XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak laux 0365 Izkera, estuntzak apurtuteko giltza bada, elia basterrtu-eta lotubago egitten dan erri onetzaz zer esango zeunke Olerkari orrek? Lo zagoze eta oñen aspiko arru ori ezin dakuzube.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak kk 0001 Eizagirre'tar Joseba diputadu jaunak gure elez itz-egin eban esanaz euzkotar gustijei agur gartsu bat dakatsela Gipuzkoa'ren ordez, bijotza dardar daukola alde gustijetako euzkotarren aurrian aurkiturik, tamal andija dala Euzkadi'ko zati andijetan abenda-elia galduta ikustia ta lan-egin biar dala zintzo irabasteko, gure Euzkadi onetan dana dagola azkatasunaren eske, mendi, itxaso, ibai, arru, zelai, uri, ixakera, ele, ekandu, erti, abenda ta dana.

3. 1940-1968 gipuzkera poesia netx 0001 Argia esna baño lenago
igo nai det gallurrera,
Eguzkiari ate zabaltzen
nor dabillen ikustera:
zaitu lenengo argi-aria,
ta aupa aren bizkarrera:
zaldizka aren gain gallurrik-gallur
arin egin ibillera,
ta urrezko izpi argi aretan
jetxi arru barrenera.

4. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa m.a. urreta 0119 Danok atseden-egitera joateko agintzen du, biaramon egun sentian erri osoa arruan egon bear du ta.

5. 1969-1990 bizkaiera poesia k. gallastegi 0147 Abesti zantzo
irrintzi eta
euskal doñuen
oiartzun
menditik mendi
zelai arrotan
entzun bei beti
ta nainun.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Egia esan, Bizkaiak lantegirik eraikitzeko tokia ba du oraindik, baina Ibaizabal arroatik irten beharra du eta baserri edo nekazaritza-lurretara sartu, industri zonak altxatzeko behar den toki egokia aurkitzeko.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geografia/oho 0080 Eragozpen hau Oria eta Urumea ibaien arroetan nabarmentzen da gehien bat; papergintza nagusiki aurkitzen den areetan alegia.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0024 Arratiaren azalera 136,30 km2 dela kontutan harturik, 211,67 Hm3 da arro honetan urtero jausitako ur-bolumena (ekarpen plubiometrikoa).

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0055 Era horretan batezbesteko aldapa honela azalduko genuke: non: 1 - errektangelu baliokidearen alde txikia, S = arroko azalera osoa, hi = alboz-alboko kurba biren arteko koten diferentzia, sestra-kurbaren arteko koten diferentzia guztien batura erliebearen sakonera (A) (4.1.2.) dela konturatzen bagara, horrela idatz dezakegu goiko formula: , A = L (errektangelu baliokidearen alde handia) , era honetan, Arratia arroaren kasuan lortutako balorea: .

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0055 Beronek gainazaleko isurpenean daukan eragina dela eta, ROCHE-k (op. cit.) Aldapa-indize bat (Ip) kalkulatzea proposatu zuen, zeinek arroaren erregimen hidrologikoaren eragina erakutsiko lukeen.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0073 Hau dela eta, metodo hau aplikaezina dugu 6 edo 7 ordena, gutxienez, ez daukaten arroetan.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0073 Horregatik, eta lege honi bukaera emateko, Horton-en balorea har dezakegu arro honetako balore egokitzat.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0073 4.2.3.3. Arroen azaleren legea.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0073 Lege honek dioenez (HORTON 1.945), ordena jarraituetako ibilguek drenaiatzen dituzten arroen batezbesteko azalerek, progresio geometriko bat osotzen dute, beronen arrazoia Azalera-erlazioa delarik.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0107 Arratia arroan lau multzo akuifero bereiztu ditugu, kareharri urgoniarretan kokatuak batez ere.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0107 Hona, ba, arro honetan kontsideratu ditugun lau sistema akuiferoen baliabideak: 15 Hm3 urtero ...... edo 475 l/ sg.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0122 Honelako arro batean logikoa denez (goiko arroa baita), elementu metalikoetango edukiak txikiak dira, normalean, Lemoa-Igorre eskualdean salbu, bertan, arro honetako industriak kokatzen baitira.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0122 Ag, Al, Cu, Pb eta Zn elementuetango edukiak, arro honetako prezipitazioaren uretan aurkitutakoen magnitudearen ordena berekoak dira GRACIA eta ELEJALDE-ren (1.977) datuen arauera.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0132 Aramotzeko multzo akuiferoaren iturburu bat (Orue izenekoa) periodikoki aforatu dugu, berau arro honetako kaudal handienekoa baita (2,5 Hm3 urtero, gutxi gorabehera).

