XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua antzerkia i. irizar 0029 Arte aldetik begiratuta, Pizkunde edo Errenazimendu garaian sartuko genuke gehien bat, zenbait irudi eta elizako erretaula plateresko tankerakoak izanik.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0189 Baina dudarik gabe, Nicolás Verdungoa izan zen arte honetan maisu, Klosternenburgeko erretablo esmaltatua egin zuen eta Koln-eko katedraleko Errege Magoen kutxa.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0213 Pintura ere agertzen da baina honek marko berria izango du: Erretabloa.

4. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. belmonte 0153 Hurrengo goizean utziko genion erretaula etxean eta, ordaintzeaz gain, jakina, kontseilu ona eskaini zigun: - Profita ezazue egoera, lagunok! Gera zaitezte hile honetan Sebilian eta Madeiratik gatza ekarri.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. arzac 0195 Juan SALGADO donostiarra egin zuten arduradun eta bere babesean eliza apaindu, erretablo bikainari urrezko bainua emanaz.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.b. aierbe 0063 Baina guztiaren gainetik, eta bere bihotz zabalaren ezagugarritzat edo-eta eraspen garbiaren monumendu bezala hor daukagu Seguran elizako aldare nagusiko erretaula bikaina, bere izatea osoki herriko seme ospatsu honi zor diolarik.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.b. aierbe 0063 Hara, 1743-ko Urrilaren 15 fetxa darama, eta zera zen erabakietarik bat: hamabi mila pisu uzten zituela urretan, eta urrezko nahiz zilarrezko hainbat gauzaki Segurako parroki elizan erretaula berria eraiki zedin, eta beraz, mandatuaren kunplitzeko Joakin Lardizabal, bere iloba, izendatu zuen testamentaritzat.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.b. aierbe 0063 Aipaturiko ondasun kopuru horren kargura eraikia izan zen erretaula eta garai hartan hain aditua zen Diego Martinez Arce, madritar arkitektoaren, zuzendaritzapean egina.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.b. aierbe 0063 Agidenez, erretaula amaiturik ere, ondasun multzoa sobera gelditu zen, eta haiekin Gurutze Sainduaren eta Arrosarioko Ama Birjinaren aldareak ziren egin (1) Aldare biok tailatu zituen artista, segurarra bera ere: Antonio Arsuaga da. Erretaula nagusian, neurri desberdineko 42 irudi ezarri ziren, biziki ederrak denak ere, eta Luis Salvador Carmona, balentziar artistaren obrak.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0161 Protestanteek beren elizetatik irudi eta apaindurak kendu zituzten eta katolikoek tenploak erretabluz, eskulturaz, apainduraz, ikusgarrizko kupulaz eta koluna bihurriz beteaz erantzun zuten.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak seie 0137 Esmaltezko erretaula
ARALARKO S. MIGEL (Naf.)
Garai batean izan zitekeen frontala eta ez erretaula Mendebaldeko esmalteen artean piezarik hoberenetakoa dugu.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak seie 0199 Erretaula. Azken Afaria
DONAMARTIRI-UNTZ (Naf.)
Panel honek Azken Afariko eszena errepresentatzen du.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak seie 0199 Egia da Euskal Herrian badirela hau baino oin eta egitura nabariagoko erretaulak.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak seie 0199 Erretaula
DONAMARTIRI-UNTZ (Naf.)
Baratzeko Otoitzaldiaren eszena.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak beasain 0283 Andre Mari Zeruratuaren Elizako Aldare Nagusiko Erretaula (Joan Urtsularreko eta Etxeberriak egina) eta Alboetakoak (Inazio Iberokok eginak).

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm gogoz 0134 Karolingio aztarnak berriz Aralarko San Migelen, eta bizantino esmaltedun erretaula toki berean.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eibarko argazkiak 0165 Urte hori izan behar izan ere, orduan enkargatu bait zitzaion Juan Maseras arkitektoari erretabloa egiteko proiektua.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Asuncion de Nuestra Señora eliza XIII. mendekoa da eta bere barnekaldean XVI. mendeko erretablo nagusi plateresko bat eta sagrario espositore moderno bat kontserbatzen ditu.

19. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak d. garmendia 0086 Aldare nagusia eta erretabloa (Luzio Muñoz-ek egiña).

20. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0031 Erretaula 17-garren gizaldikoa da, Ameriketako arte lanen antza ba du, Mexikotarren batek egiña balitz bezala.

21. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0215 Erretaula nagusia amazazpigarren gizaldikoa, bi erreliebe ta bost irudiekin (...).

22. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0261 Erdiko erretaula XV gizaldikoa Pedro Diaz Obiedo`k margotua (1494), onenetakoa.

23. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak matx 0001 Lehenengoan, kobazulotik datorren mundu bortitza irudikatzen du: izuen genesia (obertura, larru ikara, eztanda, auria, oihanean eta estigmak), fantasia beltza (magma, erretaula, alegoria, racconto 1. racconto 2 eta espeleofobia) eta atabismoak (zirrarakoak, lilura zurbilak gauean, amiltzean, amaren altzotik, oihaneko drama eta herio).

24. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. arrinda 0001 Jaiera onen testigu eta lekuko ona Aralarko erretablo zoragarria, esmaltez egiña eta Bizanziotik ekarria.

25. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0126 Aldiz, absideari dagokion aurpegiak leiho haundi bat erakusten dau eta garden itxuran, argia sartzen dau erretaula nagusian.


26. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Azkenik, Jimenez y Etxebarria 1765ean erretaulea urreztatzen hasiko da urte bi beranduago Antonio Ruiz Gomezen laguntzagaz amaitzeko.


27. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Bere aldetik 1759an Luis de Foncuevak Errosario eta San Andresko erretaulak urreztatu ebazan.


28. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Orain, azkenik, erretaulea osorik dago eta hainbeste arazo sortu eben andamioak kenduta, bere disdira osoan ikusi daiteke.


29. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Zer gertatu zan lehengo erretaulagaz?


30. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Garai berean ere lehengo erretaulako zutabe batzuk saldu egin ziran.


31. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 San Pedro erretaulagaz gertatutakoa ere ezin izan dogu jakin baina horretarako Joan Maisuak egindako argimutilei esker 1569an baegoala dakigu.


32. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Sortzez Garbiaren erretaularako diru laguntzak.


33. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Kapila nagusiaren erretaulan urreztatzea eta eraikuntza posiblea egin eben diru laguntzen zati haundi bat jatorriz amerikarra zala aitatu dogu.


34. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0136 Eta Cartagena de Indiastik, Colombian, 1751ean Inkizizinoko Idazkaria zan Gabriel de Mendiolak erretaularen eraikuntzan eta hilobien lauzatzean eta mehargunean lagunduko dau.


35. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak markina-xemein 0206 Altzari nagusiak zizeluak dira, eta bai haretxaren zurezko hiru erretaula barroko be.

36. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak markina-xemein 0206 Erretaula horreek ez dira polikromatuak, eta San Kristobal, San Joan eta Donemiliaga erakusten dabez ezkerretik eskumara.

37. 1991> euskara batua ikasliburuak erlijio katolikoa 2 00037 Espainian, Aste Santuko prozesioetarako pausoak eta aldareetako erretaulak egiten dituzten Gaztelako zein Andaluziako irudigile handien sasoia da: Gregorio Fernández, Martínez Montañés, Francisco Salzillo...

38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00026 1724ko irailaren 11an bere jaioterriko erretaula eskrituratu eta egiten hasi zen, ondoren alboetakoei ekin zielarik; urte batzuk geroago dena bukaturik zuen. Bere familiari dagokion dokumentu batean aurkitu dugu Miguel, Martin de Irazustaren ezkontzari buruzko agiri batean, hain zuzen ere. Martin hau Josefa bere hilobaren semea zen eta Martin Antonia de Arreserekin ezkondu zen Hernialden 1725eko abuztuaren 6an, Miguelen izena agertzen delarik testigu ezkontza-agirian 60. DEA. Hernialdeko ezkontza-liburua (1700-1726).

