XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak f. azorin 0014 Laugarren kapituluan, karaktere hedakorren zenbatespenean, globaltasunaren eta agregazioaren nozio batzuk adierazten dira, batez ere hedadura edo tamainari eta populazio bateko unitateen balioen totalari buruz.

2. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak f. azorin 0014 Boskarren kapituluan, Aplikazio espezifikoetan, X-metrietatik, hau da, Estatistika, Matematika eta Informatika jakintzaren X alorrera aplikatzen dituzten disziplinetatik, abiatuz, Taximetriari eta Mordoen Analisiari buruzko eta sailkapen politetikoetarako karaktereen hautespenari buruzko nozio batzuk ematen dira.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00025 1 - Badira kontzeptu batzuk, aurreko ikasturteetan ikasleek jadanik ikusiak, plano metrikoaren nozioa beharrezkoa dutenak.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00044 Egungo Semiotika Hjelmsleven hainbat nozioz baliatu da bere teoria eraikitzeko (adierazpena-edukina, semiotika konnotatzailea eta metasemiotika...).

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00025 1.- Badira kontzeptu batzuk, aurreko ikasturteetan ikasleek jadanik ikusiak, plano metrikoaren nozioa beharrezkoa dutenak.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak sopena 1980 0003 Adibideetan ahaleginak egin dira esaldiaren baitan elementuek duten banaketaz haurrek noziorik oinarrizkoena eduki dezaten.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0060 Beste hitz batez esateko, ezagutza-kopuru soila eta gorengo nozio eta printzipioetan irakaskuntza logikoak eta praktikoak, pertsonaren jarrera emozional guztiak kutsatu behar ditu.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0350 Horrela, Leninek zabaldu egiten du Marxen finantz kapitalaren nozioa.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak jokobild 0019 ALDAERAK:(1) Jokoa bideratu paper batetan hitz edo esaldi prestatuekin, hiztegia edo zenbait nozio orokor berrindartzeko asmoz.

10. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0411 14.2.3.3. Aspektu burutuaren balioak Formalki burutu deitzen ditugun zenbait formatan bi nozio gurutzatzen dira: iraganaldia (denbora nozioa) eta perfektua (aspektua).

11. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.a. elkoroberezibar 0056 Txabusina jantzi eta iluntasunaren babesean sukalderuntz jo nuen, baina ilunegi zen dena, denboraren nozioa galdu izan banu bezala sentitzen nintzen, goiza izan beharko luke, eta telebistako meteorologoaren hitzengatik eguzkitsua gainera.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak habe 0014 Mintza-jokabiderik arruntenetatik hasi dira hizkuntzalariak, eta gero nozio bereziak zerrendatu dituzte: nortasuna, etxea, salerosketak, etab.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak habe 0014 Eta, azkenik, nozio orokorrak ere zehaztu dituzte.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0031 Beharren analisia Ikasle batek edo ikasle-talde batek dituen hizkuntzazko beharrizanen analisia, trebetasunen, egituren, funtzioen, nozioen, hiztegiaren, etab.en ikuspegitik.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0034 Textua Feuerbachen pentsaeraren menpetasun estuan dago gizakiaren definizioan (beharrak dituen izaki sentikorra, gizakiaren existentzia generikoa eta indibiduala...) nahiz alienazio nozioaren erabileran.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak n. balluerka 0113 Modu berean, determinismo mekanizistaren eta determinismo probabilistaren artean bereizten du (Wallace,1962:750), nortasun eta kulturaren definizio kuasi-estatistiko bat laboratuz, non maiztasuna bi aspekturen osagaien elementu mugatzailean bihurtzen bait da, bai kulturaren eta bai pertsonaltasunaren ikasketan kontzeptu esentzial gisa, uniformetasun nozioaren orde jarriaz.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. lekuona 0225 Nozio horiek sortu zireneko literaturaren aztarrenak dira.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0048 Hauekin batera bada funtsezkoa gertatzen den nozio bat, biziak hartzen dituen forma ezberdin guztiak bateratzen dituena.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0048 Badu nozio honek genetika-lanerako ondorio ikusgarririk; hauen artean, edozein bizitza-motatan eginiko azterketetan lorturiko informazioa, beste guztietarako probetxagarria gertatzea edo bizidun-mota batzuk sintetizatzen dituzten gaiak, gainontzekoentzako baliagarriak izatea, garrantzi handikoak izan daitezke oraingo honetan.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. ortiz de urbina 0343 Peiok Miren ikusi du bezalako perpaus bateko osagai guztien permutazioak dira onargarriak euskaraz. Maiz askotan subjetu - objetu - aditza ordena oinarrizkotzat (markatugabetzat) hartu bada ere, datu hau ez litzateke, Rebuschiren ustez, hatsarri sintaktikoen ondorea izango, baizik eta Ezaguna Berria Aditza + INFL ko funtzio pragmatikoen isladapena. Informazioaren banaketa Ezaguna Berria Aditza + INFL ren arauera eratuko litzateke, osagai pragmatiko hauen gauzatze markatugabea koa izango genukeelarik: ampsup13; Rebuschik ez du aztertzen subjetu edo objetu etiketek teoria honetan izango luketen edukia, deribatiboa ala jatorrizkoa. Bestalde informazio berria, informazio ezaguna nozioak ere nahiko irristakorrak dira.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0155 h) Pedagogia: Nozioen definizioak, terminoen aurkezpena, edozein iharduera pedagogikoren oinarrian dago.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Hauetan ez dago erizpide bateraturik, termino baliokidea ematen dute, baina kontzeptua ez dute argitzen, eta nozioa jakiteko erderazko hiztegietara jo behar dute.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0163 Guzti honi gehitu behar zaio, gaur egun, terminologia eleaniztuna egin behar dela, hots, beste hizkuntzen terminologiak aztertu behar dira, oso lagungarriak eta argigarriak izaten baitira nozioak argitzeko.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0400 Hala eta guztiz, nozioak adierazteko bideak argiak nahiz isilekoak izan daitezke, alde batetik; eta sistema gramatikalean zuzenean enbortuak nahiz ingurukoak, bestetik.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0400 Euskarak denborazko nozioak adierazteko gutienez baliabide desberdin bi dituela ikusi dugu, hots, atzizki sistemako alternantziak eta denbora adberbioak.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0400 Bi mota hauek bereiz ditzakegu esanez adizki sisteman denborazko nozioak gramatikalizatuak direla (ditut/nituen), eta aditzondoetan, berriz, lexikalizatuak baina ez gramatikalizatuak (orain/orduan).

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0400 Kapitulu honetan euskarak, eta zehazki euskal adizki jokatuak, denborazko nozioak nola gramatikalizatzen dituen aztertuko dugu.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0400 Galdetu beharko dugu, hasteko, zein nozio gramatikalizatzen diren euskaraz, hizkuntza guztiek ez baitituzte denborazko nozioak modu berean bereizten eta sailkatzen, lekuzko nozioak, koloreak eta abar sail berdinetan banatzen ez dituzten bezalaxe.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. apalategi 0013 Ezpairik gabe, nozio horiek baliozkoak dira sistima xinpleen kasuan, baina, analisia aplikatzen zaion alorra, sistima soziokulturalarena bezala konplexua, irekia eta bizia denean, ez da aski.

30. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. agirre 0002 Hangoak espazioaren eta denboraren noziorik gabe bizi dira eta guk ere gauzak lasai hartzen ikasi dugu, bestela akabo.

31. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00092 Lehenengo eta behin, begi bistakoa den oharpen bat egin behar da bi termino hauen arteko erlazio asimetrikoaz. Hizkuntza termino absolutua da, berez ulertzen dena, hots, bere buruaz kanpoko beste errealitate bati erreferentziarik egin gabe definitzen dena; horrela, hizkuntzatzat jotzen ditugu turkiera, katalanera, japoniera, euskara, etab. Dialektoa, ostera, nozio erlatiboa da, ezinbestean aurreko kontzeptuari lotua ulertzen duguna; alegia, dialektoa beti hizkuntzaren baten dialektoa izango da, termino horri ez baitagokio berezko izate beregainik. Hortaz, beti hizkuntzaren baten dialektoez (katalaneraren, frantsesaren edota euskararen dialektoez...) mintzatuko gara.

32. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00399 Horrek berarekin darama, baita ere, kontsumitzaile irudia eta goi-esparruetatik datozen orientabideak jarraitzen dituen indibiduo irudia baztertu beharra, eta horren ordez, erabakiak hartzeko prozesua zuzentzen duen eredu soziopolitikoaren eraldaketan parte hartzeko antolatu den lagun-multzo nozioa geureganatu beharra.

33. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura n. anzizar 00044 Arnasa gabe nengoen eta kolpearen ondorioz, errealitatearen nozioa galtzen joan nintzen.

34. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0122 Zeren zuri galdegiten dizut, Filokle: ba al dago ezer teologian zure ustez entusiasmoarekin antz handiago duena jainkozko maitasunaren nozioa baino?


35. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0122 Orain suposatzen dut, ausarta izanez, onartuko duzula nire laguna erlijioezatik nahiko urrun dagoenaren froga mamitsu gisa zera: balio duela erakustea nozio hori bereganatu duela, eta pentsatzen duela teologiaren arazo nagusi hau argitu egin daitekeela, are erlijioari kontrajartzen zaizkion horientzat ere ezagunak diren argumentuekin.


36. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0221 Baina zerbait, orduan zerbait, irrigarria da; eta gauzen lotsagarritasun eta irrigarritasunaren nozioa, dirudienez, zuzena da.


37. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0221 Baina nola erabiliko dugu nozio hori?


38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00448 Zailtasun asko aurkitu ditugu euskal segmentuak mugatzerakoan. Izan ere, hainbat kasutan, euskal testuan, izen-sintagma-mailakorik gabe, esaldi-mailako ala paragrafo-mailako baliokidetza (Zierer: 1979) aurkitzen dugu. Esan nahi baita, IS egitura sinpleko erdal terminoaren ordainetan, erlatibozko perpausadun ISak, aditz-sintagmak edo esaldiak aurkitzen ditugula hainbat kasutan. Balio nozional hura garraiatzen duen segmentu laburrena mugatzea batzutan ezinezkoa da, bereziki beste informazio gehigarririk ez eramatea nahi bada; esaterako, transposizioak eta modulazioak (Vinay J.P., Darbelnet J.: 1977) dauzkaten itzulpen-baliokideetan. Adibidez, administración de justicia-ren euskal baliokidetzat zuzenbidea eragiten dutenak segmentua aurkitzen dugunean, edo contrato de adhesión nozioa adierazteko euskaraz amore emate hutseraino iristen den moduz eroste itzuli denean.

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Gabriella Fiorik ohartarazi duen bezala: inpregnazioa instalatzen da; izan ere, hiru nozio sanskritok leku natural bat aurkitzen dute haren hausnarketetan: atman, printzipio izpiritual indibiduala; dharma, legea, eginbeharra; guna, naturaren kualitate osagarria. Une horretatik aurrera, ez du itzultzen. Azpimarratu, itaundu, alderatu egiten du bere Cahiersetan jarraitzen duen elkarrizketarekin.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00046 Italiako tratadista handiei buruzko komentarioak gehitu zituen bere liburuan; euklidiar aritmetika eta geometria nozioak; horrekin, beraz, gure arkitektoak garai hartako artisten liburutegi guztietan zegoen Euklides ospetsurik gabe ikasi ahal izan zuen.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00030 Marxek produkzio-moduak aipatzen zituen eta nozio hori sistema ekonomikoaren antzekoa da. Marxek zioenez, une historiko bakoitzean gizarte bakoitzaren ezaugarria bere produkzio-modua da.

