XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa zam 0095 Begiratuik jesuitak aste onetako chequean zeinbat milla peseta bota yeuskuen lengo astekoan baño geyago.

2. 1900-1939 gipuzkera antzerkia a. arozena 0005 Iñaki, mutil bikaña... baño... arroxko xamarra, Josetxo dantzari ariñetan ariñena baño... parranderua, Moexto argiya ta pizkorra baño nexkatxen aurrean itz totel, Goiko Errota'ko Patxi... zenbat nexkatx ikusi ainbeste nai zituana, Benjamin... illundu ta gero bakarrik etortzen zan nere billa Anton Amerika jun zan Joxe Mari au bai zala mutilla baño ai jesuita sartu etzan ba?.

3. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa e. iglesias 0025 Magdalenako gaisotegitik eta Azpeititik San Inaziyo irten eta andik amasei, ia amazazpi urtera, 1552 garren urteko Ilbeltzian, beste jesuita napar batekin, Otxoatar Aita Migelekin, Borjatar San Franzisko etorri zan Magdalenako gaisotegi onetara bertara, ta ortxe igaro zuben egun bat, San Inaziyok jaten zuben mayian berian jaten zubela ta San Inaziyok lo egiten zuben gela berian lo egiten zubela.

4. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa i. albisu 0007 Badakizute euskaldunen Aita eta Zaindari onen seme jesuitak, batez ere loyolakoak, gere biotzetan erabilli bearr ditugula beti gure Aitaren errkideak.

5. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa aita san iñazio 0017 Dio Jesuita beneragarri onec: 1599-garren urtean, Burgos-co urian izurri edo peste gaiztoa zabaldu zala, ta gaisso asco, San Inazioren, ezurcho bat bustitzen zan ura edan, ta beste gabe, izurri artatic libratu, ta sendaturic gueratzen zirala.

6. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak ee 1916 0098 Jaungoikozkuak eta euskalzaliak dira oyarzuarrak; eta Aita Mendiburu, jesuita jakintsuaren bi naitasun sutsuak, Jaungoikua eta euskera ziran.

7. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak ee 1914 0194 Lazter jesuitetako elkartean sartu zan ta orduban esagutzera eman zuben iztunle azkar, zorrotz, apañ, asko jakiña, guchi diran bezelakua zala.

8. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak ee 1914 0194 Jesuiten artian iztunle trebienetakotzat asaldu zan, guchik bezela zekiyen entzuleen biyotzera ta burura irixten bere itz eder apainakin, bere arrazoi sendo ta jatorrakin.

9. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jag 0018 Lenengo aldiz jakin zituanean A. Iñazio'k Gandia'ko Dukea'ren jesuita izateko asmo onak esan zuan: Oraindik isillik gorde bearko degu berri au; ez dira bada gauza mundutarren belarriak orrelako otsaundi edo tumpadarik aditzeko.

10. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jag 0020 Eta an S. Iñazio'ren seme batzuek ikusi eta ezagutu zitunean, berriz eskatu zituan Euskal-errirako Jesuitaren batzuek: bertako izkera (euskera) dakitenak izan bitez zion A. Iñiazio'ri bada bestela ez dago an Euskalerrian ezer erakusterik.

11. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jag 0020 Bi illabete igaro zituzten jesuita biek Erroma'tik Azpeitia'rañoko bidean.

12. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... junior 1926 00936 Ogetoamarrean Luis donearen ezur bedeinkagarriak Jesuiten elizatik Vatikanoko elizara bizkarrean eraman.

13. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa manzi 0096 Guziak ezagutzen zuten jesuita igar ua.

14. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak a.a. cardaberaz 0023 Gure Agustin arriturik zegoan, aideak Nobiziadutik bera ateratzea nai izan zutela pentsatzean, izanik beretzat jesuita sartzea Jainkoari zor zion mesederik aundiena.

15. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0013 Loyola'ra bizitzera etorri ziran lenengo jesuitek toki auxe aukeratu zuten beren eliza egiteko.

16. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0013 Aldarearen kortrakalde irakurri diteke zergatik jesuitek toki au Ama Birjiña Sortzez Garbiaren omenez txukundu zuten.

17. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0013 Coronas jesuitak burutatu Flotats ta Oliva jaunak egiña da.

18. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0013 Aldare-gañean Sortzez Garbia, Juan de Juanes'i Alberro jesuitak adierazi bezela, dago ezarririk.

19. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0013 Sortzez Garbia sutsuenik maite ta zabaldu duten jesuitak agiri dira inguruan:(...).

20. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0021 Maitasun onen oroigarri, jesuitak belaxe egin zioten Borja Deunari eleizatxo au.

21. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak j.m. bergara 0021 Ta bestea da bere etxekoen azken agurra, jesuita sartu zan egunean.

22. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak smitx ama-semeak 0215 Aita Luis Arrue'ren nagusitzan (1891-2) ipiñi zan gaurko Aldare Nagusi berria, jesuitetatik ekarritako zarra kenduta.

23. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak i.m. manzisidor 0343 Urte askoan Mallorka'ko jesuiten etxean ate zai egon zan.

24. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0186 Ikus zer esan zion A. Ledochowski'k, iesuita guzien Buru izan zanak, gure A. Olabide'ri: Euskera Akademikuan ari omen zira; io zazu ortik, ori irakurriko baitute geienik, azkenean nere erri Polonia'n gertatu dana.

25. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0188 Iesuitek Biblia ori argitara nai zutela entzunik, eta zu zindekartela Txina'tik lan ortarako, Erroma'ra io gendun, gure laguntza eskeiñiz, liburu ori bear bezala argitara zedin.

26. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0230 Oietako batek, Zarautz Anaiak, 1560 urtean, onela idazten zion Aita Laínez, jesuisten buruzagiari: La ignorancia de los pasados ha sido tan grande, que entre muchos de los viejos son muy raros los que saben santiguarse y las oraciones.

27. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. unzurrunzaga 0096 Eleiza katolikoa, apaizak, jesuitak, santuak, Ama Birjiña, Kristo berbera denak zikindu zitun bere luma ariñak, poliki zikindu ere... Zenbait irakurle lilluratzeko ain poliki.

28. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak p. goicoechea 0036 Laguntasun: Ba-dio norbaitek (Arturo Campion'ek, oker ezpanago) Aita José Arana jesuita, bertso-berri papelak biltzen ibillia zala, ta beraz, naiko pilla aundia inguratua; baño ez dala bertso oien arrastorik gelditu, or nunbait bazterren baten egongo dirala galduta.

29. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0519 Norentzat ari zera euskeraz idazten? galdegin zion bein beste jesuita batek, eta dakitenentzat erantzun zion.

30. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1959 00001 Orduan zu griñak jana zaukana, egunak ez askiz, gauak hor dituzu mundu huntako purgatorioaren gochatzeko! Nork ez du gogoan Aita-Duval Jesuistaren zinkurina Jainko Aitari: Pourquoi Seigneur fis-tu la nuit si longue, si longue pour moi! Zendako Jauna egin duzu gaua hoin luzea, hoin luzea neretzat!

31. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura gabai/8 0050 - Eta gero, errepublikak jesuitak sakabanatu dituela, jesukristorenak ikusi behar ditugu oraindino... Bale, bale....

32. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura etxde 0041 - Madrilen, San Isidro el Real-en sartu ninduten estudiatzen, jesuiten gidaritzapean, baina han ere ez nuen denbora luzerik egin.

33. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. dupac 0035 Perutar Jesuistak ehun aldiz Amazonari beheiti joan dituk, gure herriak bahitzeko: baita Brasilgo Karmeldarrak esklaborik gabe izanik, gora Ucayali ibairaino.

