XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera ikasliburuak za zenb 0036 Erromatarrak elekijen berau erabilden.

2. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa a latsibi 0094 Aldaurietako barri onak artuta, erromar batzuk, egunoro alkar ikusi ta irozo edo eusten ebenak, itxaropen-apurtxo bat biotzeratzen asi ziran eta, bat edo batzuk beintzat, euren gudalburuak kartagoarrena Mungiako izkaldian azpiratuko etampecirc;balakoa uste eben.

3. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa a latsibi 0094 Ganerakoak, erromar zintzoak izanarren, galdutzat euken izkaldi au.

4. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa a latsibi 0245 Alango baten markaidar bat, Elizaldeko Txokolo ezizenduna, agertu dako erromarren gudalburuari.

5. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak laux 0363 Galia togata, erromatarrak be esaten eutsoen toki orreri jakintza gauzatarako bestiak baño ittuaguak ziralako.

6. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0234 Igaro dan astean oraindik, an, Euskalerriaren beste buruan dan nere jaioterri Zubero-ko probintzian; nere begiez nakusen Caius Valerius Valerianus zeritzaion gudari erromatar batek mendi gora batetan altxatu zuen arrizko mai eder bat.

7. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0234 Ezgenakike izan ote danez beiñere an erromatar oste aundirik, topatu ez-bagendu arri pikatuzko mai ori, orainxe an altxatzen dan kristau eleiza baten ormetan sartua.

8. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0234 Munduak galdu du erromatar zarren oroitzapena; lurrak jan edo erre ditu oien ezurrak, ta ainbeste gizon aundien azken obiaren gaiñean, oteak ta iratzeak zabaltzen dituzte bere lore, osto ta buruxkak.

9. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0235 Etsai orren izena nik emango dizuet, nere biotzeko aditzalle maiteak: etsai orrek, armarik ta gudaririk gabe, deadar ta irrintzirik gabe, bildutarazi baititu euskaldunen etsai guztiak, erromatarren denboretatik gaurko egunetaraiño: ura da gure AMA EUSKARA.

10. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0235 Orregatik Zizero erromatar iztun ospetsuak zion menpetu bear dan erri baten len-orma eta gaztelua dala erri orretako izkuntza.

11. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lh 0235 Orregatik erromatarrak deitzen zituzten bere iri-nagusira, mundu zabaleko izkuntza danak bazekizkiten irakasleak.

12. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j. de iruretagoyena 0143 4.a Umeak Aitortza ta Jaunartzea egitera beartzen dituan agintea, era berezi batean beren ardura euki bear dutenen gain dator, au da, beren guraso, aitorlari, irakasle ta parrokoaren gain; baña lenengo jaunartzea egiteko gai ba ote diran erabakitzea, kristau-ikasbide Erroma'tarrak dionez, gurasoai edo bere ordekoai ta aitorlariari dagokie.

13. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak bprad 0243 Mendi onetan ikusten dan murruba eta bertan eraztutako gaztelu irudiya, askoren iritziyan erromatarrak emen zebiltzanekoak dirade.

14. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak bprad 0243 Emendik eta Ernio menditik jo zuten gure aspaldi-aspaldiko gizaseme irme eta bulardetsubak naiko erromatar eta nai beziñ errez iltzera, erartzen zitzayola beragatik leku ari Errezil-en izena.

15. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak a lamiak 0092 Aintzinako Erromarren spelunca, geroztikako latinoen cavea edo cova ta erdaldunen cueva adierazteko lau-bost itz ditu gure euskera zampacirc;r onek: atxulo ta koba Bizkaian, armalzulo Naparroan, leizezulo Gipuzkoan nonbait, obi arabar askok erderaz ere; eta gainera Lamizulo ta Lamiazulo Naparroako ibar askotan.

16. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak etxeg itzaldiak ii 0152 ¿Norr ez izutu? Erromarrak itsasalde oei izen egokia, mare tenebrosum, ipiñi zioten.

17. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Erromarren buztarri gogorra austeko asmuz asaldatu ta jagi ziran persitarrak; baña izkillu-indarrez zapaldu onetan bere jainko-aizunak lagun izan yakozala uste eban Deki'k, eta menpeko kistarr guztiei siñestea ukatuazo edo ezpabe eriotzea arrazoteko asmuta erabagia artzen dauz.

18. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Gero, ezpatari ta basapiztien burrukatokira daroez, erromar odoltzaleai atsegin emoteko.

19. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibarg 00004 Jakingai gustietan buru; andiki gustien irakasle, Erroma'tarrak bizi zala egin eutsoen gizonari ludi ontan legikion omenik aundiena: bere irudia uriko zeyan ipiñi.

20. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa abeletxe gazig 0088 (Balmaseda'n, soldau erromatarrei Fariseo izena emoten deutse).

21. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa ker barri ona 0250 Baiña Jesus'ek, arein gaiztakeria ta maltzurkeria ezaguturik, esan eutsen: Zer dala-ta zirikatzen nozue, azalutsok? Ekarri egidazue txanpon bat, ikusteko txanpona ekartzen dau, erantzuna arengan indartzeko, arrisku aundiko erantzuna: baiezkoa esan ezkero, judar erri osoa aurka jarriko litzakeo; ezezkoa esan ba'dagi, barriz, erromatar agintariak eskua ezarriko dautsoe... orrela iñoen pariseotar areik.

22. 1940-1968 bizkaiera saiakera-liburuak f. zenarruzabeitia 0031 Nekaldi-gaia: Jesus erromatarren auzitegian.

23. 1940-1968 bizkaiera saiakera-liburuak ibarg 0499 Paul'ek eroapen eta egonarri ikasbide bikaiña erakutsi eban, zazpitan baitegitua, igesika, arrikatua... izanik... egonarri gorengoa emonik. Giza guren onei siñistun-talde aundia ezarri iakeela diño gero, ta oneik Jaungoikozaletasunez neke ta atsekabe asko, igarorik, Erroma'tarren eredu ta biderakusle geratzen zirala.

24. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa zait 0260 Erromatarra izaki, ango nagusiena zan azken erabakia artzea.

25. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa eston iz 0121 ERROMATARREN BILDUR

26. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa m.a. urreta 0054 Amabi urte zeramazkien erromatarren mende, une larri arentxen zai.

27. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa m.a. urreta 0119 Beste zarrekin batera, erromatarrei ezezko erantzuna ematera, arru-ertzeraño joateko baimena eskatzen dio Lekobide'k.

28. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa jaukol 0076 Erromatar-zubiaren zear, ttaka-ttaka geldi-xamar batean goazela, errian sartzerakoan, gure beorra ikaratu egin zan ibaia ikusteaz edo, ta andik zijoan andre zar gajo bati, aurreko anka batekin alako zartakoa eman zion, erdi-ondatua utzi zuan eta buruz-bera Guadiana'ra eroitzeko zorian.

29. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa manzi 0222 Ara, Paulo Deunak idatzitakoak asko dira, baña karta oiek beren izenak dituzte: Batek Erromaterrei idatzitakoa; besteak, Eberterrei idatzitakoa; bik, Korintitarrei idatzitakoak; besteak, Titori, eta Pilemoni, eta Titori idatzitakoak... eta abar.

30. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zt 0171 Elenerazko Ph Erromarr askok F oguzten zudelako' Kikero'k bere idazkiren batean adarra jotzen omen die.

31. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0024 Aipatu arri-lanetatik zaharrenak erromarren garaikoak dira.

32. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak or 0015 Adijabe diran nor-orde biak (ni, zu) agiz isildu egin oi dira: Civis romanus sum = erriz erromarra naiz; frater mihi es = anai zakit.

33. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0520 Gogoan daukat Erromatarreri egindako gutunaren sarrera.

34. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak mde 0146 Irlandako Engelandarrekin, Helladaz jabetu ziran Erromarrekin bezala, eta izaro garhaitua bere garhaitzaileen bere meneratzekotan zela, ezen garhaitzaileok irlandaraz hitzegiten hasi ziran bortxaz, beren eskupekoek ulhert ahal zitzatentzat, bai eta irlandar neskak hartzen baitzituzten emaztetzat eta, areago dena, Irlandarren bizimoldearen araura bizitzen; hala non azkenean London-go gobernuak, baitzekhusan garhaipenaren fruktuak galtzera zoazela Irlandan egoitez zegozen Engelandarrak bai hizkuntzaz, bai ohinduraz, bai sentimenduz osoro bertakoturik, negurri latzak hartu behar ukhan zituen heien joera horren kontra, batez ere Irlandararen ikastea Engelandarrei debetatuz.

35. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zubk 00001 Antxiñako Erromatarren urtea amar illabetekoa zan eta 304 egunekoa urtetan eban.

36. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eusko gaztedi 1949 00001 FENIZIA, KARTAGO TA ERROMATARRAK

37. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eusko gaztedi 1949 00001 Onek, erromatarrei egundo es barkatzeko, gorrotozko itza emana zuan.

38. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eusko gaztedi 1949 00001 Erromatarrak.- Erromatarrak, Publius Kornelius buru zutela, Kartagotarrak Iberia'n zuten almena zapaldu, ta gero Euskalerria'ren jabe egin nai izan zuten.

39. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eusko gaztedi 1949 00001 Zer egin zuten erromatarrak?

40. 1969-1990 bizkaiera antzerkia larrak 0124 Zek bultzau eban Kasi zurbila zinkidetzen; zek eragin eutsan Burta, Erromar yator, omen uts zanari, eta iskilodun ganetikoai, azkatasun ederraren txeragilla ai, Kapitoli odolez asetzeko, gizonik gizon baño ez izatea gura izateak baño?.

41. 1969-1990 bizkaiera antzerkia larrak 0275 MAR. - Ez, Tellus'eri Lurra da Tellus dalakoan, eta Erromarrak yainkotzat eben Lurra be ostuko dautsadaz landara batzuk, zure bedar-ganean lorak zabaltzeko: lora bellegi, urdin, bioleta amusko, ta lili orizko estalgia egingo dautzut zure ilobi-ganean, udeak dirauen artean.

42. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak onaind 0087 Begira: erromarrak berak otsegille bat eramaten zuten aurretik gudarozteak sustatzeko.

43. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Leenengoa:
Erromatarren Agintaldiaren azkenerantza, zu izenordea batena baiño geiagorena zala, eta aldi aretan asi zirala túren ordez vos erabilten.

44. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Eta zer da erromatarren Agintaldiaz gero igaro dan aldia, euskeraren bizitzearen ondoan?, itanduten dau berak (Morf., 591 orr.).

45. 1969-1990 euskara batua antzerkia x. mendiguren b. 0021 Espainian izan zenean, eta atakeak eman zionean, nola dardar egiten zuen ohartu nintzaion: egia da, jainko hori dardarka ari zen, ezpain koldarrek ihes egin zioten koloreetatik, eta mundu osoa izutzen duten begiratuzko begi horiek galdu egin zuten beren distira: intziri egiten entzun nion nik: bai, eta erromatarrak berarengan begiak ezartzera behartu zituen mihi hori eta liburuetan haren hitzaldiak idaztera, oihuka hasi zen: Ai, emaidazu zerbait edateko Titinio, neskatila gaisoaren pare.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0003 Grekoek eta erromatarrek eraikuntzetan, gerrarako eta beste gauza askotarako erabili zituzten.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0003 Arkimedesek sakon aztertu zituen makinak, gogora dezagun hain ospetsua egin den bere esaldi hura: Emadazue bermapuntu bat eta mundua mugituko dut; edo polea-sistema batez itsasuntzi zamatua uretatik atera zuenekoa; edota erromatarrek Syrakusa inguratua zutenean, bere makinei esker zein estuasunean sartu zituen.

48. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0111 Pinturak eta mosaikoak toki aparta izan zuen edifizio erromatarren dekorazioan eta V. mendetik aurrera eskultur erliebearen funtzioa beteko du.

49. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0111 Teseo eta Minotauro II. mendeko errromatar mosaikoa.

50. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0076 Hara, III. mendez gero, geldi bada geldi baina atergabean joango da beherakadan sistema esklabista eta beronen desegitea gertatzen da Erromatar Inperioa Mendebalean jaustearen kausa.

51. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0076 Columella, erromatar agronomo hark, zera idatzi zuen, kultura edo irudimen piska bat zuten esklabuak, mahastietan, katez loturik erabili behar izaten zituztela, edo presondegi (ergastula) berezietan bestenaz.

52. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0084 4.2 Erromatar Errepublika a) Ez zuen inoiz 1.500 drakma baino gehiago kosta ohi zen esklaburik erosi, zeren ez bait zuen jende delikaturik nahi, baizik gizon azkarrak, lanerako gai zirenak eta itzain onak maite zituen.

53. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0084 Goitiko textu hau irakurri ondoren, aipa itzazu:
- Zein kualitate ziren esklabuen gandik estimatuenak
- Zer egiteko kunplitu zuen esklabuak erromatarren gizarte antolamenduan
- Zer diferentzia eta kidetasun ote den egungo langile bat eta orduko esklabu baten artean.

54. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0008 Erromak kristautasuna ofizialki aintzakotzat aitortzean, ondorio garrantzitsuenen artean handi-handika konta daitezke, alde batetik, gizarte erromatarraren hobekuntza moral nabarmena eta, bestetik, erromatartze-maila handiagoa mendebaldeko kristautasunean, zeinak bere sisteman zeremonial estatalaren parte handi bat sartu bait zuen, erromatar jantziak eta liturgian erabiliz, eta gainera erromatar organizazioaren izpiritu-puska handi bat ere bai, haren egitura hierarkikoa eta haren legezko prozeduren eta printzipioen arabera gobernatzeko modua...

55. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0008 Erromatarren parentalia (hildakoei ezkainitako) festaegunak dituen berezitasun tipikoak, present aurki daitezke nolabait Santu Guztien eguneko festan ere.

56. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0133 Hara, Jesukristo baino bost mende lehenagotik ere baziren obra ederrak griego eta erromatarren artean.

57. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Hala ere, euskaldun eta bisigodoen arteko harremanak desberdinak izango dira erromatar eta euskaldunen artekoekin konparatuz gero.

58. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Hara, konkista eskubidea esaten dena berekin zekarten germaniar herrialdeok eta baina bakezko harremanak eta bizimodu eroso bat lortzea proposatu bait zuten beti ere erromatarrek.

59. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 (Eta hori, erromatar gizartea esklabismoan finkaturik zegoela ikusirik, nahiz-eta, egia, euskaldunak ez-baina, kanpotik ekarriak izan esklabuak).

60. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Bestalde, ez zuten bisigodoek inolako teknika aurrerapenik ekarri, baina bai erromatarrek ekarria desegin.

61. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Dukegoa edo dukearen kargua franko nahiz bisigodoek erromatarren gandik jaso herentzia zen, zeren dukea beti ere muga hurbilean ziren lurraldeetako agintari izaten bait zen.

62. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Halatan bada, erromatarren tradizioari jarraikiz, duke bat izendatzen dute frankoek mugakide bilakatu ziren Akitania eta Baskonia, nazio bion artean.

63. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0090 Aldi hau ere hirutan banatzen da, zeinetarik azkenekoa erromatarrek mendebaleko probintzien konkistarekin batera gertatzen da, eta hauen limes delako lerroaren goitiko eskainabiar edo europar erdiko herrialdeetan, berriz, kristautasunarekin batera.

64. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 3. ERROMATARREN KOLONIZAKETA.

65. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Euskal Herria K.a. II. mende eta ondoko lehenbizikoetan, erromatar inperioaren orbitaren inguru ibili zen.

66. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Dena den, heldu ziren erromatarrak iberiar penintsulara (K.a. 218 an) eta defentsa arrazoiak zirela medio, Anibalen harmadak hemen zeukan, bera hornitzeko, oinarri nagusia xahutzera jo zuten.

67. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Ekialde eta hegoaldetik sartzen dira, Ebro hibaiaren sakanaz baliaturik heldu ziren erromatar legioak, eta hala, Baskonia hegoaldean ageri zaizkigu K.a. II mendearen hastapenetan, Grakurri hiria eraikitzen dutelarik.

68. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Iduri du ez zutela erromatarren erasoari buruz euskal tribuek jokabide bera hartu.

69. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Jokabide hau konprenitzeko, on da ohartzea, erromatarrak Ebro garaiara heldu zirenean, zeltibero jendea zutela guduka inguruan baskoinek, eta kantabroak, berriz, autrigoinek.

70. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Egoera horretan, bada, askatzaile bezala presentatu ziren erromatarrak baskoinentzat, bederen hegoaldeko mugetan.

71. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Konparatzekorik, ordea, Greziarekin, eta Erromarekin batipat, zeren esklabismoak moldatu, bait zuen ekonomi bizitza eta erromatarren ohiturak sakonki ukitu.

72. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Halatan bada, noranahi hedatu zuten erromatarrek produzioko sistema esklabista.

73. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Hala ere, hauen matxinada zenbaiten beldurra gauza nabaria da, erromatar laborantza tratadista delakoek beren idazlanetan erakusten duten bezala.

74. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0120 Mundu berri bati dagokion hiztegi teknikoa ekarri dio, eta zentzu honetan, harrigarria ere bada latinaren emaitza euskarak bereganatzea, nahiz-eta ez jakin zer gertatuko ote zen erromatarren inperio boteretsuak bizirik denbora gehiagoan iraun bazuen.

75. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 Hona nolako egitura zuen memento hartan erromatar gizarteak.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 Dena den, Errepublikaren azken aldera aberastasun, esklabu eta erromatar gehienen pilaketa italiak bere altzoan eginik zedukan, baina berezitasun batekin; batipat, laborari handikien esku zegoela Estatu aparatoen kontrola eta hein batetan merkatari dirudunen (zaldun handikien) esku.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0006 1.- ERROMATAR ESTRUKTUREN IRAUPENA.

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0025 Ondorioz, BASKOIN hitzak erromatarren garaiko adierazpen mugatu hura galtzen du eta hartzen zentzu osoagoa eta hedaduraz handiagoa dena.

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0025 Oraindanik eta musulmanen konkista bitartean, baskoin hitzak ez bakarrik erromatarrek halakotzat eman zituzten haien ondorengoak, baita haien mendebaleko hauzotiar ziren barduliar, karistiar eta autrigoinak ere beraren barne hartzen ditu.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0025 - Nola aldatzen dira euskaldunen eta bisigodoen arteko harremanak, erromatarrekin izandakoekin konparatuz?.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0123 Erromatar Estatuak orduantxe ezagutu zuen bere hedakuntza militar zabalena ere.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0123 JULI0 ZESAR. Berak eman zion hasiera Inperio Erromatarrari.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0138 Hori dela eta, Mendebaldean irauten duten elementu erromatarren eta ekarkin germaniar berrien arteko sintesia egin ahal izan zen, hortik feudalismoaren molde europarrari bideak irekiz.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0143 Izen hau garai honetan greziar eta erromatarren kultura berpiztu zela uste zutelako ipini zioten.

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0143 Hemen Antzinako erromatarren eragina handia zen oraindik, aitzitik gotikoak oso garrantzi txikia izan zuen.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/6 0036 Erromatarren zenbakien formak antz handia du hasieran erabiltzen zen eskuz zenbatzeko erarekin.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/6 0049 Aintzinatean, nola pertsiarrek hala greziarrek, nahiz erromatarrek nahiz kartagotarrek, telegrafia optikoaren bidez transmititzen zituzten berriak; honetarako suziriak jartzen zituzten muinoetan eta mugitu egiten zituzten alfabetoko letrak osatuz.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0276 Kantauriarren artean ohitura matriarkalak zeudela eskierki dakigu, idazle erromatarrek hala bait diote; baina beste Euskal Herrietan ere ohitura berdinak zeudela ongi suposa daiteke, okerrean erortzeko arriskurik gabe.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0276 Matriarkagotik Patriarkagora iragatea, keltarren eta erromatarren aportazioa (ala kontra-aportazioa (!)) izan zen; baina agian dagoeneko hasia zen gizonezkoa familiako nagusitza eskuratzen.

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak baietz/1 0103 Baina zazpi probintziok herentzia bat daukagu: kultura bat, ohitura batzu, bizimodu batzu edo arte bat; baina batez ere, hizkuntza bat: Euskara (lingua navarrorum erromatarrek esaten zutenez).

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0203 Grezia eta erromatarren artean, soinuaren azterketak garrantzi handia zuen, beren antzokietan guztiek ondo entzun zezaten.

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Erromatarrek K. a. 67.ean Palestina menperatu zuten.

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Administratiboki, zati batzutan izan zen banatura: - Judea eta Samaria, zuzenki, erromatar gobernariak gobernatzen zituen.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Normalean, erromatarrak oso errespetutsuak ziren judutarren ohiturekin eta bertako autoritateekin.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 - Ejerzitoa: Buruzagiak erromatarrak ziren baina tropakoak mertzenariak.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Erromatarren dominazioa ekonomi gaietan, batez ere, nabaritzen da.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Erromatar gobernadoreek Palestinari jarritako aurrekontua: - Judea: 600 zilarrezko talento urtean.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 Erromatarren dominazioaren aurrean, herria banaturik dago.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 MAPA POLITIKOA / GALILEA (Herodes Erregea) / ZESAREA (Erromatar gobernadoreen egoitza) / JERUSALEN (Sanedrinaren egoitza) / PEREA (Herodes Erregea) / ERREINUEN MUGA / PROBINTZIEN MUGA.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0023 Erromatarrentzat lan egiten zuen eta judutarrei buruz liburu bat idatzi zuen 94. urtean (Judutar aintzinateak).

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0059 - Mesianismo politikoa: hautagai politikoa bilakatzea eta gero, bere lurra askatzeko, erromatar boterearen kontra aritzea.

102. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geogr/bbb 0515 Erakunde lokalei dagokienez, ez zegoen musulmanen artean erromatarren garaiko udalen antzekorik.

103. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0135 - Guk hegazkinez hainbeste denbora behar badugu zenbat egiten ote zuten antzinako erromatarrek itsasuntziz? - Hala ere, erromatarrak dela bi mila urte pasa Euskadiraino etortzen ziren.

104. 1969-1990 euskara batua literatur prosa batx obab 0276 Bere bibliotekan eskegita zeukan karikatura batek erdi bon vivant erdi senatore erromatar izan balitz bezala erretratatzen zuen; ahazturik ordea bere itxuran garrantzi eta indar gehiena zuen xehetasuna, hots, bere begi beltx eta ttikien bizitasuna.

105. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.a. elkoroberezibar 0055 Erromatar judizioren bat zirudien edota barraskilo nabarren barne edo kanpo egitura: mugimendu eta ekintza guztiak pasibitate aktibo eta bizkortasun geldu batekin egiten ziren.

106. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. legasse 0014 5) Holan, gales utzite eta erromatar konkistadorearen fruitu, jaio zen frantses hizkuntza.

107. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. legasse 0014 8) Holan sortu zen espainol mintzaira, iber utzite eta erromatar konkistadorearen fruitu.

108. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. legasse 0018 1) Bainan Erromatar inperioa suntsitu zenean, Euskaldunak latinizatzea erabaki zuten herri erromataratuek, Europako txoko hau eraberdintzeko.

109. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. legasse 0034 2) Erromatar okupazioaren pean sortutako bi dialektotik bat irakasten zen eskola banaren ondoan 3) haritz bat zegoen, menderen mendez zahartua, haren adaburu hostotsua zeruraino zabaltzen zuelarik, eskualdeko txori kantari guztien aterbe.

110. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. borda 0073 INFANTEA: Kapitain, entzun duzu! Aurrera, Santxo Azkarra, aska Nafarroa! Latindar galerna honetako erromar birribilketa desager dadila!.

111. 1969-1990 euskara batua literatur prosa peillen 0043 Aterbetik Erromatarren putzua eta bi edan-askak ageri dira, (...).

112. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0012 Baina mugak beti muga, gaindiezinak izan ere; neure zango puztuek ezin naute zutik egonerazi, erromatar zeremonia luzeek dirauten adina; ito egiten naiz; eta hirurogei urte ditut.

113. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. azpiroz 0227 Badago Isaiasenean pasarte bat Pablok ere erromatarrei eginiko eskutitzan aipatzen duena.

114. 1969-1990 euskara batua literatur prosa s. aizarna 0075 Erromatarren denbora haietatik hona, josta-leku bat besterik ez zen izan zirkoa nahiz ta batek baino gehiagok bere bizia han galdu izan, baina Mattinek esaten zuena: dena zirkoa bait da, heriotza ere zirkoko jostaketa bat besterik ba ote da ba...?.

115. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. monasterio 0083 - Hauxe bai ondo bizitzea! Erromatar aberats haiek ez zuten guk baino askoz gehiago gozatuko! Ez horixe! - esaten zidan.

116. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jaunaren deia 1970 0082 Honek, gaur erromatar meza-liburuan aurkitzen diran prefazio guziak, hiru eukaristia-otoitz berriak eta Gure Aita argitzen ditu.

117. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. apaolaza 0101 Idatzita bait dago: Jainkoaren izena atzerritarren artean, zuengatik iraindua da (Errom 2. 23-24).

118. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. baztarrika 0292 José Guillén-ek erromatar hiritarren bizimaina zabal bezain zehatz aztertu digu Urbs Roma izeneko bi liburukietan.

119. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. baztarrika 0292 Bigarren hontan, Guillen-ek erromatar hiritarren bizitzako beste bi alderdi aztertzen dizkigu: batetik, gizarte eta politik bizitza, eta bestetik, erromatarren bizimodu ona, hots, erromatarren otordu, jolas, dibertsio eta atseginak.

120. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Argi dago behintzat erromatarrek ezagutu eta ustiatu zituztela Bizkaiko mendebaldeko burdinmeatze handietako batzu eta Oiartzungo Arditurritik, zilarraz eta berunaz gainera, burdina ere ateratzen zutela.

121. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. irigoien 0238 Egoera hau erromatarren garaitik aurrera, bederen, zetorren, administrazio-hizkuntza bakarra, eta arrazoi horregatik beragatik inperialismo edo kolonizazio-hizkuntza, latina zenez gero.

122. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. irigoien 0239 Dudarik ere ez dago izkribuetan ere erabili izan balitz erromatarren debekuaren indarra galdu bezain aguro ekilibrioa bere alderago eroriko zela.

123. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak akmanifestua 1980 0053 Egyptoko pyramideak, Erromatar akueduktuak, kathedrale gothikoak ez besteko mirariak kreatu ditu, eta inbasioak eta gurutzadak ez bezalako espedizio oso nabarietan ari izan da.

124. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0048 Espliegoa ez da inoiz sendagintzan erabilia izan, baina bai usaindun landare bezala, erromatarren artean bederen.

125. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0048 Izena laterazko lavare-tik datorkio, eta erromatarrek bainuan erabiltzen zuten gorputza usainez lurruntzeko.

126. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arkeoikuska 83 0070 -2 Erromatar aztarnategi, Tobillas eta Labrazan.

127. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arkeoikuska 83 0070 - Gainera, Luzkandoko eremutiko erromatar hilarri sail bat.

128. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0080 Denboraz ordea, lehen kristau haien iraupen jasankortasunak erromatar gizurenen arreta irabazi zuen, eta haien alde jarri ziren; laguntzaile hauen artean Tertuliano, San Justino, San Ireneno eta Origenes aitatuko ditugu, kristau bihurtu zirenak eta ondoren beren iskribuz irakaspen berriak zabaldu zituztenak.

129. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0105 d) luzaroan egon baziren ere, ez dakigu nola azpijan ote zuten erromatarren botere zentrala.

130. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0105 5.a) Autore frankoek diotenez erromatarren agintea nekazariek urratu zuten.

131. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0105 b) Autore askoren ustez laborariak izan ziren gurean erromatarren boterea bapatean apurtu zutenak.

132. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0105 d) Anitz autorek erromatar agintearen hondoratzea, besteak beste, beste zenbait borrokari zor zaiela aipatzen du.

133. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0446 Politikaren aldetik, erromatar agintariekin konpondu-zaleak ziren; gizarte-mailan, aberatsek eta aristokratek osotzen zuten gehienbat sekta; erlijio-alorrean, kontserbakorrak ziren, Moiseren * legeari bere horretan zorrozki atxekirik, eta * farisearren adierazpenak baztertuz.

134. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0446 Erromatarrek Jerusalen birrintzean suntsitu zen saduzearren sekta.

135. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0010 Klasiko denboran Erromatarrek Greziako jainkojainkosak sinistu eta beren mitoak etxeko jainkojainkosei ezarri zieten.

136. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0010 Gainestruktura bat bezala? Kulturadun erromatarrentzat ez baina herritar askorentzat bai.

137. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0090 Badakigu nola, Elizak Jesus-en Jaiotza ospatu orduko, Erromatarrek Sancto Deo Soli edo Invicto Soli, hau da, Eguzki Jainko Santuari edo Eguzki garaitzaileari Neguburu eguna eskeintzen zioten.

138. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0004 Erromatarrek, beren Enperadorego zabalerako, komunikabide erosoak behar zituzten.

139. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0004 Ideia asko jaso zuten keltengandik eta horrela, erromatarren gurdiek burdinazko txirrindolak eta metalez estalitako ardatz begiak.

140. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0004 Erromatarren Enpezadoregoak lur jo zuenean, galtzadak galdu egin ziren Europan baina bidaiak ugaltzen joan ziren.

141. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0029 Halaz eta guztiz, erromatarrak izan ziren zientifikoki eginiko karretera sistema bat taxutu zuten lehengoak.

142. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0029 Goian: Erromatar bideak, harri blokez eta morteroz eginiko oinarria zuen. Zementoaz loturiko harri txikiagozko geruza bat zeraman gainean. Gainaldea berriz, bata bestearekin ongi loturiko harri landuez egiten zen. Trafiko arineko autobide moderno batek, harri handizko zorupea darama. Gainean, errauts edo grabazko zorua, ongi hestututa. Gainaldea asfaltatu egiten da (alkitran edo asfaltoz loturiko harkaskarraz). Trafiko astunerako autobide modernoek, hormigoi armatuzko geruza bat daramate oinarritzat. Gainean, paper iragazkaitzezko geruza bat. Azkenik, gainazalean beste hormigoi geruza bat eramaten du, gehienetan asfaltoz estalia.

143. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kristau bidea 0556 Mirariak ez du hausten izadi legerik, gainditu baizik; denbora berean, intzirika eta antsika dagoen kreazioaren alderuntz doa (ik. Erm 8,22).

144. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0020 Antzinateko greko eta erromatarrek nahikoa eskarmentu zuten arren itzulpen lanetan (ikus bedi Livio Androniko, Naevio, Aennio, Quintiliano, Cicero, Horazio, Catullo, Plinio gazteak eta abarrek nolako itzulpen bikainak egin zituzten grekotik eta teknikari buruzko zeinen gogoeta zorrotzak eskaini zituzten) zoritxarrez, Bibliaren itzulpena ez zen baliatu beti esperientzia jori honetaz eta sarritan letra gehiago errespetatu zen izpiritua baino bihurketa lan hauetan.

145. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0030 Zubi Zaharra izenez ezaguna baino ezagunagoa dugun zubi erromatarra eta aintzinako Arrantzaleen Kofradia abiapuntutzat hartuz, alde zaharrean barrena, Kalehandin zehar Likona dorrea, XV. mendekoa; Erdi Aroko dorretxe klasiko bat izateaz gain, bertan jaio omen zen Inazio Loiolakoaren ama izango zena.

146. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak in: azkune mendia, iñaki: zezenak euskal herrian, v-xii 0005 Mithra-ren kultua K. o. II. mendean legio erromatarretan arras nagusitu zen eta indarrez hedatu zen legiook iristen ziren kolonia eta hiri bazter guztietara, limes germanikoraino Erdiko Europa-n eta Hadriano-ren hormaraino Britainia-n.

147. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0017 Horretarako Lerma ibaiko urak desbideratu behar izan zituen, erromatarren aintzinako teknika erabiliz.

148. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0063 Larte-ko mendietan ere (Berastegiko elizaren aurrez-aurre) bai omen da lurpeko altxorra; berdin, Udalatz-en (eguerdiko amabietan eguzkiak zuzen-zuzen jotzen duen lekuan), Ereñusarre-n (Ereño), Goikogañe-n (Arrankudiaga), Igozmendi-n (Aulestia), Iruña-n (Erromatarren garaian herri izana), Aralar eta Ariz-en (Leiza).

149. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0015 Erromatarrek herria konkistatu zutenean, eskeletotzar hura Italiara eraman zuten sinbolo gisa.

150. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ugalde 0210 Hara zergatik: Erromatarrak orain dela bi mila urte baino gehiago penintsulara etorri zirenean, hemen hizkuntza guziak ito zituzten, gurea ez beste guziak, eta latina irakatsi zieten.

151. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ugalde 0210 Guk izan genituen erromatarrekin harreman batzuk, baina ez gintuzten menderatu, eta ez ziguten latina ezarri; gertatu zen, bai, hego aldetik latinbideak egin zirela, baina geldiro, oso nekez, eta gure herriaren zati haundienak euskara besterik ez zekien garai batean, administrazioa, estatuarekin genituen harremanak, latinez jarri zizkiguten ETA GAINONTZEKO HERRIAK, latinez hitzegin eta latina administrazioa.

152. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 1. Informa zaitez eta lotu gezi bidez leku bakoitzari dagokion erromatar eraikuntza: Segovia / Teatroa / Mérida / Galtzada / Alcántara / Harresiak / Lugo / Zirkua / Bermeo / Zubia / Sagunto / Akueduktua.

153. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 2. Gonbara ezazu Erromatar Inperioko mapa gaur egungo batekin eta aipatu erromatarrak heldu zireneko herrialderen batzuk.

154. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 - Idatzi koadernoan nola esaten diren gaztelaniaz. Antz handia al dute? 6. Zertarako erabiltzen zituzten erromatarrek galtzadak, termak, zubiak, zirkuak eta akueduktuak?.

155. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 7. Letra-zopa honetan zazpi erromatar herrilanen izenak ezkutatu dira. Ezetz aurkitu!.

156. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 2. Taldeka, erromatar hiri baten maketa egingo duzue.

157. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 Bila itzazue eredu bezala erabil ditzakezuen erromatar eraikinen laminak, eta galdetu irakasleari ere.

158. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0010 Orain Atondo dagoen lekutik (Atha ondoco, Athaondo, Plinio-ren arabera) Galias-etik Espainiarako sarbidea ematen zen bide erromatar bat pasatzen zen, bertan honen aztarna garbiak agertu direlarik.

159. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Hiribildu honen aintzinakotasuna udalerrian aurkitu izan diren Neron-i eskainiriko hilarriak brontzez eginak kontutan harturik, erromatarren garaian koka dezakegu.

160. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Hiriaren alde garaia hartzen du eta Kapitolio erromatarraren lekuan eraiki zela dirudi.

161. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0025 Adierazi beharrekoa, gaztainondoa, inbasore erromatarrengandik inportatua, heldu aurretik, gure lurraldean finkaturiko gizaki primitiboen elikagaian ezkurra sartzen zela.

162. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0023 Agian, Japonian eman ziren, orain dela 4000 urte, ostren lehendabiziko hazkuntza saiaketak, berauek, 2000 urte geroago, erromatarrengandik bultzatuak izan zirelarik, ostren mantenimendu eta hazkuntzarako ostroaria deitutako eraikuntzak izanik.

163. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0025 Tiro-ko biztanleek, eta erromatarrek gero, masa biguna mastrakatuz ehotzen zituzten moluskuak, gelditzen zen isurgaiari ura eta berakibelarra eransten zioten, kontzentratu arte lurrintzen utziaz, gero tinte gisa erabiltzeko.

164. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0164 Erromatarren garaitik ezagunak diren meatoki hauek, joan den mendeko hasieran hasi ziren haundika ustiatzen.

165. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. odriozola 0024 Erromatarrek eta bizanziotarrek hiri-bide zabalak utsi ez ba-zituzten.

166. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0139 Jeinu alemana hasia da burua goititzen, zanpatu eta endakatu zuen erromatar zibilizazioaren azpitik eta haren aurka.

167. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Gero, erromatarrek ez eben aldaketarik ekarri; baina, honeen artean gizon libreek baino ez euken bizarra mozteko eskubidea.

168. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0008 Berorren jarraitzaileak botanika eta medikuntzaz gehiago arduratu ziren eta erromatarrek, aspektu praktikoetan interesaturik, ez zioten kasu handirik egin zientzia honi.

169. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0027 Egiazki, Akitaniarrek Erromarekin dituzten lehen kontaktuak urte dexentez lehenagokoak dira eta badute zerikusirik Erromatarrek Alpeez bestaldeko Galia konkistatu izanarekin eta geroago Narbonensis probintzia deituko denaren sorrerarekin.

170. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0027 Baldintzapen horien ondotik, apenas duda daitekeen administrazio erromatarra Akitaniako istmoa okupatzera bultzatzen duten arrazoiei buruz: jakina, arrazoi ekonomikoak (49), eta gero, irispide geopolitiko edo estrategiko orokorra duten kontsiderazioak (50); besteak beste probintziako ekialdea babestea garai horretan Akitaniarren sarraldien beldur bait zen, Galiarrek Erromari buru egiteko beraiei deitzen zietelako, edo Tarraconensis eta Galia pirinear ataketatik barrena elkartzen dituzten bideetan eta Akitanian zehar ibiltzeko askatasun osoa ziurtatzea.

171. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0027 Ez dira hor bukatuko ordea, erromatar administrazioak jatorrizko Akitanian izan zituen zailtasunak.

172. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinesterik eza 0247 Horregatik, gure itxaropena gurutziltzatutako itxaropena da, gaizkiaren erdian eta gaizkiaren aurka, hain zuzen ere, garbitasunera eta haundi egitera deitua, itxaropen guztien kontra sinetsiz (Erm 4, 18).

173. 1969-1990 gipuzkera liturgia agustindarren liturgia 0048 JAINKOAREN ITZA (Erm 8, 14)

174. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa g. egaña 0046 Kostantino Aundia`k jasotzen asia, erromatar aginterriaren uriburu egin bait-zuan Istanbul.

175. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa m.m. zubiaga 0186 Paulo biotz-zabalak, erromatarrei, kristau sinistedunen bizibideak, zintzo ta errugabea izan bear duala, adieraziaz: " Mundu onen antzeko ez egin, baizik-eta antz-berritu zaitezte zuen iritzietan " (Errom. 12, 2).

176. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak b. latiegi 0090 Erromatarreetatik asita XV`garren menderaño ugari ditugu; leenik toki ta erri izenetatik eta gero baita giza-emakumeenetatik ere.

177. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm inauteria 0031 Gai onetzaz Julio Caro Barojak diguna oso kontuan artzeko da iñondik ere, ta auxe da: iñakina ta iñakindu itzak, antxiñakoen burla gogai ori zeazkiro adierazten al digute, ala beste nonbaitera jo bear degu aztarren billa? Jakingarri da Caro Barojak bere liburu EL CARNAVAL izenekoan, 43 orrian, Iñauteri ta kideko izenei buruz diona. Manuel Lekuonak ere, MOZORROS Y LUPERCOS deritzan idazlana ba du aitagarria, EUSKALERRIAREN ALDE aldizkarian agertua, XVII alea, 50-56 orr. 1927 urtea. Iaute ta erromatarren otsailleko lupercales otsokundeak alderatzen ditu. Februas zeritzaten zeremoniak ziran ain zuzen Lupercales aldiko jaikizunik nabarmenenak, eta Februa oiek garbikunde indar berezia omen zuten. Ortik Februarius illaren izena. Garbikunde ori ontan zegon, besteak beste: Pan jainkoaizunaren apaizek Erromako kaleetan zebiltzenei auntz-larruz egiñiko astinkaiaz ematen zituzten zartatekotan. Lekuonak dasaigunez, gure Iaute, iautu itzetik letorke (A. N. Mendiburu), orain darabilgun txautu edo xautu orren aldakizun, eta garbitu, astindu, jo ta zartaka garbitzea esan nai du lixiba jo, xuritu, ezabatu, laterazko februare-k bezelaxe. Azkue`n Iztegian (I alean, 58 orr.), Aratuste agiri da, aragi ta uzte itzez osatua. Dakigunez, gai ontan jakitunak bat datoz, Carnestolendas deitura bezela, berrogeikaro ortan carnes tollere, aragi uztea kristau lege baita. Lekuonak, Iñauteri deitze ori, Gipuzko erdialdeko bezela jotzen du; Iñaute ta Iñote, Bidaso egaleko; Iñoteri, Ipar Naparroko; Inhauteri, Ihauteri edo Ihaute Benaparroan; Iaute, edo laburtuz Iote, Laburdi, Salazar ta baita Oyartzun alde batzutan ere.

178. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0122 Iduritzen zaigu, Iruña iria Erromatarren ondorean, gotzaiaren inguruan bilduko zala ta berak egingo zula giza elkartearen batasuna.

179. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0072 Indoeuropeotarren ondoren erromatarrak ditugu gure artean.

180. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0072 Kipula, porru, sartagi, ari, arto, tolare eta beste zenbait izen gauzekin batera, erromatarrekin etorriak dirudite.

181. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0072 Eta kapitulo onetan Ciceron erromatar jakintsuaren itzak gogoratu ditugu oñordekoen eginbearreri buruzkoak: senidetarteko guzientzat elizkizunak atera bearra, alegia, eta orretarako artzen zitula bai etxea eta bai etxearen ondasun guztiak.

182. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0072 Orixe da erromatarren iter ad sepulchrum eta erromatarren garaietik onera eldu zaiguna.

183. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0159 Lurpeko jainko txikiak, majiak, animismoak, erromatarren siniskerak, kristautasunak eta abarrek utzi digute sinisterik asko eta oiturarik ere.

184. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak b. latiegi 0016 1953`ean jausi zan turkitarren eskuetara Konstantinopla, Sorkaldeko Erromatar Imperiolurraren uri nagusia.

185. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1988 0023 Ondoren, berriz, erromatarrekin batera munduko baztar guzietan zabaldu ziran, lejionario bezela.

186. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Erromatarrak Euzkadi zaar artan egon zirala, gauza jakiña da.

187. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Nola eta nolako baldintzetan, ez dakigu, egoitza artaz erromatarrek oso gutxi idatzi ba'zuten, euskotarrek ez bait zuten ezer idatzi.

188. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Dukumentu idatziei dagokienez beintzat, badirudi erromatarrek Itali'n egin zutela euskotarrekin topo lendabizi.

189. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0075 Gaur Españi'rekin egiazko pakerik ezin lortu dugun bezala, arrazoi beragaitik, guztia bereena egin nai zuten erromatarrekin ezin izan zuten orduango euskaldunek ere benetako pakerik ardietsi.

190. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0075 Ala, zortzi urte geroago, or ditugu berriro erromatarren aurka guduan ilergetarrak, suesitarrak eta jazetarrak, (-196).

191. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0075 Iberiar-Erdiugartearen iparraldeko erdiari, Hispania Citerior esaten zioten orduan erromatarrek.

192. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Garrantzi aundiko uria ta lurraldea izan ziran Oiartzun aiek erromatarrentzat, Tarragona'tik, ots Ispani'n zuten uririk aundienetik Oiartzun'era bide bereizi bat egiteraiño iritxi bait ziran.

193. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Zerbaitetan yayoak izan ba'ziran erromatarrak, bidegintzan izan ziran yayoak eta trebeak.

194. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Erromateko oroigailluetan, arrigarrienak, orain urte batzuk Irun'en aurkitutako 106 pitxarrak ditugu: sutan erreak izan ondorean ildakoen errautsak gordetzeko erromatarrek erabiltzen zituzten pitxarrak.

195. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa iratz 0004 " Alabainan, ez duzue ukan esklabo-bihotza, oraino ere beldurrean (eta elgarren etsaigoan) ibiltzeko; seme-bihotza duzue ukana, oihu egin-arazten daukuna: Abba, erran nahi baita: Aita! (Errom, 8,14-17).

196. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1986 0001 Hala ere, euskal burrukalarien artean kritikari zorrotz bat baino gehiago atera zitzaion, erromatarren aurka galiarrek erabiltzen zuten edari majikoa batere irtenbide pedagogikoa ez zelakoan, askatasuna inondik etortzekotan eguneroko burruka eta lanetik etorriko bait zen, kritikarien ustetan.

197. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak azurm 0001 Eta bi herriok, historian zehar, grekoen, erromatarren, turkoen eta geroago eslaboen menpean egonak dira.

198. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak azurm 0001 Hizkuntza honetan garbi hautemañ daitezke prozeso historiko ezberdinen aztarrenak*: greko, erromatar, turko eta eslabo haroen aztarrenak, alegiá.

199. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.a. arrieta 0001 Ideologia katoliko, apostoliko eta erromatarra itsastea eta zabaltzea helburu ia bakartzat zuen literatura ihartuxe haren arbolari sapa berria txertatu genion, beste ideologia bat, edo batzu, beste ikuskera bat edo batzu..., baita literaturgintzaren ideologia berria deituko nukeen zerbait ere: formalismoaren adorazioa.

200. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak manex goinetxeren euskarazko lehen histori liburua 0001 Erromatarren garaia.

201. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1977 0001 Ori dala ta, Erromatarrak eta arein aurreko keltak gurera sartu baiño lenago euskal-lur genduzan bazter guztiak birjaso ta beraganatu zituan SANTXO AUNDIAK.

202. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. arregi 0001 Or erromatarrak, or godotarrak, or...

203. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. unanue 0001 Goi mailako burgesia erromatarraren bizitza agertzen du gordinki lan honek.

204. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... gure erria 1990 0001 Eta ilteko baimena erromatarren Agintari zanak, Pilatos`ek, emon eban.

205. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Taha Husaynek bere bi maisuak, Bloch, helenista ospetsua eta Seignobos, latina eta erromatar historia irakatsi zizkiotenak mugarik gabe mirestuko ditu.

206. 1991> bizkaiera antzerkia larrak 0133 (...), Tarkin'en 3 TARKIN, Erroma'ko lenengo erregeetatik zazpigarrena ta atzenengoa yatsu emen. Onen seme Sesta'k, lizunkeri-lera eutsi-ezinak bultzauta, Lukertze emakume on-maratz eta sendi urtenekoa ta eskondua, indarrez eta gabaz, laidotu ei eban. Yozokune baltz-iguingarri onek asarre bizitan yarri ebazan Erromarrak, eta iguinaren iguinez erregea ta erregeak bein betiko ortik zear bidali ebezan eta errege-agintza-ordez Erkal-agintzea sortu-azo. oinkada lizunekaz badoa bere asmoetarantza mamien bat, itzalen bat ba'ledi legetxe.


207. 1991> bizkaiera ikasliburuak danok senide 00041 2. Azaldu zergaitik zan erromatarra Jesusen garaian Judeako gobernaria.

208. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak j. artaraz 0152 Aurelius Prudentius olerkariaren Peristephanon-aren arabera, Emeterio eta Zeledonio Calahorran jaioak ziran, eta Gemina VII. leginoan erromatar gudari legez hartu ebezan.


209. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/1 00119 Hala ere, mendebaldeko tradizioan ez da, hain zuzen, ikusmolde hau nagusitu. Garbi dago ez direla berdin aurkeztuko greziako kultura eta kultura indigenoak. Mendebaldean ohikoa da grekoen (eta erromatarren) kultura goraipatzea. Nork berdinduko lituzke greziar mirestuak eta yanomamiak, esaterako? Horiek maila berean ipintzea kultur aldetik iraina dela esango dute batzuek.

210. 1991> euskara batua ikasliburuak historia eta artea/dbh 00233 Faxismoaren oinarri ideologikoen falta keinuen bidez ordeztu zen: agur erromatarra, sinboloak eta buruzagia gurtu beharra.

211. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00059 Begiratu aurreko fitxako etxebizitzei eta osatu beheko taula. Funtzioa / Tamaina / Bertan bizi den familia kopurua / Materialak / ERROMATAR ETXEA / ERDI AROKO ETXEA / GAUR EGUNGO ETXEA

212. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00059 Erantzun. Zertan dute antza Erdi Aroko goldeak eta erromatar goldeak? Zertan desberdintzen dira?

213. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00063 Hamar urtek hamarkada osatzen dute eta ehun urtek mendea. Mendeak erromatar zenbakiz adierazten dira.

214. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00012 Hebe, Thorwaldsen-ek egina. Edertasuna eta forma ulertzeko teoria klasizistak duen era zuzen-zuzenean dago loturik arte grekoari eta erromatarrari. Eskultura hau adibidez, orduan egina dirudien arren, XIX. mendeko daniar batek egin zuen.

215. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Erromatarrak historiaren ikuspuntutik ikusten zituen bere ekintzak. Ekintza militar gogoangarriak kontatu nahi izaten zituzten propaganda politiko gisa.

216. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Erromatarren pintura gehiena Ponpeian eta Herkulano-n aurkitutako horma-pinturei esker ezagutu ahal izan dugu. Horrexegatik sailkatu izan da arte-genero hau estilo ponpeiarrak deiturikoetan.

217. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Pinturaz gain, mosaikoa erabili zuten erromatarrek eraikinen barrualdeak apaintzeko, zoruak eta hormak, zehazki.

218. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Jatorri grekoa zuen opus tesselatum izeneko sistema erabiltzen jarraitu zuten erromatarrek, hau da, kolore desberdinetako harriekin eginiko axuleiu txikiak.

219. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Arte erromatarraren ekarpena opus sectile zen, koloretako harri handien zatiak batuz lortutako lana.

220. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00060 Greka landuez inguratutako tesela txikiekin eginiko mosaikoak mundu erromatar osoan zehar hedatuta zeuden eta, zehazki esateko, etxe edo villetan, Nafarroan zeudenetan esaterako.

221. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00111 Humanistek denboran oso urrun ikusten zuten Antzinatea (antzinako edozer zen erakargarri beraientzat), baina pentsaerari zegokionez oso hurbil; Erdi Aroan, aldiz, kronologikoki gertuagokoa bazuten ere, haien pentsamoldetik urrunago geratzen zen [...]. Italiako Erdi Aroko eruditoek eta Italiako artistek hurrengo belaunaldiek baino hurbilago bizi izan zuten, noski, garai klasikoa [...]. Hori bai, humanistek, Antzinateko berezitasunaren eta esanguraren sentimendua berriro aurkitu zutenean, modan jarri zituzten XVI. mendean indusketak eta eraikuntza erromatarrekiko interes zientifikoa.

222. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00158 - Klasikoarekiko miresmena piztu zuten hondakin erromatarren indusketak.

223. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00158 Erromatarren eragin nabarmena du elizako atariak, eta hau koroatzen dagoen kupulak Londresko San Paulo katedralekoa eta Erromako San Pedrokoa gogorarazten dizkigu. Estilo barrokoaren eta neoklasikoaren artekoa da, nahiz eta bere diseinu soila erabat klasikoa izan.

224. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00027 Greziarrek eta erromatarrek jainko anitz gurtu eta errespetatzen zituzten. Oso ongi pentsatutako erlijio-antolakuntza zuten. Eskema horren arabera, edozein fenomeno azaldu eta jainko-jainkosen babesa bilatzen zuten bizitzako arlo guztietan.

225. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00151 Orfeok Naturako izaki guztiak musikaz hunkitzen bazituen, hala greziarrek nola erromatarrek hitzaren artea oratoria lantzen zuten pentsamenduak komunikatu eta solaskideak konbentzitzeko.

226. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00151 Erroman. - Erromatarrek konbentzitzeko bide bezala erabili zuten hitzaren artea. Erromatarren oratoria ez zen greziarrena bezain erretorikoa, baina adierazpena eta bokantza lantzea zen heziketaren oinarrietako bat (ikus 47. orrialdea).

227. 1991> euskara batua ikasliburuak j. etxeberria 00200 Erromatarrek itxi egin zituzten dantza-eskolak.

228. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0008 Erroma enperadoregoaren hiriburua izan zen, baina XIV. mendean lehengo egunen loria oroitzapen urruna baino ez zen erromatarrentzat; izurriteak, administrazio txarrak eta gupidarik gabeko kriminaltasunak biztanle kopurua neurri handi batean urritu zuten.


229. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0014 Adibidez, Sant'Angeloko Gazteluan (Aita Santuaren jabetza) estilo erromatar garbia ertaroko eta Berpizkundeko elementu bereziekin nahasten da.


230. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0027 Izan ere, euren freskoetan erretratatutako irudietarik asko jatorrizko erromatarretatik kopiatuta daude.


231. 1991> euskara batua ikasliburuak a. prego 0040 Ebroren ibaiadar honek aintzina zingira zen leku batetik pasatzen da eta dinosauruen oinatz fosilen arrasto ugari geratu dira markatuta bertan, gizakiaren historiaren aldi diferentetako beste hainbat testigantzarekin batera: galtzada erromatarrak, bainuetxeak, eta abar.


232. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Erromatarrak hemen agertu aurreko garaietako mapa da alboko hori.


233. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Erromatarrek lurralde asko konkistatu zituzten eta horien artean Penintsula Iberiarrekoak ere bai.


234. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Euskal Herria ez zen isla isolatu bat bezala geratu erromatar guzti haien artean, baina hala ere euskaldunen erromatartzea askoz txikiagoa izan zen Andaluzia edo Mediterraneo aldeko lurraldeetakoa baino.


235. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Nahiz eta erromatarretik hitz berri ugari hartu (bake, piku, ingude, pago, zeru...), euskaldunek euskaraz hitzegiten jarraitu zuten, askok ez bait zuen latinik ikasi eta gehienek bait zekiten euskara.


236. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Hasiera batean arrantzale herriska bat besterik ez zen Lapurdum, baina IV mendearen azkenean, Novempopulania eskualdeko gotorleku edo gaztelu erromatar garrantzitsu bezala indartu zen, garaietako dokumentuetan ageri denez.


237. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Erromatarrek ez zuten lege edo dekretu bidez agindu latinak izan behar zuela erabili behar zen hizkuntza, baina ezarritako egitura politiko, sozial eta kulturalak horretara zuzenduta zeuden, latinari garrantzi handiena ematera hain zuzen.


238. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0053 Izan ere, erromatarrek eratu zuten antolamendu berrian, latina zen harremanetarako erabiltzen zen hizkuntza bakarra.


239. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0203 Erromatarren ostean, bisigotuak heltzen dira Iberiar penintsulara.


240. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0449 J. Caesar erromatarrak hau hartu zuen oinarritzat baina aldaketa garrantzizkoak ezarri zizkion: batetik, lau urterik lau urtera 366 eguneko urtea finkatu zuen, zehatzagoa egitearren; bestetik, urtearen hasiera martxotik urtarrilera atzeratu zuen.


241. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0140 Izena bera ere erromatarrek zerabilten lábaro-tik moldatua baitu fantasiazko etimologia eginaz, -lau buru- Azkuek jasotzen duenez.


242. 1991> euskara batua ikasliburuak j. ossa 0040 Hiria kale estu eta karrika meharrez beteta dago eta erromatarren garaian ere esistitzen zen.

243. 1991> euskara batua ikasliburuak m.e. ituarte 0047 Biblian deskribatzen zen Egiptotik hasi eta II. Gerrate Mundialera arte, erromatar inperioa edota Amerikako aurkikuntza eta menperaketa tartean direla.

244. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0148 Zenbakuntza berri honek, pixkanaka baztertu egin zuen erromatarra eta kalkuluak erraztu zituen abakoen erabilerarekin.

245. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00091 Garai hartan bertan, Arkimedes ispiluz baliatu zen urrunean Sirakusarantz zetozen erromatar untzien belak erretzeko.

246. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00091 Sirakusak (Sizilia) aurre egin zion Erromatarren erasoari eta ispiluak erabiliz erre zituzten etsaien untziak.

247. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0235 Alegia, "garren" esango litzatekeen tokian puntua jartzea sistematikoki, inolako bereizketarik egin gabe erromatar eta beste sistemetako zenbakien artean.


248. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/4 0017 Zenbakikuntz Sistema Hamartarretik Sistema Erromatarrera pasatzeko, deskonposaketa polinomikoa erabili daiteke.


249. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/4 0017 Zenbakia; Erromatarra; Irakurketa; Aurrekoa; Hurrengoa


250. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura batx 00086 Ez baitzen inor azaltzen ni nengoen pasilu zoko hartan, eta gustura baino gusturago bainengoen senatore erromatar haiekin.

251. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura h. bernaola 00011 Behin batean, auzokoek urrunean kaskodun gizon batzuk ikusi zituzten eta erromatarrak ez baina bide ingeniariak zirenez, azkar eta makina handien eta, hain jakintsuak ez ziren beste gizon batzuen laguntzaz, egundoko errepidea egin zuten, hori bai kortxo-irekigailu batek baino bihurgune gehiago zituen.

252. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura txulufrina eta arrosa 00008 Gaur egun ezagutzen ditugunak aintzina grekoek eta erromatarrek egiten zituzten jaialdien aztarnak dira.

253. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. azurmendi 0012 Eta zergatik dabiltza erromatarrak zure atzetik, mutiko?


254. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. azurmendi 0033 Eta inork ez diezaiela erromatarrei horzkarik egin nire baimenik gabe!


255. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. azurmendi 0047 Ekarriguzu beste zezen bat, erromatar; honekikoak egin ditugu.


256. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. azurmendi 0047 Erromatarrek herria setiaturik daukate...


257. 1991> euskara batua liturgia itxi atea 0102 Gure artean badaude partiarrak, mediarrak, elamdarrak; badaude Mesopotamian, Judean, Kapadozian, Ponton, Asian, Frigian, Panfilian, Ejipton eta Zirene ondoko Libian bizi direnak; badaude erromatarrak, judutarrak eta proselitoak, greziarrak eta arabiarrak; eta denok geure hizkuntzan entzuten diegu Jaungoikoaren mirariak adierazten.

258. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00177 (...) erromatar triunfoak zuzendu zituzten jainkoen tenpluetara.

259. 1991> euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 00364 Julius Caesar erromatarrak Galian barrena egin zituen kanpainetan ezagutu zituen druidek bezala, Jon Mirandek Arimagan sinesten zuen.

260. 1991> euskara batua literatur prosa j. tirapu 0015 Sartu, sartu, gazte, ea nik baino zorte hobea duzun, esan zion ondotik pasatzean eta segidan bere golkorako Erromatarrok erotuta daude.

261. 1991> euskara batua literatur prosa elexp alpe 0096 Kontua da indoeuropartze hori ez zela berandura arte, erromatarrek latina inposatu zuten arte burutu zenbait lekutan, Alpeen eskualde honetan, esate baterako.


262. 1991> euskara batua literatur prosa elexp alpe 0112 Nere liburuxkak jartzen duenez Asiago-ko goilautadan herri berezi bat bizi da: cinbroak; ez omen dute zerikusirik erromatarrekin guda gogorrak izan zituzten cinbro haiekin.


263. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0044 Egia esan, nik, erantzuna bainoago, berari ordainetan egiteko galdera sorta bat nuen, erantzulerik gabe ezezik, entzulerik ere gabe geratu zitzaizkidanak: ez al zen bere hitzetan Museokoa ezein duda barik erromatar zenbaki bat?


264. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0140 (...) guztia, arratsapalaren hori-moreen ñabarduretara, eguzki sartu berriaren zantzu iraun-nahi eta hodeien higidura nagira, haietan antzeman nahirik, hain zuzen, erromatar zirko izandako hark megafono erraldoi baten gisa zeruratzen zuen musika handiosaren eraginik.


265. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. arzalluz 0042 Hain zuzen, Bizantzio estualdian zebilela aprobetxatuz, dokumentu zahar batzuk azaldu zituen printze albaniarrak, non ere agertzen baitzen, Erromatarrek okupatu eta berritu baino lehen Illyriarena, alegia, oraingo Arberiarena zela Orikun.


266. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0089 Baina hain sakona izan zen nire ametsaren zirrara, hain perfektua nigan nire lagunaz sortu zen ideia, bere hitzez eta izaeraz, ezen oraindik irudika bainezake nire burua iradokizun filosofiko baten eragipean bailitzan; erromatar jakintsu hura bere Egeriak iradokitzen zuen bezala.


267. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.i. astiazarain 00046 Alabaina, harrigarria dirudi Vitruvio arkitekto erromatarraren lanaren ale bakar bat ere ez aurkitzea bere liburuen artean, hori izan baitzen arkitektura modernoaren oinarri eta zimentarria. De Architectura bere liburua arkitekto espaniarren ia liburutegi guztietan agertzen da, batez ere Miguel Urreak gaztelaniara itzulitako edizioa.

268. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. bilbao 00070 3. Beraz prest eta arretaz egoteko esaten zien seinalea ematerakoan erromatarren gainera joateko, egun hartan aurkituko baitzuten euren neke eta garaipenen gaina edo bestela zorigaberik handienen hasiera.

269. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. bilbao 00090 LXVII. 1. Ustegabeko asalduarekin soldadu erromatarrak ezbaian ziren, ez zekiten zer egin eta noraezean zebiltzan.

270. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. bilbao 00090 3. Hain egoera latzean, numidiarrak erabat suminduta zirelarik eta hiria alde guztietatik hertsita, italiko guztietatik ampsup253; Hemen, aurrerago bezala (LXIX, 4), Turpilio ez zela erromatarra azpimarratzen du Salustiok., hiriaren buru zen Turpilio bakarrik lotu zitzaion ihesari kalte gabe.

271. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m. amas 00011 Beraz, justu-justu, teologia liberalaren alderantzizko jarrera da K. Barthena. Ottoren liburua atera eta bi urtera, 1919an, argitaratu zuen K. Barthek bere Der Rô*merbrief (San Pauloren Erromatarrei gutunaren komentarioa) eta Ottok ezin zezakeen, beraz, solaskidetzat eduki, baina kezka bat bera dute biek funtsean: kristautasunak erlijio-esperientzia arruntarekiko duen berezitasuna markatzea.

272. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00078 Goazen bada orain Atenas, Esparta eta israeldar leinuetatik Erromatar Inperiora. Egoera desberdina da hemen. Arrazaren ideia gogor kolpatzen du hiri eta probintzia ezberdinen bilduma handi honek, lehendabizi bortxakerian oinarritua, eta ondoren interesak mantendua den inperio honek.

273. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00078 Kristautasunak norabide berean ekiten du, eta oraindik modu eragingarriagoan, bere izaera unibertsal eta erabatekoa dela eta. Erromatar inperioarekin itun hertsia uztartzen du Kristautasunak; paregabeko bi batasungile hauen eraginez, mendeetan zehar baztertua geratu da arrazoi etnografikoa giza arazoen gobernurako.

274. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. erize 00218 Bereizketa ez da berria eta bat dator funtsean erromatarrek Saltus vasconum eta Ager vasconum lurraldeen artean egin zutenarekin (ikus 10. irudia: Saltus eta Ager Vasconum).

275. 1991> euskara batua saiakera-liburuak merkatzuzenb 00003 Zuzenbide hori hi arlo nagusitan zatitu da erromatarren garaietatik: publikoa eta pribatua.

276. 1991> euskara batua saiakera-liburuak merkatzuzenb 00003 Erromatarren garaian, Merkataritzako zuzenbidea ez zen Zuzenbide pribatu erkidearen (ius civile) adar bereizia.

277. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. aldekoa 00173 Primitibismo eta ziklismo (errekurrentzia eternalaren teoria) greziar eta erromatarrarekin kontrajarria, paradigma biblikoak egite-sorta bakun eta zorrotz definituriko batez azaltzen du lurraren historia: hasiera bat (kreazioa), katastrote bat (gizakiaren hondamendia), krisialdi bat (Kristoren Gorpuzte eta Berpiztea), eta amaiera hurbila (Kristoren Bigarren Etorrera Errege gisa, eta horren ondoren mundu zaharra ordezkatuko duen zeru eta lur berriak), zeinak giza historiaren trajedia komedia kosmiko bihurtuko duen. (Abrams, 1984: 237)

278. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. intxausti 00264 Eta Eliza katoliko erromatarra bera zen berrikuntza horren eragile, nahiz eta Elizaren periferian Indietako misioetan hemen berton Europan baino azkarragoak izan horren azalpenak. Dakigunez, misio-gertakari hori oso bertatik segitu ahal izan zuen Lukuk, gainera.

279. 1991> euskara batua saiakera-liburuak landaturismo 1999 00030 Eta, haien artean, erromatarren aurriak, tenplarioen misterioak, elizak eta soroak, lasai lasai haien historia noiz kontatuko diguten zain daude.

280. 1991> euskara batua saiakera-liburuak aralar 00093 IV. mendetik aurrera, Erromatar inperioaren gainbeherarekin batera, gatazkak ugaritu egin ziren.

281. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 00111 Bestetik, errito erromatarraren ezarpenaldiaren ostean, elizetan gutxieneko ekipamendua lortu zen.

282. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elexp delitu 00085 Delitu oso larriak leporatutako hainbat eta hainbat erromatar, errugabe azaldu ondoren, oso errespetatuak eta ohoratuak izan ziren herriaren eta magistratuen aurrean!

283. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Erromatarrek eremu osoan zehar bide azpiegiturak ezarri zituzten, hango aztarnei toponimoen eta arkeologi aztarnen bitartez (zubiak, eta abar) jarrai dakizkiekelarik Toponimia (estrata izeneko bidea, edo Galtzabide baserria, Galtzaraborda auzunearen sorburu izan zena) eta lekuan bertan eginiko miaketa medio, Aiako Harriaren inguruko mendietako esparrutik abiatuta Pasaiako badia aldera lerratuko zen lehorreko ibilbide bat ba ote zen aipatu izan da.

284. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Erromanizazioaren eragin eskasa erromatarrek alderdi horretan gauzatu zuten ustiapen ekonomikoaren antolaketari berari zor bide zaio.

285. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Pompaelo-Iruñeara heltzen zen, eta handik Ebro Bailara oparoko beste hiri batzuei, Cesaraugusta edo Turiasso kasu, lotzen zitzaien, Tarraco bertara iritsi arte Ebro Bailarako alderdi horrek erromatar garaian zuen botere ekonomikoak pixkanakako landakotzeari utzi zion bidea III. mendeko krisiaz geroztik, ondorio gisa merkataritza trukeak uzkurtuz.

286. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Alabaina, eta seguruenik erromatar garaikoaz bestelako eskala batean izan arren, aldi honetan ere bertakoen eta ipar zein hegoaldeko herri inbaditzaileen arteko itsaso bidezko harremanek iraun egin zuten.

287. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Pasaiako itsasadarra erromatarren garian, J.L. Banús y Aguirreren arabera. Garai hartan historiagile horren hipotesiari jarraiki Beraunen ontziraleku bat ba omen zegoen, eta Arditurritik (Oiartzun) erauzitako beruna hedatzen ahalbidetzen zuen.

288. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Ingurune horretan erromatarren presentziaren testigantza eskuinean ikus daitekeen iruditxoak ematen digu.

289. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Nahiz iruditxo hori nahiz Pasaian aurkitu zen erromatar txanpona leku ezezagunen batean dira gaur egun.

290. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00113 Nola egon gintezke ziur erromatar Inperioa bezain aurreratua den Estatu-formarik ez zela Erdi Aroaren hasieran?

291. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00109 Lege erromatar batek dio lehen agintariaren aurkako lesa majestate delituagatik baino ez dela konfiskatu behar.

292. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00139 Ez zegoen luxurik batere lehen erromatarren artean; ez zegoen batere lazedemoniarren artean ere; eta berdintasuna erabat galdurik ez dagoen errepubliketan, merkataritza-, lan- eta bertute-espirituak dakar bakoitzak bere ondasunetatik bizi ahal eta nahi izatea eta, beraz, luxu gutxi da han.

293. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00139 Erromatarrak galbideratu bezain laster, haien desirak neurrigabe bihurtu ziren.

294. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00139 Pitxer bat Falernoko ardo, ehun denario erromatarretan saltzen zen; barrika bat Pontoko haragi gazitu, laurehun kostatzen zen; sukaldari on bat, lau talentu; mutil gazteek ez zuten preziorik.

295. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00169 Horiei esker ekin zioten erromatarrek munduari; eta horiei eta ez besteri esker defendatu zen mundua erromatarren kontra; eta Erroma bere handitasunaren gorenera iritsi zenean, Danubio eta Rhin ibaien atzealdeko elkarteei esker, beldurragatik osatu ziren elkarteei esker, egin zioten aurre barbaroek.

296. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 00289 Erromatarren artean, esklaboek legean konfiantzarik izan ezin zutelako, legeak ezin izan zuen konfiantzarik izan haiengan.

297. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. intxausti 0320 Erromatarrek eta idazle klasikoek, hementxe, Pirinio katearen isurialde bietan eta baita euskal mendietan eta agian kantauriarretan ere topatu eta deskribatutako unitate etniko-kultural euskoideak zuzenesten zuen, Antzinatean, Pirinio-mendebaldeko komunitateez hitz egitea.


298. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 0008 Erromatar garaia da Zarauzko historiaren lehen erreferentzi-puntu garrantzitsua.


299. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 0008 Erromatar garaiko aurkikuntzak, Bidasoako eskualdean izan ezik, bakanak dira Gipuzkoan.


300. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0059 Historia desarroilo gisa kontsideratuz, aldiz, onak eta gaiztoak western filmeetarako utzirik, erraz ulertzen da, zergatik ekialdeko patriarka bat ez zen eta ezin izan zitekeen heroi erromatar bat, Katonen edo Augustoren bertuteekin, edo santu kristau bat.


301. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0013 Beranduago erromatar inperioa, mundu ezagunean barnako bere zabalkundean, gure lurretara ere ailegatu zen, hatz eta ondare kultural zabala utziz bospasei mendetan.


302. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0013 Germaniar herri hauek ez zuten eragin handirik izan guregan eta, erromatarrak ez bezala, etengabeko burrukan ibili ziren gure aurka.


303. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0013 Pisi-pasa guzti hauen artean erromatarrena izan zen eraginik bereziena eta, honen arabera, bi eskualde bereiz ditzakegu: bata lautadena, Arabako eta Nafarroako behe herria hartzen duena, eta bestea gainerako guztia, orohar mendiena.


304. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0068 Erromatarrek ongi ezagutu eta hustiatu zuten zenbait meatz Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan, hauetatik, burdinaz gain, zilarra eta beruna ateratzen zituzten.


305. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. aulestia 0607 Roman n., adj. erromatar, erromar.


306. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. olaetxea 0019 Hutsune batzuk azaltzen badira hiriska hauen iraupenean, beraietako askok Brontze Azkenetik Erromatar eraginarte irauten dutela esan dezakegu, milurte oso batean zehar.


307. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. olaetxea 0039 Burdin Aroa hobeki ezagutzen den Euskal Herriko Mediterraniar isurian A. LLanos-ek hiru aro ezberdindu ditu Brontze Erditik Erromatarrak iritsi arte doan denbora sailkatzeko.


308. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lantziri 0079 Gure ibilaldiaren lehen zatiko kapitulu hau ez genezake burura, irakurlea Oletako erromatar bidea (37. argazkia) bere luzera osoan egitera gomitatu gabe.


309. 1991> euskara batua saiakera-liburuak h. etxeberria 0024 Erromatarrek biziki estimatzen zuten.

310. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0009 Erromatarrak eta grekoak ez dira kondaira mitologikoak asmatu zituzten bakarrak izan.

311. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Erromatarrek besteen barne-gatazka guztietatik probetxua ateratzen jakin zuten, noski.

312. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Ebro inguruan erromatarrek jasotako defentsa-lerroa iparraldeko herrien aurkakoa zela dirudi.

313. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Une batzuetan, baskoiak erromatar armadan mertzenario gisa zerbitzatzera iritsi ziren.

314. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Euskal komunitate bat besteen kontura hazi zela somatzeko arrastorik ez dago, baina azkenaldiko erromatar arerioaren aurrean euskal komunitate desberdinak elkartu izanaren aztarnak badaude.

315. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 ZERTARA ETORRI ZIREN ERROMATARRAK?

316. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Erromatarrek gure herrialdea kontrolatu nahi zuten; Euskal Herria Hispania eta Galia arteko derrigorrezko pasabidea baitzen.

317. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Lurraldearen kontrola segurtatzeaz gain, merkataritzaz ere arduratu ziren erromatarrak.

318. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0019 Ondorioz, erromatarren interesak ere desberdinak izan ziren.

319. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0027 Erromatarren zibilizazioarekin mende batzuetan zehar harremanetan egon ondoren, erlijio eta kultura kristauak (berandu baina erabat sartutakoak) jabego pribatuaren garapena bultzatu zuen.

320. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. fernandez 0180 Halako beste garaipen bat, eta geureak egin du, esan zuen Pirro Epirokoak erromatarrei gudaldi odoltsu bat irabazi ostean.

321. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0064 Hizkuntza ezberdinetan mintzo den hainbat morroi bildu da kardenal erromatar baten tinelo edo sukaldean, eta bakoitzak bere hizkuntzan emandako juramentu baten zerrenda ageri da Torres Naharroren Comedia Tinelaria izeneko liburuan (1513. urtean-edo Erroman inprimatua):

322. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0015 Nahiz eta sail horretan jada galduak egon, senar erromatarraren manus-a, edo aitak bere umeen gain zeukan bizitza- edo heriotza-eskubidea, hala ere potestate nozioak bakarrik esplikatzen du aitaren korrekzio-eskubideak daukan izaera espezifikoa, eta 1975eko erreforma arte senarrak emaztearen gain zeukan potestatearen izaera espezifikoa.

323. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0030 Alegia, garren esango litzatekeen tokian puntua jartzea sistematikoki, inolako bereizketarik egin gabe erromatar eta beste sistemetako zenbakien artean.


324. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Etruskoek oraindik are gehiago erabili zuten eta erromatarrek ere bereganatu egin zuten, beren arkitektur proiektu handiak, akueduktuak eta garaipen-arkuak eraikitzeko.


325. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Kupuladun eraikin erromatar nabarmenena, Erromako Panteoia da.


326. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Basilika erromatarrak, kristau-kulturako eraikinik garrantzitsuenentzako eredutarako balio izan zuen: Elizak egiteko alegia.


327. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Errenazimendua, XV. mendeko Italian azaldu zen Erdi Aroko estilo gotikoarekiko erreakzio bezala eta artearen gainerako arloek bezalaxe, Inperio Erromatarraren ereduetara itzultzea ekarri zuen.


328. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Neoklasikoa, berriz, XVIII. mendearen erdialdera azaldu zen eta berriro ere greziar eta erromatar eredu klasikoak onartu zituen.


329. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/7 0055 Hebraitar, egiptoar, erromatar eta greziar zibilizazioetan izan ziren pilota-jokoaren modalitate desberdinak, Erdi Aroan monasterioetako klaustroetan jokatzen zen eta baita hiri eta gazteluetan ere.


330. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. oihartzabal 0147 Horra zein izan ziren populu erromatarraren zatiketa desberdinak.


331. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. oihartzabal 0147 Halatan erromatar populua egiazki subirano zen, eskubidez eta egitez.


332. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirreazkuenaga 0091 G: Erromatarren garaiko lan batzuk


333. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jugoslavia 0018 Kroaziarrak bestetik, 1102.ean Hungariari lotuta geratu ziren eta esloveniarrak austriarren Erromatar Inperio Sakratuaren agintepean.


334. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0011 Caco. (Lat. Cacus) Mit. Erromatarren mitologiako heroia, Vulcanoren semea.


335. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0011 Erromatarren garaian Gades izena hartu zuen eta berebiziko garrantzia izan zuen musulmanak iritsi ziren arte (VIII. mende bukaera).


336. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 - Ptolomeotarren, erromatarren eta bizantziarren garaia.


337. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Hark sortu zuen ptolomeotarren edo lagidarren dinastia, Kleopatra VII.a hil eta erromatarrek Egipto menderatu zuten arte iraun zuena (K.a. 30).


338. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0011 Ebanjelioetako eta Dekalogoko egia, eta berorrekin Erromatar Legeko testuetan ezarrita zeudenez Europako instituzio politiko eta sozialen zuzentasuna, erabat defenda zitekeen, agerkundera jo gabe lehen printzipio autoebidente batzuetatik gogamen razionalak ateratako ondorio ezinbestekotzat.


339. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Baina beharbada aldi honetako erromatar gizartearen kultura- bizitzaren bereizgarritasun aipagarrienetariko bat kulturaren helendartasuna dugu.


340. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Kultura-alderdi guztiok erromatar zuzenbidearen hedakuntzan eragin handia izan zuten.


341. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Erromatarrek oroar heleniartasunarekin hartu emanetan hasterakoan euren kulturaren gutxiagotasunaren jakitun ziren eta beraz heleniartasunari arrera ona agertu izan zieten.


342. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Erromatar gizartearen ekonomia aurrerapena gehitzerakoan, merkatal hiri eta hiri-buruetan (Ostia, Puteoli, Brundisium, etab.) bertakotuz gain heleniar izakera sendoa ematen zieten era guztietako heleniartutako sortalkideek Italiara heltzen zihoazan.


343. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0067 Erroma politika arloan indartsua izatera heltzean eta heleniar gizartean bere politika-nagusitasuna ezartzen joatean, heleniar kulturaren pertsonalitate entzutetsu asko Erromara abiatu ziren, erromatar politika giro eragintsuetan onarpea eta babespea aurkituz.


344. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0111 Legejakintza burujabe baten sormen aurrerapide horretan ius Flavianum zeritzana osatzera zetorren ius Aelianum formula bilduma berriaren eta Tripertita izenez ezaguna izan zen gaur egun zeharo galdutako erromatar lege arloko lehenengoko idazlanaren egilea zen Sextus Aelius Paetus Catus (kontsula K.a. 198; esalaria K.a. 194) aipatu beharra dago.


345. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0111 Euron garaiko gizaseme ospetsurik gehienek lez heleniar eziketa oparo eta bikaina izan zuten erromatar gogoetaren ordezkaririk jatorrenak izan ziren.


346. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0155 Printzegoaren etorrerarekin erromatar giza-egiturak ez zuen Errepublikaren azken gizaldietan izan zanarengandik alde handirik izan.


347. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0155 Guztien artean garrantzitsuena erromatar giza piramidearen goi-goian princepsa gainkatzearena izan zen, talde menperatzaileek gizabizitzan elementu berri eta beharrezko hori kontuan hartuz egituratu zitezenaren beharrizana edukiz.


348. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0155 Lurraldeetatik etorri izan arren euren sendi-ohitura, eziketa eta baita aurretiko bizimodu profesionalak zirela eta, Erromatar Inperioaren helburuekin guztiz batera zetozen gizakiak ziren.


349. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Erromatarrek, eurak eskeini zezaketen baino kultura eta ekonomia-aurrerapide maila askoz ere jasoagoa aurkitu zuten.


350. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Politika mailan erromatarren zuzenbidearen derrigortzea, batez ere heleniarren zuzenbidearen maila eta herriak berea zen kulturarenganako zeukan lehiagatik, ezegokia izango litzatekeen.


351. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Teknika mailan ere, ia herri guztiak latineraz hitzegiten ez zuenez eta bilduma baten antzerakorik eduki ere egin bako erromatar legezko-arauen sakabanaketa gogoan izanez gero, ezinezkoa izango litzatekeen.


352. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Erromatarrek heleniarren eta semiten eskubideek ziranei begirunea izan zieten eta gainera lurralde edo tokizko izakeradun legegintzazko neurriekin euren geroagoko aurrerabidean eskuhartu zuten.


353. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Erromatarra ez zen baina sarritan erromatar elementuz kutsatutako zuzenbide horri, Mitteisek, sistematikotasunez ikasi zuen lehenengo ikertzaileak, herri zuzenbide (Volksrecht) lez izenpetu zuen.


354. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Probintzietan, eraentzaleak epai-arduralaritzaren egitaraua iragartzen zuen probintzia-ediktoa zegoena egia dugu: baina honek zuzenbidearen erromatartzean eragin guztiz mugatua izan zuen, sortaldeko lurraldeetan erromatarrek funtsezko lez jotzen zituzten arau gutxi batzuk beharrezkotzat lez sartu eta heleniarrak ziren erakunde batzuk erromatar itxuraz kanpo aldea estaltzera murriztuz.


355. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0199 Heleniar eskubideetatik, Egiptoren lege bizimodua zehaztasunez berregiteko aukera eman diguten zenbatezineko papiroen iraunarazteari esker, erromatarren menperaketaren une ezbardinetan zehar eta baita menperaketaren aurretik Egipton indarrean dagoana zehaztasunez ezagutzen dugu.


356. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 erromatarren agintepean Egipton bizi izandako zuzenbidearen ezagupen guztiz zehatza ere erreztu izan digu.


357. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Azkenez heleniarren eta erromatarrengandik ezberdinak ziren semiten lege-araupidea zehaztasunez ezagutarazi izan digute.


358. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Aipatutako lege-araupideok erromatarrek zituztenekin erkatzerakoan bakoitzaren berezitasun, ezaugarri bateragarriak, era berbereko aurrerapideak eta alkarrenganako izan zituzten eraginak askoz ere argiago ikusarazten dizkigu.


359. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Beste zuzenbide batzuenganako erromatar zuzenbidearen ikerketa-hurrerapenak erromatar zuzenbidearen ikerketaren bakantasunik eza bultzatu eta aintzinateko zuzenbideen kondaira orokorrean barne-egokitzea erakarri izan du, erromatar zuzenbidea adierazgarri garrantzitsuenetariko bat, baina ez bakarra, (Wenger, San Nikolo, Seidl, etab.), izanez.


360. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Lortu ahal izateko erromatar zuzenbideari berea ez duen arlo kontzeptuala kendu behar izango litzakio.


361. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Aipatutako arlo hori lehendabizi glosadore ondokoek erromatar zuzenbideari buruz eta geroago pandektistak egindako ikerketen ondorioz gizaldiz-gizaldi gehigarritzen joan izan zaio.


362. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Erromatar zuzenbidearen ikasketengan gehien ikusi izan den gaien artean XIX. gizaldiaren azkenaldean hasi eta, interesaren alboratze nabarmentsua ikusi daikegu; jadanik ez da erromatar zuzenbidea oraindino pandektistak zerabilen justiniarrek ezarritako oso-osoko eran ikasten.


363. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Beste alde batetik ez da erromatar zuzenbidea ezta justiniar lege-erapidetzan agertzen zaigun lez gai zehatz jakin batzuk aukeratuz ikasken.


364. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Erromatar zuzenbidearen kondairatzepide guzti honek historian zehar Erroman indarrean zegoen zuzenbidea zientzi-zehaztasun osoz ezagutzeko ikasketa eta ikerketa ikasbideen izugarrizko hobetze eta aberastean lagungarri izan ziren.


365. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Erromatar zuzenbidea zuzenbide fakultateetako ikasketa plangintzako beste ikaskizun batzuengandik zeharo aldentzen duen guztiz berarizkotutako metodologia eta aurrerapide konzeptuala dauzkan fakultate arteko ikaskizuna dugula aipatu beharra dago.


366. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. de txurruka 0273 Aipatutako plangintzotan erromatar zuzenbidearen aurkezpenak hiru eratako izan izangoa agertzen du: alde batetik plangintzarako sarrera orokor lez egokia dugu; (...).


367. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. ruiz 0663 ezpada euskaldunen artean ez delako izan euskara hutsean baizik irakurtzen ez zekien irakurlegorik ezta erdaraz baino euskaraz irakurri nahiago zuenik ere 2 Edonola izanda ere, probetxugarria edo, behinik behin, interesgarria gerta daiteke XIV, XV eta XVIgarren mendeetako gertakari hori hurragotik ikustea: itzulpenaren bitartez bilatutako duintzeaz giltza izan daitezkeen lanak baino ez ematearren ezinbestekoa da W. Melczer Towards the dignification of the vulgar tongues: humanist translations into Italian and Spanish in the Renaissance, Canadian review of comparative literature, 8 (1981), 256-271 eta M. Pfister, Die Bedeutung der 'volgarizzamenti' lateinischer Texte fûr die Herausbildung der literarischen Prosasprache, in A. Buck-M. Pfister, Studien zu den 'volgarizzamenti' rô*mischer Autoren in der italienischen Literatur des 13. und 14. Jahrhunderts, Mûnchen 1978, 45-87 eredutzat har daiteke bitarte berberaz iritsitako aberasteaz; dauden ikuspegi orokor gutxietako bat A. Buck, Die Rezeption der Antike in den romanischen Literaturen der Renaissance, Berlin 1976,67-82 orrialdeetan irakur daiteke [= Id., L'eredità classica nelle letterature neolatine del Rinascimento, Brescia 1980, 88-106]; bakoitzak bereziki hizkuntza edo lurralde baten kasuaz badihardu ere ez dute begien bistatik behar den testuinguru zabalagoa galtzen klasikoak diren hauek: C. Dionisotti Tradizione classica e volgarizzamenti, in Id., Geografia e storia della letteratura italiana, Torino 1980 [1. ed. 1967], 125-178, P. Russell, Traducciones y traductores en la península ibérica (1400-1550), Barcelona 1985 eta G.P. Norton, The ideology and language of translation in Renaissance France and their humanist antecedents, Geñeve 1984. Izan ere, erdi aroaren bukaerako eta errenazimenduaren hasierako itzulpen horiei begiratzeak zerbaitetarako balio badigu hizpide dugun kontuan euskal letren historiaren bitxikeriatzat dugun zenbait gauzaren arruntasuna ikusteko da: XVIII, XIX eta XXgarren mendeetako euskal itzultzaileekin komun dituzten eta gorago aipatu diren asmoez gain, XIV, XV eta XVIgarren mendeetako haiek ere, esaterako, pobrea ikusten zuten beren lingua vulgaris latinaren edo grekoaren ondoan, eta batzuetan hizkuntzari berari leporatzen zioten errua, beste batzuetan geroago jeneralean ez hizkuntzari baizik hiztunen axolagabekeriari... Ez ziren ezer berririk esaten ari: horiek guztiak edo gehienak esanak zituzten Errepublika bukaerako erromatarrek (ikus, esaterako. Cic., Fin., I, 2-4 eta Tusc., II, xi, 26 bakarrik)..

368. 1991> gipuzkera liturgia b. latiegi 0111 Danadala, erromatarrekin adiskidetasun paketsuan, bere inguruan eta baita bere baitan ere, uri bikaiñez orniturik, eta lenen maillako bide zabalez oparo gurutzaturik, ederki gertutua aurkitzen zan Euskalerria, bai beintzat gizarte-bizitzaren aldetik, Kristo'ren Berri Onaren etorrerako.

369. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0009 Arta-txiki edo izkiri-beltzekin (mijo) egindako ogia jaten omen zuten gure aurrekoek Erromatar historiagilleek diotenez.


370. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0017 ERROMATARRAK AKITANIA'N.


371. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0017 Andik aurrera edozein sartu zeikean bide oietatik; orregaitik jaso zituzten erromatarrek mendi-muiñoetan oppida izenezko gaztelu sail bat.


372. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0017 Estrabon eta Cesar historiagille erromatarrek ez digute euskeraren berririk zuzenean eman, baña bai zearka.


373. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0017 Ez erromatarren garaian bakarrik, baita gerora ere aiek aldendu ezkeroz.


374. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0017 Erromatarrek bazuten jainkoei eta ildakoei arlosa eta aldarak jasotzeko oitura.


375. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0005 Bainan iru-leguaz iparrera, an zegoan Bureba'ren erdian askoz aundiagoa eta askoz toki erosoagoan eraikia Bribieska zaarra, erromatarren Birovesca, Tarrako (Tarragona)'tik Ibero ibaia gora zetorren lenen maillako bidezabala Bordele'tik Astorica (Astorga)'ra zijoan lenen-lenen maillakoarekin alkartzen zan leku ber-berean.

376. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 00139 Oroit gaitezen de Lubac, Congar, Journet, Chenu eta horrelako historialarien lanen ondotik, Erromatar Elizaren Vatikanoko azken Biltzarrak bide hori hartu zuela eta beraz orai herri bakoitzari dagokiola hortik aitzina joatea.

377. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 00018 Baita Europak ere, erromatarrekin eta kristauekin egina, besteak beste.

378. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0039 Baina ez dira hemen bakarrik izan, erromatarrek ere edaten bait zuten orain 2.000 urte.


379. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0005 Judu herria erromatarren uztarpetik ateratzeko; beraz, politika munduko gauzak erabakitzeko.

380. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0005 Berek uste zuten Mesias delakoak judu herria erromatarren uztarpetik askatuko zuela, etab.

381. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0005 Esan zuenagatik, bada, heriotzara kondenatua izan zen Jesus, eta ondoren Pilato erromatar gobernariarengana eraman zuten Jesus, hark gurutzeko heriotza eman ziezaion.