XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak biologia 1968 0176 Ez aurreneko postura ez bigarrena ez ditezke zientziaren pixugarrian nehurtu; zientziaz-aruntzko erabakiak dira.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak txill 0045 Baña filosofoak itzegiteko eskubide izan dezaten, galdetu egin bear diote Zientziari aurrena: dudarik gabeko gauzez bateko, eta anarteko hipotesiez besteko.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. beristain 0014 Jauntxoek eta Amigos del País sozietateak duten garrantzi gailena ezin dezakegu uka noski jakintza zaharraren funtsa ziren filosofi-legeen deusezte bat direnez eta zientzi berriarekiko gure Herriaren ate-zabaltze bat.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Atal hauek protoiak, neutroiak, fotoiak, positroiak, mesoiak, hiperoiak eta neutrinoak dira, egungo zientziak dioskunez.

5. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak i. malax 0031 Adimenari dagokionez: zientziaren dohaina eta jakituria.

6. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak m. olazar 0027 (...), berak egin eban bizidun orrein moltzoetan jartzea edo katalogatzea eta gaiñera, zientzi-bidez gauzak egokitzeko bizidun bakoitxari bere izena jarri eutson.

7. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak p. iztueta 0054 Urrats luzetan esan daitekeena zera da: Kutxak, hitzaldi-aretoaren bidez, kultur ihardueren programa bideratu nahi izan duela, jarraitasun-erregimenean bideratu ere, zientzien eta arteen munduan gairik desberdinenak besarkatuz.

8. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak arauerab 1988 1799 Ekainaren 28ko 170/1988 DEKRETUA, Euskal Herriko Unibertsitateko Informazio-Zientzien Fakultatea aldatu izanaren ondorioz, Zientzia Sozial eta Informaziorako Fakultatea sortuz.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00025 Zientzietako karrera jarraituko duenak guzti hori ederki frogatzeko aukera izango du.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00044 Humanistikaren arloan ahalegin honen aurka altxatzen ziren ahotsak, esanez gizakiaren bizitza espirituala eta suposatzen dituen fenomenoak ezin direla, bizitza hori hil gabe, azterketa zientifikoaren menpe jarri, eta horren ondorioz, objektuari gure aztermenetik ihes egiten utziz, guztiz apriorizkoak dira, eta ezin diote zientziari ahalegin hori eragotzi (12) Prolegómenos... 21 or..

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. navarro 00117 Esan dugunez, terminologiek eta beren egitura lexikoek leku berezia dute mintzairan. Errealitatearen (edo errealitatearen zatien) sailkapen bereziak eta autonomoak printzipioz burutzeko mintzairaren erabilerak dira. Sarritan, terminologiak ez daude egituratuak izendegi soilak dira edo egituratzea kasuan kasuko zientzia edo teknikari zor zaio. Behin baino gehiagotan aztertu dira egituratze terminologikoak eremu lexiko gisa.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00025 Zientzietako karrera jarraituko duenak guzti hori ederki frogatzeko aukera izango du.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. alkain 0022 Mende honen erdi aldean mendebal gizarteak arazo berri batzuk aurkitzen ditu:- Zientzi eta teknikaren aurrerapen sinisgaitzak planteatutakoak; itxaropen onekoak.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. alkain 0045 Mende honen erdi aldian, mendebal gizartea arazo berri batzuen aurrean aurkitzen da: - Teknika eta Zientzien aurrerapen sinisgaitzak planteiatutakoak,- eta aurrerapen horiek moldatutako egoera sozial larriak planteiatzen zuena.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0026 Txinpanze, gorila eta beste ximinoek ez dute Historiarik egin, ez dute ezer aztertu, ez dute ezer idatzi, ez dute soziologiarik, ez dute zientziarik eta ez dute filosofiarik ere.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0026 Gizonak alderantziz, dakien hura aztertu egin du, sistematan jarri ditu eta horrela jakintza bat edo zientzia bat sortu du.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0117 Lavoisier-en Iraultza Kimikotik aurrera, zientzia hau gaur egun dituen ezaugarriak hartzen hasten da.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0003 Baina zientziak eta teknikak aurrera egin duten neurrian, gero eta gehiago hobetu eta konplikatu dira makinak.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0019 2.MAKINAK GAUR EGUN Zientziak eta teknikak biak bat eginik, makina mota asko asmatzea eta egitea ahalbideratu dute eta horiek lana asko erraztu digute.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak mathast 0007 HITZAURREA Noiz nahi erabili izan dugu ahotan Matematika hitza, baina zer adierazi nahi izan dugu hitz horren bidez? Konzeptoak formulatan oinharriturik azaltzen dituen zientzia sail bat, baina ez dugu gogoan izan zientzia horrek duen egitura eta bere adar guztien arteko lotura.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0044 Ibn Hawqal, Geografia arabiarraren urrezko mendekoa da (X. mend.), eta, hain zuzen, arabiarren artean halako garapen ederra izan zuen zientzia honetan klasiko handia.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0058 Erreinuaren antolamendu politikoan ez zuen parte handirik izan; baina Espainiako Historian ahaztu ezinezko kultur betekizuna izan zuen: bera izan zen, adibidez, gaztelaniazko prosaren sortzailea eta Histori zientziaren berritzailea.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0058 Eta zientzietan eta zuzenbidean gidaritza gotorra izan zuen.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0015 Baziren, Syrakusa-ko Arkhimedes-ek (K. a. 287-222) egindako aurkikuntza eta asmakuntzak; Txinatarrek Ekialdean, eta Arabiarrek, Mendebaldean, tratatutako alkimia eta optikak Fisika eta Kimika zientziekin baino, magiarekin zerikusi handiagoa zeukaten.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0015 Naturan gertatzen diren fenomenoei dagokien jakintza edo zientzia Zientzia Fisikoa da.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0015 Zientzia Fisikoaren barnean ordea, sail desberdinak bereizten dira: Fisika, Kimika, Biologia, Geologia, Astronomia, Meteorologia, e.a.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Tamalez, Kimika eta Fisika ikasten ari den ikaslea zientziaren teorizismoan jausten da maiz eta Kimikaren eta Fisikaren irakaskuntza teoria, hipotesi eta ideia abstraktuen azalpen hutsean gelditzen da horren ondorioz.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Fisika eta Kimika zientzia esperimentalak izanik, contranatura gertatzen da irakaskuntz eredu teorizista hori.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Fisika eta Kimikazko ariketa-liburuak izeneko liburu-bilduma honen ale guztiak, egituraketa jakin bati lotuko zaizkio zientziaren alderdi praktikoa lantzeko helburuarekin.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Zinematika hitza berria duzu? Ez al duzu behin ere entzun zinema hitza edota zinea? Zinea ez al da, ba higitzen fisikoki mugitzen diren argazki-bilduma? Horixe da hain zuzen zinematika: higidura aztertzen duen zientzia.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0005 Agian horregatik Pedagogia hitza aipatzen denean gehiengoak Hezkuntzaren praktikaz pentsatzen du eta Pedagogia zientzia denik ez du ia inork uste.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0005 Beste zientzietan, ordea, klasikotzat jotzen den " kategoriazko hertsiketarekin " topo egiterakoan, jarrera hori ez da agertzen.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0005 Kategoriazko hertsiketaren kontzeptuak diogunez, zientzia bakoitza jaun eta jabe da bere xedeaz ihardutzeko.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0005 Baina Hezkuntzaren kasuan ez da holakorik gertatzen eta, beraz, Hezkuntzari buruzko zientzia, PEDAGOGIA, gutxienez, susmagarri daiteke.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0032 Pedagogia zientzia bezala eraiki daitekeen jakiteko bere metodoek zientziarenak izan behar dute orobat.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0032 Beraz, zientziaren metodoa, ezagutu behar da.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0032 Hona hemen, labur xamar adierazia: a) Zientziaren metodoaren ardatzak.

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0072 Zientzia desberdinen bereizketak ez dira azpimarratu beharrik, beren erlazionatzeko ahalmena baizik.

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0101 Barka nazazue kritikari dagokion atalera textu bat besterik ez badakarkizuet hemen azaltzen den kritika orokorra egiteko, hau da: berri eta susmagarri den zenbait zientziatan nola plantea daitekeen bere oinarri epistemologiaren eraikuntza eta handik ateratakoa nola eztrapola litekeen giza zientzia edota zientzia mota guztietara orain arte ezkutaturik zegoen egia eta boterearen arteko erlazioa argituz.

40. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0101 Bitartean galde genezake: - Zergatik planteatu behar zientziaren alderdi politikoa?.

41. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0151 Haren ustez, zientziaren betebeharra, nitasunetik errealitatea ondorioztatzea zen; errealitatea derrigorrez gizonarengandik izan da sortua, gizakiak bere burua beste gizakiengandik aldentzen duena zer den ezagutu behar duela, alegia, horrela, gizadia gizaki bakar bat bezala ager dadin.

42. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Bistan da, esklabutzarik gabe ez zela ahal izango Estatuaren, artegintzaren nahiz zientziaren halako desarrolorik Grezian; eta ez zen posible izanen Erromako inperio handia bera ere.

43. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0078 Zientziak, eman zituen pauso jakingarri batzuk.

44. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0008 Nutrizioaren oinharri zientifikoak interpretatzen dituen eta gizonari (nahiz osasunean, nahiz eritasunean) egokitzen zaion zientzia da.

45. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0095 Xake zientziaren gordelekuaren zati bat osatzen dute Nimzowitchen exenploek.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0143 3.- Zientzia Berrien Lehenpausoak.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0053 Gaur egun estatistika zientzia ekonomikoaren elaboraziorako oinarrizko elementuetako bat da.

48. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 5.1. Ikusi berria dugunez, zientzien eraiketaren azken pausoa da teoria; baina teoriak ordurarte egindako lanari batasun bat ematen badio, egia da ere, abiadura berri baten hasiera dela eta ikerketa eta obserbazio berrien sorburu bihurtzen dela.

49. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 Zientziaren alorrean, beraz, teoriak eta experientziak hautsiezinezko bikotea osatzen dute.

50. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 Horrela zientzia batzu erabat induktiboak izango lirateke, besteak erabat deduktiboak liratekeen bitartean.

51. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 Baina ikus dezagun gertuagotik indukzioaren mundua, hain sarritan zientzia enpirikoen eustarri eta bereizgarri bezala jarri ohi den metodoa.

52. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0227 c) Mathesis Universalis (zientzia unibertsala) sortzea; berak Logika berria esaten zion eta giza arrazonamenduan ematen diren akats guztiak konpontzeko tresna egokia izateko asmatua da.

53. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 V. ZIENTZIA BERRIAREN SORRERA: GALILEOren METODO EXPERIMENTALA.

54. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Higiduraz egindako azterketa horietan, Natura sakonki ulertzeko, zer-nolako eratan teorizatu eta experimentatu behar den adierazten zuen eta, zentzu honetan, Zientzia modernoaren sortzaile bihurtzen da.

55. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Liburu honetan Galileo-k atera zituen emaitzengatik eta, batez ere, erabili zuen metodoarengatik, bere garaiko Zientziaren munduan izugarrizko iraultza suposatu zuen.

56. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Hau da, Zientziaren munduan, jarrera berri eta iraultzaile bat.

57. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0029 Zientzia formaletan ere, natur zientzietan gertatzen den gauza berarekin aurkitzen gara.

58. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0029 Beste hainbeste gertatzen da giza zientzietan ere, etnografian, etnologian, hizkuntzalaritzan, psikologian, historian eta abar; baina ezin dugu hemen XIX. mendeko zientziaren historia egin.

59. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0029 Alde guztietatik, beraz, zientzien munduak aurrerapen eskerga eman du.

60. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0179 Aberea bere inguruneari egokitzen zaio, gizakia, aldiz, izadiari nagusitzen zaio, berau zientzietan aztertuz, lanaren bidez antolatuz, jateko eta indar gisa baliatuz.

61. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0305 Etimologiak berak dioskunez, GEOMORFOLOGIA Lurreko (GEO) formak (MORFO) aztertzen (LOGO) dituen zientzia da.

62. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0547 Beraz, katea da eta kate honetan garrantzi handia hartzen du zientziak, azken finean berau baita teknologia egokia lortzeko kapaz dena.

63. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0132 Dena den, garai honetan sortu ziren zientzi moderno askori oinarria emango zioten sintesiak.

64. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0132 Mendearen bigarren erdialdian zehatzagoa egin zen zientzia, teoriak xehetasunez frogatuz, eta datu estatistikoak eskatuz: joera berriari positibismoa deitu zitzaion.

65. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0132 Aurrerantzean, zientzia zehatz, erreal eta positibo honek soilik lortu ahal izango omen zuen gizadiaren problemen irtenbidea.

66. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0132 Aurreko belaunaldien erlijio-fedearen ordez, gizaki modernoak zientzian fede berri bat behar du, zioen Comte-k.

67. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0666 Zientziaren beharrak zutik jarraituko du, ez espezialista gutxi batzuetara mugatua, herri guztiaren bizitzako ondare amankomun bezala baizik.

68. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0666 Lehena eta urratsik zailena zera da: Dagoeneko eskuratuta dugun zientzia guztia, ditugun gaitzak gainditzeko erabiltzea.

69. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0666 Gizakia atomoaren indarraz jabetu denetik (1945), zientziak ekarri duen ezagumendu honen erantzukizuna nork eta nola administratu, da gizadiaren hil-ala-bizizko arazo ideologiko eta politiko larri eta astunena.

70. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0666 Itxarokizun paregabeak eskaintzen ditu zientziak, baina baita arrisku orainarte ezezagunak ere.

71. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0039 Bestalde, jakintsu mailakoa izateko 1300 zmampsup3; garun barnera aski dela irakasten du zientziak.

72. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0039 Lanabes-alorrean zientziak egin zituen deskubrimenduek beharturik, Piltdown-go gizonaren, Swanscombe-ko arkegizakiaren eta Fontechevade-ko (Angulema, Frantzia) paleogizakiaren aurkikundeek akuilaturik eta preiritziek eraginik asmatu zuten prehistorigile antieboluzionista batzuk homo presapiens-aren hipotesia; alegia, ez arkegizakiaz, ez paleogizakiaz zerikusirik ez duen giza arraza berezia bizi izan zela Europan.

73. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0039 Egun hipotesi hau bazterturik eta desohoraturik dago, batez ere zientziak, fluor teknikaren laguntzaz, Piltdown-go gizonaren engainioa desestali zuenetik.

74. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0039 Zientziak lanabesgintzaren eboluzioa konprobatzea lortu duen bezala uste dugu arkegizakiaren garun barneraren eta kaskezurraren eboluzioa ere zehatz frogatzea lortuko duela, burezurren deskubrimendu berrien laguntzaz.

75. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0126 Hauxe da batez ere, ikasgai honetan lortu nahi duguna; zientzia kualitatibo batetik aurrera, maila kuantitatibora pasatzeko urratsak ematen hastea.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0126 - Zientziaren metodoan neurketen premia adieraztea.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak anai elkarte bat 0082 Bibliak, kristau tradizioak, giza ezagutzen zientziek, zazpi zenbakiaren sakontasun sinbolikoaz hitzegiten digute.

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 1. 1. FISIKA ETA KIMIKA: ZIENTZIA ESPERIMENTALAK.

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Zientzia, fenomeno fisiko eta kimikoen lege orokorrak aurkitzeko erabiltzen den metodo eta tekniken multzoa da.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Horregatik fisika eta kimikari zientzia fenomenologiko deitzen zaie; fenomeno fisiko eta kimikoak aztertzen dituztelako alegia.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Baina zientzia esperimental ere deitzen zaie.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0203 Akustika, soinuaz arduratzen den zientzia dela esango dugu ezer baino lehen.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0007 Arrazoi hauek direla medio, ESKOLAKO LABORATEGIAK garrantzi haundia hartzen du Goiko Ziklo honetako ikaslearentzat, gogoan izan behar bait da Erdiko Zikloan oso gutxi erabili zuela edota horren ordez ZIENTZIEN ZOKOA zeukala ikasgelan bertan.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0007 Irakasleek ez zioten batere jaramonik egiten eta Zientzietako klaseak ezagutza teorikoak ematera mugatzen ziren eta gero horiek ez zuten jarraipen praktikorik.

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0007 Zientzia Fisiko-Naturaletako irakaskuntzari METODO ESPERIMENTALA aplikatzean, laborategiak bizitza izan behar du eta irakaskuntza barnean dagokion lekua hartu.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0007 Hori dena ikasten duenean, programazio askotan ahaztuta geratzen diren halako balore garrantzitsu batzu hartuko ditu ikasleak (ordena, txukuntasuna, errespontsabilitatea, metodoa, errespetoa, etab...) eta helburu horiek funtsezkoak dira ikaslea Zientziaren munduan sartzera doanean.

87. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0056 Mundu berri baten sorreran zeudela eta pentsamendu berri baten hastapenetan, zeinen arima eta gorputza zientzia izango zen, XVIII. mendeko kosmopolitismo filosofikoaren lehen hiritarrak zirela (134) aip. lib. 185 or., alegia.

88. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0011 Era berean, eta Zientziari dagokionez, euskara oso harrigarria eta aztergarria dela esan dugu euskaldunok aspaldidanik; baina gure hizkeraren azterketa akustikoak ia-ia jaiokizun daude.

89. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. berasategi 0027 Hala ere noiz edo behin, eta zientziari fede itsuenez begiratzetik aparte, entzun ohi ziren gauza interesgarriak, baina aski gutxitan.

90. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. amuriza 0027 Zientziaren iturritik koadernora zuzen zuzen.

91. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0131 Zientziak ez din halakorik onartzen.

92. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0131 Ezin zituen zientzia eta ametsa elkarrengandik berezi.

93. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0131 - Eta zientzia bera amets balitz? - galdegin zion Teodorok.

94. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. arriola 0010 Maixu pribatuek irakatsi zioten irakurtzen, idazten eta musika jotzen (zientzi eta matematika apurren bat ere barne zelarik).

95. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. bernaola 0032 Ez dut uste zaldun ingeles bati azaldu behar zaionik antropologoen gogoetak zernolakoak diren, are gutxiago zientziaren helburu nagusia gizadiaren alde jokatzea dela.

96. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. bernaola 0057 Logos, zientzia.

97. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 III. IKASI BEHAR DIREN ZIENTZIA ETA ARTEEZ Gizonak Kama Sutrak eta beraiekin zerikusia duten arte eta zientziak ikasi beharko ditu, dharma eta artharekin zerikusia duten haiekin batera.

98. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 Neskak ere arituko dira ezkontza aurretik Kama Sutrak eta beste zientzia eta arteak ikasten, eta gero ere jarraituko dute bere senarren onetsiarekin.

99. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 Baina Vatsyayanaren eritziz objekzio horrek ez du oinarririk, zeren emakumeak ezagutzen dituzte iada Kama Sutrak praktikan eta aritze hori Kama Sutretatik edo kamaren zientziatik eratortzen da.

100. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 Gainera, ez da kasu honetan bakarrik ezagutzen zientziaren praktika, baina gutxi batzuek bakarrik ezagutzen dituzte zientzia horren oinarri diren lege eta arauak.

101. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 Era berean, astrologiak egokitzat adierazitako egunetan pertsona ugarik betetzen ditu bere egin beharrak, zientzia horren ezagutza izpirik eduki gabe.

102. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0018 Berdin egiten dute elefante eta zaldi gidariek, zeintzuek praktikaz hezitzen dituzte abere hoiek, hezitzeko zientziatik ezertxo ere jakin gabe.

103. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0124 Inportanteenen artean, filosofia, zientzia politikoa, administralgo publikoarekikoa, deretxoa, medikuntz zientziak, nekazaritza gaiak, kirolak, etc.

104. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1974 0038 Pedagogia eta zientziak zerbait eta norbaiten zerbitzurako behar dute egon: gurean argi dago aukera: euskal langile herriaren zerbitzurako.

105. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak amatiño 0146 Eta politika, hemen eta nonahi, daitekeenaren zientzia da.

106. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1981 0448 Bi gauza ikusten ditut garbi; lehenengoa, zientzi hitz askori, nire arloan behintzat, euskal errodun hitzik ez dagokiola; antzekoa bai agian, baina zehaztasuna galduko genuke, beraz, gure euskara euskaldunagoa izango litzateke agian baina ez genuke zientziarik egingo.

107. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m.j. larunbe 0071 Zientzia Kimikotarako Fakultatea.

108. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm eiset 0318 Hala ere, perretxikuen euskarazko izenak bildu zituen zientziako izen teknikoen ondoan, eta honela perretxikuen hiztegia burutzeko lehen oinharriak jarri zituen.

109. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm eiset 0318 Euskarazko izeneri zientziak jarritako izen teknikoekin behar bezalako lotura zehatzik eta izeneri eureri erabiltzen diren tokiko lekutasuna emateaz ezta ezer aurreratu; irudimenezko asmakizuneri esker, bai, izenok ugaritu dira, baina tokian tokiko sustrairik gabeko bataioz.

110. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0007 Eta gogo betez agindu nion neure buruari, bizitzan nere gogozko zerbait egiteko, astirik edukitzekotan ekonomiaren zientzia haseratik aztertzeari ekingo niola.

111. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0007 Asmo hura betez, Fakultatean entzun bai eta ezagutu ez nituen zientziaren maisu nagusi izan diren iturri berberetara jo nuen, beste bitarteko oro utziz: Adam Smith, Ricardo, Stuart Mill, Marshall, Keynes eta Marxengana jo nuen.

112. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0007 Azterketa horien ondorioz, oinarri berriak arkitu ditut, ekonomia guztiaren klabe eta kodigo direnak, zientzia honen sail guztiak zuzen irakurtzen jarriko gaituenak.

113. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0014 Bide honetan jarraituz, zientziaren hutsunea mitoz betetzen, aberrazio hutsetara heldu gara.

114. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0016 Nik ez dut sendabide konkreturik emango, lehenago zientzia berriak onartua, zabaldua eta errotua izan behar duelako, praktikan aplikatua izan baino lehen.

115. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. garate 0016 Zientzia zaharrak eduki izan ditu argiuneak, baieztapen ausartak egiteko adinakoak.

116. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0621 Are gehiago ba dirudi biunibokotasun hori lortzea hizkuntzalaritzari, hots, hizkuntzaren zientziari, interesatzen zaiola soilik, eta zientzia den aldetik bakarrik.

117. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. santamaria 0023 Zearo egiztatua, teknika ta zientziazko legeen aldetik.

118. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0063 Estrukturalisma: Zientzia eta Egia

119. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0063 Halere, kulturazko aurrerapena ukatuz gero, Zientzia eta Egia letra haundiz idatziko dizkigu Larresorok.

120. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0063 Harrigarria deritzaigu, Zientzia eta Egia, molde honetan, letra haundietan idatzirik, Larresorok onartzea, egin dituen erlatibisma problemak eginda gero ez badago, Zientzia eta Egia ere, estatikoak ote dira?.

121. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0063 Ezer letra txikietan idatzi behar bada, zientzia eta egia, bai molde horretan idaztekoak direla.

122. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0063 Halere, Larresorok aurrerapenari eta gainditzeari buruz egin dizkigun baiezkuntzak eginaz gero, logikoki hizkuntza arloan gutxienetik, zientzia eta egia kontzeptuak, ukatu egin behar zituen, noski, Baina bere ausardia horretaraino ez da ausartu.

123. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0001 Haieri buruz itzultzen dut gehien bat idazki hau, zeren alde batetik ez gaitezke sendimendu hutsezko sozialisma batean geldi bestetik, kristau baldin bagara, ez dezakegu alderdi baten gain utz, adibidez, Jainkorik baden ala ez erabakitzea, iritzi pertsonala eta subjetiboa baita hori, zientziatik at dagoena, ez objetiboa.

124. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0002 Gizarte azterketan eta ekintzan, sozialismaren bizkar hezurra zait Marx-en metodua, zientziak eta esperientziak erakusten ditan bezala.

125. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1976 0035 Alderdia zer proletar ideialogi edo marxist zientziaren jaun eta jabe.

126. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jaunaren deia 1973 0196 Egileak, gaur eguneko exegesian oinarriturik eta zientzi positibuen jabe, Bibliako pasarteak bat bestearen ondotik aztertzen ditu, gai honetaz ze argitasun ematen duten azalduz.

127. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. baztarrika 0296 Hona hemen Latxagak Frantsesez argitaratu duen beste tesi bat, zientzi sozialetan Doktore titulua lortzeko egina, 1978. urtean, Parisko Ecole Pratique des Hautes Etudes en Sciences Socialesenean, François Isambert zuzendari zela.

128. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak habe 0012 Ikasle batek bigarren hizkuntza turismoa egin ahal izateko menperatu nahiko luke; beste batek bere lanbidearen inguruan ateratzen diren zientziazko liburuak irakurri ahal izateko; izango da norbait atzerriko telebista eta irratiak ikusi edo entzun ahal izateko nahi duena ere.

129. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0206 Filosofia, soziologia, politika, etnologia, natura, medikuntza, artea, geografia, historia... eta, areago, arte eta zientzia militarrak, merkatalgoa, injinerutza, antolakuntza... horiek denak erdaraz darabiltza euskaldunak, irakaskuntzan salbu.

130. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0251 Zientzia gizartearen baloreen mailadiaren gailurrean ezarrita zegoen eta nahiz klase aristokratikoak nahiz burgesia garaiak beren ezaugarri bereizgarrienetakoen artean zientzi zaletasuna zuten.

131. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0251 ELHUYAR anaiek Parisa iritsi ziren garaia oso egokia zen Natur Zientzia eta Zientzia Aplikatuen ikerketarako.

132. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0251 Orduan zientzilariek ezartzen ari ziren geroago hain garapen izugarria izango zuten zientzien oinarri teorikoak.

133. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0251 College Royal-eko edo Lorategi Botanikoko kimikazko kurtsoetara joan ziren eta ikasketak egin zituzten D`Arcet eta Rouelle irakasleekin, Kimikan eta Fisikan ez ezik Mineralogian eta beste natur zientzietan hastapenak eginez.

134. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0251 Halaz ere, denbora dexente iragan behar zuen oraindik Fausto Bergarako Katedrataz arduratu baino lehen, zeren Espainiko Errege Carlos III-ak ordainduta, bere Juan Jose anaiari zientzia metalikoak atzerrian ikasteko aukera eman izanik, Batzar Orokor horietan erabaki bait zen Faustori ere ikasketa berak ordaintzea orduko aipagarri zituen ezagupen zientifikoak borobil zitzan.

135. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0266 Iraultza hauek ez dute jarraitasunik apurtzen, aitzitik, areagotzen dute, eta garai berdinean ematen den zientziaren berritzearekin, XIX. mendearen hasieran zientzia eta teknologia elkarrekin Iraultza Zientifiko-Teknikoa ahalbidetuko da.

136. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0266 Zientzia eta teknologia bakoitza bere aldetik zihoazen, eta XIX. mendea nahiko aurreratu beharko zen bien elkarlana ikusteko.

137. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0270 Aipagarri da nola Zientziak oso parte txikia eduki zuen garapen honetan eta, aitzitik, Zientzia aurreratuko zen teknologia honetatik.

138. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0272 XIX. mendearen hasieran, Kimikak ikusi zuen bere jaiotza Zientzia gisan.

139. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0109 Erabiltzen ditugun materialak honako hauek dira: Pintto, Tina eta Ton (filminak), Santillana-ren muralak; Txilibitu danbolin; Hezkuntza eta Zientziarako Ministraritzaren liburua (6.a), eta beste zenbait liburu.

140. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0038 Denboraren barnean gertatzen diren gertakizunak hari batez lotzea ez da zientzia.

141. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0038 Gramatika, boterearen zientzia.

142. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0038 Bada boterearen zientzia idiomatiko bat, menderapenaren aljebra bat, ez dago politikarik lehen lehenik linguistika ez denik.

143. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0052 Zientziek, historiak, etnologiak, psikologiak, biologiak, matematikek, fisikak, astronomiak, bakoitzak bere ikuspegitik, humanismoaren gezurra salatu dute.

144. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0052 Gaurko zientzien pentsamolde berriari dagokion filosofia, estrukturalismoa da.

145. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0104 Honez gero, zientifikoen eta zientziaren distirak itsu samartzeraino liluraturik dagoena bakarrik etor dakiguke, eztabaida honetan jakintsu haundiak alde batetik eta bestetik kaka hutsak edo dabiltzala esanez.

146. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0104 Baina linguistak, linguistikatik zeharo kanpora ateratzen badira, politikara edo administraziora esate baterako, beste hango beren prestigioaz ez abusatzea eta lekuan lekuko beren gaitasunaz eta zientziaz baino ez baliatzea ere, egiaz jakintsu batentzat ez legoke batere gaizki.

147. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0437 Teiateto irakurri eta berriz badugu oraino beste zalantzarik: Zer da, bada, * zientzia egiazkoa?.

148. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. sarriegi 0080 Abentura-izpirituak eta itsas-gizonen ausardia eta fiertasunak, ez zuen zoritxarrez baliokiderik izan zientzi alorrean eta horrela, beste lurralde europar batzutan zientzi kezkak aurrera dagien eta neurri batetan aurkikuntzen antzinako menturaren zuzia nolarebait jasotzen duen bitartean, Euskadin, itsas-ezagutzan egindako aurrerapenetatik at bizitzen da denboraldi luzeegian, horiek kasu honetan, zientzia berri baten eskutik zetozelarik: Ozeanografiarenetik hain zuzen ere.

149. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. sarriegi 0080 Gaur egun gure urei buruz dakigun gehientsuena, atzerriko zientzilariek aztertua da (frantsesek gehienbat zeren eta beren garaian, ozeanografi ikerkuntza bultzatu eta garatu bait zuten berehalako interes praktikodun zientzia gisa.

150. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Zientzia eta teknika euskal historian

151. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Obra honen beste atal batzutan ere zientziaren eta teknikaren zenbait ikuspegik tratamendu egokia duela jakiteak, bestalde, lasaitasun apur bat ematen digu hautespen hau egiteko.

152. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Horixe saiatu gara azpimarratzen zientziari dagokionez.

153. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. goñi 0408 Esan beharra dago, Matematikak ez zuela oraindik zientzia berezko baten postua; bere aplikazio praktikoagatik aztertzen zen, baina ez zen Matematikari buruz pentsatzen.

154. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. goñi 0408 Matematika zientzia baten posturaino igon zuten hauek.

155. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. goñi 0408 Platon zenbakiak jainkoen inspirazioz sorturik daudela esatera iritsiko da, eta geometria zientzia guztietan lehena dela predikatzera.

156. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmmuj 0151 Inbestigazio sozialerako aldizkaria-ren egitekoa eta asmoa hitz hauetan bildu zituen lehen alearen hitzaurrean: Egungo gizarte-prozesuaren teoria bat bildu nahi luke aldizkari honek, hortarako zientzia ezberdin guztiak elkar-lanean gizarte arazoetara murgil araziz.

157. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmmuj 0151 Ulerpen hortan, ordea, ekonomia ezezik, politika, zientzia, artea etab. ere kontutan hartzen ditu.

158. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmmuj 0151 Zientzia guztien azterketaren indarrez, giza-bizitzaren nahaste eta haustearen arrazoiez jabetuz gero, ekonomia gizonaren esanetara jar daitekeela ere sinesten du.

159. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 0099 Hauentzat marxismoa zientzia eta teoria da eta ez ideologia eta humanismoa.

160. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. duoandikoetxea 0001 Euler izan da Matematikan, eta behar bada zientzia guztian, egon den idazlerik oparoena.

161. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0114 Parlamenduz kanpoko oposizioa (APO) Parlamenduz kanpoko oposizioa (Ausserparlamentarische oposition) deritzan fenomenoa aztertzea, industriar gizarte modernoko beste edozein gertaera ikertzea baino askozaz zailagoa da, zientzibidez ez bait dago oposizio honen zio eta bultzagarri guztietaz jabetzerik.

162. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizizaletasunaren alde 0049 Eritasunen aurka ari den zientziak egindako ahaleginen ondorio miragarri horien aurrean, eta gizakien bizitzea nola luzatu den ikusirik, gerorako hobakuntzari buruz, itxaropenez bizi gaitezke.

163. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. borda 0020 (...); batzuetan munduko, zientziako edo kulturako gaiak, euskaraz azal daitezkeela frogatzeko.

164. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 Osasun publikoa, komunitate guztiko indar antolatuen bitartez, osasuna bizkor, zain, berreskura eta berrabiltzen duen zientzia eta artea da.

165. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm/jmmuj 0030 Baina teoria aldetik ere: arrazoimena eta erlijioa (zientzia eta fedea, filosofia eta teologia, etc.) elkarri kontrajarriz, gizona baitesteko erlijioari gaitzeritzi beharra zegoela pentsatzen bazen ere, alternatiba harek jadanik ez dirudi nahitaezkoa.

166. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak akmanifestua 0052 Klaseen kontrastasunaren aurreramendua industriaren aurreramenduarekin batera hazten denez gero, ez dituzte halaber ikusten proletalgoaren emantzipaziorako kondizio materialak eta kondizio horik kreatzeko asmotan, sozial zientzia baten bila hasten dira.

167. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak akmanifestua 0058 The origin of especies (= Espezien jatorria) izeneko liburuaz bizidunen eboluzioaren teoria formulatu zuen, zientzia naturalak goitik behera aurrera eraziaz.

168. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. apalategi 0081 Are, heuren hitz bikoiztasuna zientziazko ezagupenaren aztergaitzat hartu beharko dute.

169. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0044 Zientzia hau jaioaz gero, ordea, artearen eta gizarte bizitzaren arteko zerikusien azterketa zientziek beregain hartzen dute.

170. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0044 Harrez gero zientziek beren modura burutzen dute lan hau.

171. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0044 Piskana-piskana geroz-eta zehatzagotuz, zientifikoagotuz, metodoak zorroztuz, zientziaok (sikologia, sikoanalisia, soziologia nahiz arte-soziologia) beren hasieretako oinarri filosofikoak xahutzen dituzte.

172. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0044 Zientziaok geroz-eta zientifikoagoak dira, geroz-eta gutiago filosofiko.

173. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0044 Zientziak mitologiaren eta filosofiaren sabeletik jaio dira.

174. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0009 Zientzia berbera, jokabide horren ondorioa baizik ez da.

175. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bertsolaritza 0038 Hezkuntzaren zientzia, Pedagogia, hain zuzen ere, jaio zen.

176. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0063 Biogeografia Landareen (Fitogeografia) zein animalien (Zoogeografia) banaketa geografikoa aztertzen duen zientzia biologikoa.

177. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0173 Korologia. Organismoen banaketa-areen azterketaz arduratzen den biogeografiaren zientzia subsidiarioa.

178. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0086 Aspektu desberdinak sakontzeko aukera ematen dute ereduek, lan-eskemak beste alor batzutan aplikatzeko, analogia edo kontrastearen araberako alderaketak egiteko, diferentziatzeko, jeneralizatzeko... posibilitate ta guzti, oraindik zientziaren ikuspegi sistematikotara heldu gabe.

179. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0086 Eskema formal bat izateak eta zientzien (natur eta sozialak) barne egiturak beragan duen eraginak edukien sailkapen handiegiak egiteko arriskura garamatzate, eta beharrezko globalizapena ahazterantz.

180. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak seie 0199 Hala eta guztiz ere, orduko gizartearen aurreritziengatik, eskari gutxi zegoen zientzia aplikatuak ikasteko, nahiz eta ospetsu bat baino gehiago Austriatarren gobernuaren ondorengo atzerapena nolabait konpontzearren lehia horretan saiatzen zen.

181. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. etxeberria 0069 Baina morfologia hitzak esanahi zabalegia baldin badu, funtzioa hitzarekin beste hainbeste gertatzen da, hitz hori zientzia askotan erabiltzen bait da, eta bakoitzean bere esanahi ezberdina daduka.

182. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0011 Harentzat Naturaren zientziá zen egiazko zientzia bakarra, eta fisika esperimentala Naturaren zientziaren parterik inportanteena.

183. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0011 Zientzia guztia esperientzian oinharritzen da eta zentzuek emandakoari aztertze-metodo arrazonatzaile bat aplikatzean duke bere funtsa.

184. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0083 Horregatik, fede hitza ez litzake ezagutza buruzkoarekin bat-batera erabili behar, nahiz eta ezagutza hori ebidentzia zuzenekoan, zientzi-aurretikoan edo zientziazkoan oinarrituta egon, nahiz eta norenbaten itzalari lotuta egon; zuzeneko nahiz zeharkako ebidentziari itsatsita eta lotuta bait daude itzaldun horiek ere.

185. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0083 Ez du fedeak mundu hontako zientziaurretiko eta zientziazko ezagutzari dagokiona baieztatzen edo ezeztatzen, nahiz eta guk geure oharmen zuzenekoaren bidez nahiz besteren oharmenaren bitartez gureganatu ezagutza hori.

186. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0161 Historiazko egian adierazlea bera barnean dago; zientziazko egian, ordea, aldendua eta kanpoan.

187. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0046 Eta hau beste bat: soziologoak eta edozein zientziak bere gaia osotasunetik ebaki eta apartatu egiten du.

188. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0046 Esan liteke, gaur gizonaren zientzia guztiak direla soziologikoak: giza jakintzen eta gizarte jakintzen berezpenak gero eta gutiago balio digu.

189. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0046 Aro Modernuan soziologiak, psikologiak eta etnologiak eragipen handia ukan dute, gizonaren kontzetua moldatzeko: gure gizonaren irudia zientzia haiek eratua da gehienbat.

190. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0068 Aro Modernua optimista da. Erdi Aro ilunaren kontrast, Aro Modernua argien aroa da: arrazoimenean eta progresoan sinesten da, zientzian sinesten da, gizonagan sinesten da.

191. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Zientziak eskema deterministaz esplikatzen du historiaren ibilbidea: beraz, kreatibidade guztiz mugatu batetan bakarrik sinesten du, eta borondateak nahiak historiaren martxan eragin dezakeena minimo determinatu batetara erreduzitzen du.

192. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Aldakuntza eta erreforma partzialak zuzenets ditzake zientziak: aurretik arrazoinalki presta, planegin eta organiza litezkeen aldakuntzak.

193. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Iraultzak, jarraikitasuna hausten duen eta borondatean, kreatibidadean oinarritzen den asmoak, eta batez ere, osotasuna irauli (eta ez osotasunaren barruko zatiren batzu zuzendu bakarrik) nahi duen asmoak, zientziaren onespenik alferrik itxarongo du, esaten digu Sorel-ek.

194. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Zientziak dagoena hobeto administratzen eta organizatzen erakusten bait du, zientzia dagoenarekin enplegatzen da eta.

195. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Borondatearen kreatibidadea, kausa batzuetara eta jarraikitasun batetara erreduzi baldin badaiteke bakarrik da zientziarentzat begiragarri.

196. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Hau da, zientzia bere egitamuz berez, ezin erreformistatik pasa daiteke: berritasun oro lehendik bazegoeneko kausen batzuen bidez esplikatu beharko bait du....

197. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Iraultza egiteko, zientziek aipatzen ez duten fedea behar da aitzitik: baliogo batzuetan, helburu batzuetan, fede bizi-bizia eta kartsua.

198. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Fede hori zientziek, egitekotan ere analitikoki pikatu eta disekatu egiten dute. Ez suztatu.

199. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0081 Egoera honen aurrean nahi dena egingo da: - zientzien neutraltasunaren kritika gogor bat, agian.

200. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Bazterretan entzuna eta ondo ikasia da, teleologismoa zientziatik aparte dagoela.

201. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Baina teleologismoa eta zientzia bereizka daitezkeela pentsatzen da.

202. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Zientzia marxista eta teleologismo marxista, adibidez, bi maila diferentetan daudela, eta bi gauza zeharo diferente direla.

203. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Batez ere, ideologiek beren buruak zientziaren atakeetatik salbu eta seguruan jarri dituzte.

204. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Zientziak beren aldetik eta ideologiak berenetik gelditzen dira.

205. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0129 Ideologiak zientzien erasoetatik salbatzen dituen bereizkuntza horretaz asko mintza liteke.

206. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0094 Zientziak, ordea, zientzia izango bada, muinera behar du; eta pragmatismo hutsetik atera.

207. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0195 Bestela, egia horiek, egiak izan arren, arruntegiak dira zientzietarako, ta arruntegiak jokabide konkreturik erabakitzeko ere.

208. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm landuz 0041 Antropologia, gizona estudiatzeko zientzia denez, lotsagarria izan da politikaz nahasturik eman zaion tratamentua.

209. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm landuz 0364 Edonolako ikerketak Zientziaren helburu.

210. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm landuz 0364 Jakintza bakoitzean gehiago sakondu den neurrian, Zientziak geroago eta konplexogoak dira eta guk guzietarako jendea behar dugu.

211. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. pagola 0082 Bainan, ikusi dugunez Marx'en antropologiak, eta kondairaren filosofiak, eta zientziazko analisiak, eta guzi horien prosupostoak, Jainko-eza eskatzen zuten.

212. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0116 Miranderentzat fenomenu parapsikologikoak ez dira fenomenu harrigarri eta esplikatu beharrezkoak bakarrik, zientziaren soil.

213. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. gereño 0034 Menon jeneralak matxinatuekin hitz egin nahi du eta Konbentzioak hura agintetik kendu eta bere lekuan Barras ipintzen du; Barras-ek ez zekien tutik ere militar zientziez eta Napoleonez oroitzen da.

214. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. osa 0040 Zientzia eta teknika ez dira alferrik sartu.

215. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. osa 0176 Berdin zientzi mailan ere.

216. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. osa 0176 Beraz, politikaren (politikaz zera esan nahi dut, munduaren, gizonaren, gizartearen ikuspegi bateratzailea, koordinatzailea) ikuspegi globala behar da, zientziak abstrakzio mailan geldi ez daitezen.

217. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. osa 0176 Zatien analisia beharrezkoa da, gizarteko gertakari bakoitza kontsideratzea beharrezkoa da, zientziak beharrezkoak dira.

218. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak pio baroja 0040 Mundu hari eta planteamendu haiei zientziaren aurkakoak zerizkion, eta ikaratu egiten zen Espainian errealitateari buruzko iritziak, maila eta erakunde guztietan, hain absurdo eta hutsak izan zitezkeela pentsatzearekin.

219. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. ansola 0049 Lan nekeza da; baina, zientziaren aldapak ez dira inoiz nekegabeak izan.

220. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0008 Hots, haurrak eta gazteak, nerabeak, zientziazko mundu horretan bizi izateko prestatzen ote dituzte maila guztietan gure giroak eta gure eskolak?.

221. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0045 8- BIZIA ETA ZIENTZIEN IKASPENA ELKARREKIN LOTU BEHAR AHAL DUGU?.

222. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0007 Horretarako Zientzi Arloak garatzen dituenak aukeratu dira, eta berauen luzera dela medio, Zientzia Esperimental eta Matematika lehen kurtsoari dagokion materiala argitaratzetik hasten da.

223. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0075 Eta ez bait dago erromantizismo sozialistarik zientzietan (literaturan Polonia-n bai), horrela gelditu ziren jakintzaok guztiok idealistentzat.

224. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0238 Horrela, ideiak eta estereotipuak bereizten saiatu beharrak ez dauka bukaerarik, eta kondairazko batasun horregatixe, gure iritzien bitan batetik printzipioen garbitasun zientziazkoa ta bestetik estereotipuen arruntasuna xehe-xehe ta ilez-ile bakantzeko grina ez da intelekualkeria ta pedanteria besterik.

225. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. elorza 0019 Beraz, lur globoaren barruari buruz dugun ezagupena ez da batere zihurra eta geofisika, arlo honetaz arduratzen den zientzia, eztabaida handienak sortzen ditu.

226. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak fisikaren historia 0125 - Arrazionaketa: egungo hurbilketa.- Razionalismoa Leibnizengan.- Arrazoia eta nahikundea zientzian: determinismo biologikoa.

227. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak tantak 1989 0119 Damurik, gutxiespen horretarako interesatu beste argudio erabili da (ez daude faltan Soziolinguistikari ezezik zientzia gogorrak ez diren guztiei ere egotzi ohi zaizkienak: ez-zientifikoa izateaz gain ez du ezer berririk ez planteiatzen ez esplikatzen, etengabe ari da bestek esandakoa errepikatzen, etab.).

228. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e.l. adan 0034 Bere lanak, aitortza esplizitoaren bidez, zientzia eta ideologia biltzen ditu; azpiegitura ekonomiko eta sozialari ematen dion lekuarengatik, lan marxista da.

229. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. goihenetxe 0063 Ez ahantz, Real Sociedad Bascongada de los Amigos del País elkartearen asmoetan zela Europako teknika eta zientzia berriak Euskal Herrian sartzea, humanismoa zabaltzea.

230. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. mujika 0134 Toponimia: Leku-izenen gestioa eta azterketa helburutzat duen zientzia.

231. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0048 Genetikak, zientzi bezala, une gutxitan somatu duen aurrerakuntza, ia sinestezina dugu; honen zergatiak desberdinak izan arren, zientzi alor gehienetan bezala, bi ildo nagusitatik doaz, zientzilarien jakinmina batetik eta aurrerapen hauek lortu ditzaketen ondorio ekonomikoak bestetik.

232. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.a. abrisketa 0075 Genetika berria, zientzia berri eta erronkajolea, begiramenik gabe jarri zaio aurrez aurre XX. mendeko gizakiaren krisi moralari.

233. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. gametxo 0146 Matematikaren eremuak edo zientzia positiboaren eremuan ez ezik, baita gizartearen bizikidetzako harremanetan ere.

234. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0085 Nahiz azken honen induktibismoa kritikatu eta faltsazionismoa gaindituz aurrerakada handia lortu zientziaren metodologian, Lakathosek beste zenbait pauso emango ditu Popper-en teoriaren akatsak gainditzeko asmoz.

235. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0085 Lakathosek dioenez teoria zientifikoaren oinarrizko arazoa zientziaren ezaugarritasuna edo zientifikotasuna zehaztean datza.

236. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0085 Zientziaren ezaugarria ikerketarako programa zientifikoak izango dira honen eritziz.

237. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0087 Zientziaren historian berriz zenbaitetan baieztapena emango da.

238. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0087 Beraz, zientziaren historiarekin bat etortzeko, oraindik ere zenbait arazo konpondu beharra dago metodologia aldetik.

239. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0087 Lakathosek metodo honi kritika egiten dio ez duelako zientziaren historiaren eraiketa razionala egiten.

240. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0087 Metodologia honek zientziaren eraikitze razionala egiten du.

241. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Zientziaren ihardueraren eraiketa honetan kontsistentzia bilatu behar da.

242. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Programaketa etengabeko hazketan dago zientziaren razionaltasunak eskatzen duen bezala.

243. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 4. ZIENTZIAREN ERAIKETA RAZIONALA Lakathosek, Khun eta beste zenbait metodologok ez bezala, zientziaren historiaren eraiketa razionala dela pentsatzen du.

244. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Zientziaren historiak zientziaren filosofiarengandik ikasi behar du eta alderantziz.

245. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Metodologiak berriz zientziaren historiaren bitartez ebalua daitezke.

246. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Lakathosen ustez ez induktibistek, ez probabilistek, ez konbentzionalistek ez dute zientziaren historiaren eraiketa razionala egiterik lortu.

247. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Hauek dira hain zuzen barne-historian zientziari ondo egokitutako pausoak.

248. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.e. laboa 0089 Kanpo-historia berriz zientziaren munduan irrazionalak diren gauzez arduratzen da.

249. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0155 e) Dokumentazio-zientziak: Zientzia horien bitartez sailkapenerako teknikak ematen zaizkigu.

250. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0009 Naturaren azterketarako behaketa objetiboan, esperientzian eta praktika sozial historikoan oinarrituko bide materialista zein emankorra den, biziaren zientziaren biologiaren historia osoak erakutsi digu.

251. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0009 Biologiaren historiak, idealismoaren ausiabartzen segida etengabea eskaini digu eta zientziaren garaipenen segida etengabea ere bai, zeintzuek biziaren kognoszibilitate betea frogatzen bait dute.

252. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0027 Eritzi honek, duela 30 urte zientziaren eremuan gailendu zelarik, eragozpen handi samarrak ezarri zizkion biziaren jatorriaren arazoa argitzeari.

253. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. erkoreka 0075 Zientzi Politiko eta Soziologiako lizentziatura Deustuko Unibertsitatean (1981).

254. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. nazabal 0011 Jesulagunak, ordena horretakoa bait zen, oso harro sentitzen dira beren artean hain gizon argitsu eta bere garaiko zientziaren alde hainbeste egin zuen bat eduki izanagatik.

255. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. nazabal 0017 Joaquin HYSERN eta MOLLERAS, Medikuntza eta Kirurgian Doktoreak, hau da, DAGUERREk 1839an idatzi zuen lanaren itzultzaileak, hauxe zioen hitzaurrean:... DAGUERREren artea edo hobeto esan zientzia, aurrerapenen meategirik emankorrena izango dela iragartzen dugu arte liberalen eta zientzien estudio eta hobekuntzarako.

256. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0225 Horrela, adimen transzendentala sortzen da eta berarekin batera zientzia, artea eta etika.

257. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. oregi 0031 Bainan berak gazte gaztetatik atotsitako pentsatze-bide berriek erakusten zutenez, gizabidetza horren heriotz-ordua iritsia zen, zientzien aurrerakuntzak haren oinarriak ezabatu egiten zituela ematen bait-zuen.

258. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0071 Euskal gizakiarengandik hurbilen daukagun arbasoa Cro-Magnon gizakia da, zientzi aldetik sinisgarriena den teoriaren arabera.

259. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f.m. ugarte 0030 Zientzia eta teknikaren aurrerapenaren fase desberdinak modu bikainean ikus litezke agirietan.

260. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Oinarri orokorrak Zoologia Zoologia animalien egitura, garapena, eboluzioa eta funtzionamendua aztertzen duen zientzia da, bai eta berauen bizi-adierazpenak eta elkarrekiko eta ingurunearekiko harremanak ere.

261. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Beraz, bada, biologiaren adar handietariko bat da, izaki bizidunen zientziarena.

262. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Histori ibilbidea Aristoteles (K. a. 384-322), biologia zientzia bilakatu zuenez, beronen fundatzailetzat hartzen da eta berau izan zen, orain arte ditugun datuen arauera, animaliak metodikoki aztertu zituen lehen pertsona, kanpo zein barruko ezaugarriak eta bizitzeko modua kontutan hartuz.

263. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Berorren jarraitzaileak botanika eta medikuntzaz gehiago arduratu ziren eta erromatarrek, aspektu praktikoetan interesaturik, ez zioten kasu handirik egin zientzia honi.

264. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Errenasaintzak, zientzia eta artearen adar guztien bultzatzaileak, azterketak ere indartu zituen.

265. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0231 Gainera, gehienetan ez dira izaten hitz espezializatuak, zientzietako hitz bereziak.

266. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0003 ARO PALEOLITIKOA Harrigarri samarra gerta daiteke Aro Paleolitikoaren Fisikaz hitz egitea, baina zientziaren arlo honen helburua materiaren konportamoldearen azterketa izanik, Naturako indar-mota desberdinen azterketarekin zerikusirik duena Fisikarekin lotuta dagoela esan dezakegu.

267. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0003 Aintzina, Jakintzaren arlo guztiak elkarrekin lotuta zeuden, Zientziaren lanketaren hasieran ez bait zegoen orain dagoen bezalako espezializaziorik.

268. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0077 Mundu berri bat aurkitzearekin batera, bidaiek sekulako garrantzia hartu zuten; baina, aldi berean, bidaiak segurtasunez antolatu ahal izateko, teknika eta zientzia egokitu egin behar izan ziren, ondorioz aurrerapauso nabarmenak emanik.

269. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0077 Zientziaren mundua ere abiada handiz aldatzen hasi zen, ordurarte ikutuezinak ziren teoriak berrikusi eta aldatu egin behar izan zirelarik.

270. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Grabitazioaren legea Newton heldu arte, nahiz eta zientzia itxura praktiko berria hartzen hasi, problema garrantzitsu zahar bat ebazpenik gabe zegoen: Eguzki-sistemaren egitura eta beraren dinamika.

271. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0150 Hauxe izan zen Elektrika zientziak bizitzari emandako lehenengo aurrerapena.

272. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0262 Beti ere Kuhn-i jarraikiz, hau ez da Zientziaren problema, Psikologia edo Soziologiarena baino.

273. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak emboroi 0013 Ez da batere erraza Biltzarraren balorazio-balantze orokor bat egitea, egituraz oso konplexua bait da eta efektuak neurtzen zaila, efektu horietako batzuk, beharbada, epe luzera bakarrik atzeman ahal izango direlarik; zentzu horretan, txosten hau berez partziala da, eta aurreragorako uzten du Biltzarraren ospatzetik erator daitezkeen fruituen azterketa, batez ere Zientziaren, Teknikaren eta Pentsamenduaren disziplina desberdinetako ikerketa oinarrizkoa nahiz aplikatua bultzatzeko eta sustatzeko kontutan, lan horrek berebiziko garrantzia bait dauka Herri honen etorkizunaren eraikuntzan.

274. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0027 Uhinen teoria, ez zen zientzia optikoko ia profesional guztiek onartzen zuten lehena.

275. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0065 Arau egokien gorputzik ezean, zer da zientzilaria ohizko zientziaren tradizio partikular batera lotzen duena?.

276. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0099 Gainera, Koperniken kasuan ezik (zeinetan zientziaren kanpoko zenbait faktorek garrantzi handia izan bait zuen) porrot hori eta bere sintoma den teorien ugalketa ez zen teoria berriaren azalpena baino hamarkada bat edo bi lehenago gertatu.

277. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0099 Ohizko zientziaren aurretiako praktikak, mota guztietako arrazoiak proposatuak zituen ebatziak edo ia ebatziak zeudela uste izateko.

278. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0099 Azkenik, adibide horiek krisiak betetako paperaren aldeko argumentua liluragarri bihur dezakeen beste ezaugarri bat dute: guztien eta bakoitzaren ebazpena, hein batean behintzat, zegokion zientzian krisirik ez zegoen denboraldi batean aurrikusia izan zen; eta krisirik gabe aurrikuspen horiek ez ziren aintzakotzat hartu.

279. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0135 Arazo, kontzeptu eta azalpen onargarriak xedatzen dituzten arau-aldaketek zientzia eralda dezakete.

280. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0135 Edozein zientziaren historian, bere bilakaerako ia edozein garaitan ondoz ondoko paradigmen arteko desberdintasun ez-substantibo horien beste adibide batzuk aurki daiteke.

281. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0171 Ageriko eta oso funtzionalak diren arrazoiengatik, testuliburu zientifikoak (eta antzinako zientziaren historia gehiegi) iragandako zientzilarien lanaren zatiei soilik dagozkie eta erraz ikusi ahal dira testuliburuen arazo paradigmatikoen soluzio eta enuntziatuaren laguntza gisa.

282. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0171 Eta ez da harritzekoa, berridazterakoan zientzia berriz ere neurri handi batean metagarri bezala azaltzea.

283. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0207 Bigarrenik, paradigma berriak zientziak aurreko paradigmen bidez arazoen ebazpenerako lortu duen trebetasun konkretuaren zati handi samarra gordeko duela eman beharko du.

284. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0207 Berrikuntza berez, zientzietan ez da beste esparru sortzailetan bezain estimagarria.

285. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0253 Zein desbidazio, kolektibo edo indibidual, onar daiteke? eta nola kontrolatzen dira baimenduta ez dauden okerkuntzak? Zientzia hobeto ulertzea, beste galdera batzuei emandako erantzunaren menpe ere egongo da, baina ez dago horrenbesterainoko presaz lan gehiago behar duen eremurik.

286. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0029 Aerobiologia Atmosferan suspentsioan aurkitzen diren landare- edo animali organismo txikietaz aritzen den zientzia: hauen aireko portaera eta beste bizidunetan duten eragina aztertzen ditu.

287. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0035 Konde jauna Hunboldt jakintsuaren adiskide zan eta Jeolojia ta antzeko Zienzia berrien zalea.

288. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. arkotxa 0019 Lagunak erran dio nundik datozen gorputzak... T-k denak arras ongi konprenditzen ditu, zientziaren beharrak etab. funtsean, bera ere prest liteke bere gorputza medikuntzari uzteko... Bainan, fakultatean dituzten gorputzak, kasik denak, karrika bazter horietan atxeman gorputz ezezagunetarik dira.

289. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Ingeniari eta ekonomilaria, gaur egun Zorroagan Zientziaren soziologia irakasten dihardu.

290. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak dv 1990 0001 DV Gaztea- Nola edo non bizi zara Madrid-en? Beste hiru ikasleekin bizi naiz: dantzari bat, kimiko bat eta zientzia politikoak ikasten ari den bestea.

291. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0001 1.1. Honako titulo hauek lortzeko ikasketak: Medikuntza, Odontologia, Farmazia, Zientziak, Informatika, Artederretako Lizentziaturak; Arkitektu, Injineru eta Injinerutza Teknikoa; eta Enfermeritzako Diploma.

292. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0008 a) Jaurlaritzaren zientzia eta teknikabideen alorreko antolakidetze-bideak sortarazteko eta jarraitzeko saloak egitea, ikerketa eta teknikabide-garapenerako egitarauak gertatzea, ikerketa-egitarauak balio-neurtzeko, aukeratzeko eta jarraitzeko irizpideak finkatzea, ikerketa-egitarauetarako eskuarteen saloak egitea, I.D. xehapen-biltegia eratu eta horren eraentza egitea, ikerlari-gaikuntzarako egitarauak egitea, ikasketa-saridunen lanak gertatuz eta ikuskatuz, eta Ikerketa eta Garapen-alorreko Erresumaren politika erabakitze-erakundeetan esku hartzea Sailaren izenean; halaber, aldez-aurreko iritzia eman beharko du ikerketa-tegi eta institutoak sortarazteari, teknolojia-ikerketarako babespeko erakundeek beste erakundeekin egin ditzaten elkarlan-ituneei eta ikerketa eta garapen-alorreko Erresumarekingo elkarlan-ituneei buruz, eta ikerketarako laguntza eta diru-laguntzetarako deiak finkatu eta zehaztuko ditu.

293. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak amatiño 0001 - IDOIA ESTORNES: Nire ustez, historia baldintza nabarmenak dituen zientzia da eta, nahiz eta ni neu historilari izan, eszeptizismo haundia dut historiak eskaini ditzakeen posibilitatei buruz.

294. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak amatiño 0001 -M.K.G.: Juan Cobarrubiasek beti esaten du hizkuntz-plangintza ez dela zientzi esaktoa, planak egitea predikzioak egitea baino ez dela.

295. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1977 0001 Zientzi sozialen alorrean funtsezko gairik bada klase sozialena da.

296. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1979 0001 Sistema honen beste modalitate bat, Udaletxeek edota Diputazioek zuzenki komenio bat sinatzea Hezketa eta Zientziako Ministeritzarekin.

297. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 UZEIk, ordea oso aurreratuak dauzka zientzia unibertsalen euskal hiztegi bereziak, 1980 honetan argitarako baitira beste 6: Politika, Kimika, Matematika, Ekonomia, Psikologia eta Linguistika.

298. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Hirugarren hau, zientzi mailan hizkuntza nagusia edo munduko hedatuena dela.

299. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Bukatzeko, zientzi mailan egin diren zenbait aurrerapenen berri zehatza.

300. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1982 0001 B.U.P.erako: Urtarrilaren 23ko 160/1975 Dekretoa egiteratzen duen Hezkuntza eta Zientzia-Ministeritzaren 1975garreneko Epailaren 22ko Aginduak (1975garreneko Jorrailaren 18ko B.O.E) argitaratutako gai-zerrendak.

301. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 Europako Zientziarako Erakundearen barruan K, Rotaetxe: gaztelera eta euskeraren arteko ukipena aztertzen ari naiz.

302. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 Europako Zientziarako Erakundean hizkuntzaz arduratzen den lan taldea, hizkuntz ukipena Europan nola gauzatzen den aztertzen ari da.

303. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 -EGUNA: Europako Zientziaren Erakundearen barruan euskera eta gaztelaniaren arteko hizkuntz ukipenaz ikerketa bat burutzen ari zara.

304. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 Europako Zientziarako Erakundean hizkuntzaz arduratzen den lan taldeak, hizkuntzen arteko arazoak aztertu eta konparatu nahi ditu.

305. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1990 0001 K.R.: Europako Zientziarako Erakundearen barruan lan talde asko dago, hauetariko bat hizkuntzaren ikerketaz arduratzen da.

306. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. gerrikagoitia 0001 Zereñ, soziologiazko zientziari begiratzen hastekotan, ba dirudi ikuspegi batetik baino ez diogula begiratu, besteak bazterturik.

307. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak azurm 0001 Ez da harritzekoa, bá, zientzian Albanologia diziplina edo adaská bezala desarroilatu baldin bada.

308. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak azurm 0001 Eta egungo azterketetan zientziek bitxitasun eta orientazio asko susma dezakete albaneran: beste hizkuntzetan bakañ agertzen den zenbait fenomeno, albaneran arruntkí gertatzen baita.

309. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. lertxundi 0001 Honekin batera, zientziaren ardatza eta bizitzaren zentzua aztertzen ditu.

310. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. lertxundi 0001 Zientziak asko arduratu zuen Pio.

311. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. lertxundi 0001 Berarentzat zientzia erlijioaren maila bat da.

312. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak txill 0001 Zientzi-mailari bai, bai eta bai: arlotekeriatik irten behar dugu; eta inor ez da areago saiatu alderdi horretatik UEU hauxe baino.

313. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1974 0001 Ez dago baztertzerik zenbait hitz, teknika eta zientzi mailakoak gutxiago.

314. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak amatiño 0001 Eta, honetan datza, behar bada, M. Rungis-en meriturik nabarmenena, hau da, ekonomiako gairik funtsezkoenak hain argi eta ulergarri azaltzean, zientziazko zehaztasunik galdu gabe.

315. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1978 0002 Badugu deretxoa eta ekonomikazko zientziak, lehen eta bigarren urteak; bainan gero Pabera edo Bordelera joan behar.

316. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.e. ginto 0003 Hirugarren bat, berriz, Goi-mailako zientzien Didaktikari.

317. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0002 Chominek sortutako Seiri-Sadan-en (Zientzia Politiko eta Moralaren Errebista) itzuli eta argitaraturiko artikuluetan egin ditugun ikerketek seinalatzen dute Frantzian zegoenean deskubrituko zituela, seguruenik, hemezortzigarren mendeko filosofoak (Montesquieu, Voltaire, Rousseau, Mirabeau eta Condorcet) eta idazle politiko radikalak (Barni, Naquet, Jules Simon, Laboulaye eta Vacherot).

318. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1989 0003 1882ko Otsailean, Konstituzio erredaktatzeko ardura zuen Ito Alemania eta Austriara ikerketa bat egitera abiatzeko zorian zegoela, Chominek Zientzia Politiko eta Moralaren Errebista sortu zuen Lehenengo alea 1793ko Giza Eskubideen Aitorpenarekin hasten zen eta bigarrenetik aurrera Rousseauren Kontratu Soziala zatika argitaratuaz joan zen, berak txinera klasikora itzulita biak.

319. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Bi aldiz jaiotako hauek liburu sakratuak, izpirituaren zientzia beraz, irakurr ditzakete. J. Gabeur-Rasorre Marsella (Frantzia).

320. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0001 Hau eragozpen bat da, erlijioaren zientziak Unibertsitatean sartzeko.

321. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0001 Apostolutza edo proselitismoaren mailan jarri da erlijioaren arazoa Unibertsitatean, eta ez zientziaren mailan.

322. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Baina erlijioaren zientziarik ba ote?

323. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Bada Fisika, fenomeno fisikoak estudiatzen dituena: Zientzia da.

324. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Bada Ekonomia fenomeno ekonomikoak estudiatzen dituena: zientzia da.

325. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Baina erlijioaren fenomenoaren estudioa egingo duen zientzia espezifikorik ez da landu oraindik.

326. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Baina oraindik erlijioaren fenomenoak ez du nahiko autonomia lortu bere zientzia autonomoa lantzeko eta eratzeko modukoa: metodologia berezia eta propioa izango duen zientzia autonomoa, halegia.

327. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Horregatik, erlijioaren zientziak aipatzen dira.

328. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Zientzia asko bateratzen dira fenomeno berbera ikuspegi ezberdinetatik aztertzeko.

329. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Orduan, fenomeno hori aztertzen duten zientzien artean Institutu bat sor daiteke: Erlijio zientzien institutua, halegia.

330. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Erlijioaren inguruan sortu da, bai, zientzia autonomo bat: teologia da.

331. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Fedearen inguruan eratzen eta lantzen den gogoeta sistematikoa da Teologia: gogoeta sistematikoa eta logikoa delako, deitzen zientzia teologia.

332. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Beste erlijio zientziei beren lekua ematea eskatzen da.

333. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 ERLIJIOAREN ZIENTZIAK ETA ERLIJIOAREN KRITIKA

334. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Zientziak berez izan behar du kritikoa.

335. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Erlijioaren zientziak ere bai.

336. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Dogmatismoak ez du balio zientzia jatorra egiteko.

337. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Erlijioaren fenomenoa zientzia batetatik edo bestetatik aztertzeko ez dago erlijiosoa izan beharrik; marxismoa aztertzeko marxista izan beharrik ez dagoen bezala.

338. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Aldi berean, fededun edo erlijiodun ez denak onhartu beharko luke, fededuna ere gauza dela erlijioaren zientzia kritikoa egiteko, beronen fedea edo dogma aparte.

339. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Garai batetan, teologia beste zientzien guztien gailurrean erregina bezala jarri ohi zuten: kristianitatearen garaiak ziren.

340. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... p. agirrebaltzategi 0002 Erlijioa ez da Teologiaren monopolioa; beste hainbat zientzia laiko, kritiko eta sekulartuek aztertzen dute, beste hainbat gairekin batera.

341. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0106 Oraindik gehiago: momenturen baten ahozko ohiturea jarraitu badogu, agirietan oinarritu gara behintzat nahiz eta kasu batzuetan zientzia historikoak zalantzan jarri.


342. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak ellegeak 1987-1990 00011 1.1.1 Zientziaren aldetik interesgarriak direlako, meatxupeko-tan zermugatuta daudelako 5 KAEk 196/1996, azaroaren 28koa inkonstituzionala eta indargabetua., galtzeko arriskuan, bertakotze-aldian daudelako edo nazioarteko ituneen ondorioz, babespeko diren pizti-moetak harrapatzea.

343. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak ebatasun 1997 00023 Lan eta Gizarte Segurantza Sektoreko Biltzarra; Gizarte Gaien Sektoreko Biltzarra; Hezkuntza Sektoreko Biltzarra; Ingurugiro Sektoreko Biltzarra; Industria eta Energia Sektoreko Biltzarra; Zientzia eta Teknologiarako Kontseilu Nagusia; Azpiegitura eta Lurralde Antolaketa Sektoreko Biltzarra; Osasun Sistema Nazionalaren Lurraldearteko Kontseilua; Kultura Sektoreko Biltzarra; Kontsumo Sektoreko Biltzarra; Babes Zibilerako Batzorde Nazionala; Telekomunikazioetarako Aholku Batzorde; Turismo Sektoreko Biltzarra.

344. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00320 Zeuk egiten duzu Zientzia

345. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00320 - Garapenean zehar ondorengoa beha daiteke: zurtoinaren luzera, sustraien tamaina erlatiboa (astean behin estalkia kentzerakoan), hostoen kolorea, klorosia adieraz dezaketen orban horiskak, hostoen ertzetako itxura, hostoen sendotasuna, etab. Zientzia eta errealitateko 1. atala kontsultatu.

346. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/1 00371 b/ Sortzeko jarrera: Gizakia ezagutzako edozein alderditan (zientzia, letra edo arteetan), gauza handiak sortzeko, bere irudimena eta arrazoimena erabiltzeko gauza da. Arte, zientzia eta letretako sorkuntza guztiek subjektu komuna dute: gizakia. Inguratzen gaituen errealitatea, pinturen, ekuazioen edo poemen bidez objektiba daiteke. Beren jatorrian denek dituzte oso antzeko adimen-prozesuak.

347. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/1 00371 Zientziak eta arteak jatorri eta helburu bera dute. Hala ere, beren eduki eta metodologian bereizten dira. Bietan, dela artelanetan, dela teoria zientifikoetan, errealitatea eredu jakin batzuen bidez atxiki eta interpretatzen da eta giza arrazoimena da horiek sortzen dituena. Jatorria, beraz, bera da bi kasuetan. Helburua lortzen diren emaitzak komunikatzea da, eta biak komunikatu egiten dira, adierazteko erak eta lengoaia desberdinak badira ere.

348. 1991> euskara batua ikasliburuak beleko/lh 00051 Hizkuntza sistema bat da. Hizkuntzaren lorpenaren oinarria, edozein prozesu kognitibo bezala, errealitateak eskainitako datuak antolatu, ordenatu eta sistema agertaraztea da. Komunikazio hutsak, erabilera hutsak, aipatutako kondizioetan ez du nahiko elementu eskaintzen era naturalean sistema hau behar bezala eraikitzeko. Eskolak, hizkuntzaren zientziak, linguistikak, egindako sistemaren deskribapenean oinarriturik, haurrak egin beharreko prozesu kognitiboan, hizkuntzaren eraikuntzan, laguntzeko bideak jar ditzake:

349. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00256 Baina tramankulu honek ez zituen irudiak finkatzen, ezta argazki-kopiak ateratzen ere, beraz, zientziaren aurrerapenaren zain egon behar izan zen (zilar-gatzak belztu ahal izatea argiaren efektuen bidez), argazkiak egiten hasteko.

350. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00097 Zientziak, honako fase nagusi hauek dituen lan metodoa erabiltzen du: behaketa eta hipotesien ezarpena, behatutako fenomenoen esperimentazioa edo berregiketa laborategian, lege indukzioa, eta kasu zehatz batean zer gertatuko den ondorioztatzea edo iragartzea, legetik abiatuz

351. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00097 Baina zientziaren helburua fenomenoak legeen bidez adierazteaz gain, igarritako erregulartasun horien kausak aurkitzea ere bada.

352. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00097 Fenomeno multzo baten ikerketan kausa horiek ezartzeko zientziak proposatzen dituen adierazpenek teoria osatzen dute.

353. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00097 Baina zientzia ez da hor amaitzen, ikerketek errealitatearen ezagutzan gero eta gehiago sakontzen jarraitzen dute.

354. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/4 00029 1. Sistema soziokulturalaren elementu nagusiak: ingurunera moldatzea, elementu materialak, giza egituraketa zientzia, teknologia, sineste-sistema, genero-sistema, komunikabide sinbolikoak.

355. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00008 Fenomeno horien azterketa da bi natur zientziaren helburua: Fisika eta Kimika izeneko zientziena.

356. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00008 Fisika fenomeno fisikoak aztertzen dituen zientzia da, hau da, substantziaren izaera aldatzen ez duten transformazioak eta horiek arautzen dituzten legeak aztertzen dituena.

357. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00008 Kimika, funtsean, fenomeno kimikoak aztertzen dituen zientzia da, hau da, substantzien transformazioak eta substantzien konposizioa, egitura eta propietateak aztertzen dituena.

358. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0014 Zientzian kontzeptuak eta legeak ulertu eta aurkitzea bezain garrantzitsua da hauek ondo azaltzea, besteek uler ditzaten.


359. 1991> euskara batua ikasliburuak kimika/3 0009 Zientzia, ikuspegi honetatik, prozesu bat bezala kontsidera daiteke eta aurreko zientzilarien hutsegite eta erroreetan oinarritzen da.


360. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0027 - Saiakera mundu horretan zientziarekin loturik dauden asmakizunen azalpen idatziek ere badute lekurik, beraz.


361. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/lh 0053 Azken urteotan, zientziak dimentsio ikaragarriak dituen beste ikerketa eremu bat ireki du: Unibertsoa.


362. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0079 Pirinio mugako joan-etorriak erraztu egin zituen, teknika, zientzi eta kultur harremanak sendotuz.


363. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0079 Biak ere Ilustrazioak hain gogoko zituen zientzia, teknika eta aurrerapena Euskal Herrira ekarri nahian.


364. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0079 Horixe da, hain zuzen, elkartearen egitasmo nagusia: euskaldunak arte, zientzia eta letretara zaletzea, gizartearen arlo guztietara aurrerapena ekarriz.


365. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0009 Hipotesi hau asko hurbiltzen zaio gaur egun zientziak materiaren osaketari buruz dioenari.

366. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0009 Zientzia modernoaren arabera, materia mota guztia osagai edo zati txikiagoz osaturik dago.

367. 1991> euskara batua ikasliburuak musika/5 0028 -Beharbada erantzun nion, zientziek aurrerapauso handiak eman dituztenez...

368. 1991> euskara batua ikasliburuak j. ossa 0054 Yong-Koori zientzietako esperimentuak eta matematika gustatzen zaizkio gehienbat.

369. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika pr. 1995 0039 Aipaturiko ekuazio diferentziala behin eta berriro agertzen da Fisikan eta beste zientzietan.

370. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 Aurten, beraz, aurreko ikasturteetan baino garrantzi handiagoa emango diegu zientziak gizartearekin eta teknologiarekin dituen erlazioei eta leku berezia eskainiko diogu zientzialariek berezkoa duten lan egiteko moduari (ikerketa zientifikoari). Horretarako, interes zientifiko eta soziala duten arloetan ikerketa txikiak egiteko aukera izango duzu.

371. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00046 Zientziak duen izaera berezi horren ondorioz, ez beti, baina bai zenbaitetan, Galileoren kasuan bezala, ezaguera multzo berri baten eta munduaren ikuspegi berri baten jaiotza dakar ikusmolde berri horrek (iraultza zientifikoa).

372. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00046 h) Nola baloratzen duzu Galileoren lana eta zientziari egindako ekarpena?

373. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00155 Zientziaren teoriaren ikertzaile guztiek, goiz edo berandu, ekin behar izan diote arazo honi; batetik, indukzioak zientziari elkaltzen zaizkion zuhurtasun, ardura eta zorroztasuna hausten ditu, banakako kasuetan somatutakoa klase bateko indibiduo guzti-guztiei zabaltzera lehiatzen delako; bestetik, indukzioa da giza ezagumenak eskura duen baliabide bakarra zientziaren aurrerabideari laguntzeko, sekula ez baikeneukake multzo bateko fenomeno guzti-guztiak behatzerik.

374. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00155 Zientzia esperimentalen alorrean dedukzioa ere erabiltzen da.

375. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00230 Eguneroko esperientzia eta zientzia bera aurrekoaren egiaztagarriak dira.

376. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00230 Beharrezkotasun unibertsalaren aldarrikapena gehiegizko jarrera zientifista litzateke, hau da, zientziaren egia goraipatzea, zientziak lortutako egia bakarra balitz bezala.

377. 1991> euskara batua ikasliburuak informatika 00016 Gaur egun ordenadoreak erabiltzailearen ikuspegitik begiratuta funtzio asko ditu eta arlo guztietan: izan ere, heziketan, komunikazioan, informazioan, zientzian, teknikan, medikuntzan...

378. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00134 Uhinak jaso eta transmititzeko osagai elektronikoak erabiliko ditugunez, aztertu egin beharko dugu nola funtzionatzen duten erresistentzia elektroniko, transistore, diodo, kondentsadore, errele, bozgorailu, mikrofono eta telefonoek; bai eta horien zientziazko oinarria, erabilera eta argia, beroa, eta soinua jasotzeko erabiltzen diren gailu berezituetan duten aplikazioa ere.

379. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00014 Halaber, lursail baten azala xeheki deskribatzen eta delineatzen duen zientziak izen bera hartzen du.

380. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0016 - Nik neuk normalagotzat joko nuke zu zerean ikustea...Pausaldi bat egin zuen indarra emateko... zientzi fikzio sailean.

381. 1991> euskara batua literatur prosa j. urrujulegi 00183 Bizitza harmoniko bikain batez gozatzeko, zientziak eta filosofia bezain nobletzat kontsideratzen zitean gorputzaren beharrak asetzea.

382. 1991> euskara batua literatur prosa ama 0079 - Beharbada, dena arbuiatzeko gogoa izango du, bizitza osoa eta zientzia guztiak; beharbada, dena beraren aurka zuzenduta dagoela konturatuko da, elizako jainkoa, esaterako.

383. 1991> euskara batua literatur prosa lasa 0315 Argi dago, eta ez da zertan denbora galdu beharrik, literatura ez dela zientzia; ez du mundu objetiboa kuantifikatzen edo neurtzen, ez du balio operatiborik errealitatea aldatzeko, ez da metatuz doan ezagupena, obra batek ez du baliogabetzen aurreko ezein obra...


384. 1991> euskara batua literatur prosa lasa 0315 Hala eta guztiz ere ezagupen bat da, edo hobe esan, ezagupenerako bide bat, ezagupen horrek zerikusi estuagoa badu ere zientzia modernoetatik at gelditu diren beste ezagupenekin, hala nola, ezagupen mistikoa, intuitiboa, artearena... eta oro har, aieruen paradigman oinarritzen diren ezagupen bide ororekin.


385. 1991> euskara batua literatur prosa h. cano 0009 Alkimiak sekula brontzea eta ispiluak batera ikertu izan balitu jakingo luke honez gero Koltushi izeneko hirian, zientziaren eta laborategi erraldoien hirian, San Petersburgotik ez hain urrun, badela txakur bat Ivan Petrovitx Paulov ikerlari handiaren omenez urtero hirurehun eta hirurogeita lau egun geldirik ematen dituena, eta ez Errusiako alde hartan egiten duen hotzagatik, ez eta alderdi komunistari zor dion errespetuagatik ere, brontze gotorrezkoa delako baizik.


386. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0028 ANDEAR ZIENTZIA KOSMO-LABORARIAK CHACRA ERABILERA MOTA HAU GAUZATU ZUEN BASAMORTUETAN.


387. 1991> euskara batua literatur prosa i. aldasoro 0008 Lawrenceren ustea da mendebaldeko zibilizazioko gizona arrazoiak, zientziak eta kulturak bizigabeturik eta antzuturik dagoela, giza-historiaren hasieran zuen edertasuna eta berezkotasuna galduta.


388. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0056 Azkenean, noiz ulertuko da berriro, horrekin ez dela unibertsalismo diletante bat suspertzen, baizik eta gogoaren trinkotasun eta askatasuna, zeintzuekin ahal duen gizakume bakoitzak, bere ihardun-alor efektiboa estua bada ere, erlazio garden orekatu bat eduki munduko eta zientziako bere ingurumari guztiarekiko?


389. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0056 Ahultasunetan maitagarrien hartatik, mundua ederregi ikustetik, gu gaur-egundarrok salbu gara, eskerrak ilusiogabeko gatazka gogorrak orainaldian harekin une berean bedeinkatzen eta madarikatzen gaituen eskola mingotsari; salbu gara orobat, errealitatearen ezagutzan zientzia modernoari eta lotezinezko garapen sozialari zor diogun irabazi neurrigabekoari eskerrak ere.


390. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. bolinaga 00082 Orduan ez zitzaigun oso ideia ona iruditu; horrek esan nahiko zuen gainerako informazioak, guk tratatzen genituen albisteak, ez zirela emakumeen interesekoak. Hala ere, orain uste dut ez dela alferrikakoa nolabaiteko jarraikortasuna izango lukeen espazio bat sortzea, batez ere emakumearentzako gai interesgarriak jorratuko balitu eta behartuko bagintu ahalegin bat egitera gai horretaz asmatzeko, zientzietan, Unibertsitate, Justizia, politika, udal, gizarte laguntza eta abarretan emakume protagonistak aurkitzeko. Ongi dakigu gauza interesgarriak egiten ari diren emakumeak badirela, baina ez ditugu ezagutzen.

391. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: adimenaren sorrera haurrarengan, 7-25 00014 Piagetek bere teoria bikain hura, garapen kognitiboan mailei eta egiturei leku berezia aitortzen ziena, bukatua eta ezagutzera emana zuen 1950eko hamarkadaren hasierarako. Hamarkada horren azken aldetik hil arterainoko urteak hogei urtetik gora Piageten aldi psikologikoa izango omen lirateke; hori dio Brainerdek (1996). Adierazi nahi duena hauxe da: urte sail horretan, edozein psikologok bere zientzia erdiz erdi hartzen dutela usteko lukeen gaietara itzultzen dela. Ordura arte landutako gaiak ez ziren garai haietako psikologoen artean modan zeudenetakoak.

392. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. valverde 00290 Dudarik gabe, Abbadie bere garaiko zientzilariaren ereduari zegokion; zientzia esperimentalei guztiz atxikia zen eta horrek jakinmina erakartzen zuten fenomeno guztiak neurtu, kontatu eta egiaztatzera eramaten zuen, bai eta ordura arte ezezaguna eta urruna zen mundu zatiak ezagutzera ere.

393. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. valverde 00290 Lan egin beharrik ez eta bere dirutza gogoko bizitza bizitzera zuzentzen duen errentadunaren irudi hori, ondasunak bidaia eta espedizioak finantzatzeko, zientzia jakinmina asetzeko, euskara bultzatzeko eta Euskal Herriko ohiturak ezagutu eta zabaltzeko erabiliz Abbadiaren kasuan, lehengo garaiei dagokie, egun banakako mezenas horien eremua behin betiko zabaldu baita erakunde publikoek, instituzioek eta baita marketing eta irudiaz halako ikuskera bat duten enpresek beretu dutenez geroztik.

394. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Urte gutxi batzuk beranduago, Raimon Panikkar, Filosofia, Zientziak eta Teologian doktorea, Indiako Mysore eta Varanasi-ko unibertsitateetara abiatu zen. Haren asmoa zen perspektiba zabal bat garatu ahal izatea, hartara filosofia terminoa marka dezaketen antzekotasun eta dibergentzien inguruan gogoeta egiteko, nola mendebal perspektiba tradizionaletik, hala kultura sanskrito klasikoak bultzatutako gauzen izaeran buruzko hausnarketa unibertsaletik abiatuta.

395. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pasaia eta lezo 00031 Hango eta hemengo hizkerak aztertzen dituen zientziari dialektologia esaten zaionez begira dezagun unetxo batez Pasaia eta Lezoko berezko hizkerak zein euskalki eta azpieuskalkitan sailkatu edo kokatu dituzten euskal dialektologoek historian zehar.

396. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00030 Produkzio-indarrak produkzio-tresnak dira, gizakien lanerako indarra (fisikoa eta intelektuala), laneko objektuak, zientziak eta teknikak, lanaren antolaketa... Produkzioko jarduera dela medio gizakiek elkarrekin gizarte-harremanak izaten dituzte eta horiek Marxek, hain zuzen, produkzio-harremanak direla zioen.

397. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00008 Biologia ez da eztabaida ezin daitekeen egia-multzo bat, ikerkuntza-lan pairamentxoaren ondorioa baizik, beraz, ikasleak kontura daitezen, eboluzio jarraia duen zientzia bat dela azaltzen ahaleginduko da.

398. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00007 Kimika Fisikarekin batera agertzen da lehendabiziko ikasturteetan, irakasgai bakarra osatuz. Ikasturte gorenetan (LOGSE batxilergoko 2.ean, UBIn, eta abar) eduki-multzo propio batean zentratzeak, beste irakasgaietatik isolatua, ez luke ahantzarazi behar beste zientziekiko duen harremana, eta horregatik, gaiari dagozkion eduki tematiko edo kontzeptualez gain, beharrezko egiten da eduki transbertsalak ere programatzea.

399. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00007 Azkenez, ez litzateke ahaztu behar Kimika zientzia esperimentala dela, eta horrela ezagutzen eta exigitzen da dagokion Irakaskuntzen Dekretuan, eta horregatik trebetasunen garapena, irakasgaiaren helburu lehentasunezkoa izan beharko litzateke.

400. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 00081 Euskara landu gabeko hizkuntza izanik, zientzia eta filosofiaren berri emateko gauzaeztakoa zen. Unamunok ezagutu zuen euskara tartaila arloteegia zen pentsamendu sakonik aditzera emateko. Aranazaleen euskara arrunt ulergaitza eta artifiziala gertatzen zitzaion, neologismoz beteriko hizkera egosgaitza baitzerabilten.

401. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00151 Sendatzeko denean, zientzian balio dezaken guztia herritik hartzeko ez dugu lotsarik izan behar. Hipokrates

402. 1991> euskara batua saiakera-liburuak koalizio-akordioa 00021 - Halaber, Zientzia-Teknologia-Enpresa sistema garatzea, etengabeko ikerketa eta berrikuntza teknologikoan eta gure profesionalen prestaketan oinarrituta dauden Zientzia eta Teknologia Planaren norabideei jarraiki.

403. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00134 Baina, bestetik, azpiko ideologia, halamoduzkoa izan arren gaur nagusi dena eta zientzia fetitxe bihurtzen duena, ideologia zahar guztiak baino erakargarriagoa da; izan ere, arazo praktikoak ezabatzearekin batera, klase jakin baten menerapen-interes partziala justifikatu eta beste klase baten emantzipazio-behar partziala gutxitu ez ezik, espeziearen beraren emantzipazio-interesari ere eragiten baitio.

404. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. maia 00021 Esan dezagun segituan sistema hau ez dela zientziaren arlo honetara iritsi berriari irudi lekiokeen bezain izugarria, zeren interesatu guztiek ongi ezagutzen baitituzte jokoaren betebehar erritualak.

405. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. arregi 00046 Eta, era berean, pentsatzen nuen gehiago hurbiltzen zaizkiola egiari gizaki batek aurrean dituen gauzei buruz egin ditzakeen arrazonamenduak liburuetako zientziak baino (gutxienez bakarrik arrazoi gertakorrak eta frogapenik ez duten zientziak baino gehiago, pittinka-pittinka zenbait pertsona ezberdinen iritzietatik osatuak eta haziak izan direnak).

406. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. arregi 00105 Eta, azkenik, zenbait pertsonek nik lan hori har dezadan nahi izan dutenez, pentsatu dut nire eginbeharra dela gai honetan ahalegin bat egitea, pertsona horiek badakite jakin zientziaren era guztietako arazoei irtenbidea emateko metodo bat landu dudala, benetan berria ez dena, ez baitago ezer egia baino zaharragorik, eta badakite beste gai batzuetan arrakastaz erabili dudala bera.

407. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00199 Planeta zahar horietan bizi diren zientzialariek garunaren sekretuak jadanik, aspaldidanik, ongi hornituak izango dituzte. Zientziak konta ezin ahala eguzki-sistematan hilezkorren arraza sortua bide du, eta exodoa jadanik abiatua da.

408. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. morales 00550 Gogora dezagun, zentzu horretan, juzgatze eta jokabide moralen arteko lotura, ikerkuntzak oraindik argitu ez duen arazo bat baita: praktikariak ezin egon daitezke erantzun egokiak eskaini behar dituzten liburu dotoreak noiz argitaratuko zain; ihardun egin behar dute, nork bere testuinguruan eta dakien bezain ongi -beraien jarduera, gainera, zientziak eskuratu duen mailaren gainetik egoten da maiz.

409. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00028 Sanskritoa, Asiako eta Europako hizkuntza batzuen ahaidea dela aurkitzeko meritua, bada, ez dagokio Boppi, baina hura izan zen hizkuntza ahaideen arteko erlazioak zientzia autonomo bilaka zitezkela ulertu zuena. Hizkuntza bat beste baten bidez argitzea, bataren formak bestearen formen bidez azaltzea, hori zen, hain zuzen, oraindik egiteke zegoena.

410. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00028 Dudan jartzekoa da Boppek bere zientzia sortzerik izango zuen, ez hain laster behintzat, sanskritoaren aurkikuntza gabe. Izan ere, hizkuntza horrek, grezieraren eta latinaren ondoan hirugarren lekuko gisa jarririk, ikerketa oinarri zabalago eta sendoagoa eman zion; eta hasierako abantaila hori emendatua gertatu zen, zeren ezustean ikusi baitzen egoera ezin hobean dagoela sanskritoa, konparaketa hori argitu ahal izateko.

411. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tx. ramirez de la piscina 00299 Unesco (Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea: ingelesez United Nations Educational Scientific and Cultural Organization; UNESCO).

412. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tx. ramirez de la piscina 00339 Berak dira, azken buruan, afektatuenak, zientzia ekoizten dutenak eta, beraz, informazio-iturririk zuzenenak.

413. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tx. ramirez de la piscina 00339 Gure artean bada zientziaren alorrean albisteak euskaraz lantzen dituen agentzia, lehen aipatu dugun Zetiaz izenekoa, hain zuzen.

414. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Zientziaren erlijioa honez gero ez bada, oraindik erlijio kutsu handia ikusten dio Larrazabalek gure gizarteko jarrera askori.

415. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Era desberdinetan azaltzen den positibismoak zientzia ia fede berritzat jotzen du.

416. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Edozein galdera erantzun dezakezu zientzien bidez eta bakarren batzurentzat erantzunik ez badago, seinalea inolako zentzurik gabeko galderak direla azkeneko hauek.

417. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Zientziaren mitifikatze honek (zientzia guztiak zientzia fisiko-naturalen printzipio metodologikoetara erreduzituz) funtzio ideologiko nagusi bat betetzen du gure gizartean, hain zuzen arrazoi zientifikoaren segurtasunean eta etengabeko aurrerapenean sinestaraztea 6 Ib., 10-11..

418. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Erlijioari bezala zientziari norbere burua kontzientzia fidatzen zaio.

419. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Bizitzan eta gizartean arrazoizkoa zer den eta zer ez erabakitzeko, haren esanetara jartzen gara (gure gaurko gizartea zientziaren eta teknikaren gainean eraikia dagoenez).

420. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 00013 Azkenean zientziak zer den zentzuzkoa eta zer ez eta zeharbidez nola berezi ongia eta gaizkia bera diktatzen du gure gizarteotan.

421. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00014 Faraday-ren esperimentu elektromagnetikoek, adibidez, dinamoa eta beste makina elektromagnetikoak sortarazi zituzten, baina hauek beste arazo batzuk plazaratu zituzten eta gizakiak ebazten ikasi behar zuen, zientziari beste galdera batzuk planteatuz.

422. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00014 Beraz, zientzia artisau-lanaren atoian joan beharrean martxaren buruan jarri zenean aro zientifikoa hasi zela esan daiteke.

423. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00050 Aurrerantzean horrekin guztiarekin matematikaren eta saiakuntzen bitartez zientzia berria garatu egin beharko zen.

424. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00086 Kasu honetan argi gelditzen da zientzia egiteko eran frantsesen eta ingelesen arteko desberdintasuna, hau da, esperimentuak adierazteko legeak lortu nahian, Navier eta Cauchyk materiaren egituraz suposizio batzuetan oinarriturik dedukzioak egin zituzten, baina Green eta Stokes esperimentu-datu makroskopikoetan oinarritzen ziren.

425. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00123 Hau, bide batez, adibide ona da askotan teknika zientziaren aurretik doala adierazteko.

426. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00123 Filosofiaren arloan pentsakera positibista izango zen nagusi, eta honen arabera, teknika zientziaren ondorio huts eta zuzen bat baino ez da, hots, zientzia huts teoriko baten bitartez lortutako ezagupenaren erabilpen praktikoa.

427. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00123 Baina, nahiz eta teknikatik zientziara edo zientziatik teknikara izan, ondorioa bera da: historian, lehen aldiz, zientziaren emaitza berriek eguneroko bizian eragin handia izan zuten.

428. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00123 Esparru honetan, zientzia historiaren garapenaren motoretzat agertzen da.

429. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00123 Bestalde, zientzia fisiko-matematikoen oinarriek mende horretan jasan zuten krisia, (...)

430. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak u. larramendi 00075 Calderhead-ek dioenez: Irakasleek eskolako ohiko martxari buruz gogoan dituzten irudiak dira horiek. Esate baterako, irakasleek aritmetikako, letreiaketako edo zientziako klase baten irudia eduki dezakete, klasearen nondik-norakoak, beharrezko prestaketa eta antolamendua, haurrek zer egingo luketen eta nola erantzungo luketen erakusten dizkiona (Calderhead, 1988: 55).

431. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00090 Berregituraketaren ikuspegiak, bitarteko ikuskera bat aurreratzen du: zientzia ikasteko, egitura kontzeptualak aldatu behar dira; ez dira aldaketa kontzeptual puntualak egin behar, ez eta berregituraketa kognitibo globala ere, ezagutzaren eremu konkretuetara mugaturiko aldaketa baizik.

432. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00090 Zientzia ez da gaitasun orokorren garapenerako bidea, kontzeptu-gune espezifikoak eskuratzeko baliagarria den zerbait baizik.

433. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00090 Pentsamendu formala beharrezko baldintza da zientzia ikasteko, baina ez da nahikoa.

434. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. haranburu 00090 Zientzietako irakasleak sarritan kexatzen dira, ikasleek zientziako zenbait ideia ez dituztelako ulertzen.

435. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. muxika 00065 HEHan gai orokorreko eta zientzietako prentsak erlatiboki zabalkunde handiagoa du eremu osoan baino.

436. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. muxika 00065 Astekariak, gai orokorretan eta emakumeei zuzendutako gaietan gailentzen dira. Gai orokorreko astekari guztien artean, bi gehigarrik guztien %68 egiten dute. Hilabetekariak emakumeei eta zientziei buruzko gaietan nabarmentzen dira.

437. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak p. esnal 00045 Bi oinarrizko aukera ere aztertu eta azaldu (azalera atera) ditut: zientziaren aldekoa eta oinarri hirukoitz baina bakarraren aldekoa.

438. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 00061 a) Bat da, Unamunoren historiaren filosofia kontenplatiboa dela: marraskilo baten organismoa ikertzen duen zientzia positibo neutral baten maneran, kanpotik bezala, begietsi egiten du (egin ahal uste du!) bilakaera historikoa.

439. 1991> euskara batua saiakera-liburuak genetika eta osasuna 00005 Genetika osasunaren esparruan, Medikuntza genetikoa deituko duguna, hasieran deskripzioan oinarritutako zientzia izan bazen ere, zitogenetikak, kromosomen zenbakizko eta egiturazko akatsak behatzea baimentzen duelarik (Genetika klasikoa), gaur egun analisi molekularrak zientzia honen gakoetariko bat bihurtu dira.

440. 1991> euskara batua saiakera-liburuak genetika eta osasuna 00005 Bigarren ezagumendu-mota Biologia Molekularrarena da, jatorriz oinarrizko prozesu biologikoak aztertzeko garatutako tekniken espektro zabalez osatutako zientzia hau giza gaixotasun heredatuetara aplikatu izan da bere azterketa eta tratamendurako.

441. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elosegi 00031 ezgaiek eta frustratuek ez dutela sarrera errazik gizarte arlo askotan gero eta arlo gutxiago dira, zoritxarrez, horrelakoak eta, aldiz, sarrera asko dituela futbolak: hor sartzen den jendeak oso erraz lortzen du ospearen lizentzia eta guztiok dakigu egungo egunean ospea dela zientzia guztien ama.

442. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. rius 00082 Susumu Hani, esate baterako, zientzia eta hezkuntzari buruzko lanak egiten zituen konpainia txiki batean aritu zen, eta oso era desberdinean zuzentzen zuen.

443. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00023 Horrela gertatzen da zientzia guztietako ikerketekin, guztiek baitute oinarrizko kontzeptuen beharra, lerroa eta puntua, esaterako, edo masa eta indarra.

444. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00023 Ezin espero daiteke, ordea, eta hemen datza egon daitekeen bigarren ez-ulertzea, guk disziplina handien zehaztasuna lortzea, horien artean zientzia politikoa beti azpian egongo baita.

445. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. uribarri 00309 Honi lotzen zaizkio arimaren irakaspen transzendental baten lau paralogismoak, faltsuki gure zerizan pentsatzailearen izaerari buruzko arrazoimen hutsaren zientziatzat hartzen den irakaspenaren paralogismoak, alegia.

446. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. etxebarria 0189 BRONCKART, J.-P. Hizkuntzaren zientziak: irakaskuntzarako desafioa? HABE, Donostia, 1993. 146 orr. I.S.B.N.: 84-457-0282-3


447. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. urkiza 0033 Euskal Herriari dagokionez, gai honen interes handiak eraginik, hainbat adierazpen eta argitarapen oker egin izan dira, historia eta zientziarekin bat ez datozenak, interes ideologikoen arabera egindako adierazpenak...


448. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak tx. preciado 0025 Bere interesa Arte Ederren Fakultatean murriztuta dago banakako batzuengan eta Euskal Herriko gizarte mailan, Antropologian (eta bereiz daitezkeen zientziatan: Etnografia e. a.) eta Euskal Filologian (Soziolinguistikan, batik bat) interes handiagoa susma daiteke.


449. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. eizagirre 0043 Zientzia arloko Elhuyar aldizkariaren sorrerak eta ondorengo bilakaerak paper nagusia jokatuko du zientzia eta teknika arloko euskararen gaikuntzan.


450. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. eizagirre 0043 Diru-laguntzak lortzeko bideak irekiz joan ahala, 1975-80 urteen artean pisuzko 4 aldizkari bazeuden, 1980-88 bitartean 3 edo 4 aldiz ugarituko da kopurua; Baionan, Iruñean, Bilbon, zein Donostian sortuak, informazio orokorreko zein espezializatuak, literatura, antzerkia, zientzia eta teknika, soziolinguistika, soziopolitika etabarreko gai desberdinak landuko dituztenak.


451. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kazetjardun 1991 0063 Hemen gutxienez bi erderakada mota bereizi behar ditugu: zientzia nahiz iharduera zehatz baten kontzeptu munduari dagozkionak hau da, terminologia berezi batekoak, eta argotaren bide kolokialetik datozenak.


452. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0056 IDAZKERA ETA ZIENTZIAK


453. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. aldezabal 0005 Informazio honetatik abiatuz Gipuzkoako Foru Aldundiak Lurralde Historikoaren interes geologiko/geomorfologiko handieneko adierazkariak plazaratzea komenigarritzat jo du, gure lurraldeko izadiaren hainbat zaletuk argitalpen hau gidaliburu modura erabil dezaten, eta bai Zientziatako irakasleek ere, textuetan agertzen diren fenomeno geologikoen adibideak berorien ingurunean topatuz oinarri didaktiko modura erabiltzeko.


454. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 Eztabaidagaiak zenbait ataletan banatu ditut: lehenbizi, gramatika konparatuaren eragina, batez ere Schleicher-en teoriek Vinsonengan izan zutena, aztertu dut; bigarrenik, polemikan parte hartu zuten autoreek zientzia berriari hizkuntzalaritzari eta beronen metodoari buruz zituzten jarrera ezberdinak bereizi; hirugarrenik, autoreok euskararen eta munduko beste hainbat hizkuntzaren artean burututako erkaketak aipatu eta irazkindu; bukatzeko, iberismoaren arazoaz, euskararen bizitzari buruzko eritziez eta euskalkien auziaz esan zituztenak jaso.


455. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 Hortaz, gramatikariek metodo hori bereganatzean, zientzia hauen kontzeptuen eragin ukaezina nabarituko zen.


456. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0011 Munduko edozein xokotako jendeak, berez eta izatez, koloreak bereizteko algo berbera duela frogaturik du zientziak.


457. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Zientziak lanbide itxien berezitasunak oso ongi bereganatu ditu (ikasketa-epe luzea barne), eta kale-mailan errazagoa da zientzilariak ezagutzea Zientzia bera zer den ezagutzea baino.


458. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Horregatik, Zientziaren definizio erraza hauxe izango litzateke: Zientzilariek egiten dutena.


459. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Zientzia gorputz osatu eta kolektibo gisa, hots, erakunde bezala, oso berria da.


460. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Antzina Zientziaz arduratzen zirenak, aberatsak, elizgizonak edo maila oneko zenbait lanbidetakoak bakarrik ziren.


461. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Zer esanik ez, gorteko astronomoa eta zenbait kasutan fisikari profesionalak izaten ziren, baina Zientziatik eta Zientziarentzat bizi zitezkeenak oso gutxi ziren.


462. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0019 Batez ere azkeneko mende honetan gertatutako Zientziaren garapenaren sakontasuna nahiz zabalpena dela eta, bere finantzazioaren ardura esku pribatuetatik Estatura, Unibertsitatetara edo Industriara pasa da.


463. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0077 Hala ere, gaur egun ezagutzen dugun bezala, Zientzia greziarra sortzeko zenbait urtek iragan behar izan zuen.


464. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0077 Zientzia joniarra K.a. VI. mendean plazaratu zen Mileton.


465. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0077 Beraz, lehen urrats hauek fisiologia bat zegoela esan nahi dute, eta honek, filosofia ez den heinean, Zientziaren problema den gauzen ezagutza errealak plazaratzen dituen lehen oztopoak edo galderak ebazteko zalantza onartuko du.


466. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0107 Ideia guzti hauek direla eta, Platonen Zientzia gehienbat ametsa baino ez da izan.


467. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0164 Nahiz 390. urtean bere Liburutegiaren lehenengo erreketa izan, bere eraginak aurrera segitu zuen eta bertan zientziak eta filosofiak berriro guztiz batuta (greziarren jokaeraren aurka) medikuntzaren garapenerako oso giro egokia sortu zuten.


468. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0192 Mongoliarren Zientziaren azkeneko bultzada, Ulugh Beg-ek (1394-1449), Tomerlan-en bilobak, eman zuen 1420.ean Samarkandan behatoki astronomiko bat eraikiz.


469. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0222 Askatze hark ezagutzaren garapena eta askatasuna ekarriko zituen eta filosofiaren eremuan esperimentazioa sartzean, gaur egun ezagutzen dugun zientziaren oinarria ipini zen.


470. 1991> euskara batua saiakera-liburuak intelektuala 0091 Gehien aipatu izan ditudan manupetze kontrairaultzailearen adibideak zientzia politikoetatik eta nazioarteko arazoak aztertzetik atera ditut, asiarretatik bereziki... arazo horiek oro har iparramerikar zientziaren adar tristeak edo dira, eta iparramerikar asmo inperialekin hain barruraino identifikatuak non bat apenas harritzen den arau zibilizatuen utziera izugarria deskubritzean.


471. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.k. igerabide 0010 Zientzia sagaratua irudimenaren garrantziaz zientifikoki jabetzera iritsi denean, plazerraren teknologia ikertua izan denean, irudimenaren mundura ere iritsi da teknokratismoa; teknologiaren bidez irudia eta hitza mugarik gabe ugaltzeko eta deformatzeko aukera sortu da; batez ere telebistako marrazki bizidun horien bidez, edo editorialen boom-aren bidez, tradizioz zetozen ipuinak txirtxilatu eta era guztietako odolkiak eta lukainkak eskaintzen zaizkio haurrari; noski, gure gaurko gizarte aurreratu honi erantzun nahi izatekotan, aspaldiko ipuin zaharkitu horiek egokitu eta itxuraldatu beharra baitzegoen.


472. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.k. igerabide 0026 Gainera, gehiago esan genezake: fantasia, paradoja errealitatearen ezagupen sakonagoa lortzeko bidea ere bada, alde batetik errealaren mugak zehatzago ikusten laguntzen digulako, eta bestetik, errealitatearen alde berriak etengabe aztertzen jarraitzeko irudimen indarra zuzpertzen digulako; azken batean, zientzian eta jakitatean alde berriei ekiterakoan lehen mailan behintzat, ahalmen fantastikoak eragin handia du.


473. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bizi kalitatea 0024 OLBKren neurketak alderatzeko urrezko estandarrik ez dagoenez, portaera zientzietan usu erabilitako baliogarritasun metodoak ondokoak dira, edukiaren baliogarritasuna (tresna baten gaitasuna OLBKren garrantziko dimentsioak bete ahal izateko), (...)

474. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barthes, roland: idazkuntzaren zero gradua; testuaren atsegina, 7-22 0014 Barthes-en erantzunak Kritika eta egia (1966) obran nouvelle critiquearen printzipio teorikoak argitzen ditu: lengoaiaren izaera sinbolikoa literaturaren zientzia orokorrean nagusi; subjetua hutsarte edo ausentzia bat da, zeinaren inguruan zentzua zabaltzen den; kritika idazkuntza bihurtzen da, eta irakurleak zeregin aktiboa hartzen du.

475. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0011 Arazo politiko, ekonomiko, sozial, psikologiko,... eta abarrek hertsatu egiten dute, Zientzian ezarritako sinesmena arrakalatzen ari da eta Progresuaren mitoa ilauntzen.

476. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0011 Gogor deituriko zientzien gaur eguneko garapena ere norabide horretatik doa.

477. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0017 Gaur egun psikoanalisiak beste zientzia batzuetarako duen garrantzia gehi dezakegu: Antropologia, Medikuntza, Komunikazioa, Hermeneutika eta abarretarako.

478. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0017 Oro har, Freudek artikulu horretan agerian jartzen duena psikoanalisiak ikerkuntza-metodo gisa duen garrantzia da gainerako zientzietarako eta horietako bakoitzean ezagutzak aurrera egin dezan.

479. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0017 Freud zientzien arteko elkarrizketaren aldeko agertzen da bakoitzaren ikusmugez haraindi eta horretan ere badu egungotasunik.

480. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0041 Bide ematen digu, halaber, defendatzeko inkontziente izan gabe generoak ez duela garrantzirik zeinek ikasi behar duen erabakitzerako orduan, adibidez, pentsamentu kritikoa, edo zeinek zientziak eta matematikak, nork ikasi behar duen ordenadoreen hizkuntza, nork behar duen maila oneko autoestimua izan...

481. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.c. larronde 0005 Alabaina, XX. mende amaiera honetan zein historialarik hitz egiten ahal digu Eugène Goyhenechek egiten zuen zientzia eta aisetasun berarekin hala Otsozelhaiko Harpeez nola Erdi Aroko Iruñeaz edo Bizkaiko industria iraultzaz?

482. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: mendiguren e., xabier: bekatuaren itzala, 193-215 0214 Zientzian eta progresoan sinesten duenak, problema guztien soluzioan sinesten du.

483. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: mendiguren e., xabier: bekatuaren itzala, 193-215 0214 Ordea sentimenduen beren matematika esakto bat postulatzetik, laster etorriko da ingeniari zientziarekin maitemindua, gizakumeak ahal duen maitasun goren-gorena lortzeko, errealitatea desegin eta posibilitateen ertz-ertzean bizitzen saiatu beharra deskubritzera, saio hau Agatherekin (Diotima!), intzestu izpiritual batean, dialogoan, ideiako beste egoeran dastatzeko.

484. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. oihartzabal 0232 Gizakulturaren sorrera-historiaz eta artea, erlijioa eta gizarte-ikerkuntzarenaz kezkatzen diren zientzia guztientzat ezinbesteko izatera ere iritsi daiteke sakontasunaren psikologia inkontzientearen irakasbide den heinean.

485. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0007 Sabindarrek, beraz, arazo larria zeukaten mende hasmenta hartan zibilizazioak zekartzan traste elektriko, hegaldari, firrilkari, bero-emaile eta libertigarri guztiei izen egokiak asmatzeko: gure hizkuntzalaritzak ez zeukan horrenbertze berrikuntza euskaratzeko adina zientziarik.

486. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0007 Halakoetan, zientzia aldarrikatzen zutenek, mintzaira zen bezalakoa ez baina garbitasunaren arabera izan behar lukeen bezalakoa maite zutenek, zer erremedio, zientziarik gabeko herri xehearen sortzeko ahalmenari egiten zioten aldarri.

487. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hiesa 1995 0009 Eraginak erakunde guztietara heldu dira: mundu guztiko familietara, eskoletara, egoitzetara, enpresetara, auzitegietara, armadara, gobernura, zientziara eta medikuntzara.

488. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Zientzia baldin bada, nolatan ezin du onarpen orokorrik eta iraupenezkorik lortu bestelako zientziek bezala?

489. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Zientzia ez baldin bada, berriz, zergatik harropuzten da etengabe zientziaren itxurak eginez eta zergatik entretenitzen du giza adimena inoiz itzaltzen ez, baina inoiz betetzen ere ez diren itxaropenekin?

490. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Demostra bedi horren zientzia edo ez-zientziatasuna, baina nolanahi ere zerbait segururik ere esan beharko da zientzia-usteko honen izaeraz, ba horrekin ez dago orain arte bezala luzaroago segitzerik.

491. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Ia-ia barre egitekoa ere bada ikustea, nola beste edozein zientzia etengabe ari den aurreratzen, eta bitartean hau, jakinduria bera izan nahi duena eta gizaki orok kontsultatzen duen orakulua dena, nola beti toki berean jira eta buelta dabilen, pauso bat bera ere aurreratu gabe.

492. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Oso urriturik dabiltza horren jarraitzaileak ere, eta ez da ikusten, beren burua beste zientzietan distiratzeko modukoa aurkitzen dutenek, beren fama sail honetan arriskatu nahi dutenik, izan ere hemen edozein ausartzen baita, gainerako gauza guztietan ezjakina izanda ere, judizio erabakiorra ematen, alor honetan oraindik ez baitago neurri eta pisu segururik, sakontasuna eta axaleko berriketak elkarrengandik bereizteko.

493. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Erabat aditu gabea ere ez da, horratio, zientzia bat luzaro landu ondoren, eta bat harriturik dagoenean, ikusiz, zenbat aurreratu den bertan, azkenean bateonbati halaxe otu eta galdetzea, ea halako zientziarik posible ote den eta nolatan ote den posible.

494. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0034 Zientzia bat benetan posible ote den galdetzeak aurresuposatzen du, duda egiten dela haren errealitateaz.

495. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0437 Baina Iñurritzaren Unamuno ta Abendats (1958), Joxe Azurmendik saio monografiko saiakeran eredutzat daukana, berak Zientzia Politikoen sailean sartzen du, Roman Garateren Lanaren antropologia (1973) Soziologia sailean.

496. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0036 Alde batera utziko dugu, artikulu honetan barrena, soziologia terminoa, zeinak ez baitu oraindik lortu, mende honen hasieradanik, zientzia sozialen osoko corpus-aren zentzua, Durkheimek eta Simiandek hala amestu izan bazuten ere.

497. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0098 Oraingoan erlazioaz ari naiz pentsatzen, ez ordea hizkuntza baten edota mintzairaren beraren eta kultura baten edota kulturaren beraren arteko erlazioaz, baizik eta zientzia gisa harturik linguistikaren eta antropologiaren arteko erlazioaz.

498. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0348 Ez al da harrigarria ikustea, antropologia benetako zientzia bilakatzeko inoiz baino hurbilago sentitzen den momentu berean, lurzorua falta dela finkaturik zegoela usten zen hartan bertan?

499. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0050 Egia absolutuak fedez bakarrik ezar daitezke bakarrik, ez zientziaren azterbidez, eta orduan ere erlijioen historiak erakusten du egia absolutu horiek ere beren bilakabidea dutela.

500. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0050 Badakigu, zientzian zerbait jakin daitekeen ziurtasun osoaz, DNAk zeluletako gai berrien sintesia kontrolatzeko duen modua ez dela oso desberdina espezie batetik bestera.

501. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0050 Kimikaren zientzia osoa arau honen gainean eraikitzen da;

502. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0100 Mendebaldeko kulturak balore materialez duen kezka, partez, zientzian gertatutako kontzeptu-bilakaerari eta ondoriozko teknologi garapenari zor zaie.

503. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0150 Prozesu hau musikari, historiari eta humanidadeei aplikatzen zaie, bai eta zientziei ere lan-metodoen eta zientzilariek egindakoen arteko elkarketa agerikoagoa gerta daitekeenean.

504. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0239 Gure bigarren mailako eskolari edo legokiokeen prestaketa-aldi hartan, ez zuen inolako harremanik izan zientziarekin.

505. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0416 ingeniari. iz. (1977). Mota guztietako makinak edo ibilgailuak, zubiak edo bideak, industria tresneria etab. marrazteko, eraikitzeko edo mantentzeko zientzia eta teknika heziketa hartu duen pertsona.

506. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0176 Hautapenaren funtsezko baldintzetako bat zientzia edo diziplina bakoitzaren egitura propioa errespetatzea izaten da.

507. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arte modernoa 0017 Abangoardiek askatasun printzipioa izan dute oinarrian, eta zientziaren aurkikuntza eta asmakizun berrietan edo gizartearen errealitate edo nahietan oinarri hartuta, izpirituaren eragiketa bereziak aurkitu nahi izan dituzte, era horretan gure garaiotako egoera gatazkatsua islatzeko.

508. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0047 Gu bizi garen munduaroan, eta industri irrikak etengabe asaldatzen dituen hainbeste nazio ilustraturen artean, zientziaren zati ezberdinak elkarren artean batzen dituzten lokarriak ezin dira begi-bistatik desagertu; eta praktika-zaletasunak berak, ilustratua bada, teoria ez baztertzera eraman behar ditu gizakiak.

509. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0047 Demokraziak ez badu jendea zientziak zientzia hutsaren ikuspegitik lantzera eramaten, bestalde ikaragarri gehitzen du horiek lantzen dituztenen kopurua.

510. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Etorkizunean hain aurrera egin gabe, hiru hari desberdinez egindako ehun batekin konparatuz erakuts dezakegu orain arte pentsamenduak egindako ibilbidea: magiaren hari beltza, erlijioaren hari gorria eta zientziaren hari zuria (baldin eta zientziaren barruan egia sinple horiek, natura behatuz ateratakoak, sartzerik bageneuka, aro guztietako gizonek horietako asko izan baitituzte beti).

511. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Baina urrunago begiratuz ohartuko ginateke ezen, laukitxo zuri-beltzek bere horretan jarraitzen duten arren, ehunaren erdialdean, erlijioa ehunduran sakonen sartu den lekuan, gorri ilunezko ttitta bat dagoela, eta ezari-ezarian argituz doala, zenbat eta zientziaren hari zuria gehiago nahasi ehunean.

512. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 00022 Zer da Antropologia? Non dira bere mugak? Ba al du bere nortasuna? Zer nolako harremanak ditu beste giza zientziekin? Erantzunak zailak eta konplexuak izan arren ikertzaileak saiatu behar du lantzen ari den zientziaren esparruaren kontzeptuak mugatzen eta sailkatzen.

513. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 00024 Aukera badago egiteko besteek egindako etnografiarekin edo bestela, etnografia gaindituz, lan teoriko bat beste zientzietan gertatzen den bezalaxe.

514. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 00027 Egun, oraindik ere, zientziako arlo askotan giza zientzilariaren eta benetazko objektibitatearen arteko benetazko harremana defendatzen eta zabaltzen da.

515. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.i. basterretxea 00028 Honek ez du esan nahi etnografia funtsean horretan oinarritzen denik, hau da, etnografia (eta zer esanik ez etnologia eta antropologia) zientzia izan dadin beste baieztapenak beharko ditu;

516. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00323 Bazituzten biek puntu komun anitz, zientziaz kanpo ere: oroz gain, gerran izanak ziren, biak Espainiako Errepublikaren alde, eta beti agertu ziren askatasunaren defendatzaile eta beren hizkuntzen eskubideei oso atxikiak.

517. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Arkitektura, edifizioak eraikitzeko artea eta zientzia da.


518. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. gabikagogeaskoa 0119 Baina esango zaigu, doktrina hau ezartzen bada, geometriaren oinarri-oinarrien deuseztapena ekarriko duela eta zientzia hori hain garaiera harrigarrira jaso duten gizon handi horiek gazteluak airean eraikitzen ari izan direla.


519. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0037 1. Filosofia morala, edo giza izaeraren zientzia, bi era ezberdinez trata daiteke.


520. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0010 Historian zehar gizakiaren eboluzio-zuhaitzaz gehien aritu den zientzia paleoantropologia izan da, hau da, giza fosilak azaleratu, berreraiki eta datatzeaz diharduen zientzia.


521. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0010 Biokimika eta beste zientzia batzuen laguntzaz, paleoantropologia gaur egungo gizakia seguru asko eboluzio-prozesu luze baten azken maila izan dela frogatzeko gauza izan da.


522. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. oihartzabal 0105 Historiak ospatu dituen errege handienak ez dira errege izateko heziak izan; ez da sekula zientzia horretaz hain guti jabetzen nola gertatzen baita sobera ikasi ondoan, eta hobeki ikasten da obedituz ikasiz baino.


523. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0040 Historiaren argitan aztertzen denean hizkuntza-sistemak nola eratu eta garatu diren, orduan ohartzen gara haiek erlijio, antolakuntza politiko, zientzien garapen-maila, industri egoera, etab.en menpe daudela.


524. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0090 Pedagogi gogoeta ororen postulatutzat daukat, hain zuzen, hezkuntza, bere jatorrien nahiz zereginengatik, oroz gainetik izaki soziala dela eta, ondorioz, Pedagogiaren Soziologiarekiko menpekotasuna beste edozein zientziarekikoa baino estuagoa dela.


525. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0140 Hezkuntzak hiru ezaugarri hauek bete behar ditu osatua izan dadin: a) jakintza praktikoa eman behar du izakeraren zientziaz diharduen etologiatik eratorritako printzipio orokorrak zirkunstantzia jakin eta partikular bakoitzean egokitasunez, bakoitzaren izateko eta obratzeko moduari dagokionez, alegia, aplikatu ahal izateko (Sistema de la lógica, 2 vols., Madrid, 1917); b) sentimentu altruista eta sozialak garatzeko tresna izan behar du, norberaren zoriona eta besteena lor dadin, eta horixe da utilitarismoari ematen dion esanahia (El Utilitarismo, Buenos Aires, Aguilar, 1980); c) norberarekiko nahiz besteekiko obligazioak betetzeko gaitasuna eman behar du, askatasunean jokatuz, eta honen ardura familiari dagokio, eta subsidiarioki bakarrik Estatuari (Sobre la libertad, Madrid, Alianza, 1970).


526. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0140 Herri bereko Unibertsitatean filosofia eta zientziak (fisika eta matematikak) ikasi zituen eta, unibertsitate-ikasketak 1746an bukatu ondoren, leku berean Privat-dozent gisa erakutsi zuen 1756-1770 epealdian zehar.


527. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0014 Areago, F.Boas-i buruzko aditua den Herskovitsi berari so eginez arraza kontzeptua zientziari ezarritako oztopoa besterik ez dela esan beharko genuke guk geuk ere.


528. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. erriondo 0172 Horrexegatik, egun, inoiz ez bezala euskal irakaskuntzaren normalkuntzarako bidean gazteleraren irakaskuntzak berebiziko garrantzia hartzen du eta bai baldintza soziolinguistikoak kontutan izanik, baita zientzi kognitiboei kasu eginez ere euskarazko irakaskuntza bermatzea ezinbesteko aldarrikapena bihurtzen zaigu.


529. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0130 Orain dela urte gutxi zientzi fikziozko hipotesi zitekeena gero eta gehiago ari da onartzen.


530. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0027 Astronomia, astroen fisika (astrofisika) eta geologia oinarrizko zientziak izan dira gaur egun Eguzkiaren eta planeten sorrerari buruz dakiguna jakiteko.


531. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0138 - Gainontzeko edukinen garapenean azaltzen diren zientzia, gizarte, ekonomia edo historiako arrazoiak direla eta, substantzia garrantzitsuenen azterketa.


532. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0181 Zelulen teoria zientziaren historiari dagokion testuinguruan.


533. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0005 Fisika eta kimika zientzia esperimentalak dira eta helburutzat daukate naturaren eta bizi gabeko materiaren portaeraren ikerketa eta baita bizi garen unibertsoak betetzen dituen legeak aztertzea ere.


534. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0005 Einstein izan zen bi zientzien sintesia egin zuena, E = m . c2 ekuazioaren bidez, materia eta energia errealitate berberaren bi aspektu direla erakutsiz.


535. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0005 Fisika eta kimikaren helburua, beste edozein zientziarena bezalaxe jokoaren arauak aurkitzea da.


536. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0317 informatika Informazio-datuen trataera-sistemak ordenagailuen bidez ikertzen dituen zientzia.


537. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0017 Baita jarraitzaile sutsurik ere hizkuntzalaritzan ez ezik, bestelako zenbait zientziatan ere, adibidez, masa-komunikazioaz ihardungo eta aztertuko duen teorian.


538. 1991> euskara batua saiakera-liburuak psikolsoz 0019 Hurrengo Atalak Psikologia Sozial Europarrak zientzia sozialei eman dion ekarpen nagusienetariko bat lantzen dugu; alegia, Irudikapen Sozialak.


539. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0016 Matematiken eta beste zenbait Zientzien arteko lotura agerian jarri dugun antzera, garrantzitsua da matematikako gai desberdinen artean dauden harremanak azpimarratzea.


540. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Oinarrizko zientzien ikerketen zatirik handiena eskura dauden teknologien menpe dagoela uste dut.


541. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Teknika berriek zientzia berrietara gidatzen dute.


542. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Zientzia puruetan egindako beste aurkikuntzak, ordenadorearen eta oso tenperatura baxuak lortzeko dauden beste teknikak erabiltzeari esker baino ez dira posible izan.


543. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Teknologia zientzia aplikatutzat jo daiteke, baina zientzia bera ere teknologia aplikatu bezala ager daiteke.


544. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Zientzia eta teknologiaren arteko elkarrekiko erlazioa dagoen bezala (bata besteaz baliatuz eta alderantziz) teknologia eta zientziaren arteko elkarrekiko erlazioa ere badago.


545. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0131 Teknologia, zientziaren metodo eta aurkikuntzetan oinarrituz, denontzat onuragarria izango da eta gizateriaren arazo materialak konpondu egingo ditu.

546. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. laka 0035 Aitzitik, tresneria kaskar eta guzti, eta hartan zebiltzan langileen gogo sutsuari eskerrak, indoeuropar hizkuntzen ikerkuntza historiko eta erkatua, XIX. mendeko europar zientziaren egitasmo nagusietako bat bilakatu zen, baita arrakastatsuenetakoa ere.


547. 1991> euskara batua saiakera-liburuak soziologia 0273 ZIENTZIA ETA TEKNOLOGIA INSTITUZIO GISA


548. 1991> euskara batua saiakera-liburuak soziologia 0273 Duela bi mende eskas, aberatsen aisialdirako entretenigarri bat baizik ez zen zientzia.


549. 1991> euskara batua saiakera-liburuak soziologia 0273 Zientziak hain garrantzi praktiko gutxi zeukan, ze gerrate napoleonikoen garaian zientzilariek askatasun osoz bidaiatzen zuten Frantzia eta Ingalaterra artean beren elkarrizketa kaltegabekoetan iharduteko.


550. 1991> euskara batua saiakera-liburuak soziologia 0273 Gaur egun zientzia instituzionalizatuta dago. Horrek esan nahi du garrantzi handia ematen zaiola.


551. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0111 Banaka-banakako ezagupide eratu bakoetatik abiatuz zientzi mailako erapidea gauzatu zitekeen.


552. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0323 errenazimentu. iz (maiusk.) Europako XV-XVI. mendeetako mugimendu kulturala, literatura, arte eta zientzietan susperraldia eta berrikuntza ekarri zuena, antzinako mundu klasikoaren hainbat alderdi eredu hartuz eta norbanakoaren garrantzia azpimarratuz.


553. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0323 erreologia. iz. (Fis.) Materialen gaineko indarrek eragindako deformazioak eta fluxuak aztertzen dituen zientzia.


554. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. basurko 0066 IGT Hezkuntzarako Departamentuakampamp;sup4; Lehen Hezkuntza eta Zientziako Departamentua zena, Department of Education and Science, DES. ezarritako aurrebaldintza da.

555. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. basurko 0068 Lehen mailako hezkuntzarako prestakuntzan gutxienez 20 astetako praktikak egin behar dira lau urtetan zehar, 100na ordu eginez ingelesa, matematika eta zientzietan.

556. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. basurko 0073 Bigarren mailako hezkuntzan zientziak, matematikak eta hizkuntzak ikasle gutxik ikasten zituztela behatu zen, eta horretan ikusi zen beste herrialdeen aldean Ingalaterrak zeukan garapen ekonomiko urriaren kausa.

557. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. basurko 0073 Eskola gehienek behartu egiten zituzten ikasleak irakasgai jakin batzuk hartzera, adibidez, matematikak, hizkuntza, literatura, zientzietako bat eta gizarte-gaietako bat.

558. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. basurko 0073 Horrek esan nahi zuen, gerta zitekeela ikasle batek, praktikan, zientzia, hizkuntza edo historiako ikasketarik ez egitea.

559. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. peña 0185 ...umm ...balukek ...bai ...nik people mordoa ezaguna diat beste zientzietan, parazientzietan ...agian norbaitek ...hala ere, zaila duk ...zaila duk haiek benetan ezagutzea, ez baduk berebiziko sensibilitatea...

560. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ekaia 1995 0056 Hala ere, propietate bereziak eduki behar dituzten beste altzairu-mota asko ere badago eta altzairu horiek ezin dira produzitu materialen teknologia eta zientzia menperatu gabe.

561. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0311 Nolako zientzia edo ezagutza molde bilatzen den ere, aurretiazko aukera bat dauka Humboldtek eginda, zientzia edo ezagutza enpatikoa izatea nahi baita, ikertzailea bera ikertu bihurtzen duena 19 II. 7 .

562. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0311 Parisetik gutun batean Goetheri idatzi dionez 1798 udaberrian, bere bi egitasmo handiak dira amaitzear dagoen mendearen deskribapen bat eta zientzia propioki berri baten fundazioa: antropologia konparatibo bat (...), nik nagusiki gizakiaren ezagutzara bere singulartasunean jotzen dut, eta aski era enpirikoan osoki egiazkoa izan dadin, eta aski filosofikoan aldian aldiko unerako baino gehiago balio izateko Ideia berdina Ch. G. Kô*rneri gutunean, 1783ko azaroa, WBG I, 172; F.A. Wolfi, 1796ko abenduan, V, 183. Ik. orobat Plan einer vergleichenden Anthropologie, WBG I, 338. Baita I, 378-379 eta 423-432 (Das achtzehnte Jahrhundert).

563. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 00018 Baina jatorriaren eraginak eta gurasoekiko, maitasunak lortu ez duena zientziak lor dezake, klonazioaren bidez.

564. 1991> sailkatu gabeak egunkariak deia 1998 00005 JOAN Mari Torrealdai euskal idazle eta kazetari bizkaitarra Foruan jaio zen 1942an. Parisen Soziologian lizentziatu zen, Okzitaniako Tolosan Teologian eta EHUn Informazio Zientzietan; bestalde, Deustuko Unibertsitatean Zientzia Politikoetan eta Soziologian doktore egin zen 1991n.

565. 1991> sailkatu gabeak egunkariak euskadi inf 1998 00024 Harririk erakusten ez duen bitrinarik ere badago. Zientzia horretan jakin-min handia dutenentzat, antolatzaileek beste bitrina bat ezarri dute, gaiari buruzko bibliografia zabala erakusten duena.

566. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1995 0026 Zientzia eta hizkuntza lotu nahian

567. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1997 0052 1918an sortu zuten euskal kulturaren inguruko gaiak bultzatzeko eta, kultura, zientzia, artea eta pentsamenduarekin lotzeko.

568. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1991 0031 Programaketan, artea eta komunikazioa, giza eta gizarte-zientziak hizkuntzalaritza, natur zientziak eta zientziak eta teknikak dira aurtengo gai nagusiak.


569. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1992 0011 Haien arauera Erlijioak, Zientziak edota Legeak berak, aspaldiko haiek ala gu bereizketa bortitzaz lerraturik, ezin dute kolaboratu gizartea oraindik gehiago hausten baino.


570. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1992 0011 Zorionez Platonek (K.a. 427/347) mendebaldeko pentsamenduaren oinarria anhypothétikaren hastapenarekin ezarri zuenez geroztik gizartea eta zientzien arteko harremana zehaztuz joan da.


571. 1991> sailkatu gabeak egunkariak b. arrizabalaga 0038 Ulertuko didazue zuek ere, agian, ni orain, gauza errazak konplexu bihurtzeko zientziak zenbat aurrreratu duen ikusita, ura nahi eta besterik gabe iturrira joatea zegoen garaietaz etsipen apur batez oroitzea.


572. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j.a. arrieta 0048 2. Zientzia eta teknologia herri guztien, eta bereziki, garabidean dauden herrien esku jarri behar dira, beren etorkizunaren, eta hura lortzeko behar dituzten bitartekoen jabe egin daitezen.


573. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Eraikitze-prozesuak, gainera, zientzia eduki behar du askatasun-ekintzen metapentzat.


574. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Prozesu horrek ez dauka zientzia naturatzat, bigarren naturatzat baizik; ez ezaguera bezala, bereganatze bezala baizik; ez bereganatze indibidual legez, bereganatze kolektibo legez baizik; eta botere lez, potentzia lez baizik.


575. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Honela, Spinozaren etika bere zientzia da izaki objektiboaren zientzia, zeinak askatasuna ezagutzen baitu ez bere natura propiotzat baizik eta bere tentsio propiotzat.


576. 1991> sailkatu gabeak egunkariak k. san julian 0003 Izan ere sozial eta gizarte adjetiboek hitzen esanahia ezereztatzeko gaitasun bitxia daukate, hala nola langile soziala, Zientzia sozialak, Gizarte Justizia edo Gizarte Ongizatea hitzetan.


577. 1991> sailkatu gabeak egunkariak g. etxeberria 0016 Aldizkarian aritu diren azterlariak, ifarraldekoak ia denak, zientziari dagokion azterketa sakona osatu dute.


578. 1991> sailkatu gabeak egunkariak g. etxeberria 0016 Ez bait zen Abadia, espezialitate bakar batean aritu, aleko sarreran esaten zaigunez: astrofisika, astronomia, fisika, geologia, geografia, antropologia, hizkuntzalaritza eta zientzia esoterikoak ere landu zituen.


579. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak goierritarra 1998 00008 Eta ildo honetatik, datorren kurtsoan indarrean jarriko dugun egitasmoari esker, DBH bukatzerakoan gure ikasleek lortuko duten mailarekin, ingelesa nagusi den lan, zientzia, komunikazioa eta unibertsitatearen munduan, inolako arazorik gabe aritu ahal izango dira.

580. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak m. agirre 0018 Erleak zaintzeko zientzia


581. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00023 Denak izarren azpian bixi-bixi eginda jartzen zirenean, aintzinako matematiko, filosofo, fisiko, biologo eta filologoei buruz mintzatzen ziren luze eta zabal, zientziaren doktrinak eta gizon-emakumeen aurrerapenak goraipatuz.

582. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiltzen 1997 0019 Liburuen ekoizpenari dagokionean hauek dira datuak: % 36 giza zientzietarako erabiltzen da, % 17,6a literaturgintzan, % 15a testu liburuetan, % 12,3a zientzi eta liburu teknikoetan eta % 8a ume eta gazteentzako liburuetan.

583. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... jakingarriak 1991 0014 Area honetan azpimarkatu beharrezkoak dira ingurunea ezagutzeak duen garrantzia (Charon-ek dion bezala, ezagutzea errealitatearekiko dugun jarrera da, errealitatearekiko esnatze etengabea) eta zientziarako sarbidea, sarbidea emateko oinarrizko prozedurak (... umeak errealitatearekin ihardutea eta bere ihardueren emaitzak egiaztatzea aprendizai metodo pribilegiatua da ...DCB, M.E.C., Madrid, 1989,144 orr. - ) eta ingurune sozialarekin, naturarekin eta gauzekin topo egiteko eta harremanak izateko egokiera ematen duten iharduera konkretu batzuren beharra (...haurrari behatzeko, partizipatzeko eta hezi nahi den esparruetan iniziatibak izateko parada eman - DCB, M.E.C. Madrid, 1989, 144 orr.).


584. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1992 0006 Natur zientziak eta zientzia zehatzak


585. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1992 0011 Eztabaida, era horretan, zientziaren alorretik politikarenera igarotzen da eta jaiotze-tasa jasoek dirauteneko egoerak azpimarratzen dira eskuhartzearen aldeko arrazoi gisa.


586. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1992 0016 Zalantza hori zela medio, gai honetan ditugun ezagutzak handiagotzeko ahalegin sistematikoa egin zen, bereziki Mundu Bankoak eta Estatu Batuetako Zientzien Akademia nazionalak burututako ikerketa garrantzitsuen barnean.


587. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Zuzenbidea ez baita berez, edo sortzez, zientzia edo teknika bat.


588. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Zuzenbide-alorrean hizkuntzaren egiteko nagusia ez da errealitatean gertatzen denaren berri ematea, zientzietan den bezala.


589. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0002 Zientzia gogor zein kulturaletan, arrazoiak emanez gero, edonork arbuia baitezake bestearen aukera, edota hobea proposatu.


590. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... e. jimenez 0021 Alabaina, ez dit soziologia omen den zientzia hotz horretatik begiraturik ardura flneur horrek, poeta modernoa bera huriko paseiaria den aldetik baizik.


591. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... admineusk 1994 0014 Hala ere, hezkuntzaren zientziak, irakaskuntza elebidunari buruzko ikerketak zehatzago esateko, beste eragile batzuk zehazten ditu.