XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa aita martin 0042 Padua'ko saldun gaste batek jantzi eban Karmengo kutuna maitasun andijagaz, Griña zitelen indarrak eta lagunen jarraibide dongak galdu eragin eutsien gurasuakanako lotzia eta gauza onetarako zaletasun guztija.

2. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa kk ab 0052 Alboko mayan egoten zan zaldun urtetsu bat, ule ta bixar zuriduna, koronel zana edo ixana, morroiak esaten ebenez; ikaslarijak arpegiz ezauna eben eta agur egiten eutsoen bere maira etorri edo kanpora juaten zanian, akeitetxian auzokuak ziralako aspalditik.

3. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa kk ab 0052 Gastien eztabaidea garraztuten asi zanian, jagi zan alako baten zaldun ori ta begirune andijaz esan eban: - Iñok deitu eztaustan lekura nator, eta azartu naz orrenbesteraño, ustia dodalako parkatuko daustazubela, bada nik zuben aita ixateko beste urte dodaz, zer-edo-zer alkar ezagutzen dogu, ta neure bixitza luzian gauza asko ikusita nagonez, argi apurren bat ekarri daiket zubek darabiltzuben eztabaidara.

4. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0003 Ni añako zaldunak ba-dakizu ez dutela alperjetarik jazten.

5. 1900-1939 gipuzkera liturgia m. jimeno 0012 Era orretan, lenago alcarrequin anai guda gaiztoetan bizi ziran jenteac beste bizi izateco guisa bat artu zuten, ta ordutic aurrerantzean, guztiyen cristautasunari bacarric beguiratzen ziotela, zaldun ba coitzac bere sinistea ta bere sorterriya escudatu zituan; ta sorterriya ta sinistea izan ziran, besteric gabe, biyotza berotzen ziyoeeten sugar ongarriyac, eta beste laguntzic bear izan zanean, Jaungoicoac ecarri zuan bere bide zuzenetatic danen artean auqueratutaco zaldunic zaldunena.

6. 1900-1939 gipuzkera liturgia m. jimeno 0013 Jaungoicoac auqueratuba izatea baño beste gauzic etzuan bear ondorengoentzat, baña gauza ziurra da, orduco guertaeren condairatzalle guztiyac diyotenez, Teodosio de Goñi egun ayetaco zaldunic argitsuenetacoa zala, valle de Goñi (1) Goñiko Ibarra Iruñatic iparpe aldera lau legua inguruban arquitzen da, mendi tontorrez inguraturik eta Urbasa ta Andia izeneco basoen egûerdialdeco aldapa azpiyan erderaz deritzayon ibar ederraren jabea, ta laster erreguetasun berri ta berezcorrean jarri bear zuten sorterri maite orretan chit escubide andicoa.

7. 1900-1939 gipuzkera liturgia m. jimeno 0022 Orrela izan zan alboerriyetaco guizon guziyac izuturic utzi zituan oben icaragarri au; orrela izan zan Goñico zaldunaren ibilbideac oquertu zituan guertaera; ori izan zan, san Miguel Goiainguerubaren bitartez Euscalerriyari laguntasuna emateco Jaunaren erruquiyac billatu zuan asiera ta zimenduba, bada Goiaingueru orrentzat zuten naparrac, eta batez ere Teodosioc, deboziyo edo beguirune ta maitetasun andiya.

8. 1900-1939 gipuzkera liturgia m. jimeno 0032 ¡Zer gozatasuna sartuco zan orduban bere buruba añ estu icusi zuan zaldunaren animan!.

9. 1900-1939 gipuzkera liturgia m. jimeno 0033 Bere senera etorri zanean, jaiqui zan Teodosio, ta jaiquitez batera, guertaera miragarri baten bitartez, ordu batzuec lenago añ gogor ta sendoa zegoan catea zatitu, ta erori zitzayo bere oñetara, ta guelditu zan gure zaldunaren biyotza oso arrituric, eta egundaño izan etzuan eztitasunez gozatuba, bada, ordu artatic, parcatuba zeucan bere pecatu andiya, Aita Santubac emandaco nequetalde luze ta gogorra usteric guchiyen zuanean amaitu zitzayolaco.

10. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa a itzaldia 0390 Silberio Etxebarria apaiz gartsua, Durangoko zaldun Antonio Arginzoniz, Abandoko seme Arana-Goiri'tar Sabin, besteren bat eta nerau ginan Erle igarokor arri loretxo bat edo beste eskintzekoak.

11. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.m. azkue 0010 Zaldun kementsua ta yayoa baño ere yayoagoa espata ta burni burrukan zeukan atsegiñik aundienetakoa.

12. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1922 0001 (Arintxuago)
Apalazijo zaldune
iru erregen egune
zotzak eta paluek
txori bijaren kontuek

13. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Prakan atseraldetik akondoran mutturra agerian ba'daramak ere, biotzean euzko-gogoa eramantzak, eta zenbait kaballero baño zaldun aundiago izango aiz.

14. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa osk akats 0238 Joan zan biziten Bilbo'ra zaldun baten moduan, txarto irabazitako diruarekin, eta Arrigorrieta'n ezagutu ta ezkondu zan madame'kin.

15. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0475 Eta Jaun arek bide-batez bere lagun eban Jauregixan, Zaldun apain bat, alde-on guztiak beregan zittuana; danak ondo gura zetsela eta ala be Dukiak, umetatik beragaz ebanez.

16. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0475 Dukesiak berriz, andra zuzena ez zanetik, senarrak zetsan maitasuna ez eban naikua eta maitetsu ospatzen zetsan guztia, eta Zaldun apaiñ aren ondoren erabiltzen zittuan begixak.

17. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0475 Zaldunak, zuzentasuna baño ez ekixala, ezin eban aittu emakume aren esan-guria, ala be, aiñ zorua zanetik; eta aren aitzen emon gura guztiak ez eben beste ondorenik Zaldunori asarre jartzia baño.

18. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0475 Eta Dukia Batzarrian zan baten bere Konzejuko Buru-zurixegaz, nun Zaldun apaiñan gazttetasunak ez eban jarlekurik, deittu zetsan Dukesiak oni zerbaitt bakarrian aiñdu biar baletsa letz.

19. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0475 Eta Zaldunari besotik oraturik, makalikan Señora koittaua ukat eiñda balitz bezela, eruan eban sapaillu aldendu batera, eta bularra gorata bera, esan zetsan legunki: - Mira eiñda nozu, aiñ gaztia eta jatorra izanda zu, nola bizi zaran aiskideren bat zerbidu gabe, ainbeste andrakume eder artian iñor ez dozula ospatzen.

20. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0489 Neskamiak, ikusi ebanagaz izututa, laguntasun eske urten eban atera, eta Dukiak entzun ebanian diadar estua, kezkaz beteta, sartu zan gelara, eta ikusirik ango agiri errukarrixa, Zalduna jaso gura izan eban, ia bizixa gorde zeikion al zana eitteko; baña dana alperrik izan zan, bata-bestiagandik eskatu baño len arnasia amaittu jakon.

21. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0489 Baña ez Dukiak entzun barik Zaldunan azkenengo itz asarre batzuek.

22. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa etxba ibilt 0489 Eta alakon baten, kendu eban Zaldunan biotzetik zaztakai zorrotza, eta zaurittutako basurda asarre bat bezela, aindu zan Saloi nausira bene-benetako kulpadunaren billa.

23. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA, ANDREA, GIZASEME-NESKATILLA

24. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 (ANDREA ginbail ta guzi, orratz aundi bat eta lorez apainduta. Eskuan zorro pampiña ta more-kolore soñeko luzez jantzia. ZALDUNA ere oso dotore: lebita, lepoko zuri-gogor, bizar zuri, korbata beltz eta ator-eskumutur zuriak agerian. Iri'ko egurastoki-alki batean eserita daude).

25. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ANDREA - Nere alabak ikaskizunak oso ederki bururatu dituala esan dezaizuket.
ZALDUNA - Ez nekien ezer, baiñan ez nuen gutxiago espero. Neskatxa oso artze onekoa zala aditzera ba-nuen-ta.

26. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Zuretzat omengarri da. Ondo ezitzen jakin duzun siñale. Onelako seme-alabak ikustea gauza bakana da gaurko egunean.

27. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Nere gazte denboran, aurrak esanekoak ziran, gurasoai obeditzen zekitenak. Aita-amen kezka, buru auste ta estuasunak, arretaz artzen zituzten.... Bear bada ez jakitea obe dute.

28. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ANDREA - Esango nuke! Orduko seme-alabak, ez dakit bada... askozaz...
ZALDUNA - Bai, askozaz ugariagoak ziran.

29. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Ortan gora-berak dituzu. Orain berriz gora aldera goazela dirudi. Lengo utsuneak betetzea ez da ordea errez izango.

30. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Zer nai duzu?... Seme-alabak azitzea oraingo aldi ontan gaitza da.

31. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Nora goaz?... Zoritxarrez oraingo bizi-mañan gezurra bakarrik dago merke.

32. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Lurrikarak dirala, automobilletan gerta oi diran ezbearrak, abioietan iltzen dan jendea, oraingo min-bizi, eritasun, eriotz ta atomiko bomba...

33. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Ainbeste gauza entzuten dira...! Jendeak esaten dituen guziak sinistu bear ba'genitu...

34. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Nere andre on orrek, nik bezela egin: ez deus sinetsi, ez iñori fida, ez zere burua aizez betetzen utzi...! Ez periodikorik erosi!

35. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Ez da orrenbesteraño. Zentzu pixka bat ba dudala, ori da guzia.

36. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Begira, andre agurgarri orrek! Gaurko eguneko jolas, atseginaldi, festa, ikusgarri, emozio zirrada, zineko mintza latzak, dirala; kontribuzio-petxak ordaintzea dala, telefonoa, radioa, televista, pick-up...... ots...
ANDREA - Zer? Zer? Pikoa?

37. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Pikopean al zaude edo...? Esaten ari nintzaitzun, mikrofonoa, gramofonoa, magnetofonoa, radio, televista ta gañerako dibertsio...
ANDREA - Geiegizkoak dira...... zurekin konporme nago.

38. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Orrek guziek mundua erabat aldatu duala.

39. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Bizimodu berri orrek guziok aldatu gaitu eta ez dugu elkar ezagutzen.

40. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Ezin uka diteke, ordea, munduak aurrerapen aundia egin duala.

41. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - ... teknika, mekanika, jakituria ta artea...

42. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA -Zibilizazioa beti aurrera doala esan diteke. Beti aurrera errialde guzien laguntzari eskerrak.

43. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 ZALDUNA - Aurrerapenaren bidea... Lenago, antziñan gizonezkoak leiza-zuloetan bizi oi ziran ardi larruz jantziak eta elkar jaten zuten... goseak, otzez...

44. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Gogo emazu, andretxoa, ni mutil koxkorra nintzalarik...
ANDREA - Zer nolako sasoi polita izan oi dan...

45. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Erri txiki batean bizi nintzan. Otz zanean eguzkitan berotu bear izaten genuen, neguan; argia berriz petroleozkoa, egia da orain baño merkexeagoa zala, ta askotan kendelak piztuta ere bai.

46. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Makina ta tresnak ez dira akatsik gabekoak. Gizonak sumatuak diran ezkero beren okerrak izan oi dituzte.

47. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Ala dala, eman zagun! Baiñan zergatik eskatu gizonari makinak berak egin ez ditzaken gauzak?

48. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Gizataldearen etorkizuna gerora datorke... landare ta abereena berriz, aitzitik, kontrakoa.... Ez uste, ordea, makiña deus ex machina danik, Jainkoa ta aurrerapenaren ordez, jarriko dana gure alegiñik gabe. Guziz bestaldera da, andre.

49. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Nik diotsut, ordea, makinarik onena gizonezkoa bera dala. Makina, gizonak zuzentzen baitu, onek ematen baitio espiritua.

50. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Eta makina, noski, makina da kontuak egiteko makina ez ezik, onek kontuak berez ateratzen ditulako.

51. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Ez da beti ala gertatzen, baiñan berdin da. Arestian ari nintzaizun esaten petroleo ta kandelaren denborako gauzak. Orduan sos batekin arraultza zenduen. Ez geiago ta ez gutxiago.

52. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Nik ez dut gezurrik esaten. Sines zaidazu, nai baldin ba duzu.

53. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA - Garai artan otordu on bat lau errealean egiten zenduen. Jatena ez zan ea ezer kostatzen.

54. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0126 ZALDUNA @- Ogerleko (duro) batean larruzko oñetakorik ederrenak. Oraingo gazteak ez dakite ura zer zan. Oraingo gazteak ez dakite ura zer zan.

55. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0212 Laugarrenaren buruzagia Poinik zeritzan, agure zalduna.

56. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 0110 Jaun Matxin Olaso'ko zaldun prestuak, orain-oraintsu, ire eskuaren eskabide egin zigun.

57. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 0222 Lenago esan dugun bezala, Abendaño'ren alderdiko alkate Arrasate'n Jaun Otxoa Artazubiko zen eta gizon au beti txit leiala izan ba-zitzaion ere Abendaño'ko etxeari, Lekutiarrak bere alkatearen jokabideari kontu egiteko mandatu egin zion Baraxuen'go zaldunari.

58. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak arragoa 1964 0061 Amazazpigarrengo mendean Aro-Erdiko zaldunen eraz egipen ausar, kemen ta izukoitzak egin bear zitula bere buru txoroan jaio zitzaiolako.

59. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0137 Sociedad Bascongada-ren jakintza-giroaz jabetu gaitezen, ongarri izango zaigu noski, labur-zurrean J. Aralar'ek idatzitako lerro giartsu auek aldatzea: Zaldun aien artean, ba-ziran ixtori-lanketari onuraz ekin ziotenak.

60. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak smitx unam 0406 Geroak esango Vasconia major eta maxima ere billakatu bageranentz, munduz mundu zaldun ibiltariarenak egitera aterako geranean.

61. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak smitx ama-semeak 0187 Uztaaren 2'an jetxi zan Oñatiko parrokira, inguruetako zaldun aundikitxoenen bizkar.

62. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak p. goicoechea 0037 Caballero itxurakoa zan, baña zalduna izan.

63. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. dufau 0025 Aratsalde batez, zaldun arrotz batzuek sartzen dire Ganich zagon ostatuan.

64. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. dufau 0025 Hunkitu bazuen hunkitu zuen, chutitzen dire zaldunak eta denen artean umatzen dute gure gizona.

65. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. dufau 0025 Zombeit egunen buruan, bertze hain bertze zaldun ethorri ziren ostatu bererat.

66. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. dufau 0026 Biharamunean, egundainon bezala, heldu da bertze zaldun arrotz multzu bat.

67. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. dufau 0026 - Pinpi, panpa, pinpi, panpa!... Makhilattoak zalu barreiatu eta ihesari emanarazi zituela zaldun espantutsuak!!!....

68. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa lf murtuts 0104 Zalduna heldu zaio eta galdegiten dio: - Barkatu, jauna!.

