XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Zati hauek indarrezkoak edo tximistasun enerjizkoak izango dira eta berauek nola batu eta elkartu eta protoiak, elektroiak eta beste atomokiak halaxerik sortu eta osotu.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Materiaren gaia, ezezagun zaikun indar edo enerji hori berdin berdiña izango litzake gauza guztietan.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Indar edo enerji hori askaturik zegoan noizbait garaien hatsean ta denboraz eragiten hasi zan.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Monadak enerjizkoak dira, gorpuzkerarik ere ez dute, oraingoz ezagunak ditugu eta ezin aldera genezake iñolako izakiaz.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0029 Monadak, indarrezkoak, enerjizkoak izanaz, elkarreri eragiten diote eta elkartu egiten dira, banaka, biñaka... xnaka, eta hola elektroiak, fotoiak eta beste atomokiak osotu.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Indarra eta enerjia molekulazko erreakzionetatik ateraten zuen bere enerji galtzeak berritzeko.

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Bakteri batek burdiña oxigenatuaz lortuko du enerjia; beste batek sufrezko ur hatsetan, beste batek polimeroak despolimeratuaz, eta aunitz beste bakteriei gerla eta burruka egiñaz beren organikotasuna iristeko.

8. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Organikotasunak enerjia nahi du eta behar ere, bizi ahal izateko.

9. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Honeri eskerrak bizidun askok lasaiago lortuko zutekean enerjia.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00119 Orbitale guztiek, atomoa isolatuta dagoenean, energia berdina dute, baina ligandoen bikoteek sortutako eremu elektrostatikoak degenerazio hori apurtu egiten du, eta orduan bost orbitaleon energia ez da berdina, beste energi mailaketa aurkitzen baita. Ikus dezagun pare bat kasu, gehien aurkitzen direnak.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00119 Hots, orbitalek pairatzen dute eragin elektrostatiko hori bete betean, deformazio handia dutelarik eta energia gehitzen delarik.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kim/ubi 00421 Tenperatura naikoa baxua eta presioak naikoa altuak direnean, erakarpen-indar intermolekularrak gasaren molekulek duten energia zinetikoa baino haundiago bihurtzen dira, eta honen ondorioz, edozein gas likido bihur daiteke.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kim/ubi 00421 Beraz molekularteko indarrak hazi egiten dira, eta sortutako beroa ezabatzen ez bada, gasaren tenperatura igoko duen energia askatzen da.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kim/ubi 00421 (Gogora ezazu beroa molekulek higitzeko duten energia dela).

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kim/ubi 00421 Konprimatuak dauden gasak, espantsio askearen bidez hozten dira; espantsio-prozesuan puskatu behar diren molekularteko indarrak gainditzeko energia behar bait da.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kim/ubi 00446 Uraren berotzeari jarraitzerakoan, hidrogeno-lotura gehiago eta egitura horren zatiak puskatzen dira. 3,98ampdeg;Ctan hauxe gertatzen da: tenperatura honetan izotzaren egitura puskatzeak sorterazten duen bolumenaren uzkurtzea eta molekulen energiaren handitzeak eragiten duen espantsio termikoa, orekatu egiten dira, dentsitate maximo hori emanez.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00010 Fluoreszentziako lanparak ez dira lege berdinez gobernatzen (hots, ez dute Planck-en legea segitzen), baizik eta emititzen duten energia ultramore zonan dago, eta gero, ontziaren ormetan txokatuz, argi bisiblea emititzen dute.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00094 Energia potentziala U = 0 izango da, eta Schroeinger-en ekuazioa

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00094 b) Energiaren balorea parametro baten funtzioan agertzen da

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00100 Beraz, hidrogeno atomo batetan dagoen elektroia zeharo deskribatzeko, 4 numero behar dira: n, l, m, s; eta energia jakiteko nahiko da bat: n.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00100 Helioak berak ere ez du soluziorik, Schrodinger-en ekuazioko energia potentzialean bi elektroietaz dependitzen duen elkarrakzio bat agertzen baita.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00116 Lehen biak orbitale lotzaileak dira, hots, jatorrizko orbitale atomikoek baino energia guttiago dute, eta, beraz, molekula egonkortu egiten dute.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00116 Azken biak anti-lotzaileak dira, hots, jatorrizko orbitale atomikoek baino energia gehiago dute, eta, beraz, molekula desegonkortu egiten dute.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kolorea 00132 Hauek energia altua dute.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00142 Energia potentziala definitu dugularik, Fisikaren hizkuntza matematiko gisa, oso baliagarri gertatuko zaigu funtzio eskalar baten gradientea zer den adieraztea.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. alkain 0045 Horren aurka Romantizismoa sortzen da erantzun bat eman nahian; sensibilitate eta energiaren zabalkuntzaren zaletasun neurrigabekoa dugu romantizismo hau.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0003 Makinek energia lan erabilgarri bilakatzen dute; edo bestela esanda, indarren efektua handitu egiten dute, horrela hobeto aprobetxatzeko.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fiskim/5 0080 Erreakzio kimikotan, energia ondoko eraren batean azaltzen da: termiko, elektriko, mekaniko edo argi eran.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fiskim/5 0080 Erreakzio exotermikotan energia askatzen da: Erreaktiboak = Produktuak + Energia.Erreakzio endotermikotan, aldiz, energia jaso egiten da: Erreaktiboak + Energia = Produktuak.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. mendiguren b. 0057 Zentral nuklearrek energia ugari sortzen dute uranio deritzon mineraletik.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. mendiguren b. 0057 Haizeak sorturiko energiari energia eolikoa deitzen zaio eta elektrizitatea sortzeko erabil daiteke.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. mendiguren b. 0057 Gaur egunean, zentral hidroelektrikoak ibaietako ur-jauzien energia hidraulikoaz baliatzen dira.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0052 Oraindik berriki,1957an, Energia Atomikoaren Erakunde Internazionala (E.A.E.I.) sortu zen, berorren hasierako helburu garrantzitsuenetako bat izanik erradiazio atomikoaren erabilera Ikerkuntzan, Industrian, Nekazaritzan eta Medikuntzan.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0063 Azkenik, beste batzutan, nuklear energiaren bitartez lortzen da: hauk, nuklear zentralak dira.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0005 b) Munduko energiaren kontsumo osoa l972. urtean 56.10ampsup12; kW.h izan zen, hau da 22.000 kmampsup2; desertuko lurraldeak urtero hartzen duen energia eguzkitiarra.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0005 Beraz, munduan kontsumitzen den energia Lurrak hartzen duenaren 0.005%-a besterik ez da.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0005 Lurrak hartzen duen energia, guk kontsumitzen duguna baino 20.000 aldiz handiago da, zeren Lurrak urtean l0ampsup18; kW.h hartzen bait du.

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0005 Zenbaki horik superfizie horizontalentzat harturik daude; baina superfizie batzutan energia handiagoak bilduko genituzke superfizieren unitateko.

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0027 Goi-tenperaturako beroaren aplikabide batzu hauxek dira:
- Sukalde eguzkitiarrak.
- Labe eguzkitiarrak.
- Lurrunaren produkzioa.
- Goi-tenperaturako gasen produkzioa.
- Eskala handiko beroaren bihurpen termodinamikoa elektrizitatetan eta energia mekanikotan.

40. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0027 Behe-tenperaturako beroaren aplikabideen zerrenda, hauxe da:
. Etxeko ur-beroztapena.
. Piszinen beroztapena.
. Lehorketa (fruitu, kontserba eta abarrena).
. Sukaldeak.. Aire egokitua.
. Uraren destilazioa.
. Eskala txikiko beroaren bihurpen termodinamikoa elektrizitatean eta energia mekanikotan.

41. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0037 Erregai fosilak eta energia nuklearra bezala, bero eguzkitiarra elektrizitatean bihur daiteke prozesu termodinamiko baten bidez, gaur egun oso inportantea dena.

42. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0056 Gainera, ikusten dugunez, energia guztia transmisio optikoaren bidez gertatzen da (ispiluren bidez) eta honela beroaren galerak oso txikiak dira.

43. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0056 Teknika konbentzional asko daude beroa energia elektrikotan bihurtzen duen subsistemarentzat.

44. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0066 Dakigunez, argi eguzkitiarraren energia handiena, espektruaren alor ikuskorrean dago.

45. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0066 Duela 100 urte guttienez energiak elektrizitatea produzi dezakela jakin ohi da.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0074 Baina orduan eroalearen erresistentzia oso handia izango litzateke, eta energia asko galduko genuke berotan.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0083 Eguzkitiko energiazko zentral termodinamikoek hurrengo puntu hauk beteko dituzte:.

48. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0083 Beraz, eguzkitiko energiazko zentral termodinamikoak garaiera handiko lekuetan kokatzea, oso interesgarria izango litzateke.

49. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0095 Etxe Zuriaren mendebaldeko eraiketaren ur beroa eguzkitiko energiaz baliatzen da, eta Carterrek Kongresoaren aurrean azaldu duen asmoa hauxe da: l985. urtea baino lehen 2,5 milioi etxe amerikarren ur- eta etxe-beroztapenak eguzkitiko energiaz baliatuko dira.

50. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0095 Hirugarren Munduan, Estatu batzu eguzkitiko energiari zuzenki lotu zaizkio.

51. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0095 Gainera lurralde hauetan, eguzkitiko energiak aplikazio ugariagoak ditu: laboreen edo tabakoaren lehorketarako aparailuak, uraren ponpatzea, zentral elektriko txikiak eta abar... Uraren ponpatzea aplikazio arruntenetariko bat da.

52. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0095 1978. urtean Delhi Berriaren konferentzian, 52 estatu bildu ziren, eta han Hirugarren Munduko ordezkariek beren bildurra azaldu zuten, eguzkitiko energia ere multinazionalena bihurtzen ari zelako.

53. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0095 1980. urterako Amerikako Estatu Batuek 750 milioi dolar destinatuko dute eguzkitiko energiaren ikerkuntzarako.

54. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l.m. bandres 0166 10. Ikasgaia: ENERGIA MAGNETIKOA

55. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l.m. bandres 0166 Farady-ren indukzio-legea dela eta, eremu magnetiko bat sortarazteak energia bat behar du.

56. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 - energi termikoa (lur barrutik datorrena).

57. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 - itsasaldien energia (lur - hilargi - Eguzki sistemaren energi zinetiko eta potentzialetik sortua).

58. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 Lurrak eguzkiari agertzen dion planoak 1.275.1014 msub2 dituenez gero; hemen jasotako energia guztia 1.73.1017 watt da.

59. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 EGUZKIKO ENERGIA

60. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 Sarritan entzun dugu etorkizuneko energia eguzkitiko energia izan daitekeela.

61. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 Bestalde, aspalditik ari dira zenbait pertsona edo erakunde, inoren laguntzarik gabe, eguzkitiko energia transformatzeko tresna berriak asmatzen.

62. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 Datu falta dago, eta bide honetatik jaso daitekeen energia denboran zehar aldakorra denez gero, metatu beharra izango da sobran gelditzen dena.

63. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0017 Batzuk ura berotzeko, beste batzuk, berriz, sateliteetan energia elektrikoa sortzeko.

64. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0041 Uranio kopuru hori 162 tonelada ikatz oliotsu, edota,822 upela petrolio haineko energia du.

65. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0041 Azaleko metro koadro bakoitzeko harbel honen energia 2000 tonelada ikatz edota 10000 upela petrolio adinakoa litzateke.

66. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0041 Lehen petrolioa kalkulatzerakoan erabili dugun iturri berdina erabiliz, USAn dauden 1,5 bilioi tonelada ikatz eta 250000 milloi upela petrolioaren energia berdintzeko nahikoak dira Chattanoogako 1500 km.

67. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0041 Eta 50 km nahikoak lirateke petrolioaren energia berdintzeko.

68. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0064 Ia ia mugarik gabeko masa zabal hauetan askagai dagoen energia izugarria da teorian.

69. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0064 Eguzkitiko energiaz

70. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0064 Ikuspuntu tekniko huts batetatik, eguzkitiko energiak nahikoa du bere burua biharko eguneko munduko eskaera energetiko guztiak asetzeko.

71. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0087 Lotura hauk hausteko baino energia gehiagoko gotoiek (1,1 eV silizioarentzat) elektroi-hutsarte bikoteak sortuko dituzte.

72. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0159 Bestalde, amerikanoen bizimaila epe honetan handitu egin zen, zeren energia 1800.ean egurraren bidez lortzen zena, 1880 ean jadanik ikatzaren bidez lortzen zen, errendimendua gogorki handituz.

73. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0159 Energi kontsumoaren eta PNOaren arteko erlazioa 50% handitu zen 20 urte hauetan (1900-l920), ordurako energia elektrikoa erregaien enplegu (erabilpen) zuzena ordezkatzen hasia bait zen.

74. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Automobil bat balaztatu eta gelditzen denean, bere energia mekaniko osoa desagertzen da eta balaztetan, gurpiletan, lurrean eta inguruko airean azaltzen den beroan bihurtzen da.

75. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Lana bero bihurtzen bada, galdutako energia mekanikoa, eta irabazitako beroa, unitate berdinetan neurtuta, berdinak izan beharko dute.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Orduan energia mekanikoa eta kalorifikoa zuzenki proportzionalak izan behar dute.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Pisuak libreki eroriko balira, higidura uniformeki azeleratua izango litzateke eta sortutako lanak energia zinetikoa handiagotuko luke.

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Baina tresna honetan eta paratxo higikorrak urarekin duten marruskadurari esker, pisuak poliki erortzen dira, hau da, energia zinetikoa mespreza daiteke.

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0061 Energia elektrikoaren %95 erabiltzen da gela berotzen.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0122 delako magnitudea energia mekanikoa deitzen da. .

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0122 Indarrak kontserbatibo direnean, partikularen energia mekanikoa berdina da ibilbideko puntu guztietan, hau da, energia mekanikoak konstante irauten du.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0122 Energia potentziala definitu dugularik, fisikaren hizkuntza matematiko gisa, oso baliagarri gertatuko zaigu funtzio eskalar baten gradientea zer den adieraztea.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0125 Energia potentziala definitzean, eremu kontserbakorrak erabili ditugu.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0125 Fisikaren arloan egin beharrean, egiteko ohitura dago, gero energia mekanikoa energia kinetikoaren eta energia potentzialaren batuketa izan dadin.

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0158 Magnitude berri hau sistemaren energia osoa deitzen da.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0158 Ikusi dugun legez, indar guztiak (barnekoak eta kanpokoak) kontserbakorrak direnean, partikula-sistemaren energia osoak konstante irauten du.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0158 Hauxe, energiaren kontserbapenaren teoremaren generalpena da.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0053 Energia zinetikoa eta lanaren definizio modernoa, Coriolis-ek eman zuen lehendabizi.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0053 Energia zinetikoa, masa bider abiadura ber bi zati bi da, eta lana berriz, indarra bider erresistentzia gaindituz egindako distantzia.

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0088 Perturbazioaren iturrian edo fokuan, kanpotik ezartzen zaio energia partikulari, eta honek, uhina hedatu ahala, ondoko partikulari transmititzen dio.

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0088 Higidura harmoniko sinplea duen m masadun partikula batek segundo bakoitzean transmititzen duen energia, ondoko formula honek ematen du: .

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0088 Uhinaren fokuan segundo bakoitzean E energia emititzen bada, R distantziara (eta uhina esferikoa dela pentsatuz) zeharkatuko duen azalera osoa: izango da.

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0189 Iampsup2;.r' = segundo bakoitzeko hartzailean bero-eran galtzen den energia.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0189 7.6.- ENERGIA ELEKTRIKOAREN ERABILPENA.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0189 Energia elektrikoa erabiltzeko beste energi mota bat bihurtu behar dugu.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0189 Energia elektrikoa mekaniko bihurtzeko motoreak ditugu.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0189 Behin energia mekaniko bihurtu ondoren, motore horiek mila erabilera izan dezakete: trenak higitzeko, makina-erremintak elikatzeko, etab.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0294 Espultsatutako elektroiak utzitako zuloa, energia altuagoko orbita gertuko elektroiak betetzen du.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0294 Energia igortzen da prozesu honetan.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0055 Energia hau, elektroien deslekutzeagatik sortutakoa dugu.

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0104 Aurreko erreakzioetan nahiko garbi egiazta dezakegu energiaren eta erreakzio kimikoaren arteko erlazioa.

102. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0104 Barne-energia, sisteman dauden energia guztien batura da.

103. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0104 Energia desberdin hauen sorrera, honako fenomeno hauetariko batean egon daiteke: Translazioan (Et), errotazioan (Er), bibrazioan (Ev), molekulen arteko erakarpen elektrikoen (Ee) eta nuklearrean (En).

104. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0030 Arrazio eredu batek helburu hauk lortu behar ditu: 1. Behar den materiale energetikoa eman, hau da ekintza metaboliko eta gorputzaren aktibitateerako behar den energia hornitzea.

105. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0045 5.3. ENERGI FLUXUA. 900.000 kaloria / 900.760 kal. / galera / landarea 900 kal. / arnasketan galdutako beroa / belarjalea 90 kal. / haragijalea 9 / deskonposatzaileak 9,01 kal / energia pilatua edo galdua / ekosistema asmatu bateko energi fluxuaren diagrama kal / cmampsup2; / urte.

106. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0045 1. Ekosistemara heltzen den energiatik, zein portzentaia zurgatzen dute landareek?.

107. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0045 2. Landareek zurgatzen duten energia guztia ez da belarjaleengana transferitzen.

108. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0045 3. Belarjaleek zurgatzen duten energiatik, zein portzentaia transferitzen da haragijaleengana?.

109. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0024 Gainera, janariaren bidez, iharduera desberdinak egiteko (jolastu, korri, ikasi, etab.) behar-beharrezko energia lortzen dugu.

110. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0031 Dakigunez, T = 0 denean gasaren molekulek energia zinetiko ez-nulua dute; hau da, abiadura ez-nulua.

111. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0031 Non ni i-mailako populazioa baitugu, n populazio osoa, Ei i-mailako energia, EO; energiaren jatorria, eta gi i- mailako degenerazio estatistikoa.

112. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0031 Molekulak bola zurrunak bezala idealiza genitzake, orduan i- mailan dauden molekulen energia (E0-ari erreferitua), Ei - E0 energia zinetikotzat har dezakegu, hau da: .

113. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0069 Teoria horrek zituen mugak laburki aipatuko ditugu: - Kolisioak energia jakinarekin gertatu behar du.

114. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0099 Bi partizio-funtzioen arteko ezberdintasuna hauxe da: -k, konplexu aktibatua energia potentzialaren langan zehar pasatzean, oso arina den bibrazioa egiten duela kontsideratzen du; aldiz, -k translazio askea bezala kontsideratzen du.

115. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0148 Kloro eta bromoarekin ez da gauza berdina gertatzen; bromoaren kasuan, adibidez, haste-etapak 23 kcal behar ditu eta bigarrenak 18 kcal. Ondorioz energia totala 41 kcal da eta hau erreakzio molekularrarentzat lortzen den balioa baino txikiagoa da.

116. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak biologia orokorra 0521 Hala ere, bere metabolismora sartzean, bakteria hauek oxigenoa probetxatu egin zuten: honekin energia gehiago lor zezaketen.

117. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0014 Ebazpena: Dakigunez, Bernouilli-ren teoremak, bere erarik sinpleenean, korrontearen energiaren kontserbazioa baino ez du adierazten.

118. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0014 Halere, behar diren zuzenketan eginez gero (ikus teoriazko liburuan 11.9. atala), korrontearen energia kontserbatu egiten ez den kasuan, aipaturiko teorematik ateratako erlazio bat erabil daiteke, energiaren ekuazio generala deiturikoa hain zuzen ere.

119. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0014 koefizienteak energia zinetikoari dagozkion korrekzio-faktoreak dira, hau da, sekzio bakoitzeko abiaduren banaketa kontutan hartzeko sartzen diren faktoreak.

120. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 Bestalde energia kontserbatu egin behar da.

121. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 C puntuan gelditu egingo da, puntu hau A delakoaren altuera berekoa izanik, energia kontserbatu egiten baita.

122. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0081 Ebazpena: a) Lurrak sorturiko indar grabitatorioa zentral eta kontserbakorra denez, sateliteen higiduran nahiz momentu angeluarrak nahiz energia mekanikoak konstante diraute, hau da: non Lurraren zentruarekiko satelitearen posizio-bektorea eta v satelitearen abiadura diren edozein unetan.

123. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0122 Xa puntuan, atomo batetiko talkaren ondorioz, elektroiak galdu egiten du energia zinetiko zerbait, beraren abiadura txikiagotzen delarik.

124. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0122 Hemendik pixka bat aurrerago, elektroiak beste atomo batekin topo egiten du, energia zinetikoaren parte bat galduz, abiadura txikiagotuz eta prozesu osoa errepikatuz.

125. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0192 Lor bedi izotz dena urtzeko H-ren balore txikiena, lurrarekin talka inelastikoa duela eta energia osoa bero bihurtzen dela kontsideratuz.

126. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0192 Energia potentzialaren aldaketa uraren barne-energian inbertitzen bada, zein izango da tenperaturaren gehiketa?.

127. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Baliakizun energetikoak (energi iturriak direnak) beste baliakizun guztien hustirakuntzarako giltza dira, energiarik gabe ezin egon baitaitezke erauzketarik, batzuk nahi duten erritmoz behinik behin.

128. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Gainera, hustiratzeko diren erreserbetan gero eta zailtasun gehiago sortzen dira (urrun, sakon, lege gutxi...), beraz, energia gehiago ere.

129. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Energia nuklearra ere hor dago, batzuren pozgarri gehienen kezkagarri.

130. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Beraz, energia lortzeko energia gastatu behar.

131. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 TEKNOLOGIA / ENERGIA bikotea azaltzen da orduan.

132. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Energia Teknologia bilakatzeko, Teknologia Energia ateratzeko.

133. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Baina egun ez dirudi energia soberan dagoenik, NONDIK atera, bada?.

134. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Energia berririk gabe teknologia egokirik ez, teknologia egokirik gabe energia berririk ez.

135. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0556 Azkenean, gure arbasoak bizi izan ziren moduan bizi beharko: gainazaleko ur garbiaren energia, haize indartsuen energia, eguzkiaren energia, biomasaren energia...... eta beste gehiago Planeta honetako emakume-gizon jatorrek asmatzen ikasiko dituztenak BIZI ahal izateko.

136. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0307 Elektrolisian adibidez, korronte elektrikoaren energia aprobetxatuz deskonposatzen ditugu substantziak.

137. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0307 Erreakzio hauetan kontsumitzen den energi mota, energia elektrikoa da.

138. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/5 0217 Hala ere, Baionan zehar esportatu ohi dena batetik, eta, 4.000 metrotako gas-hodien bidez, Frantzia barrura eramaten dena bestetik, Okzitaniak, berak sortu duen energia honetarik 25 % besterik ez du gastatzen.

139. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Hartziduren ezaugarri nagusia, molekula organikoetatik oxigenorik erabili gabe energia lortzea da.

140. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Tenperaturaren goraketa hori, hartzidura prozesuan askatzen den energiaren kausaz gertatzen da.

141. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Organismo bizietan energia hori ez da bero gisa galtzen, gure experimentuaren kasuan bezala.

142. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Ostera pilatu egiten da, energiatan aberats den ATP produktuan.

143. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 ATP delakoa organismo biziek energia pilatzeko erabiltzen duten modua da.

144. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Beraren bidez zeluletara pasatzen da janarietan zegoen energia (gure experimentuen kasuan, glukosaren energia).

145. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0319 Zuzenki, zelulak ezin du asimilatu eta bereganatu glukosak duen energia.

146. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 HAIZEAREN ENERGIA

147. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Halere, etorkizuneko energiaren zati polit bat haize-errotetatik lor dezakegu.

148. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Hamaika gizaseme ari da haizearen energiaz baliatzeko tresnak, aerosorgailuak diseinatzen eta horien martxa aztertzen.

149. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Nola sortzen da haizearen energia?

150. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Eguzkiak igortzen duen energiak ez du modu uniformean eguratsean airea berotzen.

151. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Hitz laburretan, haizearen energia eguzkitiko energiatzat har daiteke.

152. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Egun, energia elektrikoa sortzeko, haizeari hartutako energia, dinamo antzeko baten bidez elektrizitate bilakatu nahi da.

153. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0124 Aerosorgailu batek probetxatzen duen energia, bi faktore nagusien araberakoa da: haizearen abiadura eta indarra jasaten duen azalerarena.

154. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Hasteko, elikagaien energia.

155. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Denok dakigu jatean elikagaietatik energia hartzen dugula.

156. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Behar baino gehiago jaten badugu, sobratzen zaigun energia pilatu egiten zaigu, gizenduz.

157. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Eta horregatik sortu dira azken urteetan light izeneko produktuak, gutxiago gizentzen dutenak; energia gutxiago bait dute.

158. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Baina nondik datorkie elikagaiei energia?.

159. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Landare berdeek eguzkitik datorren energia erabiliz, glukosa izeneko substantzia eratzen dute (azukrea, azken finean), airetik eta ura lurretik hartuz.

160. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Fotosintesi izeneko prozesu kimiko hau honela adieraz dezakegu: energia / glukosa / oxigenoa.

161. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Beraz, landareek glukosan energia kimikoa metatzen dute.

162. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Gero, animaliek, landareak jaten dituztenean, energia hori bereganatu egiten dute.

163. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Urak ere energia izan dezake.

164. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Hauetan, ura leku altuan kokaturik dago, eta energia potentziala duela esaten da.

165. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Erortzen denean energia potentziala galdu egiten du, baina abiadura handituz doa, eta energia zinetikoa duela esaten da.

166. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Horri esker, turbinak mugitu egiten ditu, horrela energia elektrikoa lortzen delarik, edo bestela antzina ur-errotak mugi zitzakeen.

167. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Eta nondik datorkio energia urari, hau da, nola kokatu da leku altuetan?.

168. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0087 Ba eguzkiaren energiari esker.

169. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Energiaren kontserbazio-printzipioa

170. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Zeren arabera aldatuko da gorputz baten energia potentzial grabitatorioa?.

171. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Energia potentzial grabitatorioaren espresioa hau da: .

172. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Egiazta ezazu harriak Peruren sorbaldaren gainean daukan energia potentziala eta lehen kalkulatu duzun Peruren lana berdinak direla.

173. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Zuk zer uste duzu, egoeraz aldatzean, desplazatzean, etab. gorputzek duten energia kontserbatu egiten dela ala ez?.

174. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Saia gaitezen energiaren kontserbazioa adibide hauetan aztertzen.

175. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Irudiko penduluak oszilazioak egiten dituenean, etengabe ari da energia aldatzen, energia potentzialetik zinetikora eta alderantziz.

176. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Noiz da energia potentziala maximoa?.

177. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0101 Energia kontserbatzen den ala ez ikusteko, energia potentzial eta zinetikoen aldaketak hurrengo praktikan neurtuko ditugu.

178. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 a. Zenbatekoa da pisuek galdu duten energia potentziala?.

179. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 b. Zein masa igo dezakegu lurretik mahaira (80 cm) energia horrekin?.

180. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0116 Zer bihurtu da hasierako energia?.

181. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. trancho 0245 Uhin-higidura guztietan materia ez da inoiz ere hedatzen, hedatzen dena energia da.

182. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. trancho 0245 Uhin-higiduran hedatutako perturbazioa ahulduz doa bi faktoreren kausaz: alde batetik, ingurune hedatzailearen partikulen arteko marruskaduragatik, eta bestetik, perturbazioaren energia gero eta handiagoa den partikula-kopuruan banatzen delako.

183. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. iñurrieta 0031 Hauen artean ondorengoak nabarmenduko ditugu: - Mitokondriak: Baba baten itxura dute eta zelulak bere funtzioak betetzeko behar duen energia eskaintzen dute.

184. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. iñurrieta 0119 1. Deskribatu lerro gutxitan nolakoa litzatekeen zure herria energia elektrikorik gabe.

185. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0091 Gizonak oholaren muturra F indarra dagoen lekuan 0,5 metro jaitsi baldin badu, zenbat energia eman dio gizonak oholari?.

186. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0091 Zenbat energia eman dio gizonak motoreari?.

187. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0091 Ohartu al zara F indarra altxatzen duen pisua baino txikiagoa izanagatik energia ez dela handiagotu?.

188. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0091 Balantza batek energia biderka al dezake?.

189. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m.e. laboa 0031 Falsarbabah zaharra bizitzari atxekitzen zitzaion enerjia guztiz, eta hortan ondo zebilen.

190. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. bernaola 0032 Badira, pertsonaren bizitzan, momentu batzuk, zeintzuetan ziztada batez bide okerra hartu duzulako ondorioa atera, eta konstatazio honek sorterazten dizun larriduratik beharrezkoa den energia lortzen den, bidezko aldaketa burutzeko.

191. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Gizakiok orain arte kontsumitu dugun ia energia guztia eguzkitik etorri zaigu noski.

192. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Ikatza, petrolioa eta gasa aspaldian eguzkiaren energiari esker hazi ziren landare eta animalien hondarrak baizik ez dira.

193. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Oraingo martxan, hurrengo hogeita bost urtetan, orain arte, gizona denez geroztik, gastatu den hainbat energia gastatu dugu.

194. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Eguzkiaren energia nonbait meta dadin zai egotea ez zaigu jadanik posible; eguzkitik datorkigun energia ugaria zuzenean probetxatzen ahalegindu behar dugu.

195. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Diotenez, Estadu Batuetan mende honen bukaerarako eguzki energia gastatuko den energiaren 10%-era iritxiko da.

196. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0064 Nuklear energia, 30 urtetako ahaleginen ondoren, E. B.tako energi kontsumoaren 2% baizik ez dela gogoan badugu, han asko da.

197. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0065 Berogailuok eguzkiaren energia jasotzeko hodi ilara batzu izaten dituzte eta ahalik eta erradiaziorik gehiena hartzeko beltzez pintatutako metalezko xafla mehe sail bat.

198. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0066 Elektra energiaren kontsumo diferentziei erantzuteko, nolabait metatu beharra legoke sortutako energia.

199. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 0066 Sistema honek amets bat badirudi ere, nuklear energia bazter dezake.

200. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1985 0329 Aurkibidearen laburpena: 1- Metodo zientifikoa. Magnitude fisikoak. Erroreak; 2- Zinematika; 3- Dinamika; 4- Lana. Potentzia. Energia; 5- Energia termikoa; 6 Fluidoen estatika; 7- Soinua; 8- optika geometrikoa; 9- Elektrostatika; 10- Korronte elektrikoa; 11- Elektromagnetismoa.

201. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0028 Gas-atomo batek, ordea, x alderako bideaz gainera y eta z alderakoak ere har ditzake (luze-zabal-sakonen alderakoak alegia); hiru askatasun-mailaren jabe dela esan ohi da eta bere energia, oro har izango da.

202. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0030 Nernst-ek hortik zera atera zuen: 0ampdeg; K-etan ere ba dela, oraindik, nolabaiteko energia bat; hutseango energia horren zer-denaz eta zeri darionaz jabetzeko, ordea, bide luze bat egin eta Planck-en eta Einstein-en egunetaraino iritxi beharko dugu.

203. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0032 Horretarako argi-izpi batez baliatuko gara, eta argi-ugiña bizkar-tartez zenbait eta txikiago are zehazkiago jabe gintezke alexka dagoen tokiaz; damurik, ugiñaren bizkar-tartearen txikitasunak sarritasun haundikoa dela esan nahi du, energia haundikoa beraz (e = hv).

204. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0032 Energia gutxiko argia bagenerabil berriz, alderantziz gertatuko litzateke: Laistertasunaz zehazkiago jabetu bai, jabetu ginateke, baiñan argi-ugiñaren bizkar-tartea haundia litzatekela, tokiarekikoan galduko genuke laistertasunarekikoan irabaz genezakena.

205. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0034 Gaiñera, energia hori beretzako leku bat eukitze hutsak dekarkiola, ezin du iñola ere eman.

206. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0034 Bestalde, ikusi dugunez hutseango energia hori dardara baten datza; ezin daiteke, beraz, berozkoagandik bereizi.

207. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0034 Batzutan hutseango energia atomoen arteko erakar-indarrak baiño haundiago izan daiteke eta horrelakoetan, jakiña, gaia ezin eskon bihurtu, horixe gertatzen zaio, adibidez, helioari, 0ampdeg;K-etaraiño hoztu ahal baledi ere ez bait-litzateke eskon egingo kanpotik 25,8 kiloko saka bat ezarri ezik.

208. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0005 Neurotransmisoreen sintesia neuronen baitan egiten da, bakoitzak bide metaboliko espezifikoak erabiliz eta energia gastatuz.

209. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0092 Jakina denez, momentu linealaren, momentu angeluarraren eta energiaren iraupen-printzipioak gordetzeko, aipaturiko magnitudeak erradiazio-eremu elektromagnetikoei egokitu behar zaizkie.

210. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0092 Baina azken hauetan, elektromagnetikari buruzko textuliburu gehienek, energia arretaz aztertu arren, ezer gutxi esan ohi dute momentu linealaz eta angeluarraz.

211. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0092 7. atalean energiaz arituko gara eta, amaitzeko, 8.ean spina duen elektroiaren eredu bakun bat aurkeztuko dugu.

212. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 7.- Energiari buruzko ohar batzuk.

213. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 Sistemaren eratze-prozesuan zehar kanpo-indarrek egindako lana nulua denez gero, aurreko arrazonamenduen ildotik eremuaren energia nulua dela pentsa liteke.

214. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 Baina, aipaturiko energia ondoko adierazpen ezagunak ematen du: eta berau ezin daiteke nulua izan E eremu bat edota B eremu bat dagoenean.

215. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 Beraz, OZ ardatzarekiko inertzi-momentua Iz ikurraz izendatzen badugu, prozesuaren amaieran, diskoaren abiadura angeluarra izango da eta beraren energia zinetikoa: .

216. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 Hortaz, desmagnetizazio-prozesuan, aldez aurretik aukeraturiko edozein energia zinetiko (nahi bezain handi edota txiki) lor daiteke, diskoaren inertzi-momentua era egokian hautatuz!.

217. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. agirregabiria 0098 Paradoxa honen zergatia ulertzeko, ohar gaitezen ezen aipaturiko energia zinetikoa, dipoloaren autoenergia magnetikotik datorrela eta autoenergia hori infinitua dela, dipoloa puntualtzat hartu bait dugu.

218. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0200 Hala ere, animaliek ez dute energia irradiantea bizigabe batek berenganatuko lukeen moduan berenganatzen.

219. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Landareek finkatzen duten energiaren zati mesprezaezin bat, landare-hondakinetan dagoen hori hain zuzen, espontaneoki erabiltzen duten laguntzaile horiek gabe galdu egingo litzakete.

220. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. bizkarra 0014 Zahartzaroa heltzean, energia hori apurka apurka galdu egiten da; prozesu hau pertsonen zahartzaro goiztiar normalean arinago gertatzen da hauek izaten dituzten gaixotasunak direla eta.

221. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 0148 Afinitatea zera da: elementu batek elektroi bat harrapatzerakoan egozten duen energia.

222. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 0148 Ionizatze potentzialea zera da: elementu batek elektroi bat egozterakoan behar duen energia.

223. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 0148 Bata edo bestea prozesuan askatzen den energiaren arauerakoa da.

224. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0136 Harrapakaritza. Populazio batek (harrapakariarenak), bere elikadura (energia eta materia) lortzeko beste espezie baten populazioa (harrapakinarena) ustiatzeari esaten zaio harrapakaritza.

225. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0018 Goian: Elikatzea beharrezko zaigu gure gorputza osasunean mantentzeko. Elikadurak ematen digu mugimendurako behar dugun energia, gorputzaren beroa sortu eta prozesu organikoak ahaltzen ditu. Adoleszente gaztearengan zelul zatiketa txit biziki ematen da, halabaita ehun eraikuntza. Bidebatez, elikadura egokiak garrantzi handiago du gaztetxoarengan helduarengan baino. Diagrama honetan, sinplifikatuta, 11 urteko gaztetxo baten eguneroko elikadura beharrak agertzen dira (ezkerretara) eta behar hauek erregimen orekatu batetan nola molda daitezke.

226. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0058 Gosea gorputzak ematen digun seinale bat da, energia ahitu zaiola eta berritu behar duela alegia.

227. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0058 Jatearekin gosea kentzen da, energia hartu bait du gorputzak.

228. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0058 Energiarik berritu ezin denean jatena falta delako, gorputzak barruan duen energia kontsumitu behar organo nagusienak funtziona dezaten (ikus Animaliak) eta bizirik egoteko.

229. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0153 14. Energia Zinetikoa eta Energia Potentzialari buruzko formulak emanik, berauen lanarekiko homogenotasuna egiaztatu.

230. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak beasain 0097 Eta hemen beharbada, datorkigun etorkizun horri buruz gogoeta egitea komeni litzatekeenez, bihoaz honako Julio Caro Barojaren hitz hauek zeregin horretarako: Uste dut, zera, kultur modu bat bakarra besterik ez kontutan hartzeak duen arriskua salatu eta aurre eman behar diogula, hots, laburreko kultura hau denari alegia, abiaduraz beteari, ez denbora ez eta espazioa ere ezer axola ez zaizkiola dirudienari eta gauza baretsuen balioa defendatu egin behar dugula, gauza naturalena, mendeetan zehar naturak eman izan dizkigun gauzena eta azkenaldian munduan bizitzen ari garen esperientzien arabera, beroriek amaitzeko prest dagoen gizaki-mota moderno honek, errespetatzen ez dituenena; izan ere paradoxa dateke, naturak basotan edo petroliotan edo eta burdinetan, direnak direla, beren helburuekin milioika urtetan zehar metatutako energiak, orain soldatapeko gizontxo batzuk, ez ia milioika urtetan, baizik eta ehundaka urte gutxi batzutan xahutzea.

231. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0395 Akustikaren aldetik, sudurkariak ahokariei aurkajartzea ezaugarri hauetatik dator: formanteen intentsitatearen murriztea, energia maiztasun-xingola zabalagotan barreiatzea eta formante gehigarriak sartzea.

232. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0034 b.- Zer esan daiteke molekulen energia zinetikoari buruz, baldintza bietan? Nola determina daiteke?.

233. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0034 c.- Bigarren ganbaran, molekulen batezbesteko energia handiago da.

234. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0058 c.- Lortzen den nahasturaren energia zinetiko totala determinatu.

235. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. elorza 0205 Diesel motorea, gasolinazkoa baino bikainagoa da: indartsuagoa, trinkoagoa, pieza gutxiagokoa eta gasolina baino erregai merkeago eta energia handiagokoa erabiltzen duena.

236. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0051 Honela, lan eta aurrerapen handiak egin dira bide honetatik azken urteetan, sortzen dituen aukera ugariak direla medio; adibide gisa, interesgarriak ditugun proteinen edo beste eratako molekula organikoen sintesia, edozein biomasa eraldatzeko prozesuak, energia edo elikagaien produkzioa, kutsaduraren aurkako borroka, e.a.

237. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak bibalbio 0111 2. Ugalketa lerro somatikoaren mantenurako beharrezko energiarekin gertatzen denean, alearen superbizipen-probabilitatea murriztu egiten da (superbizipen-kostua) edota etorkizuneko ugalmena txikiagotu.

238. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. sastre 0102 Biharri buruz beti ere, bi parrafo soiletan, ikusi dezagun energiaz eta Siberiako desarroiloaz zein erizpide dituzten sobietarrek gaur.

239. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. sastre 0102 Izan ere energia nuklearraren produkzioa 2.000garren urterako 5-7 aldiz biderkatuko da %15a-20a iritsirik beraz.

240. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. sastre 0102 Txernobil eta gero ez dago planteamendu berririk:" Energia nuklearrari buruzko ministraritza bat sortu berri da zentral nuklearren esplotazioa hobeki eta ardura gehiagoz eraman ahal izan dadin ".

241. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0040 Elektra indarraren aurkikuntzaz eta bere gizatartzeak asmaturiko aparailu desberdinekin, ura gizarte garaikidea antzaldatzen duen energia berria sortarazteko funtsesko elementu bihurtzen da.

242. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0144 Energia elektrikoa duen iturri edo kableren bati kontaktu eginez dagoen biktimarik ez ukitu.

243. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0027 Landare berdeek karbono inorganikoa karbono (IV) oxido moduan zurgatzen dute airetik, eta, eguzki-argiaren energia aprobetxatuz, harekin beharrezko substantziak sortzen dituzte.

244. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0037 Oinarria eta gailurraren bitartean maila kopuru aldakorra dago, hauetako bakoitzak kide kopuru txikiagoa barnehartzen duelarik, zeren batetik bestera igarotzean galdu egiten bait da energiaren parte bat.

245. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0037 5. Landareek Eguzkitik hartzen duten energia piramide ekologikoaren goi mailetako kideenganantz iragaten da.

246. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0081 Gaudeneko mende honetara arte, nekazaritzan erabilitako energi artifiziale (ez animale) iturri bakarra, karobietakoa zen.

247. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0056 - Natura fisikoa aztertu ahal izateko, mundu makroskopiko, eta bertan dauden objektu, beraien arteko elkarrekintza eta pairatzen duten energiei buruzko kontsiderazioez gain, itzelezko garrantzia du materiaren funtsezko osagaien ulerkuntzak.

248. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0056 Gorputz solido eta likidoetan azalduriko molekulen higidurak motel samarrak dira, duten energia zinetikoa txikia bait da; hala ere, molekulen arteko elkarrekintza intentsitate handikoa dugu.

249. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0079 Bero-soberakin honek, turbinetara eroana izango den uran berotuko du, geroago sarean zehar garraiatuko den energia ekoitziko delarik.

250. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0079 - Energia nuklearra erdiesteko bestelako prozesurik egon ba dago, fusioa deritzona hain zuzen.

251. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0079 Moeta honetako nukleo biren fusio-prozesuari esker, jatorrizko nukleoen masen arteko batura baino masa txikiagoko nukleoa lor daiteke, eta Einstein-en ekuazioari esker dakigunez, masa-diferentzia energia bihurtzen da.

252. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0079 Fusio-prozesua gerta dadin, nukleo biek daukaten energiak, kargek sorterazitako aldarapen elektrostatikoa gainditzeko modukoa izan behar du, honetarako, oso tenperatura handietara iritsi behar dutelarik (ehundaka milioi gradutakoak).

253. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0041 Sistema osoan lorturiko energia; - Garia, garagarra, arkumeak, esnea, haragia eta abar: 3.398.000 MJ/urte.

254. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0041 Bestalde, sisteman gastatu den energia (84.230 MJ/urte) eta sistemak ekoiztutakoa (3.398.000 MJ/urte) konparatzen baditugu, 40,4 bider handiagoa dela ikusiko dugu.

255. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0041 Dena den, zaldien energia, Fyfieldeko belardi, larre eta soroetatik irteten zen, beraz energia lur-zati batetik bestera transferitu besterik ez zen egiten.

256. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0041 Horregatik, benetako efikazia lehendabizikoa litzateke, hau da, sartzen zena baino 40 bider energia gehiago ateratzen zen horrelako sisteman.

257. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0041 Hektarea bakoitzean lorturiko energia 7.386 MJ zen.

258. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak informatika atlasa 0082 Fabrikazio malguko sistema integratu era hau sartzea oso erosoa da, produktua definitu, diseinatu, fabrikatu eta merkatura eramateko aukera askoz denbora laburragoan ematen bait du, gastu gutxiagorekin (stock-ak ez bait dira handiak) eta soldata, material, energia, ezarkuntza eta bestelakoen probetxu askoz arrazionalagoarekin.

259. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak meteorologia 0018 Eta bien arteko kontrastetik sortzen da, hain zuzen, depresioaren energia.

260. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak meteorologia 0018 Energia elektrikoa sortzeko zentral termikoa bezalakoa da.

261. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak meteorologia 0018 Energia hori haize, euri, ekaitz eta abarren modura agertzen da.

262. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0112 Erreakzio hauek sortzen duten energia emisioaren galerak orekatzeko beste da eta orduan grabitate-kolapsoa geratu egiten da.

263. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0112 Orduan, kolapsoari eusteko energia gehiago behar da eta, beraz, hidrogenoaren fusioak azkarrago gertatu behar du.

264. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0235 Eta beste batzuek, urrutirago joanez, baita energi eta ingurugiroko politikak ere.

265. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0275 Zergatik ihardun energiaren barne-merkatuaz apartatu berezi batean eta ez egin beste horrenbeste politika honen gainerako helburuez?.

266. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0275 Bada, energiaren barne-merkatuaren burutzapena Elkartearen energi politikaren ardatzik behinena delako.

267. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0275 Eta egitez, 1988ez geroztik, energiaren barne-merkaturantz joatea ahalbidetzen duten neurrietan jarrita egon da Batzordearen arreta energi politikaren kontuan.

268. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0275 Batzordearen ustez, energiaren barne-merkatuaren burutzapenak ondoko arlo hauetan ihardutea eskatzen du: Arau eta erregela teknikoen harmonizazioan (adib. petroleozko ekoizkinen zehazpen ezberdinek iragaztegiei ekartzen dizkieten kostu gehigarriak ezaba daitezke zehazpen horiek harmonizatuz).

269. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0094 Erradiazioa Uhin elektromagnetiko zein partikula erako energia igortzea edo garraiatzea.

270. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0094 2) Energia hura bera, energia erradiatzailea ere esaten zaiona.

271. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0135 Nahiz eta gorputz bat, giza gorputza esaterako, nahikoa hotz egon, energia igortzen ari da etengabe.

272. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0194 Baldintza normaletan ehundaka mila urterako aski izango litzatekeen energia, denbora tarte labur batean kanporantz irradiatzen da.

273. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0312 Higitzen ari den gorputz bat abiaduraz edo norabidez aldatzeko, energia eman behar zaio nahitaez eta horri erantzunez gorputzak energiaren zati bat igor dezake kanporantz.

274. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0003 Bere erabilera xedea, bertan Energiaren Eraldakuntzarako Zentroa, Argiteria Publikoaren Maniobra eta Kontrol Koadroa, Ustel-Zuloa eta Dekantazio Putzua kokatzean datza.

275. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1990 0012 39. Artikulua.- Energia Elektrikoaren Hornidura Sarea.

276. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0006 - Energia berri eta berreskuragarriez baliatzeko.

277. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1977 0001 Prozeso politiko hau arazo ekonomikoengatik zailagotu dela sinalatu ondoren, López de Letona honela mintzatu zen: Arlo honetan gure arazoak beste nazio askoren antzekoak dira, hots, inflazio azkarra, kostu eta prezioen gorantzako espiralak eragina, kontu korrientezko pagu balantzaren deficit latza, langabeziaren tasa handia eta munduko prezioen konstelazio berritik datozen problemak, energiaren garestitzeak ekarriak.

278. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak x. amuriza 0001 Jotzen hasitakoan, bildur hori energia bihurtzen omen zaio eta mesedegarri bilakatzen.

279. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dv zabalik 1989 0002 Nekazaritza mota honek emankortasun gutxiago duelakoa ezeztaturik geratu da: Washingtoneko Unibertsitateko Barry Commoner sistema naturalen biologiarako zentruaren zuzendariak egiaztatu du ustiapen biologikoek gutxi gorabehera besteek bezalatsu ekoizten dutela, eta bestalde, pestizida eta energiatan aurrezten dutela.

280. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1990 0002 Osteopatiaren kasuan kontzentrazio handia behar da gorputzaren mugimenduak igartzeko Antzeman, ezagutu, eta honek enerjia asko kentzen dizu.

281. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.r. etxebarria 0001 Mundu guztiko ekologoak nuklear energiaren aurka altxatu dira.

282. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. zapirain 0002 Dato asko eman zituzten baita, Lan Kide Aurrezki Kutxakoek, bai azalera eta biztanleriaz, klimatologi, lan-postu, nekazaritza eta Abelazkuntzaz, arrantza, industri, energi, eraikuntza, turismo, komunikabide eta abarretaz ere.

283. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0002 Zaborren erreketatik, azpi-produktu desberdinak atera badaitezke ere, ohizkoenak bi motakoak izaten dira: energia berreskuratzekoak eta ongarri gisakoak.

284. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0002 Beirak, ostera, gero eta gehiago birziklatzen dira, zeren eta beiratik kaltzina izeneko produktua atera eta produktu honen bidez energia aurreztu bait daiteke.

285. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0003 Adibidez, 1 tona etxeko zabor erretzetik, energia 1100 kWh, ura eta gas purutuak %70 eta hondakinak %30 atera daitezke.

286. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0003 Lehenik, bero moduan produzitutako energia ezin da metatu eta beraz, neguan bero hau erabilgarri izan badaiteke ere, udan bero horren aplikazioa dexentez txikiagoa da.

287. 1991> bizkaiera antzerkia lortuko ote 0273 1. gaztea: Hori ez da birziklatzea, baina energia aurreztea da eta, beraz, ingurugiroa zaintzea, ez da?

288. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 0219 Hobe energia horiek guztiak ikasketetan erabiliko bazenitu!

289. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak lansaila 1993 0093 3. Bost urtez amortizazio askatasuna izango da energi eraginkortasuna hobetzeko, elektrindarra autosorterazteko edo energia berrigarria aprobetxatzeko helburuekin instalazioetan, makinerian eta ekipo ondasunetan egindako inbertsioetarako.


290. 1991> euskara batua ikasliburuak historia eta artea/dbh 00120 - Kanpo-politika espantsionistari dagokionez, Japoniak potentzia inperialista izan nahi zuen eta, horretarako, lurralde berriak behar zituen industrializaziorako behar-beharrezkoak ziren lehengaiak eta energia lortzeko. Horretaz gain, bere lurraldea hedatu behar zuen gero eta handiagoa zen biztanleria bertan kokatzeko.

291. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 Organismoak ez ditu energia lortzeko erabiltzen. Oro har, animaliek ezin sintetiza ditzakete. Beraz, bitamina-premiak dieta egokiaz asetzen dira. Salbuespenak badaude. Animalia gehienak C bitamina sintetizatzeko gai dira, baina gizakia ez.

292. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00165 Lana banatuta dagoelako zereginak ez daude zelula-talde desberdinetan errepikaturik eta energia aurreztu egiten da. Bestetik, zeregin jakin bat egiteko espezializatu diren zelula horiek beren lana espezializatu gabekoek baino askoz ere hobeto burutzen dute. Ondorioz, horrelako organismoak garapen-maila handiagoak lortzen ditu.

293. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00408 Hala ere, asteroide baten barneko zirrikitu-sistema hozten eta desgasifikatzen ari den aminoazidoa sintetizatzeko leku egokia izan daiteke. Horregatik, molekula organikoen sintesiaren hasiera asteroideetan gertatu zela pentsa dezakegu (agian desgasifikatze-prozesuan ari ziren beste gorputz askotan ere bai) eta sintesi hori izaki bizidunak garatu aurretik geldituko zen. Bestela, benetan egoera egokia denbora luzez (2.000 m. u.z) mantenduta zorizko konbinazio eta permutazioen bidez biziaren oinarrizko propietateak (energia mantentzeko ahalmena, erreakzio kimikoak katalizatzeko ahalmena eta autorreplikatzeko ahalmena) lituzkeen izakia gara zitekeen.

294. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00019 Fenomeno batzuk ezin dira zuzenean ikusi. Horixe gertatzen da, adibidez, energiarekin. Horregatik, batzuetan, sortzen dituzten eraginengatik ezagutzen ditugu fenomeno batzuk.

295. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00019 Adibidez, aparatu elektrikoetan gertatzen diren energia elektrikoaren eraldaketak ezagutzeko, aparatuei erreparatu behar diegu martxan daudenean.

296. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00019 3. Energiaren beste eraldaketa batzuk

297. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00019 APARATUA; ENERGIAREN ERALDAKETAK: Energia - energia - bihurtzen da.

298. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Bonbiletan eta kableetan gastatzen dena elektroiek daukaten energia da, eta ez kargak. Zirkuituaren karga (elektroi eta protoi kopurua) berbera da beti.

299. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Sorgailua edo generadorea zirkuituei eransten zaien elementu bat da eroale baten elektroiei behar hainbat energia emateko hauek zirkuituaren mutur batetik bestera lekualda daitezen.

300. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Sorgailuak elektroien energia gehitzen du bere barne enegia gutxitzearen truke.

301. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Energia honen iturria prozesu kimiko bat da, eta hau sorgailua osatzen duten substantzien artean gauzatzen da, honela, substantzia hauek ahitzen direnean, korronte elektrikoa amaitu egiten da.

302. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Zirkuituan zehar lekualdatzen diren elektroiak beren energia utziz doaz zirkuitua osatzen duten elementu desberdinetan (bonbilak, kableak, etab.).

303. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00156 Energiaren kontserbazio legea betetzen denez, hau ez da galtzen, baizik beste energia mota batzuetara transformatzen da: argi-energia, kalorifikoa, zinetikoa, etab.

304. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energiaren ezaugarriak

305. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energian oinarritzen da gurea bezalako gizarte industrializatua. Garrantzizkoak diren zenbait ezaugarri dauzka energiak beronen erabilpena ulertu eta beronen kontsumoa aurreztu ahal izateko.

306. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energia kontserbatu egiten da

307. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Sistema baten energia ez da, ez sortzen, ez desegiten; transformatu bakarrik egiten da. Ezaugarri hau energiaren kontserbazio printzipio gisa ezagutzen da eta jakintzaren zutabeetako bat da.

308. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Esate baterako, malguki konprimatuak beste bat estutu dezake, honek beste hirugarren bat, eta honela bata bestearen segidan. Garraia genezake energia malguki katea batean zehar.

309. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Eguzkiaren energia metatu dugu bero gisa.

310. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Urtegian bildutako ura da energia metatzeko beste modu bat.

311. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Pilaren energia kimikoa energia elektriko bihur daiteke irratia martxan jartzeko.

312. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energia elektrikoa argi eta bero, hau da, argi-energia eta bero-energia bihurtzen da bonbilan.

313. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energia garraiatu, metatu, transformatu edo lana ekoizteko erabiltzen denean, honen zati bat energia kalorifiko bero bihurtu eta galdu egiten da.

314. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Piztutako bonbilan energia elektrikoaren zati txiki bat soilik bihurtzen da argi. Gehiena bero gisa barreiatzen da.

315. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Ziklistak bizikletaren pedalei eragiten dienean, energiaren zati bat bero bihurtzen da marruskadurarengatik. Horregatik, bizikleta ondo koipeztatua eramatea komeni da.

316. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Energia materia bihur daiteke eta materia energia. Eraldaketa honek Einsteinen ekuazio ezagunari jarraitzen dio:

317. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Eguzkiaren argiak bertan sortzen den energia gureganaino garraiatzen du.

318. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Bonbiletan, energia elektrikoa argi eta bero bihurtzen da.

319. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00205 Azkenean, denak erabat degradatu eta bero bihurtzen dira: energia termikoa.

320. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Biomasaren energia

321. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Kontua zera da, azkarren hazten diren espezieak kultibatzea, era intentsiboan, energia edo produktu erregai jakin batzuk lortzeko, adibidez, alkohola, metanola edo olioa. Biogasa ere lor daiteke, konposizioz gas naturalaren antzekoa, hondakin organikoetatik hasita.

322. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Energia hidraulikoa

323. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Nolabaiteko altueran bildutako uraren energia potentziala erabili eta berau turbinen bidez energia elektriko bihurtzean datza kontua. Erraz samarra da ur kantitate handiak biltzea urtegien bidez, horregatik energi iturri segurua eta errentagarria da.

324. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Alde onak: energia garbia eta metatzen erraza da. Ez du hondakinik sortzen.

325. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Erabilpena: energia berriztagarririk erabilienetakoa da geografia malkartsua eta behar hainbat ibai daukaten lurraldeetan, adibidez, gurean.

326. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00221 Zentral hidroelektrikoak energia hidraulikoa elektriko biburtzen du.

327. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 3. Garrantzitsua al da energia termikoa Euskal Herrian?

328. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 Euskal Herrian energia termikoa oso garrantzitsua da. Zentral termikoek ikatza eta petrolioa erabiltzen dituzte elektrizitatea ekoizteko.

329. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 Euskal Herri osoan zehar banaturik daude eta energia elektrikoaren ekoizpen iturri garrantzitsuena dira.

330. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 Euskal Herrian oso garrantzitsua da biomasatik ateratzen den energia. Biomasak egurra eta beste landare hondakin batzuk erabiltzen ditu energia ekoizteko. Energia hau, batez ere, etxebizitzetan erabiltzen da berotasuna eta ur beroa lortzeko.

331. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 - Garrantzitsua al da energia termikoa Euskal Herrian? Zergatik?

332. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 - Zein material erabiltzen dira energia ekoizteko biomasaren bitartez?

333. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 Non edo zertan kontsumitzen da, nagusiki, biomasak ekoizten duen energia osoa?

334. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00083 1. Euskal Herrian energia gehiago kontsumitzen da, ekoizten dena baino. Ia elektrizitate osoa industrietan eta etxebizitzetan kontsumitzen da.

335. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00077 Espezieak moldaera berriak asmatzen jarraitzen dute, beren gunea bilatzearren, ingurunearekin eta gainontzeko espezieekin materia nahiz energia trukatzeko nortasun berezia adierazten dutelarik.

336. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Baina bietako zeinetan xahutuko dute kargek heren energiatik (pilak emandakotik) zati handiagoa? Ala erdibanatu egingo al da energia?

337. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Bonbila desberdinak izanik erresistentzia desberdina izanik, ez dirudi energia erdibanatu egingo denik, baina ikasleek ez dute energi zati handiagoa non utziko den jakiteko modurik.

338. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Orduan, zirkuitua muntatu eta erresistentzia handiagoko bonbilak gehiago argitzen duela ikusi beharko da. Zergatik? Bada, dirudienez, bonbila horretan kargek energia gehiago xahutzen dutelako bestean baino.

339. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Baina hori egiaztatzeko, esan bezala, kargen energia hori, voltajea, definitu behar dugu, eta voltimetroarekin neurtzen ikasi.

340. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Horrek esan nahi du sorgailua dela kargei energia ematen dien elementu bakarra (voltimetroak energia horren balioa neurtzen du), eta besteek kargen energia xahutu egiten dutela (beste era bateko energia bihurtuz).

341. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Beraz, sorgailurik gabe, kargei energia emango dien eta martxan jarriko dituen elementurik gabe, beste elementuetatik ez da kargarik ibiltzen.

342. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Baina sorgailua duen zirkuitu batean daudenean, bai. Orduan sorgailuak martxan jartzen ditu kargak eta energia ematen die, eta kargek energia galtzen dute bonbilan edo erresistentzian (argi-energia eta barne-energia bihurtzen da), eta galdutako energiaren balioa da voltimetroak adierazten duena.

343. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00120 Horrek esan nahi du kabletik pasatzean kargek ez dutela energiarik galtzen.

344. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00141 Irabiatuz gero (zera galde geniezaieke ikasleei, ea erabilitako energia zein motatakoa den) errazago disolbatzen da gatza, eta iragazketaren bidez kortxoa banantzen da.

345. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00081 Gaur eguneko ikerkuntzak erregaiak erabat erretzeko teknika berriak garatzeko bilaketan dihardu, horrela energia ahalik eta ondoen aprobetxatzeko.

346. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00113 Barne-errekuntzako motorea. Makina honek erregaiaren energia termikoa ibilgailua higiarazteko gai den energia mekaniko bihurtzen du.

347. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0031 Edonola ere, ezin uka daiteke Sixtok energia guztiak Erromako hiriaren defentsan eta berreraiketan biltzeko hartu zuen erabakiak emaitza nabariak izan zituela.


348. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0031 - Mekanizazio errazekoak, abiadura handiak erabil daitezkeelarik (altzairuaren kasuan baino energia gutxiago zurgatuz).


349. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Non dago energia?


350. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Energia sortu lezaketen materia guztiei: ikatzari, petrolioari, gas naturalari, butanoari, haizeari, urari, janariei... nola deitzen zaie?


351. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Energia ematen diguten materia gehienak mugatuak dira.


352. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Beste batzuk berriz, urak eta aireak sortzen duten energia adibidez, ez dira bukatzen.


353. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Energia berriztagarria


354. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Energia berriztaezina


355. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Egunetik egunera energia gehiago behar da.


356. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0064 Azkeneko urteotan sortu diren energi berrienak zeintzuk dira?


357. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0087 Erdi Aroko artisautzak energia hidraulikoa zein neurritan erabiltzen zuen ulertzeko, hona hemen datu adierazgarri bat:


358. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0087 Hala ere, energia hidraulikoa ezin zen beti erabili.


359. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0087 Hala, petrolioa erabiltzen hasi zenean, horrekin batera barne-errekuntzako motoreak aurkitu ziren (erregai fosilen energia lurrin-motoreak baino hobeto erabiltzen dutenak); eta geroago hain eztabaidatua den energia nuklearra aurkitu zen.


360. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0132 Beraz, energia ez zaie saretik etorriko, aldean eraman behar dute; hau da, bateriak behar dituzte energia pilatzeko.


361. 1991> euskara batua ikasliburuak kimika/3 0127 Lehen esan dugu metanoa airearen oxigenoarekin erretzen denean, karbono dioxidoa, ura eta energia lortzen direla.


362. 1991> euskara batua ikasliburuak kimika/3 0127 Erretzen den metano gramo bakoitzeko 50.000 J-eko energia lortzen da (errekuntza beroa 50 KJ/g).


363. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/3 0047 Eztia janari sanoa da eta energia handi eskaintzen du.


364. 1991> euskara batua ikasliburuak erreologia 0018 (...) originala maila batean gogoratzeko, bira halaber, liskatsua da energia xahutzen duelako eta memoria azkar galtzen duelako.


365. 1991> euskara batua ikasliburuak erreologia 0165 Izan ere, Buecheren teorian sakonduz, esfera molekularra malguki/bola segmentuez osatuta bezala kontsideratzen da (ikus 10.4 irudia) eta sistema honek xahutzen duen energia aztertzerakoan lasaikuntza-denbora agertzen da, bere balioa hau delarik:


366. 1991> euskara batua ikasliburuak erreologia 0165 Hau da, molekula disolbatzailean murgilduta dago eta bere higidurak aztertzen ditugu, xahutzen duen energia liskatasunarekin erlazionatzen dugularik.


367. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0010 Bertatik elikagaiak zurrupatuko dira eta honela energia eskuratu.


368. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 A. ZER DA ENERGIA


369. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 1. Energia


370. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 Energia, materiaren edo gauzen propietateak aldatzea edo transformatzea posible egiten duen guztia da.


371. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 Haseran gizakiak, naturak zuzenean ematen zion energia erabili zuen.


372. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0186 Gizakiak uraren energia erabili du nekazaritzarako.


373. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Energia eta energi iturriak


374. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Edozein lan egiteko energia behar da.


375. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Energi era eta energia lortzeko iturri asko daude.


376. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Eguzkiaren, ikatzaren eta petrolioaren energia termikoa erabiltzen dugu.


377. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Haizearen, ibaien edo itsasoaren mugimenduaren energia mekanikoa ere erabiltzen dugu.


378. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Adibidez: janariek ematen diguten energia energia mekaniko bihurtzen dugu eta uraren mugimenduaren energia mekanikoa energia elektriko bihurtzen da zentraletan.


379. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Makinek energia behar dute jarduteko.


380. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0107 Erabiltzen dugun energia garestia da eta askotan berriztatu ezineko iturrietatik dator; ondorioz energia aurreztu beharra dago.


