XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0006 Hasiera Ziklo honetan ez da gramatikazko kontzepto abstraktorik emango, baina modu praktiko batez eta beti testuinguru atsegin baten barruan erabiliko dira egitura sintaktiko zuzenak, esamolde jatorrak, perpaus txertatuak, aditz moeta ezberdinak, deklinabide kasuak etab.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. zubeldia 0010 Hizkuntza 2 liburuan sintaxia, egiturak, aditza, esamolde jatorrak, deklinabidea, atzizkiak, hitz eratorriak, hau da, edukin gramatikalak, beti ezkutuan, jolas bezala, kontestu baten barruan landuko ditugu, era praktiko batez, ahoz landuz bereziki eta abstrakzioetan sartu gabe, baina ongi programaturik.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0005 - Euskarak bereak dituen esamoldeak, espresioa, entonazioa etab. mintzamenean bultzatu behar ditugu, erdarara itzuli ezin litezkeenak batez ere, era honetan erabiltzera behartuak gelditzen bait dira.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0006 Esamoldeak.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak s. goñi 0049 2.- Beste edonork ahalmen hori oztopa ez dezan exigitzeko boterean; ezaugarri hau, jatorriz latin hizkuntzatik eratorritako esamolde batez ezagutzen da: erga omnes boterea, hau da, guztion aurrean exigitzeko boterea.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0299 Antzeko zentzuz erabiliak zituen lehenago ere metodo katartikoa eta azterketa psikikoa esamoldeak.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0299 Geroago, hitz honen zentzua zabalduz joan zen eta gaurregun esamolde honek hiru esanahi berezi ditu: - Hastapenetan, psikoanalisia, nerbioetako gaisotasun- edo neurosi-mota batzu, batik bat histeria, sendatzeko metodoa zen.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0030 Hemen zenbait esamolde aztertuko ditugu orain: - arrane halakoa: gaizto halakoa, maltzur halakoa, alproja halakoa....

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kalakari iv 0013 Nola bihurtuko zenituzke marrazki ondorengo hitz eta esamolde hauek?: eta orduan, geroago, berehala, bapatean, horregatik, harrez gero, gainera, eta.......

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kalakari iv 0013 Zuen testuetan marrazki bihurtu ezin ditzakezuen hitz eta esamoldeak zerrenda batean idatz itzazue.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. zabaleta 0069 Edo sospetxa egin liteke behintzat, esamolde horietako bakoitzak gaztelaniazko testuan berari dagokion lekuan duen adierazkera teknikoagatik.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. zabaleta 0069 Testu juridikoetan ageri ohi diren esamolde teknikoen itzulgaiztasuna gainditzen zaila da euskaraz era horretako testuak gutxi direnean, hizkera hori finkatu gabe dagoenean.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0165 Hain zuzen, batzutan zenbaiten euskara batuak sortzen dituen arazoak eta zailtasunak hortik datoz: euskaldun jendearen doinua, erritmoa eta esamoldeak ez errespetatzetik.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. irazabalbeitia 0118 Euskara zientifiko-teknikoaren kasuan esaterako, matematikazko esamoldeak finkatzeko (hau da 2 bider 2 berdin lau esan behar dugula finkatzeko), 1976.ean Ustaritzen eginiko arratsaldetako mintegiak gogora ekartzea baino ez dago.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. urrutia 0191 Mailakatze honen edukinean sakontzeko, argi dago euskaraz ozta-ozta ematen direla gaztelerazko ñabardura eta esamoldeak (ia gure erreferentzi bakarra).

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sinonimoen hiztegia 0012 Esamoldeak, esaldi eginak, albait gutxien sartzera jo dugu hala ere banaka batzu agertzen dira, maiz erabiliak diren kasu batzutan.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0194 Fraseologia aldetik horiek aztertzea, hots, horien lokuzioak eta esanmoldeak ikastea, biderik jatorrenetako bat da hizkuntza menderatzeko, beronen muina eta izpiritua norbereganatzeko.

18. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak matx 0002 - X.M.: Guzti hau burutzeko itzultzaileak gaur nagusi diren hitz eta egiturak erabiltzeaz gainera iraganeko klasikoen eta euskalkietako ondarera jo behar izaten du eta sarrietan esamolde berriak hutsetik sortu.

19. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1990 0001 Izan ere, euskarazko esamoldeak bildu bakarrik ez ditu egin, sailkatu ere bai, esanahiaren eta gaiaren arabera, erabilgarriagoak gerta daitezen.

20. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0137 Iritziak emoteko honango esamoldeak erabili daikezuz: Nire ustez..., nire iritziz..., uste dot...


21. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Esapide guzti honeek lantzeko lehenengo eredu grafikoa eskeintzen da ikasleak esamolde horreen erabilerea ikusi daien.


22. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0009 Atal honetan ariketa mota asko agertuko dira: alde batetik hitzen esanahia landuko da, arlo semantiko bereko beste hitzakaz konparatuz, atzizkiak edo aurrizkiak ipiniz eta hitz-familiak sortuz, sinonimoak, antonimoak eta homonimoak landuz, hitz polisemikoak aztertuz, hitz konposatuak zelan sortzen diran aztertuz eta praktikak eginez; bestetik esamoldeak, lokuzioak, esaera zaharrak, ahokorapiloak, hitz jokoak eta abar landuko dira, azalpenak emonez, praktikan erabiliz, buruz ikasiz...


23. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Egin esaldi bana esamolde bakoitzagaz.


24. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak aretxabaleta il 0008 Oinarri horrek berez-berez emungo dizkigu berbak, esamoldeak, egitura sintaktikoak eta esaldiaren luzera bera be bai sarritan.

25. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0194 Jarrera irtenak edo losintxak edo esamolde gordinak lekuz kanpo daude.


26. 1991> euskara batua ikasliburuak ekintza/4 0033 Aurreko esamoldeak erabiliz, sor itzazu hiru esaldi desberdin eta istorio baten barruan sartu.


27. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0039 2. gonbaratiboa ez denean, baldintza-moduzko perpausak gauzatzen ditu ba- aurrizkia eta honi datxekiola aditza aurretik dituela (baldintzazko aditza ezkutuan nahiz agerian egon daiteke; beste egitura batetako esamoldez ere gauzatu ohi da baldintza) moduzko perpausa: adiskide bailitzan etorri eta azpijana egin; beti han bizi izan balitz bezala bertakotu zen.


28. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0049 - Ondorengo esaldietan beltzez ezarrita dagoena beste aditz edo esamolde batez alda ezazu:


29. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0145 - Errepara iezaiezu irakurgaian azalduriko esamolde hauei:


30. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0145 - sakel hutsik: edo poltsikoa hutsik; baina hutsik erabiliz bada hainbat esamolde: hanka hutsik, oinutsik, praka hutsik, kamiseta hutsik, larrutsik...


31. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0272 - Zer adierazi nahi dute esamolde hauek:


32. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0272 - Berezko euskal espresio eta esamolde horietan aberastasun handia dago Kirikiñoren idazlanetan.


33. 1991> euskara batua ikasliburuak beleko 0021 Irakaskuntzan aldaketak izaten direnean, edo gure kasu konkretuan erreforma gauzatzen doan neurrian, besteak baino sona gehiago hartu duten zenbait hitz, esamolde edo esaldi agertzen zaizkigu.


34. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0199 - Esamolde gorrotagarria da.

35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Esamolde batzuk.

36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Esamolde batzuk.

37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Testuinguruaren laguntzaz esamolde batzuen esanahia aukeratzea.

38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Esamoldeak era ulerkorrean ikastea nork bere diskurtsora pasatzeko.

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zozoak beleari 00020 Errima sortak, esamoldeak, arrazoiak, doinu-neurriak eta horrelakoak landu behar nituzkeen sasoiotan, Krexentxio eta Krexentxio eta Krexentxio baino ez zabilkiat gogoan.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Lanaren aldetik, fase bakoitzak izan ditu bere gorabeherak eta berezitasunak. Hiztegiko terminoak erabakitzeko garaian, alde batetik hasieran ezarritako mugak hainbat termino kanpoan uztera eraman gaitu eta beste alde batetik, ekonomia zientzia zehatza ez denez, era horretako espezialitateetan (zuzenbidean, filosofian, psikologian,...) gertatu ohi den bezala, ez da batere erraza terminoaren eta esamoldearen arteko bereizketa garbi erabakitzea, esanahiak zehaztea eta sinonimiak mugatzea.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00067 Hala ere, horiek guztiak esamolde komun batera, arrazoiaren printzipiora murritz daitezke, sarrerako tratatuan xeheki erakutsi denez.

42. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - gizartean ohizko egoeratan parte hartzeko esamoldeak lantzen dira: kaleko elkarrizketak, bilerak, gutunetako esakune formalak...;


43. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak b. urkizu 0085 - hiztegi eta esamoldeen sinopsia, ordena alfabetikoan;


44. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 1613 Arratsaldeko 3.30tan Patxi Altuna izan da hizlari, Gramatikari buruzko proposamenak (II). Okerrak zuzenduz tituluarekin, egun hedatzen ari diren badaezpadako zenbait esamoldez.


45. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak lef 0787 Horrelakoetan, hitz-elkarketa sintaxitik hain urrun ez dabilela antzematen da: bestela nekez adierazi ahal izango genituzkeen esamoldeak eta itzulikak labur eta zehatz agertzeko baliabide indartsua dugu berau.


46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kazetjardun 1991 0063 Bigarrenak, argotaren neologismoak, esamoldeari bizitasuna emateko eredu kolokial gisara agiri dira.


47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak kazetjardun 1991 0063 Kazetaritzak, gure hizkuntzan itzultzeko modurik izan behar duten zenbait erabilera, esamolde, egitura ekarri ditu.


48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oroitid 1995 0125 - Entrepresek, sarritan, lerro batzuk edo esamolde berezi batzuk itzultzea eskatu dute, bezeroak erakartzeko.

