XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0179 Bere Giza ezaguerari buruzko saioa liburuan Baconen enpirismo zientifikoa jarraitzen du, eta pentsamendu filosofikoari aplikatzen dio.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0179 Bere lan fisiko ta matematikoak alde batera utzirik, sistema idealista bat burutu zuen, ingeles enpirismotik urrun.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0285 Beren arteko harremanak ez dira, hala ere, gauza garbia izan beti denentzat, eta bikote horretako partaide baten nagusitasuna eta soiltasuna (batzutan) azpimarratu dituzten joerak izan dira mendeak zehar; enpirismoa eta razionalismoa lekuko.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0126 Bere gnoseologian enpirismoaren eta Descartes-en razionalismoaren hutsuneak gainditzea bilatzen du Leibniz-ek.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0182 Filosofikoki, zehazkiago, Ilustrazioak indibidualismo eta subjektibismoa modernoen goraldia adierazten du, razionalismoaren eta enpirismoaren garaitzapena metafisika klasikoaren gain.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0052 Benoist-entzat, Chomsky-ren tesiak, enpirismo eta behaviorismo positibistaren kontrako saio bezala biziki interesgarri badira ere, estrukturaren inneismoarekin eta unibertsaltasun horren hipotesiarekin esentzialismo metafisiko kartesianoruntz labaintzen dira.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Eta, zuzenago, alderen alde Ilustrazio guztia pasatzen duen razionalismoaren (Descartes) eta enpirismoaren (Bacon) arteko teinka eta borroka beharko litzateke seinalatu, astiro-astiro, Ilustrazio-aldia aurreratuz doan eran, enpirismoaren nagusitzez eta kartesianismoaren itzaltzez erabakiko dena.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Asmo hau obratu nahiz, bi jokabide kontrarioren artean, hau da, elkar ukatzen eta osatzen zuten razionalismoaren (dogmatismoaren) eta enpirismoaren arteko teinkan desarroilatu da Ilustrazioko filosofia.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Oro har, enpirismoaren langile, filosofo britanikoak (F. Bacon, Hobbes, Locke, Hume) ibili dira; kontinentalak (Descartes, Malebranche, Spinoza, Leibniz), aldiz, razionalistagoak agertu dira.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Baina biek, razionalismoak (modernoak) zein enpirismoak, natur zientziak dituzte eredu metodologiko, matematikak bereziki, Ilustrazioko filosofia ororen ezaugarri nagusitzat horixe jo bait daiteke.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. arregi 0121 Bainan ez da hortik enpirismo itsu bat segitzen.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. arregi 0121 Enpirismo edo pragmatismo hutsarentzat ba du muga bat: giza arrazoia.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. gartzia 0127 A-1) LAZaren ideia funtsezkoak 1. Lan-metodoen determinatze zientifikoa. Indarrean dagoen enpirismoa ikasketa sistematiko batez ordezkatzea.