XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0407 Zizariekin dutelarik partida haurrek, huna zer sendagailu usatzen dituzten eskualdun amek.

2. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak zerb landareak 0226 Dena dela, mutchurdin lorearen haziak chicharien kontra arras on direla erraten dute.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0007 Sagarroiak ez ditu intsektuak bakarrik jaten; zizareak, barakuiluak, igelak, muskerrak, sugeak eta xaguak oso gogoko ditu.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak mathast 0029 F-4: Marraztu zerbait bi arrainen tartean (zizare bat adibidez) eta hamu bat arrain guztien erdian.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/1 0065 Har txiki bat zen, zizarea baino motzagoa, eta ipurdian argi berde polit bat zeukan.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0200 Lurpeko zizare eta koko kaltegarriak jaten baitituzte.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0071 Normalean, zizarearen gorputza bi zati desberdinetan bereizten da, aldaketak izaten dituena atzeko partea delarik.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak naturz/oho 0091 Animalia batzuk, satorrak eta zizareak kasu, zorua aireztatzen eta bere itxura aldatzen dituzten galeriak industen dituzte.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak naturz/oho 0091 2. Lot itzazu hauek gezien bidez: zizareak zuhaitzak onddoak harriak apurtzen ditu zoruaren gai organikoa eraldatzen du galeriak industen ditu.

10. 1969-1990 euskara batua poesia j. urain 0031 Asturias-ko
meha zuloetatik
xixarerik gozoenak
aterako dizkiete,
gainetik
hegan
behaka dabiltzan
miru harraparientzat
hazkurri gutiziatu.

11. 1969-1990 euskara batua poesia j. urain 0031 Asturias-ko
meha zuloetan
lurjauzien azpian
garraisika
itoko dira satortxoak,
baina,
hala ere,
bihar,
hartzara joanen dira
miru harraparientzat
xixarerik goxoenak
ateratzeko.

12. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0141 - Nik ikusi ditut harrak eta zizareak, eskuiko eskuan whisky kopa bat eta ezkerretan tronpeta bat zeramatzitelarik.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0294 Zizare bi ernalketan (Enchytraens albidus). Zizaren baten zulo geninal arra, 12. eraztunean dagoena, bestearen zulo geninal emearen, 4. eta 5. eraztunen artean dagoena, parean jartzen da.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0294 Lunbrizido anezikoak zizare handi samarrak dira, galeria bertikalak industen dituzte eta zuloaren sarreratik guztiz atera gabe lurzoruko hondakinak herrestan ekartzeko ohitura dute, gero, sakoneko lurrarekin nahasirik, zulo barnean irensteko.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0294 Baina hostoak gogorrak eta jarkikorrak izaten direnean zenbait anezikok beren galeriatan sartzen dituzte, non mikrobioen eragina jasaten bait dute eta ondoren, jadanik bigunduta, zizareek erraz irentsi eta asimila ditzakete.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0294 Baina hostoak inola ere irentsi ez daitezkeen kasuetan, zizare hauek lehen ugariak baziren ere desagertu egiten dira.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0294 Hau, esaterako, hostozabalak zeuden leku batean koniferoak aldatzen badira gertatzen da, zuhaitz hauen azikulak irentsgaitzak direlako zizareentzat.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Kontuak atera. Klase honetako zizare baten liseri-hodia aztertuz gero horbel erdiustela, azaleko lurra, hondoetako lurra eta zizare-gorozkiak aurkituko genituzke.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Lurrazaleko gorozki freskoak, sustrai iherrak eta hosto ustelak behin zizarearen liseri-hodian sartuz gero prozesu eranitzak jasaten dituzte eta gorozki-moduan kanporatzen dira, eraketa berezitan geratuz lurzoru gainean.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Prozesu guzti hau, lurzorukoa zein heste-hodikoa, bakterioen laguntzarekin gertatzen da eta amaitu ondoren deskonposaketa ez bada osoa izan gorotzek bakterio-erasoaldi berri bat jasaten dute eta zizareek berrirensten dituzte.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Halaber, zizareen irensketa-lanak mikrofloraren sakabanaketa mesedetzen du: zizareek irentsitako koloniek liseri hodian batasuna galtzen dute eta eremu berri batean kanporatzen direnean kolonizazio berri bati ekin diezaiokete.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Zizareak irensten duenaren zati bat ez da berriro uzkian zehar kanporatzen ehunek asimilatzen dutelako.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Zati honek ehunetan zenbait eraldaketa-prozesu pasa ondoren bi bide, bata zein bestea, jarraitzen ditu: CO2, NH4 eta gisako eskrezio edo iraitz-molekula moduan kanporatzen da edota zizareak lekuzaldatzerakoan botatzen duen lingirda edo mukia osatzen du.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Zizareen irensketa-botatze etengabeak hiru modutan mesedetzen ditu landareak: batetik, zizareek uzkitik kanporatzen duten nahasketak bakterioen eraginez egitura bikortsua hartzen du; bestetik, fosforo eta potasioaren gisako elementu biogenoak askatzen dira eta azkenik humusa eratzen duten makromolekula organiko konplexuak sintetizatzen dira.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Hektarea bateko azaleran zizareek 4 eta 5 mila kilometro galeria industen dute eta galeria hauek ongi aireztatutako, drenatutako eta gorabehera klimatikoez babestutako inguru bat eratzen dute.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Zizareen eraginarekin lurzoruaren profila ere eraldatu egiten da: azpikaldeko lurraren azaleratzearekin euri-urak pobretu dituen gaingeruzak aberasten dira; gainazalean pilatuta dagoen materia organikoa geruza sakonetara sartzen da eta lurzoruko aire-uren zirkulazioa nabarmenki hobatzen da.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Zizareek lurzoru bat mila modutara mesedetzen eta aberasten badute, alderantziz, inguru batetik desagertzen direnean, kalteak besterik ez dira sortzen: gaizki deskonposatutako materia organikoa lurzoru gainean pilatzen da, ura iragazteko ahalmena murrizten da eta, orohar, lurzoruaren egitura-kalitatea txikitzen da.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Zizare erraldoiak.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Gainera, ia zihurta daiteke kultibo handietako lurzoruak aurretik erabilitako izurrihilkari edo plagizidek, zizareen kapital biologikoa desegiteagatik, anderatu dituztela.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Migratzaile kaxkarrak direlako eta eremu mugatuetan baizik bizi ez direlako espazio ekologiko anitz zizareek okupatu gabe aurkitzen dira.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Askotan giza eraginak zizareen hedapena eta ugalketa galerazi izan du, Europan maiz egin diren konifero-birlandaketak kasu.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Koniferoek materia organikoaren lurperatze-prozesua eteten dute zeren eta lehen esan bezala, zizare anezikoak zuhaitz hauen orratz-formako hostoak irensteko gai ez bait dira.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0037 Horrela, kirikiño arrunta (lehen mailako harrapakaria) barraskiloz, barez, zizarez, intsektuz eta narrasti txikiz elikatzen da.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0012 Aipatu dugun lehendabiziko ardatzak, Anelido (zizareak) eta Artropodoen (intsektuak) lakainketa tipikoa laguntzen duen bitartean, bigarrenak, berriz, Molusku taldeari dinamismo haundi bat ezartzen dio, zeinak, barrunbe baten inguruko organoen antolaketa nahasi baten garapenera daramakien, horrela, kono itxurako konplexua osatuz (konplexu paleobiszerala) eta harrezkeroztik Zefalopodoen (txipiroiak, xibiak, olagarroak) itxuraraino nahaspilatuko denaren arte.

