XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa a beinb 0091 Geroago ta ariñago ioazan, alkarren leian eritxi baten, baiña bera konturatu baga: Auria-ko bide medarretik Arrupaiñen zear, Leako zubitik irago bear izan eben Oleta atzean isteko; eta aingiratako toki arek beren etxeko zurkuluak baizen ondo iakiñarren, ezeban ezautu ez etxerik, ez ibairik, ez zubirik, ez olarik.

2. 1900-1939 bizkaiera saiakera-liburuak k. basabe 0261 Odolezco errecac, basazco ibayaquin nastauric, daruaz bere ondoren loiquerijac.

3. 1900-1939 gipuzkera antzerkia m. recondo 0110 Zuri eman baño naigo ditut ibaira bota.

4. 1900-1939 gipuzkera haur-/gazte-literatura juan m. lertxundi 0062 Bidez, Gazteluko zei laurkitu ta ederra, baita ere Sarasate'ren izena dun zumardi egokia zerbait ikusiaz, erritik at juan ziran; urrutitik, illun samar arren, arresidun uria ikusi zuten eta Ega ibai aldera jetxi ta bera iraganaz, Billaba, Uarte ta beste erri txiki ugari nolakoak ziran igarri zuten bai, bañan ez garbi ikusi, illun zegon eta.

5. 1900-1939 gipuzkera haur-/gazte-literatura juan m. lertxundi 0114 Ibai batek izugarrizko urak bat batean biltzen ba`ditu, ur oiek zikin-zikin daramazki.

6. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa aranzazu 1932 0239 Udan legorr egoten da, baña neguan eta udaberrian urjasa galantak eramaten ditu Deba ibairuntz.

7. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa or mi 0055 Bi lore ditin, bata bestearengandik bereix, txapar bakitzetan, eta ibaiaren ondarrean.

8. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ir lapur 0005 Mila seireun metroko mendiak baditu bere inguruan, eta ibarraren erditik txirristatzen dira Malin ibaiaren urak, bere ondoko bazterrak udaberri udetan jatortu ta edertuz; mota askotako labore ta zituak sortzen dira alde aietan.

9. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ir lapur 0005 Baña legorte aundiko urtetan beldurgarriak dira Malin ibai orren bazterrak.

10. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ir lapur 0005 Ibai gatzerretsu ta orizta onen ondoan ta batez ere eguzki-aldean bizi dira aspaldi aspalditik Setxuang probintziatik etorritako jendetalde aundiak; aietako asko katolikoak dira.

11. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak muj 0539 Gure jaioterria ere maitedegu euskaldunak; urrutiratu ezkero beti gogoan ditugu gure erriko eliza, kale, bide, ibai ta gauza guztiak.

12. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak lab toe 0315 Rhin ibai bestaldetik zetorren guzia, polita, atsegin liraña zuten.

13. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa zerb gh 1927 0442 Mariluzenean sartu zeneko, Pantzuna gauza bati ohartu zen: han, Mariluz deusik etzela, gathuek zutela manatzen! Eta bere buruari erran zion: Gathuak hemendik zerbeit gisaz urrunduz geroz, Pantzunak ere nahi duena eginen din! Beraz, Pantzuna, antola hadi atso tzar horrek egun batez mana dezan gathuak eta lauak Errobian Errobia da Uztaritzen gaindi doan ibaia ederra. Erdaraz, la Nive ithotzea, zaku batean sarturik...

14. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak zerb metsiko 0054 Eta bihotzean ilhundura pichka-pichka batekin, gure Uztariztar lagunaren arintzeko, kantuz hasi ginen:
Ara nun diran mendi maiteak
Ara nun diran zelhaiak.
Basherri eder churi churiak
Ithurri eta ibaiak.

15. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1917 0001 Berau zan emen bizi zan Fraile'tar Kandida, eta emengo ibayian arazo ortan zebillela lengo larunbat gabean, esparbera zabaltzeakuan onekin batian erori zan ta, gizajua, itota geratu zan, bere seme ogei urte ingurukua bertan zala.

16. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 0001 Eizagirre'tar Joseba diputadu jaunak gure elez itz-egin eban esanaz euzkotar gustijei agur gartsu bat dakatsela Gipuzkoa'ren ordez, bijotza dardar daukola alde gustijetako euzkotarren aurrian aurkiturik, tamal andija dala Euzkadi'ko zati andijetan abenda-elia galduta ikustia ta lan-egin biar dala zintzo irabasteko, gure Euzkadi onetan dana dagola azkatasunaren eske, mendi, itxaso, ibai, arru, zelai, uri, ixakera, ele, ekandu, erti, abenda ta dana.

17. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1934 0001 Iru ontzi-ondapen jazo yataz, ta bein gabeun osuan itxaso zabalian egon be; sarri askotan bide-egin eta galurren egon naz: galurren ibayetan, galurren lapurr-aldetik, galurren errittarr-aldetik, galurren atzerrittarr-aldetik, galurren urijetan, galurren basuan, galurren itxasuan, galurren guzurr-anayenian; nekatu ta laztuta, lo barik sarritxu, gose ta egarri, baraurik askotan, otz eta billozik; eta gustijotzaz landara, orra, egunoroko nire ausijabarra, batzarr gustijetzaz dodan ardurea.

18. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1931 0001 Mendi, ibar, ibai, urolde, zuaitz, giro, meatz, barazki, igali, lore, abere, pizti, milla motakoak guziak, elkarren aurkakoak askotan.

19. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak jel 1907 00130 Donkitzen dizkizute
Lurrun ta eztiya
Loreak; artzaitxoak
Bere abestiya;
Erreka ibayak
Iñoiz baño garbiro
Murmur alayak.

20. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak jel 1907 00130 Denak zerbait eskeintzen
Dizute, artzayak,
Mendi, soro, baratzak
Itxas ta ibayak
Denak eskari
On bat jasotzen dute
Miren deunari.

21. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak la cruz 1932 0001 Badakizute, azkatasuna ibaietako urak bezin ugari degula-ta, debekatu zuela Gobernadoreak arpide edo zuskrizioa irikitzea berak emandako multak ordaintzeko..., bañan (ixilik eta belarrira) oso, guztiz txiroak gera, diruakin oso aserre gaude eta ixilka bada ere artuko ditugu eskupekoak, nai aña.

22. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00135 Bi egun bidean emanik, eta barrots deithu barkuz, ibai edo urhandiz bidea eginik, heldu ginen Manobos-tarren herrirat.

23. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00130 Lehembiziko arratsean, ezin erraten den baino bermaka gehiagokoeri esker, ez jakin zembat ur erreka, ihiztoka eta ibai edo urhandi iraganik, han ziren azkenekotz mendichka baten zolan.

24. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... karmargia 1934 00057 Ibaian arri batzuk botateko eskatu eutsen lagunai; orrela oñetako ta gusti igaro leitekean. Arek, baña, jaramonik ez.

25. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0489 Neu ba, eta ez besterik amen kulpagarririk; neu ibaira jaurti biar nintzana, arnasa-gabe ixiltzeko, eta zu, alargun zintzua ziñanorri, bizirik, irauntzeko.

26. 1940-1968 gipuzkera liturgia aste santua 0074 Zure graziaren ibai indartsuz Zure erria poztu, eta Bataio-Iturria lurbira guztiko erriai jaio-berritu ditezen zabaltzen diezun Jauna: begira-iozu Zure Elizaren aurpegiari, eta ugaritu ezazkiozu jaiotza berriak; Zure Aunditasunak agindurik, Zure Semearen grazia Espiritu Santuagandik artu dezan.

27. 1940-1968 gipuzkera liturgia aste santua 0075 Berak sortu zinduan Atsegin-Baratzan, eta lau ibaietan lur osoaren ezagarri ipiñi. Berak, basamortuan, zure gazitasuna gozaturik, biurtu zinduan edangarri; eta Berak erri egarrituarentzat arkaitzetikan sortu.

28. 1940-1968 gipuzkera poesia s. muniategi 0040 IBAIARENA

29. 1940-1968 gipuzkera poesia netx 0002 Ain zoro diardun
dantzari, beti zut.
¿Geitxo egin al-dun
ezkutuan zurrut?
Izan ere, erreka
ta ibaiak bota-ala,
edan den ozenka.
¡Ezten lan makala!

30. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa j.m. lekuona 0105 Ibai bat beze datozkio kinema argiz bere bizitz zoragarrizko egun eder aiek.

31. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa sorarrain 0084 Mendiak negarrez eta ibaiak kantari... errekatxoak mendimalkoen seaska ta kabi!.

32. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa jaukol 0076 Erromatar-zubiaren zear, ttaka-ttaka geldi-xamar batean goazela, errian sartzerakoan, gure beorra ikaratu egin zan ibaia ikusteaz edo, ta andik zijoan andre zar gajo bati, aurreko anka batekin alako zartakoa eman zion, erdi-ondatua utzi zuan eta buruz-bera Guadiana'ra eroitzeko zorian.

33. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde perpl 0112 Baiñan, ametsetan ere beroak etzion aldegiten eta or nun asi zan gure Pernando egarriaren-egarriz iturriak ez eze ibaiak ere agortu bearrian.

34. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa i. baztarrika 0175 50. Ibaiak ditu
odol biurtu
odol gorri,
edan nai dunak
ez dezan izan
deus iturri.

35. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Orratio, Ibayak urpetik onela yalkitzen dio oyuka Apolon'i: Eskamander'ek: Ene urtzi ok! Zidar uztai jabe!, Tzeu'ren seme hori! Ez aal duzu zuhorrek axolik Koron'en gogo asmoak betetzeko?

36. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Ala mintza zaneko, ibai erdira jauzikatzen da Akile igunkari ospetsua, ugañ bazterreko aitz artetik.

37. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Ibaya, berriz, ernarazten da, ta orroza dario uiñ azpitik.

38. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Akile'k sakailduriko illotzak eta ugari, gero, bai-zitun ibayak beregan bazterrera jaurtitzen ditu, zezenaren ayuma dariola.

39. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Zumarra suzterretik irtetzen da, bazterreko lurra urratzen du, ta bere adar sendo ta ugariz Ibayaren uholdeari eusten dio.

40. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Ibai erdira erortzen da, ta zurubi bai'litz, geratzen da Akile, ba, izu ikeran uretatik ilkitzen da, ta oiñ ariñez soro barna areiñika doa.

41. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Ibayari alde egiñik igesi doa, bañan uiñ jauztiriak (1) Arremetida de olas atzetik irristaka urubi itzelaz jarraitzen dio.

42. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Ala, baitipat, oñez azkarra baño azkarrago izan arren, atzematen zion Akile'ri Ibayaren uholdeak.

43. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0105 Nesu ibaiaren egian egurastu orde ari zanean, ibaiak berriz ta berriz esaten omen zun aren izena.

44. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0027 Argiaren begitoki omen zenun, baratze ta lilitegi artean, Abana ibayaren egalean zabal-zabal exerita.

45. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0027 Nil eta Euparate ibayen bazterretako iriburuak luzaro lurpean eortziak egon dira.

46. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak balerdi 0022 Suez`ko ibaia ontan batzuen ezkubideak besteak ez dituztelako ezagutzen edo; eta jakiña, erabakitzeko... guda.

47. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0041 Argatik eskatzen die Jainkoak Bera edertu dezatela: Aingeru, zeru, gizon, ur, eguzki, illargi, izar, euri, intz, su, otz, izotz, elur, gau, egun, argi, illun, tximist, odei, mendi, muño, azi, iturri, ibai, itsaso, arrai, egazti, eize... bere osperako egiñak baititu.

48. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak g. ansola 0072 Hek euren artistasunaren egarria, gure erri zaharraren ibai ezkutuan asetzera dijoaztelako.

49. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak goazen lourdes'a 0062 Alboan, Elizaren eta ibai artean, Agerpenen Artzuloa dago, aurrerago bañu tokiak iturri mirarigarrizko urez beteak.

50. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak jaukol 0033 Bein baño geiagotan, mutil-koxkorra zala, aitak esnea saltzera bidali ta txanpon batzuek bereganatzeagatik, ibaiko ur-txantxilla batzuek esneari botatzen bai omen zekien.

51. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak bidea 0055 Orrenbeste zinkurin, nere biotza osorik emateko! - Eta otoitza, ibai zabal, oparoa bezela joan zan....

52. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. astiz 0054 Zubi bat igarotzean, txamarreta lurretik yasota ibaira bota zuen, itz auek esanez.

53. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0065 Latsaberria ere gain gainean da, bainan mendi-harroken artean: handik bi mendi kozkorren arteko erreka baizik ez ageri, erreka zolan ibaia trumilka joaki.

54. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0011 Eremu horietan, Pirenek dauzkaten kasko famatuen (Ahuñe (2504 m.), Larruna, Jaizkibel, Aitzkorri) bi aldapetan, Adur eta Ebro bi ibaien artean daude gure Zazpiak.

55. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Emaztekia, haur beharretan zela aipatzearen beharrik ez; ezti-eztia, nahiz hedatuz bazoan gauaren ibai ilhuna...

56. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1954 00001 Bere irudia Omezillo ibai ondoan,
Euskalerriko alderdi artan, agertu zan.
Eta ordudanik berriro gure artean
Eta Angostoko erregin-aulki gañean.

57. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1954 00001 Kontrabando pixka bat Prantzitik egin nai dezula, ta an dituzu karabineroak; Donijoaneko ondo ortara arrantzara joaten zerala, ta arrapatzen ba zaituzte, kartzelera; arrantzara ibaietara, ugaldetara joateko pezetak ordaindu bear paper bat ateratzeko; eta eizian iñorena ez dan erbi bateri mendian tiro bat jotzeko baimena edo lizentzia bear...

58. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1959 00001 44 ilabethez sei ehun langilek Seine ibaiaren gainetik eraiki daute diringazko zubi bat gaitza: buru batetik bertzera, 608 metra, dena bat, azpitik harroin bakar bat gabe, untziak pasa ahal diten urean deus trabarik gabe.

59. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aurraitz 00001 Naitanaiez, ibaia igaro bear ba, oillarrak atrapau al izateko.

60. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aurraitz 00001 Bigarrena, ibai erdian.

61. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aurraitz 00001 Ixilik eta pentsakor joiazan biak, eta ibai erdira eldu zireanean, bigarren egia, lengoa baiño biribillagoa:

62. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... jbdei 1963 00001 Antziñako gizonak arriturik ikusten zitun gizadiaren indarrak, ekaitzak, itsasoak, ibaiak, tximistak, sua, e.a.

63. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak i. malax 0041 Izatez horixe zan Moises, Faraoiaren alabeak Nilo ibaiaren uretatik salbatu eban israeldar hau eta.

64. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0064 Ibaia:
Ur korronte naturala da.

65. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0064 Itsasoan edo beste ibai batetan isurtzen ditu urak.

66. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0064 Geruza horren gainean lurpeko ibaiak edo putzuak sortzen dira.

67. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0102 Putzu bateko ura.
Ibai edo erreka garbi bateko ura.
Ibai edo erreka zikin edo kutsatu bateko ura.
Iturri batekoa.

68. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0125 Lantegiak azaltzen jakuz alde batetik, lantegi horreetako hondakinak ibai eta erreketara botatzen diralako.

69. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0125 Garraioak ere kutsatzen dabez ibaiak eta itsasoak: gasolinaz, gasolioz edo petrolioz.

70. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0125 Herri eta urietako ur zikinak (hondakin urak) ibaietara eta hareetatik itsasora doaz.

71. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0125 URBILTEGITIK DATOR / IBAIRA DOA.

72. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0013 Gatxa iruditzen bajatzue, egizue besterik ez bada ere, herri, mendi eta ibaien maketea gitxienez.

73. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Zure eskualdeko mapea osotzen joateko jarri eizuz bertan ibaia eta ibai horrek zeharkatzen dituan herriak.

74. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 - Zure eskualdeko ibai horrek non isurtzen ditu bere urak?.

75. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 - Zertarako aprobetxatzen dira ibaiko urak?
- Ibaia kutsatuta dago?.

76. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 - Zeintzuk dira zure eskualdeko ibaiak? Atlasa begiratu eta hor azaltzen diranak luzerearen arabera sailkatu eizuz.

77. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Etxean ere itaundu ea zeintzuk diran eskualdeko ibai eta errekak.

78. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Urteerea:
Ibaia ezagutzea dagokigu orain.

79. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Informazio guzti horrekin eta zeuek egindako marrazkiekin edo argazkiekin ere, taldeka batu eta gero, ibaiaren ibilgu osoa adieraziko dauan ormairudi bana egizue talde bakoitzak.

80. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 GAIAREN GEHIGARRIA
Urteera hau aprobetxatuz beste ekintza hau ere egin daikezu: Zure eskualdeko ibai edo errekako kutsadureari buruzko azterketea.

81. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Informe hori osotzeko atal honeek landu beharko zeunkez:
- Ibaiaren goi-ibilgutik hasita zure herriraino dagozan lantegiak:
Ze motatakoak dira?
Zer isurtzen dabe ibaira?
Ze kopurutan?.

82. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 - Ibaiko uraz baliatzen diran lantegiak depuradorarik badabe?.

83. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0031 Ibaiko ura ere jaso daikezu eta KUXKUX 3n, 7. gaian azaltzen diran esperientziak egin.

84. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0049 Urak (ibaiak, errekak, uharreak,...) eta egurats fenomenoak (haizeak, euriak, edurrak, izotzak......) pixkanaka-pixkanaka aldatu egiten dabe lurrazala eta paisaia.

85. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa zubk 0016 Bardin, zubi orren azpitik igaroten zan ibai edo errekaren oia, bai mare-gorakuan nai berakuan, urak ikututen eban arteko guztian, Ondarroarena zala.

86. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa zubk 0016 Eta ibai edo kanal orren jaubetasuna, Errenderiko auzoa baiño goratxuago dagon muga-arrirarte be bai.

87. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa zubk 0016 Ibai eta kanalaren jaube Ondarroa izanarren, itxasorarte, berriatuarrak libre zirala ibai eta ur orretan.

88. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa osk atorra 0129 Biharamon goizean Pont Saint Jean deritxan zubitik Garonne ibaia atzean itzi ta Paris'ko bidetik sartu ziran.

89. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak a. lasarte 0100 Orinoco eta Amazonas ibaien artean ibili ginan bila, baina ez genduan aztarnarik lortu.

90. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak b. de arrizabalaga 0017 Lehorreko barrurantz, ibarrak dagoz, muino txikerdunak basetxez han hor horniduak, bizimodua lugintzea eta abereak zaintzea ta haztea, eta industria gaur dan egunean baserri urrunduetaraino be heltzen dan arren, batez be uri haudietan ipinia da, eta nabarmenen, Bilboko Ibaiaren ertzetan.

91. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak b. de arrizabalaga 0017 Bizkai lurraldea azken zokondoraino hezotzen dabe errekastoek, ur-jausiek eta latsek, ibarretara jaisten dira euren urak Nervion, Ibaizabal edo Cadagua ibaiei eskeintzeko; lurraldea berdetasun distiratsuz nabarigarri da, eta landarak, giro biguna eta argiaren aldakuntzek aberastuten dabe kolore-lits ugariz.

92. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak bizkaiko herri iturriak 0011 San Atanasiorentzat Aita iturria zan, Semea ibaia eta Espiritu Santua ur bizgarria.

93. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak bizkaiko herri iturriak 0015 Alkar baturiko ikuspegion ondoan, jatorrizko ama edo emasabel urak (ozeanoak eta itxasoak) ur-aita mogitzaileak (ibaiak) bihurtzen dira, ur-ahiztak (ibai-adarrak) eta seme-alabak (iturriak).

94. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak bizkaiko herri iturriak 0051 1785ean hartu eban erabagia Markinako udalak urak urira ekarteko; horretarako ugerrain eta arketa sistema korapilotsua eratu behar izan zan Ugarteko iturburutik herrira heltzeko Artibai ibaiaren korrontea gurutzatu behar izan zan ezkero.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00018 Gero eta arrain gutxiago itsasoko eta ibaietako uretan.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0011 Hibai inguruetan bizi delako edo ur-txakurra ere deitu izan zaio zenbait tokitan.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0011 Euskal Herriko hibai eta erreka gehienak zikinduta, erreta eta hondatuta daudenez, igaraba gutti ikusten da.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0187 Zoazte zuen herriko Udaletxera eta egin itzazue honako galdera hauek: Herriak bide berria edo autoestrata behar duenean, Udaletxeak erabaki al dezake, bere kabuz, horren eraikuntza? Herriak ibaiaren ura fabriketarako edota arregaketarako erabili nahi badu, edo ibaibidea aldatu nahi badu, Udaletxeak har al dezake erabaki hori ibaia pasatzen den beste udaletxeei ezer esan gabe? Batzutan monumentuak bota edota berreraiki egin behar izaten dira.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Beha ezazu ibaibidearen marrazkia eta kalkula zenbat aldiz itzultzen den ibaira erabilitako ura.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Ibaira berriro botatzen diren urak zikinak eta kutsatuak egoten dira.

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Ibaian arrain eta beste animalia asko bizi da, ur garbia behar dutenak.

102. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Ibaian izaten dira animalia eta landare mikroskopikoak ura garbitzen dutenak.

103. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Honako honetan saiatu behar da ibaia berez garbi dadin: Ohizko emaria izan dezala beti.

104. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Sarritan ibaiaren ur-emaria asko urritzen da, ibaiak naturalki hartzen duen ura baino gehiago ateratzen delako.

105. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Sarritan, ibaiak garbi ditzakeen baino substantzia kaltegarri gehiago botatzen da uretara.

106. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Honelakoetan neurri zehatzak hartu behar izaten dira ibaia deskutsatzeko; bestela hil egingo lirateke ibaiko animalia eta organismo bizidunak: ibai hila izango litzateke.

107. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak ingurunea/oho 0252 Beraz, ibaia hil ez dadin, urak artifizialki garbitu behar dira, oin araztaileetan.

108. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0189 Arte figuratiboetan, Rhin eta Mosa ibaien ingurutako eskolak inoiz ez bezala nabarmentzen dira metal-lanetan.

109. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Euskal Herrian, industri hondakin-isuriek Oria, Urumea, Oiartzun, Urola, Deba, Nerbioi eta beste ibai batzuren ia arrantza-fauna guztia akabatu dute; aipatutako ibaiok hiltzat jo daitezke zenbait tramutan.

110. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Urumeak Donostiako hondartza kutsatzen du, eta Oriak, munduko ibairik zikinena omen denak, Oriako eta baita Zarauzkoa ere.

111. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 1974ean Laudio inguruan eta Nerbioi ibaian gertatu zen arrain-hiltzeak harrituta utzi omen zuen (hala zioen egunkariak) bertako jendea; izan ere, zera uste omen zuten: ibaian ez zela arrainik geratzen alegia.

112. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Doxiadis informeak (Gipuzkoari buruzkoa) honela adierazten zituen, 1965ean, industriak, ezarrita dagoen bezala, dakartzan eragozpenak: Usain txarrak, ibaien zikinkeriak sortuak; izan ere, horietara baitoaz zuzenean industria eta herrietako hondakin-urak.

113. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Eragozpen hau Oria eta Urumea ibaien arroetan nabarmentzen da gehien bat; papergintza nagusiki aurkitzen den areetan alegia.

114. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. mendiguren b. 0057 Gaur egunean, zentral hidroelektrikoak ibaietako ur-jauzien energia hidraulikoaz baliatzen dira.

115. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/4 0023 Euskal Herriko kostaldea Euskal Herriko Autonomi Elkartearen kostaldea Ekialdetik, Bidasoa ibaiaren bokaletik, Mendebalera Kantabriarekiko mugaraino doa.

116. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/4 0023 Badira lurmuturrak eta badiak, buruak itsasoan barrena sarturik eta itsasadarrak, beraietatik itsasoa ibaien bokaleetan barrena sartzen delarik.

117. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0056 Elur urtuak eta euriak sortzen duten ura ibaietan barrena itsasoraino joaten da.

118. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0056 Baina gu ez gara joaten ur bila ibaietara, aski dugu etxeko txorrota irekitzea, eta ura bertan daukagu.

119. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0056 Gure etxeetatik irteten den ur zikina, berriz, beste hodi batzuren bidez, DEPURATU ondoren, ibaietara joaten da.

120. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m.p. ormaetxea 0117 Naturaren babesa Askotan gizonaren ekintzek inguruneari ondorio kaltegarriak ekartzen dizkiote: ingurua honda dezakete; ibaiak, itsasoa eta airea kutsatuz eta, horrez gainera animalia eta landare-moeta batzu desagertarazi ere bai.

121. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0013 HIBAIRA / MENDIRA!/ HONDARTZARA / BOTUTARA JOKO DUGU.

122. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0142 Beheko aldean, landaredi joria eta ur hotz eta gardenetako hibaia, bere bidean urjauzi ikusgarriak dituela.

123. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kortabarria 0016 Honelako jalkinak, Kanadan, Ottawa eta St. Lawrence ibaien haranetan zehar, eta Eskandinabian aurkitzen dira.

124. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Arabako hibairik garrantzizkoena, Zadorra hibaia da.

125. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Zadorra hibaia Gasteiz albotik iragaten da, eta poliki poliki Ebrorantz doa.

126. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Ega hibaia Araban sortzen da.

127. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Arga hibaiak garrantzi handia du Nafarroa Garaian.

128. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Arago hibaia ere garrantzizkoa da.

129. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Hibai hauen guztion urak Ebrora eta gero Mediterraneo itsasora doaz.

130. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Hibai hauk Kantauri aldekoak baino irregularragoak dira.

131. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0153 Eta horregatik, sasoi batzutatik bestetara, gorabehera handiak ohi dira hibaiotan.

132. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0107 Bolumen hau, multzoen ertzetan kokatzen diren iturburuetatik eta multzoak zeharkatzen dituzten hibaietatik ere drenaiatzen da.

133. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0132 Bolumen honen parte bat Arratia hibaira doa, beste bat Ibaizabalera doan bitartean.

134. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0083 -- Eraikietarako tokia, hibai edo aintzira handi baten ondoan izan beharko da, errefrigeraziorako ura ukan dezaten.

135. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0135 Kondentsatorean lurrina hozteko erabiltzen den ura ibil daiteke zirkuito itxi batetan, eta orduan hozteko dorre batzu behar dira, ala zirkuito irekian lanegiten da itsasoko edo hibaiko uraz.

136. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0031 Lautada, hemendik aurrera, gero eta lauago eta zabalago egiten doa, geroago Ebrora iristen diren Nafarroako ibaien arroak hartzeko.

137. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0031 Erribera Lizarrara hurbiltzen da, Ega ibaia zeharkatuz, eta Tafallako ifarraldetik jarraitzen du, Usua eta Zangoza inguratuz.

138. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0051 1.- Dibuja ezazu kartulina batean maparen irudia eta zuk nahi dituzun datu guztiak: ibaiak, herriak, mendiak, kostako gora-beherak.

139. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0176 Ibaiek mendiak zulatuz haranak eraikitzen dituzte, ez da, ordea, gauza bera gertatu lur hauetan.

140. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0176 Ebro eta Guadalquivir ibaiek itsasorako beren bideetan lur hauek dituzten ezaugarriak probetxatu baino ez dute egin.

141. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0176 Kolorezta itzazu ibai nagusia, bere ibaiadarraren bat eta ibai horren ertzetan dauden hiriburuak.

142. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0176 Ibaiak kostara iristean herrestan daramatzan hondar eta buztinak utzi eta itsasaldeko lautadak eratzen ditu lan horretan itsasoak ere bere laguntza ematen du, kosta inguruan hondarrezko barrak eratuz.

143. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0039 Gipuzkoako ibairik garrantzitsuena da, arrazoi hauengatik: - Bere luzaeragatik (80 Km.).

144. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0039 Kimika papelerak ibaia hondar industrialen: kolektore bihurtu du; kutsaduraren hondamendiaren eredurik argiena.

145. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0041 Itsasora heltzeko eta ibaia hemendik kostarekiko paraleloan doanez, birakuntza egin beharko dugu.

146. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0098 - Ibaietako ura, metalgintza-industria muntatzeko.

147. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0034 3.11.- Ibai bateko urak 5 m /s abiadura darama eta bertan dabil 10 m/s abiaduraz higi daitekeen txalupa bat.

148. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. angulo 0157 Urtza haundien ondoetan (ibai haundi nahiz itsaso) kokatuak izaten dira gehienbatez elektrika indar sortze lekuak; eta honegatik izaten da: indar hori urtegi haundietako uraren indarrez lortzen delako edo bestela, beste erregai (ikatz, fuel etabar.) batzuen bidez lortu arren, erretegiak hoztutzeko ur bolada haundiak behar izaten direlako.

149. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0003 Bidasoa ibaiak, itsasoarekin bat egitean, badia zabal bat sortzen du, harezko hondokoa eta Lapurdi eta Gipuzkoaren artean muga egiten duena.

150. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0003 Nafarra sorburuz, ibaia azken kilometroetan sartzen da Gipuzkoara.

151. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0003 3.6.- Urumea ibaia Otsinagan.

152. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gipuzkoako geografia 0009 Baxurarako lan egiten du, eta ibai baten bokalean kokaturik dagoen portu bakarra da.

153. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0042 Irakasleak: Gizon bat ikusi dut ibaian.

154. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0070 Mersin / Mediterraneoa / Meggido / Merimde / Maadi / Nilo hibaia / Tasas / Badapi / Negade / I. Gorria / Teumalaf / Ninive / Tellbrak / Hessuna / Samarra / I. Caspio / Tepe Musy / Susa / Tigris / Eufrates / Kish / Uruk / Ur / Eridu / Persiako Golfoa / Kultur guneak Ekialde Hurbilean.

155. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0090 Aldi hau, gorago aipatu bezala, bilakatzen da burdin haroaren gailur, eta eragin ezberdinak jasanen ditu: hala nola, eszitarrena (Hallstat kultura bitarteko delarik), grekoena (Massilia eta Rodano hibaitik barna), eta etruskoena (Argonauta delakoen bidetik) Po hibaiaren luzeran.

156. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Ekialde eta hegoaldetik sartzen dira, Ebro hibaiaren sakanaz baliaturik heldu ziren erromatar legioak, eta hala, Baskonia hegoaldean ageri zaizkigu K.a. II mendearen hastapenetan, Grakurri hiria eraikitzen dutelarik.

157. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0012 (Azter ezazu d) mapa: mendateak, sakanak, hibaiak...!).

158. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. etxeberria 0160 11.2.- Kalkula ezazu ibaiaren beste ertzean aurkitzen den zuhaitz baten altuera.

159. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. etxeberria 0160 11.5.- Kalkula ezazu 11.11 irudiko ibaiaren zabalera, neurtutako AB = d = 100 m dela eta teodolitoak emandako angeluak ondoko hauek: A = 25ampdeg;, B = 98ampdeg; direla jakinik.

160. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Galiziako ibaien ibilgua Kantauri isurialdekoen antzekoa da, nahiz eta hauen ibilbidea eta perfila lasaiagoa eta lauagoa den.

161. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Mazizo Galaikoan jaiotzen dira eta denetan garrantzitsuena Miño ibaia da.

162. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Miño ez da ibai luzea (340 Km.), baina bai oso emaritsua.

163. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Sapaldako ibaiak askoz ere luzeagoak dira, baina emaria askoz ere irregularra dute.

164. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Hauek dira ibai nagusiak: Duero ibaia (937 Km.) Urbion tontorretan jaiotzen da.

165. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Eta bera da isurialde atlantiarreko ibai emaritsuena.

166. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 - Tajo ibaia (1.008 Km.) Albarracin mendizerran jaiotzen da.

167. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Eta bera da Penintsula guztiko ibairik luzeena.

168. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Duero ibaiak bezala, Tajok ere tarte txiki batean muga egiten du Portugalekin.

169. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0081 Industriek ibaietara isurtzen dituzte beren hondakinak; ibaiak, kostaldeak eta zingirak arriskuan jartzeaz gainera, horien baldintzak aldarazten dituztelarik; izan ere, uretako oxigenoa ahitu eta artzidura prozesuak errazten bait dituzte, uretan kiratsa eta toxizitatea sortuz.

170. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0107 Bolkanetik irteten den magma isurkor horixe da laba, eta 1.000ampdeg;C.tik gorako suzko ibai goriak eratzen ditu honek.

171. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0107 Uhin hauen efektua zera da, izugarrizko triskantzak egin ditzaketen mugimenduak sortzen dituztela: ikaragarrizko zartadurak lurrazalean, etxeak lur jota utzi, ibaien bideak aldatu, etab.

172. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0210 Eguzkiak hibai eta iturriak ere argitzen ditu.

173. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/3 0018 Hau ibaian bainu bat hartzen ari zen.

174. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0547 Hidrosferak uraz aparte beste baliakizun garrantzizkoak dauzka: Sodioa (Na), Kloroa (Cl), Magnesioa (Mg), Sufrea (S), Kaltzioa (Ca), Potasioa (K)... elementu hauek, eta erreka-ibaien bidez, disolbatuta heltzen dira ozeanoetaraino.

175. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0447 Testuinguru honetan sortu zen K.a. III. mendean Jene-Jeno hiria Niger ibaiaren barne-delta baten inguruan.

176. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0119 Hibaiak erabili zituzten, bada, arte-ohian zarratuak gurutzatzeko, baina bereziki komertziorako.

177. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0119 Esate baterako Bretainiatik Liegeraino ehotarriak eraman zituzten, ia bide osoa hibaiz eginik; eta Maindik koloniaraino ontziak, baina hemen hibaitik jalgi gabe.

178. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0119 Bestalde, Starcevo-Kô*rô*s kulturakoek Mediterraneo itsasoko Spondilus izeneko muskuilu maskorrez egindako edergailuak Rjin hibai-ertzetan eta Oder hibaiaren haranetan aurkitu dira.

179. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0119 Esate baterako Rjin hibaiko uhaldeetan kokoriko ehorzten zuten, hilobi bakoitzean bat.

180. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0019 - Ibaira noa bainatzera eta bainujantzia daramat poltsan.

181. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0049 Orain, ahalik eta informazio gehien adierazi behar duzue bertan (ibaiak, iturriak, bideak, herriak,...).

182. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0049 Zehartebakietan toponimia ere ipin dezakezue, argiago gera dadin (mendiak, ibaiak, herriak,...).

183. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0049 ALTUERA. IBAI.

184. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0049 Ibai handien soslai grafikoa egin ezazue.

185. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak habe 0072 Geroago bidean aurkitzen diren errekei eta biztanlegoari buruz hitz egiten du, holakoak esanez:
Lorka ibaiaren ekialdean Erreka Gezia aurkitzen da: kontuz!.

186. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak habe 0360 Hau da, ibaiaren hondoan zanga ireki, kajoi moduko tunela kanpoan egin, zangan sartu eta barruko ura atera.

187. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/oho 0056 Hainbat faktore izan behar da kontutan: Menditiko hurbiltasuna, euri-jasak, ibaietako ur-hustirapena, osin eta ubideak, itsasotiko hurbiltasuna eta klima.......

188. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak egram i 0029 Bestalde, ahaztea komeni ez diren alderdi kaltegarriak ere eduki ditzake zabalkuntza semantikoak: kalko semantikoak errazago isurtzen dira hizkuntzara, hurrengo adibidean ikus daitekeen bezala: Adierak: ibai baten hegal batetik bestera doan eraikuntza.

189. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 6. Geziak erabiliz elkar itzazu ibai hauek dagozkien ibaiadarrekin.

190. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 7. Dagoeneko ikasi egin duzu nola aztertzen den ibai bat.

191. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 Hauta ezazu zure bizilekutik hurbil dagoen ibai bat eta eman lehen aipatutako urratsak.

192. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 9. Kopia ezazu zure koadernoan grafiko hau eta zure eskualdeko ibaien luzera ikasi ondoren, ipini itzazu bertan.

193. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 Talde batek Euskal Herriko ibai bat pentsatu behar du.

194. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 Taldekideek, pentsatu duten ibaiaren ezaugarriei buruzko datuak emango dituzte; non sortzen den, nora biltzen duen ura, zeintzu diren bidean zeharkatzen dituen hiriak, etabar.

195. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 Beste taldeak zein ibai den asmatu beharko du.

196. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak naturz/oho 0141 Ibaian bainatu, bizikletaz ibili eta, batez ere, lagun berriak egin.

197. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kimika 1990 0133 Honek gure herriko ur asko (ibai guztietakoak ia) ez-edangarri bihurtzen ditu.

198. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0049 Zein ibairen ibarrak ote dira sakonunekoak?.

199. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0049 - Asmatuko al zenuke zein herritatik pasatuko den ibai hori?.

200. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0049 Hona hemen definitu behar dituzun hitzak: ibaia / harana / zingira / aintzira / lautada / ubidea / ibaiadarra / golkoa / irla / mendizerra / mendimultzoa / mendatea / badia / padura / sakonunea / goilautada / mendia / tontorra / urmahela / sakana / itsasadarra / ordeka / gailurra / urtegia / ibarra / lurmuturra / delta / sapalda / glaziarra / albufera / mendikatea / uhartea / itsasartea / muinoa / isurkidea.

201. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0129 Hori dela eta, lurrak urasetzeko ubide edo ibaiak dauden lekuetan egiten da arroza.

202. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Perea: Jordan ibaiaren sortaldean.

203. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0059 - Jesusen misioaren hasiera, Jordan ibaian, bataiatzea da.

204. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0025 Larreineta Nerbioi ibaiaren punturik garaienetako batean dagoenez, Bilbo Handia eta Behe Nerbioi lurraldeak duten garapen zabalaren emaitza ederki ikus daiteke bertatik.

205. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0025 Nerbioi ibaiaren bazterrak.

206. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0065 Nerbioi ibaiaren bazterretan kokatutako industria.

207. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geogr/bbb 0009 Lurralde bakoitzean nekazari bizitza egoera desberdinekoa zen: Tajo ibaiaren ifarraldean, epe motzeko errentapenak eta inorenganatu ezin ziren nobleziaren lurren maiztergoarenak ziren problemarik nagusienak.

208. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Uraren zikloa Ikusiak dituzu ibaiak, laku eta itsasoak.

209. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Lurra iragazkorra bada, oso maila sakonetara heldu liteke ura, lur azpiko korronteak osatuz: korronte horiek kanporatu egingo dira gero, iturri, ibai, geiser eta abar bihurturik.

210. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Ur naturala, ibai edo iturri batekoa, ez da inoiz guztiz garbia.

211. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Ibai eta laku gehienetako urak ez du gatz askorik, ur geza da.

212. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Hiria txikia bada, ur hauek ibaira edo itsasora isurtzen dira: bertan, bakteria izeneko mikroorganismo batzuek deskonposatuko dituzte hondakinak eta ura garbitu.

213. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. ormazabal 0002 Ibai eta iturburuetatik edaten zuten ura.

214. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0021 Keesek suila bete ur atera zuen ibaitik, ostikada batez ireki zuen ate kirrinkaria eta barrura sartu zen.

215. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0021 Kanpoan zuhaitz-mokor baten gainean eseri eta ibaiari begira jarri zen, urak, belarra, gladioloak, kalak eta kainaberak nola mugitzen zituen ikusteko.

216. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0021 Baina bai etxetxo bat ibaian.

217. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. sastre 0025 Hauek ahizpa kalamidadeak!, pentsatu zuen Lurrek, baina Sasankari galdetu zion: - Eta non bizi da tipo hori? - Ez dakit nik seguru erantzun zion Sasankak; baina ibaien luzea eta itsasoen zabala segituz gero, aurkituko duzu noski.

218. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. sastre 0025 Gero Lur abiatu egin zen. Mendiak pasa, ibaiak pasa, ez dakit nik zenbatgarren egunean, baina itsas ondoko paraje harritsu batera iritsi zen behintzat.

219. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. sastre 0071 Dnieper-a iritsita, ibaia bere bidetik irtenda zegoela ikusi zuen, halaber ura zikin zebilela, zeraman hondarrak belztua.

220. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura amazonetako indioak 0026 Salerosketako biltokiak itsasertzean zeudenez, emaitzak hara eraman behar zituen, eta hortarako hibaien urtiraz baliatu zen.

221. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura kaskarintxo 0038 - Lur, mendi, ibai eta haizeak ederki ezagutzen dituzu.

222. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0031 Herriko kale guztiak ibai bihurtu ziren.

223. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0031 Abereen hotsa euriarenarekin batera nahasirik iristen zitzaidan belarrietara; oilasko eta ardi bat baino gehiago pasa ziren nire begi aurretik kaleko ibaiaren ur gainean.

224. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura oihanaren deia 0149 Basoak igarota gero, hibai baten ondoan pasatzen du egun guztia.

225. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0059 Ibaia hazia zihoan, udaberriko desizoztea hasia bait zen eta ur handi haietan korronteak zeramatzan jela masa izugarriak kulunkatzen ziren.

226. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0059 Lekugune hartan Ohio ibaia okertu egiten zen eta horrek izotz zatiak bat bestearen gainean pilatu eta etengabeko mugimenduan zebilen zubi flotari antzeko iraganbide arriskutsu bat sortarazten zuen, baina alde batetik besteraino luzatzen zena.

227. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0059 Normalki ibaia gurutzatu eta jendea eramaten zuen txalupak egoera hartan ez zezakeen ezer egin.

228. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0051 Karku, ausarta, ibaian sartu eta, ixilik, ihi artean zehar igeri eginez, hurbilduz joan zen.

229. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0135 Gero bere bi semeak hartu, otarratxo batetan jarri eta Tiber ibaian utzi zituen.

230. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0072 Gero sasitatik sudur zuloak agertuz aholku hau eman zien: - Bota zeuen buruak, bota, ibaira! Itoko zarete bai!.

231. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0072 - Ibaian ito eta kito! - Bai!! esan zuten denek. Hori da hoberena.

232. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0022 - Colorado ibaiaren ibilgunea aztertzea ere komeni da.

233. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0067 Baina elurra urtzean eta ibaiak nabigagarri bihurtzean, indiarrek tokiz aldatu zuten kanpamendua, eta bizibide hura itxirik geratu zen.

234. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0104 Lehen-mina * Lehen mina: mineria (nostalgia) sentitzen zuen, hutsunea, ibaiko eta kobazuloko isiltasun eta patxadaren premia.

235. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.l. lekunberri 0057 Beste batetan hiru zaldunekin topo egin zuen ibai baten uberan; hauek kosakoak ziren.

236. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.l. lekunberri 0144 LERROAN zeharkatu zuten ibaia: Vaniak aurrean, Varon atzean uhaletik zeramala eta gero Michak.

237. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.l. lekunberri 0144 Ibaiaren bestekaldean gelditu egin ziren.

238. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.l. lekunberri 0144 Gero belar eskukada bat erauzi zuen ibaiondotik eta larrua igurtzi zion.

239. 1969-1990 euskara batua poesia gand uda 0144 Hau dut hau poema gizona gai eta
forma ezartzaile duen poema hibaia halako bizia! Gizonak
sortu, sortatu, zartatu etenik gabean
ari duen poema andana unero berria!

240. 1969-1990 euskara batua poesia gand uda 0161 Hauzotegi tzar elkarganatuak multzokatu ditu zelaietan,
ostilamendu eta paper bihurtu zituen zuhaitzak,
gernu eta azidoentzat errestali egin ditu hibaiak.

241. 1969-1990 euskara batua poesia gand uda 0161 Zelai beti berriak opa ditu eta betiko gaztetasuna.
Arbolak lasa liratekeen basadiak opa ditu eta atsedena.
Hibai berriro garbiak eta zoriontasun amaigabea.

242. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. mendiguren b. 0075 Okerrago oraindik: itzulerakoan, nahiz eta sukar handia izan eta burua minez leher egiteko zorian, igerian ekin zion ibaiaren ubatu batean.

243. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0068 - Zu ere Ibaiaren bila al zabiltza?- galdetu zion, jiratuta.

244. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0068 Zertarako behar da Ibaia, ez bada abereak arratsa baino lehen bertara eramateko?.

245. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0109 Pekatua garbitzen duen Ibaia!.

246. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0109 Eta zenbat denbora daramazue ibai horren bila?.

247. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0281 Eta maisuaren erregela eta begirada maparen baso eta sabanetan, ibai eta hiriburuetan galtzen zirenean, besoaren segak euliaren zunburruna errotik ebakitzen zuen, eulia esku itxiaren barruan atxilotuta geratzen zelarik.

248. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. intxausti 0016 Itsasotik urrun bizi naizenean, ilundu egiten zait begirada ta, ibaien behera-minak bultzata, begiek itsasertz urrunera ihes egiten didate.

249. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. intxausti 0039 Brandais Bohemia-n dago (gaur Txekoeslobakia-n), gaztelu-irudia Elba ibaiaren uretan blai duela.

250. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. landa 0069 Azkenik martxan jarri da batailoi guztia, eta ibai gaineko zubitik pasatzerakoan denetatik bat urari begira geratu da uneren batetaz, geroago aurrerantz segituaz mekanikoki.

251. 1969-1990 euskara batua literatur prosa batx bian 0025 Beltzez jantzitako gizonaren begiak hantxe gelditu ziren, aran arboladi hartan, eta bere pentsamendua ibai ttikia hartzen zuen itsaso hura bezalaxe hasi zen mugitzen, uhinak bezala, honuntz egun hartako gertaera guztiak ukitu arte, haruntz bere haur zeneko pasarteak gogoratu arte, aurreraka eta atzeraka.

252. 1969-1990 euskara batua literatur prosa batx bian 0107 Orduan beltzez jantzitako gizon bat ikusi nuen plaza hartako petril batetara igoa eta guardasola haundi batekin; jendeari hitzegiten zion, esanez osatzeko taldeak eta abiatzeko bi anaien bila, halako basora, halako mendira, eta miatzeko ondo bazterrak, bereziki miatzeko ibai ttikiaren ertzak.

253. 1969-1990 euskara batua literatur prosa batx bian 0107 Haltza zaharren gainetik ibai ttikia ibili nuen, bere sorlekuraino, eta sagasti soilduak, ikusi nituen eta urritzak eta mizpirak.

254. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0021 Oraindik bere tonada ez zuela amaitu, harana itsaso eta hibaiaren uren pean hondoratu zen.

255. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0034 Sar zaitez hibaian beldurrik gabe. Horrelaxe.

256. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0034 - Ai, ba dela hibaia mukuraraino betetzen! Amuarrainak, irasagar koloreko amuarrainak! Dantza, dantza, Otso, muxar, zital, zorromorrua!.

257. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0067 4. Olaundiko burniola Olaundiko burniola Bidasoa hibaiaren ertzean kokaturik zegoen, menditik datorren errekatxo batekin bat egiten duen tokian, berdetasun eta hezetasunez inguratutako sakangune batean.

258. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0106 Zaldiak baretu zirenean basoilarraren islaren parez pare zihoazen; elektrik argiak dizdizka zeuden, eta hibai gainean laino zerrenda luzatzen zen.

259. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. dupac 0035 Perutar Jesuistak ehun aldiz Amazonari beheiti joan dituk, gure herriak bahitzeko: baita Brasilgo Karmeldarrak esklaborik gabe izanik, gora Ucayali ibairaino.

260. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. dupac 0035 Miranhek aspaldidanik ibaitik alde egin diate; zuhaitzetan bizi dituk; ihizirik gehiago ez daukatenean, kaskilla batzu jaten dizkiate.

261. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. dupac 0035 Ibai Haundiko lasterkariak zirenak... Haien garaitzeko, bost gudaldien beharra izan zuan.

262. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. dupac 0101 Ur fir-fira zenbait baizik ez nuen entzun, ibaiaren ohizko palasta doi-doia iduri.

263. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0058 Behin batean, Jordan hibaira joan zen Jesus Joan Bataiatzailea ikustera, eta ur haietan bera bataia zezan eskatu zion Joani.

264. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0126 Zumezko otzare bat egin zuen eta bikez pintatu, urik sar ez ziezaion; gero otzarea, semetxoa barruan ipinita, hibaiko uretan igeri utzi zuen.

265. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0126 Printzesa bat etorri zen hibaira igerira, eta printzesaren mirabeetako batek zarea ikusi zuen, hibai-ertzeko urak zeramala.

266. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0137 Jordan hibai ondoan bizi zen Jon Bataiaria.

267. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0137 Orduan, beren bekatuez damuturik zeudela aitortzen zioten denek Jainkoari eta Joanek ura isurtzen zien gainetik hibaian (eta garbi-garbi uzten zituen).

268. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. goikoetxea 0159 Hibairik igaro dut zubirik ez zegoen urguneetan.

269. 1969-1990 euskara batua literatur prosa sgarm heriotza 0044 Ailegatu zen gauean zineman trenetako inginaria zela eman zuen aditzera, eta ibaiaren aldarteei aurrea hartzeko lehorrean barruraino trenbidea eraikitzea oso premiazko gauza zela esanez aritu zen (...).

270. 1969-1990 euskara batua literatur prosa h. etxeberria 0094 Elurrak urtu artean gezi, aizkora, lantza eta sastagaien zorrozten ihardun dugu, baina gainezka dira ibaiak eta gailur gorenek bakarrik diraute zuri.

271. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0084 Urumea ibaiaren ondoko zelaitxo batetara eraman ninduten, oso ezaguna da, udan eta jendeak dendak jartzen ditu bertantxe, Seat 131ren bateria kable batzu konektatu zituzten eta hemen, bekokietan, eta belarrondoetan jarri zizkidaten, berriro galdera gehiago egiten zidaten bitartean.

272. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0122 Dena dago oso ilun, baina gure ustez goardiek bota zuten ibaira, bertan ez zegoelako, Gurutze Gorrikoek zehatz-mehatz aztertu zuten dena (...).

273. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0034 Barran sortzen diren korronteek noiznahi jo zezaketen txalupa, ibaian gora ur plasten higidurak beti adierazten du nondik dagoen kanala eta txalupak ere kanalean aurrera gidatzen dira, neguoroko urjauziek kanala aldatu egiten dute eta beti praktikatu behar da urgaineko plastaden irakurkera txalupak hondorik jo ez dezan, baina barrarena desberdina da, kontrolezina bizitza guztia bertatik igaroz daramanarentzat ere, San Nikolas itsasuntzia barran hondoratu zenean bezala, ezusteko olatu haundi batek sabela kraskatu ondoren.

274. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0056 Herritik barraranzko bidean ibaia galtzen zen lehen meandroan popa eihar, indartsua agertzen ikusi zutenean berehala ukalondokada eman zion numeroari, miralos, Martin de Tours-en margo gorri-beltzak nagusitu zitzaizkion ibaiari.

275. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0007 HALA ERE, bere burua hilarren ez zen Arguedas hil, nik ikusi bait nituen haren begi tristeak ibai sakonenetan harribil distiratsu bilakaturik, nik entzun nuen haren ahotsa Andesetatik behera amiltzen diren erreken gurguraian, nik usaindu nuen haren izpiritua Andesetako gailurretan kondorearen elurrezko hegalada bihurturik, nik dastatu nuen Sacsahuaman gordelekuko harri zirrituetatik zehar isurtzen ari zen Arguedasen malenkoniazko begirada, (...).

276. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.e. ituarte 0021 ESNESALTZAILEA: Nire herria Shamli ibai alboan dago, Panchmura mendien oinean.

277. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.l. egireun 0025 KOLI SATIGNY Aspaldiko garaietan, Torodotarrak (1) Europearrek Senegalen bertako beltzen eta peuls-en arteko semealabak deitzen zituzten honela Fuladugu-n bizi ziren, jakina denez, alde hau Senegaleko goilautadan zegoen, Futa-Dyalon labarren eta Bafing eta Niger ibaien ertze artean.

278. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.l. egireun 0060 Ibai gurutzatu zutenean Aitaginarreba eta suhia txanelen pasua baino lehenago zegoen ibaialdean jaitsi ziren oinak garbitzeko.

279. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.l. egireun 0060 Hau da nire astoak ibaira diru eta guzti erori zenean zeraman katea.

280. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. sarasola 0044 Anansik, ibai ertzera irten eta, goserik itzuli behar izan zuen etxera.

281. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. sarasola 0114 Arnasestuka, erreka ibira sakonera txikia duelako oinez zeharkatzen den ibaiaren gunea heldu ziren eta bainatzen ari zen gizon bat ikusi zuten.

282. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. sarasola 0114 - Zuk ez al zenuke korrika egingo beren lekuan? - galdetu zuen ibaiak.

283. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. sarasola 0013 Bere anaiek arroz-soroetara eta ibaira begiratzen zuten hitzik esan gabe.

284. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0009 - Hamar bat aldiz eraman ditut gizon jakintsuak ibaitik mendebalderantz.

285. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0069 Ur jausi hauek oztopoa dira guretzat ibaia garraio bide bezala erabiltzeko, baina defentsa ere ba dira, edozein kuriosoari hona etortzen uzten ez diotelako.

286. 1969-1990 euskara batua literatur prosa s. aizarna 0021 Zaharren esaera bat izango zen nunbait eta haien irudimen batzuk besterik ez zirela izango antzematen zion berak inoiz ikusi gabekoak bait zituen ibai garbi kantulariak, eskaloen hara-honakoak eta jostaerak, ur-geldi eguzki-irriparrez betetakoetako amorraien patxarak....

287. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. elias 0189 - Jazinto ere, ibaian azaldu da itorik - esan zuen gazte haietako batek, etxetik irtetzeko unean.

288. 1969-1990 euskara batua literatur prosa ugalde 0037 Arrain bila edo kainaberaz jantzita etortzen den asko somatu nuen; suertatzen dena baita gure herriko ibai hau, ibai izatez gainera, muga dela, ur tira hau adakadabra historiko baten eraginez mugarri busti eta mugikor bihurtu zitzaigula.

289. 1969-1990 euskara batua literatur prosa ugalde 0037 Harri handiz eraikitako espigoian ibaia zaintzen zeudela iruditu zitzaizkidan kainaberak hizketan ari ziren, hitz-apal, hor aspaldidanik desagertuak diren izokiak ez izutzeko ahots-galga aproposa, eta neu ere zaratarik gabe eseri nintzen harri gainean; behin batean goardiazibilak ilunbe gorrian nindoala linternargi baten fokoak aurpegiratzerakoan bertan: , esan zidan inguru berean, hain xuxen.

290. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. olaberria 0058 Rodrigok, azkenean, argitasun izpi bat nabaritzen du, bidea zabaldu egiten da ia ohartzerik gabe, haiztoak desagertu egiten dira eta heizazuloaren sarreran aurkitzen du bere burua; ibai azkar bat eskeintzen zaio han, eta ez dauka bertan sartzeko aukera besterik, ez bait dago beste irteerarik bere aurrean.

291. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. olaberria 0058 Lasaitasun une batek bere gaitz guztiak arintzen ditu, ibaia igali zuhaitzik ederrenez inguraturik dago; laranjak, mahatsak, pikuak, melokotoiak, kokoak eta pinak bere begien aurrean zintzilik daude, bere gustuko jakiak eskeiniz; erregek bere gosea asetzen du eta, bitartean, zuhaitz igalitsu haien adar batetik bestera dabiltzan milaka txori ezberdinen kantu zoragarriaz gozatzen ari da.

292. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0049 Ibai ondoko etxe baten inguruan gerarazi zuen Peterek kamioia.

293. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0079 Kale kantoian eskuinetara jo zuen motorrak eta muinoan behera ibai alderantz bideratu.

294. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0009 DEABRUAREN EZTARRIA Ordubete besterik ez zen igaro haizea baretu zenetik. Grisa zegoen ortzia eta berunaren kolorekoa Klodoaldoren begiek harrapatzen zuten espazioa, zuhaitz bilutsetatik ibaiaren ertzetaraino.

295. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0005 Hiri barruan gudariek ibaiko zubiak dinamitatu zituzten, euskal gobernuaren armada ezker aldera eraman ondoren, baina gudari talde batzu beste aldean geratu ziren, hiriaren azken defentsa egiteko.

296. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0077 Euskal Herrian ingelesen alde lanean ari den euskal espioi zerbitzuak jadanik eskaini dizkie haiei Nerbioi ibai inguruko industri gehienen planoak.

297. 1969-1990 euskara batua literatur prosa txill 0014 Ibaitik, beste askotan bezala, sekulako kiratsa zetorren.

298. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. galarreta 0126 Eta hammameko terrazaren gainean hilargia altxatu zenean, biak atera eta ibaiaren ertzera abiatu ziren.

299. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.e. ituarte 0048 Halako batean, Limpopo ibai handiaren ur gris, orlegi, koipetsu, eta paludismo zuhaitzez beteriko urbazterrean, enbor erori batez hartu zuen zerbaitekin egin zuen topo.

300. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.e. ituarte 0058 Hain beltza dirudien hori, ur gris, orlegi eta koipetsuak dituen Limpopo ibaiaren urbazterrak dira, (Baina irudi hauei kolorekin jartzen ez diete uzten); eta boteila dirudien zuhaitz hau, sustraiak oso bihurriak dituena, eta zortzi osto soilik, han hazten ziren paludismoaren zuhaitzetariko bat da.

301. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0011 Bilduta zeukan joan zen mendeko itsasuntzien historia: Mississipi ibaiatik gora eta behera ibili ohi ziren bapore haietako bat ere ba omen zuen, hiru mastatako clipperrak, erruberazko baporeak, elizedunak, karabela espainiarrak, brick ingelesak, bost mastatako holandarrak eta turkiarren galerak.

302. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0024 Ibaiak ezin dik atzera egin.

303. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. zabaleta 0100 Bai, Lûdwigek esan omen zion polizia bila zebilkiola, gudarostetik desertatu egin zuela esan omen zion bakarrik, eta atzerrira aldatuko zirela eta hirugarrenez egin zuen farre gozatu egin zuela berogailu hodietatik bidali eta Hochkeppelstrasse ondoan Ibai ondoan apain biziko bukaeran irteten zen larrialdi-irteera erakutsi zionean.

304. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. sarasola 0015 Zigzag marrak ageri dira, zuen sukarra adierazteko erabiltzen den txartelean bezalaxe, eta zig-zag horiek uharteko bideak dira, nik uste, izan ere Inoiz-Ez lurraldea kolore ikusgarrizko zirriborroz margotua dago; handik eta hemendik, bertan ageri dira koralezko arrezifeak eta itsas handiko untzi baten antzeko zerbait, eta harzulo bakarti basatiak, iratxoak, gehienak jostuanak hauek; eta kokak, barrenean zehar ibai bat dutenak; eta sei anaia zaharrago dituzten printzeak, eta gainbehera eror zorian dagoen etxola bat, eta atso zahar sudurroker bat.

305. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Itsaso, hibai eta aintziratako ura lurrinduz eguzkiak euriaren zikloa hasten du, gero ur horrek metatu duen energia potentziala zentral hidraulikotan elektra energia bilaka dadin.

306. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m.j. larunbe 0071 Analisatutako urak, Pasaiako portukoak eta Oiartzun ibaikoak izan dira.

307. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m.j. larunbe 0071 Pasaiako portuak zenbait errekaren urak biltzen ditu, eta horien artean Oiartzun ibaia da garrantzitsuena.

308. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m.j. larunbe 0071 Ikerketa hau egiteko hogeitalau laginketa-serie egin dira, serie bakoitza Oiartzun ibaiko bi puntuz eta Pasaiako portuko sei puntuz osatuta dagoelarik.

309. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak matx 0055 Rin hibaiondoan ari zen lanean moldezko letrak asmatu zituen gizona.

310. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lantziri 0046 Inkesta harek salatu zuen orduko irakaskintzaren egoera zein zen txarra, batez ere, Loire ibaiaren eta Auñamendiko mugaren artean.

311. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0079 Seguraski, arabarrak ziratekeen Errioxa Garaia euskaldundu zutenak, Ebro ibaiaren eskuinaldean kokaturik dagoen logroñoar eskualdea.

312. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0080 Joseba Intxaustik XV. eta XVI. mendeetan kokatzen du euskarak Arabako Errioxan izan duen atzerakada, berak dioenez, , aipatu lerroa Ebro ibaia delarik, noski.

313. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0080 Koldo Mitxelenak, bestalde, 1600. urtea ematen du egiantzeko urtemuga bezala, garai hartan euskararen azkentzea gertakari burutua zelarik Ebro ibaiaren eskuinaldean, hots, Errioxa Garaian: .

314. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0096 Ebro ibaiaren setakeria hutsa ote da, gero, ala haren izpiritu antidemokratikoa, sistema politikoek beren ibilbideak aldatu, eta hark halere bere betiko bidean jarraitzea? Etsaiak jokoaren arauak aldatu egin dituela eta, zergatik behar da bapatean haren jokoan sartu, demokratikoa omen delako?

315. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. zabala 0018 Iruinea Iruinetik iparraldera, Arga hibai ondoan, san Franziskok, san Pedrori eskainia zegoen ermita txiki batean komunitate bat ezarri zuen.

316. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Gero, Aro Modernoan, lehenengo makineria higiarazteko behar zen ura ere ugari zuen hainbat eta hainbat erreka eta ibaietan.

317. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Burdinola hauen egitura ondokoa izaten zen gutxi gora behera: eraikuntza nagusian mearen eta egurrikatzaren gordailua egoten zen, ibaitik ura hartzeko harlanduzko antepara eta isurbideak izaten ziren, uraren indarra probetxatzeko turtuki edo gurpil hidraulikoa eta honekin bat eginda ardatz nagusia, auspoak eta gabia higiarazteko.

318. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lan kide aurrezkia 1977 0048 Gizarte langileak bere ingurugiroaz dituen harremanak ere aztertu dira, adibidez, edateko uren azterketa, nola ikuspegi bakteriologikotik hala kimikotik ere; ingurune eta hibaien kutsagarritasuna ezagutzeko aukera, etab. honela egoki erantzun dakioke, gai honekiko gizartearen pixkanako mentalizapenari.

319. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0008 Ibaien sorrera eta beren iharduera geomorfologikoa

320. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0021 Ihi, Ezpata-belar eta Lezkek ibai-ertza hartzen dute eta agian baita ibaien egoerek aldizka bustitako eremuak ere.

321. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0021 Hau dela eta ibaien berezkoak diren zuhaizti lerrokatuak sistematikoki deuseztatuak izan dira.

322. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0021 Unerik gizatiartuenek, ibaia inguratzen duen zuhaitz-lerro bakarra aurkezten dute, Alboak eta Sasiarkazia naturalduak maizena agertzen direlarik.

323. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 DEBA ARROA Deba da mendebaletik hasita Gipuzkoako lehen ibaia.

324. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 UROLA ARROA Urola ibaia Aizkorri mendizerraren inguruetan sortzen da eta Zumaiako herrian itsasoratzen.

325. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Zalantzarik gabe, arro hau da Gipuzkoako ibai guztien artean mendartean gehien sarturik doana.

326. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Ibai luze samarra den arren, Urola arroak hartzen duen azalera txikia da.

327. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0045 Trikopteroak Beharbada, gure ibaietako har-motarik ugariena berau izango da.

328. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0045 Hemipteroak Gipuzkoako ibaietan hemiptero-mota asko bizi da.

329. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0045 Ibaiko urgeldietan talde handiak osatuz aurkitu ohi dira normalean.

330. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0045 Dipteroak Talde ugaria eta gure edozein ibaitan aurki daitekeena.

331. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0045 Ibaiaren ibilgu guztietan aurkitzen dira eta oso ugariak dira ur kutsatuetan.

332. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0060 Aingirakumeak itsasotik ibaietara joaten dira; hain estimatuak diren angulak (txitxardinak) dira: Neguoro ibaietara sartzen dira; baina gastronomi balio handikoak direnez eta oso garesti saltzen direnez, jende asko ibili ohi da hauen arrantzan.

333. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0060 Aurreko hamarkadetan segur asko aingirak Gipuzkoako ibai guztietara hedatuko ziren.

334. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0060 Gaur egun uren degradazioa dela eta, ibaien bokale eta errekatxotan sarri aurkitzen dira aingirak.

335. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0060 Baina ibaiaren iturburua inguratu ahala, urriago agertzen da.

336. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak heraklito 0002 Eta, arimak beti gora-oldar pentsatzaile direla argitu nahirik, hibaiekin idekotu zituen, honela idatziz: hibai hauetara beretara sartzen direnentzat ur batzuk eta bestetzuk doaz amilka.

337. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak heraklito 0005 49a. Hibai beretan sartzen gara eta ez gara (sartzen); ba gara eta ez gara.

338. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. intxausti 0317 Lur lehorrean, mando-bideek ibar-gora egiten zuten, mendi portuen bila; meazkia, ordea, (hain astuna, hain pisua!) errazkiago joaten zen, ibai-behera, itsasoraino.

339. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. intxausti 0317 Hori zen kalitatea aparte bizkaitar burdingaiak zuen abantaila bat: ibaia bertan eta itsasoa gertu.

340. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. intxausti 0317 Ibaien bokaleetatik, zamarien bizkar iristen zen burdingaia oletaraino.

341. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. intxausti 0317 Eta ola zaharrek ere gero eta gehiago zuten ibai behera etortzeko joera, edota esandako gordelekuak sortzen ziren ibaietan: halanola, Deban Altzola, Urolan Bedua edo Orian Arrazubia (Ciriquiain-Gaiztarro).

342. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. bizkarra 0054 Pertsona sanoa ibai garbi batekin konpara dezakegu, kutsatu gabeko ibai batekin; ibai horretara tinta tanto bat botatzen badugu, berehala igarriko dugu.

343. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. bizkarra 0054 Gaixo dagoen pertsona berriz, ibai zikin, kutsatuarekin konpara dezakegu; nahiz ibai horretan tinta balde bat bota, ez dugu igarriko.

344. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0428 Hibaiaren ingurura heldu zenean.

345. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0008 Ifarameriketako hibaitik zehar Laku Handietaraino, eta Mississipiaren ertzeraino iritxi ziren.

346. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0008 La Salle-k aurkitu zuen hibai handi horren bokalea, eta ondoren, beherantz jaitsi ziren 1682an.

347. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0008 San Lorenzo, Laku Handiak, eta Mississipi hibaiaren bokalea kontrolaturik zeukatelarik, gerrarako bentaja handia zuten, era horretara etsaien baliabide handiak kontrolatzen bai zituzten: populazio handiagoa, aberastasun handiagoa, eta Ingalaterraren untziteriaren ahalmena.

348. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0008 Mississipitik Mendebaldera zeuden lurraldeak, Luisiana, alegia, Espainiari emanak izan zitzaizkion, eta Frantzia Berriko lurrak, hibai handi honen ekialdera zeudenak, Britania Koroari atxekiak.

349. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mih 0078 Euskarak bere garbitasun hartan iraun zezakeen Paradisuko hizkuntza zeino, baina Lur-paradisua utzi genduenez gero han nonbait, Phison, Gehon, Tigris eta Euphrates hibaien inguman, maiztu, zarpildu eta lohitu beharrean aurkitu da, dirua eta jazkiak bezalaxe.

350. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txalopt/3 0037 Hartu zuen mundu guztian zehar lasai-lasai eta azkar-azkar ibiltzeko patinetea eta han joan zen munduan zehar, Ipar Polotik Hego Polora, Txinatik Txilera, ibai txikienetatik itsas zabalenetara.

351. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Ibai onak eta luzeak ditu.

352. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Hoang-ho, edo beste izen batez Hori ibaia, 3.900 kilometro luzekoa da; Yang-Tze kiang, berriz, 4.400koa.

353. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Aspaldi-aspaldidanik izan dute inportantzia haundia txinatarren bizitzan ibaiok.

354. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Sarritan, zoritxarrez, urak ibaitik kanpora egin eta bazterrak hondatzen zituen.

355. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm txina 0002 Orain, metodo modernoez baliatuz, poliki eusten zaio urari ibaian.

356. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arkeoikuska 83 0070 Miatutako zonaldeak honako hauek dira: Billarrealgo urtegia, Rojo ibaiko ibarra, Santa Kruz de Kanpezo, Barri, Bobeda-Tobillas, Izarra, Labraza, Loza eta Arabar-Errioxa.

357. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arkeoikuska 83 0070 Aztarnategien berrikusketari buruz (argazkiak, datu-bilketa, zaborkentzea eta abar) honako toki hauetan lan egin da: Aiuda ibaian; Anuzita-Minbredo-n, Zaraten, Zalduendon, Entzia mendizerran, Markinez-en, Errioxan, Karasta-n, Iturrietako mendietan, Luzkando-n, Arriola-n, Laño-n, Gillerna-n eta San Formerion.

358. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arkeoikuska 83 0070 Miaketa hauen ondorioz egin diren aurkikuntzak hauek dira: -10 aire-zabaleko aztarnategi, Rojo ibaian batez ere.

359. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nekazarkit 0474 Erdi Aroan bazela adierazten du honek, ibaiak sohorna natural gisa jokatuz.

360. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nekazarkit 0474 Herri xarmangarri hau malkar baten gainean (El Riscon) kokatzen da, lur eseki batetan, Ebro ibaiaren ohe-gainean etzanda.

361. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0086 Gisa honetako adibide asko aurkituko duzue orientabideetan: ibai bat, kale bat, bi lan mota, herri bat, ugaztun bat, landare hazi bat... aztertzea.

362. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0155 Ipuin batek dionez behintzat, behin baten Basajaunak Baigorriko artzain neskatila bat maitatu zuen eta Basandereak, espatsu zegoelarik, neskatila hura zuhaitz enbor huts baten sartu, zuloak zarratu eta ibaira bota zuen.

363. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0116 Salis eta Berruetaren inguruan, eta hauen laguntzari eskerrak, pintore talde on bat sortu zen, eta sortzen da, Bidasoa ibai inguruan.

364. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0029 Ibai eta antzeko oztopoak gainditzeko zubiak erabili dira milaka urtetan zehar.

365. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak gasteiz 0060 Ikusi zen berezko garapen leku bat zela Baskonia superindustrializatuan, itsasoa hurbil zegoelako, indar haundieneko industri guneak oso hurbil zeudelako, lur-hedadura zuelako... eta ondorioak airean sortu ziren, sarrastadaren eta arazoen ibai ankerraren antzera.

366. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0131 Haiek, hibaiak barrena sarturik, huriak sakeatzen eta txikitzen zituzten, gogorki.

367. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 0066 - Izadia: hodeia, uda, negua, lorea, zuhaitza, ibaia, etab....

368. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lanintel 0200 Horrela, hemen dugun adibidean, sailkapen erizpideak hauek dira:
- bereiztasunak;
- ibaiak;
- landaretza.

369. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lanintel 0200 Horrela, adibidean, honako hauen bereiztasunak sintetizatzen dira:
- ibai mediterranearrak;
- klima ozeanikoko landaretza;
- etab.

370. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak legazpi 0021 Katabera
Altzola
Urola Hibaia
Aztiri Erreka
Haizeleku.

371. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak legazpi 0021 Urola hibaiak, euriteen sarritasunari eta dituen maldabehera bortitzengatik, zulogunerako indar handia lortu zuen eta beraz baliatuz haran hestu eta sakon bat hondeatu.

372. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nz 0077 Horregatik itsasoraino edo hibaien bokaleraino izaten dira garraiatuak aleok.

373. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nz 0077 Oria eta Urola hibaien bokaletan ikus daiteke fenomeno hori garbi ondo, itsasbeherakoan hondarpilak bistaratzen direnean. (Ik. Ird. 108)(Ik. GEODINAMIKA).

374. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.j. uranga 0176 Beste bederatzi leinu t`erdia K.a. 722. urtean, ifarraldea konkistatua izan zenean desagertu ziren, eta salbamen garaian bakarrik berritzuliko zituen Jainkoak, Sambation hibai sonatuaren gainean, (...).

375. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0035 Itsas korronteak ibai handi batzu dira, itsaso berak ez duen bezalako tenperatura, gatzatasuna eta abiada dutenak.

376. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0105 Beti berde dirauen mundu honetako bihotzerako bidaia honetan, denboraren iragana neurtzen duenik ezer ez dago, ezpada ibaia eta zerua ia-ia ikusgaitz egiten dituen eguneroko euri jasa; edo-ta zeru azkengabean eguzki kiskaltzaileak egiten duen erronda.

377. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0105 Ibaia nagiro doa zeharka, ia ezin-ohartuzko bihurgunean osatuz: hegiak hain dira apal.

378. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0105 Ibaia banatu egiten da hemen anitz besotan, uharte apalak tarteetan utziz, eta sei kilometrotatik hamabitarako zabalera hartzen du.

379. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0160 Gero arraina azokara eramateko erabiltzen diren zurezko kaja-egileen haroztegiaren aurretik pasako da Yukiko; sareak konpontzen dituzten langileen aurretik; eta, aldi oroz kimonoak desjosiz, gobara ibaian egiten duten emakumeen aurretik.

380. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0053 Gogoan zeukan Onkak, nola jaguar batek zaldi bat hil zuen eta hainbat metrotan ibaiaren ertzeraino ekarri ondoren, igarian beste ertzeraino eraman zuen.

381. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0053 Hil omen zuen zaldi bat, eta kilometro bat baino gehiagotan ekarri omen zuen arrastaka ibai haundi baten ertzeraino, ura zegoen tokian bere jatenaz gozatu ahal izateko.

382. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0109 Hamaika aldiz eroria zen lehen ere Sinu ibaira; baina iguanek bista bereziki ona bait dute, krokodilo erraldoi baten arrastoa sumatu zuen Sinuk errekan, perikospiozko begi atera haiek bakarrik agerian zituela.

383. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak munduan zehar 0079 (...); Orinoko hibaia esploratu zuten beste batzuk, eta beste zenbait, Peru-tik zehar abiatuz Pizarro-k, menderatu berria zenetik, Atlantiko bertaraino iritsi zitzaizkigun.

384. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak munduan zehar 0079 Diego de Ordaz, Mexiko-ko konkistan izen ospetsua egin zuenak, 1531an atera zitzaigun gizon multzo batekin Espainia-tik asmo hau buruan zuela: Orinoko hibaiari jarraikiz gorantz jo eta Marañon izena duen lur barrutia, hots, Venezuela-ko hegoaldeak, Guayana-k eta Brasil iparraldeak osatzen duten lurralde saila aztertu eta arakatu.

385. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak munduan zehar 0108 Le Havre itsas portua dagoen tokitik kilometro batzu hegoaldera aurkitzen da Honfleur kaia, Mantxa-ko Urbideak duen ahoan Sena Hibaiak eratzen duen badia bikainaren babesean kokatua den toki polita.

386. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak munduan zehar 0160 Toki hontan bere euritakoa piragua batez aldatzen du, eta bera bakarrik beti, hibaian behera jarraikiz Kabara-ra da heltzen, Tombuctu-ko hibai portura.

387. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm gogoz 0043 Erromeriak itsasoz edo iturrietara, eguzkiaren irteran, San Juan goizean, oinhutsik belardiko intzetan ibilaldi bat egiteko edo ibaian sartzeko ohitura, bigarren hau inoiz biluzik.

388. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak u. larramendi 0007 Herria, Leizaur asentamenduak (Leizaran eta Oria ibaien elkargunekoak) eta Andoainek (Buruntza mendiaren oinetan dagoenak) osatzen zutena, Donostia eta Tolosaren arteko eztabaidagai izan zen bere jabegoari dagokionez, horien eskumenean egona bait da XVII mendean ondo aurreratu arte, hau da, Felipe III.arengandik bere Hiribildu titulua erdietsi zuen arte (1615).

389. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. gametxo 0146 Adibidez, UEU-ko zientzigizonak ez dira Iruñean elkartu Urumea ibaiak itsasora daraman likidoa esnea ala ura den ikertzera.

390. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Barnekalderantz, gero eta beherago harik eta Gobela ibaiaren bailarara heldu arte, tartean hainbat tontor geratzen direlarik.

391. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Eskumaldetik ezkerraldera begira, Nerbioi ibaiaren albo bi hauek izan zirenaren eta egun direnaren arteko bilakabide ezberdinak ulertzera laguntzeko zenbait gogoeta: XIX. mendearen erdialdera, alde hau nekazal gune txiki bat besterik ez zen, arrantzale portu bat zuelarik (Algorta).

392. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Ibaiaren bi bazterron arteko lotura bakarra orain gutxirarte, Bizkaiko Zubia izeneko zubi-zintzilikatua, Areeta aldean.

393. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0030 Oraingoan, herria zeharkatuz, Lea ibaiaren gaineko zubia igaro eta berehala, Ondarroarako bidea hartzera goazen momentu berean, gogatsu aurkitzen bazarete, Mendexarainoko igoeratxo bat; hiru kilometro t`erdi besterik ez dira.

394. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0056 Horrela, Turtzioz-Billaberde zeharkatuz Artzentales bailaran dagoen Traslaviñara joko dugu, ezkerretara eginaz, Goritza ibaiaren bazterretik Sopuerta harrapatu arte.

395. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0056 Bide nagusitik aurrera jarraituko dugu, Barbadun ibaia aurkitzean Somorrostrora heldu garela konturatu arte.

396. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0017 Ameriketa ez da izango abentura zale, konkistadore eta Erregetzaren zerbitzurako burokraten zereginen esparrua bakarrik; eskuratu ezineko lurraldea ere bada eta ohiezlako fraile talde batek, alarife izenez gehien baten, garrantzi handiko lana burutuko dute presak eta irrikilak eregiz, osasunaren kalterako zingirak sikatuz, ibaiak bideratuz edo Plaza Nagusietan lehenengo herri iturriak eraikiaz.

397. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0017 Horretarako Lerma ibaiko urak desbideratu behar izan zituen, erromatarren aintzinako teknika erabiliz.

398. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0036 Kokaeraren aldetik, lau Ibaizabal-Nerbioi ibaia arroan aurkituak izan dira; hiru Cadagua ibaian (Kortatxu eta Arbuyo, Gûeñes-en eta La Herrera, Zallan).

399. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0036 Laugarrena Nerbioi isurkia den Altube ibaian, Rotabarri, Orozkon.

400. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0036 Seigarrena Lea ibaian dago, Amulua, Aulestin.

401. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0036 Azugen fabrikan, harlanduaren betekizuna, ibaitik behealdera dagoen horma nagusiaren estaltzea da, (...).

402. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0059 Urumea hibaiak goitik behera zeharkatzen du Hernani, bere erreka eta ur-adarrak, besteen artean, Aparrain, Legarreta, Urzoko, Epeleko, Txonjueneko, Olaberri, Beskitza, Portu eta Latzunbe direlarik.

403. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0059 Bestalde, Urumea hibaiaren ur-indarra profitatuz ertaroa ezkeroztik, han-hemen, ferrola zenbait egin da.

404. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0155 Donostia Gipuzkoa-ko hiriburua da, itsasegian kokatzen delarik Urumea hibaiaren bokalean.

405. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0339 Zubitxo eta Izoztegi errekatxoek urak Oiartzun hibaiara botatzen dituzte, bokalean bertan.

406. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0059 Deba ibaiaren erreka-adarrak Sagurdia eta Epele, besteen artean; eta Aramaio ibaiarenak Ekutiano, Kobate eta Miatz.

407. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. nazabal 0026 Biharamunean gorputz hilak aurkitu ziren ibaian eta istripu-lekuko inguruetan.

408. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0016 Bilbilis deitzen dute, eta Bello Vado edo Villa Ubao (Ugaotik Bilbo inguraino doan ibaiaren izena).

409. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0018 Hau Bilbori dagokiola, zeren Barakaldon, Sestaon eta ibaiaren ondoko beste herrietan biztanleria biderkatu zen ausarki.

410. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0033 Ibaia

411. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0033 Bilboko ibaiak 14 kilometro egiten ditu itsasoratu baino lehen.

412. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0033 Ontzigileen sehaska izandako ibaia.

413. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0033 Ibaiak bere bidea jarraitzen du, itsasoan galtzeko.

414. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0093 Aurpegia Emma Mathiassen eskultoreak moldatu zuen, joan den mendearen bukaeran Pariseko Sena ibaian azaldutako neska baten aurpegia eredu gisa erabili zuelarik.

415. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0092 Duela 350 milioi urte, Deboniar izeneko aldian, ibaietan eta itsas aintziretan benetako arrainak agertu ziren (gaurko marrazoen antzekoak eta hauen urruneko aintzindari zirenak), baina artean ez ziren gaurko arrain teleosteoak existitzen; perka, lutxoa edo brema, esaterako.

416. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0053 Zunztsuak uholde eta ibaien zoruetan sarritan hazten dira.

417. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0053 Gehienak berdeak dira eta ibai eta lakuen bazterretan maiz ageri dira, eta oso gutxi dira itsasoan bizi direnak.

418. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0014 1. Likidoa da uraren agertze itxura arrunta eta horrela osatzen ditu itsasoak eta ozeanoak, kontinenteetako urak bezala (ibaiak, lakuak, e. a.).

419. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0061 Bestalde, landarediak eta batez ere ibaiko bertako faunak halako berezitasunak eta ugaritasuna dituzte, non oihaneko katea ekologikoaren beste katemaila funtsezko bat bait dira, zuhaitz animaliarik gehienak behera inoiz hurbildu ez arren.

420. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. olariaga 0044 San Paulo deritzala uste dut, eta bidea ibai ondoan zihoan.

421. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. olariaga 0044 Eta horrela bere deboziotan zihoala, eseri egin zen pixka bat ibaiari begira; ibaia behean zihoan.

422. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0109 Eguzkiaren beroak lurrindu egiten du itsaso, ibai eta aintziretako ura, ur-bapore bihurtuz.

423. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0109 Horrela, lurraren gainazalera itzultzen da ura eta ibai, itsaso eta aintziretarantz joaten da edo lurra iragazten du, lurpeko urak eratuz.

424. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0109 b) Eguzkiak berotzen eta lurrintzen ditu ibai, itsaso eta lakuetako urak.

425. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0094 Nola deitzen da? Zein altuera du? Zein ibai jaiotzen da bertan?.

426. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0094 4. Ibaiak gailurretan jaiotzen dira eta tarteka mendiak ebakitzen dituzte haran estu eta luzatuak eratuz.

427. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0094 Kokatu mapan haranak eta esazu: - Haranaren izena. - Hurbileko mendiak. - Harana zeharkatzen duen ibaia. - Herri garrantzitsuak.

428. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0094 Osatu ondorengo fitxa: Mendiaren izena / Kokalekua / Altuera / Bertan jaiotzen diren ibaiak / Nora jotzen dute? / Landaretza / Zuhaitzak / Landareak / Probetxamendua / Zura: bai ez / Larreak: bai ez / Bere egoera (deforestatua, birpopulatua)... / Histori datuak...

429. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 Jarri ados; bakoitzak eraikuntza bat egingo du: ibai gainean zubia duen galtzada, tenplu bat eta abar.

430. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0197 Begiratu ea aurreko zabalgunetik trenbideak edo ibaiak bereizten duen eta lehen aurkitu duzun kale nagusitik urrun dagoen ala ez.

431. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0227 Azpimarratu egiazkotzat dauzkazunak: - Aerosol batzuk erabiltzea. - Ibai guztiak kutsatzea. - Basoak deuseztea. - Pinua landatzea.

432. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0023 Baina presen eraikuntza, gehiegizko arrantza eta batez ere ibai eta itsasbazterretako kutsaduraren ondorioz, espezie hau desagertuz joan da.

433. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Arga ibaiaren eskuin ertzean kokatua dago eta bere lurzatirik haundiena Perdon mendizerraren iparmendebaldeko hegalez dago konstituitua, Iruñeko Arroaren hondoa eratzen duten tuparri gris-urdinkaren gainetik nabarmentzen diren irlatxo menditsuetako bat delarik.

434. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Arga ibaiak lurraldearen iparmendebal muturra zeharkatzen du, erreka honetara Perdon mendizerratik jaisten diren aldiarteko sakan askok beren urak isurtzen dituztelarik lokaztegi fenomenuak sortaraziz (Prado Sakana, Soto-koa, Regadio-koa, Ollamondo, etabar).

435. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Atarrabia, Ultzama eta Arga ibaiez ureztatua dago.

436. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Belate Mendiportutik Iruñerat datorren errepide nazionala errekari jarrikiz eta Arga ibaiaren lerroari jarraikiz eta Atarrabian bertan aurrekoarekin bat egiten duen komarkala elkar mozten dute.

437. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0081 Batzuen ustez gaztelaniazko izen espezifikoa VIIgarren mendean Salzburgoko apezpikua izan zen San Robertoren ohorez da, honek zenbait propietate aurkitu zituen eta, XIIgarren mendean asko estimatzen zuen Santa Hildegardak, Rhin ibaiaren inguruan dagoen monastegi benediktinar bateko abadesak, zenbait gaisotasun sendatzeko.

438. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. irigarai 0139 Dena den, gizakiak ezin iraun zuen luzeegi orai artio bezala, berezko jatorria galdurik: mendiak larrutzen, errekak eta ibaiak pozointzen, itsasoa ondatzen, giroa zikintzen, iri eta bizitoki itsak eraikitzen eta haien denen erdian gizakia, besterenaturik eta gainerat deus gertatuko ez bait litzaion.

439. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0018 Tropikoetako euri-oihana Bioma honetara, Ertafrikako Congo ibaiaren ibarrean, pigmeoak zeharo adaptatuak bizi dira.

440. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0018 Euri-oihanera moldaturiko beste giza taldeek ere antzeko dentsitateak erakusten dituzte; esate baterako, Amazonas ibaiaren arroko Mgnerek 0,56 lagun km2-ko dentsitatea dute.

441. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0061 Horregatik, zentruan bizi den jendeak poluzioaren aurka oihukatzen zuenean, goian aipaturiko bezalako arazoak konpontzearen atzetik zebiltzala suposatzen zen eta erantzun bezala ibaietako ura eta hirietako airea zertxobait garbitzea, ematen zitzaion.

442. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0061 Ibaietara edo airera doan poluzioaren kopuru bat kentzea ondo legoke, baina hau hain neurri txikian lortzen delarik, galdera bat sortzen da: liburuaren hasieran erabilitako definizioaren arabera, eragin zabalagoarekin, mundu osoan milaka espezie (landare eta abereak) desagertarazten dituzten eta ekosistema osoak aldatzen dituzten ekintzak, klima bera aldatzeko zorian jartzen dutelarik, poluzio dira ala ez?.

443. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0082 Garai hartako teknologia ezaguturik, ez dirudi ordea, uretako abereen populazioa kontrolaturik egongo zenik; itsasoan eta ibaietan ahal zuten guztia harrapatuko zuten, arrantzaren mugak erabilitako tresnerian egongo zirelarik.

444. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0247 Aiuda Ibaiko Haizpitartea (Trebiño) Islorako Foza, erdiko zatia / Aiuda Ibaiaren haizpitartea / Egunsentia Cellorigoko Orratzetan.

445. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0247 Aiuda ibaia Kapildui mendiaren hegaletan jaiotzen da, Gasteizko Mendien ekialdean.

446. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0247 Erraz iritsiko gara Trebiñora, Aiuda ibaiaren ertzean, Argantzutik abiatuta.

447. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0011 Begien bistakoa da gure mendi, baso eta ibaiak gero eta gehiago degradatzen ari direla.

448. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0011 Aldi berean, lanean ari diren ustiakuntza handiek egunean-egunean harkaitz tona asko zurrupatzen dute, eguratsera eta ibaietara inguruneak griseztatzen dituen hauts pila bat botaz.

449. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0011 Papergintzazko industriak, aldi berean, gure ibaietako kutsatzaile nagusia dira eta inork zigortu gabe hondakin asko isurtzen dute uretara.

450. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f.m. ugarte 0048 Lehendabizikoa Adour ibaiaren uhobiarekin erlazionatzen da eta helburu bezala Baionako itsas-portua eta honen irteera itsasora du.

451. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f.m. ugarte 0048 Prozesu hauen jarraipenak kartografiaren bidez, balio haundia du ikerketa geomorfologikoetarako, eta ondorioz, Adour ibaiari buruzko bilduma hau oso baliagarria izan liteke.

452. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. zabaleta 0030 Astigarragak, bere kokaera apartekoa bitarte zela, berebiziko probetxua atera behar zuen Donostiak, hark Urumea ibaitik bere jatorri zuen Hernanirekin zituen merkataritzazko harremanetatik, eta baita probintzia honen ekialdeko eskualdearekin zituenetatik ere.

453. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. zabaleta 0058 Donostiako Udaletxean Fermin Rezola jaunarekin zituen harremanak, hura bait zen orduan Donostiako alkate, eta bitarte horretan egin ziren lanik garrantzitsuenen artean Urumea ibaia dragaz sakontzea aipa daiteke.

454. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. odriozola 0010 Bestetik, ibai baten itxasorantzako irteerak bere garbitasuna ziurtatzen du.

455. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bitez 0102 Narbarte eta Oronoz-Mugaire bitartean, Bidasoa ibai bilakatzen den gune horretan, Baztan ibaiaren berdetasuna eta uraren ubildua irudiztatzea maite zuen.

456. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bitez 0118 Salís-ek, espazio fisikoa ikuskera arras zorrotzez begiratu zuenak, honen pareko teknikaz gorpuztu zituen bere sentsazioak euskarrian, itsasoaren nahiz ibaiaren aurrean, beti ere beren egoera posible guztietan begiesten zituelarik.

457. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. zaldua 0007 Zalantzarik gabe, Labrador, Ternua edo Terranova, San Lorenzo ibaiaren inguruak, edo Eskozia Berriko lur-muturra izango ziren.

458. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. azkune 0640 Zoritxarrez, Valladolid-era zihoala Pisuerga ibaian bainatzen ari zela ito egin zen.

459. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0265 - Sena ibaian igeri egin, beste ametsik ez omen zedukan.

460. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0265 - Goiz batez, eguna zabaldu zanean, ibaiaren ondo-ondoan zegoan goardiari igeri egiteko permisoa eskatu zion.

461. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0265 - Harekin ezer onik ez zuala atera ikusi zuanean, lehenik goardia ibaiera bota eta gero, zubitik behera bere burua bota omen zuan.

462. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak aita'ren etxera 0022 Zugaitzak loretan, larreko belarra, eguzkia eta mendiak, ibaiak eta iturriak ikusten dituzte.

463. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura m. ariztia 0061 Ganges ibaian bizi dan mutur zorrotzeko gabial narraztia, arrai-jalea da.

464. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura m. ariztia 0082 Orra ur garbi-garbia dijoan ibai txikia.

465. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura e. zipitria 0012 Santa Kruz gizagajoa an zegoan ibaian.

466. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura e. zipitria 0012 Illaren amairugarrenean eguerdi aldera liberalek utzi zuten Aramaio eta apaiza an gelditu zan ibaian.

467. 1969-1990 gipuzkera liturgia agustindarren liturgia 0015 Arek eman dizkio itsasoak oiñarri,/ eta ibaiak sendogarri.

468. 1969-1990 gipuzkera liturgia agustindarren liturgia 0035 Iturriak, bedeinka ezazue Jauna;/ itsaso eta ibaiak, bedeinka ezazue Jauna.

469. 1969-1990 gipuzkera poesia s. muniategi 0013 Odei illun ta laño artean ere
oraindik eguzkiak argi dagi
ta, izarrak dira agiri;
oraindik ibarrak ibar dira bai,
ibaiak ibai, zelaiak zelai
ta, landaz-landa, muño zear
gure baso ta oian artean
mendiak mendi dira bai;
ta, beste ainbeste ta ainbeste,
Gorbea, Aitzgorri, Aralar
zut-zutik ta goi, zerupean,
ezetasunik ederrenean,
erriaren izate ta gogo,
erriaren oñarriak dira bai.

470. 1969-1990 gipuzkera poesia s. muniategi 0013 Alere, gugandik, barren-mintzozko
negar-zinkurin minkatzez,
ixilpe bildurgarrian
zerbaitek, bai, zerbaitek iges dagi,
illunduz, aulduz, ostikoperatuz,
bai, iges dagi bai zerbaitek,
iges dagi bere gogo, izatearen
nortasun ederra utziz:
pago mardul, aritz lerden,
zumar eze, arte zindoak ziranak,
iges dagite bai piñudiz-piñudi,
erdel-otsezko aiurri zeken,
aize zakarraren eragin beltzez...
zerbaitek iges, iges dagi bai,
gure mendi, gure ibar ta itxaso,
gure baso eder ta oianetatik
zerbaitek iges dagi bai, zerbaitek,
gure landa, zelai ta ibaietatik,
iges dagi bai zerbaitek
gure artean, alako
gorputz ustu, arima galduaren
ildura triste bat utziz.

471. 1969-1990 gipuzkera poesia b. albizu 0171 Au zan nere amets!
Ibai, erreka, itxaso,
ur-ertzeko pitxi
auekin jolasteko,
zeruetatik jetxi!.

472. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa yazp 0074 Ibai biak (Izustarritz`ek bi ibai ditu: Urola eta Larrondo izendunak) ur gezalez plen-plen.

473. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0100 Ibai Andia zearkatzera niolarik erori nintzan bere atzamarretan.

474. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0089 An, ibaiaren bestaldean, eretz aien alboan dagoen ura ikusten al duzu?.

475. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0089 Oraindik edertasun-izpiak berekin zituen emakume luze eta me bat irten zan saltokitik eta Lamont`i begira gelditu, au ibaiko zubian zijoalarik.

476. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa f. portu 0104 Bidasoako ibayan ito ziran bi milla eta geyago, (...).

477. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa f. portu 0110 Gurutze au dago Gipuzkoako lekurik zoragarrienean, emendik ekusten dira san dituan probinziaz gañera, arkaitz, mendi baso eta oyanak, agiri dira zelay-soro, ibar eta sagasti mardulak, agiri dira Uri, Erri eta borda uso churiak diruditenak arbol tartean, agiri dira burni bide, Irun eta Endayaco Estazioak, agiri dira Burdeosko munu, Bayonako barra, Biarritz-ko erri, Sokoa-ko gaztelu, Ondarrabi eta Endayko portu eta Mr. Abadiren jauregi galanta, ` agiri dira ichaso zabal, Bidaso-ibai eta errecacho garbiak, agiri da Justiz aomen aundikoa, lotsatua bezela chara-tartean, agiri da Guadalupeko Elizachoa bere dorre alayarekin, agiri da gure uri noble, leyal errutsu eta beti piela bere murru auratuakin, agiri da... baña bukatu dezadan zer agui dan, Aita Aranak gurutze onen peañan escrita zegoala kompondu zituan bi itz neurtu ooekin.

478. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0295 Hudson River ibai zabal eta patxarakoa eskubi aldera, bere zubi bikañak New York eta New Jersey elkar lotzen.

479. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0086 Ni, Thom, emen geldituko naiz erabat, atzo erosi nuan ibai-ondoko etxe txukun batean bizitzen.

480. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0098 Gaur gabean, ibaiean nere itxas-ontziaren jate-gelatxoan apaltzeko asmoa dut.

481. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak m. gorospe 0040 Altlantiko itsasoaren goikaldean bizi da, ta ernalketa garaian, ibaietan gora joango da, mendiko ur garbietan arraultzak jartzera.

482. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j.j. bergaretxe 0059 Izan ere, Ameriketako lur gañera erortzen diran euri eta elurteak, irutik bat besterik ez dira ibai edo erreka biurtzen.

483. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0012 Kardenas izeneko ibaiaren ondoan zelai eder batzuek daude.

484. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0012 Mendi-aldera sartzerakoan, ibaia, erreka biurtzen da eta erreka-inguruak Euskalerriko beste toki askoren antzekoak ditugu.

485. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0055 Joan dan gizaldian egindako eliza, erri barruan dago; lengoak ibaia ondoan zeukan eta ugolde batek ondatu zuan.

486. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0055 Bide ortan, San Millan`dik bizpairu kilometrora, Rio izeneko auzoa dago, oso bazter polita ibaiaren ondoan; etxe asko kutsu aundikoak erdi-erorian daude, Karmen izeneko eliza bertan dauka.

487. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 Oria ibai nagia Orio-raño luzatzen da.

488. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 Uste izan danez, orain aspaldiko garaitan, Oria ibaia (edo onen beso bat) Donosti-ko Ondarreta-n itxasoratzen zana zan.

489. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 Lau ibai auek, Oria-ko alderdi nagusiaren luzapen dirala esan diteke.

490. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 Deba ibaieko alderdiak

491. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 San Prudentzio-n, Mondragoitik (Arrasate-tik) beera, Deba ibaiak Arantzazu ta Oñati aldeko urak jasotzen ditu.

492. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0075 Maltzaga-n, Eibar-tik datorren Ego ibaia itsasten zaio.

493. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0275 Ibai-arrantza Oso arrantza gutxi egin diteke Gipuzkoa-ko ibaietan.

494. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0275 Millaka lantegi-olak, beren kondarrak bota-ta-bota ari dirala-ta, ez dute gure ibaietan arrai alerik utzi.

495. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0275 Oria ta Urumea ibaietan batez ere.

496. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0022 Gure etxeak baratza zuan aldamenean eta baratzaren gibelean, ibaia.

497. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0124 Eta, Rekalde etxeko armarria: Arrano gaintz koroatu bat, ibaiko aitz baten gaiñean, amorrai bat, pikoka janaz.

498. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. gaztañaga 0293 Arnauri ta Altube ibaien arroak bakanduz, Orozko`tik goiera auetaraiño igotzen diran Mendi-bizkarren goeneko gaiña da.

499. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0122 Santxo Jakintsuak gotzaiaren agintaritzapean jartzen ditu judutarrak eta berak altxatzen du ibai gainean eliza nagusiaren aurrean egi batean erregearen jauregia.

500. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1988 0023 (Lazkao'ko Amador jauna izan zan, 1340'an Salado Ibaiaren inguruko burruka-aldian, gipuzkoarren buruzagi.

501. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0256 Fonetika aldetik, gure jaioterriko itz eta mintzoak adibidez, eguzkixe, illargixe, mendixe, ibaixe:... t.a. entzuleen artean, irriparrea sortzen zuten.

502. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0051 Baionako hiriari, bere bihotzaren erditik, bi ibai eder pasatzen zaizkio: Aturri eta Errobi errekak....

503. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0051 Baina Miarritzek bere herritarretaz arta handiagoa hartzeko eta, kanpotiarrak ontsa errezebitzeko, erreka bat, ibai eder bat behar duela, jakin arazi du: hiri erdian freskotasun, ur bizi, zubi, txalupatxo, eta arrantzaleak gauza pollit eta atsegingarriak direla.

504. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0051 Zer egin? Nola jokatu? Eskualde hortan, hirugarren ibairik ez izanez, bi dituenari bat hartu behar du.

505. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0051 Errobi bere ibai ttipi eta maiteena galdu beharko du!....

506. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0140 Ez ote zaie, Bidasoa ibaia, etxe aitzinetik pasatzen, pasatzen, bai, baina ez sekula gelditzen!.

507. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0140 Egia baita, harat eta honat dabiltzala ibai hortako urak, itsasoari hain lotuak izanik, marea behera doalarik, Bidasoa kasik husten da eta itsasoko marea gora, ibaia urez hantzen.

508. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0162 Horrela, Ziburu herria egin zen, poliki, poliki, Agotek, Kaxkarotek, montatu zuten, Donibane hiri handiaren bisian bis, elgar ongi ikus eta barranda zezaten, ibaiaren ura bien artean zutela.

509. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak euskera 1978 0583 Nahi ginuke erran iduri zaikula oso ongi egina dela hiztegi hori eta bizpahiru hitz goiti beheiti hala nola hauzapez edo auzapez eta hibai, nahiago baiginuke ibai h-rik gabe, H letran dauden hitz guziak on har ditaizke.

510. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1984 0034 Pausalditik pausaldirat, Eufrata deitu ibaiaren hegitik, hirieri hurbil ezarriz beti etxolak xutik.

511. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1984 0034 Ipar-aldean gora ailatu zenean, kasik Haran ibaiaren sorgietaraino, etxolak xutik ezarri zituen, pausa luze batendako.

512. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1984 0035 Orai badoatzi Jordan ibai ttikiagoaren bazterretik.

513. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak f. krutwig 0104 Ordoki hauk ibai luze ta zabal bateraino heltzen ziren, eta ibaiaz harantz ba zuten bertze hiri handi bat, Kalagorri izenekoa.

514. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0008 1.- Ubide naturaletara egiten diren isurketen jatorrizko arazketa garantizatu beharko da, ibaian behera edo isurketa burutzen deneko lekutik hurbil kokaturiko ubidearen probetxamenduei, edo arrain, abel, nekazal edo basa aberastasunari kalterik egin diezaieketen elementu kaltegarrien presentzia ezabatuz edo neutralizatuz, indarrean dauden Lege eta Arautegietan ezarritakoaren arabera.

515. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0011 Era berean, azpiegitura sareei buruzko udal arauak eta Espainiako Iparraldeko Konfederazio Hidrografikoak ibaiaren ubiderapenerako eman ditzan baldintzak beteko dituzte.

516. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0011 Urbanizazio proiektuak, Deba ibaiaren tarteune berriaren eskuinaldeko bazterrean kokaturiko landa-jabetzetarako sarbide baten mantenimendua zehaztuko du, Plan Partziala garatu aurretik zeudenen antzeko baldintzetan.

517. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0012 Sare honek Deba ibaira eroango du ura (edo Saneamendu Kolektore Integralera, bere garaian), Sektorearen Ekialdean aurrikusitako ustel-zulo eta dekantazio putzuan iragazi ondoren.

518. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0012 Iparraldeko lursailak bere ustel-zulo propioa jartzea hautatzen badu, bere ura ibaira eroan dezan sare publiko esklusibo bat baimenduko da, isurketa puntua sare amankomunarekin bateratu beharko duelarik.

519. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0001 NEKAZARITZA ETA ARRANTZU SAILA Nekazaritza eta Arrantzu Sailburu Jn.T. Gorenaren 1988ko otsailaren 23ko ERABAKIA, Arrainola, S.A. elkarteari Administral Baimena ematen duena, itsas-hazkuntzen ezartegi bat jartzeko eta hustiratzeko, jabari publikoaren itsaslurrezko eremu batean, 20.000 m2 zabalerakoa, eta laguntzaile gisa, araztaile flotagarri batez hornitua, Barrika udalerrian dagoen Oka ibaiko bokalean kokatua, Bizkaiko Itsas-Barrutian.

520. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0001 Ezartegia Oka ibaiko bokalean kokatuko da, Zubi Berri delakoaren eta Azua-Gaminiz errepidearen aldamenean, Bizkaiko Itsas-Barrutian, Barrika udalerrian dagoen jabari publikoaren 20.000 m2ko eremu batean.

521. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1983 0001 Osinbeltz harrobiaren parean ari dira orain ibai ondoan zulatzen ormarentzat oinarria ipintzeko.

522. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1983 0001 Askoz ere zailagoa Bidasoa hibaiaren hertzetik doan trenbidea egiten ari zenean bertako langileek antolatu zuten grebara iristeko, egunero izokina jateagatik protesta bezala egin zen greba.

523. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1982 0001 Bonberuei parte emon, inguruko baserrittarrei abizua pasau eta linternak eta farolak hartuta, hibaixa aztertzen hasi ei zien Bestiaren billa.

524. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Misisipi ibai ondoan dagoen Mempfis hirian izan da txikiziorik haundiena.

525. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Nekazaritzatik bizi zen jendea, lur kaxkarretan gogor eta gogoz lan eginez, baina ibaien iturri oparoak agortu direnean, ez ur ez lur ez uzta geratu dira nekazariak, esan du.

526. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Geroztik ez dira gauzak batere zuzendu; aitzitik, okertu egin dira, ez baita nekazal erreformarik burutu eta ibaiak gero eta lehorrago ageri baitira.

527. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.m. v. de mendizabal 0001 Eraman betiko: erreka eta ibaietako kutsadura; hiriak zementoz estaltzeko gure agintarien gogo asezina; mundua, lodi-argal, kirolzale-nagi, erretzaile-ezerretzaile, garai-behe... klasifikatzeko ohitura alua, eta abar.

528. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak arrpress 1989 0001 Ibai garbiak, aire osasuntsuak eskatu eta exijitzen ditugu... zergatik ez dugu zarata gutxixeago ere eskatzen?.

529. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. euskitze 0003 II. Eder ibaian ahate kanpai dorreak lau ate lepoa tornuz biribilduek musika sutan daukate.

530. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0002 Urarekin ibaian gora, arrainak ere igoten dira itsasgoratan janari bila.

531. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0002 Angulak itsasotik ibaietarantz egiten du, bertan aingira bihurtu arte bizitzeko.

532. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. agirre 0001 Mamoré ibaiak meandroak osatuz zeharkatzen du Espainia erdia hainbateko lurralde hori, baina ez da beti bide beretik barrena joaten.

533. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. agirre 0001 Atzerritik etorritako injinadoreak igual zubi bat egiten dute eta urtaro lehorra datorrenean zelai baten gainean geratzen da zubia, ibaiak beste bide bat hartu baitu.

534. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1974 0001 IBAIAK

535. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.l. lizundia 0001 Ebro hibaiaren gain gainean dago, eta ikustoki zoragarri bat dauka hibaiari begira.

536. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. hazabal 0001 Doñanako parkea Espainako hegoaldean dago, Sevilla-ren azpian mapan, Guadalquivir ibaia itsasoratzen den alderdian.

537. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. hazabal 0001 Egingo genuen itzulia ere prest zegoen: Matalascañas (Doñanako hego eta ezkerreko muturra), El Rocío (romeria famatu hori), Villafranco, Guadalquivir pasa, Sanlúcar de Barrameda berriz pasa ibaia eta hondartzatik (30 km.) berriz Matalascañas.

538. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. hazabal 0002 Estamu beteak lagundurik edo, ez dakigu, azkar egin ditugu ibaiarainoko 12 km.ak.

539. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak d. garmendia 0001 Ortxe, Bidasoa ibai ederrean geratzen zaizkigu ondar batzuk.

540. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1987 0001 Bitartean, Bilboko ibai ertzeko untzigintza erdoilez usteltzen ari da.

541. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Fisikan, Etxebarria gaztea aise mintzo da euskaraz, aire, ur, lur, itsaso-ibaietaz oraiko jakintza baliatzeko.

542. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1986 0001 - Ekipamenduaren esku utzi da finkatzea Errobi ibaiaren ondoko lurretan nundik harat ditaizken egin etxeak.

543. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1977 0001 Iluberri, Usun, Iso eta Biguezalgo lurraldeak arrapatzen ditu, ibaiaren bihurgune guzien ezker eskubitik.

544. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak i. etxeberri 0001 DEBA ibaiaren luzeera 60 Km. inguru da, eta leenago 82 Argi-errota, Urtegi eta Argi emoteko etxeak eukazan.

545. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1988 0001 Udaberriko goiz alaitsua zan ta Gernika-ibaiaren ertzetik nebillen; lore baten gañean Galtxa-gorri ikusi neban niri deika: - Aizu, Euskaldun, nora zoaz...?.

546. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1988 0001 - Zera... zuen aurrekoak jandakoen arrastoak... Ez dozu, or beean, Gernika`ko ibaia ikusten...? - Bai.

547. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... k. sarasola 0002 Lurrak ureztatuz mesede handi eta galantak ala ere; gehiegian, erretenak eta zulo guztiak beterik ibaia puzten badu, hara!, orain ostea, kaltetan ari zaigu.

548. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Gero, zer da eta, azken larogei urteotan euskaldunak ez du bere basoak desegin, ibaiak lotsagarriro zikindu eta etxebizitza zantarrak eraiki baino egin.

549. 1969-1990 sailkatu gabeak literatur prosa lore kontu 0197 Bapatean, elizako hamabi kanpaiak entzuten dira eta ehiztariak tiroz jaurtiriko txoriaren bila txakurra soltatuko balute bezala, itsasoaren garaile diren urdinez jantziriko gizontxo haiek ibaiaz batera dihoaz beherantz.

550. 1969-1990 sailkatu gabeak literatur prosa lore kontu 0197 Lehen ezkerreko aldetik zituen gizontxoak lagun, eta orain aldiz, eguzkiak dir-dir dariolarik emakumeak haurrak eskuetan dituztela ibaiaz batera dihoaz beherantz, eskuinetik.

551. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0189 Ibai alai eta zaratatsu horren alboan dorretxe goibel bat daukagu.


552. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0189 - Esan zein kasu eta numerotan dagozan hitz honeek: ibai, gerizpean, sabaiko eta haizeak.


553. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0189 ibai: NOR, M. G.


554. 1991> bizkaiera ikasliburuak danok senide 00041 Judea eta Galilearen bitartean kokatzen da Samaria, Mediterraneo itsasoa eta Jordan ibaiaren bitartean, salbuespena da.

555. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak muskiz aha 0073 Inocencio de Llarenak eregi eban, San Pedro de Abantoko udalerrian, ibaiaren goialdean egoan Cotorriokoa bota ondoren.

556. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak muskiz aha 0073 Urriaren hasieran, beharginak hautatzen ziran, eta ibaiak ur nahikoa baekarren, ekoizpen-prozesua hasten zan.

557. 1991> euskara batua ikasliburuak musika 00120 - Barkatu etetea, baina badakit zein den zuen arazo horretarako konponbidea. Hemen ura egon, badago, baina lurrazpian. Beraz, putzuak egin behar dituzue lurpeko ibairaino heltzeko.

558. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Erabilpena: energia berriztagarririk erabilienetakoa da geografia malkartsua eta behar hainbat ibai daukaten lurraldeetan, adibidez, gurean.

559. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00073 Nilo ibaiak ureztatutako lurrak lantzen zituzten. Batez ere garia, mahatsa, oliba eta linoa, eta maila apalagoan mahatsa, datilak, pikuak e.a. ekoizten zituzten.

560. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 IBAIALDE, IBAIEI BURUZKO INGURUGIRO HEZKUNTZArako unitate didaktikoak deritzon honetan, goian azaldutako helburuak jarraitu dira eta ibaien gaineko irakaskuntza-ikaskuntza prozesurako ikuspuntuen multzo zabala hartu da kontuan, diziplina ezberdinen arteko erlazioa azalduz.

561. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 Jarrerei, baloreei eta arauei buruzko helburuak honela defini ditzakegu: ibaienganako sentsibilizazioa bultzatzea eta ingurugiro alorreko arazoak konpontzeko gure jarrerak eta ohiturak zein izan behar duten ezagutaraztea, ibaiei dagokienez (ingurugiroaren aldeko gizarte ekintza).

562. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 Bestalde, eta prozedurei dagokienez, berriz, ikasleak ibaiarekin harreman zuzenean jarriko dira. Horrek ibaien gaur eguneko egoerari eta hauen arazoei buruzko esperientziak bizitzeko eta arazo horiek ulertzeko aukera emango die.

563. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 Azkenik, gertakari, kontzeptu eta printzipioen inguruan zera esango dugu: ikasleek, unitate honen bidez, ibai ekosistemak osatzen dituzten elementuak eta hauen arteko erlazioak ezagutuko dituztela. Gainera, gizakiak ibaiei ematen dizkien erabilerak, erabilera hauen ondorioak eta hauek eragindako ingurugiro arazoen konplexutasuna aztertuko dituzte.

564. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 2 EUSKO AUTONOMI ELKARTEKO IBAIAK

565. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Puzzle hauetako piezaren bat eraldatzen bada, eragina multzo osoan nabarituko da noski, eta ez soilik ibaian behera, baita ibaian gora ere. Gainera, uholdeen ondorioak larriagoak izan daitezke.

566. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Ibaiak gainezka egitean, arazo larrienak hiri eta herriguneetan ematen dira, gehienetan ibaiaren inguruan pilatuta daudelako, zenbait kasutan udalerriak bata bestearen jarraian daudelarik.

567. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Kontuan izan behar dugu gure iharduerak ibaiaren dinamika naturalaren eraginpean dagoen lur eremuan antolatzen baditugu, lantzean behin ibaiak sustoren bat edo beste emango digula.

568. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 - Ibaiaren inguruko lurzorua zenbait erabileratarako ustiatzen dugunean, batzuetan ibilgua bera estutzen dugu eta honek, urak altuera handiagoa hartzea eta korrontearen abiadura handitzea eragiten du. Hurrengo oztopora heltzerako uraren indarra handiagoa izango da. Baliteke aipatutako oztopoa giza eraikuntza bat izatea.

569. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 - Gauza berbera gertatzen da bideraketekin; uraren bidea oztopatzen ez dutenez, urak, ibaian behera doan heinean gero eta abiadura handiagoa hartzen du. Tarteren bat bideratzen denean, inguru horretan uholdeen eragina txikiagoa izatea lortzen da kasu gehienetan. Hori bai, hortik beherako tartea indar handiagoz astinduko du urak.

570. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 - Ibaiak gainezka egiten duenean, lautada alubialak bokalearen funtzioa betetzen du.

571. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Lautada horretan dauden herri eta hiriek uholdeari eusten diote, baina arazoa ez da desagertzen, ibaian behera dauden inguruetara lekualdatu baizik.

572. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Behealdean, hainbat puntutatik datozen ibaiak elkartzen diren kasuetan, hondamendia izugarria izan daiteke ibaiak urez gainezka datozenean.

573. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Bilbon, horixe gertatu zen. Herri eta hiri inguruetan, arrunta da ibaia kale, etxe, fabrika eta eustormen artean itota egotea eta ibaiertzeko landarediarik ez izatea. Horren ondorioz, arriskua are eta larriagoa da.

574. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Ilara horiek 30 m-ko zabalera izatea eta, zuhaitzez bakarrik osatuak egon ordez, zuhaixkez eta landare belarkarez aberastea da egokiena. Azkenik, ibaiak inguru estu eta sakonak zeharkatzen dituen lekuetan, ezpondak egokitu beharko lirateke.

575. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 2.5. IBAIAK KULTURAREN IKUSPEGITIK

576. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00038 Jadanik hainbat aldiz aipatu dugunez, gizakiarentzat baliabide iturri oparoa dira ibaiak eta beraz, aintzinatik ustiatu izan dira. Zenbait herrialdek ura eskuragarri izateko sistema sofistikatuak garatu zituzten.

577. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00064 Nire asmoa ez zen nire bizitzari buruz idaztea, baina badakizue, berritsua naizenez... Beno, goazen harira. Ibaien gainean interesaturik egon zaitezketelakoan idatzi dizuet. Horrela bada, zenbait zalantza argitzen lagun diezadakezue.

578. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00064 Aurreko batean, herriko lagun bat etorri zitzaidan bisitan. Hark esan zidanez, zuok ez omen duzue ibaiko ura zuzenean edaterik. Egia al da hori?

579. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00064 Berri horietako batzuk urari, ibaiei, urtegiei... buruzkoak ziren. Saiatu al zarete inoiz, bainua hartzen zaudeten bitartean egunkaria irakurtzen? Bai? Ba orduan asmatuko zenuten zer gertatu zitzaion nire lagunak ekarri zuen egunkariari... Botako al zeniekete begirada bat egunkariei, nire zalantzak argitzen lagunduko duen zerbait kontatzen ote duten jakiteko?

580. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00127 Ekosistema batean espezie arrotz bat sartzeak, hau da, bertakoa ez den espezie bat sartzeak, desoreka larriak eragin litzake kasu batzuetan. Hori da, hain zuzen ere, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) ibaietan karramarro gorriarekin gertatu dena.

581. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00127 Bestalde, ibaien inguruetan hezeguneak ere era daitezke. Hezeguneak, espezie ugariren, batez ere hegaztien, habitata direnez. balio handikoak ditugu. Izan ere, hegazti migratzaile askok bertan elikatu eta ugaltzen dira edota babesa bilatzen dute. Era berean, hegazti hauen bidai luzeetan, atsedenleku ere badira hezeguneak.

582. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00127 Egiazki, materia organikoa (batez ere abereen gorotzak eta gernua) kopuru handian pilatzen da. Baina zenbaitetan, eta zoritxarrez, materia organiko hori gertuen dagoen errekasto edo ibaira isurtzen da zuzenean eta ondorioz, bi fenomeno ematen dira: eutrofizazioa eta ura azidoagoa bilakatzea.

583. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00156 Euskal Herrian badira beste paisaje mota batzuk ere. Kostaldean herri asko daude. Herri hauek arrantzantzale herriak dira eta portua dute. Barrualderago, Araban eta Nafarroan, lautada zabal eta joriak daude, Ebro ibaiak eta honen ibaiadarrek zeharkatzen dituztenak. Lautada hauek Euskal Herriko sororik garrantzitsuenak dira.

584. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00010 Iruñea: (Nafarroako erdialdean - 180.372 biztanle - Arga ibaia - automobilen fabrikazio eta muntaketa - San Ferminak - Alde zaharra, Ziudadelako parkea, Gaztelu plaza).

585. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00127 Hona hemen nire hitzetan leku egoki hori aurkitzeko jarraitu behar dituzun seinaleak; ez itzazu ahaztu: ibai ezezagun baten ertzean, zure tristezian eta pentsamenduetan murgildurik zaudela, txerrama zuri bat ikusiko duzu, arte baten azpian etzanda, hogeita hamar txerrikume zuriri titia ematen: begien aurrean izango duzu zure hiria eraiki beharreko lekua (...). Virgilio, Eneida (egokitua).

586. 1991> euskara batua ikasliburuak lan-prestakuntza 00020 Industria-hondakinak ibai, ubide, zorupe edo airera isurtzeak kasurik onenean arazoa ezkutatu egiten du, baina ingurugiroa berdin poluitzen du.

587. 1991> euskara batua ikasliburuak lan-prestakuntza 00020 Papera ez da hain zuria geratzen, baina dezente murrizten dira ibaietara botatzen diren hondakin organokloratuak.

588. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00141 XVIII. mendearen erdialdean, itsasgizon ingelesek korronte elektrikoaren ekoizpen-modu bitxia aurkitu zuten Hego Amerikako ibaietan.

589. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/5 0018 Haranak eta ibaiak zer diren ikasten hasi aurretik, asma ezazue hitz hauen esanahia taldetxoetan eztabaidatuz.


590. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/5 0018 Haran eta ibaiak ere aipatu ditugu, eta horretaz gehiago jakiteko liburura saltotxo bat egitea komeni zaigu.


591. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/5 0027 Ibai edo erreka bat aztertzea izango da irtenaldi honen helburu nagusia.


592. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/5 0027 - Planoan ibaia edo erreka non sortzen den eta non bukatzen den ikusi.


593. 1991> euskara batua ikasliburuak a. prego 0040 Herri honetatik hurbil Cidacos izeneko ibaia igarotzen da.


594. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0178 Erreka eta ibaien ertzetan kokatzen ziren, ur-saltoen indarra erabiltzen bait zuten.


595. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0091 Zurrunbilo: itsasoan, ibaietan edo lakuetan zerbaiten eraginez sortzen den birakazko mugimendu nahasia (non + nola + zer)


596. 1991> euskara batua ikasliburuak axelko 0258 Hala zihoala, ibai handi batekin topo egin zuen.


597. 1991> euskara batua ikasliburuak axelko 0258 Orduan esan zion ibaiari:


598. 1991> euskara batua ikasliburuak axelko 0258 - Sar zaitez nere ipurdian - eta ibai osoa bere ipurdian sartu zen.


599. 1991> euskara batua ikasliburuak axelko 0258 Horrela ibaia urik gabe, lehor, geratu zen.


600. 1991> euskara batua ikasliburuak ekintza/3 0034 Itsas horietan hustutzen ziren ibaiak, kontinentetik ekarritako hondar eta buztinaz bertako hondakinak estaliz.


601. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0090 - Anden baterako bidea ibai bati jarraitu behar diozu...


602. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/3 0062 Zenbait lekutan ura agertzen da (ibaia, aintzira, itsasoa...); beste zenbaitetan paisaia oso lehorra...


603. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/3 0062 Zuk ikusten dituzun mendi, ibai, ordeka, abere, landare... multzoari paisaia deitzen diogu.


604. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/3 0062 Erliebeko elementu horietatik, mendiak, ibaiak, haranak, itsasoa eta itsasertza aztertuko ditugu orain.


605. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0098 Ibaiak, mendiak, itsasoa eta landaretza, elementu naturalak dira.


606. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0098 Normalean ibaia igarotzen da bertatik.


607. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0108 Hainbat gauza dira ibai eta itsasoetako urak kutsatzen dituztenak:


608. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0162 Nekazariak putzu eta ibaietako ura erabiltzen du.


609. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0172 Itsasoan eta ibaietan animalia asko bizi da, eta haietako batzuk jatekoak dira.


610. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0172 Arrantza ibaietan egiten denean ibai-arrantza deitzen zaio.


611. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 Eguzki-energia berotzeko erabili zuen, animaliak zama astunak eramateko, ibaietako ura enborrak garraiatzeko eta haizea itsasontziak eta haizerrotak mugitzeko.


612. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Txangoa Nerbioi ibaian zehar


613. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Nerbioi ibaia, Bilbo parean, Ibaizabalen ibaiadar bihurtzen da.


614. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Ibaia jaiotzen den lekuan ura gardena da baina Kantauri itsasora doan ibaiahoan ura kutsatua eta zikina da.


615. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Urduñan hasiko da txangoa eta Nerbioi ibaiaren ibilbideari jarraituko diogu.


616. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Harrizko zubi zahar bat zeharkatu eta ibaiaren eskuinaldeko ertzetik jarraituko dugu.


617. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Baina, ur-emari handia bada, ibaia zeharkatzea zailago izango dugu.


618. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Oztopo hau pasatuz gero, ibaia Salvada mendizerrako zein tokitan jaiotzen den ikusiko dugu.


619. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Ondoren, ibaiaren eskuinaldean dagoen pista batean hasi eta harrizko zubiraino eramango gaituen bidea har daiteke.


620. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0096 Nerbioi ibaiaren jaiotza.


621. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0083 Horregatik biltzen dira lantegiak ibaien ibarretan eta itsasotik hurbil.


622. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0083 Lurrera jausi zenean, parte bat erreka eta ibaietara joan zen eta beste bat lurrean sartu zen, lurpeko urak sortuz.


623. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0083 Geroago, berriro joan zen itsasora, ibaietan zehar edo lurrean apurka-apurka iragazten delarik.


624. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Ura iturri, ibai, patin eta itsasotik ere hartzen dugu.


625. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Ur kutsatua garbitu egin behar da ibaira bota baino lehen.


626. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Haizearen, ibaien edo itsasoaren mugimenduaren energia mekanikoa ere erabiltzen dugu.


627. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0131 - Hiriaren hegoaldetik itsasoratzen da Urumea ibaia.


628. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0178 Ibaietara doazen etxeetako eta industrietako isurkiek, ikatza garbitzeko erabiltzen den uraren antzera, ibaiak eta itsasoa kutsatzen dituzte.


629. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0178 Horregatik, gure ibai batzuetan ez da arrainik bizi.


630. 1991> euskara batua ikasliburuak zipristin/7 0014 Ibaitik hurbil egon behar nuen, errotako presako uraren murmurioa nigana iristen bait zen.


631. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0119 Iaz, ibaian bainatzen ikusitakoan haina lotsa handirik ez diat sekula pasa, hirurogei kilo ere ez hintzen.


632. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Adur ibaiaren ondoan dago; Lapurdiko hiriburua.


633. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0043 - Lantegi handiak daude, Nerbioi ibaiaren ondoan dago.


634. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0253 Milaka arrain hilik agertu dira Kadagua ibaian.


635. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0253 Gaur goizean ibaia garbitzeko lanak hasi dira.


636. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0461 Alde batetik, ozeano, laku eta ibaietako ura lurrinduz doan eran, atmosferara iragaten da gas moduan (ur-lurrina).


637. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0461 Azkenik, badago beste parte bat iragazi gabe eta lurrindu gabe aldapan behera grabitatez isurtzen dena, erreka edo ibai baten bila (lurgaineko isurketa).


638. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0127 Bestalde, goiko esperientziaren bidez gogoratu ahal izango zenuen ura hiru egoeratan ager daitekeela naturan: lurrin bezala laino, hodei eta antzekoetan, likido egoeran euri, erreka, ibai eta beste zenbait kasutan eta solido bezala elur, izotz, kazkabar eta antzekoetan.

639. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0137 Lurrazaleko urak: errekak eta ibaiak

640. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0137 Lehorreko higadura sortarazten duten eragilerik nagusienak errekak eta ibaiak dira.

641. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0137 Lehendik gauza ezaguna baduzu ere, beheko irudi horrek lagunduko dizu ibai baten hiru zona edo ibilguak bereizten.

642. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/2 0041 Hara nun diran, mendi
maitiak
hara nun diran zelaiak,
baserri eder, zuri-zuriak
iturri eta ibaiak

643. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/2 0065 Arakil ibaian Altsasutik Iberora arte, eta Larraun ibaian Iribastik Irurtzunera arte, piraguismoa egin daiteke.

644. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/2 0065 Bi ibai hauek aproposak dira amuarrain arrantzarako ere.

645. 1991> euskara batua ikasliburuak txepetx/6 0063 Aro sekundarioan ez zen barneko mugimendu geologiko handiegirik izan; baina itsasoaren eta ibaien ekintzei esker higalan eta sedimentazio prozesu ugari eta sakonak izan ziren;

646. 1991> euskara batua ikasliburuak txepetx/6 0063 Pirinioak eta mendikate Betikoak azaldu ziren eta Guadalquivir eta Ebro ibaien sakonuneak mugatuta geratu ziren.

647. 1991> euskara batua ikasliburuak txepetx/6 0063 Ondorioz, Levanteko lautada zabaldu egin zen eta Mesetako ibaien bidea, aurrerantzean, Ekialdetik Mendebalderakoa izango zen; eta Galiziako itsasadarrak sortu ziren.

648. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0073
1) Zein ibaik zeharkatzen du Paris?
2) Non dago Isuntza plaza?
3) Nongo ihauterietakoa da Miel Otxin erraldoia?
4) Donostiako zein zinetokitan ospatzen da Nazioarteko Zinema Jaialdia?
5) Zein planeta dago hurbilen eguzkitik?
6) Non entzuten ditugu atseginez Txotx oihuak?
7) Nor izan zen munduari bira ematen lehena?
8) Zein euskal musikatresna dago kainabera, zur eta behi-adarrez egina?
9) Non jaio zen Balentziaga jostuna?
10) Zenbat gizonek osatzen dute trainerua?

649. 1991> euskara batua ikasliburuak irudi-hiztegia 0122 Afrikako eta Amerikako ibai handietan bizi da. (40. or.)

650. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0107 Mesetaren ertzetan triangelu-itxurako bi sakonune daude: Guadalquivir eta Ebro ibaiarenak.

651. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0107 Ibai nagusiak

652. 1991> euskara batua ikasliburuak denok senide 00037 Indiar eta India hitzak berak ere Sindu (gaurko Indo) ibaiaren izen sanskritotik datoz, pertsiarrek ahoskatzen zuten erara.

653. 1991> euskara batua ikasliburuak denok senide 00037 Esaten denez, Ganges, Indiako ibai sakratuak, bere uretan garbitzen den nornahiren bekatuak garbitzen ditu, baita aurreragoko bizitzetan pilatutako bekatuak ere.

