XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak nekard 0012 Mitxeleta abek Uztan agertzen dira ta emeak beeko adarretan jartzen dituzte arraultzak, gero berak botatzen duan lerdearekin estaltzen dituala.

2. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak nekard 0012 Osorik egiten danean mitxeleta izaten da ta lenbiziko otzak asten diranean (Azaroa-Abendua) agertzen da.

3. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak nekard 0012 Mitxeleta arrak aurreko egoak berde arrea izaten dute kolorea ta atzekoak argiagoak; emeak baldartuta izaten dituzte egoak, ondo azi gabeak.

4. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak nekard 0033 Geroago mitxeleta-gai egiten dira ta orma ta beste landareen txortenetan gordetzen dira ta geroago mitxeletak biurturik azaldu.

5. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa m. zarate 0078 Erle ta mitxeletak basolora koloretsuen artean balet lilluragarri bat dantzatzen.

6. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa x. kaltzakorta 0045 Xuan De-ren sasoian, gortean puri-purian egozan kirkil burrukak 2 Kirol honek txinan euki eban zabalkundeaz jabetzeko nahikoa da jakitea baegoala liburu bat xomorro horreen ganean idatzia, Kirkilen liburua. Bertan, besteak beste, honako kirkil mota honeek aitatzen dira: Triparrastrari horia, Haginzuri berdea, Kalamuburu berdea, Datilazurra, Liztor antzekoa, Hegoluzea, Tximeleta antzekoa, Kanpaitxoa , Laute hegoa, Okaran hegoa, Jantzia eta abar eta herri xeheari xomorro honeek emotea eskatzen jakon zergatzat.

7. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak zubk itxasa 0065 Kala pitxi. Ondarroan mitxeleta, pinpilinpausa edo beste izenez ezagutzen dana, kala pitxi izenez ezagutzen da.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00001 Lurgloboaren baztertxo hartako hartzulo batetan mila margotako tximeletak bizi ziren.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00001 Hantxe pasatzen zituzten orduak, ipuinak esaten, tximeletei begira eta inguruak aztertzen.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00002 - Zibeles da nere izena.
Izadia bera naiz, zelaietako indarra, txorien habia, tximeletentzako lorea, itsasoetako gatza...

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0024 Udan hain ugari ikusi izan ditugun intsektuak (euliak, matxinsaltoak, tximeletak...) udazkenean hotzetik babesteko ezkutatzen hasten dira eta hauek ere erdi lotan igarotzen dute negu osoa.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0024 Bigarren marrazkiko haurrak zergatik ezin du tximeletarik harrapatu?

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/1 0231 proiektua ZOMORROAK Mendian zomorro asko egoten da. Batzu harrapatuko ditugu tximeletak kilkirrak apoak matxinsaltoak sorginorratzak marigorringoak.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0247 Zuhaitz zulo eta etxe zaharretan bizi da Eguzkia sartu orduko hasten da ehizean: saguak, txoritxoak, tximeletak... oso osorik irensten ditu; eta gero, lixiripena egin ondoren, haien hezurrak, lumak edo eta ileak kanpora botatzen ditu ok eginez.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0210 Erabat harriturik gelditu zen, armiarma batek bere sarean tximeleta bat nola harrapatzen zuen ikusi zuenean.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0210 Bere buruari mila galdera egiten zizkion: - zergatik hil du armiarmak hain tximeleta polita?.

17. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. suraso 0122 @- Hori da, tximeleta formako orratz distiratsua duen beroki beltz hori, mugi zaitez, bestela korderik gabe geratuko naiz antsiaz.

18. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura zelina 0022 Baina zuek, tximeletok, zaudete lasai, zeren-eta, harrez gero milaka eta milaka zuek bezalako igaro da hortik eta ez ilai-mototsik ikusi ahal izan du inork erreka zuloan eta ez soinu estrainiorik entzun ere etxe barnean.

19. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0070 Berehala hodei guztietatik, gero eta gehiago, emeki-emeki jausten ziren tximeleta zuriak erortzen hasi ziren lurrerantz.

20. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0070 Hodei nagi eta ilun bakoitza milioika tximeleta saltaritan bihurtu zen, oso jolas polita zen eta batek zioen: - Hango landare bakarti hartan etzan nahi nuke.

21. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0070 Baina txolarre zaharrek haserreturik: - Laster, tximeletek lurra estaltzen dutenean, ez duzue barrerik egingo! - Zergatik?- galdetu zieten txolarretxoek.

22. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0070 Eta horrela izan zen; hasieran tximeletak gutxi ziren eta denek aurkitzen zuten lurrean leku bat; gero handiago eta lodiago egin ziren eta lurra estali zutenean, bata bestearen gainean gelditu ziren.

23. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0070 Denbora gutxi barru teilatu, zelai, arbola, hesi eta patioak tximeleta zuriz beteta gelditu ziren eta txolarreak, beldurturik eta goseturik, teilatutik zelaira hegaka joaten ziren aleren batzuren bila, haztarrika eta haztarrika baina ez zuten ezer aurkitzen.

24. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0103 Behin Borsanchof katu bat tximeleta bihurtzen ikusi zuen.

25. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura l. izagirre 0034 Bizkarrean gardantxilo * gardantxilo: jilgeroa, eta txantxangorritxo batzu zituen eta bere buruaren inguruan tximeleta dirdiratsuak dantzan zebiltzan.

26. 1969-1990 euskara batua poesia a. lasa 0029 Ximeletaren tunika urdinez jantzirik
Eguzkiak beroturik
elurrak hozturik
sena galdurik
dantza sendo bat
dantzatuko dugu.

27. 1969-1990 euskara batua poesia a. lasa 0031 Aihertzen naiz
ikusirik
ximeletak argitan erretzen diren lez,
nola neskatilek
erretzen dituzten hegoak,
gizonen desamodioetan;
nahi gabe
nortasunaren hegada sendoa
beren buruei ukaturik
sekulorun sekulakotz.

28. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0017 Bi dewaek, tximeleten hegoekin eta Budaren gainean, lorezko koroa bati eusten zioten; gorago beste bik eguzkitako bati heltzen zioten, gainean Bodishaten buruko hornidura bitxiz betea zegoelarik.

29. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 Atea hesterakoan aditzen den hots mekanikoa; errauts bolada bat airatzen emeki; margo perfektoaren logelan dago zaintzailea, dibujatzen ikasten ari, bizitasun tragiko baten barnean kokatua; emazte aurpegi bat heldu zaio lehenik kolore ainitzetan; bigarren orria metatik hartzen, lapitza zorrozten, hauts metanioari begiratzen momento bat eta berritz lanera; gaueko mitxeleta bat lehiotik hegaldatzen, ilargia barneratzen.

30. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.k. igerabide 0050 Katedraleko atea
irekirik,
organoaren aire zurbilak,
urrundik letorkeen
haize-bala isil geldiak bezala,
aurpegia igurtzitzen dik,
tximeleten hegakadak
eta euri lanbro musikalak
nahasiz.

31. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.a. elkoroberezibar 0055 Lo jarraitzen zuten biek, bata bestearen ondoan tximeletaren hegalak irudi.

32. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. pelaez 0067 Zuhaitz bat bere hosto berdeekin, ikusi nuen txoko argi batetan, nere izena izkribratuta zuen eta izenaren erdian iltze buru haundi haundi bat sartuta zuhaitzaren odoletan, bihotzeraino, ikusten nuen guztia bihurtu zen berde eta koloretsu, loreen eta tximeleten dantzan argi, eguzkiaren eta mendiaren edertasunaren osasuna, belar heze berdeetan etzan nintzen, zuhaitzaren adar hostodun berdeen itzaletan.

33. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0049 Bitartean, tximeleta sagutxoarekin ezkondu zen.

34. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0087 -... Eta Kupido maitasun piztaileak, Morfeo lagun duela, gure ederren gogoak mendera ditzanean... zuek, zaldunok, handikiok, begira ezazue haien loa, defenda itzazue gaueko erensuge eta izpiritu gaiztoetatik, erauzi gaueko ximeletei hegalak eta estali itzazue maitekiro, hilargiaren izpi gaiztoek ez ditzaten ikutu...

35. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. urretavizcaya 0030 Hegoak zabaldu eta tximeleta bat bezala planeatzen hasten zenean, ez zuen sekula parakaidasa bizkarretik kentzen, begietan desafioaren burdinak pardel hura ahaztu arazi nahi bazuen ere.

36. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m.e. ituarte 0031 Eguerdian, hain bero handia egiten duenean, eta dena isiltasunean dagoenean, zure gongoa entzuten da: Don, don, don... Eta inoiz, gauean bapatean esnatzean, tximeleta itzalita dagoenean, iluntasunean zure gongoa entzuten dut, behin eta berriz oso astiro: Don, don, don.

37. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. aristi 0123 Eta Manuelen tabernako leiho apalera agertu ziren, eta guziek ikusi zituzten, lau tximeleta zuri.

38. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. aristi 0123 - Gaur tximeleta txuria hil ezkero euria egingo du bihar- esan zuen norbaitek tabernan.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0019 Betebehar hauek eginik eta mekomioa (5) mekomioa izaki jaioberriek erauzten duten substantzia bota ondoren tximeleta hori prest egongo da hegan egiteko, elikatzeko eta ugaltzeko.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0019 Non bizi dira tximeletak

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 Tximeleta barrura sartzean, salabardoa tolestatu egiten da, intsektuak ihes egin ez dezan.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 Gero, behatzarekin, tximeletaren bularraldean presio arin bat egiten da saku hemolinfatikoak puskatzeko eta, beraz, tximeleta geldirik jartzeko.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 Handik 10 minututara tximeleta hil egingo da.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 zabaltokia. Tximeleta bat, zabaltokian lehortzeko ezarria.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0428 inguma, iz. Tximeleta, pinpilinpauxa.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. agirre 0034 Milorri delakoa (Achillea) lore buru lauak ditu, ximeletentzat erakargiak.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0063 Horregatik, galzorian dauden espezieentzat (zenbait landare, tximeleta, etab.) bildumagintza arriskutsua izan daiteke.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizia lurrean (1) 0138 Horrekin gonbaraturik, oso apal agertzen da bombix tximeleta txikia: errunaldi edo arraultze-eginaldi bakoitzean berrehun eta berrogeita hamar arraultzeko egiten ditu sagarrondoren baten adar inguruan, eta ondoren, besterik gabe, ezer gerta ez balitz bezala, hegaldakari ematen dio.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1985 0190 - Intsektuen munduko (tximeleta...) kualitate kromatiko eta formalak aztertu (1,2,3).

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 0094 - Intsekuen munduko (tximeleta...) kualitate kromatiko eta formalak aztertu.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0039 Metamorfosia konplexua izan daiteke arrautzatik jaiotakoa eta intsektu heldua oso desberdinak direnean, adibidez lepidopteroetan, beldarrak eta tximeletak ez bait daukate inolako elkarren antzik, beste batzutan metamorfosia bakuna izaten da, fase desberdinak antzekoak direnean, nahiz eta tamaina aldatu.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0039 Lepidoptero edo tximeleten taldean krisalida ere esaten zaio.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0042 Tximeleta helduek kolore horiko plaka tipikoetan jartzen dituzte arrautzak.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0054 Izurriteak sortzen dituzten intsektu batzuekiko borrokan, Bacillus thuringiensis deituriko bakteria bat erabiltzen da, intsektuentzat, batez ere tximeleten harrentzat, toxikoa den proteina bat jariatzen bait du.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0051 (Ints.) Miazkatzeko eta zupatzeko balio duen aho-aparatua, adib. tximeletarena.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0157 Tximeleta. Bi behatzekin heldu eta eragiteko, bi aldetara belarri moduko hegal zapalak dituen azkoina.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aizpurua 0183 - Esfinge tximeleta, eztiz elikatzeko asmoz sartzen da erlauntz barnera.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0051 Lore gorriak ez dira asko agertzen gure landaretzan, kolore hori ez bait dute ikusten erleek, eta hauek dira intsektu polinizatzaile garrantzitsuena; tximeletek egiten dute hauen polinizazioa.

59. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak bizi oeo/5 0013 Aundirik-aundien eta txikirik-txikienen bitartean zenbatu ezin alako gauza miragarriak ditugu lur ontan: loratxo bat, tximeletaren ego bat, armiarma-sare bat, elur-luma bat....

60. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa yazp 0074 Eta loretik-lorera zebiltzan tximilitak?.

61. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0001 Kaleko saltsa-perretxikoak eta salda muturrak txoritan utzirik, goiz-goizeko ibil-aldian, ametsetan, lora-artean, erriko parke nagusian nintzala, beti ere polliki-polliki, beti ere ene ametsari jarraituz nintzala, orduan lorak ez zapaltzearren ximeleta izan nai nuan aske-aske loren gainean egan ibilteko, alako batean, belar berdean exerita, Fagus Selbatikus arro baten kerizpean, pagoaren itzaila sorginkeriz puzkatuz, neskatil bat ikusi aal izan nuan.

62. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0002 Orregatik nintzan, goiz aretan, neskatil polit ura ikusi nuanian, igezka, ametsari jarraituz, ametsari mamia kenduz, ametsari argia eskatuz, parkean, tximeletaren antzera loren gainean egan ibilli naian.

63. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0070 Hemendik mitxeletenera; handik satorrenera.


64. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00371 Adibidez, tximeleta jakin batzuen hegalen kolorearen kasuan, homozigotikoak beltzak (CBCB) edo zuriak (CZCZ) dira, baina heterozigotikoak (CBCZ) grisak dira.

65. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00371 ALELO KODOMINANTEAK / Bitarteko herentzia / Karakterea: tximeleten hegalen kolorea / CB= beltza CZ =zuria / GENOTIPOA FENOTIPOA / Homozigotikoa / CBCB beltza / CZCZ zuria / Heterozigotikoa CBCZ grisa / Herentzia kodominantea / Karakterea: gizakiaren MN odol-taldea / LM=m taldea LN=N taldea / GENOTIPOA FENOTIPOA / Homozigotikoa / LMLM M taldea / LNLN N taldea / Heterozigotikoa LMLN MN taldea

66. 1991> euskara batua ikasliburuak gie hizkliter 0028
1. Anpulua: 1. gerezia; 2. negarra; 3. zabaldia; 4. tipula.
2. Muzin egin: 1. gaitzets(i); 2. korrika egin; 3. geldi(tu); 4. turuta jo.
3. Naharo: 1. pobre; 2. argi; 3. botila; 4. ugari.
4. Osina: 1. lasaia; 2. lorategia; 3. hezea; 4. leizea.
5. Otordua: 1. jatordua; 2. taloa; 3. tortila; 4. loaldia.
6. Oldar(tu): 1. blai(tu); 2. beldur(tu); 3. eraso; 4. bultza(tu).
7. Sorbalda: 1. bizkarra; 2. gorreria; 3. haizea; 4. galdekizuna.
8. Eupatza: 1. antzerkia; 2. gaupasa; 3. korrokada; 4. zuhaitza.
9. Suzia: 1. zuldarra; 2. zukua; 3. su urdina; 4. lastargia.
10. Ubidea: 1. ur lasterra; 2. erretena; 3. bide estua; 4. kupela.
11. Katramila: 1. mataza; 2. ohantzea; 3. tximeleta; 4. kaltea.
12. Lardaska(tu): 1. orraz(tu); 2. erdiets(i); 3. honda(tu); 4. leher(tu).


67. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/2 0015 Zenbat tximeleta daude? ... tximeleta daude.


68. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/2 0015 Zenbat daude barruan? ... tximeleta daude.


69. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/2 0015 Zenbat daude kanpoan? ... tximeleta daude.


70. 1991> euskara batua ikasliburuak irudi-hiztegia 0112 hegaz egin: airetik ibiltzea da, txoriak eta tximeletak bezala.

71. 1991> euskara batua ikasliburuak irudi-hiztegia 0112 Adibidez: tximeletak hegazka ibiltzen dira loreen inguruan. (37. or.)

72. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.k. igerabide 00035 Tximeletarena

73. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.k. igerabide 00035 - Tximeleta bat jaioko da hortik -esan zidan.

74. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.k. igerabide 00035 Geroztik, egunero-egunero egoten nintzaion begira, eta handik irtengo zen tximeletaren kolore dotoreak imajinatzen saiatzen nintzen.

75. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00028 - Ni Ezekiel Tximeleta naiz!

76. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00034 Keniako Tximeleta tristetu egin zen berriro.

77. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00048 Keniako Tximeletak parapentearen kolore edota kalitateari buruz hitzegiten zuen bitartean, saltzaileak zabaldua eduki zezan, neskatxek patata poltsa SURF egiteko jantzi baten barrura hustu zuten.

78. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00048 Begiz jotako haietatik bi pare besterik ez zeuden Keniako Tximeletaren neurrikoak. Pare bat patata poltsan gorde eta bizi-bizi aldegin zuten handik.

79. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00062 Legeek orain bertan egindakoa juzkatzen dute, baina pertsona batek hori zergatik egin duen jakin behar da! Lapurtzea baino bekatu handiagoa da Keniako Tximeletari zapatila pare bat ukatzea.

80. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00066 Balmasedan aise irabazi zuen Keniako Tximeletak lasterketa, eta hori Europako txapeldunek ere parte hartu zutelarik, Ingalaterra, Frantzia, Alemania eta Italiakoek.

81. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00068 Biharamunean Keniako Tximeleta Belandiara joan zen, kopa bere eskuz oparitzera neskatxei, eta bizitzen han gelditzeko komentzitu zuten Mertxe Pandeletxek eta Mari Bexamelek, belaze leunak baitauzka Belandiak kanpindenda ezartzeko, ibai garbiak goizetan aurpegia garbitzeko, eta eguraldi samurra, normalean, oinez ibili eta lasai bizitzeko.

82. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. aristi 00068 Ez zen zaila izan Keniako Tximeleta komentzitzea.

83. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. zuberogoitia 0030 Izan ere, Selma baitzen gorteko karnabatxoa, jauregiko bazter oro bete eta alaitzen zuen tximeleta, guztiek mimatzen zuten oreinkumea.

84. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zubizarreta 0066 Kurtso guztian ilea mozten zuen aurreneko aldia zen, eta hain ile motzarekin belarriak burutik oso aldenduta ikusten zitzaizkion, ia-ia guztiz aldendu eta tximeletak bezala hegan egiteko pronto.


85. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0042 Tximeleten aitona egunez zooa ikusten aritua zen, jubilatu aspertu, haur zalapartari, japoniar argazkilari eta bestelako bisitari alferren artean, eta beraz bazekien nondik nora jo behar zuen errinozerontearen kaiolara heltzeko.


86. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0050 Zu zakuan sartu eta tximeletek jasota hegaka joan ahalko bagenu...


87. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Hurbiltzen ziren neurrian, bidaia osoan zehar itsasoaren beldur eta nahiko kokilduta ibilitako errinozerontea, bere haurtzaroko usainak hasi zen ezagutzen, gogoratzen, eta ibaiaren bokalean sartu orduko pozak txoratzen jarri zen animalia, jauzika eta orroaka brrrr!, brrrr!, halako moldez non Tximeleta hankaz gora erori eta plaff, bi lagunak uretan geratu bait ziren.


88. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0085 KANPAILORE txuriak jo du din-dan;
sartu da tximeleta eternidadean.



89. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0032 Horregatik iruditzen zait misteriotsua Papillons Noirs izenburuak proposatzen duen konbinaketa, airean kolore tantonak garraiatzen dituzten tximeleten eta koloreak ukatzen dituen beltzaren nahaspila.


90. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0032 Baina, bestalde, bizitza osoa eman diodan ofizioaren deskribapenik ederrena iruditzen zait; piano irakaslea naiz S. hiriko musika eskolan, eta benetan sinesgarria da pentagramako notak, batez ere arrasto okerrez ligatuak dauden sailak, tximeleta beltzak direla esatea, disekatuak egon arren bizitza hari bat gordetzen dutenak, eta gu garela, interpreteok, musika tresnei eraginez tximeletak berpiztu ditzakegun bakarrak, txontxongilo batez astinduko bagenitu bezala, entzuleen bihotzetara sar daitezen.


91. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00074 Apoak nahiz igelak mugitzen ari diren objektuen forma oso sinpleak antzemateko gai dira. Ez dute arbola edo mitxeletaren hegoen marrazkiak inoiz ikustekorik izango. Apoak eta igelak, bisualki, oso pobrea den mundu batean bizi dira.

92. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0416 2. (*1745, 1808). Tximeleta, pinpirina.

93. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0087 Bonplandek 4.570 metroko altitudean tximeleta bat harrapatu zuen eta 500 metro gorago euli bat ikusi genuen.


94. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak arrpress 1993 0023 Lehenago tximeleta bat neukan, baina semea (9 urtekoa) etorri zitzaidanez, ba...


95. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00022 Zure ile beltza, gauaren misterio guztien kolorekoa; zure begi nabarrak, eztizkoak; zure ezpainak, inoiz ezagutu ez nituenak. Zure zeozer, urdailean urduritasuna sortzen zidana, tximeletak hegan bihotzean.

96. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Adib. tximeleta azkoin Teknologia mekanikoan edo zuhaitz bitar Informatikan.