XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

kontsulta arrunta


Epeen diagrama ikusi Euskalkien diagrama ikusi Testu-moten diagrama ikusi

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak k. enbeita 0083 Itz danekikoak (unibersalak) onartzea egokiena deritzait, euskerazkoak sortzeari utzi gabe; ortan Intxausti jaunakin nago.

2. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak hezkberegitamua 0012 Aukera bat denez, beste bat baino hobetzat edo komenigarriagotzat jo da, baina inola ere ez da dogmatismoan erori, hots, ez du bere burua balore unibertsal bezala edo Hezkuntza Bereziko irtenbide bakartzat jotzen.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00142 Esan bezala, testuek ez dute edukin linguistiko soilen bitartez bakarrik funtzionatzen; jakintza unibertsal inplizitu batek ere jokatzen du testuen ulerpenean, hau da, gauzen ezagupen orokorrak, eta baita ere berbaldi-ekintza bakoitza inguratzen duen hizkuntzaz kanpoko egoera orok. Horrela, amak jantzita dagoen haurrari hondartzan ez joan uretara dioenean, badakigu urak busti egiten du jakintzat ematen dela (agian, eta haurra oso txikia bada, ez du hori jakingo, eta ez du ulertuko amaren debekua, nahiz eta hitzak ulertu). Hau da, jakintza hori eta beste hainbat faktore berbaldi-ekintza guztietan ematen da eta erabakiorra da mezuaren ulerpen osorako.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00142 Jakintza estralinguistikoak izendapena mugatzen du (horrela, eguzkia, ilargia, izendapen indibidualak dira, gure ingurune naturalean eguzki eta ilargi bakarrak ezagutzen ditugu eta); baina zentzuarekin du zerikusi nagusia. Ipuin baten hasieran honelakorik irakurriko bagenu: Bigarren eguzkia zeruan zen jadanik. Bangek bost begiak ireki eta..., jakintza unibertsala dela medio, badakigu ipuin fantastikoa dela hori.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00142 Jakintza estralinguistikoak hedadura desbedina izan lezake: unibertsala izan liteke, hau da, naturalezaren ezagupena da: besoak zabaldu zituen entzundakoan, badakigu (normalean) bi beso direla; nahikoa zabala eta hizkuntzartekoa izan liteke, ez orokorra ordea: Lou Reed ikustera noa mezua, jende mota jakin batek bakarrik ulertuko du (nahikoa gaztea, musika (rock) zalea...), baina hizkuntz komunitatearekin zerikusirik gabe, etab.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0218 Ikerlan mugatuagoen ondoan, Historia Unibertsalari liburu eder bat eskaini dio (XVI-XVII. mend.): sintesi irakurgarri eta bizia.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0209 Hau gertatu ondoren sindikatuko buruzagiek eskabide politikoak egiten hasi ziren, funtsezkoena sufragio unibertsalarena zen.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 5.2. Indukzioa: Arrazonamendu-mota honetan, kasu singular batzutatik konklusio unibertsal bat ateratzen da; horrela, gizon batzuk ezaugarri bat dutela ikusiz, gizon guztiek ezaugarri bera izango dutela konkluditzen da.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0021 Jonia-ko eskola fisikoak (Tale, Anaximandro, Anaximene), k.a.VI. mendean, Izadia edo Physis ean aurkitzen du gauza guztien lehen-ekai bakar eta unibertsala: ura, apéiron, eguratsa.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0227 Leibniz-ek De arte combinatoria liburuan, bere asmo hau lortzeko zein bide segitu behar zen markatzen du: a) Characteristica Universalis (ezaugarri unibertsala) sortzea; bertan kontzeptu bakoitzari zenbaki bat ematen zitzaion.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0227 c) Mathesis Universalis (zientzia unibertsala) sortzea; berak Logika berria esaten zion eta giza arrazonamenduan ematen diren akats guztiak konpontzeko tresna egokia izateko asmatua da.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0126 Gutxitan ematen direnetako gizon unibertsala dugu Leibniz.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0072 estankoa / Karkasa iragaizkaitza / Motore unibertsala / juntura estankoa / Juntura estankoa / Aihotza / Sarrera / 2.27. irudia.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0035 - Jesusen salbamena unibertsala da baina behartsuentzat, batez ere.

15. 1969-1990 euskara batua ikerketak elhuyar 0086 Badago hemen desegin beharreko nahastea, zenbaitek maltzurki iraunerazi duena: Euskara horrelako proba-banku eta itolarrian jarri dutenak instrukzioa, kultura unibertsala, zibilizazioa izan omen dira; eta proba horretan, agi denean, huts egin omen du euskarak: ez omen da gai, antza, garai eta denboraldi berrien eskakuzunei erantzuteko.

16. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. altuna 0044 Eta egin barre ekaitzaz eta hondoraketaz! Egin barre Txinako tifoiez, Waterloo-ko borrokaldiaz, Uholde Unibertsalaz! Hark munduaren azkena zirudien!.

17. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. altuna 0114 - Ebaketa horrekin mundu honetatik desagertzen ez bada, eta gainera MLEG edo Menpean Lana Egiteko Gaitasunetik ondorio baikorrak badatoz, orduan ZPPU-ren hasera, Zakurraren Probetxuaren Proiektu Unibertsala, eta ZIOP, Zakurren Ihize Orokorrerako Plana martxan ipini bitartean, Puskatu Ezinezko Haitzak deritzan mendikatean haitzak puskatzen erresistentzia probak.

18. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. legasse 0010 6) Lur, mintzaira eta gizatasun hauk oro, Kosmos unibertsalaren Ilargi berri bat bihurtuko lirateke ordu hartan.

19. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. zarate 0056 Udan, berriz, herri unibersala, turista asko joaten delako hara.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0072 Lau enuntziatu-klase bereizten dira: Baiezkor unibertsala - A - Gizon guztiak hilkorrak dira

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0072 Ezezkor unibertsala - E - Inongo gizon ez da aingerua

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0081 2. Generalizazio unibertsalaren legea

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. eguzkitza 0216 Izan ere, azken aditz hauek, ezaguna denez, ez dute inoiz hizkuntzaren kasurik unibertsalenean bederen -(tzen/-ten) atzizkia hartzen. Alegia: .

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak f.j. juanes 0029 non Flory konstante unibertsala bait da eta bere balio limitea emanik.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0280 Ageriago ikusten bait da hori Ilustrazioak bilatzen zuen egia natural eta unibertsalaren hirugarren karakteristikan: probetxugarria izan zedin egia bilatzen zuen.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0280 Ilustratuen hizkuntza unibertsala frantsesa da, galdua den latinaren lekuan; Frantzia-k dirudi nazioen eredu (Caraccioli diplomatiko italianoaren saio batek adierazten duenez: .

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mintzamena 0040 Maiz asko entzun dira kritikak, intzestuaren debekua arau unibertsal bat ez dela baieztatuz eta handik eta hemendik hainbat ohar eta hautemate eskainiz zenbait herritan halako ezkontzarekiko debekuak ez direla ezagutzen azpimarkatuz.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0020 Aranak ez du Hegelen edo Marxen erako teoria unibertsalik egin, ez zuelako hori egin behar.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0032 Erreazionarioena, ta ez beste inorena Lukácsek 1956-an eritzi honen alde ematen dituen arrazoiek beharbada gaurko euskal irakurle radikalari ez diote ezer esango: historia unibertsal konplikatu dena dilema sinple horretaraxe moztuz, sozialismo ala kapitalismo, aurrerakoi ala atzerakoi, etc., oraindik oraingoz derrigor burgesiarekin elkar-hartu beharrean dagoen sozialismoaren kaltetarako dela.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0136 Adibidez, intsektuen zenbait izurri borrokatzeko DDT intsektizida unibertsala erabili zenean, kasu batzuetan sortu zena izurriaren gehikuntza izan zen.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.i. hartsuaga 0055 Errepikapen antzua ez balitz urruntasun berori azpimarratzeko ekarri genituzkeen jainkoekiko nolabaiteko hartuemana ukaniko beste pertsonaiak ere, jaun haundiak ziratekeen denak, jainkokume ez izan arren: Yayati, Zerura igo zen errege unibertsala, Eneas, Troiatik ihesi eta Erromako lehen hazia erein zuena, Paris, sagarraren hauzikoa, Starkathr gerlaria eta beste bakar batzu jainkozko nagusiekiko harremanetan izan dira zeinbere modu berezian.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0116 Pariseko Erakusketa Unibersalean, 1900 urtean, aipamen berezia irabazi zuen Costa cantábrica bere oihalak.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0030 (...); beren teoriaren aplikazio unibertsalaren posibletasuna erakusteko, biderik llaburrena egin zuten, hots: jakitearen objekto guztiei aplikatu zieten ausartki Encyclopédie delakoan, entziklopedista izena emanen ziekéen obra jigant hartan.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0129 Polemika hau autokontzientziák substantziaren kontra zerabilan burruka baten filosofiazko maskarapean peleatu zen; mirakuluen ebanjeliar istorioak berezko modu batez eta komunitate erlijiosoaren golkoan sorturiko mitoak ote ziren ala sinpleki ebanjelistek berek fabrikatuak ote zireneko arazoa, puztu egin zen, azkenean Historia unibertsalari bidea markatzen dion potentzia dezisiboa substantziá ala autokontzientziá ote deneko problema bihurtu arte; azkenez, Stirner, anarkismo modernoaren profetá, etorririk Bakunin-ek beronengandik asko baino gehiago hartu du eta kontzientzia subiranoa bere Bakar subiranoaz koroatu arte (7) Engelsek Max Stimer-en (Kaspar Schmidt-en pseudonimoa berau) Bakarra eta beronen jabegoá izeneko liburua aipatzen du 1845.ean publikatua. (Editorialaren oharra).