654. 1991> euskara batua ikasliburuak denok senide 00037 Gehi diezaiogun horri Indian bertan ere gurtza indioaren eskualdean eskualdeko izaera folklorikoa Indian sakratutzat baitituzte ez soilik zenbait herri, ibai eta zuhaitz, baita behi, suge, arratoi eta saiak ere eta ondorioak ilun egin dezake mendabaldekoaren, bere ustez erlijioak izan behar lukeenaren proprietate zentzua.

655. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Hartara, arro biostatiko horietako ibaien urak ez du hartzen abiadura handirik, eta uren mailan ere ez da gorabehera handirik izaten, ezta eurite handietan ere. Horretan laguntzen du ibaiertzetako basoen moteltze-lanak.

656. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Ezaugarri horiek guztiek esan nahi dute arroa autorregulatuta dagoela, eta sisteman ur gehiago edo gutxiago sartuta ere, ibai eta iturbegietatik ez dela asko aldatuko epe laburrera, nahiz eta urtaroetan zehar, jakina, maila-aldaketak izango diren.

657. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00200 Ibai baten bokalaren bazterreko eremuak dira estuarioak.

658. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00200 Gisa horretako beste eremu batzuen gainetik, Euskal Herrian nabarmentzekoa da Urdaibai ibaiaren estuarioa, Biosferako Erreserba aldarrikatu baitzen 1984an.

659. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00200 Bizkaiko itsasora jotzen duten ia ibai guztiek eratzen dituzte estuarioak beren bokaletan, eta neurri eta ezaugarri desberdinak dituzte estuario horiek eremu bakoitzaren erliebe nagusiaren arabera.

660. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00200 Hona hemen aipagarrienak; Barbadun, Butron, Oka (Urdaibai) eta Lea ibaien estuarioak Bizkaian eta Deba, Urola, Oria eta Bidasoa (Txingudi) ibaien estuarioak Gipuzkoan. Ipar Euskal Herriko herrialdeetan aipagarria da Urdazuri ibaiaren bokalea Donibane Lohizune eta Zokoa aldean.

661. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00065 Planetaren gainazalean diharduten eragile desberdinek ondoko sedimentu-kantitatea garraiatzen dute itsasora urtero: Ibaiek: 225.10" kg/urteko / Glaziarrek: 20.10" kg/urteko / Haizeak: 0,6.10" kg/urteko / Beste batzuek: 7,3.10" kg/urteko

662. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00065 Ibaiak sedimentuak garraiatzen ditu; hemen, bokalean pilatuta ageri dira.

663. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00073 Erliebe karstikoen ezaugarrien artean lurpeko galeriak daude. Galeriak lurrazalarekin komunikatuta daude batzuetan baina ez beti, eta kasu askotan lurpeko ibaiak dituzte barnean.

664. 1991> euskara batua ikasliburuak igeriketa 00003 Egiptoko kulturaren garaiko igeriketak garbi asko erakutsi digu zer nolakoa zen Nilo ibaiaren ustiatzea; beharrezkoa omen zen haien segurtasunean, eta ez da harritzekoa urarekin denbora pasan aritzea.

665. 1991> euskara batua ikasliburuak igeriketa 00003 Grekoek igeriketa ibai eta itsasertzeko uretan praktikatzen zuten.

666. 1991> euskara batua ikasliburuak argia/3 0008 Ibai eder bat zen.


667. 1991> euskara batua ikasliburuak argia/3 0086 Kontalaria: Dabidek makila, habaila eta ibaiko bost harri hartu eta erraldoiari urreratu zitzaion.


668. 1991> euskara batua ikerketak j. insausti 00041 Bestalde, jakin badakigu jadanik XIV. mendean lanean ari zela Beasainen, Oria ibaiaren ondoan, Igartzako burdinola ospetsua, oraindik zutik dirauen eta burdinolako jabearen, olajaunaren, egoitza zen izen bereko jauregiaren aldamenean kokatua; beste errege batzuen artean, Felipe III.ak bisitatu zuen Igartzako burdinola Frantziara zihoala, haren idazkari zelarik Antonio Navarro Larreategi j., herriko semea

669. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. mendizabal 00001 Lurra: basoa, haitzuloa, sumendia, ibaia

670. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00068 Biharamunean Keniako Tximeleta Belandiara joan zen, kopa bere eskuz oparitzera neskatxei, eta bizitzen han gelditzeko komentzitu zuten Mertxe Pandeletxek eta Mari Bexamelek, belaze leunak baitauzka Belandiak kanpindenda ezartzeko, ibai garbiak goizetan aurpegia garbitzeko, eta eguraldi samurra, normalean, oinez ibili eta lasai bizitzeko.

671. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. garmendia 00087 Jack kapitain gizajoa. Ibaiak hondora bota zuen haren untzia.

672. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. garmendia 00125 -Kea. Ibaian gora!

673. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. irazabalbeitia 00117 Egun batzuk geroago, Brasilgo kostaldera iritsi ginen, Sao Francisco ibaiaren bokalearen ingurura.

674. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0013 Ibaiko arrainek entzun zuten eta, errukituta, laguntzea pentsatu.

675. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0013 Hortaz, hostoaren txortena hozka ebaki eta hostoa, askaturik, ibaian behera joan zen, Mari Titare gaixoa gainean zeramala.

676. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura n. etxeberria 0096 Ibaiari so dago.

677. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0007 Handik urruti, itsasoaren beste aldean, zuhaitz tantai eta berde artean, ibai sakon bat higitzen zen bihurri zabaletan.

678. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0007 Oihanak babestuta, txabola biribildun herrixka bat zegoen ibai ondoan.

679. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0007 Izan ere, gudari aldra bat zetorren ibaian behera, kanoetan, Pohatan buruzagia aurrean zutela.

680. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0014 Pocahontas ibaira begira jarri zen.

681. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0014 - Ibai zabala egonkorra dela dio, baina ez da egia murmuriatu zuen.

682. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0014 - Begira ibaira, Miko: bazter bakoitza desberdina da.

683. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0014 Ibaian behera abiatu zen Pocahontas, kanoan, kolibria alboan zuela.

684. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura o. peña 0067 Nire anpuluak ibai bat sortu zuen eta ibai hori heriotzaren itsasoan, itsasoratu zen.

685. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura o. larrañaga 0094 Bizitza da ibai bat, lardaskatuta eta kutsatuta egon arren, ilusio eta amets emaria daraman bitartean, zentzuren bat duena eta inoiz lehortzen ez dena.

686. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. izagirre 0040 Elurraren erdian ozta atzematen zen zubitxo batetik iragan nahi izan zuen Requeixo ibaia, eta gutxik egin zuen zamariak eta zaldizkoak erreka jo ez bazuten.

687. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. zuberogoitia 0006 Ibai handiak agortu egin ziren, errekastoak hautsez betetako bidexka bihurtu eta iturburuek ere euren eguneroko ur-jarioa emateari utzi egin zioten.

688. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. jimenez 0072 Galdera hori ez da azkena izango, argitu egin beharko baitigu Arrotegik, Kanalako agure hark, nola izan zen Animas hura Ameriketatik Galizian den Navia ibairaino eramatea, berak bakarrik.

689. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. jimenez 0113 Gehien bat, garraiorako erabiltzen zen ibaietan.

690. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0008 - Ibaiak eta itsasoak, aintzirak eta latsak (...)

691. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0029 - Noiztik behar du abereak baimenik eskatu ibai honetatik ur edateko? erantzun zion zaldiak erdi urturik.

692. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0039 Ibai bat txirrian jaitsi zen amaren begietatik eta Imanol harritu egin zen, ondo estutu zuelako amak bere beso zuri gurien artean; ez baitzuen bere sentimendurik sarritxo kanporatzeko ohiturarik.

693. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0087 - Zergatik ibaia? galdetu nion.

694. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0087 - Ibaia da zaldien paradisuan espaziorik ederrena erantzun zidan, doinua aldatzeke.

695. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0078 Gazteluez gainera, beti zegoen neskatxa zorigabe bat zuhaitz bati lotuta, edo kobazulo batean gatibu, edo ibai bateko uharte batean isolaturik aurkitzeko aukera.

696. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. ormazabal 0020 - Beste hau martin arrantzalea da; arrainak harrapatzen ditu ibai eta aintziretan.


697. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zubizarreta 0066 Ibaia, urtualdia, zuhaitzak eta elurretan animaliek egindako oinatzak aztertu beharko ditugu.


698. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Hurbiltzen ziren neurrian, bidaia osoan zehar itsasoaren beldur eta nahiko kokilduta ibilitako errinozerontea, bere haurtzaroko usainak hasi zen ezagutzen, gogoratzen, eta ibaiaren bokalean sartu orduko pozak txoratzen jarri zen animalia, jauzika eta orroaka brrrr!, brrrr!, halako moldez non Tximeleta hankaz gora erori eta plaff, bi lagunak uretan geratu bait ziren.


699. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Eta Zugarramurdiko sorgina Kongo ibaiaren bokalean itotzeko zorian zegoela, arrantzale itxurako bat agertu zen, bizar eta ile zuriko beltz bat, arrain guztiak bere bateltxoaren atzetik zeramatzana bat ere ez harrapatu arren.


700. 1991> euskara batua liturgia meza liburua 00132 Ur handiek ezingo dute itzali maitasuna,
ezta ibaiek ito ere.
Eta esker txar emango zaio,
maitasuna erosi nahian
bere ondasun guztiak ematen dituenari.

701. 1991> euskara batua liturgia abendualdia 00051 Jaunarena da lurra, eta lurra betetzen dutenak,
lurbira eta bertan bizi direnak.
Hark eman dizkio itsasoak oinarri,
eta ibaiak sendogarri.

702. 1991> euskara batua literatur prosa a. bengoa 00061 Esate baterako, desertuetako karabana urri desesperatuak ikusi zituen oasietara arrimatzen; uherroi eta paitak milaka legoatako migraziotan jarraitu zituen; itsasoari zenbatnahi aldarte eta tonu somatu zion; halaber, irla bakartiz zipriztindu ur epelak ere behatu zituen eta paraje haietako egunsenti luzeak; sumendi irazekien gaindiketa beldurgarria eta oihanak zainak legez zeharkatzen dituzten ibai lodiak.

703. 1991> euskara batua literatur prosa h. cano 00026 Desagertutako egunkari-orrialde horiek dira, nolabait esateko, Crusoeren egunkari ezkutua osatuko luketenak, eta, ziur aski, ez zen hainbeste heroia ez desmitifikatu nahia izan, baizik eta akaso auzolotsa, Daniel Defoe idazlea Robinson Crusoeren egunkariko orrialde haiek bere etxeko su-baxuan edo tximinian jo dezagun bazeukala halakorik, idazleek gutxitan edukitzen badute ere arretaz erre, eta errauts kixkaliak Tamesis ibaira barreiatzera eraman zuena.

704. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00049 Heriotza ankerrez hildako Daphnisengatik egiten zuten negar ninfek (zuek, hurritz eta ibaiak, ninfen lekuko zarete), amak, bere semearen gorpu errukarria besarkatuta, jainkoei eta izar ankerrei hots egiten dien bitartean.

705. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00049 Egun haietan, Daphnis, inork ez zituen abelgorri bazkatuak ibai hotzetara eraman; lauoinekok ez zuen errekarik dastatu, ez zelaiko belarrik ukitu.

706. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00177 Gehi itzazu hainbeste hiri aparta eta hainbeste lanen nekea, hainbeste herri harkaitz latzetan eskuz eraikita eta antzinako hormen behealdetik irristatzen diren ibaiak.

707. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00301 Aristeo artzaina, peneoar Tempetik ihes egiten, erleak, diotenez, gaixotasunak eta goseak galduta, tristeturik ibaiaren iturburu sakratuaren ondoan jarri zen, gauza askorengatik kexatuz eta amari honelako ahotsez esaten ziola:

708. 1991> euskara batua literatur prosa i. garbizu 00147 Han utzi genuen oilarra zeraman gizona, zorte ona eduki zezan opatu nion, errekina hartu eta bidaiari ekin genion berriro Payamino ibaiaren gainetik hegan urek Punokoekin bdt egin zuten arte eta, geroago, beti ipar-ekialderantz, San Francisco de Orellana kaia hegaldatu genuen, Puno eta Coca ikusi genituen hego-ekialdera doan Napo ibai handira joaten.

709. 1991> euskara batua literatur prosa i. garbizu 00147 Bertako urek mila eta hirurehun bat kilometro egiten dituzte Amazonas ibaiaren ur bizia elikatzeko.

710. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 00352 Oso lasai, lasaiegi, zegoen ibai aldeko zonalde hura guztia.

711. 1991> euskara batua literatur prosa j. alonso 00030 Zalantza superstizioso batek egiten zion ausiki kontzientzian irudikatzen zuenean eguzkia ibaiaren gainean zegoenean biztanleek lo jarraitzen zutela bere erruz, eta, bat-batean iratzarririk, argiak zorabiaturik, galdetzen zutela oihuka non zegoen behar zen orduan bere deiadarra egin ez zuen almuedanoa, errukiberagoak esango zuen.

712. 1991> euskara batua literatur prosa manhattan transfer 00069 Leihotik Hudson ibai arbel-kolorekoari begira zeuden, baita gerraontzi ainguratu batzuei eta ibaian gora bira egiten ari zen goleta bati ere.

713. 1991> euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0040 (...) etorriak zirela lautada hareatsuak eta ibai zabalak gurutzatu ondoren.

714. 1991> euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0050 Egunsentiarekin, erantzi eta ibaian murgildu ziren antzinako ohiturari jarraituz.

715. 1991> euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0051 Ibaiaren errotik aldendu gabe, aurrera jo zuten eta honela eman zuten goiza txori berrien kantuak entzun eta beren irudiak oroimenaren errejistroan gordetzen.

716. 1991> euskara batua literatur prosa a. ibartzabal 0138 (...), baina beldur zen ez ote zuten bere kontura barre egingo, mamuen eta ibaiko sugeen istorioak entzunda.

717. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0045 Intuizio hutsez, ibaiaren norabidearen erreferentziaz fidaturik, ezkerrekotik arriskatu zen Metro batzuetako itzalune batek saritu zion aukera.

718. 1991> euskara batua literatur prosa m. garmendia 0035 Idatzia dut dagoeneko neure gaztaroko zati ttipi baten historia, gutxi gorabehera, esan nahi dut aditzera eman edo egin dudala, hauxe bera, ibaia zeharkatu genuenekoa.

719. 1991> euskara batua literatur prosa m. garmendia 0068 Ikus ditzaket oraindik ere horma zuriztatu haiek, lonazko gortinatxo hura, sukaldera ematen duena, beste ate hura, arku baten gisakoa, beste gelara ematen duena, beste gelara eta aire zabaleko lorategi batera, non beroak itota baitaude landareak eta kalostra azulak baitaude inguru osoan, Sadec-eko landetxetzar hartan bezalaxe, terraza mailakatuak dituen eta Mekong ibaira ematen duen landetxetzar hartan bezalaxe.

720. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0078 Nik hemen geratu behar dut, eta ibaira begiratu zuen.

721. 1991> euskara batua literatur prosa pa. zabaleta 0089 Baina ibai hura Ebro ezezaguna zitzaion Beñati eta harripetan begiratzen hasi zen.

722. 1991> euskara batua literatur prosa pa. zabaleta 0089 Gainera lutxo bat ere harrapatu zuten, ibaiaren adar ttiki bateko lohietan ezin bereizirik zebilela ikusita.

723. 1991> euskara batua literatur prosa lasa 0017 Ibai berak garamatza


724. 1991> euskara batua literatur prosa e. jimenez 0029 Biharamunean, domeka, gozamenezko goiz atsegina argitu zuen eguzkiak eta itsasoa hain zegoen bare non Sevillako ibaia begitandu zitzaidan.


725. 1991> euskara batua literatur prosa e. jimenez 0029 Nahiz eta bakarra izan, haren jatorria zatekeen balizko ibaiaren kontuak egiten hasi ziren, poz betez.


726. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0012 IBAIEN BIDEA JARRAITUZ MENDIAN GORA


727. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0012 Ibaian gora zerura iritsiko gara!


728. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0020 ALDI BEREAN ATAL XUME ETA KOSMIKO GARELA SENTITUZ ETA JAKINEZ, IBAI ETA MENDIEKIN MINTZA GAITEZKE, AGUR DITZAKEGU ETA ZEHARKATZEKO BAIMENA ESKA DIEZAIEKEGU.


729. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 0022 Seminarioko kasko hartatik Nihilur ibaia urbearen bizkarrezurra iruditu zitzaion eta bere muina zimaur hutsa zela pentsarazi zion kirats etorri berriak.


730. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 0022 Uda hartan ere elementu askok osabetetzen zuten ibaiaren ur emari eskasa, halanola zaborrerian jostatzen imajinatzen zituen arratoiak.


731. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 0048 Bien bitartean Nihilur ibaiaren hegi suntsitua segitzen zuen autoak, alboetan zaborreri pilak eta lanerako prestatzen ari ziren langileak eta utzirik.


732. 1991> euskara batua literatur prosa elexp alpe 0060 Gaur bi haran berezi dira, bata Valtelina, Adda ibaiarekin, eta bestea Valcamonica, Ogglio-rekin.


733. 1991> euskara batua literatur prosa i. aldasoro 0104 Yvette jardineko egurrezko eserleku batean eseri zen, ibai haziaren ertzetik oin bakar batzuk goraxeago, ibaiak urketa estraino misteriotsua arrastan zeramala.


734. 1991> euskara batua literatur prosa i. aldasoro 0104 Ondoan behean zuen ibaiagatik, Yvettek ez zuen entzun izeba Cissiek zer esan zion, baina imajinatu zuen, eta burua astindu zion.


735. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0187 Lan handietarako ingeniari txinarrak zeramatzaten, artisau bikainak zirenak zubiak egiten, ibaiak desbideratzen, edota, hiriak hertsidura gorrian zeuzkatela, uholdeak eragiten.


736. 1991> euskara batua literatur prosa i. aranbarri 0128 Kamio ondoko harrizko petrilak ilunpetan, ibai handituaren hotsa, gidatzea eragozten zion kristal itsutua, baimena eskatu beharreko bisita.


737. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. arzalluz 0127 Hormaratuaren oinetan zaplaka jo (haraino hazia baitzegoen orain ibaia), jiraka ibili, hildakoari beste ukalondoko bat eman, Zer moduz habil bada? esanez bezala, eta ibaian behera ezkutatu zen, noragabe.


738. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. arzalluz 0127 Denbora ere, zubiaren oinetan ibaiko ura bezalaxe zurrunbiloan, bazirudien ez zela mugitzen.


739. 1991> euskara batua literatur prosa j.a. sagastizabal 0089 - Joan den urtean... ah, bai, ezer ez, ibaira bota zituzten batzuk.


740. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00003 Ospe handia du Euskal Herrian, eta aspaldidanik, burdinaren industriak. Lehenik, mendian meatze txikien eta ikaztobien inguruan egoten ziren agorrolak izan ziren. Ondoren, Somorrostro inguruko enkarterrietako meatze garrantzitsuek zearrolak eta gabiak hornitu zituzten. Antzinako burdinola hauek ibaien inguruan kokatzen zituzten Erdi Aroan ere, horrela, labeko sutegi-hauspoak mugiarazteko eta burdina lantzeko mailu eskergak altxatzeko gauza zen energia hidraulikoa aprobetxatzen zuten.

741. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00076 Saskigintzako artisau-lantegi hauek deuseztarazi dituzten plastiko-zuntzez edo kautxuz egindako produktuak bizi digun garai honetan agertu arte, landa-industria honek kemen handia zuen. Gipuzkoan, Ibai Ederreko ibarrean kokatutako Urrestila, Nuarbe eta Matxinbenta inguruan eta Oñati, Segura, Zumarraga eta Astigarraga herrietan, garrantzitsuenak bakarrik aipatzearren, artisau ugari biltzen zen. Nekazaritza eta abelazkuntza neurri eta forma anitzeko saski-motaz hornitzen zuten, baina arrantzarako eta meatzetarako ere asko egiten zituzten, merkataritza eta kirola ahaztu gabe, jakina.

742. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00016 Horretaz gain, denek berdina jan eta denek berdin ordaintzen zuten janariaren truke, aurreragoxe ikusiko dugun bezala itxuraz bakarrik. Garizuma eta arraina biak bat bihurtzen dira eta leku guztietara iritsiko zen arrain fresko edo gazitua, ibaikoa izan edo itsasokoa bestela.

743. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00016 Kataluniako Itsas eta ibaietako arrantzatokien ugaritasunak arrantza eta kontserbagintza jarduera finkoak eta zabalduak zirela erakusten du. Oro har, arrain-kontserbagintzak sekulako garrantzia izan zuen Europan, irtenbide egokia baitzen oso, arraina barnealdeko herrietara onean eramateko.

744. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Baionak ibai-inguruarekin duen harremana ulertu eta ikusteko, badugu Baionako udal Artxibategian mapa bat, 1590ko data du, Errobi eta Bidouze, Pabeko Luy eta Oloroeko Gave ibaiekin batera Aturri ibaia artikulatzen duen lurralde egituraren azalpen argia; testuinguru geografiko honetan, nagiak izan arren, Atlantikora iritsi nahi duten ur ugari dago, baina naturak aurkezten dien eragozpenekin topo egiten dute, padurak ibai-itsasoratze zehatz, segur eta hurbila, definitzea eragozten dielako; bokale (aoa, mounth, ménde, boucau) bakar eta sakona, Baionako Hiribilduaren nagusitza bere ibai eta itsasoen gain erabat eraginkorra izateko modukoa (5-a, 5-b Irud.) eta inguruko hiri-pilaketetan hegemonia markatu eta boterea hedatuko duena.

745. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Hiribildurik nagusienak Baiona, Akize, Peyrehorade eta Labastida Clairance dira (8,9,10 eta 11. Irud.) ondoren Hastings eta Guiche (12. Irud.) bakoitza bere historia propio eta aberatsarekin lurraldea egituratzen duen ibaiaren arabera, aztergai dugun mapan baliabide adierazkor minimoak erabiliz hiritasun propioaren berezitasunik esanguratsuenak arkitekturaren tasun haiekin errepresentaturik daude.

746. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Eraikuntza publikoak, tenpluak batez ere, monastegiak, eta lau dorretako gaztelu bereziak, gailurrean jasotako buruhormadun eraikuntzak, estalkian koroapen bezala tximini gotiko oparoz berotutako areto dotoreak eta, kupuletan arkitektura berak gordetzen duen boterearen tasunek koroatzen dituzten dorreak Akize eta Aquae Tarbelli zaharra eta Lapurdum zaharreko Baiona osatzen duten lurralde zabal batetan naharo banaturik daude, aintzinako Aturri ibaia mugarriztatuz, zeinak ez duen erabaki garbirik hartzen bere urak Baiona inguruan itsaroratu ala iparraldera garraiatzeko, Capbretonetik hurbil.

747. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Aturri ibaiko urak kanalizatzeko burruka honek, Hiribilduaren ahalegin kolektiboak modu garrantzitsuan baldintzatu zituen, ahaleginak eskergak izan ziren, azkenik 1578. urtean, Luis de Foix injineruak hartu zuen bere gain lan neketsu hau burutzeko erabakia; naturaren nahikeriak sailkatzea eta Bokale berri batetan itsasoratzea, Baionako Hiribilduaren inguruko lurraldean garapena eta hegemonia bidera ahal izateko.

748. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Baiona Txikia eta Saint-Esprit errebala (faubourg du Saint-Esprit), gibelean Bokale berriaren irekigunea edo Aturriren itsasoratze zuzena Atlantikoan, ibaiaren kanalea koroatuz, non Pannecau kaietatik itsasoratze tokiraino tonelaia handiko 13 untzi azaltzen diren, untzirik handiena baino neurri handiagoko balearekin ur ozeanikoak elkarbanatuz.

749. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00032 Hiria ibaiaz bestaldetik hartuz, Gizakundearen Komentu eta plazatxotik hain zuzen, oso komenigarria da garrantzitsua izaki gaur egun erabat utzia dagoen Cañosen ibiltokia azpimarratzea. Hirirako urak ekartzeko sistema berria nabarmentzeko eraiki zuten hiritarren gozamenerako hiri-egitura bikain hau, errealitate indartsu eta bizitasunez beteriko baten hiri-aurrerapenaren adierazle gisa aurkeztua izan zen.

750. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eitb 00029 05.01 Athleticek 1-4 irabazi zion Las Palmas taldeari eta Liga txapelketa lortu zuen. Hori ospatzeko Athleticek gabarran igo zuen Nerbioi ibaitik eta ETBk zuzenean eman zituen ospakizunaren irudiak (4. argazkia).

751. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. agirre 00082 Ibaiak kalte handiak eragin zizkion zubiari 1592an, eta berriro obraren erantzukizunari buruzko gatazka sortu zen, bi herriek, hiru burdinolek ateratzen dutela onurarik handiena uste baitute.

752. 1991> euskara batua saiakera-liburuak industri ondarea 00040 Katabera-Udanako meatzaritza-instalazioak bi zonatan banatuta daude: alde batetik, Aizkorriko mendizerran, Legazpi eta Oñati artean Urola eta Deba ibaietako uren banalerroan, Urrebeatza eta Biozkornia deituriko inguruneetan eta, bestetik, Udanako gainean.

753. 1991> euskara batua saiakera-liburuak matematika 1998 00176 Bada ipuin bat ate miresgarri bati buruz eta herrialde batzuetan aldaki desberdinak dituena. Delako atea arrunt normala den paisaia batean dago belardi, mendixka eta zuhaitzen artean. Baina atea absurdua da; ez du inorako biderik eskaintzen: beronen inguruan ibil daiteke. Bat-batean atea irekitzen da, eta hortik zehar paisaia eguzkitsua (lore arrotzak, urrezko mendiak eta diamantezko ibaiak) dituena ikusten da.

754. 1991> euskara batua saiakera-liburuak dantza 00072 San Migel eta San Fausto Patroien jaiez gain, Urbi (Ibaizabal eta Nerbioi ibaiek bat egiten duten lekuan eraikitako auzoa) eta Benta-Beaskotxalde (lehenago Arrigorriagako auzoa zena) ere euren jaiak antolatzen hasi ziren. Udal artxiboan aurki ditzakegu bigarren hamarkadan zehar egindako jai egitarauak eta 1930etik aurrera garrantzi handia hartzen dute jai hauek. Auzo horietan dantza zaletasun handia zegoela ikus daiteke.

755. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lmuj 00054 Polbora-usaina itzela zen Easo Plazan; itsasotik eta Urumea ibaian zehar lehorrera sarturiko kresalak ez zuen lortzen erre-kerua itotzen; nik, nola ez, hiri-paisaian geologia gozoagoak atzeman gura nituzkeen jarrera animoko hobeak sortzeko, ze Donostiaren ohiko xarma, tamalez, hondamendizko apoteosi maskalera iraultzera zihoan.

756. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gerra zibila 00046 Errepresioaren eromen hartan, kontaezinak bihurtu ziren krimen eta barrabaskeriak. Cabanillasko Saturnino Gil "ibaitik atera zuten zerraldo, eskuak eta oinak lotuta zituela. Epaitegiko diligentzien argitan, suizidioa izan zela dirudi", irakur daiteke El Pensamiento Navarroren 1936ko hemerotekan.

757. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 00026 Nik, nirez, dakidana da, nik oso gogoan dudan aitona Gregorio, arotza, galtzeko beldur edo, Oria ibaiari jarraitu ziola behera bidean eta Bilafranka edo Tolosan aurkitu zuela nik ezagutu ez nuen amona: Maria Dolores Valeriana Fernanda de Veloqui y Telleria, natural de Tolosa.

758. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.l. odriozola 00406 Garai hartako berrien arabera, Bizkaiko betak ez ziren Zumaiako ibaian edo kanalean lehorreratzen, bertako errenterietako batean baizik.

759. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. kintana 00022 Lizardik aspaldi erantzun zien holako planteamenduei: Bada nik, (jaun oiek astotzat joko banaute ere), naiago det ibai txiki izan, baña ene urak neronek itsasora eramateko jabe; ta ez nere izena ta nere izana galdu, ibai aziago bati nere burua eman bearrez

760. 1991> euskara batua saiakera-liburuak aralar 00019 Inguratzen ninduen itsasoa barea zen, gazia baina gozo samarra gehiago; izan ere asko baitziren nire parean itsasoratzen ziren ibaiak, ur geza, garbia eta freskoa zekarten ibaiak.

761. 1991> euskara batua saiakera-liburuak aralar 00093 Ikusi besterik ez dago Sakanan eta Oria ibaiaren arroan diren herrien arteko egitura desberdintasun nabarmena: Sakanan baserriak bilduta daude, sakabanatuta dagoenik apenas aurkituko dugun.

762. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 00075 Baina Juh laster hilko zen istripuz, zaldia ibaira erori eta kolpearekin konortea galduta.

763. 1991> euskara batua saiakera-liburuak sexua 00073 Ginea Berriko beste tribu batzuetan (Trans-Fly ibaiaren deltako kerakientzat, esaterako) mutikoen intseminazioa sodomiaz lortzen da.

764. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elexp delitu 00065 Gizonek, normalean, ageriko tiraniaren aurka hormarik sendoenak jartzen dituzte, baina ez dute ikusten zomorro nimiñoa, poliki-poliki horma janez, ibai itotzaileari bide isila bezain segurua zabaltzen diona.

765. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00171 Murruetako arrail hartarik, isuri batean bezala, bata bestearen ondotik sartu ziren Xina baithara tartariar zaldizko oldeak; bere azkon fite iaurtikiez, zaldi ttipi baina bizkorren gainean korriturik zituzten ibai artetarik hedatzen diren lur horiak

766. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Oiartzun ibaiaren arroko materialen higadura, herrestatze eta jalkiera prozesuek, gizakiak eginikoekin batera, arrasto horiek ezabatu bide dituzte.

767. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonhazk 00040 XVIII. mendearen bigarren erdialdean eta XIX. mendearen hasieran garraiobideetan egin ziren ahalegin gehienak ibai hauen goi-ibarrak bereizten zituzten mendateak irekitzean oinarritu ziren.

768. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00169 Horiei esker ekin zioten erromatarrek munduari; eta horiei eta ez besteri esker defendatu zen mundua erromatarren kontra; eta Erroma bere handitasunaren gorenera iritsi zenean, Danubio eta Rhin ibaien atzealdeko elkarteei esker, beldurragatik osatu ziren elkarteei esker, egin zioten aurre barbaroek.

769. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak p. sarrionaindia 0014 MENDI GUTXI; AZOKA; HARRIAK; ARBELA; IBAIA; ERREKAK; DENDA BATZUK; BIDEA; HONDARTZA; MERKATU GUTXI; BITXITEGIA; IBILBIDE BAT; HAMAR BIZIKLETA; ZUBIA; PUTZUAK; TABERNA ASKO; HARATEGIAK; ERREPIDEA; ZEIN HIRI; TONTORRAK; MENDIA; LIBURUTEGI BATZUK; HOGEI TREN; ARRANDEGIAK; BASERRIA; ZENBAT; LEIHO BATZUK; ITSASOAK; TEILATUA; POTOA; ETXEA; PARKEAK; DENDAK; BI PATINETE; AULKIA; TXIMINIAK; MAHAI ASKO; ZEIN AULKI; MAHAIA; ITURRIA; PARKE BAT; GAILURRA.


770. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0075 Arrantzua Urumea ibaian egiten zen eta, ziurrenik, garai hartako arrantzaleek nasa alde batetik inbutu antzera irekia den arrantza tresna erabiltzen zuten arrainak harrapatzeko.


771. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0075 Amuarrainak, aingirak, barboak eta izokinak ziren ibai eta erreketan harrapatzen zituzten arrainak.


772. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0075 Lurgaineko garraioak hain neketsu eta aldrebesak zirenez ibaiak komunikabide azkarrak eta erosoenak bilakatu ziren.


773. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0075 Bestalde eta hurrengo mendeetan batez ere, Urumea ibaiak Goizueta, Arano eta Hernaniko burniolak itsasoko portuekin lotzen zituen eta Soroetako txokoan hain zuzen, Altzan zehar, Pasaiako portura joateko biderik zuzenena abiatzen zen.


774. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: azul. donostia / san sebastián, 15-20 0017 Horrela deskribatu zuen Juan Inazio Iztueta idazleak Urumea ibaia, damurik, gutxiegi ezagutzen den Guipuzcoaco Provinciaren Condaira edo Historia izeneko liburuan.


775. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: azul. donostia / san sebastián, 15-20 0017 Iztuetari dagokio Euskadi Plazaren behalekutik Tolosako Otsaraindik ekarritako errotarri, asko ez dela bortxaz eta borraz bidegabekeria hutsez apurtuaren ondoan, ibaia itsasoari amodioz laztantzen zaion ingurune magiko horren lekukotasuna, Basterretxearen oroitarriaren bitartez.


776. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: azul. donostia / san sebastián, 15-20 0017 Bonbila xume haizeak jotako hura zen azkena, hura zen mugarri apala Amara Berrira, ibaiari lapurtutako orubearen erresumara, pasa baino lehen.


777. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0071 Arantzazuko kanoieko paisaia txundigarriak, eten barik, jarraipena du beste zintzur batetan, aurrekoa bezain espektakularra, Araotz eta Arantzazu ibaien konfluentzia-gunean kokaturikoa.


778. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0071 Arroka hauek, errazki erosionagarriak izanik, ibaiaren intzisioa erraztu dute, zintzurraren sakonera emendatuz.


779. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Oiartzun ibaiak, malda bortitzeko arro-burua aurkezten du, erdi/behe-aldean leuntzen direnak, zeren eta, zona horretako arrokek jarkikortasun murritzagoa dutenez, erraztasun handiagoz higatu bait dira.


780. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Ergoien eta Ugaldetxo arteko haran-tartean, ibaiaren uhertz biak beha daitezke, bai eta laugune-multzoak ere, batzutan mailakatuak, zabalera maximoz hamarreko metro batzu dituztenak, eta ibilguarekiko paraleloki garatzen direlarik.


781. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Terraza flubialen deposituei dagozkie, eta funtsezki harkazkar, harea eta buztinez osoturik daude, aurretik ibaiak garraiatu zituelarik.


782. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Forma-mota horiek, batikbat ibaien behe-ibilguan eratzen dira, malda gutxiko zonetan, non, sedimentazio-prozesuak nagusi diren arren, haran-hondoa higatzen duten episodioak ere gerta bait daitezke.


783. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Aipaturiko maila, ibaietarako oinarri-maila edo minimoa denez, beroriek, itsas mailaren posizio diferenteetara adaptatu dituzte beren soslaiak.


784. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0103 Bestalde, euriztapenaren fluktuazio klimatikoek, sedimentu-ekarpen handiago edo txikiagoko garaiak ondorioztatu dituzte, hauetan sedimentazioa edo erosioa nagusitu delarik, orokorrean ibaien ohantzearen mailaren gaineko aldaketak ondorioztatuz.


785. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0139 Arazo hori ekiditeko, zonaren drenaia burutu da kanal txikien bidez, hegoaldera isurtzen dutelarik, Berastegi ibaiarekin konektatuz.


786. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0029 Horien artean, Andoin haitzartea, herri honetatik Legaire zelaietara igotzen den bidean; Bikuñakoa, Baio haitzaren hegoaldean, aipaturiko herriaren izena daraman ibaia sortzen den tokian; Alanguako haitzartea, Arrigorrista eta Larredez (1.102 m.) artean.


787. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0040 Erriberara hurbiltzen garen neurrian erliebeak bizitasuna galtzen du, nolabait maldatsuak diren tarteak baino ugariagoak bilakatuz ibaiek banatutako haran zabalak.


788. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0040 2.2.1. Behe legar-lautadak.- Erribera ureztatzen duten ur-emari guztiak zabalera ezberdineko legar-lautadak dituzte, zehazki esateko, Quiles eta Alhama ibaietan, legar-lautadak zabalera murriztua agertzen dute, Aragoi eta Ebro ibaietan zabalkuntza handiagoa lortzen duten bitartean.


789. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0040 Malda gutxiko guneak direnez, hauek zeharkatzen dituzten ibaiak bare doaz, meandroak, hil besoak, aintzirak eta uharteak sortuz.


790. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. g. de cortazar 0128 Enkarterriak, Kronikan Sopuerta eta Karrantza izenez ageri direnak; Orduñako ibarra; eta Bizkaia nuklearra, hau da, Ibaizabal eta Deba ibaien arteko eremua.


791. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. g. de cortazar 0153 (...) ibai biak biltzen baitira, Balmasedatik datorren ibaiaren gora Zorrotzagako lurretik datorren errekaraino... eta Azordoiagako erreka ebakitzen den lekutik goratza, Egiluzko saroeraino, eta Fagasarri eta Olaluzeta eta beheko Buxanaraino...


792. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0048 Hasieran zibilizazio hau ur ugariko ibaien ibarretan ager zitekeen; bertan ubide naturalen bitartez soroak ureztatzea oso erraza bait zen.


793. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0048 Mesopotamia, Egipto, Indus ibaiaren ibarrak eta zenbait mende geroago Ibai Horiaren eta Yangtze ibaiaren ibarrak dira gaur egun dakigunez zibilizazio horien guneak.


794. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. aulestia 0607 river n ibai, uhaitz. adj ibaiko


795. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. olaetxea 0045 Benetazko maisulanak, Eskoriatzako auzo batean aurkituak izan ziren eta analisiek diotenez Alemaniako Rhin ibaiaren inguruan eginak izango ziren gero Euskal Herrira nola iritsi ziren ez dakigularik.


796. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lantziri 0173 Zintzur arteka bat iragan eta berriz zabaltzen da Artxilondon, gero Irati eta Ebro ibaietara heltzeko.


797. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. urbeltz 0024 Euskal Herrian berriz abuztuaren 16ko data horretan, folklore bilakatutako ezpaten (edo agian zikaien) alardearen festa aztarna bat ospatzen da Deba kosta-herrian (deba ibaiaren basari eta ibaiahoan asentatutako herria).

798. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Gaur egun, populazio-estatusa kili-koloka duen makina bat espezie dago, ibaien egoera tamalgarriaren ondorioz batez ere eta, horrez gain, itsasertzaren egoeraren eta ornodun-talde honek jasan ohi duen presio etengabearen ondorioz.

799. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Baliteke ibairen batetan zamorik egotea, baina aipamen fidagarrien ezean ez sartzea erabaki dugu; lupinari dagokionez itsas espezietzat hartu dugu.

800. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Korrokoia eta platuxa bezalako arrainak ere itsasoaren eragin nabarmena duten ibai-zatietan bizi dira, batzutan ibaian gora zenbait kilometrotan zehar joan arren.

801. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Bestalde, izokin arrunta (ibaietako uratan soilik), kodaka eta mendi-barboa garrantzi komunitarioko animali eta landare-espezieak, horiek naturan jasotzea eta ustiatzea kudeatu daitezkeenak (V. ERASKINA) irudipean azaltzen dira.

802. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0072 Bestalde, Bidasoa ibaian mehatxaturiko espezie eta azpiespezieen konzentrazio handiena ematen da hain zuzen: kodaka, izokin arrunta, itsas amuarraina, gobioa eta arrain hiruarantza.

803. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0072
- gure herrialdeko ibaien egoera kaotikoa, kutsadura fisiko-kimiko eta organikoari dagokionez;
- habitaten eta ibarren suntsipena eta substratu morfologikoen aniztasunaren desagerpena, oztopo fisikoen eta presen eraikuntzaz gain, espezie horien migrazio eta elikadura-mugimenduetan eragin negatiboa dutelarik;
- urte askotan zehar egon den espezie horien gehiegizko arrantza;
- ibaiak espezie klonatuekin birpopulatzea, eta seguraski kasu askotan birpopulatuarekin batere erlaziorik ez duten beste arroetako aleekin.
Honek eragin handia izaten ari da espezieen garbitasun genetikoan eta aniztasun biologikoan orokorrean ere.

804. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0079 Adibide batzuk aipatzearren, bisoi amerikarra edo koipua ditugu, azken hori hegoamerikarra; espezie horiek, ibaietako ubideei loturik dauden ur-ipurtatsa edo beste zenbait ugaztunen populazioen oreka egoera konponezinera eraman dezakete, eragindako konpetentzia trofiko zein territoriala direla eta.

805. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0017 Izan ere, ekainerako ibaia nahiko jaitsita zetorren, baina euri bortitzen sasoian, abendutik maiatza arte, uraren maila asko igotzen zen, hamabost bat metroko gora-behera ere egon zitekeen, eta oholez oso modu txiroan eraikitako etxe haiek mehatxu hartatik salbu gorde behar ziren nola edo hala.

806. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0104 Denak oso jator eta atseginak ziren, eta gonbidatu nahi izan ninduten edatera, afaltzera edota alokatzen ziren txalupetan ibaitik ibiltzera.

807. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0104 Afaldu ostean etxetik eramandako ardo zuria edatera gonbidatu ninduten, eta ibai ondoan aldi gozoa eman genuen, euren seme-alaba gazteekin batera, elkarri kontuak kontatzen, eta Izildenharen ipuin eta kantu ederrak entzuten.

808. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0128 Ibaiaren lehenengo errebueltak pasatu ondoren, esklabuek ezin izan zioten tentazioari eutsi, eta barruan zer ote zegoen begiratzea erabaki zuten.

809. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0128 Otarre batetik jaguarra sortu zen; bere kanoan zihoan indio bat ahate bihurtu zen; lianak suge bilakatu ziren; ibaiaren erdian jausitako enbor batek jakarearen itxura hartu zuen; harri bat oinez hasi zen, dortoka bihurturik.

810. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0172 Bizimodu bikoitza zeukan: iluntzen zuenean, Norato, bere narrasti-larrua ibai ondoan utzita, herrisketako jaietara joaten zen.

811. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. sagastizabal 0074 ni-lo. 1/ Eta hamarrak arte ez naiz jaikiko. 2/ Afrikako ibaia.

812. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. sagastizabal 0084 piraina. Amazonasen eta inguruko ibaietan bizi diren arrain txiki hortzhandiek botatako hitz gogorra.

813. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0035 Iharduera haien adierazgarri bikainena burdinolak izan ziren, eta garai batean zeukaten garrantziaren arrastoak leku eta ibai askoren izenetan geratu dira.

814. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arabako zubiak 0124 Izan ere, Erdi Aroko garaietatik aurrera, dorretxe indartsuak zaindu zituzten Llanteno ibaiaren bazterrak, eta beste hainbeste gertatu zen Artziniega eta Izalde ibaietan.