34. 1969-1990 euskara batua literatur prosa gte 0012 Ikastetxe hartako ikaslerik bikainenetakotzat jotzen zuten jesuitek.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. setien 0126 Berarengan egiazko jesuita baten irudia ere ikusten dugu.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. setien 0126 Behintzat egiazko jesuita nik ulertzen dudanez.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. setien 0126 Gizon haundi hau, teologo haundia, jesuita haundia, baina, oinarri-oinarrian niretzat kristau haundia, gizon hau bere tokian jartzea nahi duen ikuspegi zabal honetatik, gure lagun ditugun teologo ospetsuen txostenak entzun ditzagun.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Egunak ibili ahala, jesuitak ere beste edozein bezain inteligente bihurtu dira, gure heroiak bezain inteligente, esate baterako, eta utzi egin dute euskararen enpresetan eskua edo hanka sartzea.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Begira Gero-k, oraindik Mensajero letra haik zeramatzan artean, zein liburu ateratzen zituen eta orain ateratzen dituenak, letra horiekin bai baina guztiz autonomo, esaten dutenez, eta jesuita gaiztoen eskuarterik gabe.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Zientifikamente frogatua bait dago, jesuitek lagun diezaioten egunean, galdu dela euskara sekula santa betirako, eta hurrengo egunean Euzkadi, Euskal Herria eta denok amilduko garela, zaldi eta zaldun.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Jainkoari eskerrak, hala ere, Euskal Herriak oraindik baditu heroiak, ausartak eta argiak, jesuiten edozein malefiziori eta laguntza estratagema gaiztori derrefente antzeman eta alarmatzen direnak eta, beren bizitza preziosoa arriskatuaz, eta eztarriko zainak, haien edozein laguntzatatik euskara salbatuko digutenak.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Beraz, beren negoziante sen gaiztoz jesuitek atera zuten Lanaren antropologia hura, bigarren partea gabe gelditu da.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Gure heroi heroikoei eskerrak, beren ikaragarrizko negozioa egin gabe gelditu dira jesuitak euskararen kontura.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0613 Diego Goitia aulestiarra, XVIII. mendean bota zituzten jesuitetarikoa zen eta garaiagatik eta orduko beste zenbait jesuitak egin zituzten euskarazko lan bikainegatik bere lana garrantzitsua izan zitekeala iduritu zitzaidan.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0618 OHARRA: Joan Goikoetxea Maiza jaunak, batzarrean adierazi zuenez, Diego de Goitiaren lanek beren garrantzia dute historiaren aldetik, deserritu aurretiko jesuita euskaltzaleekin eta restaurazioan partaide izan eta ondorenekoekin izan zuen loturagatik.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0138 Dena den, aldeak alde, Jesuiten eskolak badu oraino jarraitunik: grekoa da euskara kultoa lantzeko bidea.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak etxde 0362 Horrela zetzala, Aita Gordoa jesuita, haren arima zuzendaria heldu zen eta Olio Saindua eman zion.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0015 1731ko urte horretan Gaztelauko jesuiten Probintzi-buru Aita Manuel de Prado da, Mendiburuk Villagarcian nobizio zelarik etxeko Erretore izan zuen bera; Salamankako Errege-Ikastetxeko Erretore, aldiz, Aita Antonio Cifuentes.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0041 Gertari guzti horiek zirela bide, mila gezur eta marmar gaixto barreiatu zen Gipuzkoan zehar eta jesuiten kontrako gaitzerizte eta gorroto itzala sortu: .

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0041 Orduko Frantziatik jaurtiak ziren jesuitak eta haietarik asko Donostiara, Loiolara, Iruñera etab. etorriak. Baita Portugaletik ere.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0041 Frantziako jesuiten alde idatzitako zenbait liburu gazteleratu zituztelako Tolosan, .

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. zabala 0043 Jesuita sartu zen, baina hauek hemendik bidali zituztenean bere herrira itzuli zen, eta bertako erretore izan zen hil arte.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0017 Batxilerra ere bertako lizeoan estudiatu zuen, 1830etik 1835era (3) Behiala jesuiten ikastetxea izan bazen ere, Estatuaren eskola bilakatua zen 1815az gero. 400 ikasleetatik gehienak katolikoak ziren. J. H. Wyttenbach, bertako zuzendaria, pentsamolde liberalekoa zen, eta pentsa daitekeenez, Karl gazteak hartu zuen irakaskuntza ere aurrerazalea eta ilustrazioko ideiez kutsaturikoa izan bide zen. Marxen pentsaeraren sorburuetan XVIII mendeko materialismoak eta ateismoak izan zuten eragina eta pisua ikusteko: .