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00026 Gipuzkoatik datorkigu arkitektoari buruzko hurrengo berria, Tolosatik hain zuzen. Herri horretan Jose de Zuaznabar arkitektoarekin agertzen zaigu, Juan Bautista Saguesek egindako alboko erretaula bati buruzko zinpeko aitorpena egiten, 1730eko abuztuaren 18an deitu baitzuen gure arkitektoa Juan Bautista Saguesek.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00130 7.5. PURGATORIOKO ARIMEN ETA ARROSARIOKO ANDRE MARIAREN ERRETAULAK BERGARAKO OXIRONDOKO SANTA MARINAREN ELIZAN.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00130 1741eko urtarrilaren 15ean Arimen Kofradiako anaiek Miguel de Irazustari alboko erretaula bat egiteko manua ematea erabaki zuten, Bergarako Santa Marinako Arimen aldarerako. Artistak, ordurako erretaula nagusia eraikitzen ari zelarik, 6.000 Erreal Kuartoko kopurua finkatu zuen lana egiteko, eta ez zen handiegia, zeren eta arkitektuaren nahia baitzen prezio horretan egitea limosna pertsonal gisa.

42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00130 Erretaula hau eta Arrosarioko Andre Mariarena era berean kontratatu ziren Elizako Maiordomoarekin. Fabrika biak nahikoa aurreraturik geratu ziren Miguel hil zenean, baina artean bazen egitekeko lan ugari, eta horregatik erabaki zuen bere ondasunen kontura amaitzea, lehenbailehen, liturgi altzari honengatik 9.000 E.K. kobratuz Arrosarioko Kofradiako Maiordomoari.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00130 Arimen erretaularen arkitektura-egitura (49. lamina) koadro-erretaula tipologiakoa da, honako hauetan oinarriturik osatua: multzo batean integratzen den mihise bat eta aldarerako banku mahaidun bat. Hegalkin handiko mentsuletan bermaturiko pilastra eta zutabeek egiten diote koadroa, hauek guztiek plaka eta atiko horma-konkadunean binaka jarritako modiloi txikiak dituen taulamendu bati eusten diotela.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00208 Zoritxarrez, ez dugu Auzitegiak emandako behin-betiko erabakiaren agiririk, bai ordea 1767ko urriaren 11ko data daraman 11.562 E.eko ordainketa-karta bat, eraiketa-lanak ordaintzekoa. Alabaina, auzi honen bidez erretaula hauen historia aberasten duen hainbat datu atera dezakegu, sortze-prozesuaren esperientzia hobeto ulertzen lagunduko digutela.

45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00208 Hauen artean, morfologia ezagutzeko interes handieneko erreferentzietako bat fabrika txiki hauek zutabe salomondarren ordena zeukatela jakitea da, ze alderdi hau ez dator egungo erretaulen egiturarekin bat, euskarri ildaskatuzkoak baitira. Honek zalantza bat zabaltzen du gaur egun eliza apaintzen duten altzarien kronologiaren inguruan, gorputz bakar batez osatuta baitaude hauek, ahurtasunez kurbatutako kaleak dauzkatela, basamentuaren gainean eta frontoi-zati batek errematatzen duen atikoaz.

46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00208 Apaindura-tailarik ez da, baina honen ordez beranez urreztatuan apaingarriak biltzen dira. Hau dela eta, elementu adbentizioen garbiketa bat egin zela pentsa dezakegu, edota erretaula hauek Irazustak diseinatutakoen tokian jarri zituztela. Gure iritziz lehen posibilitatea da logikoena, zeren eta lehenxeago aipatutako berriari kasu eginez gero, baldintzen artean jasotzen baita Irazustak Alkizan trazatutako alboko erretauletakoak bezala eraikiko zirela pieza hauek, arkitekturari zegokionean bederen.

47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00208 Izan ere, eredu hauek Alkizakoekin alderatzen baditugu, antzekotasun erabatekoa somatzen da, horma-konken kasuan izan ezik, zeren eta Anoetan errezeptakulu ateburudunak jarri baitira haien ordez. Alderdi honen inguruko ñabardura eginik, normala dirudi Kapituluak eta kofradeek horrenbeste apaintzekeko erretaulak nahiago izatea, ze Alkizakoak amaitu zirenetik hogeita bost urte baino gehiago igaro ziren, epe honetan zehar gustuak aldatuz, estetikak apaindura aldetik sotilago izateko bidea harturik baitzuen, elementu osagarriak alde batean lagata.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00208 Arkitektura berdin-berdineko obra hauek osatzen dituen eskultura ere eskasa da. Arrosariokoaren aldarean aurreko erretaula bateko Ama Birjinaren irudia aprobetxatuko zuten (95. lamina), proportziogabea baita hormakonkaren neurriekiko, eta goiko aldean urrezko azpildurak dituen abade-abitu beltzez jantzitako santu bat jarri zuten.

49. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lmuj 00237 Las señoritas de Aviñón eleberrian, beraz, pertsonaia historiko batzuen inguruan sareturiko erretaula baten aitzinean topatzen gara.

50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 00019 Pixkanaka-pixkanaka, Museoaren fondoak areagotzen ari ziren lan desberdinei esker, hala nola,Kristo Gurutziltzatuaren Triptikoa, Gesaltzako Parrokiak emandakoa, eta San Migelen Agertaldia osatzen duten lau taulak; beranduago emandakoak dira Labrazako Parrokiako Apostolatua osatzen duten sei lanak, baita Valderejoko Erretaula ere.

51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0018 Erretaularen bankuko zutabea


52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 Bidaurretako erretaularen kasuan urdinaren, eta zuriaren arrastoak aurkitu dira.


53. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 BROKATU APLIKATUA BIDAURRETAKO MONASTEGIKO ERRETAULAN


54. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 Brokatu aplikatuaren dekorazioa, erretaularen hainbat piezatan ageri dena, salbuespen bat de Gipuzkoan dauden garai honetako obren artean.


55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 Juan de Olazarani buruz, honi egozten bait zaio erretaularen egiletza ikus 26 or. oso datu gutxi dago.


56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 Hipotesia onartuz gero, ezen erretaula hau Oñatin egina izan zela, daitekeena da artista flamenkoak herri honetatik pasatu izatea, Karlos V.aren erregetza bitartean izan zen artisten migrazio-korrontearen barruan, eta lan hau egin izatea (nahiz eta ahalbide hau egiaztatzen duen dokumenturik ere aurkitu izan ez).


57. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0068 Erretaula honetan, brokatu aplikatua bankuko apostoluetan ageri da batez ere, han ikusten bait da ondoena.


58. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0018 1727an egungo erretabloa egin zuten.


59. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0024 Erretablo nagusian, Santa Marinaren irudi gotikoa, ezkerreko eskuan liburu ireki bat duela, bestean herensuge bat heltzen duen kate bat eusten duelarik, era honetan Antiokiako Santa Marina eta Galiziako Santa Marina nahasten direneko legenda gogoraraziz.


60. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0038 Elizaren barruan, erretabloan San Pedroren irudi bat da nagusi.


61. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ribera 0070 1643an ere arduratu bide zen Napoliko Gesu Novoko San Ignazioren kaperako oihalez, zeintzuek, urte horretan bertan buruturiko Cosimo Fanzagoren erretaula luxuzko batean kokaturik, kalte handia nozitu baitzuten mundu-gerraren garaian.


62. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0116 Arrantzaleez gain, nekazal giroko tipoak ere hautematen ditugu Bienabe Artiaren lanetan itaurlariak edo segalariak, kirolariak aizkolari eta pelotariak, jaizaleak musikari eta alarde-mutilak, eskaleak, preso eta mozkorrak, erromesa, kristeroa, arlotea eta mozorroa, guztira ere erretaula jori eta oparoa osatuz.


63. 1991> euskara batua saiakera-liburuak harluxet he 0276 Alabaina, hegoaldeko eta mendebaldeko portadak gotikoak badira ere, elementu apaingarri gehienak platereskoak dira, hala nola, korua, aldare nagusiko erretaula eta ezkerraldeko hilobia.

64. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0135 Andres Araozen erretaula.


65. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0135 Erretaula asko egin zituen Gipuzkoan, Araban eta Nafarroan zehar: Eibarren. Zarautzen, Oikinan, Aian.