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0023 Eta oraindik ere alde batetik giza natura unibertsala gizon guztientzat eta edozein aro historikotan berdina, eta bestetik inguramen sozialak moldaturiko izaki berezia, elkarrengandik aparte kontsideratzen dira.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm landuz 0284 Hoien ondoan, Brettschneider-en agerpena bestelakoa izan zen, hizkuntzen tipologia eta hizkuntza unibertsalak eta euskara horien artean konparatuz.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. onaindia 0006 Ez da ohartzen honela, tipiagotu beharrean, haundiagotu egiten duela pertsonaia hori, historia unibertsalean parerik ukan ez duen iniziatibarako ahalmen bat emanaz.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. onaindia 0019 Baina Historia unibertsaleko gatazkaren ohorekin jotzen du lurra bederen; Frantzia ez ezik, Europa guztia ere ekaineko lurrikararen aitzinean izutzen den bitartean, gainerako klaseen garaitiak hain ordain gutiz eskuratzen dira, non alderdi garaitiarren buruberoak baizik ezin baitezake gertakari bezala aurkez eta zenbatenaz urrutiago proletargoatik azpiraturiko alderdia, hanbatenaz iraintsuago azpiratzea.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak gte 0031 Eskubide horiek berezkoak, guziekikoak (universalak) omen dira, politika erakunde guziak baino lehenagokoak.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. gereño 0007 Bereziki, Polibio-ren Historia Unibertsala eta Arriano-ren Alexandro-ren Espedizioa.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0041 Proletalgoaren inperatibo moral eta unibertsal bezala, hain zuzen.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0064 Sentimentu gisa erantsiko du A. Kosingek abertzaletasuna gizaki guziei berezko eta komuna zaie, arrunta, gizon guzien unibertsala da eta oso neurri eskas-eskasean ideologikoki markatua, klase ideologiak berak ere....

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0064 Sentimentu abertzalea unibertsala eta arrunta delako, eta gizonaren sentimentu bihotzeneko eta bizienetakoa delako bestalde, da posible, abertzaletasun politiko eta ideologikoak ere, historian maiz ageri zaigunez, klase eskema eta logika guziak haustea eta hankaz gora jartzea; edo klase borroka dinamizatzea.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e.l. adan 0034 Horiek honela, Frantziako Iraultza eredu unibertsal bihurtu zen.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e.l. adan 0034 Baina lan honetan ikertu nahi dena zera da: nola lotzen den, hertsiki gainera, nazio frantsesaren eraikitzea eta iraultzaren esanahi progresista unibertsala; nola, azken finean, progresismo osoz janzten den eredu zentralista, eta, ondorioz, zein erraz identifikatzen diren zentralismoaren aurkako jarrerak eta interes atzerakoi edo kontrairaultzaileak.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0048 Biokimikan eta genetikan eginiko aurkikuntzek erakusten digutenez, bizitza eta bere herentzia eraendu eta gidatzen dituzten molekulen konposaketa, egitura eta funtzionamendua, unibertsalak dira, hau da, berdinak dira, funtsean, bizidun guztientzat.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. oñederra 0223 Beste ezer baino lehenago, hona hemen guri funtsezko iduritzen zaizkigun fonema analisiaren hiru baldintza: a) Hizkuntza-aurreko fonologi egoerarekiko edo, bestela esan, fonologiazko unibertsalekiko daitekeena behar du izan fonema-analisiak maila paradigmatikoaren bidez (ik.II.I).

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. azkargorta 0070 Azken honek etengabe proposatzen digu projektu oro erreportaia unibertsalaren hutsalkeriaren menpe dagoela.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. irazgoiti 0127 Shurarik arrakastatsuenak lantegietan erabateko kontrola zutenak ziren, eta militante independienteek bultzatzen zituztenak, eta Bayat-ek ikuspegi unibertsala deitzen duena zeukatenak.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. irazgoiti 0127 Beraz: zuzendaritzaren kontrolari ihes egiten ziotenak, eta estatuaren eta gestore ofizialen eskuetatik at aritzen zirenak, eta langileen momentuko interesak defenditzeaz gain, jabegoaren ideologiari ere erreparatzen diotenak (ikuspegi unibertsala).

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. beltran 0420 Gureak dira noski, bainan kasu gehienetan edo denetan esan dezakegu gure tresna horiek Unibertsalak direla ere.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. beltran 0420 Gure soinu tresnak alde hortatik Unibertsalak dira eta talde horietan jokatu ditzakegu bariante bezala.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. beltran 0420 Txistua: Flauta bat da, zuzena, hiru zuloduna... Hauek konponente unibertsalak dira.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. ortiz de urbina 0327 Ezagunak diren ohizko arrazoi soziologikoengatik, ingelesa izan zen gramatika sortzailearen hasierako hogei urteetan zehar, Hizkuntzaren (Gramatika Unibertsalaren, GUren) egitura, hatsarri eta ezaugarriak ezagutzeko gehienbat (kasik soilik ere) aztertu zen hizkuntza.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. ortiz de urbina 0343 Honen ondorioz, hizkuntza guztietan, errepresentazio hauek Gramatika Unibertsalak emanak diren neurrian, maila lexikoak konfiguraziodunak direla suposatu beharko dugu.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak v. cortes 0179 Mutatis mutandis gertaera hauek unibertsalak dira, eta guk kontuan izan behar ditugu garai ezberdineko eta historia gorabeheratsua duten fondoekin lan egiten dugunean.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak v. huici 0465 Politika hori beti danik kultura unibertsalaren jabe dela uste izan duen estado erdiratzaile batena da.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bitez 0118 Honek eta Natura berarenganako interesak frogatzen dute Salía egiaz pintore unibertsala izan zela, Monet-enak bezala, naturalaren behaketan zentratzeko beste baldintzatzaile generiko batzuk aurrez askatzea galdatzen zuen pintura inpresionista bat praktikan gauzatzeko hobeto gaitua zegoena, honek gure ustetan Euskal Herriaren esparruan aurrerapena suposatzen zuelarik bere garairako.

59. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak aao 1989 0001 Honek, bere aldetik, sare geodesikoak eta galgaketa-sareak osatutako azpiegitura bat behar du, horietxek bait dira koordinatu unibertsalekiko erreferentziaren bidez Lurraldearen zati guztien batasuna batasun kartografikoa burutzeko funtsezko eta ezinbesteko oinarriak.

60. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egunk 1990 0001 Olerki unibertsalari buruzko gogoetak Henriette Airek olerki unibertsalari buruzko bere gogoetak azalduko ditu gaur Olerkaritza izenburupean eskainiko duen sarrera hitzaldian, egungo gizarte moderno eta teknologikoan poesiak izan dezakeen zereginari begira batez ere.

61. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 UZEIk, ordea oso aurreratuak dauzka zientzia unibertsalen euskal hiztegi bereziak, 1980 honetan argitarako baitira beste 6: Politika, Kimika, Matematika, Ekonomia, Psikologia eta Linguistika.

62. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak vozeusk 1984 0001 Funtsean itxura mitiko bat eta, batzuetan mitologikoa ere bai, hartzen duen aparteko irakaspen bat, beti gaur egungo gizaki iturri ispiritual unibertsaletik urrundu duen korronte materialistaren razionalismo subjetiboaren azterketari ihes egiten diona.

63. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak vozeusk 1984 0001 Apetaren arabera ordenaturiko datuen metaketak ez du esan nahi gauza errealaren esperientzia denik, eta hemendik deduzitzen da nola ba dagoen goragoko mailako ezagutza unibertsal bat, aintzinako munduko kultura handien iturri dena.

64. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak matx 0002 Literatura unibertsaleko 100 itzulpen laster - E.: Nola dago une honetan literatur ondare unibertsalaren itzulpen-egitasmoa?.

65. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herrizh 1988 0001 Gipuzkoako Kutxak, kalitate eta ospe unibertsaleko literatur obrak gure hizkuntzara itzuliz euskararen aberastasuna sustatu asmoz, ORIXE SARIAK direlakoen deia zabaltzen du, ondoko oinarrietan zehaztera goazen baldintzak bete ditzaten itzulpen-egitasmoei beka moduko dirulaguntzak eskainiz: Literatur obrak behar dute izan, klasikoak eta/edo modernoak.

66. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1987 0001 Arazo honi buruzko jurisdikzio berria derrigorrezkoa eta unibertsala izango da.

67. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1987 0001 Jurisdikzio unibertsala.

68. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1987 0001 Beste berrikuntzen artean, hitzarmenak torturatzaileenganako derrigorrezko jurisdikzio unibertsala ezartzen du, hortaz, torturatzaileak komenioaren parte diren edozein Estatuan izan litezke prozesaturik, hauen jatorria eta torturak non burutu ziren inportik ezean.

69. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak punto y hora 1982 0001 Eta zinemaren hiri unibertsalean ez zen denbora asko igaro Ingrid-ek bere izena entzunaraziarte.

70. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0002 Errege eta enperadoreen ordezkariak bisitari Parisko Erakusketa Unibertsalean 1867an, beren segizioarekin. Eskubitara Japoniako enperadorearen anaia ikus daiteke.

71. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0001 Bere indar unibertsalagatik, eskubide hori izate politikoaren izaeran bertan itsatsi beharko itzateke.

72. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0001 1789 ondare unibertsalarena den oroimen bat da: gutako bakoitzaren osagarria da.

73. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Gaur egun geroz eta zailagoa ari da bihurtzen adierazpen sistemen aniztasun hori zehazki erakustea: Historia modu bat ebidentzia, eta horrenbestez esijentzia, unibertsala bihurtzeko joera bait dago: bilakaera kronologiko atzeraezina duen historia, printzearen, nazioaren, herriaren, munduaren historia.

74. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Ni neu historia unibertsal baten egileetakoa naiz, Frantzia, Italia, Espainia, Suiza eta Beljikako gaietan espezializatua bait naiz.

75. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Gizadiaren arte ondare unibertsala deitzen den irudimenezko museo zaindu eta gorde beharreko horretan kokatu da estilo hau.

76. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... euskadi obrera 1977 0001 Horrela, patata ia unibertsalaren parean lursagarra sortu zen, frantsesezko POMME DE TERRE-tik hartua.

77. 1991> euskara batua ikasliburuak microsoft 2000 00096 HTML Web-eko dokumentuak markatzeko lengoaia unibertsala da.

78. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0449 Ohizkoa dugun egutegia ez da unibertsala: badira beste data batean hasitako urtea duten kulturak edota beste urte batean bizi direnak ere.

79. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00155 Nola lortu horrelako esplikazio-esakune unibertsalak? Zientzialariak aztertu dituen kasu guztietarako proposatzen du azalpena, behatu ezinik geratu eta seguru asko geratuko zaizkion antzeko kasuetara ere zabalduz.

80. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00155 Zenbait kasu partikular aztertzetik baiezpen unibertsala egitera garamatzan prozesu horri indukzioa deritzo.

81. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00230 Beharrezkotasun unibertsalaren aldarrikapena gehiegizko jarrera zientifista litzateke, hau da, zientziaren egia goraipatzea, zientziak lortutako egia bakarra balitz bezala.

82. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. irazabalbeitia 00020 Prestatu zituen prestatu beharrekoak: bozgoragailua, itzultzaile unibertsala, erakusketa-xingola automatikoa eta bere burua preziatzen duen merkatari prestu orok behar dituen tramankulu eta erakargailu guztiak.

83. 1991> euskara batua literatur prosa i. borda 00048 Hizkuntza goraipatuan, munduaren argi unibertsala baiki, Sarak ordreak, laidoak, erdainuak jasotzen zituen.

84. 1991> euskara batua literatur prosa i. garbizu 00095 Baldo ez zen gehiegi kezkatu eta historia unibertsaleko eskolak ematen segitu zuen.

85. 1991> euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 00569 Besteen gaiztakeria eta sarraskiak, benetakoak edo ustezkoak, norbere burua ederresteko eta harrotzeko erabiltzearena, kontzientzia ona mantentzeko teknika unibertsala bihurtu da.

86. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00439 - Beste ezaugarria da zuzenbideko lexikoaren aukerak eta esanahiak estatu bakoitzeko sistema juridikoaren baitako izatea; hortaz, figura juridiko nagusi batzuei dagokienez kontzeptu (unibertsal) juridikoen izendapenaz hitz egin badaiteke ere, bigarren mailako errealitateetan, eta erakunde, kargu eta arauen izenetan, oso kontzeptu partikularrez aritzen gara, sistema juridiko jakin bati lotutakoak, alegia.

87. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. leizaola 00078 Arrazionalismo frogak eskatu zizkiguten, informazio pittinen bat duen edonork arrazionalismo unibertsala frogatuta dagoen okerra dela baina, ordea, gizabanakook gizaki arrazionalak garen ziurtasuna izateaz gain, norberaren nortasun etniko-kulturalaren ziurtasuna ere izan behar dugula jakin arren. Duela gutxi, 96ko hauteskunde-kanpainaren zurrunbiloan geundela, lehen inolako lotsarik gabe beranduko frankismoa defendatu zutenek edozer gauzaren gainetik demokratak izan gaitezela eskatzen ziguten behin eta berriro 5 AZNAR, JOSE MARIA. El Correo, 1996ko otsailak 19. Antza denez, orain denok daukagu tolerante garela guztien aurrean agertu beharra.

88. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Urte gutxi batzuk beranduago, Raimon Panikkar, Filosofia, Zientziak eta Teologian doktorea, Indiako Mysore eta Varanasi-ko unibertsitateetara abiatu zen. Haren asmoa zen perspektiba zabal bat garatu ahal izatea, hartara filosofia terminoa marka dezaketen antzekotasun eta dibergentzien inguruan gogoeta egiteko, nola mendebal perspektiba tradizionaletik, hala kultura sanskrito klasikoak bultzatutako gauzen izaeran buruzko hausnarketa unibertsaletik abiatuta.

89. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00016 Truke-moneta izatera pasa zen, komertzial ferietan balore nagusi eta kristau egutegiko zenbait egunetan unibertsala ere bai. Legatza, bakailaoa, harenka, hegaluzea, sardinak eta antxoak uretatik atera eta salgai jartzen ziren, freskorik ezin bazen, aldaketa-prozesu ezberdinetatik igaroz gero. Den-denak helburu bera zuen: Jainkoagana iristea.

90. 1991> euskara batua saiakera-liburuak erlijioak munduan 00013 Animismoaren baitan benetan garrantzizkoena izatea duen orotan dagoen bizi-indar iraunkorraren eta unibertsalaren presentzia da. Honek hartzen ditu bere baitan: espiritua, mana, arima, bizimena. Ez da erraza bereiztea.

91. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 00104 Gizaki unibertsalaren idealari gizaki nazionalarenak hartzen dio lekua. Herder patriota eta kosmopolita da aldi berean, herri eta kultura urrunekiko gizalege eta errespetuaren babesle. Horregatik zegoen Voltaire baten kosmopolitismo kolonialistaren aurka.

92. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00020 Azken finean, zera baita kontua: filosofia politikoko testuetan eta zer esanik ez, baita testu klasikoetan ere oinarrizko arazoak planteatzen direla, eta garai guztietan arazo direnak: gobernua, agintea, askatasuna, e.a. Hau da, aldaketa historikoetan zehar, beti mantentzen dira funtsean arazo berberak. Historiaz haraindi daude, arazo unibertsalak dira.

93. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00078 Kristautasunak norabide berean ekiten du, eta oraindik modu eragingarriagoan, bere izaera unibertsal eta erabatekoa dela eta. Erromatar inperioarekin itun hertsia uztartzen du Kristautasunak; paregabeko bi batasungile hauen eraginez, mendeetan zehar baztertua geratu da arrazoi etnografikoa giza arazoen gobernurako.

94. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 00421 Eskubide ekonomikoen ahuldade eta irregulartasuna egile-eskubideen ezaugarri unibertsalak badira, Euskal Herrian kokatzen direnean txikiagoak dira. Idazleen % 42,4k kobratu duen azken urtean ehun mila pezetatik behera kobratu duela dio. Milioi-erditik behera kobratu du % 10,3k. Hortik gora kobratu dutenak % 7 dira. Ez da ahaztu behar multzo handi batek (% 29,3) ez duela deus kobratu esan duela.

95. 1991> euskara batua saiakera-liburuak musikaste 00014 4 Kulturarik indartsuenek etengabeko eragina dute ahulagoetan, mundu osoko izpiritu kezkatiak bereganatuz, xedea arte unibertsala denean txalogarria den bezala, zapaltzeko denean onartezina delarik. Gaurregun, jakin badakigu, kulturen arteko bikoiztasun klasista (nagusiak-menpekoak) zentzu gabea dela.

96. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. morales 00225 Hartshorne eta Mayk ez zuten portaera determina dezakeen inolako adiurre- edo zuzentasun-faktore unibertsalik aurkitu; Kohlbergek, berriz, juzgatzea eta jokatzea elkarri estu lotuta ikusten ditu. Jokabide moralerako eta beroni dagokion hausnarketarako bi ikerlari horiek definitu zituzten neurtze-irizpideak erlatiboak dira kulturaren ikuspegitik Kohlbergen iritziz, unibertsaltasunean eta printzipioetan txertaturik ez dagoen bertute multzo bat baino ez direlako.

97. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. morales 00225 Horixe da zuzena eta egokia zer den erabakitzea ahalbide dezakeen prozedura bakarra. Maila postkonbentzionaletako pertsonak ados egoten dira, sarritan, ekintzen inguruko erabakiak hartzerakoan, maila horietako pertsonek ikuspuntu unibertsal eta guztiz alderanzgarri batetik epaitzen dituztelako ekintzak.

98. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. morales 00225 Kohlbergek azpimarratu zuenez, Kanten ikuspegitik ekintza asmoagatik (edo beraren atzean dagoen printzipioagatik) soilik epai daiteke, ez aurreikusten diren ondorioengatik. Printzipio unibertsalek asmoak neur ditzakete, baina ez norberak bere ekintzen ondorioak ondo baloratzeko izan dezakeen gaitasuna.

99. 1991> euskara batua saiakera-liburuak haur eta gazte 00021 Gizarte ongizateko politika modu egokian garatzeko funtsezko printzipioak kontuan izan behar du Administrazioak bermatu beharko duela babes unibertsaleko sistema bat, elkartasunean eta berdintasunean finkatua, desberdintasunak eta bidegabekeriak bazterrean lagaz eta behar duenari duintasunezko irtenbideak emateko moduaz.

100. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. aldekoa 00101 Anaitasun unibertsala, eta ez organizazio era sozio-politikorik.

101. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00195 Berak prezioak aroen eta tokien arabera aldatzen direla jakin bazekien, baina neurtzeko unitate unibertsal eta ojektiboa jartzea egokitzat jo zuen.

102. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. intxausti 00268 Izan ere, mundura eta herriartera buru-bihotz izan zen: Eliza unibertsalera (Trento), garaiko korronte intelektualetara (humanismoa, erasmismoa), munduan suertatzen ari ziren gertakari handietara (Aurkikunde kolonialak, Amerikako ebanjelizatzea, Eliza kristuen erreformak).

103. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak garapen etiko-morala 00033 Taldearentzat on dena eta taldeak beretzat erabakitzen duena dira, beraz, moraltasun-irizpide nagusiak: irizpide honi balio unibertsala ematen zaio, eta arau orokorrak onartzera iristen da horrela norbanakoa.

104. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00086 Hezkuntzaren helburua garapen maila unibertsala lortzea izango da.

105. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00086 Kontzeptu eta trebetasunen eskurapenaren ikuspegitik ari direnek esaten dute, haurraren garapeneko estadioak unibertsalak badira, ez daudela ikaskuntza espezifikoen baitan;

106. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 00022 Hartuko zizun anekdota xume bat eta adibide orokor bat egingo zizun, hartuko zizun gertakari arrunt bat eta ondorio unibertsalak aterako zizkizun.

107. 1991> euskara batua saiakera-liburuak sexua 00025 Ia unibertsala den intzestu-debekua bikotekidea norbere leinu edo familiatik kanpo bilatzearen ohituratik sortu zela dirudi (ikus 194-201. orr.).

108. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0208 Eredu honek sorburu-testuaren dekodaketa errepresentazio semantiko hizkuntz unibertsal bat sortzearekin lotzen du eta ondoren xede-hizkuntzako testu gisa birkodetzearekin bi hizkuntzen sintaxia, semantika eta pragmatika besarkatzen dituen maila askotako prozesu batean.

109. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak tx. preciado 0025 Testuinguru honetan garbi azaltzen da irakaskuntza mailan unibertsalismoak duen garrantzia eta unibertsal hitza egun, sobera handiegi gertatzen bada, mundu garatu delakoan behinik behin, aski hedatuta dagoela ez dago zalantzarik.

110. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0053 Bere momentuko arazo sozialen garaikide aitortua da Gabriel Aresti, eta, halaz guztiz ere, argudio aski unibertsalak aitortu behar zaizkio aldiberean.

111. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0029 Kaliferri unibertsalaren ametsak laster egin zuen porrot.

112. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0019 Lehenbizi, giza adimenaren ohore puztu honi buruz esan beharrean nago, adimena baino gehiago patu itsu bat izan dela beti, horrela esatea badago, gertakariak mundura bota eta gidatu dituena, munduaren eraldaketa unibertsal honen eragile.

113. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0219 Horretarako, asmo batzuk eta ideia batzuk helburu, bai, behar ditugu: zer behar genituzke, ordea, Inperio alemanean edo errusiarrean ideaturiko teoria haundi perfektuak eta munduaren soluzioa izateko asmatu ziren ideologia unibertsal borobil-borobilak?

114. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0219 Ezta munduari soluzio definitibo unibertsalik zertan bilatu ere: tokian tokikoa beste soluzio eredurik inon ez dago-ta munduarentzat.

115. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0053 Argi asko zituen gauzak euskararen sorburua aztergai zekarren aldiko, eta Erdi Aroko historian oinarritzen da honoko honetan ere beste behin: euskal mintzaira, Espainiako zaharren artean zaharrena omen zen, garai batean lurralde honetan unibertsala eta penintsulako lehen biztanleen ahotan entzuna, eta ondorioz euskaldunak lehen iberotarrak baino ez ginateke izanen.

116. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0011 Hortakoz, kolorea unibertsala da berez eta izatez.

117. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: torrealdai, joan mari: xx. mendeko euskal liburuen katalogoa ii. 1993-1994, vii-viii 0007 Literatura unibertsalean dugun leku txikiaz jabeturik eta geure buruen ahalmenetan kokaturik, garbi asko ikus dezakegu euskal liburugintzak, halabeharrez, bere leku propioa irabazi duela eta leku hori, orain eta gero ere, muga estuetan bizi dela.

118. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: mendiguren e., xabier: bekatuaren itzala, 193-215 0214 Gizon/emakume problema, beti antzina-antzinakoa eta berri-berria, kultur krisi unibertsal baten atal bezala eta paradigma bezala ageri da Robert Musilen Gizon tasunik gabekoan halaber.

119. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1995 0103 18. EIZIE itzultzaileen elkarteak biltzar nagusia egin zuen Donostian, eta besteren artean literatura unibertsaleko liburuen itzulpenaren martxa ona azpimarratu zen.

120. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0102 h. d. balio objektibo eta unibertsaleko proposizio sintetikoak begiztatzen dituzte, non esperientzi judizioak hautemapen-judizio soiletatik bereizten diren.

121. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0170 Alabaina jakitea, ea adostasun horren oinarria den, natura bezala, berez fenomenoen edo hauen iturri den sentsibilitatearen mendean ez egotea, edo ostera natura sentsibilitateak adimenarekin duen harremanean aurkitzea, holaxe adimen-usaera unibertsalaren batasuna, erabateko esperientzia posible bat (sistema batean) egiten denean arrazoi honi bakarrik toka dakioke, adimena arrazoiarekin harremanean badago, eta beraz, esperientzia mediatuki arrazoiaren legegintzaren mendean baldin badago;

122. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0170 hau jakitea oraindik aurrera ikertzen segitzeko moduko arazoa da arrazoiaren izaera ikertu nahi dutenentzat, baita Metafisikan horrek duen usaeratik kanpora ere, eta are printzipio unibertsaletan ere, historia natural bat oro har sistemazki elaboratzeko;

123. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jorge de oteiza 0048 Hor Husserl, Wittgenstein eta abarrekiko harremana garbi azaltzen da, bere ekarpenak era egonkorrean orokortzeko eta unibertsal bihurtzeko saioa dagoelako.

124. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jorge de oteiza 0123 Baina Oteizaren proposamenetan gauzak ez dira hain errazak, eta euskal baserritar lasaiaren ikuspegi xalo samar eta bukoliko horretan zein Inazio Loiolakoa eta Frantzisko Xabierkoa pertsoinaia indartsuak izatean (batzuek bi hauek euskaldun unibeltsalentzat hartzen dituzte) gu euskaldun gisa ulertzeko iruzur historiko sustraituenetako bat dago.

125. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arte modernoa 0169 Obraren desakralizazioak berez, artearen eremura soilik mugatzen ez dena, eta, aitzitik, historia unibertsal berriaren lerro nagusietako bat bezala aurkezten den prozesua dena (Weber) arazo larriak sortzen ditu artearekin batera kritikak izango lukeen zeregina ulertzeko orduan.

126. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0198 Dominiqueren historia euskaldun batena, baina aldi berean unibertsala ere bazen.

127. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0107 Arazo unibertsala, giza kulturaren izaera eta garapenerako aparteko garrantzia duen problema ukitu dugu hemen.

128. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0224 Artista bakanen baten bitxikeria eta erokeria besterik ez balitz artezko obra, ez luke komunikaziorako gaitasun unibertsal hori edukiko.

129. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0302 Denbora historikoa denbora kosmiko unibertsalaren zati txikia besterik ez da.

130. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0031 Bistakoa baita ez dugula somatzen hauengan ideia unibertsaletarako zeinu orokorrez baliatzeko urratsik, horrexek garamatza uste izatera ez dutela ideia abstraktuak eraikitzeko edo abstraitzeko ahalmenik, ez baitira baliatzen berbaz ez beste ezein zeinu orokorrez.

131. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0075 54. Zortzigarrenik, baliteke batzuek uste izatea gizateriaren onarpen unibertsala, materiaren edo kanpoko gauzen existentziaren aldeko argudio garaitezina dela.

132. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0011 Baina ius gentium horrek zuzenean Lege naturaleko prima praecepta-en gainean oinarriturik egotearen premia, eta abrogatzea ia ezinezko egiten zuen kontsentsu unibertsal baten gainean bermaturik egoteak gainera (nork imajina lezake munduko herri guztien biltzar legegilerik?) esan nahi zuen argi eta garbi askoz hurbilago zegoela lege naturaletik agintari banakoen promulgazioak baino.

133. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0389 general purpose computer, all-purpose computer: xede orokorreko ordenadore, ordenadore unibertsal

134. 1991> euskara batua saiakera-liburuak psikolsoz 0306 Beraz, kontzeptu bi hauen arteko kausa unibertsaleko erlazioa (Leyens 1983) proposatu bait zen.

135. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. laka 0303 Zenbakia, gure singular eta pluraletan ageri den bezala, giza-erantzunbidearen ezaugarri unibertsalen baten hurkoa dirudi; hala ere, oats eta wheat bezalako bikoteetan, edo Epson salts eta table salt bezalakoek ez darakuste, hizkuntzaz kanpo, oinarri handirik.

136. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0311 Bestalde, gizabanako edo indibiduoaren filosofia hau nolabait sustrai leibniztarretako munduaren ikuskera unibertsal batean kokatzen da:

137. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. barreña 0087 Badirudi, beraz, Gramatika Unibertsalaren hatsarre-multzoko ezaugarriak gramatika zehatzera moldatzean haurrek duda-mudako edo saio-aldi bat izan dezaketela, edo nahiago bada, ezaugarri zehatzaren aukeretako baten bermaketa egiteko aldi bat behar dutela.

138. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bao 1998 15566 Eta orain arte Interneten bitartezko eragiketen euskarri izan dadin behin betiko legegintza egokitzapenik egin ez den arren, Administrazio Publikoek, informazio mailan herritarrei lorpide unibertsala bermatzeko daukaten ardurari eutsiz, azpiegituretango inbertsioak finantzatzen eta Interneten bakoitzak bere tokia izan dezala garatzen dabil, esaterako egon dagoan Bizkaiko Foru Aldundiarena, horrela informazio publikoaren hedapena errazagotu eta zenbait zerbitzuren kudeaketa hobetu egiten dira eta.

139. 1991> sailkatu gabeak egunkariak pper 0057 Liburuaren osotasun kristau, negarti, ezkorra alde batera utzirik ere, jalki zituen Bitorianok pinporta gorri batzuk, nere idurituan euskal izate soilaren metafora unibertsal izanen direnak:

140. 1991> sailkatu gabeak egunkariak pper 0057 Bai, gure zuhaitz genealogikorik zaharrena, zuhurrena, unibertsalena eta umilatuena da elorria, zalantzarik gabe.

141. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0003 Aste honetan bete dira 48 urte Nazio Batuetako Asanblea Orokorrak Giza Eskubideen Deklarazio Unibertsala onartu zuela.

142. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0003 Hala ere, Giza Eskubideen Deklarazio Unibertsala, ezbairik gabe, pertsona errespetatzeko eta tolerantzian elkarrekin bizitzeko prozesu historikoaren amaiera izan zen.

143. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dv 1997 0061 Iruñean egiten ari den Nazioarteko III. Sinposium honetan, bestalde, Hizkuntz Eskubideen Deklarazio Unibertsala eta Hizkuntza Errejional eta Gutxituen Europar Gutuna konparatu ziren.

144. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 Aho beteka sufragio unibertsala goraipatzen digute: hitzean hartu behar ditugu guk ala korsikarrek mundu guziaren aitzinean.

145. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak elao 1997 1212 Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak hitzez hitz dio 3. artikuluan: Gizabanako guztiek dute beren buruaren segurtasunerako eskubidea.

146. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Gizarte guztietan zuzenbidea badago ere, ez dago oraino, benetazko zuzenbide unibertsalik Estatu bakoitzarenaren gainetik.

146 emaitza

Datu-estatistikoak: