren izenak ematen.

428. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1973 0001 Aurretik askok eskatzen ba`dute, argitaraldia aundiagoa izango da, eta Iztegia merkeagoa

429. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak anait 1970 0001 Bertan agertzen dira Baionako Manifestua ta Ziná, Luis Mitxelenaren itzaurrea, Ortografia, Deklinabidea Aditzá eta iztegi bateratua.

430. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1981 0001 Iadanik Fisika Politika Kimika Psikologia hiztegiak kalean ikusi ditugu eta isileko aurrelanek argitzen ez zuten neurrian argitu du euskararako lan ikaragarri honek izan dezakeen balorea.

431. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. lizarralde 0001 Nolabait esateko, oinarrizko hiztegia edo lexikoa dagoen bezala, bada oinarrizko hitz-kateen maiztasun bat ere.

432. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1986 0001 Bilera horretan hiru alor definitu ziren lexikogintzari dagokionean; hiztegi orokorrarena lehenik, horretarako batzordea sortuz, lexiko hiritartua eta lexiko berriarena bigarrenik eta hiztegi espezializatuen alorra hirugarrenik.

433. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Bertzalde Txillardegi jaunak ezagut-arazi du matematikari doakion hiztegia.

434. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1982 0001 1940.ean latin-gaztelaniazko hiztegi bat argitaratu zen, Plazido Mujikak egina, eta bi urte geroago greko-gaztelaniazko beste hiztegi batek jarraitu zion.

435. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1982 0001 Horrela egin zuen gero " Euskara-Gaztelania " hiztegia.

436. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1982 0001 Hitzen aberastasuna eta aberaskeria ez zituela nabaritzen, diote kritikoek, baina Plazidoren hiztegiek historia egin dute euskarazko lanetan aritu izan den edozeinen eskuetan.

437. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 UZEI'k argitaraturiko Zuzenbide Iztegia aurkeztua Deustu'ko Unibertsidadean: Erretorearen ordez, M. de Gereño, Zuzenbide Fakultadekoak zorionik beroenak iztegiaren jaiotze egin dabenai.

438. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 J. Iturbide Euskalerri'ko Unibertsidadearen Erretore-ordeak: iztegi onegaz gainditzen dala euskaldunek euron arteko arazoentzat erderazko zuzenbidea erabili bearra.

439. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1974 0001 Hiztegiaren arazoa ere aipatu zuten.

440. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1974 0001 Ekar biezaigute euskara batua, Euskaltzaindiaren hiztegia.

441. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1978 0001 Intxaustik biltzarkide guztiei han egiten ari zirena agertu zien; hots, hiztegien lan izugarria, aurten jadanik Natur Zientziak hiztegia kaleratua da, beste batzu irailean argitaratzeko prest daude; eta gerorako hiztegi zerrenda bat planifikaturik ere badira.

442. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1978 0001 Hiztegi hauen xedea ez da hiztegi bezala liburutegi batetan azaltzea; baizik eta gaurko euskaldunei jakintza batzuren bideak emaitea euskaraz adierazteko bideak, erak, posibilitateak.

443. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0002 Orain dela gutxi atera den Glasnot-aren Hiztegian erabili zen lan metodo berbera jarraitu genuen: kapitulu bakoitza bi idazlek prestatzen zuten - kasu honetan bata sobietarra eta bestea frantsesa ziren.

444. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1988 0001 Ori irakurri nebanean berba au ez egoan erdeldunen iztegietan.

445. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Inoiz entzun izan diot lagun bati hauxe esaten, Hiztegi tekniko batean parte hartu behar zuela adieraztean: Hiztegi marxismoari buruz artikuluren bat idatzi behar baldin bada, marxista izan beharko du idazleak; ala onhartuko al zenukete, kristautasuna eta erlijioa bera fededunon monopolio bihurtu izan dugu sarritan. Baina konturatu beharra daukagu kristautasuna eta erlijioa fenomeno soziologikoa, historikoa, psikologikoak, etab. direla. Marxismoa berdin; soziologoa, historigilea eta psikologia marxista ez baldin badira ere.

446. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... redención 1975 0002 Ortarako iztegi egoki bat...

447. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... redención 1975 0002 Ariketa auekin umearen arreta eta oarmena girotzen dira, eta iztegia ikasten laguntzeko bide egoki biurtzen dira.

448. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Hiztegia

449. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Unitate bakoitzean orrialde bi eskeintzen dira umeak erabilten dauan hiztegi aktiboa aberasteko eta ezagutzen dauan hiztegi pasiboa zabaltzeko eta handitzeko, honango ariketak eginez:

450. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 a) Interesguneagaz zerikusia dauan hiztegia:

451. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Hiztegi honetan izenak, adjetiboak, aditzak, hitz-familiak, arlo semantiko bereko hitzak eta abar agertzen dira...

452. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Marrazkia ikusiz umeak era askotako lanak egin beharko dabez oinarrizko hiztegia lantzeko, adibidez, ikusten dabenari buruzko azalpenak, deskribapenak, alkarrizketak..., era honetan euren hiztegi aktiboa aberastuz.

453. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 b) Hiztegiaren zabalkunderako ariketak:

454. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Hiztegia

455. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 1 Aurkitu hiztegian hitz honeen esanahiak eta kopiatu:

456. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Hiztegia

457. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Zabaldu hiztegia eta begiratu non dagoan orri hitza.

458. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak x. altzibar 0062 Mogel eta Añibarrok, beraz, euren iritxiak agertu eta eztabaidatu zituen, gramatika eta hiztegiak egin, arauak ezarri...

459. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak eaegut 1995 0012 Gero, Diccionario Trilingûe del Castellano, Bascuence y Latín egin eban, euskeraren edertasunak erakusteko itzaurre luze bategaz; iztegi andia da, baiña badaezpadakoa, berak asmauriko berba askogaz orniduta dago-ta.

460. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak aretxabaleta il 0009 Sinonimoen hiztegiak be lagunduko digu aukeraren bat egitea komeni denean.

461. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak aretxabaleta il 0009 (/): Aukeran (hiztegian bakarrik)

462. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak hezkaraudia 1999 00134 Neskak hiztegi murritza erabiltzen du.

463. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00020 Kodean oinarritzen da. Mintzaira zein beste edozein komunikazio kode argitu eta ulertaraztea lortzen da funtzio honi esker. Eraginkortasuna izango badu, mezuak zehatza, txukuna eta ulergarria izan beharra dauka. Funtzio metalinguistikoak gainera igorlea eta hartzailea kode bera erabiltzen ari direla egiaztatzeko balio izaten du. Hiztegi eta gramatiketako funtzio nagusia dugu, baina analisi eta testu iruzkinetan ere topa daiteke, edo gailuen funtzionamenduari buruzko argibideetan, grafiko, marrazki eta abarren azalpenetan etab. Haurren hizkuntz jabekuntzan izugarrizko garrantzia izaten du, eta baita hizkuntz arrotzen ikaskuntzan ere.

464. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/1 00369 Gai honetan azaldu zaizkigun ondoko kontzeptu garrantzitsu hauen esanahia hiztegietan aurkitu eta komentatu:

465. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00006 Zenbat alditan begiratu behar izaten dugun hiztegian hitzen bat nola idazten den edota zer esan nahi duen jabetzeko! Zenbat aldiz aztertu behar izaten dugun hitz-konposaketak egiteko euskarak zein bide dituen! Zenbat aldiz, serio-serio jarrita, egon behar izaten dugun arau gramatikalaz ondo jabetu nahian!

466. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00006 Oraingo honetan, ordea, guztiz kontrakoa proposatuko dizuegu: Zorotariko Euskal Hiztegia osatzea; hau da, hiztegietan aurkitu ezin diren hitzak asmatu eta esanahia zehaztea hartuko dugu helburu.

467. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00006 Bidezko ikusten baduzue, gainera, zuen ikasgelan osatutako hiztegia Esaizu darabilen beste ikastetxe bateko talde bati bidal diezaiokezue eta, bide batez, haiek egindakoa zeuek jaso.

468. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00006 - Hitz berriak asmatu eta berauen esanahia eman. / - Hizkuntza ezberdinetako hitzekin hitz berriak osatu. / - Ikaskideek asmatutako hitzez eta definizioez iritzia eman eta hobetzen saiatu. / - Ikasgelako Zorotariko Euskal Hiztegia osatu. / - Ikasgelako hiztegia beste ikastalde bati igorri eta beraiena jaso.

469. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00012 3 HIZTEGIA OSATZEKO IDEIAK ETA HELDUTOKIAK AURKITZEN

470. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/4 00066 Tailer honetan zehar honako hauek egingo ditut: - Kantak entzun eta zein euskalkitakoak diren asmatu. / - Kantak entzun ahala, proposatzen diren ariketak egin: ozenki abestea, denok batera edota taldeka... / - Euskalkietan idatzitako abestiak aurkitzeko eta lantzeko dokumentazioa erabili (liburuak, hiztegiak, CDak, kasetak...). / - Aukeratutako kantak grabatu eta letrekin liburuxka osatu.

471. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00010 Hiztegia: Lurralde: probintzia. Hiriburu: hiririk inportanteena; Jarduera: aktibitatea. Eremu: espazioa, lekua. Ugari: asko. Berdegune: hirian belarra, zuhaitzak etab. dauden lekua.

472. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00125 - Aukeratu gauza bat (estutxea, boligrafoa, hiztegia...) eta ezkutatu ikastetxean (eraikuntzan, patioan, lorategian...).

473. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00151 Bokantzaz edo elokuentziaz hitz egiteko artea da; hitzaren bidez atsegin eman, konbentzitu eta hunkitzeko artea. Arte hori menderatzen duenari hizlari esaten zaio. Arte guztiek legez, oratoriak ere berezko dohainak, ezagutza eta trebakuntza behar ditu. Eta, oratoriaren funtsezko elementua hitza denez, hiztegia sakontasunez ezagutzea beharrezkoa da.

474. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00097 Egitura zail eta bitxi zalea da, eta hiztegian joera garbizalea eta neologismozalea du.

475. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00109 Larramendiren apologiazko idazlanek hiztegiak, gramatikak eta bere nortasunak berak ere eragin haundia izan zuten ondorengo idazleengan, berauek euskaraz idaztera bultzatu baitzituen; hasiera batean katekesi liburuak eta itzulpenak, eta geroago sormen haundiagoko lanak.

476. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00123 - Gipuzkoa, Bizkaia eta Nafarroako euskalkien hiztegi zabalago bat egingo duela, akaso, horietan argitaratzen diren liburuak guztientzat ulergarri izan daitezen.

477. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/4 00063 Honetarako, lehen-lehenik eta aurreko urteetako eskemari jarraituz, hiztegi teknikoa landuko dugu, hainbat hitz, kontzeptu eta indize ekonomiko ulertzea behar-beharrezkoa baita gaur egun edozein albiste eta berri interpretatzeko.

478. 1991> euskara batua ikasliburuak gie hizkliter 0028 Hiztegia lantzen

479. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0002 Hiztegia lantzen

480. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0011 Kritikatu eta zuzendu: a) hiztegia; b) konektoreak; c) erderismoak; d) intonazioa.

481. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0001 GAIA; KOMUNIKAZIO FUNTZIOAK; HIZTEGIA; GRAMATIKA EDUKINAK

482. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0002 GAIA; KOMUNIKAZIO FUNTZIOAK; HIZTEGIA; GRAMATIKA EDUKINAK

483. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/5 0018 Gogoratzen ez bazarete, hiztegia kontsultatu.

484. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0091 Hiztegia

485. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0091 Begiratu ongi hiztegian berauen esanahia.

486. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0091 Ongi legoke, gero errazago berrikusi ahal izateko, hiztegia zure blokean garbi idaztea.

487. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0186 Parrafoz parrafo irakurri eta ulertzen saiatu, hitz berriak edo ezezagunak hiztegian begiratuz.

488. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0194 2.- Hiztegia eta liburuak erabiliz osatu in eta il duten hitz-zerrenda.

489. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0173 Larramendiren apologiazko idazlanek, hiztegiak, gramatikak eta bere nortasunak berak ere eragin handia izan zuten ondorengo idazleengan, berauek euskaraz idaztera bultzatu bait zituen; hasiera batean katekesi liburuak eta itzulpenak, eta geroago sormen handiagoko lanak.

490. 1991> euskara batua ikasliburuak axelko 0258 Irakasleak testuak aztertzerakoan, zenbait elementu azpimarratzeko aukera izango du (hiztegi berezia, aginteraren erabilera zuzena, puntuazioa...).

491. 1991> euskara batua ikasliburuak ekintza/3 0067 Liburuetan, ipuinetan, eta hiztegietan begiratuz bila itzazu hasieran H daramaten 10 hitz eta idatzi zure koadernoan.

492. 1991> euskara batua ikasliburuak ekintza/3 0142 Azpimarratuta dauden hitzak hiztegian bilatu eta gero hurrengo zutabeetan dauden hitzekin parekatu.

493. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0039 Ikus dezagun nola definitzen dituen hiztegiak:

494. 1991> euskara batua ikasliburuak la salle taldea 0031 Hiztegia

495. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0031 23. Kontsultatu hiztegi bat eta erlazionatu hitz bakoitza bere definizioarekin.

496. 1991> euskara batua ikasliburuak x. goia 0055 Aurrez, eta hiztegiaren laguntzaz, definitu talde bakoitza koadernoan.

497. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0018 Hiztegian eta joskeran nabariak diren latinismoak barne, lan handia eta ona burutu zuen.

498. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0049 3. HIZTEGIA

499. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0190 Ulermena - Hiztegia

500. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0190 - Hitz hauek ulertzen ez badituzu hiztegian begiratu eta zure koadernoan idatzi esanahi eta guzti:

501. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0272 3. HIZTEGIA

502. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0091
- Bilatu hiztegian hitz hauen esanahiak: tapioka, batata, gerripeko, izpiritu, etsai.
- Zergatik erabiltzen dituzte hain arropa gutxi, zure ustez?
- Nondik ateratzen dituzte yanoak eraikitzeko materialak?
- Zergatik aldatzen dira bizilekuz?
- Aipa itzazu yanomami herriak dituen arazoak.

503. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0079 Hiztegia

504. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0095 Hiztegia

505. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0121 Hiztegia

506. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0177 Hiztegia

507. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0177
- Deskriba ezazu argazkian ikusten duzuna: lehen planoan, eta atzealdean
- Nola daude pertsonaiak?
Zer ari dira egiten?
- Zer dute erdian?
Lapiko normala da?
Ohar zaitezte non dagoen sartuta.
- Deskriba ezazue pertsonaia bakoitza: nolakoa den, nola dagoen jantzita, zeri begira dagoen.
Ondorengo hiztegian duzue laguntza.

508. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0177
- Begira ezazue Bizkaiko mapan Balmaseda non dagoen.
- Zuen herriko jaietan egiten al da janaririk kalean?
Zein janari egiten da?
- Lehiaketarik izaten al da zuenean?
Parte hartu duzue inoiz bertan ?
- Badakizue nola egiten den zuen herriko platera?
Bila ezazue formula.
- Zuen herriko jaiak ezagutzen ez dituen lagun bat gonbida ezazue bertora etortzeko.
Anima dadin, idatz iezaiozue binaka, zer egiten den eta nola pasatzen duzuen kontatuz.
Horretarako, ondoko hiztegia erabiliko duzue.

509. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00033 HIZTEGIA: Apal: sinple, xehe. Kitsch: gustu txarreko, estetikarik ez. Jaurti: bota. Bere burua hil. Ugaldu: handitu, zabaldu.

510. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 Hiztegi batean zinematika hitzaren esanahia begiratzen baduzu, ikusiko duzu zer den: kausak kontuan hartu gabe higidura aztertzen duen fisikaren adarra.

511. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0046 Hitz ezezagunik topatuz gero, hiztegian begiratu.

512. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. aldekoa 00150 Hitzez hitz irakurri zuen nire obra, hiztegian zenbait berba aurkituz, astero ematen nizkion orrialdeetan ehundaka kolore gorriko ohar eginez, guztia perfektu geldituko zela kezkatuz eta idazten nuenarekin zintzo eta zuhurra izaten behartuz.

513. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. izagirre 0077 - Hiztegi bat, gaztelania-arabea!

514. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. izagirre 0077 - Hiztegi arabe?

515. 1991> euskara batua poesia j. sarrionandia 0039
EURIA gustatzen zaio kantoiko
itsu loteria saltzaileari.
Goitik behera euria adokin zimelduetara, eta zeharka
arratseko zintakin. Goroldioa egunen atzekaldean hedatzen,
euria maitasun onetsiak bezain lehun lurrean irristatzen.
Sapaburuak balea izateko ametsak
borobiltzen.
Euria ari, hormako zorion marrazkia ezabatuz eta teilen
kolorea hurrinera arrastatzen. Euria, artesau hatzamarren doinua,
suge erorketa, hitz erorketa ikaragarria munduko hiztegi guzietarik.
Nobelatako dontzeilak leihoetan euriaren laztan eske, euria
beren paineluak hartzen, beren bihotzak tipitzen,
beren ezpainak umeldu eta isilerazten.
Euria, eskaleek bizturiko suak amatatu eta haien erraietaraino egarria lez
hedatzen. Jendea artean haztamuka doa aterri denean baino jantziago.

516. 1991> euskara batua poesia j. sarrionandia 0110
Mila urte igarota apenas aurkituko dugu
geure hondarrik,
bizpairu burezur Nafarroako mendietan,
txatarra zibernetiko herdoildu bat Bilbon,
harrizko aizkorak, haur hilak lako hitzen batzu
hiztegietan,

517. 1991> euskara batua literatur prosa l. fernandez 00034 Euskaltzaindiko lantalde batek, Orotariko Euskal Hiztegikoak, erabili du tresna hori hiztegia egiteko.

518. 1991> euskara batua literatur prosa h. cano 0122
Zer den jazza erranen dizut:
betikoa whiskya den hiztegi bat, den hiztegi bat
Billar mahaiaren gainean larrutan ari diren
bi emakume
disimuloan non dago takoa? galdetzen duen agure zelatia
konturatu orduko oinen azpialdeetatik
gorputzaren barrua zeharkatuz bortizki
bururaino igotzen den begirada bertikal
tren abiadurako bat

519. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0129 Hiztegi fotografikoa: errebelatu: filmean jadanik zegoen irudia bistaratu.

520. 1991> euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0072 Esaiezu, adibidez, nola arraio den LUZE laburragoa LABUR baino, AMA beranduago jaioko zaiela, hiztegiari jaramon eginaz, ALABA baino; gure hizkuntzan numero perfektoenak BI eta BEDERATZI direla, bi eta bederatzi letrez osatuta daudelako; galde egiezu animalia guztiak zelai berean bazkatuta ere, zergatik irteten zaion ilea behiari, zergatik artilea ardiari, zergatik lumak oiloari, zergatik daukan leuna eta hain gorrixkara bere larrua zerriak; erakutsi iezaiezu nola lojika modu oso desberdinak dauden eta alfabetoaren ordenuaren esanera gure zenbakiak ordenu honetan esan beharko genituzkeela; bat, bederatzi, bi, bost, hamar, hiru, lau, sei, zazpi, zortzi, esaiezu imajina dezatela alfabetoa bera ere ordenu alfabetikoan ea zer nolako porrua irteten zaien; historia piskat ere erakutsi beharko diezu (...).

521. 1991> euskara batua literatur prosa i. ugarteburu 0023 Izerdi hotzez bustita nituen eskuekin hiztegia atera dut, eta horra hor.

522. 1991> euskara batua literatur prosa i. ugarteburu 0023 Hiztegiko guztia ote neukan galdezka hasia nintzen neure buruari.

523. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00439 - Terminografiaren konparaketak erakusten duenez, ez dago beti adostasunik zuzenbideko terminoak zein diren erabakitzekoan. Hiztegi batetik bestera forma-aniztasun handia egoten da; batzuk adjektibo edo aditz hutsak (compensatorio, compensar) sarrera gisa onartzen badituzte, beste batzuk izen-sintagmei (compensación, compensación de culpas, prestación compensatoria) soilik ematen diete leku.

524. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. mungia 00032 - IKERLANen erabiltzen den terminologia berezia biltzeko datu-basea prestatu dute, eta egun langile guztiek eskueran dute sarean. Ondorioz, edozein langilek hiztegi teknikoarekin lotutako kontsultak egiteko aukera dauka.

525. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. narbaiza 00055 Seber Altube euskaltzain arrasatearraren irizpidea arrazoindua dator. 1960an Eibarren Euskaltzaindiaren Biltzarrean J.A. Mogeli gorazarre egin zitzaiolarik, ondoko hau zioen: Eibartarren euskera gramatikaz, garbi eta jator izan da beti; gaur ere bai; baiña iztegiz mordoillo fama ematen diote askok. Fama ori ere ezta egiazkoa 74 Seber Altube, Eibartarrak eta euskera, (1960: 61).

526. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. narbaiza 00055 Haren hitzak parafraseatuz gure euskara izan litekeenik ere onena da hiztegi mailan eibartarrok jokaera errealista izan dugulako.

527. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Bidaiekin zerikusia duen hiztegia.

528. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Lanbideekin zerikusia duen hiztegia.

529. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Hiztegia zabaltzeko estrategiak lantzea.

530. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00009 Izan ere, hizkera bakoitza ezaugarri multzo batez osatzen da: hiztegiaren ezaugarriekin, ebakerarekin, gramatikalekin... bakoitzak hedapen zehatza duena, eta baten eta bestearen arteko jauzia graduzkoa izaten da.

531. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 00015 Beti harritu izan nau La Concha izen horrek. Irakurri izan diot, beste daturik ematen ez zuen idazle donostiar bati, izen gaskoia dela. Kontsultatu ahal izan ditudan gaskoi hiztegietan ez da inon ageri Concha hitzari hurbiltzen zaionik deus ere (counque, kapazitate neurria; councà, aditza, zer edo zer counque-ka neurtzea).

532. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 00147 Hasieran dena oso ongi omen zihoan, hiztegia lantzen zutenean, baina ur handiagotan sartu orduko (harrapatzenbaldinbazaitut ikasi behar izan zuenean, esaten da) erreginak etsi egin zuen.

533. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. maia 00141 Sarritan ikerketa zientifikoaren tresneriak galdera hori estali egin dezake, eta baita soziologiak bere status zientifikoa legitimatu nahian garatu edo landu duen hiztegi odolbakoak ere.

534. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 00560 Hurrengo bi belaunaldiekin hasten da edizio modernoaren historia. Abiapuntua honela seinalatu nuen Euskal Idazleak, Gaur liburuan: Orain bizpahiru urte, 1974 inguruan, hasitako bide berria esanguratsua da: politizazioa ez da hain nabarmena liburuetan, epelduz bezala doa, eta editorialeen arteko aspaldiko burrukak isiltzera bide doaz. Honekin batean saio liburua krisitan sartzen da. Argitaletxeek kultur politika hori oinarriagotik hasi nahi dute, behar den lekutik, alegia, kulturaren eta hizkuntzaren moldaketan. Ikastola liburutara, irakurgaitara, hiztegi eta oinarrizko liburutara jotzen da gogotsuago gaur.

535. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 00008 Orobat, Euskara batuaren ajeena baino, Euskara batuko hitzen ajeena da hiztegi moduko hau. Hots, alde batera utzi ditut ia erabat joskera hutsak, huts horiek, euskara batuarenak baino areago, euskararenak berarenak direlako, eta badaudelako horrelakoei buruzko liburuak.

536. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 00233 4. Nazio duintasunarekiko kontuak alde batera utzirik ere, espainolaren erasopean Hegoaldean sortu dugun hiztegi berri honek, neurri handi batean, errotiko huts bat du: ez du euskaldun guztientzat balio, ez du Iparraldean funtzionatzen, eta ez du funtzionatuko.

537. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. garzia 00010 Hori, bistan denez, (morfo-)sintaxiari dagokio batik bat; bestela, hiztegia- eta gurean hogei urtez behin gertatzen diren garbi-mordoilo iraultza-moda aldakorrak gora-behera aiseago egokituak ditugu, oro har, eta ez baita harritzekoa maila hori moldagarriagoa izatea, bere garrantzi guztiarekin ere puntualagoa baita (aipatu dugu jadanik, hala ere, lexikoak sintaxiarekin duen lotura, eta hori ere izango dugu auzi orriotan).

538. 1991> euskara batua saiakera-liburuak musikaste 00134 Zerrendak egiteko oso lagungarri onak izan dira musikarien hiztegi biografikoak, jakina, horiek hautaketarako irizpide minimo batzuei eusten die. Honi ikerketa modernoaren aurrerapena gehitu behar diogu; izan ere gaur egungo ikerketa katedrale, kolegiata, eta abarretako artxibategietan izkutuan dauden musikagile euskaldun asko eta asko aurkitzen ari da, horrela, bada, ulertuko dugu ERESBILen musikagile euskaldunen zerrenda gero eta interesgarriagoa izatea, azken aurkikuntza guztiak biltzen dituelako.

539. 1991> euskara batua saiakera-liburuak musikaste 00134 Bestalde, ERESBILeko teknikariek egiaztatu ahal izan dute hiztegi biografikoek elkarri kopiatzen dizkiotela musikagileen daturik garrantzitsuenak; beraz, zaharrak daturen bat oker jartzen baldin badu beste guztiek ere akats bera egiten dute, nonahi zabaltzen dutelarik. Konstatazio honek ERESBILeko teknikariak beren zerrenden berrikuskapen jarraiera behartzen ditu, akats horiek zuzentzeko.

540. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Duela hamazazpi urte argitaratu zen UZEIren Ekonomia hiztegia. Hango sarreran esaten denez, Gure lan hau behin-behinekoa da, eta premiazkoak izango ditu kritikari eta lankide berriak, gerora maila jasoago eta helduago batetara eraman dezagun.

541. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Urte berean Enpresa hiztegia atera zen ULARCO eta UZEIren arteko lankidetzan egina enpresa mundua euskalduntzeko bidea ireki nahian. Bi urte geroago Finantzak hiztegia argitaratu zen, aurrezki-kutxetako beharrak asetzeko xedearekin. Eta horretan geratu ziren ekonomiaren inguruko hiztegiak.

542. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Hiztegiak horretan geratu ziren, baina euskararen normalizazioak aurrera egin duen neurrian, esan daiteke bete dutela beren zeregina ekonomiarekin zerikusia duten gaiak, bai unibertsitatean, bai komunikabideetan eta bai profesionalen munduan, euskaraz emateko lagungarri gisa.

543. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Lehen Ekonomia hiztegia egin zenetik hona asko aldatu dira gauzak eta onerako aldatu ere gehienak. Alde batetik, normala den bezala, ekonomian termino berriak sortu dira eta beste zenbait zaharkituz joan dira eta horien arabera osatu eta berritu da hiztegiaren gorputza.

544. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Beste alde batetik, gertakari askok izan dute eragina ekonomiako euskaran: hizkuntzari berari dagokionez, Euskaltzaindiak emandako arauei esker, eta bereziki Hiztegi Batuak erabakitako oinarrizko lexikoari esker, aurrerapauso handia eman da euskarazko hizkera eta idazkera finkatzeko; ekonomiako hizkerari zuzenean dagokionez, berriz, unibertsitateko irakaskuntzan ekonomiako gaietan euskara erabiltzeak, eta ondorioz ikasleentzako hainbat eta hainbat material eta eskuliburu euskaraz egoteak, komunikabideetan ekonomiako berriak euskaraz emateak eta aurrezki-kutxetako inprimaki, kutxazain automatiko eta bestelakoak euskaratuta egoteak oinarri sendoa ematen dute hasieran proposatutako terminoak denboraren bahetik igaro ondoren, arrakastarik izan duten ala ez ikusteko.

545. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Izan ere, aspaldi sartu ziren historian eskuz egindako fitxaz betetako fitxategiak eta zapata-kaxak, baina ez da ahaztu behar hasieran aipatutako hiru hiztegiak behintzat horrela landu behar izan zirela, artean ordenadoreak urrun samar zeudelako, Finantzak hiztegia egin zenerako lanen bat edo beste ordenadorez egin bazitekeen ere.

546. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Harrezkero ezagutu den mekanizazioak laguntza handia ekarri du lanaren edukiaren kontrolean eta lan erdi-mekanikoetan (sarrerak ordenatu, zerrendak prestatu,...). Horri esker dezente laburtu da hiztegia burutzeko behar den denbora eta kalitatean ere irabazi da.

547. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Denbora laburtzea alabaina, ez zaio mekanizazioari bakarrik zor. Euskalgintza ere gero eta gehiago sartu da produkzioko estandarretan eta, horrela, epeak, aurrekontuak eta bitartekoak zorrotz zaindu behar izaten dira. Hori ona da noski, baina zenbaitetan estutasuna ekartzen du, epea bete beharraren bete beharrez, nahi adinako patxadarik ez izatea urrats bakoitzari behar duen denbora eskaintzeko. Lehen Ekonomia hiztegia egiteko behar izan ziren zortzi bat urte haietatik urrun gaude orain zorionez.

548. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Erabilgarri dagoen materiala ere itxura gabe aldatu da. Hainbat eta hainbat euskal hiztegi argitaratu da urte hauetan, ekonomiako testuak landu dira euskaraz, inguruko hizkuntzetako hiztegiak eta liburuak askoz eskuragarriago ditugu eta kontsulta-bideak asko aurreratu dira datu-baseei esker.

549. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Izan ere, lehen hiztegi hura egiteko arazoetako bat lantaldea eratzea izan zen eta oraingoan, berriz, alderantziz gertatu da, hiztegian parte hartu duten lankideak askoz gehiago izan baitzitezkeen, baina hainbeste aukera izanik eta lehen aipatu bezala epea bete beharrak eraginda, ezinezkoa izan zaigu guztiengana heltzea eta hemen adierazi nahi dugu ez dugula inola ere inor baztertu nahi izan, aldez aurretik ezarritako programa izan dela mugatu gaituena.

550. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Eta testuinguru honetan gorpuztu da hiztegi berri honen proiektua Bilbao Bizkaia Kutxak, Gipuzkoa Donostia Kutxak eta Vital Kutxak lagunduta. Asmoa ekonomiako eta finantzetako terminoak berrikusi, osatu eta eguneratzea izan da, lehen hiztegi hartatik abiatuta, haren ikuspegi akademiko bera mantenduz, bereziki ekonomia orokorreko eta finantzetako terminoetan oinarrituz eta muga 3.000 termino inguruan ezarriz, lanaren praktikotasuna eta produktibitatea kontuan izanik.

551. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Muga hori ezartzeak hainbat termino kanpoan uztera behartzen du, baina saiatu gara oinarrizkoak jasotzen eta aurrerantzean hiztegi osagarriak, sail espezifikoetakoak (kontabilitatea, merkaturatzea,...), ateratzeko asmoa ere badugu.

552. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Hiztegia lantzeko prozedura ohikoa izan da, UZEIren gainerako hiztegien antzekoa, berezitasun bakarra izanik lehendik egindako lan batean oinarritua izatea. Laburbilduz, hauek izan dira urrats nagusiak: hasteko, lehengo hiztegiko materiala eta dokumentazio bibliografikoa bildu, horiek oinarri hartuta hiztegiaren gorputza mugatzeko, ekonomiako terminologiari dagokion eremu-zuhaitza zehaztu, behin-behineko sarrera-zerrenda prestatu eskuratutako materiala hustuz, zerrendako terminoak banan-banan sailkatu, hiztegiaren edukia erabaki, fitxa terminologikoak osatu, hainbat terminoren definizioak landu, kritika-zerrendak banatu eta erantzunak jaso eta azken erabakiak hartu.

553. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Hasieratik bertatik, Deustuko Unibertsitatearen Donostiako ESTE fakultateko irakasle euskaldunek zuzenean parte hartu dute hiztegian, eremu-zuhaitza erabakitzen, fitxak sailkatzen, hiztegiaren edukia zehazten, osatzen eta kritikatzen eta zalantzak argitzen.

554. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Lanaren aldetik, fase bakoitzak izan ditu bere gorabeherak eta berezitasunak. Hiztegiko terminoak erabakitzeko garaian, alde batetik hasieran ezarritako mugak hainbat termino kanpoan uztera eraman gaitu eta beste alde batetik, ekonomia zientzia zehatza ez denez, era horretako espezialitateetan (zuzenbidean, filosofian, psikologian,...) gertatu ohi den bezala, ez da batere erraza terminoaren eta esamoldearen arteko bereizketa garbi erabakitzea, esanahiak zehaztea eta sinonimiak mugatzea.

555. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Euskarari dagokionez, esan beharrik ez dago Euskaltzaindiak emandako arauak bete direla. Azken aldiko joerak eta irakasleen esperientzia ere kontuan hartu dira eta horren arabera hiztegi gaurkotua aurkezten saiatu gara, hainbat terminotan definizioa ere eskainiz.

556. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00012 Azkenik aipatu nahi dugu, hiztegia amaitu ondoren aldaketaren bat edo beste gehitu dela, UZEIn lantzen ari den Lan-harremanen hiztegiko normalizazio-batzordeak hartutako erabakiekin bat etortzeko eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko EHUko Euskararako Institutuak hiztegiaren hizkuntzazko egokitasunaren aldeko txostenarekin batera egindako oharrak jasotzeko.

557. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00012 Hala ere, ez dugu uste hiztegi honek zalantza guztiak konponduko dituenik, pil-pil dauden arazo terminologiko puntualak ez baitira gutxi: alokairu/soldata, moneta/diru/dibisa, enpresari/enpresaburu/enpresario, ... Baina lagungarri izango dela pentsatzen dugu ekonomiaz aritu nahi duen ororentzat.

558. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00012 Eskerrak eman nahi dizkiegu beren laguntza eman diguten guztiei. Kritika-zerrendei oharrak egiteko pazientzia izan dutenei eta bereziki ESTEko irakasleei hasiera-hasieratik emandako laguntza akademikoagatik, Euskal Herriko Aurrezki Kutxen Federazioko Bilbao Bizkaia Kutxa, Gipuzkoa Donostia Kutxa eta Vital Kutxari hiztegia lantzeko proiektua onartu eta diruz laguntzeagatik eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari liburua argitaratzeko emandako diru-laguntzagatik.

559. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00085 Dena den, testuinguruarekin bat ez datorren informazio semantikoa milisegundo gutxi batzuetan bakarrik egoten da eskueran. Horrek adierazten du begiratu interpretazio posible guztiei begiratzen zaiela, baina testuinguru batean egoki dena bakarrik atxikitzen dela. Testuingurua ez da hiztegiko sarbidean gidari, sartu ondoren du eragina eta komeni den ULaren aukera ezartzen du.

560. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00104 Bestalde, esan genezake esanahiak duela leku nagusia ikaskuntzan eta berariaz errepikatzen aritzea ez dela beharrezko arrakastaz ikasteko. Horiexek dituzu bi funtsezko puntu oso aintzat hartzekoak hizkuntza arrotzeko hiztegia irakasteko didaktika sano bat eraiki nahi duzunean.

561. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00104 Hiztun elebakarraren adimeneko hiztegian dauden sareen izaera argitzeko eta sare horiek martxan nola jartzen diren (hots, nola ikasten dugun) azaltzeko, elkarketa-testak erabili izan dira sarritan.

562. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00125 Badirudi hiztegia aukeratzearen kontu hori hirurogeita hamargarren urteen bukaeran geratu egin zela, baina beti da eguneko arazo hizkuntza arrotzeko lexikoa aukeratu beharra. Aukera horretan baliozko izan daitezkeen irizpideen kritika egin nahi nuke hurrengo atalean.

563. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00125 Hiztegia aukeratzearen historia hizkuntza bateko hitzik baliagarrienen zerrenda egiteko bideak aurkitzean datza oso-osorik. Nahiz eta aukera egiteko benetako irizpide bakarra erabilgarritasuna den. Hizkuntzen irakaskuntza/ikaskuntzarako hitz-zerrendak egiteko kaleratu diren irizpide guztien xedea da nozio zabalegi hori objektiboago bihurtzea; horretan saiatu dira denak.

564. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00125 Ez litzateke, beraz, burugabekeria erabilgarritasunari buruz galdera batzuk egitea jarraitu izan diren irizpideak ikusten hasi aitzin. Hiztegiek diote kontzeptu hori zerbaitek zerbaitetarako balio izatearekin edo beharren bati erantzutearekin edo eragingarri edo abantailazko izatearekin dagoela lotura. Ematen dituzten definizio eta adibideek iradokitzen dute gauzak ez direla baliagarri era orokor eta mugarik gabean; aitzitik, egoera jakinetan eta helburu zehatz batzuetarako direla baliagarri.

565. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00125 Kontua, beraz, izango da zertarako balio dioten edo diezaioketen hitzek hizkuntza arrotza ikasten ari denari. Komunikatzeko, mezuak igorri eta jasotzeko esango da. Mezuak askotarikoak direnez, eta mugarik gabeak, hitzak pilaka daude hizkuntzatan, eta are gehiago ULak. Eta, beti eginkizun bereziak dituztenez, hitz horiek guztiek baliagarritasun berbera dute beharrezko diren egoeretan. Inork behar ez dituen hitzak ahaztu egiten dira, ez dira erabiltzen eta azkenean hiztegi historikoetan geratzen dira.

566. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00162 Gainera, esku-liburuen egileek pedagogiarako baliatu ahal izango dute hiztegia aukeratzeko bildutako materiala. Ez dute nola edo hala moldatutako bi edo hiru elkarrizketa hutsetara mugatu beharrik izango, metodorik gehienek ohi duten gisan, eta benetako testuen iturri jariokorrean edaten ahalko dute.

567. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00162 H2ren ikasleek, ikastaroetara datozenek batik bat, ezin dituzte hitz guztiak ikasi eta are gutxiago UL guztiak. Galdetzekoa da noraino jakin nahi duten hiztegia eta hizkuntza bera ere.

568. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a.i. morales 00061 1 Gaitasun gramatikala: hizkuntzaren kodearen ezagutza (gramatika arauak, hiztegia, ahoskera, ortografia etab).

569. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a.i. morales 00061 2 Gaitasun soziolinguistikoa: hizkuntzaren erabileraren kode soziokulturala menderatzea (egoera jakin batean hiztegia, erregistroa, dotoretasuna eta estiloa egokiro erabiltzea).

570. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 00037 Dialektoetako hitzak erabiliz aberastu da hiztegia neurri handi batean, dela beren jatorrizko esanahia gordez, dela adiera berria hartuz.

571. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 00057 Nykysuomen sanakirja(Suomiera Modernoaren Hiztegia, 1951-1961) egiteko erabili zen materiala dauka artxibo honek: 4,5 milioi sarrera-fitxa ditu 1880tik 1950era bitartekoak; 600.000 berriagoak, 1950etik 1980ra bitartekoak eta beste fitxategi bat 1980tik honako fitxak dauzkana eta informatizatua dagoena besteak bezalaxe.

572. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 00057 Hiztegietan espezializaturiko liburutegia

573. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00011 Inguruko erdaretan aspaldidanik zeuden horrelako hiztegiak, eta gurean Andoni Urrestarazu Umandi arabarra izan da tamaina honetako lan eskerga burutu duen bakarra, gaur arte argitaragabea zena.

574. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00011 Hamar urte luze behar izan zituen hiztegia osatzeko.

575. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Umandiren sendiak, lagunengandik eta herri-erakundeengandik bildutako diruarekin, hiztegia euskarri magnetikoan kopiatzeko proiektua abian jarri zuenean, UZEIri eskaini zion lan hori.

576. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Bi urte eta erdiz aritu da UZEIko lantaldea hiztegia euskarri informatikora kopiatzen.

577. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Lanari ekitean, hiztegiak etorkizunean izan zitzakeen erabileretarako modu egokian uztea zen helburu nagusia; horretarako, eskura genituen baliabide aurreratuenak erabili ditugu, beti ere hiztegia, zegoen-zegoenean, inolako aldaketarik gabe, jasotzeko konpromiso sendoarekin.

578. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Aldaketa bakar bat egin dugu, hobeto esan, atalen hurrenkerari dagokiona: bazeuden Umandik hiztegiari egindako sarreran aipatzen ez dituen hiru fitxategi, beste guztien artean: batetik Atsotitzak, bestetik Esakerak, eta azkenik, Aurrizkiak, erdizkiak eta atzizkiak izenekoak.

579. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Bestalde, fitxategi hauetan jasotako sarrerak hiztegiaren beste ataletan ere badaude.

580. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Hiztegia argitaratzeko orduan, hobeto iruditu zaigu fitxategi hauek lehen alearen bukaeran ematea, modu honetan, bi aleak orekatuagoak geratzen direlako.

581. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: asmo-iztegia, xi-xii 00012 Honetan amaitzen da hiztegia euskarri fidagarri-erabilgarriagoan eta, batez ere, hedatua izateko moduan ezartzeko egin den lana.

582. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak p. sarrionaindia 0014 Landu ahal diren eduki batzuk aipatuko ditut: a. deklinabidea, b. nominalizazioa, d. aditza, e. hiztegia; eta hauek lantzeko erabil daitezkeen tablero batzuk (.5-.13).

583. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0189 Bostgarrena: Hitzak eta gauzak: hiztegia, esanahia erreferentzia...

584. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak dblexik 1062 - Hiztegi Batuko batzordeak bere irizpideak proposatzen dizkizue.

585. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak dblexik 1062 Literatura batzordearen lana da euskal metrikan diren nozioen eta hiztegiaren finkatzea, irakaskuntzak ukan dezan batasunerako bide bat.

586. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak bimailmorfol 0008 - Analizatu edo sortuko den hitzaren azaleko maila eta hiztegiko sisteman (sistema lexikoan) errepresentatzen den maila lexiko edo sakonekoa argi eta garbi bereizten ditu.

587. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0096 Jendaki ere proposatu izan da, baina bi arazo ditu: ez du bat ere biderik egin eta Ifarraldeko hitza izanik, Lhandek bere hiztegian beste balio bat ematen dio (lehen adieratzat race, espèce d'hommes ematen du eta bigarrenik parenté, famille).

588. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0978 Gogora dezagun beraren esku utzi zuela Euskaltzaindiak Azkueren hiztegia osatzeko eta egokitzeko ardura eta, bete ere, zintzo bete zuen agindutakoa.

589. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0978 Orobat, lehenagoko Estudio sobre las fuentes del Diccionario de Azkue (1970, 2. arg. 1984ean, Euskaltzaindiak argitaratutako Azkueren hiztegiaren edizio berriari erantsia).

590. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - hiztegi aktiboa: 750-1.000 hitz;

591. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - gutxieneko hiztegi pasiboa: hizkuntzaren naturaltasuna bermatzen du eta hizkuntza egoera ohizkoetan erabiltzen laguntzen: kalean, lanean, oporretan...;

592. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - hiztegi aktiboa: 1.000-1.500 hitz;

593. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - edukiak: gramatika, hiztegia eta hizkuntzaren erabilera (funtzioak).

594. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - hiztegi eta esamoldeen sinopsia, ordena alfabetikoan;

595. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lingkonputaz 1580 Aipatu azpiegiturak bi zutabe ditu: oinarrizko datu-base lexikala eta testuz nahiz hiztegiz osatutako korpusa.

596. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lingkonputaz 1580 Hiztegi moderno eta zabala da, euskara batua oinarrian duena eta Euskaltzaindiaren erabaki/gomendioekin batera eguneratzen dena.

597. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lingkonputaz 1583 Hitza: hortan / Proposamenak: hartan / hortaz / horretan / horian / horitan / Aurrekoari lotu / Ondokoari lotu / Onartu / Gogoratu / Kendu / Hiztegiak... / Laguntza / Proposamenak / Etsi.

598. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lingkonputaz 1586 8.1. Lexikografia konputazionala (Agirre, E., Arregi, X., Arriola, J. M., Artola, X., Díaz de Ilarraza, A., Sarasola, K., Soroa, A.): arlo honen barruan eraikitako hiztegi-sistema urgazle adimendunak (HIZTSUA [Artola 93] eta ANHITZ [Agirre eta beste 94c]) dira orain arte egindako lanak, hiztegiko ezagutza era inteligente batean ustiatu ahal izateko errepresentatuta daudenak.

599. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lingkonputaz 1586 HIZTSUA hiztegi elebakarra den bezala, ANHITZ itzulpenerako laguntza-sistema da, hots, hiztegi elebidunetan pentsatua dago.

600. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.b. orpustan 0066 Bainan hiztegia du Oihenartek gehienik aldatu, eta ez garbitu erran ohi den bezala (ezpaita garbi ez zikinik hizkuntzan, hutsak baizik), bainan euskaldu.

601. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.b. orpustan 0066 Zuzenketak diren horien ondoan, euskal hitz zaharrak sartu ditu bere gordintasunean: ohaidecari (ikus zer dion olerkietako hiztegi laburrean), ohoinkeri(a), alhor, motil, nezkato, idi.

602. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak tx. preciado 0037 Eta hiztegirik zaharrenari kasu eginez gero, galdetzekoa da garai hartan (Arabako euskalkian eta 1562. urtean) erdarazko azul adierazteko erabiltzen ote zen URDINa, ez baita holakorik agertzen eta bai ordea azul: Azul cosa = gauça azul 60 LANDUCCIO, N.: Op. cit., 68 or. .

603. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. urkiza 0017 A. Lino Akesoloren hiztegi handia da Manu Sotak utzitako fitxak oinarritzat harturik hark burutua.

604. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. urkiza 0017 Hiztegiaren 9 liburukiak osatzen lan eskergaitza egin arren, Lino gizon argia izanik, hiztegia hobetu daitekeela eta hobetu beharko zela apalki aitortzeko ez zuen engararik izan.

605. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. urkiza 0017 Baiña irurogei urte inguru danetariko idazkiak arakatzen ibilli dan gizon onek oindiño erriaren iztegiaren ikerketa zeatza osotu bear dala deritxo (Idazlan guztiak, XXVIII. orr.).

606. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. urkiza 0017 Hona oharren bat duten hiztegiko orrialdeak:

607. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.l. goikoetxea 0804 Gure Europa Hiztegian, Adorez 6, Bilbo, 1993, badator, Euskal Entziklopedian ere bai, baina definitu gabe.

608. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.l. goikoetxea 0804 Ondorioz, hiztegietan jasotzeaz gainera, definitu ere egin behar da.

609. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.l. goikoetxea 0808 Ostean jo dugu hiztegi zein liburuetara, aurretik geneuzkan susmoak berehala baieztatuz: anitz berba ez zeuden jasoak inon ere.

610. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.l. goikoetxea 0808 XIII. Biltzarre honetara aurkezteko, lehen partean deskribatutako kriterioetan oinarturik jarraiko hiztegietara jo dut laguntza eske:

611. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.l. goikoetxea 0808
1. Hiztegi Batuko idazkari den Jose Antonio Adurizek, jentileziaz, helerazitako hitz zerrenda A-B-C-D-E letrei dagokiena.
2. Azkueren hiztegia.
3. Lino Akesolok eta buruturiko Diccionario Retana de Autoridades del Euskera.
4. Pierre Lhande-ren Dictionnaire Basque-Francais.
5. Orotariko Euskal Hiztegia.
6. Euskal Entziklopedia.
7. Europa Hiztegia.

612. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.a. lema 0044 Ordeinuetan agertzen ziren hitz juridikoak euskaraz adierazteko ia beti U.Z.E.Ik argitaratutako hiztegietara jo dugu.

613. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: atzekoz aurrera. hitz-bukaeren hiztegia, 7 0007 Oso da baliagarri hitzak atzekoz aurrera sailkatu dizkigun hiztegia.

614. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: atzekoz aurrera. hitz-bukaeren hiztegia, 7 0009 Nabarmena da, alde honetatik, azkenaldian euskal lexikoaren inguruan egiten ari den lan itzela, tradizioan zehar erabili izan diren formak jaso eta sistematizatuz alde batetik, eta egungo kulturari egokituko zaion hiztegi moderno eta eguneratua prestatzeko hainbat ikerketa eta argitarapen burutuz bestetik.

615. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: atzekoz aurrera. hitz-bukaeren hiztegia, 7 0009 Baina orain arte landu eta argitaratu diren hiztegi guztiak egitura konbentzionalaren arabera landuak izan dira.

616. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kazetjardun 1991 0060 Hala eta guztiz ere, jokabide honekin nahiko ondo egituratutako korpus lexiko batetik abiatu ginen: Fabra hiztegiaren lexikoa.

617. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kazetjardun 1991 0060 Hiztegi arau-emaile honek lexikoaren sailkapena aurrikusten zuen eta sormena landuz gero, hitz berri eta ezinbestekoak sor genitzakeen.

618. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Gehienbat materialak biltzeko zaletasuna sortzen da, eta horren ondorioz, goian esan bezala, glosarioak, hiztegiak eta gramatikak asko gehitzen dira mende horretan 1.Oso lan monografiko gutxi egin dira XVIII. mendearen hizkuntzalaritza ikuspegia aztertuz. Nagusia, eta ia bakarra, klasikoa den Lazaro Carreter-ena (1949) da. Zehatzagoa dialektologiaren ikuspegitik del Río (1943). Orokorrak: Pop (1950) eta (1955), Iordan (1967), Catalan (1955).

619. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Frantzian hirurogeitamar urteko epean 18 glosario eta hiztegi egin ziren, batez ere hegoaldeko dialektoenak: probentzala, langedoziarra, walloniarra eta hainbeste barnean zirelarik.

620. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Hiztegiak eta hitz zerrendak asko ugaritu ziren.

621. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Pasqualinok, ia mendea amaitzear, siziliarraren bost aletako hiztegi etimologikoa eta Galianik dialekto napolieraren ikasketa monografikoa egin zituzten.

622. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0003 Baina ikaskuntzatik aparte beste euskararen aldeko hainbat lan eskuartean zituenez, Hiztegia, aldizkariak, musika biltze lanak, eta abar, 1903-1904 ikastaroa bukatu arte jarraitu zuen Institutuan, Ebaristo Bustintza Kirikiño aurrerantzean zeregin horrekin arduratu zelarik.

623. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0013 Axularrek hainbeste maite izandako Etxausen Apezpiku-hirian eman zuen argitara Azkuek bere Hiztegi handia, Mame moldiztegian: Diccionario Vasco-Español-Francés / Dictionnaire Basque-Espagnol-Français deitu zuen.

624. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Euskal hitzen kopurura gehien hurbildu den hiztegi hau agertu zenean, pozezko oihuekin agurtu zuten puntako hizkuntzalariek, Hugo Schuchardt-ek, adibidez.

625. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Euskal Herrian zehar bildutako aztarnekin eta euskal literaturan eredutzat hartu behar ziren idazleen lekukotasunaz baliatuz lortu zuen Azkuek euskararen Hiztegi historikoa osotzea.

626. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Hiztegi hau inprimatzeko Bizkaiko Diputazioaren babesa lortu ondoren, 1904.eko urtarrilaren 2an Tours-era doa Azkue Alfred Mame et Fils moldiztegian argitarapena hurbiletik zuzentzeko.

627. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Azkueren Hiztegia, La Gran Enciclopedia Vascak berrargitaratu zuen neurri txikiago batean, 1969an, eta Euskaltzaindiak kaleratu zuen hirugarren argitarapena 1984ean, lehendabiziko bi tomoak batetan faksimilaturik.

628. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Ez zen hau izan Azkueren lan lexikografiko bakarra, 1918an Poltsikorako Hiztegia. Euskara-Espainera / Espainera-Euskara kaleratu baitzuen.

629. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Beste hiztegi haundiago bat ere kaleratzen hasi zen, Espainera-Euskara Hiztegia 1916an, baina A letrako hitzak hiru koadernotxotan eman ondoren bertan behera utzi zuen argitarapena.

630. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 Lehenengo urrats handia Hiztegiarena izan zen; bigarrena, euskararen morfologiaz ziharduen liburu honena, Euskaltzaindiaren Euskera aldizkarian emana.

631. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. aranbarri 0019 Hizkera entziklopediko horren gain, hiztegi entziklopediko edo entziklopedia bakoitzak agian entziklopedi etxe bakoitzak bere estiloa landu beharko du noski.

632. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bapatean/93 0008 Bertsolaritzaren barrenari baino areago, azalari dagokion bertze alderdi bat ere badugu, zaleen jakinmina bizten duena; pastelaren banaketa edo, sukaldeko hiztegia erabiliz.

633. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0007 - Hitza onartzeaz gain hitzaren erroa hiztegi pertsonalean sartu (...).

634. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Oinarrizko hiztegia sortzeko, hau da, edozein lexikotan maizenik agertzen diren lemen zerrenda, gaurko beste iturrietara jo behar izan dugu: Ibon Sarasolaren Hauta-lanerako Euskal Hiztegia, UZEIko Euskalterm datu-bankua eta EEBS datu-base lexikografikoa, Xabier Kintana eta besteren Hiztegia 2000, J.M. Etxebarriaren Maiztasun- eta Prestasun-Hiztegia etab.

635. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Euskaltzaindiaren irizpideekin bat ez zetozenean, sarrerak egokitu egin dira; eta, Euskaltzaindiak erabaki ez dituenetan, Ibon Sarasolaren hiztegia izan da irizpide-iturri.

636. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Oinarrizko hiztegia osatu nahirik, UZEIko EEBStik hainbat esapide, lokuzio eta forma konplexu hartu da.

637. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Hiztegi arruntetik abiatuz, terminologiaraino iritsi behar izan da zenbaitetan.

638. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Izen propioen zerrenda osatzeko (izen propioak hiztegi arruntetan ez badatoz ere), bi iturritara jo da: lehena Euskaltzaindiak proposatutako euskal pertsona- eta leku-izenen zerrenda izan da, baina munduko leku-izenen zerrendatua eskuratzeko Elhuyar-era jo da.

639. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Iturri guzti hauetatik edanda tamaina handiko hiztegia osatu dugu, testu arruntetako lexikoa, gutxienez, baduena.

640. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Hala ere, gai berezituetako terminologia norberak sartzeko aukera izango du bere hiztegi pertsonalean.

641. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0014 Etorkizunean, etengabe eguneratuko denez, Euskaltzaindiaren Hiztegi Batuko Batzordeak erabakiak hartu ahala, guk ere Xuxenen sartuko ditugu, lexiko baturanzko bidea baita.

642. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0023 Zuzenketa izkiriatu.txt / Hitza: bait / Proposamenak / -lotu / lotu- / Onartu / Kendu / Gogoratu / Hiztegiak / Proposamenak / Etsi / Testuingurua

643. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0025 Fitxategia / Edizioa / Ireki / Zuzenketarako prestatu / Zuzendu arbelekoa / Hiztegia ireki / Laguntza / Irten

644. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 5.5. Erabiltzailearen Hiztegia

645. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 Sarreran azaldu den bezala lexikoa zabal daiteke hiztegi pertsonalean hitz berriak sartuz; horrela, lema hori zein bere flexioak ontzat hartuko dira handik aurrera hiztegi pertsonal hori erabiliko denean.

646. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 Hau lortzeko zenbait informazio eskatzen du Xuxenek hiztegi pertsonalean hitz berri bat sartzerakoan, informazio hori funtsezkoa baita forma deribatuak ondo ezagutu ahal izateko.

647. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 Beraz, honako irizpide hauek hartu behar dira kontuan erabiltzailearen hiztegia aberasteko orduan:

648. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 Horrela pantailaratu aditza hiztegian kokatzeko pantailara sakatu behar da.

649. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xuxen 0030 Beraz, beste hizkuntzetako karaktereak, azentoak, etab. ez dira onartuko hiztegian.

650. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. lakarra 0218 Izan ere berriek eskuz esku korritzen dute baina igorpen berriek ez diote lehen iturriaren lekukotasunari herdoil eta nahasketa baizik eransten (1970: 26-27) 2 La búsqueda de un método que permitiera eliminar en lo posible lo subjetivo se remontaba a los orígenes de la filología y se halla estrechamente ligada a la concepción del libro como transmisor de unos significados fundamentales -la res-, que se conformaban a su vez a través de unos significantes únicos -los verba-, Blecuaren aipua (1983: 9) zorigaitzez hemen moztu behar dudana jarraipenaren interesa (eta humorea) begibistakoa den arren. Aitortu behar dut neurri batean harritu nauela begiratu ditudan testukritika eskuliburu eta lanetan hiztegiek aurkezten dituzten arazoez ezer ez aurkituak. Halere, nago testukritika ez-mekanikoaz (hots ez-Lachmanniarraz) aritzen direnek bederen baluketela horretan interesik; pentsa bedi, urrutiago joan gabe, zeharkako tradizio, aipu, zuzenketa/berridazketa eta abarretan hiztegiek (inoiz batek baino gehiagok) duten garrantzian. Testuan ematen den Malkielen gogoetak hiztegigileei beharbada sail-barnetiko interesik ere sor liezaieke.

651. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. lakarra 0218 Pausu larriena egina izanik, L-ren garrantzia bidebatez, beharrik balitz, bere izen ona aldarrikatu ondoren, luzeena dugu peitu, hots, haren azterketa 4 Urriegia da orain arte euskal hiztegigintzaren historiaz duguna. Cf. Quemada (1968) Frantziako 1539-1863 bitarteko hiztegiez. Nabarmen da Arzamendi (1981) [1985ko hitzaurrean errepikatua] izen eta urtekako sailkapen hutsa dela, gehienik ere eskema balioa izan dezakeena.

652. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. lakarra 0218 Zereginik ez da falta eta hara berehalako batean bururatzen zaizkidanak: Mitxelenak hasitako L-ren Hiztegiaren Eraskinaren (E) azterketa amaitu; behingoan Hiztegiarekin sartu bere egitura ikusiaz, hitzberri, mailebu, hiztegi-hitzak ezagutuaz eta markatuaz; mailebuen zenbata eta nolakotasuna zehaztu; orobat hitzberriena, zelan sortzen dituen gehituaz; halaber, hiztegi-hitzak, L eta aurreko eta garaiko hiztegigintzaren harremanak azalduaz; L-ren hitzberri (eta hark bertakotuen) iraupena eta bizitza ikertu; HH-aren (= Hiztegi Hirukoitz-aren) eta DVC (= Diccionario Vasco-castellano-aren) arteko erlazioa Altuna 1967ko oharrak zehaztuaz eta zabalduaz; HH eta garaiko eta beranduagoko hiztegien artekoa (Sbarbi-Urquijo delakoarekikoa, esaterako)...

653. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. lakarra 0218 5 Komeniko litzateke, euskal tradizio urriarengatik dezakeguna bait da, ahalik eta lasterren izatea iparralderako ere 1745 arteko testuen tesaurusa. Hegoalderako badira, argitaratzeko zerbait gaurkotu beharko diren, Sarasola 1980 eta Lakarra 1984 eta baita XVIII. mendeko beste zenbait testu laburrenak ere (Peñaflorida, Olaetxea eta Larramendi bera); iparralderako Altunaren Lexicón Dechepariano dugu eginkizun horretatik hurbilenik. M.ª J. Soto Michelenaren El lexicón de RS de 1596, ASJU, XIII-XIII, 1978-79, ezin da adibidetzat jar, har dezagun alderditik har dezagula: hitzak agertzen diren errefrau zenbakien proba zuzenketa gabezia aski ez balitz bere balioa gal zezan, hain dira ugari ulerpen txarrak (jaya daude egonpean esateko) eta batez ere hain irizpide bereziak ditu hitzak sailkatzeko (da, etorri da-koa, etorri-n adibidez) non ez duen betetzen are era honetako hiztegi baten behin-behineko funtzioa, hots, berehalakoan eta erabateko segurantzaz ohartzea delako hitz bat agertzen den edo ez testu batean

654. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. lakarra 0244 H-en lekukotasunak M-ren hipotesia sendotu baino ez du egiten bere hiztegian argent, cillarra, dirua eta argent, vi, cillar vicia irakurtzen bait dugu, ekialdeko hizkeretatiko batean espero moduan.

655. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urgell 0406 Bukatzeko, esan dezagun Añibarrori ez zaiola Esku-liburuaren edizio bi horietarik kanpo amplt;kampgt;rik isuri, ezpada bere hiztegian, baina behin edo birritan (s.v. acción descompuesta cikinkeria, zatarkeria), hortaz, beranduagoko eranskinetan.

656. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urgell 0416 Teorikoki onetsia edo gaitzetsia izanik ere, Añibarroren garaian oraindik sarri asko erabiltzen zen, batipat erdaratik mailebatutako h-dun hitzetan, berak A-n eta Mogel biek beren idatzietan erakusten digutenez 45 Peru Abarkan baigorritarrari dagozkionez gain (haraguiaren 158, haunzchumeac 169, heriotzeco 157, hilen 158, hunqui 172), honako hauek aurki daitezke Zelaietaren Peru Abarca-ren hiztegian (ASJU XII-XIII (1978-79), 149.or.; ohar bedi [cf. Mitxelena 1978-79:208] Zelaietak ez duela bere hiztegian liburuaren azken zatia sartzen: hebreotarrac 186, herege (?), heridac (Peruren ahotan) 63, heridu 48, honraubac 73, humanua 84, baina idalguija (Peruk) 51, onrada (M. Juanek) 54, onrau (Peruk) 185. Era berean, Confesio onean heregia 5, heregiazco 5, hostiaren 194 bezalakoen aldamenean ez dakit zein heinetan onraco 203, ostia 203, 204(3), 205(2). Oraindik h-ari atxikiagoa agertzen zaigu bere iloba Juan Jose: Eskolia 1816 honesta 2, honra 68, Heremubetaco 165, honrragarria 195, humildadian 165, Historijaco 139, Eskolia 1845 honestidade 189, herencija 190, Heremubetaco 166; 82 Ipocritari kontrajar dakioke, esaterako, 1816ko Ermita 139: 1845ko Hermita aldaketa interesgarria..

657. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 Gramatika konparatuaren ekarpenik garrantzitsuena hauxe da: hizkuntzen arteko ahaidetasuna ezagutzeko, hizkuntza horien gramatikak, ez hiztegiak soilik, erkatu behar direla berrestea 2 Ideia hau lehenagokoa bada ere Ludolf, Lhuyd, Gyármathi, W. Jones, etab. (cf. Mounin, 1983: 166-168), gramatika konparatuak zabaldu eta metodo jakin baten menpean bideratu zuen..

658. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. eizagirre 0003 Horiek horrela, aldizkari ofizialetako iragarkiak oholekoak baino aldagaitzagoa du egitura, hiztegi tekniko jasoagoa eta tonu formalagoa edo inpertsonalagoa.

659. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. eizagirre 0003 Bi horien tartean dago, azkenik, egunkarietakoa, oholeko iragarkitik bestetik baino gertuago badago ere: egituraz oholekoaren antzekoa, hiztegiz jasoagoa baina ofizialetakoa baino apalagoa eta tonuz oholekoa baino serioagoa baina ez ofizialetakoa bezain formala.

660. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0053 Hortan geratu ezin eta, andoaindarrak, 1726eko Real Academia Españolaren hiztegian ageri diren gaztelerazko etimologiak hartu eta, ordainean baina alderantziz, euskal jatorria izendatuz Atik B letra bitarterainoko hitz gaztelar mordo bat aurkezten du zerrenda batean.

661. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Adibidez, hiztegi zaharreko mano hitza hartuz gero, eskua ez dugu aurkituko berrian, eta aitzitik, báculo dan eskumakila bai.

662. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Hiztegi zaharreko hitzberri gutxi edo behar bada alerik ez da ageri berri honetan.

663. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Bestalde, zaila egiten da jakitea hiztegi zaharrekoetaz aparte besterik asmatu ote zuen hiztegi berri honetan.

664. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0077 Larramendik berak aitortzen digu azaletik bederen hiztegiko hitzaurrean: garai hartako hainbat fraile, apaiz, jesuita eta orohar ikaslek, urte luzetan Euskal Herritik kanpo ikasketak egin eta gero etxeratzean, mutikoskorretako euskara zeharo ahazturik zekartela, eta hain zuzen berari ere gauza bera egokitu zitzaiola.

665. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ehbertsol 0058 Beste paper batzu aldiz, Larramendiren hiztegiaren orrialdeen artean zirenak, gorde ahal izan ziren.

666. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0137 Abandoarrari arrazoi emanez, Azkueren hiztegiak berriz, Mogelen Peru Abarkako pasartea hau dakar, eta ikus nola erdaratzen duen:

667. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fdz. de larrinoa 0019 Areago, hizkuntz sistema bakoitzak ingurugiro eta bizimoduari dagozkion ñabardura eta kategorizazio zehatz, aipagarri, bereizgarrietan moldatzen duenez gero hiztegi eta hitzen konnotazio auzia, pentsa genezake, pentsatu ere, badagoela hizkuntzaren bidez aztertzeko zernolakoak diren kulturak bere jokaeran erabiltzen dituen bektore eta koordenadak, hau da, errealitatearen ormazutak.

668. 1991> euskara batua saiakera-liburuak dona dona 0068 Udari dagokion hiztegia.

669. 1991> euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0063 Bere testuliburuetako ingelesezko hiztegiek beste laguntza bat eman zioten.

670. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: loramendi: olerkiak, 17-20 0019 Garaiko hizkuntza garbia jaso eta erabili zuen hiztegian ezagun duenez.

671. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0050 Tradiziorik ezak, beste arazo askoren artean, hiztegia ia hutsetik osatu beharra ekarri digu.

672. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. sagastizabal 0087 pottorro. Hiztegi serioak dio: 40 zm. inguruko itsas hegaztia, bizkarralde beltza eta sabelalde zuria dituena. Jesus! Bizitza guztian pentsatu dut nik beste zerbait zela!

673. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eima 1995 0228 eguneroko hizkuntz erabilerei dagozkien forma eta errejistroak jasotzen dituzten edukin osagarriak; hiztegia (hain labur ematen dira, ezinezkoa baita 300 orduko ikastaro baten parekidea den CD-ROM honen helburu guzti hauek laburpen honetan zehaztea).

674. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eima 1995 0228 Bigarren atala, lantzen ari den eskenatokian oinarritutako Hiztegi grafikoa da: bertan agertzen diren objektu guztiak eta era berean, familia lexikoak, sinonimoak, antonimoak, e.a.

675. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 Informazio guzti horrekin batera, hiztegirako behin-behineko proposamena ere adierazten zen.

676. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 UZEIko Biologia 1 Izendegia hiztegirako aldez aurretik landu zirenez, testuetatik ez ziren berriro hustu, gehienetan behintzat.

677. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 a) Gaur egungo ahozko altxorraren berri jasotzea eta horren lekukotasuna hiztegian agertzea.

678. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 b) Batzordean onartutako terminoak hiztegiaren erabiltzaile izan daitezkeenen artean izango duten onarpen maila ezagutzea.

679. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Hiztegian ematen diren termino guztiak ez dira testeatu.

680. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0024 Maiz arakatu ditugu bere El Vocabulario vasco de Aránzazu-Oñate eta baita aldizkarietan argitaratu zituen zenbait lan ere (Ultzamako euskeraren gai batzuk, Erronkariko euskal-ondakin batzuk, Iztegirako gaiak).

681. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0026 Hiztegi orokor mailan erabaki gabekoetan gertatu dira honelako batzuk: horitza/horitz/oritz, zakur/txakur, albaitari/albaitero.

682. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0027 Martxel Aizpuruak Biologia 1 Izendegia hiztegiaren sarreran dioena (41 or.) aipatuz, hiru bideak dira posible teorian izen propio batekin osatutako izenetan: aposizioa (Errezil sagarra), -ko izenlaguna (Libanoko zedroa) eta -(t)ar atzizki bidezkoa (gereziondo japoniarra).

683. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: lardizabal, francisco ignacio: testamentu zarreko kondaira i 0024 hiztegien tamaina handitu ahala nolabaiteko askatasuna, fisikoa baino ez bazen ere, lortu zuten arren, lotura hori buruan zuten, inolako ezpairik gabe, gramatika eta hiztegigileek duela ez gehiegi arte 54 Cf. honetaz, J.A. Lakarraren tesia (Gasteiz, 1994). Han zabalago ukitzen duen kontu hau, jadanik Larramendi dela eta erabili zuen Larramendiren hiztegigintzaren inguruan (ASJU 1985-1) lanean, batez ere 41-45..

684. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: lardizabal, francisco ignacio: testamentu zarreko kondaira i 0030 Eta hau biziki interesatzen zaigu, hain zuzen gure asmakaia beste buztan batetik lotuta geratzen baita, Iztuetak inolako zalantzarik gabe Lardizabalekin izan zuen harreman estua bitarte dela 67 Honetaz gehiago, ik. 5.2.3 atala. Galderak sortzen dira, nolanahi ere: Iturriagak Iztuetaren hiztegia bere eskuetan izan zuen bezala (ik. Garmendia 1968: 181), honek bestearenak izatea ez litzateke harrigarria. Arrastorik iritsi ote zen, bada, Lardizabalengana? Alferrikako galdera, halaz ere, biak benetan galdu badira.
.

685. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: lardizabal, francisco ignacio: testamentu zarreko kondaira i 0033 5. TZB edo Lardizabalen idazkeraz zertxobait 74 Ondoko lerroetan azalduko dugunaren oinarria ezinbestean aipatu Azkueren lana da, baina, berak esan bezala, aste ta erdiko lana izaki (aip. lan 338), nahitaez hasikina besterik ez dugu bertan aurkituko. Ondoren etorri den bakarra, F. Mendizabalen Lardizabalen euskeraz zertxobait (Euskera 1956, 183-205), bestearena gehienetan hitzez hitz kopiatzeaz landa ezer gutxi eransten dio, Azkuek bere hiztegian ez jasotako hitzen atzeko zerrenda interesgarria izan ezik.

686. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0256 Espainol-hiztunentzat, ordea, hablar vascuence da ilun hitz egitea, Real Academiako hiztegiak vascuence hitzari ematen dion adiera baten arabera.

687. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0296 Itzulpenen sailean, XIX. mende-bukaera honetan, joera popularista nagusitzen da gehienbat 173. X. Mendiguren Bereziartuk, itzultzaileen artean, hiru eskola bereizten ditu: lehenengoa populista da, eta hemen izen nagusia Gregorio Arrue dugu; bigarrena, R. M. Azkue izango genuke, herriaren ahotik jasotako euskara galbahetik pasatzen ahalegintzen dena joskera eta hiztegian; hirugarrenean aranistek bultzatutako joera garbizalea daukagu, Aita Arriandiagak, Zabala-Aranak, Joan Eguzkitzak, R. Olabidek eta, osatzen dutena, maileguak onartzeari uko egiten diona. Azken honek, neurri desberdinean bada ere, eragin handia izan zuen Orixe, A. Ibinagabeitia eta Zaitegi hirukotean (Euskal itzulpengitzaren historiarako zuhinak eta materialak, RIEV, XXXVII, 2 zk., 342-346 orr.).

688. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0004 Bestalde, hainbat lan aitzinatu dira euskararen normalizazio bidean, arauez gain; bi hiztegi entziklopediko baditugu eskura; administrazioko hizkera errazteko proposamen zehatzak kaleratu dira; hainbat arlo berezitako hiztegiak ere prestatu dira denbora honetan lehengoez gain; idazkera liburuak ere argitara eman dira...

689. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zuzenbhizkera 0080 1984an, bestalde, UZEIk Zuzenbide hiztegia argitaratu zuen eta urte berean euskarak Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultateko ateak zeharkatu zituen euskarazko lehen gaia Deustuko Zuzenbideko irakaskuntza programetan ezarriz; UEUko ikastaroetan Zuzenbide Saila azken hogei urteetan zehar gorpuzten joan da.

690. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zuzenbhizkera 0142 Hiztegi mailan ondokoak aipa daitezke: gaztelaniazko lege eta administrazio kontzeptuekiko autonomia eza, gaztelaniazko esamoldearen kalkorako joera eta maileguetarako gehiegizko joera.

691. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 00126 Aita Ondarra euskaltzainak lan ederra egin du: Sarreran Aita Migelen datu biografikoak agertzen dizkigu eta haren euskarazko 19 sermoien iruzkin linguistikoa egin ondoren, sermoien testuak argiaratzen ditu, ohar askorekin horniturik; azkenez, Aita Migelen Hiztegi eta Adizkitegiarekin osatzen du bere lan zehatza.

692. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 00128 Baina Jose Arakistain, euskal kulturan eta euskal lexikologoen artean, Aita Manuel Larramendirekin eskutitzez izandako harremanengatik eta honen hiztegirako egindako eranskinagatik egin da batez ere ezagun.

693. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 00128 Hiztegiaren berrargitalpenean gogoa jarriz bidali zion Arakistainek eranskin hau Larramendiri.

694. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 00128 Baina, jakina denez, hiztegi hau ez zen berriro argitaratu eta geroago, urteak joan eta urteak etorri, R.M. Azkuek erabili zituen zerrenda horiek bere hiztegirako.

695. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 00128 Luis Mitxelenak, Azkueren hiztegiaren sarreran hauxe diosku: En la historia de la lexicografia vasca no hay muchas obras comparables en abundancia, exactitud y variedad a los 'Suplementos al Diccionario trilingûe del P. Larramendi, escritos en 1746 por el P. fray José de María, Carmelita Descalzo, Araquistain o Araquiztain de apellido, y natural al parecer de Iciar, que fueron publicados por el P. Fidel Fita, S.I., en Barcelona, Revista de Ciencias Históricas, 11-111, en 1881.

696. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00320 Urteak iraganik, gaztelaniaren hiztegi gotorraren bigarren argitaraldia prestatu zuen Corominesek, José Antonio Pascual Salamancako katedradunarekin batera: Diccionario etimológico castellano e hispánico izenburuarekin, Gredos argitaletxeak sei liburukitan argitaratua (1984-1991).

697. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00320 Lehenbizikoa agertu aitzin, ordea, katalanaren hiztegia, aspaldiko ametsa, hasi zen plazaratzen: Diccionari etimològic i complementari de la llengua catalana, Joseph Gulsoy eta Max Cahner-en laguntzaz.

698. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00320 Euskal hitz asko, etorkiz gureak edo mailegatuak, aurkitzen ditugu bi hiztegi miresgarriotan, Corominesek gaztelanian eta katalanean, bai eta frantses, okzitaniera, galiziera, arabiera eta abarretan ere trebeki atzemanak.

699. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak x. kaltzakorta 00144 Hiztegietatik hiztun landu gehienon ahora ekarriak dira, moda berrizalearen bolada zoroak eraginik.

700. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak x. kaltzakorta 00144 Hitzok zabaldu zituen iturria, edo hiztegia, Xabier Kintanaren hiztegia izan da.

701. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00221 1.2.1. Hiztegi batuko esponja-expres zerrenda.

702. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00225 1.1.2. Hiztegi batuko ez-fotografo zerrenda onartzea.

703. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00225 Hurrengo bilerarako Hiztegi Batuko fotokonposaketa-gainalde zerrenda eta Exonomastikako Mundu zabaleko uharteak zerrenda aurkeztu dira.

704. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00229 Batetik artxipelagori dagokionak hiztegi batuarekin badu zerikusia eta eztabaidatu beharrekotzat jo da.

705. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00229 Finkatu behar da hau ere. Hiztegi Batuko lantaldeak ekarriko du honi dagokion txostena eta hurrengo bileran eztabaidatuko da.

706. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00229 1.2.1. Hiztegi Batuko ezpata(-)dantza, filmoteka, fondo hitzak erabakitzea.

707. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 00229 1.2.2. Hiztegi Batuko fotokonposaketa-gainalde zerrenda onartzea.

708. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. lertxundi 00009 "Ahoz nahiz idatziz, belaunaldiz belaunaldi transmititzen den eta denboraren poderioz finkatzen den kultur ondarea eta portaera-ereduen multzoa da, hiztegiaren arabera, tradizioa.

709. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0046 Hiztegi urria, adierazpen-gaitasun eskasa edo eta hizkuntz-baliabide gutxiagotzea izan zitezkeen aurrekoaren adibide batzu.

710. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0122 5. EMANDAKO HIZTEGIAREN AZTERKETA

711. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0122 Lehenbiziko eranskinean, hiruk edo gehiagok idatzitako hitzak, alfabetikoki ordenatuta agertzen dira ezkerreko zutabean; eta eskuinekoan, hiztegien araberako zuzenak direnak.

712. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0122 - Hiztegiaren azterketa egiterakoan esan genezake ere euskaraz emandako hitzak, orohar, arruntagoak direla gaztelerarenak baino.

713. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidesein 0009 - hiztegitik hitzez hitz aldatutako testuak ikus daitezke

714. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidesein 0010 Liburu hau bide seinaleetako teknikari guztiek, hau da euskaldunek nahiz erdaldunek, erabiltzeko modukoa dela uste dugu; dena den, kontuan izan behar da hau ez dela hiztegi bat; hemen mezuak itzuli dira eta ez kontzeptuak.

715. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidesein 0010 Honek esan nahi du finca particular hiztegian begiratuz gero inoiz ez dugula jabeduna pribatua edo bertakoak aurkituko; hemen seinaleko testuaren esanahia eta kokagunea izan dira kontuan.

716. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oroitid 1993 0021 Apirilean, Gasteizen, Hiztegi Batuaz.

717. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oroitid 1993 0021 Uztailean, Donostian, Literatura Hiztegiaz.

718. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0031 Azkenik, Mouninek dioenez, poliglotismo nabariko gune baten aurrean aurkitzen gara, zeren Rap'anuren liburutegian lau hizkuntzatako hiztegi bat aurkitu baita: sumeriera, akadiera, hurritera eta ugaritera alderatzen zituena.

719. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0112 Segurtasun horretarako ez da aski izaten bi hizkuntzaren hiztegia, semantika eta gramatika ezagutzea.

720. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0228 Irizpide honekin, hitz-elkarketazko prozedurak erabiliz (lotura elemetuak, eraikuntza sintaktikoak eta hiztegi egokia) ikaslea formazko egitura zuzena duten testuak lantzeko gai den egiaztatu nahi da.

721. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0228 Hiztegiari buruzko azterketa alderatuen, familia semantikoen berreraikuntzaren, aurrizki eta atzizki grekolatindar desberdinek ekarritako zentzu aldaketen analisiaren eta curriculumaren gainerako jakintzagaietan erabiltzen diren hitzen azterketaren bidez ebaluatuko da.

722. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0184 Idatziarekin konparazio bat egiteko: gutxiago beharko dira eskuliburuak, hiztegi eta entziklopedietako artikuluak baino.

723. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0033 Abiapuntua, Madozen Hiztegi Historiko Geografikotik (1844) hasi eta 1991ko udal errolda arte azkena dauden datu estatistiko gehienak arakatzea da.

724. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. biguri 0019 Terminologian, hizkera teknikoaren definizioa, hau da, hiztegi orokorrarekin duten aldea, esango zenuke?

725. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. biguri 0021 Inoiz gertatu zait, hiztegiko definizioak egiten, frantsesezkoa hartu eta ezin itzuli, gaztelaniazkoa hartu eta ezin itzuli, ingelesekoa hartu eta askoz errezago eta itzulerrazago atera kontuak.

726. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1995 0063 (...) adibidez, Atzekoz Aurrera izeneko hiztegia, edozein hitz bukaera emanda hitz zerrenda ematen dizuna.

727. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1995 0063 Hiztegiak, entziklopediak, egunkariak eta multimedia paketeak topatzen ditugu CD-ROM hauetan.

728. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0532 b) Herria astekarian, Zuberoako berriak zubereraz, grafia eta hiztegi berriekin, Panpella Etchebarne-ren lumatik (Allande Sokarroz-en segida hartu du).

729. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0534 Bestalde Baturantz noa lapurteratik, hiztegia zabalduz hegoalderuntz eta bistan dena, Euskaltzaindiaren erabakiak eta gomendioak betez ahal oroz, bereziki aditzan.

730. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0534 Orokorki: Batuaren eragin nabarmena du gaurko zubererak hiztegian eta grafian, belaunaldi nahiko berrietan bederen.

731. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0536 Emile Larre eta Jean Haritschelhar euskaltzainek Baturantz bideratzen dute aditzan, erakusleetan eta ahal bait hiztegian ere.

732. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0536 c) Nafarro-lapurterazko editorial bat dakar iparraldeko Berdeen hilabetekari xumeak, hiztegi nahiko zabalarekin.

733. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0538 zein dira Batutik hurbilenak, azken horiek ala, Etcharren bezala, nafar aditza eta erakusleak atxikiz, oso hiztegi zabala dutenak?

734. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0558 Nolanahi ere, hiztegiek argitzen dituzte horrelako zalantzak.

735. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0570 Irauli: hiztegietan du, baina txalupa irauli egin zen.

736. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. zatarain 0051 Artu Landucci'ren iztegia, ospe txarrekoa baiña gauza egokiak ere dituana, e.b.: enladrillar el suelo = angelua ladrilladu; enladrillado suelo = angelu ladrilladua.

737. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0003 El hundimiento aparatoso de la España visigoda frente a unos miles de árabes y bereberes constituye uno de los mas grandes enigmas de la historia española diosku opusdeitarrek zuzentzen duten G.E.R iztegian M. González Jiménez edestilariak.

738. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 HARRIETEN HIZTEGIA ETA EUSKALKIAK

739. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Tesi lan gisa prestatzen ari naizen ikerlanak, Maurice Harriet (1814-1904) haltsuarrak bere eskuz landu zuen euskara-frantsesa hiztegi argitaratugabea du aztergai.

740. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Alta, 3536 hosto dituen hiztegi oso bat utzi digu ondare gisa.

741. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Bere bizitzako azken 30 urteak euskara-frantsesa hiztegiaren eraikitzen iragan omen zituen Harrietek.

742. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Egia da, hiztegi baten baliogarritasuna eta ekarpena neurtzea zaila dela, bainan halaere hiztegi hortaz baditeke zer erran eta zer iker.

743. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Mende huntako zenbait hiztegigileen hiztegietako iturrien zerrendan agertzen baita haltsuarraren lana : R.M. Azkue, P. Lhande, K. Mitxelenaren lanetan adibidez.

744. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Batetik hiztegiaren azala edo itxura ikertuko dugu, ezaugarri nagusiak aipatuz.

745. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Bigarrenik, aldiz, hiztegiaren mamian sartuko gara, eta atal berezi batetaz solas eginen dugu.

746. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Euskara-frantsesa hiztegia izanik, ikusiko dugu zer-nolako garrantzia eta lekua duten euskalkiek hiztegian.

747. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Iduritzen zait azala eta mamia bi hitz hauek laburbiltzen dutela haltsuarraren hiztegia.

748. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Azala, erabil nezake hiztegi horrek duen itxurarengatik. 3.536 orriko hiztegi batek, kanpotik bederen, bada zer aipa.

749. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Ez da edozein hiztegi arrunt, itxuraz hasteko.

750. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Hiztegiaz bertzalde ohartarazi nahi nuke oharren liburuxka bat ere aurkitzen dela, Cahier de notes izenburupean.

751. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Bi gogoeta heldu zaizkit burura idazki berri horri so eginez : edo eranskin gisa nahi izan zuen erabili kaier hau haltsuarrak, edo hiztegia egiten ari zuen heinean, ondoan, delako liburuxka horretan, ahanzten zituen hitzak markatzen zituen.

752. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Bertzalde, Harrietek berak eskuz idatzi bibliografia baten zerrenda bada, bai eta idazmakinaz izkiariatu kopia bat ere; azken hau, hain segur ere, Lhanden hiztegia prestatzen ari zirenen garaikoa dateke.

753. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00119 Adibide guzi hauetan barna, Maurice Harrietek hiztegia egiterakoan hautatu duen irizpide bat ageri zaigu.

754. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00119 Bertzalde, Harrietek berak ere zenbait hiztegi baliatu ditu; Larramendi, Pouvreau eta Sallaberry hiztegigileen obren aztarnak ikusten ahal dira hiztegi osoan barna.

755. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00119 Erakusgai ttipi hunen bitartez, Maurice Harrieten euskara-frantsesa hiztegian barna murgildu gara.

756. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00119 Ene iduriko, hiztegi horrek gordetzen duen aberastasun bat ezagutu dugu.

757. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00119 Hiztegi elebiduna bada ere, euskal hizkuntzari begira, orohar, ekarpen ugari egiten ditu, euskalkien lexikoari leku handi bat utziz.

758. 1991> sailkatu gabeak egunkariak deia 1998 00005 Lanari ez dio geldiunerik eskaintzen eta atsedena ez da bere hiztegi pertsonalean agertzen, egunerokoan ez behintzat.

759. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1998 00008 Ekimen telematiko honek badu alderdi bitxi bat: Interneteko ingelesezko neologismoen hiztegia ortografia frantsestura moldatzen dute.

760. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ja. muñoz 00022 Bihotz Bi-ren protagonistak hiztegiak (entziklopedikoak) saltzen baditu, lehenago norbaitek idatzi zituelako da.

761. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1999 00043 IRAKURZALETASUNAK inteligentziaren garapena bizkortzen du, jakinahia asetzen du, hiztegia aberasten du, imaginazioari eta fantasiari ateak zabaltzen dizkio, kultura iturri agortezina da, sormena eragiten du, kontzientzia morala eta zentzu etikoa sortzen du.

762. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1996 0057 Duela hamahiru urte euskara soileko hiztegiak beharrezkoak ziren moduan, egun hizkuntzaren bilakaerak hiztegi elebidunaren premia ekarri du, Bostak Bat taldeko kide den Luis Baraiazarrak atzoko aurkezpenean azaldu zuenez.

763. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1996 0057 3000 Hiztegia orain arte egindako euskara hiztegi guztien bilduma egokitua da, Euskaltzaindiaren azken gomendioei jarraikiz.

764. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1996 0057 Zati bitan banatua da hiztegi berri hau.

765. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1996 0057 Bostak Bat euskal lexikologiaren azterketak burutu eta euskararako hiztegi modernoak egiten diharduen taldea da.

766. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1996 0057 Hamahiru urteko ibilbidean, Adorez sortan kaleratu ditu talde honek bilduma guztiak, horien artean Sinonimoen lehen hiztegia, Definiziozko lehen hiztegia, Haurrentzako lehen hiztegia eta Hiztegi elebidun eta moderno eguneratua.

767. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1997 0059 Amurizarentzat lan definitiboa da hiztegi errimatuaren edizio berritua

768. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1997 0059 Azkueren hiztegian oinariturrik zegoen gehienbat; honek, berriz, geroztik idatzi diren hiztegi berriak, eta bereziki Elhuyarrena, ditu oinarritzat.

769. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1997 0059 Hala ere, ez ditu falta diren hitz guztiak sartu, egilearen hitzetan errimatua izanik, hiztegian berba guztiak sartzeak ez dauka zentzurik, selekzionatu egin behar dira batez ere bertsolaritzaren ikuspegitik.

770. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1997 0059 Bertsolaritza klasikoa konsonantzian oinarritua dago, nik asonantzia gehiago zabaltzeko proposamena egiten dot, esate baterako, lehengo hiztegiaren arabera áogi, hori, erorié errima ona bada, zergatik ez áhori, horri, erorié??

771. 1991> sailkatu gabeak egunkariak jkort 0048 Zorionez or daukagu idazti zaarretan eta iztegietan amaitzeziñezko euskal-arrobi aberatsa, eta orri esker, ortik atera genitzake jakintzarako itzik egokienak eta ulerterrazenak, gerkerak eta latiñak ematen dizkigutenak, - izkutatutako eleen iztak izanik - euskaldunoi ez bai digute ezer esaten, eta euskerazko asmatuen aldean, askoz ere ikaszaillagoak egiten bai-zaizkigu.

772. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 1134 Horretarako, beharrezkoa izango du: alde batetik eta ohitura lortzenarren, erabilitako hizkuntzaren oinarrizko maila izatea, eta bestetik, hizkuntza horretako maiztasun handieneko hiztegi espezifikoa eskuratzea.

773. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0009 Edozein hizkuntzetako edozein hiztegi orokorretan aurkituko du definizio hori Pello Arrizabalagak.

774. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0044 Aurten kaleratuko dira euskarazko lehen bi hiztegi entziklopedikoak.

775. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0044 HASI berria dugun urtean argia ikusiko dute Lur etxeak prestatutako Lur hiztegi entziklopedikoa - hilero bana kaleratuko dute - eta Elhuyarren Euskal Hiztegi entziklopedikoa - abendurako - izeneko ikerlanek.

776. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0044 Azken bi urte luzeak, ia hutsetik hasita, hiztegia prestatzen eman ditugu.

777. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0044 Orain artean Euskal Herrian argitaratutako hiztegi entziklopedikoak erderaz izan ziren osatuak.

778. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0045 Euskaraz egindako kontsulta hiztegiaren beharra aspaldiko kontua da.

779. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0045 Baina ez da hiztegi entziklopediko hutsa.

780. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0045 Kontsultarako hiztegi honetatik kanpo utzi dugun materiale dexente dugu bilduta eta, datu-base aberatsak osatuta, askoz ere errazagoa izango zaigu bigarren asmo horri ekitea.

781. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0046 Zeintzu dira Lur hiztegi entziklopedikoaren berezitasunak?

782. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1992 0007 Hiztegia erabili beharrik ez

783. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1992 0007 A.I.- Mundu horretako jende asko ari zait esaten orain arte eman zizkieten testuak eta oso gogorrak gertatzen zitzaizkiela, hiztegia asko erabili beharra.

784. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1992 0007 Eta zurekin hiztegia erabili beharrik ez dago.

785. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Alemanierari buruzko inkesta batean erakusten zen, hizkuntza horren hiztegi teknikoaren % 85a sintagmak direla, horrela banatuta: % 52a bi elementukoak / % 28a hiru elementukoak / % 5a lau elementu edo gehiagokoak / % 15a termino bakunak

786. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Sistema juridiko nagusien barruan amankomuneko kontzeptu eta hitz asko egon arren, Hiztegi juridiko eleaniztunetan sarritan irakurtzen ditugu honelako oharrak: halako zuzenbidean honako termino honi halako esanahia ematen zaio;.

787. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0002 Horrela erabili beharko da, eta horrela jaso beharko dute, hiztegi orokorrek ez bada, bai bederen gaiari buruzko espezialduek.

788. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... berba 1993 0004 Gizarte-Laneko hiztegia

789. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... berba 1993 0004 Oraingo honetan, eta Gipuzkoako Asistente Sozialen Elkargo Ofizialaren enkarguz, UZEIk Gizarte-Laneko hiztegi bat prestatu du, 650 bat kontzeptu jasotzen dituena euskaraz, gaztelerazko ordainekin.

790. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... berba 1993 0004 Badakizu, bada, irakurle, hiztegi horren premian aurkituko bazina, nora jo haren eske, Gipuzkoako Gizarte-Langileen Elkargora.

791. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Arte Garaikideko Hiztegia

792. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 (Karin Thomas: Dumont's kleines Sachworterbuch zur Kunst des 20. Jahrhunderts hiztegiaren itzulpena)

793. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Arte Garaikideko Hiztegia

794. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 (Karin Thomas: Dumont's kleines Sachwô*rterbuch zur Kunst des 20. Jahrhunderts hiztegiaren itzulpena)

795. 1991> zuberera saiakera-artikuluak i. borda 00012 Azkenean, desertu lehiaz nihaur, Rimbaud milagarren aldikoz irakurri nuelarik, Charlesvillesko poetak bere amari igortzen zion gutun batean lotura kausitu nuen: Rimbaud Abadiaren Etiopiari buruzko aipamenak haurdanik ezagun zituen eta amari galdatzen zion bidal ziezon lehen bai lehen Abadiak Amariña hizkuntzaz agertu hiztegia.

796. 1991> zuberera saiakera-artikuluak j-l. davant 0065 4. Bélapeyre-ren hiztegia.

797. 1991> zuberera saiakera-artikuluak j-l. davant 0065 Izatekoz ere, gurea beno zabalago da haren zûberera, beste eûskalkietarik hûllanago da, hiztegian phûrû.

797 emaitza

Datu-estatistikoak: