XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa elizdo ees 1911 0258 @-¿Zer bada, ez aldigute pakerik opaldu nai? ¿Ainbesteraño mindu ditu gure aker jaunaren almenak?.

2. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa elizdo ees 1911 0258 - Leitzadiko jaunari diotan zintasunak uts egin bearko dit, opalben orrek baño lenago; aker doneagatik zin diyotzut, Endo.

3. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa elizdo ees 1911 0258 Aker donearen izenean zuri damatzut daukadan eskubidea beraren izenean lege, arau ta ekanduak zabaltzeko; baita larunbat batzarretan nere ordezko izan zaitean batzarle guztien goipuru.

4. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ag g 0230 - Zer esan dek?
- K... iri, k... ire aita ordi akerrari, k... ire ama ustel zikiñari.

5. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak bprad 0244 Billera oyetara Deabruba etortzen omen zan aker adardun beltzaren ichuran, eta jira-biraka onek ateratzen zuban adar soñubaren antzeko otsera danzatzen ziran sorgiñ guziyak, zijoazela danz ondoan banan-banan eta (...).

6. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0403 Ikasiko dauzuetet beraz, chimichta lasterrak bezala ziuztan ibiltzen diren sorginak, gauaz, airez aire, multzoka edo banazka, ezkartz gider batzuen gainean edo oraino akerren itchurako deubru ikaragarri batzuen bizkarrean.

7. 1940-1968 bizkaiera saiakera-liburuak ibarg geroko 0167 Sail bitan bananduko ditu Jauna'k gizakume guztiak, artzaiñak ardiak akerrakandik banantzen dituan legez.

8. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ibiñ virgil 0144 Badakigu zu ere nork eta zein santutxotan... akerren begirakun okerpean... Ninpha errexek par zegiten, ordea....

9. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ibiñ virgil 0144 Ez ote zaitut ikusi, gaizto ori, Lisika'ren zaunkak gora-bera, Damon'en akerrari xedebak edatzen?.

10. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ibiñ virgil 0144 Dameta'k.- Kantuz garaitu nuenez gero: ez ote zidan nere txirul-doiñuz irabazi akerra emango? Ezpadakizu ere, aker hura nerea zan.

11. 1969-1990 bizkaiera poesia karmel 1989 0102 An-emengo zinezkeri ikuspegiz,
Suge, aari, sai, bele, aker, egazti
Abere itxuraz ikus izan zaitue
Zezen, zaldi...(berein ta bost aurpegiz)
begintxa ta, abar. Iñoiz baita ere
Aize bolada, zugaitz ta odei zuri
Edo ortzadar antzera, zoragarri,
Ikus zaitue erriz-erriz ibiliz.

12. 1969-1990 euskara batua antzerkia i. elias 0022 ANA - (Barrez). Gure etxean den aker beltz hori ere orduan, sorgina al da?

13. 1969-1990 euskara batua antzerkia i. elias 0022 MALEN - (Zutitzen da bapatean haserre). Ez dezazula mesedez, barrerik egin! Gure aurrekoak, gure guraso eta aitona eta amonak, zerbaiten gatik izan diote berari itzal apartekoa! Gainera, zure aitonaren nahi bat da aker beltz hori etxean izatea. Berak zaintzen dituela dio, etxean ditugun abereak... Aker beltz hori dugulako etxean, abereak gaisotzarik gabe direla dio aitonak.

14. 1969-1990 euskara batua antzerkia i. elias 0022 MALEN - Sinistu edo ez sinistu... Nik al dakit? Aitonak ordea, ez du berehalakoan salduko aker hori! Bestaldez, entzun dut baita ere, sekulako bilerak edo batzarrak egiten zirela Zugarramurdin, aker beltz horietakoeri eskainiaz sekulako opariak. Akelarre izeneko batzar edo jaialdietara joaten ziren itxura denez inguruko sorginak, beren lanen berri azaldu eta gurketa izugarriak egiteko.

15. 1969-1990 euskara batua antzerkia i. elias 0036 JOXE - (Larrian zutituko da Malen eta Ana-ri heldurik). Ez, ez! Aker beltza ez! (Bidaltzen ditu beraren ondotik Malen eta Ana). Utzi zaidazute bakean! Seme madarikatua! (Alde egiten du kanporako atetik).

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak eem hizkliter 0249 - akerra gorestea.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0153 Nazio guztiak haren aurrean bilduta, jendea elkarrengandik berezten hasiko da, artzainak akerrak ardiengandik berezten dituen bezala.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0153 Ardiak bere eskuinean jarriko ditu eta akerrak bere ezkerrean...