69. 1940-1968 sailkatu gabeak ahozkoak jmb 0172 Don Teodosio Goñico Zalduna edo caballeroa, vici zan Goñiko errian, Doña Constanza de Butron andra emacume on eta doi ederracquico arequin ezconduric.

70. 1940-1968 sailkatu gabeak ahozkoak jmb 0270 Lecu santu onetan cer gauza arrigarriac eguin dituan Jaunac ezagutzeco asco degu Don Teodosio Goñico zaldunaren condaira edo historia goratcea.

71. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa a. gerenabarrena 0168 Buruzagiak eten eban ixil-une itzal ori Ordezkariari esanaz:
- Zure igarobidea, Ordezkaritzakoena da-ta, baietsiko yatzu, baña zaldun onenak ertzañen eskuetara yoan bear dau, an bear diran garbitasunak egin dagiezan.

72. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa x. kaltzakorta 0081 Gero kopa bat ardao opetsi eutsan, lurrin zoragarriduna, ahokada baten edan eban, eta beste zaldun batek hotsean bete eutsan barriro.

73. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak y. elorriaga 0170 Egoera idiliko hau gertaera bategaitik apurtzen da; zaldunaren etorreragaitik apurtzen da.

74. 1969-1990 euskara batua antzerkia etxde begia 0032 JAUN KUNTIA - Hemen da Jaun Baroia. Laguntasun ederrik badakar. Bere emazte eta nire lehengusiña Andre Graziana; Mayi eta Johana beren alaba ederrak, eta Bertrand Montferrand zaldun gaztea, Johanaz zoro-zoro maitemindurik dagoen gaskoin odolberoa. (Denak sar bitez).

75. 1969-1990 euskara batua antzerkia etxde begia 0063 BERTRAND - Zalduntasun usadioak ankapean hartu nahi ahal dituzu? Zaldun eta zure teillapeko nauzun aldetik bidegabe honen kontra oihu dagit.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. goñi 00026 2 - Errege zuritik gertuen aurkitzen den zalduna mugitu (...) eta alfil zuria aske geratzean, gaztelua babesten dagoen zaldun beltza iltzatzen da.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. goñi 00026 2 - Alfila lauki bat atzera ezazu eta bere dama ezkutatzen duen zaldun zuria iltzatuko duzu ().

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. goñi 00026 B) Zuriek xake mate emango lukete, beren zalduna peoi beltzaren eta zaldi beltzaren tartean dagoen laukian kokatuko balute ().

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 Ondorioz, eskulan merkea bait zen esklabu jendea, propietari (laborari) ttipiak lurjotzera bortxatu ziren, eta ordainez, Senatuko noblezia nahiz handiki zaldunak geroz aberatsago bilakatu ziren.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 Dena den, ekonomiaren aldetik: esklabutza produzio sistema bezala hartzea, lurrandidunen eskuetara propietatea biltzea eta merkatal nahiz lukurreriazko diruaren metaketa izan ziren, krisiaren faktore kopuruaren handitzea, laborarien proletarizatze eta handiki (zaldun) dirudunen klase berriaren sortzea.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 Dena den, Errepublikaren azken aldera aberastasun, esklabu eta erromatar gehienen pilaketa italiak bere altzoan eginik zedukan, baina berezitasun batekin; batipat, laborari handikien esku zegoela Estatu aparatoen kontrola eta hein batetan merkatari dirudunen (zaldun handikien) esku.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0050 e) Alonso de Lanzones Endrike IV erregearengana joan zen; eta hornigaiak ekarri zituen Galiziako erresuma osoan anaiarteak laborari anaiarte nahiz aitonenseme anaiarte laborari anaiarte nahiz Galiziako zaldun eta jaunen kontra egin zuten, eta barauekin ez zen zerbitza zitzan morroirik bat ere gelditu.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0050 Lur eta etxaldeetatik egotzi zituzten, zen menpekorik ez eta errentarik utzirik; gaztelu guztiak erauzi zituzten, zaldun-jaunak inguraturik eutsi eta trabuko eta beste honelako harmekin tiroak egiten zizkiotelarik.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0050 Gertaeraon bitartean Gure Jaunak Galiziako zaldun hauek bere disziplinaz kolpatu nahi zituen, eta haiengandik, erruki zela eta, ase, ikusirik bilauen ankerkeria larregi eta berezko zituzten jaunen kontrakoa, onarturik bilauen eta aitonensemeen artean egon zen eta egoteko zen aintzinako etsaikeria, jaun direlakoekin batu zelarik, bilau horiek menperatu zituzten, eginiko kalte guztiak ordaindu eraginaz eta aipatu gaztelu guztiak berreraiki araziaz. .

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0038 Begira nola dauden kokaturik 3. posizio arauan arerio bakoitzaren piezak: Lehen herrenkan honako pieza hauek ditu: Errege bat, Dama bat (erregina hitza nekez erabili ohi da xakean), Gaztelu bi, Alfil bi eta Zaldun bi.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0038 Ordenari jarraituz erditik ertzera, Alfila, Zalduna eta Gaztelua, alderdi bakoitzak bestearekin simetria mantenduz.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0046 Peoia hartuko dugu oinarritzat pieza guztien balioa azaltzeko: IRUDIAK / BALIOA / KALITATEA / Peoia / Zalduna / Alfila / Gaztelua / Dama / Pieza ttipi edo arinak / Pieza astunak.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0046 Baliokidetasunak: Alfila = Zalduna = hiru peoi.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0046 Gazteluak, pieza arinak (Alfila, Zalduna) baino balio handiagoa du.

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0046 Agian, Alfila izan daiteke Zalduna baino baliotsuagoa, eta alderantziz ere gerta daiteke, zein posiziotan dauden kontu.

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0055 10 / Peoi blokeatuen egituretan ezik, Alfilak Zaldunak baino indartsuagoak dira.

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0055 11 / Bi Alfil, Zalduna eta Alfila baino indartsuago dira.

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0276 Zaldun trebeak ziren eta urrutitik ezagutzen ziren, larruzko kaskoan ilargi erdia eramaten bait zuten apaingarri legez Larruzko soinekoz eta ahuntz ilezko kapusaiaz janzten ziren neguan, eta abarkak ziren oinetakorik erabilienak.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0149 - Logura naiz ta...... argi oilarrak jo gabe,/ ostatu berriko ate ondoan / ez ziren zaldunok haserre //.

95. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0124 Horrela segitu zuen berekiko hizketan, zaldiaren ibilkera geldoari, eta Zalduna erortzeari, lehenengo alde batetik eta gero bestetik, so egiten zien bitartean.

96. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura jostuntxo ausarta 0020 Horregaitik batzuek esan zioten: - Joan zaitez erregearengana eta ziur zaldun egingo zaitula.

97. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura jostuntxo ausarta 0021 Zaldun izendatzen zaitut, eta hori lortzen baduzu nire alabarekin ezkondu ahal zara!- Jostuntxoa txundituta gelditu zen eta pentsatu zuen: - Halako saltsan sartu naizen ez argitzearren zazpi euli inozente hil nituela bakarrik.

98. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0081 - Zedrik harmadaren agintari geratzea komeniko litzateke - esan zuen Beltza zaldunak.

99. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0081 Bata arkudunena eta bestea zaldunena.

100. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0096 Halako batean morroi bat etorri zitzaien ondora, judutar batek Brian zaldunarekin egon nahi zuela esanez.

101. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0096 - Judutar - esan zion Beaumanoirrek -, ze negozioak dituzu Brian zaldunarekin? - Bois-Gilbert-i zuzendutako Jorvaulx-eko priorearen eskutitz bat dakart.

102. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0096 - Garai onak Konrado! Zaldun tenplario bati eskutitz bat bidali eta ezin judutar bat baino mandatari hobeagorik aurkitu...

103. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0112 - Wamba, ireki ezazu zaldun horren ielmoa.

104. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0112 Zaldunak ezin zuen mugitu oso harmadura astuna baitzeraman.

105. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura f. ibargutxi 0124 Zelai ondoan geratu ziren zetozen zaldunak.

106. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura g. etxeberria 0083 - Bai, bai - esan zuen altxata - ingurura datorren zaldunen bat da.

107. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura g. etxeberria 0008 Bere gainean zaldun bat, bularraren kontra zerbait edo norbait zeramala.

108. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0066 Bere aurrean harrapatzen zuen guztia atereaz zetorren olatu erraldoi batek inguratu zituen, zaldiak eta zaldunak urak arrastatzen zituelarik.

109. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura satr 0058 Zaldun bat ikusi zuen, azkenean, Lakuntzatik ateratzen.

110. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. berasategi 0008 Eserlekura itzuli eta berriro galdetu zion: - Eta Mariana? - Esan dizut - hasi zen zalduna - nire asmoa Kirklessko moja artera eramatea dela.

111. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. berasategi 0028 Hugok horrelako zerbait pentsaturik zeukan nonbait eta haren gizonek ikusi zutenean, zaldunaren gorputza hartu eta Reinauldengana eraman zuten.

112. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. berasategi 0148 Zaldun eta gonbidatuak bahiketa haren ausartziaz hizketan ari ziren.

113. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. berasategi 0274 Zaldunaren bila joateko talde batzuk osatu zituen.

114. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. berasategi 0294 Zubia altxatzen hasteko zirenean, pertsonaia berri bat sartu zen: zaldun beltza.

115. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.l. lekunberri 0057 Beste batetan hiru zaldunekin topo egin zuen ibai baten uberan; hauek kosakoak ziren.

116. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0212 Irlara eraman ninduten bi zaldunak beren arazo pribatuengatik beharturik zeuden hiru egunen buruan itzultzera, berrikiago hildakoren batzuk ikusten eman nituenak, geure herrialdean eta Europako beste batzuetan azken berrehun edo hirurehun urteetako pertsonalitaterik handienak izandakoak, alegia; eta antzinako familia ospetsuen miresle handia izanik beti, dozena bat edo bi errege zortzi edo bederatzi belaunaldiz izandako arbasoekin deitzeko erregutu nion Gobernariari.

117. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. onaindia 0008 Gerra hasi zenean, nik seminariotik hanka egin nuen, hanka beharbada ez da hitz egokiena, aurreneko egunean aita prefektuak arenga bat bota baitzigun, latinetik itzultzen genituen testu klasikoak nabariki imitatuz, memento guztiz apartekoak eta transzendentalak bizi genituela, hainbestekoak, non berak ordenaren sakramentu saindua ez balu, gerrari zaldun bihurtuko baitzen infidelen gurutzadan joateko.

118. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. onaindia 0008 Erdi Haroko zaldunen eta apaizen debateen bukaera polita.

119. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. onaindia 0008 Baina berek, apaizek, ukatu zuten, ezen ez nik, apaizgoaz, zaldun bihurtzean, edo bilakaera hori desiratzean.

120. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. zabaleta 0017 Zatoz, gudari ausarta - esan zion salbatu zuen zaldunari, eta txanbelaua ohartu ere egin baino lehen, urre katea astun bat jarri zion lepotik zintzilik.

121. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. zabaleta 0060 Rimtusseek ipotx bihurri adimen zorrotzeko batzuk zituzten morroi; xaldun beltzak deitzen ziren.

122. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. zabaleta 0060 Abilezia handiak zituzten xaldun horiek: gauza ziren mendiak zehar ikusteko ere, eta edozer gauza zekiten egoki egiten, eguzkiaren argia ezik.

123. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0087 -... Eta Kupido maitasun piztaileak, Morfeo lagun duela, gure ederren gogoak mendera ditzanean... zuek, zaldunok, handikiok, begira ezazue haien loa, defenda itzazue gaueko erensuge eta izpiritu gaiztoetatik, erauzi gaueko ximeletei hegalak eta estali itzazue maitekiro, hilargiaren izpi gaiztoek ez ditzaten ikutu...

124. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Zaldunak Akronius agurearekin topo egiten zuen lekuan kokaturik zegoen zuhaitzak bere hartan dirau oraindik: zedro zardai eta tentea, zutik dago oraingoz gaztelutik ez urruti, handik zenbait leguatara.

125. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Zaldun batek, betebeharrak eta eginkizunak direla medio, bidaia luze bat egin beharra dauka urtean lau aldiz bere gaztelutik ia erreinuaren bukaeran dagoen leku batetaraino.

126. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Gaztelutik ez urrutira dagoen bidegurutze baten inguruan, zedro eskerga baten arrimuan agure batekin egiten du topo beti zaldunak, leku jakin hortatik pasatzen den bakoitzean aurkitzen du beti eserita.

127. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Bizar luze xuriska darama kasik gerriraino datorkiola, haritz makila eskutan eta askotan kanta bitxi bat ziztukatuz (gutxitan kantatuz) ari dela aurkitzen du zaldunak aurretik pasatzerakoan gizon zaharra.

128. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Halako batean, zalduna hortik aurrera pasatzera doala, agureak geldierazten du eta jakinarazten dio Sir John Magnus etorri dela zedroaren parera beraren galdezka, aipatu diola berriro ere bueltatzekoa dela laster eta aurreraxeago kausituko duela.

129. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Zalduna arras txunditurik geratzen da.

130. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0042 Akronius deituriko agureak ikusi du zalduna beste bide bati ekitera zihoala, (...).

131. 1969-1990 euskara batua literatur prosa etxde jj-2 0186 Damatxoak ere aitortu zuen hura zela bere salbatzaillea eta iruzurtia gazteluko ziegan Mazmorra, calabozo sartu ondoren girgilluz Con grillos ongi loturik, Zaro'ko zalduna jauregiko alabaren ondoan exer-arazi zuten.

132. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0124 Agilulfo della Casapetra, oinaztarren leinuko ganboar zaldun ez-denaren bila nabil.

133. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0124 Ixtorio eta elezahar asko entzuna nuen bide-gurutzetako eskale eta koblakarien mintzotik gaztelu-komentu honetan gertatzen ei diren jazoera izugarriei buruz, eta jakin ere banekien nik maite dudan zaldun zaldun-ez-denak oso gogoko dituela horrelako ipuinak, batez ere herensugeak eta gisa beretsuko lelokeriak aipatzen direnetakoak.

134. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0101 Zalduna ez zen gehiegi larritu Faustoren argudioarekin.

135. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. bernaola 0032 Ez dut uste zaldun ingeles bati azaldu behar zaionik antropologoen gogoetak zernolakoak diren, are gutxiago zientziaren helburu nagusia gizadiaren alde jokatzea dela.

136. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0061 Oraingo honetan zaldunen parafernaliaz jantzita zegoen, beltza buru gaineko bisera, zuria alkondara estua, beltzak praka bonbatxoak eta gorriak alkondara gaineko jaka nahiz belaunetaraino iristen zitzaizkion larruzko botak.

137. 1969-1990 euskara batua literatur prosa l. dorronsoro 0104 Eta, hori esanik, ez bat eta ez bi, eskua jaso eta egundalako muturrekoa erantsi zion, bete kokilduratik esnarazten zuela; eta, Andres Caballero ez baina, don Joan zalduna zela ohartarazi zion horrek.

