XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0098 Kantauri mendien hegoaldea hartzen du bereziki, eta Ebro sakana nahiz Errioxaldea.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Ekialde eta hegoaldetik sartzen dira, Ebro hibaiaren sakanaz baliaturik heldu ziren erromatar legioak, eta hala, Baskonia hegoaldean ageri zaizkigu K.a. II mendearen hastapenetan, Grakurri hiria eraikitzen dutelarik.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Baita E. Herriaren hegoaldera (Arabako Lautada, Nafar Erribera, Errioxa) edo ipar-Ekialdera (Akitania Sakana) .

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0012 (Azter ezazu d) mapa: mendateak, sakanak, hibaiak...!).

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/6 0049 Hona hemen definitu behar dituzun hitzak: ibaia / harana / zingira / aintzira / lautada / ubidea / ibaiadarra / golkoa / irla / mendizerra / mendimultzoa / mendatea / badia / padura / sakonunea / goilautada / mendia / tontorra / urmahela / sakana / itsasadarra / ordeka / gailurra / urtegia / ibarra / lurmuturra / delta / sapalda / glaziarra / albufera / mendikatea / uhartea / itsasartea / muinoa / isurkidea.

6. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. olarra 0101 Mendiskaren behekaldean hareazko orbain batek sakan baten bi hegiak erdibitzen zituen, eguzkiak jotzen zuen pareetan diztiragune sail batean bihurrituz.

7. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. lasa 0041 Hantxe behean zegoen etxea, mendi lepoak mozten zuen laborantzako lurren sakanean eta atzean bidea zegoen.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0008 Bata libreki darrai azalean (irristaka) eta urpide txikiak eginez doa; hasieran nahiko etenak, (sakan, errekatxo, etab.) baina elkartzen doazen heinean, korronte iraunkorrak osatzen dituzte eta benetako erreken sorrera izatera heltzen dira.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak gorbea 0139 Gingiako sakaneko burua gainditu ondoren, mendibizkarretik, zeharka, ez genuen denbora haundirik izan behar Asunkortako errekaren gainean agertzeko.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak geografia orokorra 0097 Ifarmendebaldea Jura mendiak zeharkatzen du, eta Alpesetatik sakan edo depresio zentral batek bereziten du.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0029 Munduko zenbait lekutan, oraindik ere erabiltzen dira sakanaren gainean zintzilikatutako enborrezko galtzada duten zubi zintzilikatuak.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 Beraz, esan daiteke toponimia euskal paisajean (bere mendi, malkar, aldapa, sakan, soro, zelai, erreka, etabarrez) ahokatu edo inkrustatutako EUSKAL HIZTEGI nagusi eta harrigarria dela, hots, ehun eta hogei mila (120.000) hitz dituen HIZTEGI bikaina.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0036 Beraz, esan daiteke toponimia euskal paisajean (bere mendi, malkar, aldapa, sakan, soro, zelai, erreka, etabarrez) ahokatu edo inkrustatutako EUSKAL HIZTEGI nagusi eta harrigarria dela, hots, ehun eta hogei mila (120.000) hitz dituen HIZTEGI bikaina.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Arga ibaiak lurraldearen iparmendebal muturra zeharkatzen du, erreka honetara Perdon mendizerratik jaisten diren aldiarteko sakan askok beren urak isurtzen dituztelarik lokaztegi fenomenuak sortaraziz (Prado Sakana, Soto-koa, Regadio-koa, Ollamondo, etabar).