42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00052 Errendimendu nozioa askotan erabiltzen da produkzio-faktore baten (lanaren, kapitalaren lurren) produktibitate fisikoa neurtu eta adierazteko. Faktore horretako unitate bakoitzeko lortu den produkzioa da.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak erlijioak munduan 00068 Adimen-formazioak nahimenaren ekintzak eta asmoak biltzeko gai dira. Asmoa ekintza bezala harturik oinarrizko nozioa da budismoan. Asmoak, besterik gabe, ondorioa berarekin dakar.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00007 Sarrera-probak hiru atal dauzka eduki doktrinal gisa: lehena, erreakzio kimikoen alde estekiometriko eta energetikoei dagokie; bigarrena, orekan (homogeneoan eta heterogeneoan) dauden sistemei eta oreka-mota desberdinei, dagokie; horretarako aurretiaz sistemen garapen denboralaz (zinetikaz) nozioak sartu beharko direlarik; eta bukatzeko, gehiago izaera transbertsal eta integratzailez, ezagumenduen sakontasunezko izaeraz baino, Kimika Ezorganikoa eta Kimika Organikoa hartzen dira, azken hau intentsitate handiagoz, beraren alde industrialak, eragin soziala eta ingurugirokoa, eta abar.

45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00020 0.1. EREMUARI BURUZKO NOZIO MATEMATIKOA. EREMU ESKALARRA ETA BEKTORIALA

46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00242 Beraz, elektrizitatezko gainazal-geruzak errealitate fisikoa du eta interesgarri bihurtzen du; gainazal-dentsitatearen nozioa.

47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00144 C. Azkenik, paragrafo honetan landutako nozioak, funtsean, ez daude oso urruti balioak izena eman diogun horretatik.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 00125 Hiztegia aukeratzearen historia hizkuntza bateko hitzik baliagarrienen zerrenda egiteko bideak aurkitzean datza oso-osorik. Nahiz eta aukera egiteko benetako irizpide bakarra erabilgarritasuna den. Hizkuntzen irakaskuntza/ikaskuntzarako hitz-zerrendak egiteko kaleratu diren irizpide guztien xedea da nozio zabalegi hori objektiboago bihurtzea; horretan saiatu dira denak.

49. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1998 00092 Orain arte estraineko azpiataletan nozioen sailkapen orokorra eta bi urratsekoa nola egingo dugun ikusi dugu zehaztasunez.

50. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1998 00092 Hemendik aurrera nozio horien neurketa eta lanketa nola egingo dugun azaltzen ahaleginduko gara.

51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1999 00149 Muga hauen gainetik, gizarte generoko sistemaren nozioa sartzea, beste edozer baino gehiago erabiltzen da emakumeen egoerari buruzko ikerketetan.

52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00023 Nozio honek agintea ondorio bat delako sentimenduaren kontra jotzen du.

53. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak dblexik 1062 Literatura batzordearen lana da euskal metrikan diren nozioen eta hiztegiaren finkatzea, irakaskuntzak ukan dezan batasunerako bide bat.


54. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 0115 Subjetuaren konpetentziaren eta aktuazioaren arteko desfasearen arazoari irtenbide bat ematearren ikertu dira bitarteko eskema hauek: eragiketa konbinatorioak, proportzioak, bi erreferentzi sistemen koordinazioa, oreka mekanikoaren nozioa, probabilitatea, korrelazioa.


55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0166 nahiz, dirudienez, bi talderen mundu fisikoaren aspektuen eta atributu moral eta metafisikoen arteko dikotomia simetriko eta orekatu baten ondorio gisa pentsatua dela: hau da, gorago proposaturiko nozioa apur bat orokortuz tipo diametraleko estruktura bat;

56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bakearen dk 0285 Bestalde, aipatu behar da talde menperatzaileekiko partaidetzak, subjektuen bakearen definizioa nozio tradizionaletan oinarritzea inplikatu duela, nozio hauen arabera, ez legoke egitura mailako aldaketaren beharrik.

57. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0176 - beren zentzu logikoagatik: arlo horretako nozio desberdinak haien inguruan egituratzeko.

58. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0460 Nozioak esanahi kontablea dauka, hasierako ondarearekin konparatuz azken buruko ondareak daukana: irabaziak baloretan daude eta dirutan adierazten dira.

59. 1991> euskara batua saiakera-liburuak artistas 1995 0446 Tortso-sail bilus hauetan ez dago ez bururik ez hanka eta besorik, eta anatomiazko xehetasunik txikienak ere lantzen zentratzen du bere egitekoa, batek esango luke, asmo verista klasiko batekin eginak daudela beren nozio kreatzaileagatik (Sanchez Mazas-ek soneto bat eskaini zion tortsoari, hau moda greziarrari esleituz).

60. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0183 Fisiologia tradizionaleko nozioei jarraituz, odol emankor bi daude: uteroko odol gorria (emakumeak egiten duen ekarpena) eta odol xuria (gizonak ezartzen duen esperma).

61. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0031 (...) gizakietarik gehientsuenak ez du inoiz izan nozioak abstraitzeko asmorik.


62. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0053 (...), beren printzipioek eraginda adierazi duten materia edo gorpuztun substantziaren deskripzio lainotsu eta zehazgabeak eta Aristotele eta beronen jarraitzaileengan aurki daitekeen materia prima delakoaren antigoaleko eta hain irrigari utzitako nozioak.


63. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0075 55. Baina, bigarrenik, nozio bat hain unibertsalki eta iraunkorki onartua dela admititurik ere, hau ez litzateke argudio ahul bat besterik izango kontutan duenarentzat zenbat eta zenbat aurreritzi eta aburu gezurrezkori eusten dion atxekitasun handienaz gogoetarik egiten ez duen gizateriaren zatiak (...).


64. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0119 130. Azkenaldion infinituari buruzko espekulazioak hain gora igon dira eta hain nozio estrainio bihurtu, non eskrupulu eta eztabaida makalak ez dituzten sortu gaur eguneko geometren artean.


65. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0121 Objektuek euren artean lotura erregularrik ez balute, ez genukeen inoiz atera kausa eta efektuaren noziorik.


66. 1991> euskara batua saiakera-liburuak rol sexualak 0044 Berkeley-ek, aitzitik, bestelako hau gogorarazten du: nozio abstraktuak osatzea lan handia eta konplexua gertatzen zaio haurrari, agitz kostatzen zaiolako.


67. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a.i. morales 0083 Irakasleak eredu gramatikal baten forma eta horren erabileretariko bat aurkezten dizkio taldeari, testuinguru argi batean, adb. orainaldi trinkoa, oraintxe egiten ari garen gauzak adierazteko, edo funtzio edo nozio bat adierazteko moduak adb. gonbidatzea eta dotoreziaz uko egitea.

68. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1998 11698 Bestalde, kirol-elkartearen nozioa berritu egin da, aurreko legean izandako esperientzia txarra kontuan hartuta.

69. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00023 Zuk denbora eta espazioaren nozioak adierazten zenizkigun bitartean, nik nozio horiei bide berriak irekitzen nizkien, belarretan, baserrian, atzo, gaur, bihar, etengabe...!

70. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Erreferentzia bakarreko sintagmak dira, beraz; nozio bakarra adierazten dute eta adierazitako nozioaren izendapena dira.


71. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 13. Esanahia. Terminoa esanahi-unitatea da; eremu zehatz batean, nozio bakarra adierazten du argi eta garbi (erreferentzia bakarreko izaera).


72. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Bestela nozioa desagertu egingo litzateke.