XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak a mendib 0125 Aditz berenkoien adizkiak flexiones de verbos independientes erakutsiko ditut lenengoan, bigarren atalean aditz laguntzallampecirc;nak, irugarrenean Mendibururen ezgauzatxo batzuk.

2. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak inza 0007 Onengatik ibili naiz aditz laguntzalea bere aldaketa guziekin Naparroan biltzen.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak l. mitxelena 0124 Azalez, formaz, ekidin orrek badu arako euskera zaarrean maiz agertzen den -kidi- aditz laguntzaillearen eitea: .

4. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Adizkiotan gauza arrigarri bat daukagu: aditz laguntzaillearen aldakuntza.

5. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0357 4.2. Bizkaieraz eta erronkarieraz batera, denak ematen du aditzera hirugarren pertsonaren aurreko marka, baita aditz laguntzailean ere, zero izan dela: zan / ezan (eta ez etzan, afrikatuz alegia).

6. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0361 Badirudi, hitz batez, aditz laguntzaile horiek klitiko izanik, aurrizki horien ondorioz azentua hartzen dutela: .

7. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0351 Zenbait aditzek forma trinkoak badituzte ere, normalean èdin eta èzan aditz laguntzaileez baliatzen gara gure aginteak, erreguak edo aholkuak adierazteko orduan.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. larrarte 0222 Adjetibo hutsa nahiz izan aditzlaguntzaile iragangaitzaren, nahiz beste aditz iragangaitzen edo iragankorren atributo denean, adjetibo hori: Maila soil edo positibo delakoan baldin badago, atributo hori forma mugagabean erabiltzen digu Tartasek.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. eguzkitza 0215 LAGuntzailea majuskulaz idazten dut zera adierazteko, aditz laguntzaileaz ez naizela mintzatzen agerian uzteko, LAGUNTZAILE deritzon osakideaz baizik, h.d, ondoko erregela honen bidez berridatz daitekeen eta eztabaidatu gabe abiapundutzat ematen dudan konstitujenteaz: (1) LAG / partikula modalak / laguntzailea}.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0024 2.5. Berez behenafarrerazkoak izanik lapurtarrengan sartu diren moldeen artean nabarmenena zera da: perpausan NORI osagaia agertzen denean aditz laguntzailea osagai horri dagokion markarik gabe azaltzea.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. salaburu 0160 Aditz nagusiak forma hauek hartzen ditu: sar (EZ, sartzen , sartuko, sartu), etor (EZ, etortzen, etorriko, etorri), pentsa (EZ, pentsatu, pentsatuko, pentsatzen). Horren atzetik aditz laguntzaileak dituen forma bereziak ipiniko dira era guztietan: NOR, NOR-NORI, NORK-NOR, NOR-NORI-NORK.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. salaburu 0206 1) Bai edo Ez erantzuna espero dutenak hiru forma hauetara adierazten ditugu:
1.- Ba dakizu aprobatu dudaN?
Ez didate esan garaiz (6) garaiz: a tiempo etorriko deN
2.- Ba dakizu ea aprobatu dudaN
Ez didate esan ea garaiz etorriko deN
3.- Ba dakizu aprobatu dudaNENTZ (dudaN ala EZ)
Ez didate esan garaiz etorriko deNENTZ (deN ala EZ)
Hiru moduak nahiko antzekoak (65) antzeko = similar dituzu: 1.- Aditz laguntzailean -N partikula jartzen dugu.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. salaburu 0206 2.- Bigarrenean ea partikula jartzen da (azpiko perpausaren galdegaiaren aurrean, normalki) eta gainera, -N partikula ere eransten zaio aditz laguntzaileari.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0031 - ADITZ LAGUNTZAILEAK bereziki.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0080 Alfontso Irigoienen ustez EDUN aditza barik bere faktitiboa E-RA-DUN litzateke hemen jokatzen den aditz laguntzailea.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hitz egin! 0027 Oinharrizko euskaran, arau jeneral bezala, inperatiboa aditz laguntzailerik gabe erabiliko da.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hitz egin! 0047 OHARPEN JENERALAK
Oinharrizko euskaran, arau jeneral bezala, inperatiboa aditz laguntzailerik gabe erabiliko da: Eman niri, honi, horri, hari, etab.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm landuz 0284 Terence H. Wilbur-en txostena: Euskal sintaxia, forma logikoa eta aditz laguntzailea gaiaren inguruan izan zen.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0018 Euskalkien sailkapenaz izan diren zalantza eta eritziak, euskalkien azterketa demolinguistikoa, inkestak atontzerakoan sortu diren buruhauste eta gorabeherak, hizkeraz hizkerako aditz laguntzailearen aldaerak... bada zer ikusi eta zer ikasi Yrizarren lan honetan.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0009 Aditz jokatzeari gagozkiola, gaur egunean aditz laguntzaile bidez jokatzen dira aditz gehienak; halere, badira zenbait aditz trinko, laguntzaile beharrik ez dutenak.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0083 Esan ote dezakegu, zernahi gisaz, hemen ere, aurreko adibideetan bezala, dizkiot adizkia kopula dugula eta ez aditz laguntzailea?.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0123 2) Izan aditz nagusi bezala agertzen denean edozein aditz laguntzaile har dezake eta horixe da, hain zuzen ere, lurralde askotan gertatzen dena: a. izan naiz (izan).

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0123 3) Bestalde, hau ere esanik dago, izan eta edun aditz laguntzaileen aurrean agertzen den aditz nagusiak aspektu-marka eraman behar du; edin eta ezan, jakina, aditz oinekin bakarrik agertzen dira.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0123 Hauetan denetan aditz laguntzaileak taju bera du: erro desberdina izatean dago diferentzia.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0351 Zenbait aditzek forma trinkoak badituzte ere, normalean edin eta ezan aditz laguntzaileez baliatzen gara gure aginteak, erreguak edo aholkuak adierazteko orduan.

26. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak i. gaminde 0089 Erlatibo ez jokatuen berezitasun nagusia, aditz laguntzailea eta aspektoa ez agertzeaz ostean, ekintza derrigor burutua, edo beste era batera esanda, lehen aldia izan behar da; bestalde, erlatibo jokatuen berezitasun guztiak betetzen dira.


27. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0025 Agintera (Aditz laguntzailea eta trinkoa)


28. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0018 B) ADITZ PERIFRASTIKOAK (Aditz nagusia + Aditz laguntzailea)


29. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0018 Aditz nagusian esanahiaren eta aspektuaren berri ematen da; aditz laguntzailearen bidez, berriz, moduaren, denboraren eta pertsonaren berri.


30. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0018 Didazue, aditz laguntzaileak, berriz, jakinarazten digu indikatiboa dela aspektua, orainaldia dela denbora eta zuek niri direla pertsonak.


31. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0055 Eta jokaera perifrastikoan, aditz adierazlea infinitiboeran jartzen da; aditz laguntzaileak, berriz, biok dira: Nor eta Nor-Norirentzat EDIN; Nor-Nork eta Nor-Nori-Nork-entzat ezan aditza.


32. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0251 1973an Euskal Akademiak aditz laguntzailearen batasuna bukatutzat eman zuen, eta ez zen zalapartarik gertatu.


33. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0184 Baldintza adierazteko moduak asko badira ere, oraingoan aztertuko ditugunak antzekotasun bat dute beren artean: aditz laguntzailearen aurrean BA partikula daramate.

34. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0184 Edozein modutan, eta baldintzazko esaldiei ekin aurretik, jakin egin behar duzu bi eratako BA formak aurkituko dituzula aditz laguntzailearen aurretik.

35. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0184 Bietan BA hori aditz laguntzaileari lotua agertuko zaigu, baina erraza da bereiztea noiz den baldintzazko esaldia eta noiz ez.

36. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0188 Esaldian esaten dena gertatzeko aukerarik izanez gero, alegiazko baldintzei dagozkien aditz laguntzaileak erabili gabe, ez alegiazko baldintzari dagozkionak erabili beharko lirateke (c) multzokoak).

37. 1991> euskara batua ikasliburuak a. alberdi 0158 2 (aditz laguntzailea)

38. 1991> euskara batua ikasliburuak a. alberdi 0158 Eta aspektua aditz laguntzailearen ataltzat hartzen da.

39. 1991> euskara batua ikasliburuak a. alberdi 0158 Aditz laguntzailean hiru aspektu mota aurki ditzakegu:

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Aditz laguntzaileak: diet, dizkiet, diot, dizkiot.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r.m. pagola 0165 Ditut aditz laguntzaileak (250) eta ditut bere eskuko adizkiak (251) agian bilakabide desberdina eduki dezakete, baina guk jaso ditugun datuetan ez dugu, hots sabaikariaren aldetik, ezberdintasunik jaso.


42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. zuazo 0024 Azken hauek aztertutako eta liluratutako bokal eufonia eta aditz laguntzailearen aldaeretara mugatu ordez, osterantzeko ezaugarriak mundu zabaleko dialektologia lanetan jarraitzen ziren berberak hartu zituen kontuan Lafonek.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eima 1995 0255 Aditz laguntzaile hori idatzi beharko du ikasleak.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0045 Bait partikula (beit zuberoeraz, testu zaharrenetan izan ezik) aditz laguntzailearen edo trinkoaren aurre aurrean kokatzen da.


45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglab 0275 Kapitulu honen izenburua Laguntzailearen paradigmak baldin bada ere, bistan da laguntzaileen esan beharko genukeela, pluralean, emango diren paradigmak lau aditz laguntzaileenak baitira: izan, èdin, èdun eta *ezan.


46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0243 - Zenbait koordinazio, galdera, titulu, leienda eta abarretan azaldu ohi da aditz-izena (aditz laguntzailea ezabaturik).


47. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0558 Alde bateko eta besteko formak konparatuz, aditz laguntzailearen batasunerako erabili ziren irizpide berak aplikatzeko ahalegina egin da.

48. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0570 Berri ezartzeak ez du aditz laguntzailea aldarazten.