XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

kontsulta arrunta


Epeen diagrama ikusi Euskalkien diagrama ikusi Testu-moten diagrama ikusi

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa baizk ipuin 0058 Gixon au ezta urittarra, ezta euzkotarra be, baña bere esatez, itxas-urija matte-dau, bere-beria ba'litz lez.

2. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak euzkadi 1908 0080 Guztijok, euzkotarr mattiak, aberrtzaletu gadixan, guztijok bat egin-dagigun, eta bakotxak bere alean ekin-bedi Euzkadi'ren aintxarako.

3. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak za 0005 Olako gayak erraz imiñizkero, gogoz irakurriko leukiez gure baserrittarrak, euzkotarrak geyenik buru-argijak eta jakin-zaliak dira-ta.

4. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak altuna 0086 An dagoz bakarr-bakarrik, euzkotarr gustijok aiztuta....

5. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0146 Irakurri, ba, beste onela: Ezta ottura euzkotarra; beraz euzko-otturak erakutsi gura diranian, ezta ottura ori antzokira eruan biarr.

6. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0146 Lekaide-lekaimetxe askotxu dira Paris'en; eta lekaide-lekaimion artian ez gitxi euzkotarr-euzkeldun Eztakit zer zala-ta jun nintzan Iñaki deunaren egunian lekaimetxe batera eta aorr nundik diñosten: Gaurr arratsaldian euzkeraz dabeskegu.

7. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0146 Eztarue lekaimiok euzkera-zaliak ixan, lekaidiak bai edo-diran arren, euzkotarrak be diranian.

8. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0146 Beste lau edo bost be bai-dira Paris'en dabiltzan jaupari euzkotarr euzkeldunak.

9. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0146 Euzkotarr euzkeltzaliak, euzkerea, zabaldu, euzkerea erazagutu gura dozube?.

10. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0147 -¿Jaungoikuari eskarr eta gusti? - Bai, jauna: gauza bi dirala-ta egunero dagitsadaz eskarrak Goiko Jaunari; lenengo, kistarra, Beren eskarraz, nazalako, eta gero euzkotarr jayo nazalako.

11. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0147 Andera euzkotarr bat be ezebillan guztiz pozik; berak, be, ez ekijan ziurr zein bultzittan jun.

12. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0147 Alde batetik andera kataluñarrari on egittiarren, beste aldetik Lourdes'era uan bultzija, dana ingelandarrak artuta egualako, andera euzkotarr au, be, estutxu ebillan ingeles bai ekijala-ta be....

13. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak altuna 0085 ¡Oi ene! Euzkotarren bijotza taupadaka jarrten da ¡Oi ene! Euzkotarren errukarrija!.

14. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak altuna 0086 Euzkotarrok zer egin biarrko geuken... txorijak eta uñak erakusten dauskube.

15. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak i. enbeita 0496 Aberrtzaletu zanian ba, euzkeldundu egin zan Sabin, euzkeraz ezekijan euzkotarra, benetako euzkotarra etzala-ta.

16. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak i. enbeita 0496 Sabin baña etzan emen be geratu; etzan ba naikua arentzat, euzkotarren elia, beste iñok baño sakonago, txukunago ta osuago ikastia; ondiño geyago egiteko be almena ta kemena be bai ebazan Sabin'ak, eta irakasle egin zan.

17. 1900-1939 gipuzkera antzerkia garit 0016 XABIER: Bai; ta nik ez dakit zer egingo duten euzkotarrak emendik urte batzuetara: bada gaztedi guzia irtetzen aida mendi-tartetik, baserritik, bai uri aldera ta bai atserrietara.

18. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ldi 0188 Bi urtez bein, edo Eusko Ikaskuntzak Sté d Etudes Basques Bidasoa'z andiko ta emendiko euskotar guztiok batzarre aundi batera deitzen gaitu.

19. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ldi 0190 AURTENGO EUSKEL-EGUNA Esanak esan, zein ote da euskotarren erti-iturbururil naroena?....

20. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0256 Bestela ere, euskotar ta bretoitarrok alkarren berri izaten asi gera ingi ta paperen bitartez.

21. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 00001 Atzo be, (guk Egunekua idazten dogun ordurako dakigunez), euzkotar batalloyak dagozan lekuetan etzan ixan atakerik.

22. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 00001 Euzkeldunak: Lieja'ra, edo beste edozein lekura juan biarra ba'dozube, ez esan españarrak zarienik, esaixube egija, euzkotarrak zariela, bestelan ostatu barik kaliaren erdijan gelditzeko zorijan zagoze.

23. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1918 0001 ¡Aintza berari! ¡Baita Ixidor eta Monike'k egindako emoitzari, aintza! ¡Baita be aintza euzkotar ongilleai! GISASOLA'TAR KEPATXU. Areatza (Arratia).

24. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 0001 Eizagirre'tar Joseba diputadu jaunak gure elez itz-egin eban esanaz euzkotar gustijei agur gartsu bat dakatsela Gipuzkoa'ren ordez, bijotza dardar daukola alde gustijetako euzkotarren aurrian aurkiturik, tamal andija dala Euzkadi'ko zati andijetan abenda-elia galduta ikustia ta lan-egin biar dala zintzo irabasteko, gure Euzkadi onetan dana dagola azkatasunaren eske, mendi, itxaso, ibai, arru, zelai, uri, ixakera, ele, ekandu, erti, abenda ta dana.

25. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 0001 Araba ta Naparra'ko zelayak Jel'ek arrapatu daizanian... gure arerijuei errekadutxo bat emoteko moduan egongo gara euzkotarrak.

26. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1919 0001 ¡Bejondeizutela Alkain, Errauskin eta Primo! Zuek bezelako euzkotarrakin joan leike nora-nai.

27. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1919 0001 Euzkotarrak batu geran orduko, asi dira erriko jauntxuak gu menperatu nayan; gu ondoratu nayan dituzten tresna gustiak arturik.

28. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1919 0001 ENTZUN GUSTIAK.- Laister idekiko degu Batzokia, euskotar zintzoak bertan jolastu ta lan egin dezagun aberri-alde.

29. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1919 0001 ¡Gora, gora gu,
Euzkotar zintzo
Seme leial on
Jatorrak!
¡Bera, bera bai,
Jauntxo gezurti
Gizon goseti
Zakarrak!

Jaltzubi.

30. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 ERIJETATIK EUZKO TXINPARTAK ALPERRIKO USTE TA ITXAROPENAK Gaur daukagun Erkalde edo errepublika'ko Gobernu onek agintza (promesa) aundiak egin zituan aurreneko aldi aietan, euzko-arazuetzat; eta askoren ustez onbide eta laguntza aundiak izatekuak giñan euzkotarrak.

31. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Agintza oien bidez ziran orain bi illabete inguru Euzkadi'ko Bazkun-Euzkeltzale guziak; baita Gobernu'ra jun eta euzkotarrentzat ongarri zan uskeri bat eskatu ere.

32. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 ¿Beti atxipepean edo engañupean bizitzeko jaiuak ote-gera euzkotarrak?.

33. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 EUZKOTARRAK, ERNAI! Aurretik dijoana idatzi ondoren, eta idazteko asmoa nuen idazkia bukatu baño len, nere bellarrietara iritxi da une onetantxe izpar illun bat: Lizarra'n euzko-udalak eratu zuten euzko-araudi jator ura ez ote-dan aintzakotzat artuko oraingo Cortes Constituyentes edo Batzar-Gurena'n azterkatu eta erabakitzeko Euzkadi'ko legedi berria nolakoa izango dan.

34. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 ¡Ernai, euzkotarrak! Ikaragarrizko ezezpenak bidean ditugu! ¡Ernai, euzkotarrak! Beti-bezela orain ere gure eskari eta egipenak begirapen onik ez dute izango-ta!.

35. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Ernai, euzkotarrak! Elebitzaz egin digutena Euzko-Araudia'rekin ere egingo digute-ta! ¡Ernai, euzkotarrak, eta itxartu! Eskertarrak dira gaur España'ko Gobernu buru diranak, eta ikusi dezagun ze aitapen eta jasotasun izan duan elkartzale oien gandik gure euzkerak, gure eskubideak gure oiturak, gure edestiak eta gure Euzkadi'ko izateak.

36. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 ¡Euzkotarrak! ¡anaiak! Gure ordua da Euzkadi etsaien atzaparretatik askatu eta goi-gora jaso biar degun ordua.

37. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Itxartu, euzkotarrak! ikusirik Madrid'ko agintari eskertarrak ez diotela jaramonik egin nai gure eskabide ta eskabidieri, bada Pi y Margall'en jarraitzalleak dirala esaten duten oiek ez-dute elkartzale buru zan arrek euzkotarrentzat eta euzko-laterriarentzat adierazi izan zuan eskubide ta azkatasuna ukatzeko eskubiderik.

38. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Orain... ¡orra orain, euzkotarrak, zer egin nai-diguten gezurrezko azkatasun-zale oiek! Euzkadi guziak Lizarra'n gogo ta irizti batez eratu zuen Euzko-Araudi jator arrek ez-omendu Madrid'ko Batzar Etxean ezetariko begirapenik izango.

39. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 ¡Euzkotarrak! Aurrera, bada, guziok dide onen-aldez; eta igandean ez-dedilla iñor gelditu Euzko-Araudi au aldeztuko duten euzko-seme jator oiek aldun ateratzeko alegiña egin gabe.

40. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Euzkotarra odolez bada, lotsatuko da euzko semiak arrotzen azpijan jausten dirala ikustean.

41. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Ebrozanditik erre dabezan lekaretxe-argiz, len agiri ez jaken ainbat euzkotarri egija argitzen asi jakela dirudi.

42. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Zijo au, zintsua jakela be, euzkotar batentzat egi osua ez da, beraz, eustazpi sendua iraunkorra bez, zintzua dala, diñot, uzkurtzale-estalgiz euren txindi atsegin, andikerija aldezturikuak be ixaten dira-ta.

43. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Orain irakastijan euzkotarrez zorrezko zorr-eskubiderik ez jaoku-ta, kalputz-balegi, Egoyaldekuen menpeko orain garan baño menpekuago ixan biarko geuke.

44. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1931 0001 Augaitik, Euzko-Araudija Uzkurtzalez zuzenetsi dauanak Uzkutz osua bere banango biarkun eta gusti adiraldu beti: Euzko-Araudijak eskatzen dauan eta aurrerantza eskatzeko idegiten dauan bidez Aberrija ezagutu ta maite ixan bedi, ta orduantxe bai bakotxak bere uste, eritxi gardijari eustazpitzat egija, baña egi osua jarriko dautsa, beraz eustazpi gogorra sendua, iraunkorra ta euzkotarrok, loka-barik, garanez ta yaokunez Uzkurtzale ta baita euzkotar be iraungo dogu. Tabiratarra.

45. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak i. enbeita 0001 Euzkotarrontzat igazi dan zarra baño obiai xango al-da.

46. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak i. enbeita 0001 Benetako uskurtzearen gurendea; Euzko-aldundijetako aldun ixunak uxatutia; Euzko-Langille gustijen batasuna ta gurendea; geure salokarijai bakarrik erosten ikastia; geure gauzai jaoken garrantzija emotia; geure etxietako nausi geu ixatia eta Euzkadi atzerritarren estuntzapetik urtenda ¡azke-azkerik ikustia! Urte barrijau igazi dauskun zarra baño euzkotarrontzat onuratsubagua ixatia gura geunke, ba: euzko-azijak lurreratuteko urte berezija ixatia; euzko-alorta onak eta ugarijak guganatuko dauskuzana.

47. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak i. enbeita 0001 Eta au pozkarri-pozkarrija da guretzat euzkotarrontzat, eskerrak oitura zarroi, urtian bein baño ezpa-da be, euzkel-abesti politok geure atadijetaratuten diran umetxubakandik entzun al-ixaten doguzalako.

48. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1932 0001 - Gauzak ikustera iritxi gera, Jaungoikotasunean jayo, azi eta bizi nai-degun euzkotarrok.

49. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1932 0001 Euzkotarrak eun'etik larogeitamar uzkurtz-zaleak gera; eta gure gogai onen aurka ez dezake ezer.

50. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1935 0001 Euzkera, bere itzorrkun edoetimología'k argiro adiyerazten digun bezela, euzkotarren ele edo izkuntza bereziya da.

51. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1935 0001 Emakume arexek legez beste euzkotarrak egingo balebe geure euzkera gaxo au lasterr litxake goiko malletan.

52. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1936 0001 Illean laurleko bat...! Nok ez lei emon? Euzkotarrak ez beintzat bere izkuntzari indarra egiteko.

53. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1931 0001 LARUNBAT ARRATZEAN, zar eta gaztez bete beterik zegoan Euzko-Etxea, danok Euskaldun Euzkotarrak.

54. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 ¡AUPA EUZKOTARRAK!- Batzokitik gero ta berri obeak ditugu.

55. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 ¡Aupa euzkotarrak! Beste bat arte.

56. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 Bigarren gure izkuntz maite berdin gabean, itz goxo bat bakarrik ez entzuteak, omena eskeintzen zitzayona Legazpi'tarra eta geyen-geyenak euzkotarrok izanik.

57. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 Esaera ori gaitzez artu zuana etzan euzkotarra ez, baña, bai bere praka dotoreak lenagoko zarraren ordez Euzkadi'ri zor diona.

58. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 Kontuz egon bear degu euzkotar guziok; orain euzkotarren artean izparringi txar asko dabil ta.

59. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1932 0001 Etorri euzkotarrak, besoak zabaldurik artubak izango zerate gu zuben urietan artu izan gaituzuten bezela.

60. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak fir 0001 Baldin mutila euskotar zintzoa bada, bi aldiz aisago, zuur itzeri, izaitez lotua dagolakoz.

61. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1933 0001 Gertu euskotarrak; iritxi da garaia, zeiñ geran eta zer nai degun azaltzeko.

62. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1933 0001 Jaiki euskotarrak! ¡Araudia bear degu! Dakarzkin onurak, ez dira nola nai ustekoak.

63. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1933 0001 - Ekin aldi gogorrian gera oraingoz euskaldunak edo obeto euskotarrak.

64. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1933 0001 Ekiñaldi gogorra, benetan, baña euskotarrak indartsu jokatu deguna, ala ere.

65. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 - Kataluniarrak gure Araudi alde itz egiten dute, eta euskotarrari arpegi argia jartzeakin batera, Araudia aldeko elkarrizketa sortzen dute.

66. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Ez baita euskotarrak abesti bidez adirazi ez duan juan-etorririk.

67. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Abestizalea da izan ere euskotarra.

68. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Iru errusitar bildu ezkero matxinada sortzen omen da, iru belgakin zerbaiten erabidea, ta iru euskotar diran tokian abesbatza.

69. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Abestiari ekin ezkero aitu dira txorakeriak: itxuraz abesten degu euskotarrok, ondo jan ta ondo edanak egon arren.

70. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Euskotarra abeslaria da, maiteari, etxeari, idi eta arto zarri, moskorrari ta emakume berritsuari, ezkongaiari ta neska zarrari abestiakin ekiten dio.

71. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Goigeikerian dabillenari ez dio onez begiratzen euskotarrak, bere abestietan.

72. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Edariak menderatutakoa gaizki ikusia izango da orratik euskotarren artian.

73. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Españak dauka menpean
Ama zati bat oinpean
itxartu, euskotar, bizkor,
ez lo zorro, ez entzungor,
sutsu ta erne jaiki adi
Azkatzera Ama Euzkadi.

74. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Seme zintzoen bearra
bete, anai euskotarra.

75. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Lotsagarria den lagun, i bezelako emakumeak, euskotar abertzaliak izatea....

76. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1936 0001 Eta pozgarri zaigula, anai euzkotarron, jaiki aldi au, esan bearrik ez.

77. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak a. arozena 0001 Goazen mendirik-mendi
euzkotar gazteak,
goazen aldapaz gora
mendigoizaleak...

78. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el pueblo vasco 1935 0001 Goizetik euskotar espetxeratuak meza ta jaunartzea izango dituzte gañera, kartzelan bertan.

79. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00002 Guri laguntzen saiatzen diran
guziak edo geienak
komunista ta sozialista
gorri izena dutenak.
Gure anaiei laguntzearren
oiek egin dituztenak
gure aldetik aitortu bear
ukatu ezin leikenak
ta euzkotarrak biotzetikan
eskertu bear ditunak.

80. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak basarri 00002 Eungarren zenbakia kaleratzen dezun egun onetan, euzkotar guzien zorion agurra zeugan bear dezu.

81. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Euzkotarrak Getari'n

82. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Españar gudalburu biozgeak sortu euskuen gudea bide dala Bidaso emendiko alderuntz egin bearra izan gendun euzkotar abertzaleak, eldu izan garan toki guztietan erakutsi dogu zer garan: kistar onak eta abertzale zintzoak garala.

83. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak arriand 00054 ¿Ala aserretuten diranak, edo antxiñan algarrekin aserretuten ziran euzkotarrak, betiko iraungo eben aserre, etziran egundo be algarrekin batuko, algarrekin baketuko?

84. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak arriand 00054 Agiri da ba euzkotarr zarrak bake-ustia ezagun ta adityu ebela, ezagun ta adityu ebezan lez aserre-ustia, gudu-ustia, agiraka-ustia: itxa bere sorrtu edo eratu ixango eben be ikurrteko, aserre, gudu, agiraka itxak sorrtu edo eratu ebezan lez.

85. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Zuek zerate gizonak, euskotarren biotzean sua ederki pixten dakizutenak.

86. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Zuek; euskotarrak izan arren gure etsai amorratuak diran asko ixildu arazi ta laixter gure artaldera bildu araziko dituzutenak.

87. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Zuek, euzkadiren ona zer dan, ta euskotarrak zer egin bear degun Euzkadi guzian erakutsiko dezutenak.

88. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Onetzaz gañera gizontxu onek buru ariña dauko Atzerritik etorri zañian eta Gazteiz'tik Madrid'era igarotzean euzkotarrari itz labanakaz gauz asko eskiñi euskun eta gaur agirian daukagu onek gugaitik egin dauna.

89. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Gure arerijo amurrubarena da ta beragaz alkar dabiltzan beste euzkotar galdubok.

90. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Geure aldunak ezango dauzkube zein dan bide ori egun gutxi barru ta bien bitartian jaso dauguran gure besuak gure Jaungoiko ta Lagi Zararren aldez Euzkotarrak Euzkadi'rako ta Euzkadi Jaungoikuarentzako.

91. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak gipuzkoarra 1911 0001 2. Antzerrkijak ixango dira Jel-usañekuak, edo au barik, euzkotarr ixatedunak bakarrik ixan leikez, zati baten edo zati geyagotan.

92. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak gipuzkoarra 1911 0001 6. Sariketa onetara erdu datekez idazle euzkotarr guztijak, araupide onen azpijan.

93. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak gipuzkoarra 1911 0002 Euzko oiturak badijoazelako euzkera bultzaka nun nai darabiltelako, Euzko Alderdia lanean ari da euzkotarrak Euzkadirentzat eta Euzkadi Jaungoikoarentzat izan dedin, baño eragozpena eta arerioa baizik ez degu.

94. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 - Atserritar, oste edo jende aundia nebaitzen degu Gurutz Doitsuari iker aldia egitea etorri ta, Euskotarren Gurutza Deuna, atzerritarrak ere asko maite dutela esaten digute.

95. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Legepian, azkatasunpian bizi nai degu euskotarrak ere.

96. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1931 0001 Euskotarrak emen gabiltza mendiyak zear, erriz erri, geren ikurrin gurutz duna alde guzietan erakutsiyaz, ta geren biotzeko euskal maitasunaren sugarra inguru guzietara banatuaz.

97. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... karmargia 1934 00057 Au dala-ta, kistarrok pozez gara, batez be euskotarrok; Bernardetxo odolez euskotarra baitzan.

98. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... karmargia 1934 00265 Karmeldarrak erriko abeslariak lagundurik jaupa polit bat abestu eben eta txonitza goiz eta arrastien euskotarrak ondo ezagun daben Tirsa abak egin ebazan; ederto egin be.

99. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa m.a. urreta 0013 Euskotarren erri au ere!

100. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa salav neronek 0078 Bañan, kartan esaten zidatenez, Kaximiro euzkotarrekin Bizkai aldera joana zan.

101. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0149 Ba'daiteke, Menendez y Pelayo'k zorrotzegi ebaztea Olabide'ren olermen doai urria, nolabaiteko atsegin-ezak eraginda edo, baiña, dena den, Limatar euskotarra etzen gallendu erdal-literatur-ereintzan.

102. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak smitx unam 0443 Erlijiua izan dugu euskaldunon gerrate danen edo beintzat ia danen suemalle ta luzarazle; ta baitare, gañera, euskotarron bitarazle.

103. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt olab 0508 Ejenplu ederra, irakaspen aundia euskotar guziontzat.

104. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt olab 0508 Aita Olabide, euskotar eta eliz-gizon zintzo ta oso-osokoa baitzan....

105. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak lek 0060 Eta, Euskalerri'ko erdel-lurraldean bizi diran erdeldun euskotarrak berriz euskeraztatu.

106. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Guatemala'ko Landibar
Guatemala'ra etorri-ala, emengo euzkotar zarren berri yakin nairik, illerrira yo nun.

107. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Aspaldidanik Euzkadi'tik etorri ta Guatemala'n bizitzen gelditu ziran euzkotarren berri ikasi gale nintzan.

108. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Bizien artean euzkotarren berri ez nun arkitu al izan.

109. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Arrezkero emengo Askatasunaren Agirian sei euzkotarren izenak arkitu nitun: euzkotarrok iñongo errien askatasunaren alde gogor yokatu dute, euskaldunen izena ederturik.

110. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Egia esan, 1839 garren urte beltza baño len onutz etorriak ziran euzkotarrok.

111. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0012 Beraren aita yatorriz naparra zenun: euzkotarra zan ezkero, etxe oneko semea zan: lanerako mutilla baitzan, gezu baten aberats okitua zan, ta non-nai goretsia ta onartua.

112. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia j. agerre 0223 Ta zun betiko uzi:
Atzerri'n ikasi,
atxik-ala atxiki
ahal zedin bizi
t'euskotar margogintza asmoz pitzarazi.

113. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... m. ayerdi 00001 Ogeitabi urte oetan, batzuek patxaran ta besteak estutxo bizi geran euzkotarren etxeetan, negu tantaren batzuez busti dituzte matrallak, Aberri kutunaren zorigaitza ikusita.

114. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... m. ayerdi 00001 Batasuna bear da Aberria azkatzeko, baño ez euzko alderdien batasuna, EUZKOTARREN BATASUNA baizik.

115. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... m. ayerdi 00001 Euzkotar alderdiak eta gañontzeko bazkunak Euzkadi'ko Jaurlaritza'rekin lotuta daude eta au españar erkalarekin, onen semea bait da.

116. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. arozena 00001 Egunen batean, ordea, azkatasun eguzkiaren argitasuna Euzkadi zear zabaldu danean gaur lozorroan diruditen euskotar asko adore berriz indartuko dira erri aldez ekiteko.

117. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. arozena 00001 Gaurko ametsa egi biurtuko dan egun aundi ortan itxaropenaren zordun aitortuko gera bere magal gozoan babes xamurra arkitu izan dugun euskotar oro.

118. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. arozena 00001 Euskotar zintzo bezela jokatu ta abertzaletasunaren erraiak lurralde oroan zabaldu.

119. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Antxe agertu zan Euzkadi osoa, millaka euzkotar lerro-lerro, mundu guztiaren aurrean bere askatasun naia erakusteko.

120. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Zorioneko Aberri-Egunak! Zori-obeko euzkotarrak ordukoak!

121. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Eta bitartean, euzkotarrok, gure ama maitea aztuta, arrotzekin nastuta bizi gera, Aberria danik ere gogoratu gabe.

122. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Ordua dugu, euzkotarrak, gure biotzak abertzaletasun gartsu batekin sututzeko, gure gogoak azkartzeko, gure eskuak pizkortzeko.

123. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Eta orduan bai, Euzkadi azke izango da eten gabeko Aberri-Egun batean euzkotar guztiok beti bizitzeko!

124. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... azkatasuna 1946 00001 Jeiki! Jeiki! Euzkotarra

125. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... azkatasuna 1946 00001 ! Euzkotarra! Zure aberri atzerripetua benetan maite badezu, jarri ezazu alegin guzia bere izkuntz aldez, alegindu ikasten, eta ikasi ondoren edonun eta noiz nai pitxi eder orrekin apaindu zure mingain eta ezpañak, zure mintzakera euzkera bakarra izanik, jaso gora gure aberri zigortua, eta ori egiñaz berari egingo diozu, zure eskubetan dezun laguntzarik aundiena.

126. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... azkatasuna 1946 00001 Zein da gexo au osatuteko osakaia? Euzkotar ama!

127. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eman 1967 00001 Bai, irakurle; ogeitamar urte betetzen dira aurten, Gernika, euskotarren uri deuna erre zigutenetik eta oraindik ere sutan dago uri santua.

128. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eman 1967 00001 Sutan iraungo du Gernikak, eta erri santuarekin batean, sutan iraungo dute euskotar guztion biotzak.

129. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. arozena 00001 - Orrelako etxerik Caracas'en bai ote besterik? Euskotarrok, alare, zeozer egin diagu orratio!

130. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. arozena 00001 - Orixe dek gizonaren pulamentua, Txomin! Euskal-erritik urruti gabiltzan euskotarron egin bear nagusia auxe dek; eusko izatearen mamia garbi gordetzen alegindu.

131. 1969-1990 bizkaiera poesia j.a. goiria 0061 Jagi eta abil, euzko semea, aterik-ate,
anaiak nitzat batutzen;
ekin gogotsu erri danetan euzkotar danak
nigana beingoz ekartzen
.

132. 1969-1990 bizkaiera poesia olerti 1985 0256 Aintza zuri, gizon jator, aundia,
langitean zuzen, trebe, gartsua,
arabar aldun bikaiñ, jakintsua,
zaintzeko Madrid'en Euskalerria!
Zeure ITZALDI betiraungarria
ain zeatz, egiti ta argitsua,
izango da unoro ospetsua,
euskotarren edestiko pitxia...
.

133. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa ker gernika 0090 Irakasle ta ikasleen artean Santi'k, zelanbait, euskotarren irudi lez artzen eban bere burua; ikasle ona ba'zan, enparadu euskotarrai buruz be eritzi ona izango eben, eta ikasle txarra ba'zan, eritzi txarra.

134. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa a. gerenabarrena 0084 Geuk be Prantzia'ra yoatea erabagi genduan, baña ez arik eta Beljika'n babestuta egozan beste Euzkotarrak geurekin bat egiñartean, euren zain gengozala ta La Panne'n bat egingo genduala iragarri geuntsen-da.

135. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak aurraitz 0012 Egunero berba-egiten eban, Sevilla irratitik, Queipo de Llano gudalburu edo generalak eta auxe, guzur nazkagarri auxe, esan eban: Emakume eta umeak gura nai gura ez sartuazo elizetan eta euzkotarrak, eurak, emon dautse sua elizari.

136. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak aurraitz 0013 Eta emen egin izan eben egiñen zantar eta zikiñaren errua geuri, euzkotarroi, ezarri gura izan euskuen eta guzur zantar eta iraingarriak zabaldu ebezan Salamanka-irratitik: Agirre'k guzurra diñola, eurak ez ebela erre Gernika, aleman-egontzirik ez atzerrikorik ez egoala España'n, Euskalerri'ak baekiala eurak ango lege-zarreri lotsea dautsena eta abar eta abar, Agirre gure lendakari zintzoa zana zantartzat etsi ebe....

137. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak t. elorrieta 0084 Eusko Aldunak konturatu ziran Erroma ta Batikanon ez eukiela barri-emoille benetakorik eta Eleiztar Agintariak siñestu egiten eutsiela Eskumatarrai, batez be olako Jauntxuen bat euskotarra bazan.

138. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j.a. pradera 0407 Unamuno beti jo da nunahiko euskotartzat, Azkue, berriz, baserritartzat.

139. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. martinez 0557 Adibidez, talde baten jaioterria aztertzen denean, jaioterria definitzeko erabiliko dugun aldagaia kualitatiboa izango da, baina guk honela nahi badugu, ondorengo eran defini dezakegu aipatutako aldagaia: euskotarra-atzerritarra.

140. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0074 Euskotar batzuek ELHUYAR irakurtzen dute / Euskotar guztiek euskara maite dute / Euskara maite duten batzuek ELHUYAR irakurtzen dute

141. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0127 Jadanik posibilitatea ikusten zen, ikusten zen modua ere, gure erriaren olerki garaia lortzeko, euskotar azal eta mami.

142. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0084 (...) bai euskotarrek bai euskotar ez direnek, berdinzki erabiliko lituzketela euskara eta erdara.

143. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. apalategi 0059 Halere, autore berak aurreko esaldi horren antzutasuna sumatzen ote zuen susmoa dugu ondoren dakargun beste dimentsio hau ere berea dela dakigularik: zurrunbilo eta berezgarri horren konponbide bezala Euskal Herrian bizitza eraikia zutenei (nola euskotar hala maketoei) komuna zaien ideal edo lotkia bat seinalatuko die: ERLIJIOARENA.

144. 1969-1990 gipuzkera antzerkia onaind 0069 Baiña kristau ta euzkotar oraindik.

145. 1969-1990 gipuzkera antzerkia onaind 0069 Euzkotar! Abertzale!.

146. 1969-1990 gipuzkera poesia karmel 1988 0106 2. Markina`ko semea,
Euskotar argia:
Zuk gazterik zenduen
Biotza garbia.
Bizitza zuri gerta,
Ain uste gabia...
Asmo zintzoz zuk entzun
Enda-eskaria
.

147. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0091 - Ni soilki euskotarra naiz.

148. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak zeleta 0086 Eta, giro aberko itxaropentsu au, sortu zaigu, Euskadi`n, gure Irakasle Sabin`ek garaiz adierazi edo oarrarazi zigulako, euskotarroi: EUSKADI DALA EUSKOTARREN ABERRIA.

149. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0003 - Zer duk Euskadin, euskotarrek elkar ikusi eziñ ori izateko.

150. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. lekuona 0086 Eta euskotarren oizko bizitzabilduma ori egiteko, arkeolojiak asko lagundu zion nere osabari.

151. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. lekuona 0137 Azkeneko sail oni buruz, nere osabaren oar bat: Fûhrer en Haberlandt-ek au idatzi zuen:, ta ori ez da egia; txokolatea ez bait da ianari berezia euskotarrentzat.

152. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. lekuona 0185 Bere leenengo lanek 1933 urteko Irailla-Urrilakoek Euskotarren prehistoria ta Euskalerriaren oizko kultur-bereizgarriak aztertzen dituzte.

153. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Nola eta nolako baldintzetan, ez dakigu, egoitza artaz erromatarrek oso gutxi idatzi ba'zuten, euskotarrek ez bait zuten ezer idatzi.

154. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Dukumentu idatziei dagokienez beintzat, badirudi erromatarrek Itali'n egin zutela euskotarrekin topo lendabizi.

155. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Iru aldiz aipatzen ditu euskaldunak, eta iru izengoiti erasten dizkie, gure asaba borrokalari aiei: Buru-utsik borrokara sartzearen zaleak: Vasco insuetus galae, (euskotarra, burnizko burukora oitu-eza).

156. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Galae contemto tegmine vasco, (buruko babesa, gutxiesten duan euskatarra).

157. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Nec tectus tempora vasco, (burua estali gabeko euskotarra).

158. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Izkillulari oitua: Vasco ferre arma morati, (izkilluak erabiltzera oitutako euskotarrak).

159. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Izengoiti oiekin sartzen zaizkigu euskaldunak edestiaren alorrera, oiek bait dira euskotarroi egin zaizkigun lenen-lenengo aipamenak.

160. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Kantauritarrak ere aipatzen ditu bi aldiz Silio Italico olerkari elertilariak; baiñan, beti, euskotarrengandik bereizita; ordurako, keltatarrak etorri arte euskalduna izan zan Kantauri, Kristo-aurretiko III menderako galdua gendualaren adigarri.

161. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0072 Amaika lurralde zabal galdu dugu euskotarrok mendeak-zear!.

162. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0075 (Gaur bertan beren aundinaikeria ala beren agindunaikeria beren aberria baiño geiago maite duten euskotarrak ezagutzen ditut nik).

163. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0075 Eta oraingo ontan, garaille, euskotarrak!.

164. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. zapirain 0002 Nere burua euskotar egin nuenetik EAJ`ri serbitzea izan da nere asmoa.

165. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak m. olazar 0001 Añoberos, jatorriz euskotarra zan eta bere ikasle-aldian egin zituan euskera ikasten alegin batzuk be, baiña egun baten erritxu baten berbaldi bat euskera egin ebanean, ango abadeak onelan esan eutson: Ederto berba egin dozu, baiña ezer be ez jatzu ulertu.

166. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. arregi 0001 Lantegigaiak geienbaten aldatu bearra dabe berein Euskal-industrietan eta aldaketa au ez tresna zarretan bakarrik, baita be, ta gogotsuago, euskotar guztion gizarte-artuemonetan nabaritu bear da, euskaldun eta bertoratu diran dan-danok geroago ta alkar-begirune ta bizi laguntz obeagoaz bizi gaitezan.

167. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. altuna 0001 Eta, ori ta guzti be euzkotar jakintsu zintzo bat izan ba'litz lez aurkeztu nai dauskue azken-aldian, bere esakera zitalak eta euzko abertzaletasunari izan eutsan gorrotoa aztuta ba'genkon lez euzkotarrok eta batez be bizkaitar euzkaldunok.

168. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. altuna 0001 Gizon jakintsua eta idazlerik gorengoa izan zala? Ez dau inork ukatzen, baiña, Salamanca'n, Españia'n españieraz eta españiarrantzat beste edozein euretariko jakitun bat geiago lez eta, ez euzkeraz eta euzkotarrontzat, gazteleraz eta gaztelaniari begira ta bere ederketuriz baiño.

169. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. altuna 0001 Salamanca'n goratzarre ospetsua egin dautsoela? Ondo ikusiten dogu, bada, salmancatarrak eta bai gaztelar guztiak be zor aundia dautsoelako gizon jakitun orrei, baiña, ez guk euzkotarrok, euzkaldunok, on asko egiteko almena euki arren ez-dauskulako kalte baiño besterik egin.

170. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 Ondarrutarra aita, Enkarterrikoa ama, Agirre'tar Balendin benetako euskotarra dogu, beste askoren antzera bere errian igarle ezin izen dana.

171. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 Balendin izan dogu York Barri'ko Patrik Deunaren Gotzain-Eleizan ebestu eban lenengo euskotarra eta irugarren españatarra, Plazido Domingo ta Jose Carreras'en urrengo.

172. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 Dana dala, lan egin bear dogun ezkero, oraingoz euskotarrak egin bearko dogu aberria, esaten danez.

173. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 Ni, euskotarra, munduan zear nabil geure kultura besteena baiño ez txarragoa eta ez obeagoa dana zabaltzen.

174. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. altuna 0001 Euzkotarra! zeure benetako Aberria maite ba'dozu, egizu asterketa sakon bat, biozkor bat eta, aurrerantzean bearbada beste jokabide bat izango da jarraituko dozuna.

175. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. altuna 0001 Geien bat, gure eretxi apalean, laterriko agintariak itzalez baiña ezetariko alaitasunik gabe artuak diran bitartean, euzkotarron ordezkariak, gure agintariak geruago ta txairoago, adizkidetasun geiagoz ta maitekorrago artuak diralako, geruago ta obeki, zelan ezagutuaz doiazen gure gizonon almena ta Euzkadi'ren eskubideak.

176. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. altuna 0001 Españar ta frantzeztarran jokabide orrek ezgaituz ainbeste arritu bada, orrein jokabiden beti izanda, eta izango da, euzkotarrok euren menpian gaukozan artean, baina, benetan minduten gaituza erizpideak, kritikak, bertoko semeak, euzko-semeanak dira, atserrira begira dagozan eskoma-ezkertar da batezbere abertzaleak dira dirauzkuenanak, gure ordezkari jatorrak lortutzen daben guztiea Euzkadi'rentzat dalako.

177. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00016 Gorgonioren ikuskeran, Jainkoak sortua da euskal nazioa, ez euskaldun edo euzkotarren nahiak.

178. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00020 Bananduak bizi gara euzkotarrok Frantze ta España'ren menpean, baña nok ukatu ama baten umiak gareana. Bananduak England ta Ipar Amerikatarrak eta enda batekuak dira. Bananduak España ta Ego Amerikatarrak eta senide dira. Izkuntza da ba endaen izakera ta ikurra, egi au ezin giñaike ukatu.

179. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00020 Txinan jayo dan euzko-semia euzkotarra da soñez, baña bere izkuntza ta oiturak txinatarrak badira ¿ete da aren gogua euzkotarra?

180. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0009 Behar da kondutan hartu gaur egun, eta duela 30 urte ere hor ginen nunbait han, euskotarretarik 12etarik bat garela eta euskaldunetan berdintsu dela, zortzietarik bat, ez da gaizki.

181. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00008 Eta behin euskaldunduz gero aski: nahiago ditugula, esaterako, Terradillos edo Ramirez de la Piscina ugari euskaldun, ezen eta ez 16 abizen euzkotarreko erdaldun petoak.

182. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0010 Antziñetako aldi gogorrak
oroituz ordu onetan,
indar barriak sartu nai neukez
nire anai biotzetan;
gora ta gora euskal gizonak
poztu biotz begietan,
zuen bizia euzkotar legez
zintzoa da-ta, benetan.

182 emaitza

Datu-estatistikoak: