XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0064 Ur geza dau.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0067 Lehendabizi ur gezak eta geroago ingurune lehortarra.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0077 Animalia hauetako gehienak urtarrak badira ere, ur gezatakoak nahiz itsastarrak, gaur egunean espezieen laurdena ingurune lehortarrera moldatuta dago, marraskilo arrunta (baratzetako marraskiloa) eta barea adibidez.

4. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Ibai eta laku gehienetako urak ez du gatz askorik, ur geza da.

5. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura k. navarro 0027 Arazketa estazioek garbitzen dute ur geza.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. etxaide 0430 Ingurune eranitzetan aurki daitezke, gutxi batzuk itsasoan, beste batzuk ur gezetan, eta gehienak lehorreko inguru hezetan hala nola, goroldio eta likenetan.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0441 700 bat espeziez osaturiko intsektuen ordena, ur gezatako ekologia ezagutzeko oso talde baliagarria.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0053 Espezie mikroskopiko gehienak ur gezatakoak izaten dira, baina badira itsas talde ugari halako neurri handia izaten dutenak, itsas uhaza bezala (Ulva lactuca).

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0053 Alga hauetako gehientsuak itsasoan bizi dira, gutxi batzu ur gezatakoak badira ere.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0053 7-8. Algak mundu osoan hedaturik aurkitzen dira, bai ur gezetan (goian) eta bai itsasokoetan ere (behean) eta planktonaren ohizko osakideak izaten dira.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0014 Era berean, gazitasuna itsasoko eta ur gezetako organismoak bereizteko balio duen muga da.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0014 Itsas uren osagai nagusia kloruroak dira, ur gezena karbonatoak direlarik, bikarbonato potasikoa bereziki.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0019 urs">Arapaima gigas, perutarren paitxea hain zuzen ere, Amazonas-ko arroan bizi da eta ur gezetan ezagutzen den arrainik haundiena da: luzeran 2,7 m. izanik, 167 kilo pisatzen ditu.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0077 Lehorrean, zuhaitzetan, ur gezatan eta itsasoan ere bizitzen dira.

15. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00269 Uretan aldaketak tenperatura (gas-trukea gutxitu egiten da tenperatura jaisterakoan) eta gazitasun (ugariagoa da ur gezatan gazitan baino) aldaketei zor zaizkie.

16. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 Ibai ekosistemetako elementuak eta prozesuak nahiz ur gezetako baliabideak ulertu eta ikeruea, elementu garrantzitsuak identifikatuz (haiekin zerikusirik duten giza iharduerak, gizakiak eta gizarteak haiengan duen eragina, orain arte eragindako arazoak) eta arazoak konpontzeko nahiz ur baliabideen kudeaketa euskorra izateko beharrezkoak diren sentikortasuna eta jarrerak sustatuz.

17. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0013 Orduan urs">turgeszentzia izeneko prozesua gertatzen da, inguruneko ura bizidunaren barrura sartzen delarik (itsasoko arrainetan ur gezara pasatzen direnean gertatzen da).


18. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0195
Anelidoen filuma 9.000 espezie inguruz osatua dago.
Eraztunez osaturiko gorputza izaten dute.
Ugalketa sexuala izaten dute eta zenbait espezie hermafrodita da.
Ur gezatan, ur gazitan eta lehorrean bizi dira.
Batzuk bizkarroiak izaten dira (izaina...)

19. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0195
Platihelminteen filuma 13.000 espezie inguruz osaturik dago.
Gorputz zapaleko zizareak dira.
Simetria bilaterala dute.
Ez dute ez zirkulazio aparaturik, ez arnas aparaturik
Uzkirik ez dute gehienek.
Bizkarroiak dira eta ornodunen hesteetan bizi ohi dira
Beste batzuk itsastarrak dira edo ur gezatan bizi ohi dira.
Gaixotasunak sor ditzakete.

20. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00201 Talde batzuetatik aurrera berriz, ez da inolako mekanismorik aktibatzen, substantziaren kontzentrazioa edozein izan arren. Seinale kimiko horiek garrantzi handia dute ur gezatan, seinale optikoari iragaten uzteko askotan uherra eta oztopoz betea egoten delako. Dena den, itsasoko espezieentzat seinale optikoak dira garrantzitsuak, urrutira ikus dezaketelako.

21. 1991> euskara batua saiakera-liburuak aralar 00019 Inguratzen ninduen itsasoa barea zen, gazia baina gozo samarra gehiago; izan ere asko baitziren nire parean itsasoratzen ziren ibaiak, ur geza, garbia eta freskoa zekarten ibaiak.

22. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Espezieei ur gezatako izaera eman ala ez erabakitzerakoan ez da zalantzarik falta izan.

23. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0046 Kodaka, izokin arrunta, amuarraina (itsas migratzailea den morfoa, itsas amuarraina deritzaguna) eta aingira espezie migratzaileak dira, haien bizi-zikloaren zati bat ur gezatan eta bestea itsasoan garatzen baitira.

24. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0223 Bestalde, gure planetan dagoen ur gezaren % 90 izotz bihurtuta kontinente horretako izotzetan dagoela.


25. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0209 Tropikoetako ur gezetan bizi izaten dira.