XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera ikasliburuak euskeraz irakurteko 0040 Yardukizunak: Zergatik eldu zara belu ikastolara? Ondo egiña al-da iñora belu eltzea? Zelan esaten yako belu eltzen danari? Beluti.

2. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0019 (Eltzeaz gañera kajoi batetik azpil, txali, xardako botilla ta edontzia arturik barrura dijoa) Or konpon!.

3. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa juan m. lertxundi 0083 - Nai ta nai ez; onak daude garai oyetan gizonak beren artu-emanetan guri sartzen utzitzeko: emakumeak sukaldean, eta albalitz eltzean nere senarrak, diyonez.

4. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa a ardi 0045 Beren otsa entzunta, sukaldeko bost emakumeok txaloka, eltze ta kazpel, burruntzi ta brisela sutan, aingeruen ardurapean, utzita, leyoetara irten ginan.

5. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0007 Sutarriak , Suburniak. - Eltzeai ez erortzeko jartzen zaizkien arri ala burniak.

6. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0008 Lapiko = (Eltze). - Janariak egosteko ontzia.

7. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0008 Lapiko tapa = (Arbaldi *) Arbizu (Naparroa). - Eltzeak sutan daudenean isteko estalkia.

8. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0009 Kollara-aundi. - Janariak eragin, eta eltze-gañeko aparra kentzeko zalia.

9. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0009 Kazo. - Salda, esne ta jaki bustiak eltzetik artu ala bertara botatzeko burnizko zalia.

10. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0009 Kazuela. - Eltzetik maira janariak ateratzeko, ala bertan janariak gertatu ta maian erabiltzen dan erratilloa.

11. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Egun oyetan, jaten ditugu ipurdiz gora eltzian egositako ollo gizenak, lukainkak gozagarri dirala egositako barbantzuk, ta ardotan egositako sagar ta udariak-ere.

12. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1905 0001 Eman dezeiegun argi eta aire, laket bazauku ilharra eltzean edo saltsan.

13. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1909 0001 Sua piztu-ta berehala ezartzen duzu eltzea zorroz suari, erdiz erdi; edo tupina laratzetik dilindan.

14. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1929 0002 Nora dijoaz Europa'ko buruen egiñalak, lukainka zatirik aundiena beren eltzean sartzera ezpada?.

15. 1900-1939 sailkatu gabeak poesia lek 0080 Alkaate jauna, konparaziño:
Zu izan baziña urruaziño,
In izan ba'lizu kozka-mozka,
Asi izan baziña salto ta rota,
Autsi bazenitu eundamar eltze,
Aik zeñek pagatuko zitun?.

16. 1940-1968 gipuzkera antzerkia netx ito 0144 Sat[ur] - Eltze ortan, neronek bakarrik sar nezake eskua.

17. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ugalde iltz 0046 Bere belar meta tenteen indarra nabaitu gabe; pil-pil eltzeak irakin arazten dituan suaren kea zerura bidean nola zijoan ikusi gabe.

18. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa vill 0063 Baiñan ara eltzean jakin zuen dana nere anaiak.

19. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0036 - Eta Santxo'k; Arago lurrintzen dagon azpiltzar ura, eltze ustela izeneko dala deritzat; eta orrelako eltzetan, gauza berdinge asko izanagatik, atsegikor ta onurakorra izan datzaizkidan bat edo bat ez idorotzea eziña deritzat.

20. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0036 Ez dago ludian azi gai txarragorik, eltze ustela bat baiño.

21. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0036 Bitez eltze ustelak Gotzaien aolkarientzat edo ikastetxetako zuzendarientzat edo nekazarien ezteyetarako; eta aske utzi begizkigute Yaurlarien maiak, eder oro ta politasun oro izan bear diran aek; ta zioa dugu beti eta nonnai sendakintza utsak, askarrak baiño ederresten diralako; utsetan makurra ez baitda kokatzen ta askarretan bai, osotuta daudeneko gaikiak okertu ezkero.

22. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia lf 0099 - Eta horiek oro zeren gatik? eltzearen gatik, beltzebuten gatik eta zure galtzen gatik, heien sarestatzen ari bainintzen, gisagaizoa!.

23. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa mde 0132 Bihotz-erdiragarri zen, benetan, buraso heien saminaren ikustea! ama baiesle izaiki, aitak, sukaldehaizto batekin haurra sarraskiturik, igandeetako eltzean egosarazi zuen; eta egosten ari zelarik, haurrak nigar-kantu egiten zuen, aintzira-bazterrean apoek egiten duten bezala!.

24. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Heldu ziren, batzu oinez: erromes jalgi, erromes itzuli, urrunetik urhez den eltzea, hurbiletik maiz baititake lurrez.

25. 1940-1968 sailkatu gabeak literatur prosa a ey iii 0060 433 Eltxano erakian ezda ellurik sartan En pucherito hirviente no entran moscas R Dic.

26. 1969-1990 euskara batua ahozkoak zahar hitz 0037 - Sabel goseak beharririk ez
- Guti jatetik eta guti mintzatzetik ez heldu gaitzik
- Sabelak egitean gurgur, bardako afariak agur
- Gose dagoenean astoak arrantza
- Gose dagonak begiak erne, aztarrapak garbi
- Jose, beti jan ta beti gose
- Goseak ez pentsamendu onik
- Duenak, eltzari gatz; ez duenak, ipurdiari hatz
- Nahi baduk bizi minik gabe, ez hadila alha gose gabe
- Betiri gosea herrian, bere puñala gerrian
- Agina dabilenean, sabela poz
- Gosea berez etorri bainan ez berez joan
- Baratzetik (gelditzetik) gosea; baratzetik asea
- Goseak zakutik edo zorrotik behar
- Gosearekin eta lotsarekin lo guti
- Gosea janari guzien saltsa eta jakia (AXULAR)
- Horrek oraino Pettiri Sans (gosea) ikusiko dik
- Jakiz ez da nehor asetzen.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/4 00150 Jo atetxoko xilina, ola, ola!
Sutondoan kuzkur lo-lotan mixina, ola, ola!
Sutan danbolina gaztaina erretzen,
Eltzea gal-gal babak egosten.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Patatak egosteko eltzea sutan jartzen dugunean, nola berotzen da ura?.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Ba, hasteko, eltzea berotuko da, kondukzioz.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Metalak edo zeramika eroale onak dira, eta horregatik egiten dira eltzeak material horiek erabiliz.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Baina itzul gaitezen gure eltzera.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Horregatik, eltzearen hondoa ukitzen ari den ura berotu, tenperatura handitu eta zabaldu egiten da, dentsitatea txikiagotuz eta gorantz abiatuz.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/5 0116 - Eztabaidatu zergatik eltzeak metalezkoak eta kirtenak plastiko edo egurrezkoak izaten diren.

34. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0028 Jar ezazu urez betetako eltze bat irakiten; ikusiko duzu nola gutxitzen den ura: lurrintzen ari da.

35. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0069 - Bai, eltzeko kafea - erantzun zuen mutilak kafea iragaziz.

36. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0053 - Oker ezpanago, hortxe ibiliko dira arratoiak, sukaldean korrika, apaletatik janariak lapurtuz, zoparen eltzean saltoka!.

37. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0163 Apal hura eltzez eltze egin nuen, kirten batetik bestera zabuka, han behean sukaldariak eta zerbitzariak hara eta hona zebiltzan bitartean... eta eltzeei lurruna zerien, eta zartaginei txinpartak, lapikoak irakiten... (...).