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0025 Artelatza, silizikola, gure zonaldean bakan agertzen da, kostaldean eta Ebrotik hurbil dagoen sakan batetan, artea laguntzen.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Sobron sakanako (Araba) leku aterbetuenetan, ameztiaren etapa degradatuago bat ikus daiteke, itsas pinuarekin (Pinus pinaster) nahasirik, berau aitzinako pinudi hedatu eta termofiloen lekukoa delarik.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. oregi 0256 Errixka ugari berriz an-emen banatuak, laneko erreztasunak eta elkartasunak al eskatzen-da: araba-zelaian, napar-sakanetan, e. a.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0023 Belako Harkaitzak eta Maldabeko Sakana Alkizako bidetik.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0023 Belako Arkaitzak dira, herriaren HMan, gure arretarik handiena erakarriko dutenak, erreka karaitzezko pareta eder batzuek menderatutako sakan malkartsuaren sakonera urjauzi moduan salto egitera behartuz.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0023 Etxearen atzetik, eskubiko bideak haizpitartearen goiko partera eta haitzen gaikaldera iragateko aukera emango digu; aldiz, ezkerrekoak, sakanaren hondora eramango gaitu, gure aurrean, basoan, somatuko dugun uren beragertokien eta urarleku batzuen mailara eramanez. 340 metrotako alturan iristen da sakanera, justu harkaitz handiez osatutako kaos baten azpikaldera, akuedukto zahar baten hasieran.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0023 Sakana zeharkatuko dugu berriz ere balkoi moduan, eroapenaren gainetik doan bidetik jarraitzeko, urjauzia menderatuz Alkizaren aurrez aurre ikusten den plantazio handi baterantz.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0023 Bidea utzi lehen erreka igaro eta berehala, eskubira doan bide zaharrago batetik jarraitzeko, sakan txikiago batean sartzen delarik, 460 metrotako alturan.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0077 Lantxuteko Maldako Sakana (Apalaenea) (Itsasu, Lapurdi) Sakan hau, ezkutua eta benetazko irteera errazik gabea, Artzamendiko Ipar Aurpegian ezkutatzen da, Plateau Vert delakoaren azpikaldean, Aneko Lepoaren ondoko artzantza inguru ederrarekin kontrastatuz.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0077 Errobiren ertzeko kaminotik nahiko bertan dagoen Errolanen Atakatik, Apalaenea baserriaren gainetiko sakanean sartzen den harrizko bide zaharretik joan daiteke oraindik ere.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0077 Lantxuteko maldako sakaneko amaierako zirkora iritsi ondoren igo behar dugu, bidetatik kanpo, Plateau vert delakora iritsi arte, 500 metrotako alturan.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0077 Bide zaharra eskubitik abiatzen da, baserriaren gainetik pasa eta sakanaren sarrerara zuzentzen da.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0132 Garbiune batetik igaroz Termiko sakanean.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0132 Termiko sakana exploratu genuenean, itzulera aldameneko Arpidiako arroilaren hondotik egiten saiatzea erabakia genuen.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0188 3. Ingurunea: Barranco del Vedado, 180 ha sakana hondo eta estepaz osatutako inguruak bilduz.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0188 10. Ingurunea: Mesalovar, Barranco del Bercho, 900 ha, estepaz, basamortuz eta tarayez hornitutako sakanez osatua, Mesalovarreko ertz biluzien oinetik herrestatuz (ikus hurrengo kapitulua).

31. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0072 - Sakan bat dago mendebaldean.

32. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0072 - Han goiko harkaitz handi hura baino beherago dago, eta hilobia sakanean egongo da nonbait.

33. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0069 Erreta hiltzeko zeukan posibilitate handiari buruzko guztia ahaztu zuen, eta sakanaren magala ahalik eta azkarren jaisten hasi zen dragoiari aurre egiteko.

34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0094 Posible izango da zirkuitu hau osatzea hurrengo ibilbidearekin uztartuz, Valdenovillasko Sakana deskubritzera joateko: 10. kilometroan 29. ibilbidearen 5. puntura helduko gara.


35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0094 Sakan ederraren zati bat egin ondoren, Cuesta de Farique delakotik igoko gara (2-3-4 puntuak), 6 km eta 280 m gehiago izango direlarik.


36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0040 Laugarren aroan eta pliozenoan, higalanak nolabait hondatu egin zituen egitura hauek, erliebe maldatsua eraginez, tuparrizko sakan txikien eta haran ortoklinalen bidez banatuak euren artean.


37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. beltran 0078 Mende honen berrogeigarren hamarkadan oraindik Nafarroako Sakana bailarako haurrek jotzen zituzten txulubita hauek.

38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0086 Lehen esan bezala, sakana aldeko trikuharri hauetako batzuek dirudite zaharrenak eta litekeena da Neolito Aroaren azken aldera eraikiak izatea.

39. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bao 1992 0007 Norabidea aldatu egiten da eta, hegoalderantz, Arangioko basoko ekialdeko mendilepoaren ingurutik igarotzen da, Larrako lurjausia, Izarrako sakana, Ipurtotzeko txabola eta Arangioko bide zaharrean zehar, Keistiko txabolaraino.