138. 1969-1990 euskara batua literatur prosa l. dorronsoro 0117 Zera erantzun zion hark, lotsakor eta begiak lurreruntz eratxirik: bere burua ijitotzat zeukalarik, don Joan de Carcamo bezain zaldun habitudun handizki batekin ezkontzeak etorkizuna hobetzen ziola, eta, hain izaera onekoa eta zintzoa zela nabarmen ikustean, behin edo beste begi jaieratsuz begiratu izan ziola; baina, nolanahi ere, esana zioenez, ez zuela gurasoek nahi zutekeena besterik ezer egiteko gogoetarik.

139. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0099 Zientifikamente frogatua bait dago, jesuitek lagun diezaioten egunean, galdu dela euskara sekula santa betirako, eta hurrengo egunean Euzkadi, Euskal Herria eta denok amilduko garela, zaldi eta zaldun.

140. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lantziri 0045 Estatu batentzat, irakaskintza eskutan atxikitzea, zaldunak bere zaldia kordatik atxikitzea bezalatsu da.

141. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. baraiazarra 0018 Eta oraintxe dator onena!: Zaldunok euren egitekoari ekin baino lehen begiek zoli izaten omen zituzten, gogoko zitzaien neskatilaren bila.

142. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill axmgl 0178 Han dira eskaleak eta bai aitonen seme edo zaldunak ere.

143. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0026 ASKOTARIKO AGERKERAK
Barandiaranek herririk herri bildu dituen esaeretatik honetxek ondorengo agerkerok Mariri ezartzen zaizkio: Dama bezela kotxe ederrean eserita, nahiz suaz inguratua, nahiz ahari gainean zaldun, nahiz ilargia buru inguruan duela; andere bezala erpedun oinekin nahiz aker oinekin; animali bezala aker itxuran, zaldi itxuran edo zezen itxuran edo egazti gisa, bele itxuran nahiz arrano itxuran; suge bezala ere agertu da; azkenez baita ostagi gisara ere, haizebolada bezala, nahiz odei zuri bezala, nahiz ostadar, nahiz su borobil, nahiz suzko igitai bat bezala.

144. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0105 Doktrina haietan progresoa zen historiaren mugimendu modua, progreso ekonomikoaren gainean soziala, morala, artistikoa eta bestelako guztiak omen zebiltzala zaldun.

145. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. urcelay 0091 Papilote zuridun zaldun haren itxura eta ibilera guztiz gorena da.

146. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. olariaga 0032 Eta burua Amadis de Gaula eta haren antzeko liburuez betea zeukalako, haien antzeko gauza batzuk etortzen zitzaizkion burura (16) Han bere arma berriak, espiritu-armak, jazteko asmoa zuen, lehengoak kenduta. Eta hori zaldun berriek ohi zuten bezala egin nahi zuen. Gau guzian zaldunak esna bere armak zaitu behar zituen. Hala ordenatzen zuen Las Partidas liburuak eta hala ikusi zuen Iñigok egiten zutela zaldun-liburuetan.

147. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0013 ORDENAREN HIRU EGINKIZUNAK / ZALDUNA / ESKUTARIA / KOMENTUKO KAPELAUA.

148. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0013 Zaldunak izango dira gudalburu.

149. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0013 Zaldun bakoitzak bere arma-mutila edo eskutariak ditu; menpeko eginkizun guztiak beteko dituzte berauek.

150. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0025 Eraikuntza osoa berregitea erabaki dute zaldunek.

151. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0046 Orduan ere zaldunengana jo behar izan zen.

152. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0046 Zaldun askok ekar erazten dute beren guda-zaldia ontziz.

153. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0050 FRANKOTAR ZALDUNAK Ostalarien gudaroste handia

154. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0050 Zaldunek sendotu egin dute Krac-eko gudari-taldea.

155. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0050 Baina garestia da eta gizon gutxi dira zaldun izateko gauza.

156. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0050 Krac-eko bi mila gizonetatik zaldunak ez dira ehun baino gehiago eta zaldizko sarjentuak berrehun edo hirurehun.

157. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0057 Dorre nagusian gordeta dauden zaldunek gutun bat jaso dute Apirilaren 8an.

158. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0059 Ordeneko zaldunak Rodas-a joango dira eta gero Maltara.

159. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. alkorta 0059 Zaldunen Krac-a orain Qalaat el-Hosn da, hau da, Mendi gaineko Gaztelua, Zorioneko Garaipenetako Erret-Eskualdeko herrialdeburua.

160. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. azkune 0751 Antonio Marquez ezinhobeto aritu zen kapotez, baina bostgarren zezena bere taldeko Molina zaldunak gehiegi pikatu zuelako jendea haserretu egin zen.

161. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0273 - Errege, hiruko, bateko, zaldun: sei denera! (Eskua luzatzen has bedi irabazirik balu bezela).

162. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0273 ALTZ - Bateko... biko... errege... eta... zaaaldunnn! GOÑI - Bost..

163. 1969-1990 gipuzkera antzerkia a. arrinda 0049 Bi zaldun datoz eta goiko almenatik abixoa entzuten da: Badatoz! Badatoz!.

164. 1969-1990 gipuzkera antzerkia a. arrinda 0049 Emen dira zaldunok. Zalditik jeitxi diranean aitak semea besarkadatzen du.

165. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0098 Izkillura eraman zuen eskua zaldun batek.

166. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0088 Bala-zuloetatik zijoakien bizia beste bi zalduneri ere.

167. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. begiriztain 0088 Zaldun biren artean eraman zuten Russel eta etxera sartu ziren besteak.

168. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa a. albisu 0069 Baiñan Ernani`ra iritxi ziranean, Donosti`rako gogoa egin zitzaion gure zaldun lukurrari.

169. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0105 Dirudinez, zakur arek ez zuan uste etxekoandreak ipiñi zion jan-legeak zaldun inglesen atzekoaldea jatea debekatzen zionik.

170. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0105 Gure adiskidea, jaunak goitik beera, guztia zaldun dala ba-dakizute. Zaldun inglesa.

171. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0105 Argi ikusten zuan gure adiskide onek arasa baten gaña ez dala lo-toki egokia Britani`ko zaldun batentzat.

172. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0105 Zer egin, ordea? Andik jeisterik ez zeukan, atzeko-aldea zakur baten muturrari ematea ere ez bait da zaldun batentzat gauza egokiegia.

173. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0112 Britani`ko zaldun batentzat ez zan ua bidazti-era egokia izango, baña sekulan dotoretasunik galdu gabe, alai iritxi zan Londres`era, aza, tipula eta kalabaza tartean Mr. Freddie Widgeon Gaztea.

174. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0100 - Atsalde on, Muller jauna, - esan zuan tximiniko zaldunak -.

175. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0100 - Entzun dut - esan zidan -, bi zaldun oiekin izan duzun izketa.

176. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0100 Biaramon goizean ostera bezperako bi zaldun aien aurrera eraman ninduten, eta an asi zan berriro bezperako festa.

177. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa f. portu 0104 Onetarako gaztigatu zuan zer zijoan egitera, eta andra on au portalera zaneko, an zeuden Kabildoa, Bilguma, zaldun eta guiza nobleak, erribarruko beste gende askorekin.

178. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa f. portu 0104 Murruen oñetan illotzik geratu ziran Pranziako zaldun eta agintari aomen aundienekoak.

179. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa berron kijote 0191 Ezer ere pagatu gabe alde-egin ziola ikusirik, Santxo Panza`rengana joan zan bentaria ordain-galdez; onek berriz zera zion, bere nagusiak pagatu nai ez bazuan, berak ere ez zuala pagatuko; izan ere, zaldun ibiltariaren ezkutari izanik, bere nagusiarentzat bezelako arrazoi-lege berbera zala beretzat ere, ostatu ta bentaetan ezer ez ordaintzekoa alegia.

180. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa i. oñatibia 0030 Au zaldun gogorra agertu zan, gudarako prest; izan ere, austriarrek Bertha eramana bait zuten atxillotuta.

181. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0081 Lau egun-barruan, mai gaiñean zituan Bon-Lucky-Boy'k Txeiene Uriko zaldun ospetsu guzti aien erantzunak.

182. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0080 Nik badakit ezkontza onek zoritxarreko eginen dituala bai nere alaba txoro au, eta baita berekin ezkontzen dan zaldun bikain ori ere.

183. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0080 Eta zaldun orrek ez du orrelakorik merezi.

184. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0086 Ordurako, goiko aretotxoan bildurik zeuden Miss BB'rekin aren bost maitale zaldun dotore aiek.

185. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0086 Eta, -¿nola ez?- ziur zegoan aurrean zeuzkan bost zaldun aien maitasunaz.

186. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0086 Orrela, axalean Egoaldearen dotoretasuna eta barruan Sarkaldearen bizkortasuna ekarri zituan aren erantzunak batera: - Eskerrikasko, zaldun maiteoi.

187. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0006 Burruka oiek dirala eta, sei urte beranduago, 1457`an apirillak 21, Enrike IV`garrenak Aide Nagusien torreak mozteko agindua eman zuan eta gaiñera Ximena errira, Andaluzian, baztartu zitun, mairuen aurka burrukatzera euren zaldun eta oiñezkoekin, eta beuroen kontura.

188. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak lek 0512 Don Julio, neretzat, aspaldi artan, zaldun argi-argi bat zan.

189. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak lek 0512 Iru anai ziran urkixotarrok: iru anai, zein-baiño-zein zaldunago: Don Adolfo, Don Josè Marìa, eta Don Julio, irurok zerbait aundi izateko jaioak.

190. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak lek 0512 Don Adolfo, Bizkai`aren zaldun izango zan; Don Josè Marìa, Elizaren zaldun; eta gure Don Julio, Euskeraren zaldun.

191. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak lek 0513 Bere biotzeko Andereño kutun zuan Euskeraren alde lantza bikain bat zatitutako zaldun elegantea.

192. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0105 - Naparroko Erregeak Tiebasko zaldunak gudarako eskatu ditula ere, esan dit Semeno-k.

193. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0105 - Zaldun bikañenak Erregeak eramanak onezkero ta ezin genezake bildur aundirik euki....

194. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0126 Milla ta larogeta amasei gudari oñezkoak, ogeta amazazpi zaldunak bakoitza bere oñezko lagunakin....

195. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm inauteria 0221 Zaldunak, txapel zuriz edo gorriz, zinta koloreetakoz apaindurik, atorra ta galtzak zuriak, sedazko pañolua lepotik, eta kolorezko zinta dun abarketa txuriak oñetan.

196. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm inauteria 0363 1894-ean berebat, Musikari oek Erdiaroko erara itxuraldaturik agertu ziran, beste lau inditar beren Jauntxo zaldunarekin jolastaldea lagun zutela.

197. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0170 Eta Ohorezko Sailleko Zaldun.

198. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak b. latiegi 0274 Ez zebillen noski santutasun orren atzetik Brandeburg`etar Alberto, Teutonitar Zaldun Lekaideen Maixu Nagusia izanik, bere Lagundia ezereztu-ta, Lagundiak Baltik-ertzean zituan lur zabalekin beretzako Prusi`ko Dukaterria taiutu zuanean.

199. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1988 0023 Zaldunak auek ziran Aide Nagusien artean (nobleza) bigarren maillako beuren zaldia eta armak gertu eduki bear zituzten Erregearen deiari bereala erantzuteko.

200. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1988 0023 Gudarako izena ematea bakoitzaren erri-Kontsejuan egin bear zan: Joan dedilla bakoitza bere erriaren ikurriñaren azpian, naiz zaldun naiz Ordenes Militareskoak izan, naiz Inkisizioaren Familiarrak.

201. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1988 0025 Arrazoi au jasoten du: zenbait zaldun eta aundikiek eleizaren amarrenak, eskubiderik gabe eramaten zituztelako.

202. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa p. mac orlan 0035 Zaldun batzuek herritarrak zaintzen; beltzez jauntzi gizonak, apezak, harat eta honat zoatzin.

203. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak vozeusk 1984 0001 Lau pertsonaiak, bat oinez (txori urdina) eta hiru zankoetan (mamua, txori gorria, eta zalduna bere zaldiarekin), umeei euskaraz jolastu erazten diete.

204. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1989 0001 XVIII. mendearen bigarren zatian Frantsesak eta Espainiolak solastatu ziren, Ornano kondea Frantziarentzat eta Caro zalduna Espainiarentzat mugaren eraikitzeko.

205. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. arrinda 0001 Dana dala eta dena den ipuiñak esaten dausku Teodosio barriro zaldun gertatu zala eta bere esker ona erakusteko, arri landuz egiñiko elizatxo bat eregi ebala gertakizun onein oroigarri.

206. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... i. elizegi 0002 Halako batez burdinez jantzitako zaldun famatu batek hobe deritzot izena ez aipatzeari ezpata zorrotik atera eta hego bat ondo-ondotik ebaki zion eta hegalari elbarria, hiltzear dagoen euliaren antzera, hegal bakarra astinduz geratu zen lurrean, airean berriro altxa ezinik.

207. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... kezkak 1987-88 0002 Bera ez da konturatu, erdilotan bait dago, ez da konturatu bi orri batera pasa dituela, eta zaldun ospetsua oraindik ez zaiola iritsi, atzean utzi duela.

208. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... kezkak 1987-88 0002 El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha 832. Zaldun bati jarraiki noa zaldirik gabe. Nekea. Beroa. Egarria. Pott. 833.

209. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Chanson de Rolanden pasarte bat irudikatzen duen zine eskena bat da - dudarik gabe zaldun kementsuak Espainiarantz abiatzen direnekoa (778 aldera).

210. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... l. unzueta 0001 Arratsalde beheran zeruertzaz batera makaldu egiten zan honen pausu eta gogo arina; bizitzaren nora ezean bidenabar etozanak; zaldia galapan, hauts artean, lantza eskuan etorren metalezko zalduna, bide osoa egun berean egiteko asmoaz, baina burdinoriaren itsu-mutsuan bideko edertasunak ikusi ezin eikezana; ordurarteko bizimoduari lepoa emon eta beste non-edo-non bizi-itxaropenen bat aurkitzen joiazanak; nekearen nekez, paradisutik urten barriak, narraz eta tarraz ebilzanak, eta halan da guztiz be euren astirotasunean aurrera; bidean gelditutako beste batzuen hazur eta gorpuen lorratzek asmatu azoten eusten hainbat jazoera.

211. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Zaldiak deituko ditugu lehenengoak eta zaldunak besteak, errazago ulertzeko.


212. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Zaldiak prest daudenean hasiko dira zaldunak gainera saltu egiten.


213. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Honela banan banan egingo dute saltu zaldun guztiek, guztiak zaldien gainean egon arte.


214. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Gainean dauden bitartean zaldunen bat jausten bada, jokoa amaitu da, goian esan dugun bezala jarraituko du hurrengo txandan.


215. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Gainean daudela zaldunek ezin diote oinekin lurrari ikutu, ezta oina edo hanka astoren baten gorputzak egiten duen mugatik barrura sartu ere.


216. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Zaldiak jausiko balira, pisuari ezin eutsita, berriro hasiko litzateke jokoa, ezer aldatu gabe: zaldunak berriro zaldun, eta zaldiak berriro zaldi.


217. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Honelakorik ez bada gertatzen eta jokoak jarraitzen badu, amak bost atzamar erakutsiko dizkio hurbilen, lehenen dagoen zaldunari, honek, atzamar bati ikutuz, bat aukeratzeko.


218. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Amaren altzoan burua jarrita duen zaldiak goiko zaldunak zein atzamar aukeratu duen igarten saiatu beharko du.


219. 1991> bizkaiera bertsoak katuentest 0043 Asmatzen badu, zaldunak izango dira hurrengo jokoan zaldiak eta ez badu asmatzen berriro izan beharko dute zaldiek zaldi.


220. 1991> bizkaiera literatur prosa e. urkiola 0108 Hare zurizko bigarren basamortuan zidarrezko laku sakon batek, bere ur geldizko azalaren ispiluan, zuriz jantzitako neska zaldunaren aurpegia erakutsi gura eban baina harek, bere aurpegiari be atzea emon guran, bere esku ilunakaz ispilua zulatuz, lakuaren hondoan ernetako landa berdeak hatzamar bitartean iragazten ebazan.


221. 1991> bizkaiera literatur prosa e. urkiola 0108 Haize zakarrak, basamortuan atzekera joian zaldunari, soineko kapa arina hego zuri bakar bihurtzen eutson.


222. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00078 Nik txikitan irakurritako ipuin batean holako istoriotxoa agertzen zen eta Erregeak erresumako zaldun guztiei deia egiten zien Herensugea hiltzera gonbidatuz.

223. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00078 Zertxobait ordaindu beharko zaldun horiei, ez da?

224. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00191 Zaldunak

225. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00191 Zaldunek sarezko janzkia eta halakreta eramaten zituzten soinean eta buruan kasketa.

226. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00191 Zaldunek zalduntza kodea bete behar zuten. Gainera, alargunak, umezurtzak eta jende behartsua babestu behar zituzten.

227. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00191 - Prestatu zaldunen bizimoduari buruzko fitxa: nor ziren, nola janzten ziren, zein tresna erabiltzen zituzten, zein betebehar zituzten e.a.

228. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00191 2 Erkatu nekazariaren eta zaldunaren bizimodua.

229. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0186 San Simon eta San Juda
joan zen uda
eta negua heldu da.
Ez baletor hobe
bizi gera pobre
eremu latz honetan
ez gera hain onak, benetan.
Ez dugu zaldirik, ez gera zaldunak.
Ez dugu abererik, ez gera aberatsak.
Euskara guk dugu, gu gara euskaldunak.


230. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0073 Xakeko zaldunaren mugimenduez baliatuz eta nabarmendu egin dugun silabatik abiaturik, osatu esaera zahar jator hau.

231. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0143 Xakeko zaldunaren mugimenduez baliatuz eta nabarmendu egin dugun silabatik abiaturik, osatu esaera zahar jator hau.

232. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura h. bernaola 00015 Bere grina bidelapurkeriari buruzko liburuak ziren, Quixoterentzat zaldunenak ziren moduan.

233. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00060 Sorgina mehatxatu ondoren Enperadorea areto nagusira joan zen kontseilariekin eta bere zaldun leialenekin kontseilari urdina bilatzeko aukerak aztertzera.

234. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00060 Denbora luzean ezatabaidatu ondoren enperadoreak zazpi zaldun ausartenak bidaltzea erabaki zuelarik.

235. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00060 Ilunabarra baino lehen prestatu beharreko guztia prest zegoen, beraz Enperadoreak zortea emateko, afari eder bat antolatu zuen zaldunen ohorean eta oturuntza hasi baino lehen, hitzaldi labur bat bota zuen:

236. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00060 Jaialdia oso berandu amaitu zen, jadanik zaldunak lotan zeudelarik, eta goizeko argi printzak eguna argitu baino lehen lurralde ezezagun zabaletan barrena abiatu ziren.

237. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00060 Zaldiak oso azkarrak ziren, ez ziren ia-ia nekatzen, Glinka sorginak bazuen zaldunen artean lagun bat eta laguntzearren belar magikoz prestatutako pentsu bat egin zuen zaldientzat eta baita indarrak berritzeko jaki berezi bat zaldunentzat ere; beraz, egun gutxitan lur misteriotsuak gurutzatu eta Virish lakura ailegatu ziren.

238. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00062 Gartzelaratuek euren egoeraz eztabaidatzen zihardutela mendiaren magalean zaldunak bere planaren bigarren faseari ekiteko prest zeuden.

239. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00062 Zera pentsatu zuten, bere lagunen erreskate modura ardiak eskeintzea baina erraldoiak ez zekiena zen ardi larru batzuen azpian zaldunak eta ogroak ezkutatuko zirela.

240. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura z. fernandez 00062 Erraldoia une batez pentsakor gelditu eta ogroak bere eskuetan hartuaz zaldunak zeuden tokira abiatu zen.

241. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0033 - O, egingo dut, jakina esan zuen zaldunak.

242. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0042 Zaldunaz ahaztuta zeudela ematen zuen.

243. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0042 Une hartan tronpetak jo zuen berriro, eta mezularia azaldu zen, elefanteak bezalako zaldi marroi eta pikarta banatan zihoazen bi zaldun oso handik lagunduta.

244. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0069 Bibote hark denbora luzea behar izan zuen zeukan luzeraraino hazteko, eta gainera zaldunak sekulako ahalegina egina zuen biboteak behera egin beharrean gora egiteko.

245. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0078 Arratsaldea eguzkitsua zen, eta zalduna bereziki alai zegoen bi bidai lagunen artean eseri zelarik.

246. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0087 Arthur aurreraturik, bere sudur fina adar edo hosto ikaztuen, edo belar errearen bila, eta Lantzaburu atzetik, zalduna gainean.

247. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0105 Ez zen harrigarria damak liraintasuna erakustea, baina Sir Itzulipurdikari baldar ezkorra ezagutzen zuen inork ez zuen sinetsiko belartza bigunean jirabiraka eta artazika zebilen figura saltokari eta irribarretsu hura zalduna bera izan zitekeenik.

248. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura gurutzadetara 0025 Saladinoren zaldunek behin eta berriro atakatzen zituzten gurutzatuak hauek bere geziez ziztatuz eta galapaka ihes eginez etsaiak aurka atera baino lehen.


249. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0029 Erabakia hartu zuen amandreak: bere makiltxoarekin ukitu eta lo utzi zituen jauregiko biztanle guztiak: errege-erreginak, dama eta zaldunak, zerbitzari eta zaindariak, baita bertako animalia guztiak ere.


250. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0039 Soldadu eta zaldunak ere lurrean, hilda bezala.


251. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. elizegi 0044 Errege-erreginak, dama eta zaldunak, denak itzuli ziren bizitzara.


252. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 0155 Ez zen zaldun, bidaztia baizik.


253. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. legarreta 0013 - Charlie, - esan zuen amona Josephinek -, zaldun honengan konfidantza askorik ez dudala uste dut.


