XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 Pasadiozko interesa besterik ez duen historio honetan bi elementu dira bere egituraren azterketan aldatzen ez direnak: xakea gizon bakar batek asmatua ote den ustea eta asmakizun honegatik eskatu zuen saria, zeinaren helburua gizon horren buru argia eta zolitasuna (errege berarena gainditzeko kapaz izan baitzen) azaltzea baita.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 Historian zehar egin diren ikerketen eritzi orokorrena zera da: xakea Indiatik datorkigunaren egiaztapena.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 Hala ere, badira historialari batzu, horien artean aipagarriena Jose Brunet, xakearen jatorriak antzinako egiptoarren garaian (k. a. 3.000 urte inguru) dituela hastapenak esaten dutenak.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 Xakea lau erregeen joku edo chaturanga-tik datorrela ukatu egiten du historialari honek, zeren nahiz eta oso zaharra izan, guk ezagutzen dugun pertsiarren shatrang (xake arrunta) baino berriago eta gaitzago baita.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0015 H. Murray-k aurkeztutako postura, k. o. 600 urte inguru kokatu zuen xakea; oso lasaia da elaboratutako jokuak tratatzen dituzten textuei begira jartzen bagara.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0015 Dena dela, lurrari ateratako lekukotasunak ez du xakea gizon bakar batek asmatu zuelakoa sostengatzen.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0015 Mahaian, eta peoiez gainera, jokatzen diren taulako joku guztiak xakeari lotzen badizkiogu, argi dago aspaldikoa dugula joku hau.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0015 Aitzitik, bere jatorria dadoez jokatzen den taula errealetako karrerako joku bilakatu beharrean gudako joku bilakatzen badugu horixe da Murray-k egiten duena, gure egunetara hurbildu behar da xakearen jatorria.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0015 Orainarte Egipto, Mesopotamia, India eta Persiako xakeari buruz aritu garelarik, orain antzinako Grecia eta Erromakoari buruz arituko gara.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0032 Inglaterran gaztelanierazko TORRE hitzari CASTLE (gaztelua) deitzen diote; xakerako ROKH (R) erabiltzen dute.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0038 Begira nola dauden kokaturik 3. posizio arauan arerio bakoitzaren piezak: Lehen herrenkan honako pieza hauek ditu: Errege bat, Dama bat (erregina hitza nekez erabili ohi da xakean), Gaztelu bi, Alfil bi eta Zaldun bi.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0055 Xakearen garai modernokearen garai modernoak are gehiago sendoagotuko du posiziozko jokoa eta, noski, lasaiago jokatzen zen garai honetan, hau da, erromantiko garaian egiten ziren nola-halako erasoaldiak baztertuz, egoerak eskatzen duen erasoaldi prestatuei zabalduko zaie bidea.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0058 Xakearen literaturan ezagutzen den ganbitorik zaharrena erregearena da: .

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0095 XAKEAREN GARAI MODERNOA (II).

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0095 Xake zientziaren gordelekuaren zati bat osatzen dute Nimzowitchen exenploek.

16. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0284 Xake-jokalari trebea izaki, nire mugimendu hura ere xake sinboliko bat besterik ez aurrikusia zuen nonbait.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. gereño 0115 Iluntzean, xakean jolastu, diktatu eta irakurri.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. zaldua 0009 Hautzaroaren hasieratik, eideren eta kaioen arraultzen bila trokak igotzen zituen, gezi-uztaiaz tiratzen zuen, fiord-eko ur hotzetan bainatzen zen, eta xakean jokatzen zuen.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak osabide hezkuntza 1989 0187 * Aukerazkoak. Laguntzaile bezala, beraiek ere menderatzen duten aukerazko bat (saskibaloia, futboltxoa, xakea...) aurrera eramaten laguntzen dute.

20. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1989 0001 Arratsaldean, bestalde, Xake eta Dama txapelketa ospatuko da 4etatik aurrera haurrentzako auzoko pilotalekuan eta 6etan txokolatada goxo-goxoa izango dute pilotalekuan buruhandiekin.

21. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00118 Xakeko zaldiaren saltoa probatuko banu?

22. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/2 0069 Hirikoek, horietaz gainera sofistikatuagoak ere bai: patinajea, eskia, zakea, tiro olinpikoa...


23. 1991> euskara batua ikasliburuak i. eguren 0017 BALE, BA NIK ERE KALKULAGAILUAREKIN XAKERA JOKATU NAHI NUKE, NIRE LAGUNAREN MAKINATXOAREKIN BEZALA.


24. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0073 Xakeko zaldunaren mugimenduez baliatuz eta nabarmendu egin dugun silabatik abiaturik, osatu esaera zahar jator hau.

25. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0143 Xakeko zaldunaren mugimenduez baliatuz eta nabarmendu egin dugun silabatik abiaturik, osatu esaera zahar jator hau.

26. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0013 Whist jokoa aspaldi ezagutu zen kalkulu-ahalmenean zuen eraginagatik: eta adimen-mailarik handieneko jendeak atsegin adierazkaitza aurkitu izan du joko honetan, xakea hutsaltzat baztertzen zuen bitartean.

27. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0100 Gauza bera esan liteke xakearen, musikaren edo literatur kritikaren baloreez ere.

28. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1991 0018 Saskibaloia, squash, xakea, eskalada, eskubaloia, sorospen eta salbamendu eta burruka arterako argibideak kiroldegian emango dira.


29. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1994 0046 Musean arabarrak suertatu ziren garaile eta partxis eta xakean gipuzkoarrak.


30. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak berrigara 1997 0024 1986tik 1989ra bitartean jaiotako haurrek, berriz, eskubaloia, futbola, saskibaloia, atletismoa, badmintona, pilota, xakea edo beste kirolen bat egiteko aukera izango dute.

31. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. erauskin 0024 Kendu hautsa xakeari eta jolas dezagun, ezetz irabazi!


32. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. otamendi 0007 Xakean egiten dut ordenagailuaren aurka.