38. 1969-1990 euskara batua literatur prosa gte 0054 Esamesa hauek eta beste askok barrideen irudimena sukarretan zeukaten eta dudamudek sukar horri jakinminezko eltzean asmakeria berriak egosteko nahi adina erregai botatzen zioten.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb leg 0102 Tresnagintza. - Zurezko apatz eta lurrezko eltze eta txaliak Cortesen, Salbatierrabiden, Kurutzemendin, Harixtoin, etab., ba dira garai hartako bizilekuetan.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0105 Ekintza honen ondoren gelditzen den kondarra, buztinezko plater batetan edo estainuzko eltze haundi batetan erretzen da, alea urraide, lehor eta gogor lortu arte, hortzen artean karraska egiten duena.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0333 Donostian txorabiozko zauriaren erremedioa era berean egiten dute; baino hiru erramu osto eta amabi harri txuri erabiliaz, eta eltzearen gainean guraizak, labain bat eta orraze bat gurutzatuta.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0333 Soin-atal zauritua, soin-gaineko batez estalia, eltzearen gainean eukitzen da amar minutuz.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0333 Txorabio zauria baldin bada, kaxolako ura eltzeak irentsiko du, eta lurrinak bereganatuko zornea, nere berri-emaileak zioenez.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0144 ARIKETAK 1. Tiratu plastiko gogor bat eltze baten gainean eta euts ezazu goma batez.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. odriozola 0057 Ofizialen mailaketak eltze honi egiten diote aipamen.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. odriozola 0057 Horrela Corbasi basi (koronela) salda egintzaileen nagusi esan nahi du, eta eltzea itzultzeak iraultza adierazten du.

47. 1969-1990 gipuzkera antzerkia onaind 0020 Lurrari argizaia eman, gosariak jarri, aurrak jantzi... ta jantzitzea naikoa eztala, bateri mukiak atera, besteari atzea garbitu, okerrik egin ez dezaten zaitu, kontu! txiki, atoz onera, ez igo orrera, erori egingo zerala, au pix egiten jarri, orren lotsagabekeriak entzun, suari begiratu, eltzeari kontu artu...(...).

48. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura l. dorronsoro 0044 Etxekoandre batek eltzekari baten osaki guziak aragia, lekakiak, e.a. antolatu dituanean, eltzea sutan jarri, ta ordutan egon bear izaten du egosi-zai.

49. 1969-1990 lapurtera-nafarrera bertsoak xa odol 0150 Egun batez haragi, arraina bertzean,
ogia harmairuan, ilarrak eltzean:
guziak diru truke dituzu etxean;
non bila zinezazke, guk sortu ezean?.

50. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0096 Soazi zu! Auzoko eltzea urrez, hurbildu eta ere haurra ez baita ohartzen dela lurrez.

51. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0096 Harek jeiki orduko ezartzen zuen eltzea, sukuileko gibelean, ttur-ttur-ttur eros zadin emeki, emeki eltzekaria.

52. 1969-1990 sailkatu gabeak bertsoak x. amuriza 0293 3) Del Burgoren ordez gero
Artzak hartu du eltzea
sukaldari berdintsuak
nola bat hala bertzea.

53. 1969-1990 sailkatu gabeak bertsoak x. amuriza 0293 Nola bat hala bertzea
Artzak hartu du eltzea
eltzea ireki baino
naiago dute lertzea.

54. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak matx 0001 Kanta, beraz, Hungariako kalderero gara etorririk Donostiara eta ekin lanari, izan ere, kriselu, lapiko, pertzak, burruntzali eta eltzeak aise konpontzen gu gara merke eta trebeak.

55. 1969-1990 sailkatu gabeak literatur prosa eszaar 0031 110. Alua ta putia, amaren ultza ta kurutzia
111. Amabiak! Atera eltzetik aragiak!
112. Amabiak! Eltzearen agoniak!
113. Amabiyak! Plateran bi begiyak! Amabiyak! Bota beste biak! Amabiyak! Orra plateran lau begiyak! Bota beste bi zion; biak idatzi degu guk, ala bear dualakoan
114. Ama Birjiña Abenduko, argitu orduko illunduko.

56. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0177
- Zer dela eta ote dute, zuen ustez, lapiko edo eltzea erdian?
- Izenburuak dioenez, jaialdi baten argazkia dugu hau.
Esan:

57. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. santisteban 0066 Aitonak ur irakinez beteriko eltze erraldoi batzuk ikusi zituenean ulertu zuen haien pozaren arrazoia: gizajaleak ziren eta beren haragia mokau aparta omen zen.


58. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. santisteban 0066 Eltze irakinean sartzeko lokarriak askatu zizkietenean, ideia bat izan zuen aitonak, ordea.


59. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0037 Honek sendatu baietz -esan zuen, bostehun pilula more erraldoiak eltzera jaurtikiz.


60. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0048 Eltzean irauli zuen, eta honek gainezka egin zuen ia.


61. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0048 Gero, bere nahasketa majikoarekin bete zuen flaskoa, txarro txiki bat eltzean sartuz, eta hartaz bitarteko bezala baliatuz.


62. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0095 Beste eltze bat medizina prestatuko diagu lehenik, proba gisa.


63. 1991> euskara batua literatur prosa elexp krabelina 00074 Eltzea sutan jarri eta agur, eta hor konpon Marianton.

64. 1991> euskara batua literatur prosa k. navarro 0224 Azukre zorro bat jarri zuen bere eltze handienean Palochico andreak dulce-ak egiteko.

65. 1991> euskara batua literatur prosa k. navarro 0225 Arroz-azpilak, eltze oilaxko ketsuz beteak, edonor txundituko zuten budinak!

66. 1991> euskara batua literatur prosa k. navarro 0225 Paulitok, aberats zital hark, babarrun eta txilez betetako eltze handi baten azpiko suari eragiten zion.

67. 1991> euskara batua literatur prosa txiliku 0120 - Altxa ezazu eltze horretako estalkia eta han aurkituko duzu zuretzat atsegina izango den sagu hezurrekin egindako salda.


68. 1991> euskara batua literatur prosa i. irazabalbeitia 0063 Ordurako, Mikela itzarririk zegoen eta su txiki baten gaineko eltze batean zerbait egosten ari zen.


69. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00017 Eta mortairu, eltze, irazki, tutu, zintzurra ukitzeko pintzel, botila, filtru eta landareen zukua ateratzeko prentsen artean antolatzen ziren herriko tertuliak. Zinez, osasun eta kultura zentroak ziren.

70. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonhazk 00149 XIX. mendearen hasieran, Delikan, lur-jabea zen laborari batek eta bere emazteak, nahiko ekonomi maila ona zutenak eta eroso bizi zirenak, gosaltzeko olio edo gantzarekin egindako baratxuri-zopa jaten zuten; bazkaltzeko lakari-laurden egoskariko eltze bat hartzen zuten eta osagaiak honakoak izan ohi ziren: haba, alubia, pito, garbanzos y otras berzas y nabo con media libra de tocino y algunas veces chorizo y lomo salado.

71. 1991> gipuzkera literatur prosa bbarand 0169 Gure gazte denboran esaten zuten ijitoak ezkontza egiten zutela lurrezko eltzea gora botata.

72. 1991> gipuzkera literatur prosa bbarand 0169 Gutxi ezagutzen bazuten alkar, lur bigunean bota eltzea.

73. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1996 0012 Pentsatu eta egin, sail bakoitza independentea da bai kirol bai ekonomi arloan eta norberak atera behar ditu babak eltzetik.

74. 1991> sailkatu gabeak egunkariak a. oiarbide 0035 Helburu horiek lortzeko saioak dekoratu berria du: sukalde goxoago bat, Argiñanok adierazi duenez zartagi eta eltzeez gain sukaldean berotasunak eta konfidantzak egon behar dutelako.