35. 1969-1990 gipuzkera antzerkia uxola 0311 TXANO - Txitxariak billatzen zebillen txoriren batek jango zuan, txitxaria dalakoan.

36. 1969-1990 gipuzkera antzerkia uxola 0317 - Nik erraztunak gorrotatu eta xixariak maite ditut geien-geien, gizen-gizen daudenean.

37. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0015 Ba pentsa! Lurpeko mamutx, har eta xixarientzat kaltegarria da; ez landareentzat, are gutiago gizonarentzat!....

38. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0195 zizarea

39. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0195
Platihelminteen filuma 13.000 espezie inguruz osaturik dago.
Gorputz zapaleko zizareak dira.
Simetria bilaterala dute.
Ez dute ez zirkulazio aparaturik, ez arnas aparaturik
Uzkirik ez dute gehienek.
Bizkarroiak dira eta ornodunen hesteetan bizi ohi dira
Beste batzuk itsastarrak dira edo ur gezatan bizi ohi dira.
Gaixotasunak sor ditzakete.

40. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.k. igerabide 0062 Zizareak ere sortu zitzaizkidan, ahotsik gabe geratzen ari nintzen eta gorputza ezkabiaz bete zitzaidan.

41. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. azurmendi 0026 Lugeko zizageak bezala, bai hogixe!


42. 1991> euskara batua literatur prosa j. muñoz 0125 HANDIK HILABETE T'ERDIRA edo, Veronica eta Maurizio sesioan aurkitzen ditugu, beste askotan bezalaxe, noizbehinka komunean eta kantinako beste zoko-mokoetan agertzen diren zizareak direla eta ez direla.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00031 Jesuit ikasetxea zen, beraz, diziplina bere gisako baten eragileak ziren jaun apez haiek, azaletik libertate askian gintuztelarik, barnagoa zen egiazko diziplina, nork bere baitan baitzuen pausatua ohartu gabeko xixarea.

44. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak m. ugarte 0113 Biziook (bizioak), txixarak, txixara-txikik (txikiak), bizio-bedar, txixara bedar