XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jauntxoak 0149 1842. urtetik 1862.era bitartean lantegi berri franko altxatu zen Donostiako udal barrutian; kare hidraulikoa (porlana), txokolatea, poxpoloak, argizaiak, garagardoa, haltzariak, sokak, eskabetxea, litografiak... tankera honetako gauzatan besteak beste iharduten zuten fabrikek.

2. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak etxabu 0001 Baiña nire lagunak ez euken olako kezkarik; len be arrai txikiak eskabetxe eran jarten ni baiño oituago egoan.

3. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00016 Gugandik gertuago, Al Andalusen, sikbay-a jaten zuten, eskabetxezko haragi edo arrainaren gisatu ekialdekoa, al mujallal izenekoa, gure binagreta. Iskebey-tik hartu zuten portugaldarrek escaveche hitza, gaztelaniaz escabeche.

4. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00088 Gipuzkoan, eskura ditugun datuak askoz ere gutxiago badira ere, daudenek adierazten dutenez, eskabetxe fabrikek ere gehitzeko joera erakusten zuten. Alabaina, geroxeago ikusiko dugunez, lurralde honetan eskabetxeak ez du izango Bizkaian lortu zuen garrantzirik.

5. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00088 Joseph Colinek perfekzionatu zituen Appert-en teknikak, elikagaiak aldez aurretik esterilizatuz. Appert-en teknikari egindako hobekuntza hauekin izugarri handitu ziren erraz usteltzeko jakiak probetxatzeko aukerak, eta jakina horien artean arraina kontserbatzekoak. Teknika berri hauen ildotik sortuko den arrain kontserben industria berria, hein batean, upeletan gatza emanda jarritako arrain eta eskabetxearen betiko industriaren jarraitzailea da (lehengaia, izatez, bera da eta sarri askotan enpresariak ere lehengoak dira), baina, egia esan, bazen desberdintasun nabarmen bat.

6. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00174 Saturnino Busto Irisarrik, Burlatakoa bera (Nafarroa), Mutrikun kokatzea erabaki zuen 1880 inguruan, eta eskabetxe lantegi bat jarri zuen urte hartan. Eskabetxean jartzen zituen bisigua, txitxarroa, berdela, atuna eta hegaluzea, eta ontziratzen zituen lantegian bertan egindako zurezko upeletan, siziliarrak deitzen zirenetan. Bi neurritako upelak zeuden, 60 kilokoak eta 30ekoak, eta arrainak errenkadan ipintzen ziren.