49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0011 Nolanahi ere, idazlea eta irakurlea ezagunak badira malgutasunez joka dezakegu eta tonu adiskidekorragoa erabili (agurrak, ahozko hizkerako esamoldeak...).

50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f. mendizabal 0203 Hala ere, ezezagun gelditzen da niretzat kausa gorenaren beraren izaera: nik egiten dudana ez da besterik: nik ezagutzen dudan haren efektua (mundu-ordena) eta haren arrazoizkotasuna konparatzen ditut, nik ezagutzen ditudan giza arrazoiaren efektuekin, eta kausa goren hori arrazoi deitzen dut, baina horregatik, nik esamolde horren azpian gizakiagan ulertzen dudana, edo bestela nik ezagutzen dudan edozer, horri berekitasuntzat aplikatu gabe.

51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0097 Brazileko portugeseraz ere esamolde bera erabiltzen dute adiera berean: engolir o biscoito.

52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zuzenbhizkera 0142 Hiztegi mailan ondokoak aipa daitezke: gaztelaniazko lege eta administrazio kontzeptuekiko autonomia eza, gaztelaniazko esamoldearen kalkorako joera eta maileguetarako gehiegizko joera.

53. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglu iv 0101 b) (538b)ko eredua jarraitzen dute honako adibideak, ... bakarrik ez segidako forma hartzen baitu esamoldeak:


54. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0199 Adibidez, aller chercher = bilatzera joan bezala itzultzen duenak, bi hitz autonomo bailiran itzulpena egitean, usadioak sagaraturiko esamolde frantsesa aukera bezala itzultzen du behartasuna delarik.

55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0086 Bestalde oinarrizko eskubideak esamoldeak eskubide horiek daukaten izaera berezia adierazteko balio du: ordenamenduaren elementu oinarrizko eta garai bezala horrek daukan kontsiderazioa, beste eskubide subjektibo guztiek daukaten izaera arruntaren aurrean.


56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0619 2. (Hizkl.) Hizkuntza batek beste hizkuntza bateko hitz edo esamolde bat itzuliz sortzen duen forma.


57. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak pgoen 0662 Erraza da herriaren ahotan bizi diren esamolde jatorrak erabili beharra aipatzea.

58. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. lartategi 0054 Asmo dut jarraian abezedarium antzeko bi agertzeko: batera, alde kulturalagatik arazoak ekarri dizkidaten zenbait hitzena; bestera, eguneroko hitz zein esamolde jakin batzuen itzulpenen inguruan jirabiraka ibiltzea eragin didatenena.

59. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. lartategi 0054 Ez dut egin nahi abezedarium bukowskianorik (horretarako beste ele eta esamolde batzuk aukera nitzakeen), ez eta ere glosariorik (nahiz eta horrelakoxeak apailatzea hagitzez interesgarria izan daitekeen (...)

60. 1991> sailkatu gabeak egunkariak f. ibargutxi 0059 Bukaera aldera, hitz eta esamolde zenbaiten esanahia argitzen da.

61. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j.a. arrieta 0057 Aita Santuak esamolde guzti hauetan, hitz bereizi bat erabili du: Neopaganismoa.


62. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1993 4780 c) Berariazko aitorpen erantzulea, II Eraskin gisa ageri den ereduaren araberakoa, non lehiatzaileak adieraziko duen egunean aurkitzen dela zerga betebeharrak eta Gizarte Segurantzarekikoak betetzen, esamolde hori Kontratazioari buruzko Erregelamendu Orokorrak 23. artikuluan ematen dion adieran.


63. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1993 4783 3. Berariazko aitorpen erantzulea, II Eraskin gisa ageri den ereduaren araberakoa, non lizitatzaileak adieraziko duen enpresa egunean aurkitzen dela zerga betebeharrak eta Gizarte Segurantzarekikoak betetzen, esamolde horri Kontratazioari buruzko Erregelamendu Orokorrak 23. artikuluan ematen dion adieran.


64. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1996 0011 Gu hil eta gero ere, zakuak errotara joango dittuk ZAKUAK ERROTARA JOANGO DITUK.- (Esamolde berezia). Gauzak lehen bezala jarraituko dute.

65. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Testu batean azaltzen diren elementuak izaera desberdinetakoak izan ohi dira: hitzak, hitz-elkarketak, esamoldeak, lokuzioak, izen propioak, unitate lexikalak, terminoak, unitate terminologikoak, itzulpen-unitateak, esaldi-unitateak, etab.


66. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Hizkuntzaren funtzio horren ondorioak dira alde batetik zehaztasunik zorrotzena bilatzea, eta bestetik halako sakralizazioa gertatzea lege-hitzaren eta esamoldearen inguruan: hitzei atxikiz babestu nahi izaten da segurtasun juridikoa.


67. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... berba 1993 0004 3) Jatorrizko testua: bai gaia eta bai berau tratatzeko modua unibertsitate mailakoak dira; beraz, hizkera jasoa erabiltzen da, matizazio eta zirkunstantzia asko inplikatzen dituen fraseologia, perpausaren barruan aipamen asko dituen esamoldea.