254. 1991> euskara batua poesia a. arkotxa 0018 LAUGARREN ZALDIZKOA
infin che'l mar fu sovra noi richiuso DANTE
LAUGARREN zaldizkoa, hondartzaren erdian gelditu eta,
itsaso gorriari begira egon zen, luzaz. Irrikaitz bat
ezpainetan. Denetan hilotzak. Laugarren zaldunaren
zaldi berdastak burua apaldu zuen legarrean usteltzen
ari zen zakur baten hilikiaren usaintzeko.
Nehork etzituen entzun, nehor etzagon haiduru.
Mendien zerumuga gibeletik etorri ziren, nehork
ezagutzen etzituen misteriozko eremu haietatik.
Xaharrak orhoitu ziren orduan nola haien guraso eta
amatxiek kondatzen zieten, lehen, nehork etzakien noiz,
izigarrizko gauzak gertatu zirela han. Etzazuela ahantz,
zioten, etzazuela ahantz.
Bainan bizia zarion. Gauen gibeletik, beti
bazetozen egunak, iduzkia etzen beltzten eta bazakiten
Nurembergen 1503an erori zen odol erauntsia itsas belar
gorri ñimiño batzuengatik izan zela.
Egunak jin, egunak joan, nehork etzuen gehiago
argizagien mugimenduei kasurik ere egiten, nehork
etzuen gehiago iduzkiaren jalgitzea agurtzen eta ja nehor
etzen zuhaitzen hizkuntzaz kexu.
Hain ziren eternitateaz segur.


255. 1991> euskara batua poesia a. arkotxa 0066 CARPACCIOren SAN GIORGIOrekin
NEGU gorrian badoa
zaldizko bat maitasunez
zelai hotzean lauhazka,
bide berriak asmatuz.
Dragoiaren hiltzera
doa zaldun bihoztoia.
Mitrak bafadez bustitzen,
bazterrak hormez xuritzen.
Aurpegia ilun bazoaz
gorputz ustelen gainetik,
bazoaz eta bazatoz,
zelai hotzaren mugatik.
Tracy Chapmanen mintzoa
abenduko goizargian.
Begiratu ninduzun.
Eta zureak zitaizken
nekuskien negar-hatzak
eta eneak, behar bada,
zure aurpegi galdua
altxatzen zuten besoak.
Carpaccioren margo hartan
zu.


256. 1991> euskara batua literatur prosa elexp krabelina 00137 Jaun loiolatar batek esan zuen, zaldun azkoitiar batek entzun zion, eta harrezkero sarri gogoratzen digu honek bere predikuetan: krisi garaian ez egin aldaketarik, ez hartu erabaki funtsezkorik.

257. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0187 Ikus dezagun, merezi du eta, abarrots artean murgildurik nolako ekipaia garraitzen zuen garaiko armadarik handi eta prestatuenak: gudari bakoitzak orratza eta haria zeramatzan, zaldien lepoko zainetatik odol beroa edan ondoren zauria berehala ixteko, geziak zorrozteko harraitza, sedaki latzezko alkandora bana, zeren eta gezi etsaiak zirikoa oso-osorik sartzen baitzuen haragian, oihalak burdina bere baitan bilduz, eta zeramatzaten sendagile atzerritarrak babes horretaz baliatzen ziren gezia ateratzeko; bizpahiruna zaldiz osatua zihoan bakoitza, eta bi eratako armez, batzuk urruneko erasoentzat, eta aurrez-aurreko borrokarako besteak, hala nola arkua eta bi karkaiz, bata beti prest, bestea gerorako, badaezpada euritako oihalean bil-bil eginda, azta-makila, gakoaz hornituriko aiztagak zaldun etsaiak eraisteko, ezpatokerrak, aizkora kirten luzeak eta lazoa, abilezia harrigarriaz erabiltzen zutena.


258. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00017 b) Ez da ugazaba, ez da aberatsa; ez da zalduna, ez da diruduna.

259. 1991> euskara batua saiakera-liburuak matematika 1998 00228 Escherrek berak 1946an froga batzuk eginik zituen Zaldunak grabatua egin zuenean, eta gero, Beltxargak grabatuan berdin, egitura topologiko aski interesgarriak erabiliz eta bestalde Moebioren zintekin aski antza dutenak.

260. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00052 Baina horrek badu kutsu magikoa. Izan ere, bazekiten arimak gorputza hirugarren egunean uzten zuela. Gero meza-eskeak ugaldu egin ziren hildakoak gizartean zuen mailaren arabera. Handikiak, hau da, zaldunen klaseak, neurriz gaineko eskeak egiten zituen.

261. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. larrea 0015 Ia bostehun urte zaldunak iritsi zirela, eta oraindik ere auzora bizardun bat iristean guztien mirespena pizten du bere arropak, ileak, hizkerak.


262. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0030 Era berean, narrazio hauek heroiak munduarekin duen gatazka errealistakiro azaldu nahi dute.(20) Zalduneri elaberriak ere, hein batean, gizabanako baten eta munduaren arteko guduen narrazioak baziren ere, heroi zaldunaren eta munduaren artean ez zegoen gatazka esistentzialik. Zalduneriazko guduak Erdi Aroko munduaren ordenaren barnean zentzu betea zuten kultur jokaerak ziren. Aitzitik, Kixotea bezalako narrazio modernoek hain zuzen ordena-galera honetatik abiatuta, heroiak munduarekin galduberri duen erlazioaren berri ematen dute, nostalgiaz eta ironiaz. Munduarekiko alienaturik suertatzen den heroi gatazkatiaren berri ematen digute narrazio modernoek. Gatazka beraz ez da soilik gudu bat baizik eta gatazka esistentziala: munduarekin nola gudukatu ez jakitearen eta ikasi beharraren kronika.


263. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0219 Ez gara zaldunak.


264. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0044 Pertsona gizartean zeukan paperarekin identifikatzen zen; nekazaria, artisaua, zalduna... zen eta ez lanbide hau edo bestea edukitzea gertatu zitzaion gizabanako bat.


265. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: mendiguren e., xabier: bekatuaren itzala, 193-215 0196 Izan ere, kurriloak, zisneak, hegazti gortesauagoak, errepresentazio berdineko sinboloak baitira, zeruaren eta lurraren arteko mandatariak, berpiztearen errepresentazioak (kopa atiko batean Afrodite antzara gainean zaldun ikusten da Museo Britanikoan; Ledaren mitoarentzat anitz eratako aldakiak daude), eta, Txinatik Zesarrek deskribatu dituen keltenganaino, K.a. 390. urtean kakaraka Erroma salbatu omen zuten antzara kapitolinoak ahaztu gabe, presentzia maizekoak tradizio herrikoi eta literatura guztietan.

266. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0223 Zaldun begibakarra hurbiltzen zaio buhamesari:

267. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0223 ZALDUNAK: Agur, anderetan ziren ederrena.

268. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirreazkuenaga 0190 Erresumako zerga-sistema gero eta zabalagoa bazen ere, zerga zuzenak estamentuzko ikuspegiaren arabera ezartzen ziren, hau da, hirugarren estamentukoek bakarrik ordaindu behar zituzten, zaldunak eta elizjendea exentu ziren bitartean.


269. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0155 Senatuko sendi zaharren ezabaketak itxitako hutsuneak betetzeko eta senatuari bizi modu berria emateko asmoz zaldun mailatik etorritako gorengo homines noviak batu ziren.


270. 1991> lapurtera-nafarrera literatur prosa etxamendi 00066 Gure gizona harritua. Bainan jaun zaldunek ez dute sekulan harrituarena erakusten.

271. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak j. irigaray 0207 Martin Diez de Guzman Moyobanbatik lekutu zen lau zaldunen artean, Urzua bera soldadoekin han izanik.


272. 1991> zuberera saiakera-artikuluak j-l. davant 0062 Ondokoetarik bat izan zen XVIII. mentean Jean-Philippe de Bela zaldûna.