XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. sarasola 0127 Lehenak, arazoari ikuspegi filologiko huts batetatik so eginik, lapurtar klasikoaren tradizioa eta bereziki Leizarragaren hizkuntz eredua oinharritzat eskatzen zuen.

2. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l. mitxelena 0125 Nahiz gramatika harako filologiko-historiko gisakoa izan (a, Ausfuhrliche Grammatik derizten haietakorik bagendu gurean!), nahiz tradizionalista, nahiz estrukturalista, hemengoa zein Ameriketakoa (sintasi kontuan aski elkorra izan da, Europan behintzat, joera hau), nahiz gisa bateko edo besteko sortzaile eta bilakatzailea.

3. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0028 Azkenean eta duda asko gaindituaz gero, sail honetan sartu ditugu klasikoen berredizioak, balio filologikoagatik egin izan direnean.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0019 Euskararen aberastasunezko argudi ukaezina den alde filologiko hau, bada, artxibategietako zokoetatik atera nahi izan dugu.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0024 Guk azken urteotan Lizartza, Orexa, Gaztelu, Berastegi, Zarautz eta Errenteria herrien toponimo-zerrendak eskaini ditugu, han-hemen, ohar filologiko eta dokumentalez hornituak.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0029 5.- Alderdi filologikoak Toponimia guretzat, batez ere, fenomeno linguistikoa izaki, kontutan hartzekoak dira tokizenetan ematen diren fonetika, lexiko eta dialektologiazko aldeak.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0030 Bestalde ohar filologikoetan Araba, Nafarroa eta Iparraldeko beste toponimoen aipamenak ematen ditugu, Euskal Herri osoko onomastikarekin konparaketak eta konstatapenak egitearren.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0030 c) Etimologia. Esan dugunez, etimologia izan da Euskal Herrian arlorik arriskutsu eta labainkorrenetakoa, oraindik oinarri filologiko sendorik etzegoenean.

9. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00448 Ez estatistika eta ez azterketa filologikorik hemen interesatzen ez zaigunez, segmentu baliokideetan desberdinak bakarrik jaso ditugu. Xehetasunezko desberdintasun formalak, euskara batuari eta azken arauetakoko normalizazioari dagozkionak bezalakoak, ez ditugu kontuan hartu. Bai, ordea, gure ustez, lexikalizazio-mailari buruz zeresana duten kasuetan. Esate baterako hitz-elkarteen artean jarraian idatzitakoak eta bereiz edo marratxoarekin idatzitakoak, agintemende eta aginte-mende, lege-gizon eta legegizon.

10. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0248 Dena den, dialektologiaren historia aztertu dutenek ez diete garai hartako lanei begiramenik ez ikerketa filologiko mailan ere.


11. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. camino 0013 Egia da Larrekoren lanean ez direla garaiko beste idazle askorenean adina hitzberri ageri, eta haren moldea herritarra zela, baina Larreko euskal irakurle porrokatua zen, eta ez zegoen garaiko literatur mundutik landa; herriarentzat idaztea maite bazuen ere, baziren hitzberriak 21 Hitz zaharren zalea ere bazen, nahiz ardura filologikoz gehien bat. haren artikuluetan, EAJ-PNVren inguruko Napartarran edo abertzaleen inguruko Euzko Deyako artikuluetan, esate baterako, ez hain bakan; Eskualdunan berriz, gutiago.


12. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0005 Ez da esan beharrik Euskaltzaindiak kontuan hartu dituela bere eztabaidan gramatika arazoak (arrazoi filologikoak, historikoak, gure tradizioa, e.a.) eta arazo soziolinguistikoak ere (nola erabiltzen den gaur egun, non, euskalkiak, erregistro mailak, e.a.), gomendio hauek ahalik eta batasun handiena behar baitute idazleen eta irakasleen artean.


13. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak e. perez 0102 Eta egilearekin zintzo jokatu dutenak txalotu bezala (77) Jakina, honek ez du esan nahi jatorrizkoari eutsi dioten guztiek erabat asmatu dutenik Mitxelenaren ustez. Xehetasun filologikoak (eta bestelakoak) tartekaken ditu, aldizka, paratzaileak eta berak elkar hartzen ez dutenean (Lekuona zaharra, Geron (1954b); Labaien, Biotz-begietani buruzkoan (1956c); Irigoien, Lardizabalen lanean (1957f), edo Omaetxebarria gramatikari gorentzat daukanak krestomanian, eginean (1959h), esate baterako). Hauk ere, zoko-garbitzearen eta zimentarri sendoak paratzearen seinaletzat hartzen ditut. jipoitzen ditu Mitxelenak begirune-eza islatzen dutenak, bistan baita nolako arriskua ikusten duen Mitxelenak arlo honetan: lehenarekin etetekoa, alegia (78) Klasikoekiko jokamolde arduragabea, euskaldunengan are larriagoa da. Euskaldunak behartsu garenez gero, ezin gara aberatsak bagina bezala jokatu. Horrelakorik, egia, ez zaigu guri bakarrik gertatzen, gaztelerazko zenbait klasiko ere, gehientsuak ez badira, gehiago aipatzen baitira irakurri baino. Aberatsek galera handirik gabe egin dezaketena, ordea, ez zaie behartsuei egoki. Eta nor gu baino behartsuago gai honetan? (1954b:39)..