381. 1991> euskara batua ikasliburuak metalurfisi 0217 Altzairu gehienetan Ms-ren balioa giro-tenperaturaren gainetik egon denez, karbonoaren difusioa nahikoa izaten da energia txikiko puntuetan (dislokazio ala hutsuneetan adibidez) elementu horren segregazioa izateko (mekanismo hauek erresistibitate elektrikoaren aldaketen bidez aztertzen dira [6.1]).


382. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0461 Energiaren garraioa norantza bakarrekoa da eta ez ziklikoa.


383. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0461 Beste parte bat, eta eguzkitiko energia dela medio, lurrindu egiten da atmosferara bueltatuz, baina lurrinketa hau landareen transpirazioarekin batera gertatzen da.


384. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0108 Energia

385. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0108 Seguraski zaila egingo zitzaizun aurreko jardueretako galdera guztiei erantzutea eta energia hitza definitzea.

386. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0108 Hasteko, irakur ezazu arreta handiz ondoren datorkizuna eta ea energia hitzaren esanahia zerbait argiago ikusten duzun.

387. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0108 Baina aldaketa horien guztien motorea edo eragilea energia izan dugu.

388. 1991> euskara batua ikasliburuak baietz ba! 0092 Orratzak sartzen dituzte gorputzaren atal batzuetan energia orekatzeko, ekilibratzeko.

389. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 5. Energia

390. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Zure ingurura behatzen duzunean berehala konturatuko zara makina guztiak eta zuk zeuk ere mugitzeko edo funtzionatzeko energia behar duzuela.

391. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Batzuetan gizaki eta animalien giharren indarra da lan bat burutzeko erabiltzen den energia bakarra.

392. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Baina naturan funtzionatzen duen guztiak energia behar du.

393. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Energiaz hitz egiten ari garenean, ekintzak ikusten dizkiogun zerbaitez hitz egiten ari gara.

394. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Energia hidraulikoa

395. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Energia elektrikoa

396. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Giharren energia

397. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/6 0107 Energia eolikoa

398. 1991> euskara batua ikasliburuak txepetx/6 0125 Energia mekanikoa transformatzeko makina mota desberdin ugari dago.

399. 1991> euskara batua ikasliburuak txepetx/6 0125 1 Esazu honako makinetatik zeintzuk transformatzen duten jasotzen duten energia, energia hori erabilgarriagoa gerta dadin:

400. 1991> euskara batua ikasliburuak oinelektr/bbb 0007 Prozedura desberdinak erabiliz alternadore handi batzuk birarazten dira, hauetan indukzio elektromagnetikoaren bidez higiduraren energia mekanikoa tentsio elektriko bihurtuz.

401. 1991> euskara batua ikasliburuak oinelektr/bbb 0007 Energia elektrikoa eta bero-energia honako formulaz erlazionatzen dira:

402. 1991> euskara batua ikasliburuak oinelektr/bbb 0007 E = Energia elektrikoa (W.s)

403. 1991> euskara batua ikasliburuak m.e. ituarte 0082 Hari hauek bere urdailera heltzen direnean, honek, energia jaso eta bere oinetara bidaltzen du.

404. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0107 Bestalde, ikatz-produkzioa handia da eta zentral termoelektrikoetan erretzen da energia elektrikoa sortzeko.

405. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0214 Energia

406. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0214 Gure organoek funtziona dezaten energia behar dugu.

407. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0214 Arnastutako oxigenoari esker energia sortzen da.

408. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0214 Energiaren ekoizpenak beste elementu bat sortzen du: karbono dioxidoa.

409. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 1. Nola higitzen dira gorputzak? / 2. Zein da higiduraren kausa? / 3. Energia eta aldaketak / 4. Maila: Teoria zientifikoek natura ulertzen laguntzen digute.

410. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00153 Izaki autotfofo gehienek gai sinple edo inorganikoak (karbono dioxidoa, ura eta gatz mineralak) gai konplexu edo organiko bihurtzen dituzte, hala nola gluzidoak, lipidoak eta proteinak, fotosintesiaren; bitartez, hau da, Eguzkiaren energia erabiliz.

411. 1991> euskara batua ikasliburuak elektroteknia 00105 Berez zurgatzen ez den potentzia izan arren (ziklo-laurden batean jasotakoa hurrengoan itzultzen du), sarean sortarazten duen korronte-hazkundeak, energia elektrikoa sortzen eta banatzen duen enpresaren kostuak igoarazi egiten ditu.

412. 1991> euskara batua ikasliburuak elektroteknia 00105 Potentzi faktore ona edukiz gero, beraz, etekin handiagoa aterako zaio ordainduriko energiari.

413. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00091 Energia berriztagarrien historia

414. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00091 Egia esan, Eguzkia energi iturri oparoa da, eguzkiaren erradiazioa eraldatuz gero energia nuklear kantitate ikaragarria lortzen baita.

415. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00104 Haizearen energia, gaur egun, energia elektrikoa ekoizteko jasotzen da parke eoliko modernoetan; halakoak daude, esaterako, Tarifa (Cádiz), Nafarroan eta Galizian.

416. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00104 Haizearen energia horri probetxu ateratzeko oinarrizko operadorea turbina eolikoa dugu, aurretiko gisa haize-errotaren hegal gurutzatuak dituena.

417. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00104 Haizearen sensoreei esker, helizeen higidura kontrolatu ahal izaten da, haizearen nolakotasunaren arabera, energiaren ekoizpena ahalik eta handiena izan dadin.

418. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00066 - Azkenik, Lurrak sistema autougalkorrak ditu, planetako ingurune guztietara egokituta, eta energia aurkitzen diren ingurunetik hartzen dutenak.

419. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00066 Energia hau dinamika atmosferikoaren erantzulea da.

420. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00218 Arnasketa aerobioa materia organikoaren katabolismo osoa da oxigenoa dagoenean eta C02, H20 eta energia ematen du.

421. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00218 Zelulek gluzidoak eta lipidoak erabiltzen dituzte batez ere, hau da molekula energetiko nagusiak, haiek deskonposatzeko eta energia lortzeko.

422. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00218 C6H12O6 + 6 O2 glukosa; 6 CO2 + 6 H2O + energia

423. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00269 glukosa, energia, trukerako azala

424. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0031 Malgukiek energia potentziala gordetzea dute helburutzat, beraiengan elastikoaldian eragiten den deformazio-lana dela bide.


425. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0031 Energia hori, malgukiek hasierako formara itzultzean edo deformazioa deuseztean ematen dute berriz.


426. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0035 Beraz, funtsean ardatz eragile malguek energia transmititzen dute (potentzia-txikiak) eta lanaldian makurtzeko ahalmena dute.


427. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0035 Energiaren transmititzaile den ardatz eragilea altzairuzko (a) alanbre-geruzaz osaturik dago, bata bestean karabilkaturik (4.2. irudia) eta aurkako norantzaz kurbatzeko malgutasuna du.


428. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. landa 0032 Baina tira, esaten ari nintzen bezala, Idoiak kiroletan sartzen ditu bere energia guztiak eta ez berriketaldietan.

429. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0149 Orduan ekin dezagun berehala! esan zuen Txokoloskik energiaz.

430. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. agirre 0030 Etxe hartaraino eraman gintuzten energia haiek, bibrazio berri haiek, segi aurrera hura baino ez.

431. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0026 SUSTANTZIA BIHURTURIKO ENERGIA KOSMIKOA DA, GURE JANARIA DA


432. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00003 Ospe handia du Euskal Herrian, eta aspaldidanik, burdinaren industriak. Lehenik, mendian meatze txikien eta ikaztobien inguruan egoten ziren agorrolak izan ziren. Ondoren, Somorrostro inguruko enkarterrietako meatze garrantzitsuek zearrolak eta gabiak hornitu zituzten. Antzinako burdinola hauek ibaien inguruan kokatzen zituzten Erdi Aroan ere, horrela, labeko sutegi-hauspoak mugiarazteko eta burdina lantzeko mailu eskergak altxatzeko gauza zen energia hidraulikoa aprobetxatzen zuten.

433. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. mungia 00024 Gaur egun, IKERLAN ikertegi aditua da Mekatronikan (mekanika, elektronika eta informatikako teknologien konbinazio edo bateratzeari Mekatronika izena eman zioten Japonian), eta hiru sail operatibotan banaturik dago: Elektronika eta Sistemak, Diseinu eta Produkzioko Teknologiak eta Energia. Horrezaz gain, enpresa guztietan bezala, IKERLANeko zerbitzu-atalak daude: marketing-a, giza baliabideak, etab.

434. 1991> euskara batua saiakera-liburuak erlijioak munduan 00068 Budismoak gizabanakoa energia fisikoen eta mentalen konbinaketa bezala ikusten du, atergabean aldatzen ari den konbinaketa bezala. Bost dira skandha edo energia hauen osagaiak: materia, sentsazioak, pertzepzioak, adimen-formazioak eta kontzientzia.

435. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00097 3 unitatearen materialak energi baxuko ingurune kontinentalean metatu ziren (lutita gorriak), kostaldeko aintzira edo sakonera gutxiko ingurune itsastar mugatuetan eratu ziren igeltso eta beste zenbait ebaporiten tartekatuekin.

436. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00033 1. 25ampdeg;C-tako baldintza standardetan ur likidoaren formazio-erreakzioaren entalpia-aldaketa -68,3 Kcal/mol da, eta Gibbs-en energia askearen aldaketa -236,25 KJ/mol. Formazio-erreakzioa idatzi eta tenperatura berean entropia-aldaketa determinatu, prozesuaren espontaneitatea eztabaidatuz.

437. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00033 1. Demagun bi elementu, batak du, eta bestean, energia handien duen elektroiaren konfigurazioa da. Elementuok Klasifikazio Periodikoan dituzten tokiak eta balentzia probableenak adierazi, eta halaber zeinek duen ionizazio-potentzial handiena eta zeinek erradio atomiko handiena.

438. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00083 - Hund-en printzipioak edo eta Multiplizitate Maximoaren Printzipioak zera adierazen du: Energia baxuko orbitalak existitzen diren artean, elektroiak desparekatuak mantenduko dira (edo ez-pareak edo ez-parekatuak).

439. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00083 - Eraikitze Progresiboaren Printzipioak (edo eta Aufbau molekularra ere deitzen dena), zera adierazten du, elektroiak orbitalak betetzen doaz energiaren ordena hazkorraren arabera (ordenamendu-kriterioa n + 1 batura minimoa izan behar duela delarik, zenbaki kuantiko nagusia, n, huts hutsean baino).

440. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00083 , eta kasu honetan elektroi guztiak ez dira denak energia minimoko mailan sartzen, zeren bestela Pauli-ren esklusio printzipioa ez baitzitekeen beteko. Aldiz, elektroiak Eraikuntza Progresiboaren printzipioa segituz sartzen dira, hots, elektroiak energia baxueneko orbitaletan sartuz doaz, eta energia baxuko orbital bat beteta dagoenean, eta orduan bakarrik, elektroiek energia altuagoko orbital bat betetzera doaz.

441. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00083 Bukatzeko, elektroiak orbital hauetan sartzen dira desparekatuta mantenduz, eta orbital guztiak erdibeteta daudenean, eta orduan bakarrik, hasten dira parekatzen. Elektroien parekatze-prozedura honek, elektroiak espazioan elkarren hurbil egotea suposatzen du (zehazkiago, distribuzio elektronikoko funtzioak), eta horrek sistemaren energiaren gehikuntza bat darakar, elektroien elkarruxatze elektrostatikoa dela eta.

442. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00062 Burukoak ez du altuegia egon behar; lumazko kojinak egokienak dira atseden ona izateko. Ohearen norabidea funtsezkoa izan daiteke. Gizakia iman bat baldin bada, bere atsedenean lurreko jario energitikoaren norabide berean egon beharko du. Energia hori iparretik hegora doa, oheak norabide horretan egon beharko du beraz.

443. 1991> euskara batua saiakera-liburuak koalizio-akordioa 00021 - Aurreko legegintzaldian onartu zen eta kanpoarekiko menpekotasuna murriztuz bertako produkzioa gehitzeko helburua duen Energia Planaren norabideen araberako energia-politika garatzea. Horrela, energia-dibertsifikazioa eta energia garbi eta berriztagarrien erabilera sustatuko da.

444. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ospitalestat 1996 00017 Erresonantzia magnetikoko gelak. Diagnostikoak egiteko erabiltzen diren eremu magnetikoz eta erradio-maiztasuneko energiaz hornitutako instalazioak.

445. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00185 6-7.22. problema. Banaketa kubikoa koordenatu esferikoetan ematen da eta dagokion energia potentziala kalkulatu behar da:

446. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00353 Teoria honek desplazamendu-korrontea aurrikusi eta deduzitu zuen; baita argiaren abiaduran energia hedatzen duten uhin elektromagnetikoak ere.

447. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00405 Energia elektrikoaren produkzioa, bai dinamoen bidez, bai alternadoreen bidez, indukzio elektromagnetikoaren oinarrizko printzipiotan oinarritzen da.

448. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euestat 1997-98 00349 Energia elektrikoa

449. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euestat 1997-98 00349 Tentsio baxua: 220 volt baino gutxiagoko tentsio batean hornitutako energia, batez ere erabilera ez-industrialetan kontsumitzen dena.

450. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euestat 1997-98 00349 Tentsio altua: 3 Kv-tik 380 Kv-ra bitarteko tentsioan hornitutako energia, erabilera industrialetan erabiltzen dena.

451. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nortasunaren psikologia 00215 Jung saiatu zen Freud-en terminoaren adiera zabaltzen, eta bulkada sexuala bakarrik errepresentatu ordez, energia mental osoa bil zezan.

452. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00266 Hauen arabera, Eguzkiaren eta izarren barneko ikaragarrizko tenperaturetan, elementuen arteko zuzeneko bilakaera dago; baita materia energia zuzenean bihurtzea ere.

453. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00266 Beraz, sistema isolatuaren energia (haiek unibertsoa horrelakoa zela onartzen zuten) etengabe bero bihurtzen eta uniformeki hedatzen da, lan erabilgarriaren iturri gisa desagertzeko.

454. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 00266 Horregatik, energiaren endekatze hori zela eta, unibertsoa, azkenean, gelditu eta bizi-mota oro hil egingo litzateke.

455. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak fraktografia 00055 Tenperatura baxuetan, (5) adierazpenean azaltzen den energiaren balioa nahikoa txikia da.

456. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak fraktografia 00055 Haren balioa 5 J/m2-koa izaten da eta bereziki, gainazal berria sortzeko behar den energia da.

457. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak fraktografia 00055 Ondorioz, bi osagai desberdinez osatura dagoela kontutan hartu behar da, hots, gainazal-energiaz eta energia plastikoaz.

458. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. rekalde 00103 Alde bateko eta besteko indarrek aurrera egitea hartu zuten helburutzat, eta 40 urtean bizi izandako samintasuna, zuzengabekeria, zapalkuntza, indarkeria eta oinazeak energia baikor bihurtu zituzten, eta energia hori izan zen demokraziaren bidea egiteko motorra.

459. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak s. mendarte 00010 Elika-sareen eta energi-jarioen arabera, bizidun fotosintetizatzaile autotrofoak eguzkitiko energia erabiliz eta karbono dioixidotik eta gai inorganikoetatik abiatuta gai dira mantenugai organikoak sintetizatzeko.

460. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak s. mendarte 00010 Bizidun horien artean herbiboroak daude: landare fotosintetizatzaileak jaten dituzte eta horien bitartez beharreko energia lortzen dute.

461. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. barandiaran 0013 Metodo honen oinarria oso sinplea da; X izpi hauen uhin-luzera atomoen arteko distantziaren neurrikoa bait da ( IA, X izpien energia hamar keV ordenakoa izanik).


462. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. barandiaran 0016 Azken kasu honetan, neutroien energia/momentua erlazioak kitzikaduren sakabanaketa-kurba osoa, q guztietarako, onartzen du, hots, espektroskopia optikoan ageri den trantsizioetarako onarpen soila, neutroiekin ez da gertatzen.


463. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eustat 1993 0015 - 1. Dibisioa: Energia eta ura.


464. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1995 0071 Beraz, 4.34. irudiko energi balioak energiaren goi-mugaren estimaziotzat har daitezke, hau da .

465. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kirolentrenamendua 0063 (...) ATP horren beste zati bat, deskonposatu ondoren, zatiketa horretatik askatutako energiaren bidez, PC berriak sintetizatzeko erabiliko dira.

466. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0014 Jakina denez, uhinek energia (eta momentu lineala) transmititzen dute, sortuak izan diren iturritik beraien hedapenean iristen diren puntu guztietara.

467. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0014 Hala nola, uharka batetan harri bat botatzean sortzen dugun uhinak daraman energiak nahikoa distantziara dagoen egur zati bat uhinarekin batera higiaraz dezake, gorantz eta beheranzko higidura harmonikoa eginaraziz.

468. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0014 Bakarrik ur-tantak beraiek zeuden oreka-posizioaren inguruan gora eta behera higi daitezen beharrezko energia transmititu du.

469. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0014 Uhin elektromagnetikoen kasuan energiaren transmisioa elkarrekin hedatzen diren eremu elektriko eta eremu magnetiko aldakorren bidez

470. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0050 ikasi dugu hidrogenoak, oxigenoarekin konbinatuta, gai berria era dezakeela (Hsub2O); baina ura duen tutu bati energia elektrikoa gehitzen badiogu, (...)

471. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 (...) maila-aldaketari dagokion energia potentziala; jaurtitako produktuen abiaduraren eta masaren araberakoa den energia zinetikoa; laba, gas eta partikula solidoetan dagoen beroa barne hartzen duen energia termikoa; energia sismikoa eta aire-masetakoa, hauek lurraren desplazamenduaren magnitudeak eta airearen presio-aldaketak zehazten dituztelarik.

472. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 Kilometro kubiko bat magma urtu (zeina solidotutakoan errauts bihurtzen baita) sakabanatzeko behar den energia guztira, partikulen tamaina milimetro-ehunenetakoa denean gutxi gora-behera 1,85.10ampsup15; Jamp-koa da (E. K. Marjini-en arabera).

473. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 Errautsak sortzeko sumendiaren energia termikoaren milarena besterik ez da erabiltzen.

474. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 1956.go martxoaren 30ean Bezimianni sumendian izandako eztandak, erupzio katastrofiko batean askatutako energia kalkulatzeko bide ematen du.

475. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 Erupzio hartan eztanda-uhinaren energia 3.10ampsup22; ergekoa izan zen, energia zinetikoa 1,2.10ampsup24; ergekoa eta termikoa 3,8.10ampsup25; ergekoa, hasierako abiadura 360tik 500 m/s-rainokoa izan zelarik.

476. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 Erupzioaren intentsitatea adierazteko beste magnitude bat kalkulatzea proposatu zen: erupzioan askatutako energia bonba atomiko baliokideez adieraztea, hau da, energia hori lortzeko zenbat bonba atomikok lehertu behar zuten adieraztea.

477. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atlantida 0138 Bonba atomiko baten energia 8,4.10ampsup14; J-koa dela onartzen da.

478. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00009 Berez, analisi-mota hau egoki samar gertatzen da, zeren organismo baten arrakastarako lehenengo baldintza biomasa propio bihur daitekeen energia lortzeko ahalmena baita.

479. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00009 Lan honen helburuak kontutan hartuta, ekuazio hori hurrengo moduan adieraz daiteke: Pg+Pr=CxAE-U-(Rm+Rr) non Pg delakoa hazkunde edo ekoizpen somatikoa, Pr ugal materialaren ekoizpena, C energi kontsumoa, AE zurgapen etekina, U hondar nitrogenatu modura gertatzen diren energi galerak, Rm metabolismo basalari dagokion bero-disipazioa eta Rr, elikapena, liseriketa, mugimendua, hazkunde eta abarreko prozesuei dagokien eta bero modura galtzen den energia baita.

480. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00009 C x AE biderkaketa zurgaturiko energia da (A), eta Pg + Pr batuketari, (Scope for Growth ingelesezko adierazpenatik hartuta) SFG terminoa ere esleitu zaio: osagai fisiologikoen bidez neurturiko ekoizpen indibiduala (Bayne ampamp; Newell, 1983).

481. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00018 Lehen esan denez, gametoen ekoizpena lorturiko energia osoaren frakzioa da.

482. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00018 Ikus daitekeenez, termino biek balio berdinak hartzen dituzte tamaina jakin batean; beraz, tamaina horretako animaliek ugalkuntzarako erabiltzen dute lorturiko energia osoa.

483. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0033 Eskualde hau, energia hidroelektrikoaren eta baliabide mineralen, nahiz basoen kokaleku garrantzitsua da (ikatz eta burdinarena nagusiki), kontinenteko gune industrial nagusiaren oinarrizko beharrizanak betez.


484. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0089 Einstein-ek, bere erlatibitatearen teoriarekin, materiaren eta energiaren artean halako muga jakinik ez dagoela egiaztatu zuen; baieztapen honetatik aurrera beste zenbait atomo-eredu ere landu eta aurkeztu dira.


485. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0093 Bere eraginez lortzen dugu ahalaren edo energiaren ideia eta ziur gaude gu eta beste izaki adimendun guztiak ahal horren jabe garela.


486. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0093 Eragin hau, hauteman dezakegunez, beste guztiak bezala, esperientziaz bakarrik ezagun daitekeen gertaera da eta inoiz aurrikus ez daitekeena, efektuari lotu eta bata bestearen ondorio nahitaezko egingo duen kausan ageri den ezein energia eta indarren bitartez.


487. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0093 Baina hori nola gerta daitekeen berbertan jakile izatetik, nahimenak haren bidez hain eragiketa harrigarria burutzen duen energiatik hain urrun gaude, ezen ikerketarik erneenari ihes egingo baitio.


488. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jugoslavia 0036 Ekonomikoki atzeratua izanik energia elektrikoaren eta lehengaien ekoizle zen Serbiak, Hegoalde pobrea Iparralde oparoaren kontra bultzatu nahi zuen...


489. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. barrena 0008 Birziklatzea, ura eta energia aurreztea, eta kotxea gutxiagotan erabiltzea, lan xinpleak dira eta, argi dago, onuragarriak Lurrarentzat.


490. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. barrena 0060 Energia asko kontsumitzen dute eta horregatik etengabe egon behar dute jaten.


491. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. barrena 0111 - Filtroa zikintzen bada, zure berogailuak nekezago egingo du lan, eta energia gehiago gastatuko du zuri beroa emateko.


492. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0039 Gogoratu garai hartan energia atomikoa ez zela ezagutzen.


493. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0199 Orain dela urte gutxi inork ez zuen sinesten 4.000 metroko sakoneretan bizia egon zitekeenik, hara Eguzkiaren energiak heltzerik ez duelako eta, beraz, fotosintesirik ez dagoelako.


494. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0027 Berehala jatorrizko hodeiko hidrogenoa fusionatzen hasi zen, helioa sortuz eta guztiz energia handia askatuz.


495. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0062 Bata denbora da eta bestea energia.


496. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0062 Untzi bat argiaren abiaduraraino azeleratzeko, energia infinitua behar da.


497. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0062 Beraz, bidaia horiek egiteko nahikoa teknologia lorturik bagenu ere, Unibertso osoan bidaia burutzeko nahikoa energiarik ez legoke.


498. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ovniak 0074 IRRATI-MAIZTASUN. Espektro elektromagnetikoan enerjia bajuko uhinek irrati-zonaldea betetzen dute.


499. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0138 Energiaren iraupenaren printzipioak, prozesu horietan aplikatuta, Termodinarnikaren Lehen Printzipioa adieraztera eramango gaitu.


500. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0138 Sistema baten eta kanpoaldearen artean energiaren transferentziaren aurkezpen fenomenologikoa neurri batzuen bidez egin daiteke laborategian, prozesu kimiko desberdinen energi aldaketatan.


501. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0005 Fisikaren gaiak indarrak dira gehienbat, hauek baitira materiaren egituraren eta aldaketen arduradunak; era berean, energia eta hau sortzen duten kausak aztertzen ditu.


502. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0005 Einstein izan zen bi zientzien sintesia egin zuena, E = m . c2 ekuazioaren bidez, materia eta energia errealitate berberaren bi aspektu direla erakutsiz.


503. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Beroa energia iragankor gisa


504. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Energiak sistema batzuetan eraldaketak sortzen ditu, eta aldaketa horiek neurtuz sistema batetik bestera zenbat energia igaro den kalkula dezakegu.


505. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Sistema batek bere ingurunetik energia hartu edo eman ditzakeen bi era bakarrak beroa eta lana dira.


506. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Beroa higiduran dagoen energia bat da, eta bere igorketarako nahitaezko da bero trukaketa tenperatura ezberdinetara dauden bi sistemaren artean gauzatzea.


507. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Horrexegatik beroa iragaitzeko energia gisa definitzen da.


508. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Geroago, Joulek, beroa energi mota bat zela ezarri zuen eta tenperatura energia horren kanpoko agerpidea.


509. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Aurreko atalean, tenperatura, energia kalorifikoak daukan intentsitate faktore gisa definitu dugu.


510. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 Beraz, tenperatura konstantean gertatzen den prozesu itzulgarrietan Helmholtz-en energia asakearen aldaketa sistemak egiten duen lan itzulgarria izango da, baina zeinua aldatuta.


511. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 13.2.- Gibbs-en energia askea


512. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 Entropiatik abiatuz lortzen den bigarren funtzioa Gibbs-en energia askea da.


513. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 Normalean energia askea soilik deritzona, eta batzutan entalpia askea.


514. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 Edo Helmholtz-en energia askearen funtzioan ere jar daiteke:


515. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0172 Gibbs-en energia askeari esanahiren bat edo aurkitu nahian azter dezagun tenperatura eta presio konstantean gertatzen den prozesua.


516. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0322 Aurreko adierazpenetan ikus daitekeenez, osziladore harmonikoaren periodoa anplitudearekiko independentea da (energiarekiko ere).


517. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0440 Pendulu bikoitzaren adibidea berriro erabiliz, energia potentzialaren (15-48) ekuazioa eta energia zinetikoaren (15-52) ekuazioak kontutan badauzkagu, V eta T tentsoreak ondokoak izango dira:


518. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Lana eta energia


519. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Ikusiko dugunez, bulkada momentu linealarekin lotuta dago eta lana energiarekin.


520. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Energia zinetikoa eta potentziala definituz, sistemen eboluzioan hain garrantzizkoa den energia mekanikoaren kontserbazioaren printzipioa azalduko dugu.


521. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Bukatzeko, indar ez-kontserbakorren aipamena egin eta sistema baten oreka-posizioak energia potentzialaren izaerarekin duen lotura aztertuko dugu.


522. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0250 11.18. irudia. a) Energia negatiboari dagokion eskema. b) E energia negatiboari dagokion orbita eliptikoa.


523. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0250 11.19. irudia. Energia minimoari higidura zirkularra dagokio (r=r1).


524. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 Bistan dagoenez, azken hau masa-unitateko energiaren ekuazioa da.


525. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 Honelatan, ba, korronte-lerro bereko bi puntu kontsideratuz (13.22. irudia), honelaxe aplikatuko da energiaren ekuazioa (fluido konprimaezinen kasuan, noski):


526. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 13.22. irudia. Korronte-lerro bereko bi puntuen kasuan energiaren kontserbazioa aplikatuko dugu.


527. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 13.9. ENERGIAREN EKUAZIOAREN OROKORPENA


528. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 Horregatik zenbait zuzenketa egin behar izaten dira energiaren ekuazioan, korronte errealak kontsideratzean.


529. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0294 Lehenengo zuzenketa energia zinetikoa adierazten duen gaiari buruzkoa da.


530. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0340 - abiaduraren anplitudea maximoa denean, osziladorearen energia zinetikoa ere maximoa da;


531. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 Egin dezagun energiaren balantzea.


532. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 - Hargailua, energiari dagokionez, elementu pasiboa da nolabait esateko, hots, hartu egiten du.


533. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 Baina hartzen duen energia bi eratara gastatzen du: barne-erresistenzian galera dago denbora-unitateko eta, bestetik, bestetik potentzia beste energi mota bilakatzen du.


534. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 Denetara, energiaren kontserbazioaren arauera, .


535. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 Beraz, delakoa beste zerbait bilakatzen den potentzia da, motore elektrikoen kasuan, adibidez, energia mekaniko bihurtzen dena.


536. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0430 Bestalde, indar kontraelektroeragileari buruz, aurreko atalean indar elektroeragileaz eginiko oharren antzerakoak egin ditzakegu, alegia, ez dela indarra, hargailuan beroaz gain, karga-unitateko kontsumitzen den energia baizik, eta bestetik, voltatan neurtu arren, ez dela potentzial-diferentziarekin nahastu behar.


537. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0019 Hasierako futurismo italiarraren ustekabeko energiaz bultzaturiko kanpoko futurismoak nazioarteko mailan 20ko hamarkadan praktikan desagertu zirela egia bada ere (...).


538. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mundua 1993 0040 Energia-plangintza gizonek, energia aurreztea adibidez, etxeen isolamendu zein fluorargi konpaktoen bidez maiz zentral elektriko gehiago eraikitzea baino merkeago dela idoro dute; hala, ur plangintzagileak ere konturatzen ari dira, urarekiko neurri eraginkor sorta batek aurrezki iraunkorrak ekar ditzakeela eta ondorioz, uresi zein urbiltegi, lurpeko putzu nahiz trataketa zentral berri eta garestien beharra kentzen edo zokoratzen ari dira.


539. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mundua 1993 0119 2.000 milioi pertsona daude biomasaren menpe energiaz hornitzeko, nahiz eta beraien energia kontsumo osoa nahiko txikia izan.


540. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mundua 1993 0197 Estatu Batuen eta Kanadaren arteko akordioak, adibidez, energia berriztagarri nola eraginkortasunerako subentzioak debekatzen ditu.


541. 1991> euskara batua saiakera-liburuak psikolsoz 0306 E.b. Hinde-k (1960;1987;1988) planteiatu izan du, Enerjia Psikologikoa (Arousal edo Aktibazioa) eta Enerjia Fisikoa, eredu hidrauliko honetan nahazten direla, lehenengoa egitura hipotetikoa izanik bigarrena erreala bait da.


542. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0078 Beren argi eta tenperatura artifizial, beren garraio-bide bertikal eta horizontalak (igogailu, eskailera mekaniko, metro, etab.) direla eta, mikroingurune horiek energi eta baliabide-gastu handien iturri dira.


543. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0221 IAEA (i-a-e-a). Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentzia.


544. 1991> euskara batua saiakera-liburuak estilib 0263 energia (ez enerjia).


545. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0323 1. (Fis.) Edozein sistematan ematen eta hartzen den energiaren arteko erlazioa (1 baino txikiagoa izaten da.)


546. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ekaia 1995 0056 Horietariko batzuk nahikoa arruntak dira eta haien produkzioan, maila teknologiko egokia edukitzea baino garrantzitsuagoa da burdin-meategiak izatea eta energia edo laneskuak merkeak izatea.

547. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ekaia 1995 0061 Oso tenperatura baxuetan, altzairuen haustura oso energia txikia zurgatuz gertatzen da, eta ondorioz, egoera horretan altzairuaren portaera guztiz hauskorra izaten da.

548. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1998 00007 Landuko diren arloak era askotakoak izango dira: kontsumoa, energia alternatiboak, munduaren egoera, ingurugiro heziketa...

549. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1999 00002 Elgeako Parke Eolikoa egiteko lanei uztailean ekin zien Eolicas de Euskadik Energiaren Euskal Erakundeak eta Iberdrolak osatutako enpresa.

550. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1996 0003 Gure elkarbizitzan oinarri horiek sendotzea benetan lortzen badugu, energia ugari geratuko da aske beste giza eskubide batzuk zabaldu eta sakontzen jarduteko, sozialak eta ekonomikoak, bai hirugarren belaunaldikoak deritzenak ere, elkartasunean oinarrituak.

551. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2787 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

552. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2788 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

553. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2789 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

554. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2791 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

555. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2792 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

556. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2794 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

557. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2795 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

558. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2796 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

559. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2798 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

560. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1996 2798 Erabaki honen aurka errekurtso arrunta aurkez dakioke Industri, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Industri, Energi eta Meategien Administraziorako zuzendariari.

561. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8679 1. Lokal independiente orok, ur hornidurarako sarea hondakin urak (ur beltzak eta industrialak) biltzeko sarea, eraikineko saneamendu sare orokorrerako hartune partikularrez hornitua, energia elektrikoz hornitzeko sarea eta telefono sarea eduki beharko du, bai eta bertan burutuko diren iharduera konkretuei aplikagarri zaien Araudiak galda ditzakeen zerbitzu instalazioak ere.


562. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8679 Ur, saneamendu edo energia sarearekiko edo ke kanporaketarako sarearekiko kokaera dela-eta, beharrezko konexioa jabe desberdinen beste lokal batzu zeharkatu gabe ezin burutu duten lokalen jabeek, hirigintza eskubideen egikaritza osoa eragotziko ez duten trazadura eta baldintzetan eta sortutako kalte eta molestien zenbatekoa ordainduz egin ahal izango dute.


563. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8682 5. Energia elektrikoaren hornidura.


564. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6049 INDUSTRIA ETA ENERGIA SAILA


565. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6049 San Vicente kaleko 8an dagoen Albia Etxea Iean, 15. solairuan, 48001 Bilbaon, egoitza duen Euskadiko Gas-Baltzuak eskatuz Industria eta Energia Saileko Lurralde Ordezkaritza honetan izapidetutako espedientea ikusi ondoren; espediente horretan, Posición de Arrieta-Instalaciones Auxiliares izeneko proiektuari dagozkion instalazioak Arrietako udalerrian eraikitzeko baimena eskatzen da.


566. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6050 Erabaki honen aurka gorajotze errekurtsoa sartu ahal izango da Eusko Jaurlaritzako Industria eta Energia Saileko Industri Administrazioko Zuzendari An. T. Argiaren aurrean, jasotzen diren egunetik kontatzen hasi eta hamabost eguneko epearen barruan.


567. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6051 48001 - Bilbaoko San Vicente kaleko 8an, Albia Eraikuntza I, 15. solairuan egoitza duen Euskadiko Gas Baltzua, A.B.ren eskariz, Industri Erabilpenetarako Gas Naturala Banatzeko Arrigorriaga-Santurtzi izeneko Gasoditik hartu eta Santurtzi eta Abanto eta Zierbenako udalerrietan Santurtziko Sarea-Petronorreko Estekagunea izeneko proiektuari dagozkion instalakuntzak eraikitzeko baimena eskatuz, Industria eta Energia Saileko Lurralde Ordezkaritza honetan hasi arazitako espedientea ikusi da.


568. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6051 1981eko otsailaren 25eko Ministeritza Aginduaren bidez Enagas enpresari eman zitzaion kontsezioa, baina Eusko Jaurlaritzako Industria eta Energia Sailaren 1983ko uztailaren 15eko Aginduz Euskadiko Gas Baltzua, A.B.ri eskualdatu zitzaion; gerora, aipatutako Sailaren 1984eko ekainaren 1eko Aginduz zabaldu egin zen kontsezio hori Bizkaiko Lurralde Historikoko beste zenbait udalerritarako, besteak beste, Santurtzi eta Abanto eta Zierbenarako.


569. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6054 Erabaki honen aurka gorajotze errekurtsoa tartejarri ahal izango zaio Eusko Jaurlaritzako Industria eta Energia Saileko Industri Administraziorako Zuzendaritzari erabakia jasotzen denetik hamabost eguneko epean.


570. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1993 7314 INDUSTRI ETA ENERGI SAILA


571. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak nao 1996 0001
a) Hondakinak bildu, biltegitu, garraiatu, tratatu, berreskuratu eta deuseztatzeko eragiketak.
b) Hondakinetako energia eta lehengaiak berreskuratzea.
c) Hondakinekin eta prozesu garbiekin edo hain kutsagarriak ez direnekin zerikusirik duten teknologia berrien ikerketa eta garapena.

572. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0018 ENERGIA NUKLEARRA

573. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0018 Energia elektrikoa egiteko erreaktoreko ontzian sortzen den fisio nuklearraz baliatzen dira zentral nuklearrak.

574. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0018 Ura da energia sortzeko prozesuaren hasiera.

575. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0018 Lurrina hodi batzuetatik turbina batera doa eta energia kalorifikoa zinetiko bihurtzen da, kondentsatuz, eta 460.000 Kw potentziako sorgailua mugitzen du turbinak.

576. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0019 Estatuan energia elektrikoaren ekoiztutako portzentaia 1993an % 2,85

577. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0019 Gasteizko Udalak modu onartezinean arriskutsua suertatu eta gizateriaren etorkizunerako ondorio konponezinak dituela frogatu duen energia nuklearraren erabilerarekiko kezka azaldu eta gero, zentral nuklearren ixtea eskatzea erabaki zuen, Garoña, Cabrera eta Vandellós Ietik hasita.

578. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0019 Gasteizko Udalak, energia nuklearra eta hiriarentzako larrialdietarako plan eza kritikatu eta gero, zentral nuklearrak erabat ixtea eskatu zuen berriz, Gobernu Zentralari eta Eusko Jaurlaritzari erregutu egiten die benetako Larrialdietarako Plana berehala prestatu eta gauza dezaten, hiritar guztiei dei egiten zien alternatiba ez-nuklearra eta zentral nuklearrak ixtea defenda dezaten, eta EAE, Gaztela-Leon, Nafarroa eta Errioxako udalekin harremanetan jartzea erabaki zuen.

579. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1997 0020 1985ean urtean: Energiarako Zuzendaritza Nagusiak Estatu Batuetatik Garoñarako bidean erregai erradioaktiboen garraioan egindako irregulartasunengatik 5.000.000 pezetako isuna jarri zion enpresari.

580. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak berrigara 1997 0005 1970eko hamarkadan sortutako talde honek disko bikainak kaleratu ditu (Go girl crazy, Manifest destiny, Bloodbrothers) eta zuzeneko emanaldietan oraindik ere energiaz beterik azaltzen zaizkigu.

581. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ela/stv 1992 0002 Era honetan hainbat energia eta giza baliabide garrantzitsu, aitzindaritza militarretik markatutako dinamika betetzeko erabiltzen dira.


582. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... berrietan 1996 0007 5 Antolamendu flexiblea: Sortzen den antolamendua arazo errealei eusteko modukoa izan behar da: flexiblea eta, jendeak aurrera egin dagien, energia eta baliabide nahikoz hornitua.