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/3 0012 Modernotasunaren aldeari dagokionez, unibertsitate, biblioteka eta museo zenbait ba ditu; azken hauen artean Arte kolonialarena eta Jesuitena (Corocollao`ko museoa) bereziki aipagarri dira.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0037 Denbora haietan zuen hasi bere hiztegia, Lhande jesuitak.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0230 Orixe ia ez da mutiko jesuita sartu berria, amonagandiko sinesmen sinple eta errazekoa, bere meditazioan Uitziarrekin Pange lingua eta Lauda Sion kantari ibil zitekeena.

57. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0055 Ez da ageri Jesuiten nagusien erantzun argirik.

58. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0055 Jesuitek berentzat nai omen dute totum honorem.

59. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j. goikoetxea 0039 Frantzi-arnasako ekintza zalduntxoena, gaztel-lurretik aizatua jesuitena, puntu desberdiñetik jo-muga berera begiratzen zuten biek: teknikaz, jakituriz, izkuntzaz, literaturaz eta erlijioz Euskalerria berritu, alegia.

60. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j. goikoetxea 0041 Emezortzigarren urtean Villagarcía de Campos-en jesuita sartu ta, Palenzian eta Valladolid-en apaiztarakoak bukatuta, Euskalerrira itzuli zan mixiolari, gogojardun-zuzendari ta euskal idazle; Carlos IIIgarrenak erbesteratu ta, irurogei ta zazpi urtekin, Italia-ko Castel San Giovanni-n orain berreun urte illik (1770).

61. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak in: franzisko iturzaeta bertsolaria 0012 Jesuitak Iturzaeta`ri ematen zioten bertsolariak ekartzeko kargua.

62. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0339 Urrengo urtean 1767, ain zuzen, Jesus`en Lagundia Espaiña`tik jaurtia izan zan, eta jesuitak beren etxeetatik sakabanatuak.

63. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0064 Eric de Rosny 59 urte, jesuiten Aita Probintziala Afrikako Sartaldean, Camerum'en azterketa batzuek egin ditu gaueko maixuen artean eta oietako Nganga-Azti batek begiak iriki dizkio gaueko gauzak ikusteko, azpitik dabilizan ikusi-eziñak ikusteko.

64. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0064 Amairu urte ondoren, Duala uriko auzo baterako eskatu zuen jesuitak eta ara bialdu zuten.

65. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0064 Jentilla zan eta poligamoa, Eric, berriz, katolikoa eta jesuita-apaiza.

66. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0435 Onhartu zaukun eta bere nota guziak igorri zauzkigun berehala: 1.938-an hiztegia bururatua zen: atsegin hartu ginuen eta aita jesuistak nolaz ez?.

67. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0435 Un maampicirc;tre humaniste Le Père Longhaie liburuak orroit-arazten du jesuita predikari gaiek ukaiten zuten erakaspena.

68. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak a. luberriaga 0197 Huna zonbeit izen: - J.B. DUHALDE, Uhaldekoa, jesuita, olerkilari eta predikari aipatua.

69. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak ardoy gog 0165 Eginbiden legea eta dohatsutasuna jendearen ohiduretan irringarri dira (hola hola dira edozoin erlijionetan: ezen giristinoena ere ez da berdin Liburu Sainduetan eta casuistes edo kontzientzia xilatzen (5) Hau xixtakoño bat ote... jesuiten kontra? Ez da erreza ezetz (ari direnetan).

70. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Nekazal gizartean eta Jesuitetan hezia.

71. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Jesuitek beren konpainiatik kanpo uzten dutenean 35 urtetako gizon larria da ez ume mukizu bat eta ordurako emana izan zaion hezkuntza Jesuitikoan suztarrak sakon botata dauzka.

72. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak gmant 0001 Eta Mallorka`n gertatua: Jesuita bat gazteleraz ari zan Jainkoaren itza adierazten, eta berakin eraman zuan laguna, San Alfonso Rodríguez, otoitzean ari zan.

73. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 JESUITAK eta NIKARAGUA

74. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Orain bertan jesuita bi Nikaragua`ko Gobernuan ministro dira: Cardenal eta Parrales, oker ez ba`nago.

75. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Emengo jesuita euskaldun bi, Erri Irratia dalakoaren zuzendaria dan Lekuona ta ELA sindikatuaren aldizkarian redactor dan Bengoa, Nikaragua`n izan eta ibilli ziran aurreko udaraz.

76. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Eta ez da arritzekoa: batetik, jesulagun biak beartsu dira, eta bestetik Sandinista-Gobiernuak baditu jesuita bi ministro.

77. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Erri-Irratiaren zuzendari dan Lekuona jesulagunak zenbat elkar-izketa ta irratsaiotan itzegin-erazi zion Fernando Cardenal jesuita sandinista ministroari? Eta... nola? Alderdi onak eta akatsak aztertuz, alderdikeriarik gabeko iritziak zabalduz? Nork sinistuko du olakorik? Ez da bere Gobiernuaren kritika zorrotza ta zuzenekoa egiten duan ministrorik.

78. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Eta nortzuk ziran tarteko? Erlijiosoren batzuk? Misiolariak? Caritasen elkartekoak? Eliz-erakunderen bat? Biaramoneko egunkarian agertu zan argazkian, txantxetan ere Lekuona jesuita ageri zan, maikoen erdian eta buru.

79. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Jesuitek eraturiko ekiñaldia ote zan beren eskuz burutzekotan?.

80. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Beraz, iñolako eliz-elkartearen bidez antolatua ez da ekiñaldi ori, jesuita bat mai-buruan ageri ba`da ere.

81. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Nik beintzat, Franco`ren propaganda egiten zutenei sinisten ez nien bezala, Sandinisten zabalkundea egiten dutenei ere ez diet sinisten, ezta jesuitak ba`dira ere.

82. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Pedagogian, Patxi Altuna jesuista ongi ezagutuak hasi du bere mintzaldia erranez: euskara jakin nahi duena mintza bedi eta irakur beza! Nola eta nori mintza, zoin liburu irakur? Berak Donostian egin duen experientzatik, 8 edo 9 urtez, gogoak hazi ditu: haste-hastetik behar dela, euskaraz mintzatu, lehen erakaspenetik, eta 7 ordu behar direla ikasgai bakoitxarentzat.

83. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1986 0001 Eta gero aita Donostia, aita Olazaran, aita Riezu eta beste zenbait dotzena kaputxino, jesuita, fraile edo apez bezala, aita Damaso Intza-koa ere Erromako manuen arabera desterrurat igorriak izan ziren, bakearen eta fedearen izenean.

84. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1982 0001 Duela hirurogeita hamasei urte Urnietan jaioa, jesuita sartu zen.

85. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zubk 0001 Ango jesuita bategaz orduetan bere kezkak agertzen jardun ondoren, arek esan eutsala: Ai, txotxo! Gaurko gauzak! Ondo ikusita dagoz emengo goraberak.

86. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zubk 0001 Adiskide kezkatiaren jesuita lagunaren kontua luzera dua.

87. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. otaegi 0001 Gaztezaroaren atetara iritxi eta, jesuita sartu zen 1905ean Xabierren.

88. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. otaegi 0001 Oso gogor egin zitzaion jesuita ezin izana.

89. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. otaegi 0001 Jesuitetatik irten eta Bilbora Azkuerekin Euskaltzaindiako bulegotan lan egitera, bai eta Euzkadi egunkariaren euskarazko sailaren arduradun Kirikiñok utzi zuenean.

90. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j.m. iraolagoitia 00104 - Donostia Herri Irratian irratsaio batzuk eskeintzen ziren euskeraz. 70ean jesuitek hartu eben eta euskeraren presentzia gehitu egin zan.

91. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00109 Elizgizona izan zen, jesuita hain zuzen ere.

92. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0173 Elizgizona izan zen, jesuita hain zuzen ere, Bilbon sartu zelarik Jesusen Konpainian.


93. 1991> euskara batua literatur prosa k. izagirre 00138 Eta zuzendari jauna, mesedez, ez dut ez dominikorik ez jesuitarik ez ezertariko fraiderik gura inguruan ez gaur eta ez bihar!

94. 1991> euskara batua literatur prosa i. aldasoro 00243 - Jesuitek goi-mailako klaseen beharrei erantzuten diete - esan zuen M'Coy jaunak.

95. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.a. elkoroberezibar 00047 Martiriek bazekiten zein gurutze zegokion bakoitzari, aldez aurretik neurtu baitzituzten. Gurutzeratu baino lehen, frantzizkotarrek eta jesuitek elkar barkatu zuten. Gurutzeak hi metro ingurukoak ziren, bi besodunak eta ipurdiaren parean sedile edo irtenune bat zuen egurrak gurutzean tente egon ahal izateko.

96. 1991> euskara batua saiakera-liburuak palt 00023 JOSE INAZIO ARANA JESUITAREN BIZITZA (1838-1896) - II

97. 1991> euskara batua saiakera-liburuak palt 00032 Azpeiti-Azkoitiko handizki eta jesuita batzuek (Landak, Etxabek; Olanok, Garziak, Garziarenak) bilera dute Azpeitian Altuberen etxean cuestión de libros y biblioteca. Handik egun batzuetara un tiro de noche a la casa de Altube.

98. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00005 Apostoluaren bizilekua txabola txiki bat zen, eskola, eta 20 bat jesuita eta indiarren bizilekua zena aldi berean. Suaren berotasunez, ehiza edo belarrak janez bizi ziren. Jesuitek indiar hauei lanbide ezberdinak irakasten zizkieten: artzantza, igeltzaritza, arotzlana, Antxietak alpargatagintza ere irakasten zuen. Medikuntza naturista ere praktikatzen zuen Antxietak, indiar gaixoei sendagaiak eta jatorduak ipiniaz.

99. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00027 Brasilen pakea sendotzen zihoan, alde batetik tamoioekin egindako ituna ondo zihoan eta bestetik frantsesen presentzia ezerezean gelditu zen. Egoera horretan oinarrituz jesuitek Brasil probintzia erlijiosoa antolatzeari ekin zioten. Horretarako esan behar da gerora Rio de Janeiro izango zenaren lehen urratsak finkatu zirela. Garai horretarako M. Nóbrega oso zahartua zegoen eta aldaketa eskatu zuen.

100. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00046 Guaraparim aldeia 1558 urte inguruan sortu zen garai hartako temiminos indiar multzo batekin Jaguaraçu, buruzagiaren gidaritzapean. Aldeia honen lehen urratsetan inguruetako aldeietako jesuitek egiten zituzten eliz lanak. 1580 urtean Anchieta probintzial zela herri nortasuna hartu zuen eta geroztik elizgizonen presentzia normalizatu egin zen.

101. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00090 1587 urtearen erdialdera Antxieta, probintziak izanik, Rio de Janeiroko jesuiten ikastetxea bisitatzen ari zela, jakin zuen Rio Janeiroko itsas adarraren beste aldean San Lourenzo aldeia deiturikoan (gaur egun Niterói hiria bezala ezagutzen dena), abuztuaren 10eko San Lourenzo jaiko ospakizunak prestatzen ari zirela eta ospakizun horietako bat Pregaçao Universal antzerkia zela.

102. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 1959 urtean Mendi de Saa gobernaria Bahian itsasoratuz bere gudari taldearekin hegoalderuntz abiatu zen, Ilheu, Porto Seguro eta Espiritu Santoko kapitani desberdinetan gudariz eta untziz bere gudari taldea hornitzen delarik. Gerla hau politikoa ez ezik erlijiosoa ere bazen, frantsesek beraiekin batera apez calvindarrak ekarri baitzituzten; hori ezin zuten onartu eta Europan heresismoaren kontra bezala, Brasilen ere jesuitek gerla irekia hasi zuten.

103. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 Egoera honi irtenbidea aurkitzeko Mendi de Saa eta jesuitek indiar jentil hauekin pake ituna sinatzea ezinbestekoa dela uste zuten, erasoak eta frantzesen presentzia behin-betirako uxatzeko.

104. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 1563ko apirilaren 19an San Vicente kapitainiatik M. Nóbrega eta J. Anchieta jesuitak eta Antonio Luis portugesa abiatu ziren indiarren eta portugesen arteko pakearen bila. Iperui bailaran tamoioen Herri Batzarreko buruzagiarekin maiatzaren 5ean topatu ziren. Indiar jentilekin hilabeteko harremana izan ondoren, M. Nóbrega S. Vicentera itzuli zen, Mendi de Saari pakearen baldintzak azaltzera. Indiarrek gibel beldur ziren, Nóbrega ez zela itzuliko uste baitzuten, horrela Anchieta eta Antonio Luis beraiekin gelditzera behartu zituzten, Anchietak berauen hizkuntza eta ohiturak ezagutzen zituelakoz.

105. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 00035 Azpimarratu beharra dago misiolarien eta oso bereziki jesuiten eragin izugarria XVIII. eko kristau kontzientzien moldaeran: euskararen jabe izateak kontrol zuzenagoa eman zien, baserri munduan batez ere.

106. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00063 DURANGON JESUITETAN

107. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00063 Eta aitak apaizen bati azalduko zion kontua, zeren bestela ez dut ulertzen aldaketa hori, ni Eibarrera ordez Durangora jesuiten San Jose ikastetxera eramatea alegia.

108. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00075 Caracastik bost kilometrora zegoen jesuiten etxea.

109. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00075 Euskara konturik ez. Bakarrik, botoak egin genituenean, jesuita batzuk etorri ziren ospakizunetara, eta orduantxe Agur Jesusen Ama eta San Inazioren martxa abestu zuten, nire omenez.

110. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00075 Kolonbian jesuitak utzi eta berriro Venezuelara etorri nintzenean.

111. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. murua 00075 Jesuitek Venezuelan beraientzako seminariorik ez zeukaten, Nobiziatu hori bakarrik. Orduan, jarraipena egiteko, Kolonbiara. Bogotara

112. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j/j. aizpurua 00110 Gero Teilhard de Chardin jesuita ere ezagutu nuen Paleontologia Institutuan.

113. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0047 AKBAR ENPERADORE MOGOLA BI JESUITEKIN DEBATE BATEAN:


114. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0037 Bertan, jesuita izateko gogoa barneratu eta urte bat geroago, 1708.ean, Jesusen Lagundian sartzen da eta deboziozko botuak egiten ditu.


115. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0037 1708.eko azaroaren 18ean jesuiten legezko bi urtetako debozio botuak egiten ditu Villagarcia de Campos-eko nobizio etxean, Valladoliden.


116. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0037 Esan beharra dago bide berbera hartzen dutela aldi hartan Galiza, Santander eta Gaztelakoekin batera Euskal Herriko jesuitagatik: Larramendiren adiskide eta euskal gaietan jarraitzaile gertatuko ziren Mendiburu eta Kardaberaz, izen batzu aipatzearren.


117. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0037 Hemendik, Salamancako unibertsitate pontifizioan dagoen jesuiten ikastetxera joango da, zertara eta teologiaz jakitun izatera, 4 urtetan zehar ikasiko duena, 1716tik 1720. urtera bitartean.


118. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Espainiako giro politikoan jesuiten ordena erlijiosoaren aurkako haizeak dabiltza, eta zentsuragilea Lagundiko buru dena, horretaz jabeturik, idazkian barrena azaltzen diren agintariekiko zenbait aipamen konprometigarrik izan dezaketen eraginaz kezkatzen da.


119. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Jesuita baten eginkizuna ez da inolaz ere politikari boteredunak kritikan jartzea.


120. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0065 Halaxe pentsatuko zuen nonbait jesuiten buruak egin zuena buru zezan.


121. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0077 Larramendik berak aitortzen digu azaletik bederen hiztegiko hitzaurrean: garai hartako hainbat fraile, apaiz, jesuita eta orohar ikaslek, urte luzetan Euskal Herritik kanpo ikasketak egin eta gero etxeratzean, mutikoskorretako euskara zeharo ahazturik zekartela, eta hain zuzen berari ere gauza bera egokitu zitzaiola.


122. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0077 Hala, berreuskalduntzearen teoria hau aurrera eraman ahal izateko, zenbait xehetasun froga aurkezten ditu ikerleak: Loiolako liburu zaharretako batean, 1734. urteko barne egunkarian, irakur daitekenez, jesuiten etxe honetan 10 hilabete zeramatzala Hoy ha predicado el P. Larramendi en bascuence el primer sermón de su vida.


123. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0057 Mirariak jesuiten zientziapean

124. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0044 Barnealdeko herri batean, Azkoitian, zegoen ordea solaskide-talde dinamikoena: Azkoitiko zalduntxoena (horrela deitu zien ironiaz jesuita batek).

125. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0218 Andre honek, itxura denez, diru puska haundiak zituen jesuitei emanak Wuhun mojen kolejioa egiteko, eta horregatik ematen dio haren berri xehero kartan.

126. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0218 Txinako usarioak eta Kode Zibil sonatua errotik aztertu omen zituen, eta kristautasuna hango legetara egokitzerakoan Mateo Ricci italiar jesuitaren teoriak hartzen omen zituen eredutako.

127. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0218 Ricci honen ereduak gatazka haundiak sortu zituen jesuiten artean, hango kulturarekin nahasten hasiz gero kristau legea arriskuan paratzen omen zuelakotz.

128. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0218 Hasieran aipatu dugun liburukian hala dio José Dorronsoro jesuitak leitzar jakintsuari buruz:

129. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euskal margolariak 0123 Umezurtz gelditu zen txiki-txikitan eta haurtzaroa Elgeta, Aberasturi eta Villanueva de Valdegobían eman zuen Urduñako Jesuiten ikastetxean internaduan sartu zuten arte.


130. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0301 Eta da euskal akademiako prefektu izendatu zutela, lehen izendapena jesuiten artean 32 Euskal Akademia hau 1922ko urriaren 3an sortu zen, berorren helburuak arautegi batean finkatzen zirelarik. Patxi Altunak honela iruzkintzen du Orixeren izendapenari buruzkoa: Sortu da euskal akademia; berorren bizi-indarrak eta dinamikak urraraziko ditu gero muga eta baldintza horiek. Izan ere, norbaitek idatzi beharko zuen, bada, Deya -n! Arau horiek ezarriz ordea, bere burua zuritutzat ematen zuten Agintariek eta hor konpon gero, nolako euskara ikasten zuten gazteek! Hori beren gain geldituko zen eta batez ere Akademiaren buru izendatzen zutenaren gain. Eta badakizue nor izendatu zuten, Orixe, lehen nazionalista zelako salakuntza sartu ziotena (Ibid., 111 or.)..


131. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0014 Baina eztabaida hartatik, Rafael Agirre jesuita teologoak bukaeran egindako baieztapenak nahi ditut ekarri txoko honetara.

132. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0014 Hauxe polita! Jesuita batek, teologo batek, apezpiku batek gobernu eta alderdi politiko baten jokabideak lasai sala ditzake, Ebanjelioaren argiz zoko guztiak argitzeko eginkizuna omen duelako.

133. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0014 Jesuitatzat jo nuen lehengoan Rafael Agirre, Deustuko teologia irakaslea delako.

134. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0014 Baina jesuita guztiak ez daude Deustun eta Deustuko guztiak ere ez dira jesuita, agi denez.

135. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0017 Segurtasun neurri ikaragarriak hartu ziren atzo El Salvadorreko hiriburuan jesuiten hilketagatik 9 militarren kontrako epaiketa zela eta.


136. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0017 JESUITEN HILTZAILEAK EPAITEGIAN


137. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1994 0027 La solidaridad necesaria en un mundo de injusticia y desencanto hitzaldia eskainiko du Jon Sobrinok Groseko Jesuiten Ikastetxean 19.30etan.


138. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.l. zurutuza 0004 Ordurako jesuitak (teatinoak) aspalditxo etorriak ziran Japoniara: lehenengoa, Xabierko Frantzisko 1549an, abuztuko Ama Birjina egunez.

139. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.l. zurutuza 0004 Eta horrela, 1587an Hideyoshik desterru ediktoa eman zuan jesuiten kontra.

140. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.l. zurutuza 0004 Eta juezak gora! esan-hala, jaso zituzten 26 gurutzeak: erdian aita Pedro Bautista, bere eskubitara aita Martin, ezkerretara Antonio mutikoa, eta alde banatara gainetikoak, haien artean hiru jesuita, japoniarrak hirurak.

141. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... e. jimenez 0020 Gogoan hartzekoa da, hildo honetan, ibaia bera izan dela eskizo-frenia hori markatu duena, nahiz eta Arestiren poeman aipatzen diren ijitoak eta Jesuitak alde berean egon, zeren hala badaude ere, historiak, berau ere suge, izan ohi dituen bihurrikeriengatik bait da.