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/3 0036 Sorginek aker bat eramaten omen zuten hara, eta, adarrak eta zeuzkanez, huraxe deabrua bailitzan adoratzen zuten.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/3 0036 Hortik etorri omen zaie batzarre horiei akelarre izena, hau da, akerraren larra edo zelaia.

21. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura txiliku 0001 MAKILA Makila ikusi dugu aker hori jotzen.

22. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. altuna 0022 Bitartean akerra ate ondoan isil-isilik zegoen, handik irten nahian.

23. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. altuna 0022 Giltzaz krisk-krask egin zueneko, akerrak bere adarretan hartuz aidean zeraman apaiz gaixoa.

24. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0005 Akerrak adarrak okerrak ditu.

25. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. garmendia 0119 Akerraren aintzinean, andere gazteak hona agertu, dantzan, eta apez hauen albora bildu, korroan jira eta bira, haragiz ukitu, haragiz iharrausi, haragiz kiskaldu, harik eta apezen ifernuko giltza piztu arte (eta urrita bizian gero)...

26. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. garmendia 0150 Erratz hedatu beharko baita, ugaritu, Batzarretara lehen sorginak banaka heinean ordugero binaka eta hirunaka ekarriz, garraio bizkorrago batez, zu edonora eramanen era berean, aurkeztu ere bertako Lezera, Zakurripurdikora, oinez ahal zenezakeenagatik sarrera ospetsuago baten premian edo denen zirrara eragitearen guratan, oro bilduak zitezkeen bestez agertzea bait zitzaizun gogozago: Leze osoa iragan aurrena, harkaitzak agurtu, zizpuruak eta hatsak ferekatu, hango buruak xistuz desorraztu zorian, bihotza aztoratzerainoko hotsez eta irrintzi beldurgarri luze baten ondorengo (mendeko ere) isildasuna nagusiki gozatuz jarriko zinela Aker honen orduko bi adarren aldamenean, bi bait zituen beronek sasoi hartan, bi ziren lez Akerripurdi lezeko habearen hankak ere, bi eskuratuen onginahiak, bizitan Onbeltz eta Onotso izanez begizkotuak zuketz, bi ordurako harrizko oldarrak eta bi, halaber, Igandero haragitzea tokatzen zitzaizkizunak, zuzpertzea, zuk adina zure inguruko Xaxi orok gozatu gurazko, beharrezko eta izandako ifernu giltzan jabeak.

27. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. galarreta 0126 Atsoak bere kondaketari amaiera eman zionean, erregearen alabak, bihotza taupaka, haren lagunaren gainean itzegotzen zuen akerra bere kuttuna zelako zalantzik ez zuen eduki, eta gazterik ederrena zela, eta hunkipenagatik hilko zela uste zuen.

28. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0180 b. Ondorio berdinak lortzen ditu aker baten edo ahari baten barrabilean irakindako azukrez nahasturiko esneak.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0139 Alegia, sorginak (emakume eta gizonak) aidean akelarrera joaten zirela; bertara ailegatzean deabrua (aker baten itxuran) isaspean (buztanpean) emandako musu batekin agurtzen zutela; meza beltza ospatzen zutela; deabruak meza eman, sermoia egin eta jaunartzea (ogi eta kaliz beltz eta mingots bat banatzen zuelarik) zuzendatzen zuela.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. arriaga 0139 Meza ostean akerrak emakumeekin, gizonekin eta baita haurrekin ere edukitzen zituen sexu harremanak hemen berridazterik ez du merezi.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0192 Akerra dantzan eta Akelarrea dantzan, bi irudi horiek ez ote daude berez muturka? neuk baietz uste, euskal sineskera, uste, kopla eta esaera zaharren artean ez bait dut sorginkeriari buruzko aker-aipamen, ezeta ttikienik ere, ikusi.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0192 Sorgin-munduaren adierazgarri bezala oilarra azaldu zait (*) Eta aurrerako ikusiko dugun bezala katua (266 orr.) baina ez akerra.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0192 Akerra aharia bezala da ikuilu barnean: aziendaren babesle jatorra.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0192 Lehen, ez zen ikuilutan ahari nahiz akerrik faltatu behar; beltza balitz akerra, are eta hobeago.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0192 Behigorri, txahalgorri, behor zuri edota aharia bezalaxe azaldu izan da inoiz akerra ere kobazulotako sineskeratan.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0193 Urepeleko baserritarren arteko beste sineskera batean ere, inguruko kobazulo batean ba omen zeuden urrea zaintzen suge eta aker bat (24,II,275) (*)Kobazulotako ideologiari buruz emana dugu geure iritzia, eta akerrari legokion berezitasunik ez da inon igertzen.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0193 Akerra gizakumez disfrazatu eta pesta-giroa sortzen da, batetik; akerra eta kobazulo-sineskerak giro domestikoa adierazten dute, bestetik.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0193 Pesta eta kobazulotako akerra etxetiartasun-imajin izatetik deabru bilakatu zen.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0193 Elizaren ideologiak hala behartuta, kultura barneko dantza-irudi farregarria desio-dantza lizuna bihurtu zen; eztul eta putz domestikoak ipurtzulo pekatari bihurtu ziren: bruñ, bruñ bakoitzak bere aldian akerrari (ipurditan) muñ.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. azurmendi 0193 Gaua egunezkoentzat bihurritua gelditzen zen; mendia etxekoentzat ere bihurritua; Mari sorginen dama, eta akerra sorginkeriaren zeinu.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. zulaika 0116 Dakigun bezala, sorginek aminalien imajinak erabiltzen zituzten akerrak, ahariak, katuak, sapuak, etabar eta fenomeno osoa bera animali hauen funtzio eta esanahien arabera gertatzen zen.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0091 Edo, apika, arren arteko sexu-borroketan babes erara (gaur egun akerrek egiten duten moduan) erabil zezaketen.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Aker Akerraren irudian agertzen diran ireluen historiotan ezagunenak. Zugarramurdi-ko Akelarre-leze-ri dagozkionak dira.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Irelu eta sorginen gordeleku omen zelako horren sarreran, goi-aldean, estalagmitazko horman bada jarleku deitzen dioten zulo bat; handik ematen omen zituen bere azti-erantzunak, akerraren irudian aurkezten zen deabruak.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Izan ere, garai hartan esaten zan, sorginak Akelarre-n (akerraren larrean) biltzen zirala, deabruaren lendakaritza-pean.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Baino, Pierre de Lacre-k bere (Paris 1912) liburuan dakarren izeneko margolanean, berak baitu dituen bi haurrekin, aker baten gainean datorren sorgin bat ikusten da.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Pierre de Lancre-ren liburu berean azaltzen dira amairu urteko Maria de Aguerre-k eta beste batzuek juezaren aurrean egindako aitormenak; aitormen horien arabera, Akelarre-n, zelaiaren erdian dagoen suil aundi batetik ateratzen da deabrua akerraren irudian.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Suge aundi bat eta aker bat aurkitzen dira urrearen ondoan.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Askotan joan zan hara Aldudes-etako Martiene-ko apaiza eta urrea ondo ikusten zuen, baita sugea eta akerra ere.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0167 Eta bere liburutik otoitzak errezatzen zituen sugea eta akerra uxatzeko.

51. 1969-1990 gipuzkera antzerkia altzate 0001 - Zein dek akerrak tiraka gurdi gaiñean daramaten gizona?.

52. 1969-1990 gipuzkera antzerkia lab toe 0338 II GIZASEMEA Baita zera ere! adarrak akerraren antzera....

53. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0030 Bidean ibilli ta ibilli, akerra aurkitu zuan.

54. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0030 Akerra larrean zegoan, laia bati lotuta, triste.

55. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0030 - Zer gertatzen zaik orren triste egoteko? - zion katuak akerrari.

56. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0030 - Biar nagusiak plazan salduko natxeok eta nere azkena dek - erantzun zion akerrak.

57. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Akerrak topekada bat eman zion laiari eta koloka utzi zuan.

58. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Ba-zijoazten biak, katua eta akerra, bidean aurrera ibilli ta ibilli.

59. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 - Eta nik zer egin bear diat? - larritu zan akerra.

60. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Akerra orma zaarraren gaiñera igo zan.

61. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Gau erdian akerra txisalarritu egin zan.

62. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 - Aizak, larri nauk! - esan zuan akerrak.

63. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Akerra ankaz gora jartzen zegoala, bira osoa eman eta otso artera erori zan.

64. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Isetsmotz bat gelditzen zan atzetik eta katuak - Isetz-motzari! - Isetz-motzari! - deadarrez eragiten zion akerrari.

65. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 Goizaldean, ezeren arriskurik gabe, bidean aurrera jarraitu zuten katuak eta akerrak Santa Luziara arte.

66. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak l. egia 0183 Araba-n 103.000-tik gora ardi-ari dauzkagu, 31.000 idi-bei, 31.000-tik gora txerri ar-eme, 5.000 zaldi-beor, 2.500 asto ar-eme, 2.400 mando ar-eme, 5.600 auntz-aker, 271.OOO-tik gora ollar-ollo eta 26.000 untxi (koneju) ar-eme.

67. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0067 Afrikan sorginkerirako bidea auntzen begiak dituzu eta Euskalerrian sorgiñen billeran (akelarrean) akerra nagusi.

68. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0067 Kortako akerrak baditu berebiziko aalmenak espiritu txarrak ikuillutik uxatzeko.

69. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 0067 Auntza eta akerra. Zergaitik ote?.

70. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa p. mac orlan 0034 Joana Hortilopitz eta Maria Azpilikueta bere bi lagunekin ostiraletik larunbaterako gau guzia beilan egon ondoan, goiz azkorrian, Abadiako Janetak, Lapurdiko Ziburu herrikoak, Akerraren larrea deitzen zuten larretik joaiten den bideari lotu zen, herritik aski urrun bizi ziren bere gurasoen etxera joateko.

71. 1969-1990 sailkatu gabeak bertsoak x. amuriza 0215 Festetan zer jendetza
hotsa eta hautsa
aurten miss-mister goaz
akerra ta auntza.

72. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00074 AKER: Askotan saiatu dira, baina ezin. Alferrikako magia.

73. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00074 Kapela bikingoa Akerren buru gainean ezartzen du.

74. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00074 AKER: (Adar berriak ukituz) Aaaaa!

75. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 0078 Akerrak adarrak okerrak ditu.

76. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0144 Abaltzisketa: txalburuk
Alegi: txintxarriak
Altzaga: txakurrak
Amezketa: euliak
Amoroto: akenak (garrapatak)
Andoain: ontzak
Arama: fruterozaleak
Ataun: otsoak
Azkoitia: xakelak
Azpeitia: zapoak
Baliarrain: zartagiak
Bedaio: laiariak
Beizama: makilak
Deba: tarinak
Donostia: kaxkarinak
Durango: zapoherri-tronperri
Errezil: akerrak
Ezkio: otamotzak
Gabiria: makilariak
Gaintza: zapoak
Ikaztegieta: txingurriak
Idiazabal: axenak
Itsasondo: ijitoak
Larrabetzu: akerrak
Lazkao: antzarrak
Legorreta: pikuak
Lekeitio: txaputxeroak
Mutiloa: txerrigorriak
Olaberria: dotoreak
Oñati: txantxikuak
Ordizia: azak
Orendain: eltxoak
Ormaiztegi: harrikariak
Segura: zopajaleak
Tolosa: zuriak (faltsoak)
Zaldibi: arkakusoak
Zeanuri: kokoak
Zegama: beleak
Zerain: xaguak


77. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0032 Animo horrekintxe ekin zion lanari, eta oraingoan hobetoxeago prestatuta abereak lotarazteko sorginkeria ikasi zuen aurretik, akerrarekin bezalako ustekaberik ez izateko.


78. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00048 Animalien larrua gizakiak milaka urtetan zehar eta zereginik anitzenetarako erabili izan du; nola ondutakoa hala zurratua, ileduna nahiz ilerik gabea. Historiaurretik erabili izan du gizakiak hotzaz babesteko jantzi gisa. Gaur egun ere ikus daitezke oraindik Pirinioetako artzain, abeltzain eta egurketariak akerraren azalarekin egindako bizkarlarruak jantzita.

79. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak g. piedra 0117 Lortu izan diren eta Recife-ko Unibertsitateko Kultur Hedapenerako Zerbitzuaren artxiboetan zeuden berben artean, herriaren Iparrekialdeko eta Hegoaldeko hiri eta nekazal eremuetan, bitxiak ez diren hainbat adibide aurki ditzakegu, hala nola: Zail da urtarrilean Angicos-en bizi izatea - dio Rio Grande do Norte lurraldeko gizon batek -, urtarrila, geuri kalte egitera datorren aker sumindua da-eta.


80. 1991> sailkatu gabeak egunkariak p. aristi 0014 Hondartzara sartzen garenean, udak duen mikro-ondas erraldoi eta kiskalgarrian, oso lagungarria gertatuko zaio aker asegabeari, 15etik 40ra bitarteko gizonezkoari alegia, miopia zerbait edukitzea bistan.