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0132 Arro osorako egindako balantzeak ematen digun urteko batezbesteko isurpen osoaren balorea hauxe da: 130 Hm3 gutxi gorabehera, hau da, arroan jausitako prezipitazioaren 62 %-a.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0132 Arroaren beheko partean nabarmen egiten da bertako industrigintza, uren gatz-edukia gehituz eta fazie hidrokimikoa sulfato kaltzikora pasatuz.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0132 Ugari dira arro honetako burdin-urak.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0031 Lautada, hemendik aurrera, gero eta lauago eta zabalago egiten doa, geroago Ebrora iristen diren Nafarroako ibaien arroak hartzeko.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. arregi 0034 Duero arroak Ipar Azpi-Sapalda osoa hartzen du eta bere ibaiadar nabarmenenak Pisuerga eta Tormes dira: lehendabizikoa ezkerretik elkartzen zaio eta bigarrena eskubitik.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartez/oho 0039 - Handia al da haren arroa?.

26. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0092 Ruhr arroko zenbait meategitara idatzi zuen eta haietako batek berehala has zitekeela erantzun zion.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00693 Horra Ekialdean beteriko liburuskak (gehienetan bizikletaz herriz herri ibilirik), baita Deba Arrokoak ere.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak h. knô*rr 00695 Testuak ontzen zituen (hala nola oinarrizko agiriak eta erlijioaren irakasteak) eta Eibarren bizi zenean Erdiko Deba Arroko ordezkari aritu zen.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm eiset 0320 Gipuzkoa gehienean ordea, Gibelurdiña izenez ezagutzen dira Urritx (Russula) gehienak eta batez ere Russula virescens delako perretxiku paregabea, Eibar eta inguruko Deba-arroan Urdiña esan ohi dena.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0163 Funtzionaketan zein bestela lan egiteko disponibilitate (borondate) gehien, Durangalde / Busturialde / Markinaldean, Goierritik behera eta Deba arroan ikusten da.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0172 Deba arroan eta Urola / Kostaldean erdibana datoz eritziak Baina Nafarroan eta Goierri / Tolosalde / Donostialdean berezkotasuna azpimarratzen da gehiena.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Zeharroletan 12-16 arroako agoak egiten zituzten eta tiraderetan berriz txikiagoak, 5 bat arroakoak Tiraderetako lanak kostu handiagoa bazuen ere ekoizpenaren kalitatea hobea zen eta horregatik denbora luzean bi eretako lantegiak iraun zuten aldiberean.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Ikus dezagun bada xehetasunez arro hauetako bakoitza.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 DEBA ARROA Deba da mendebaletik hasita Gipuzkoako lehen ibaia.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 55 kilometroko luzera izaki, bere arroak 531 km.ampsup2;ko azalera hartzen du.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Oñati errekak bigarren mailako arroa osatzen dio, bertara Arantzazu, Araotz eta Urkulu erreken urak baturik.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 UROLA ARROA Urola ibaia Aizkorri mendizerraren inguruetan sortzen da eta Zumaiako herrian itsasoratzen.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Zalantzarik gabe, arro hau da Gipuzkoako ibai guztien artean mendartean gehien sarturik doana.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0034 Ibai luze samarra den arren, Urola arroak hartzen duen azalera txikia da.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak esb programa 0166 - Politika orekatsu eta ezkongestiozko bat Gipuzkoa eta Bizkaiako zonalde saturatuetan (Bilbo Handia, Deba Arroa, etc.), berorietan gero eta ajetzenago doakigun bizigiroa eta gero eta txartzenago doakigun bizi mailaren prozesu honekin bukatzeko.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0126 Ibai Beltzaren arroan, izen bereko probintzian, sagarrondoak eta zitrikoak hazitzen dira.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ehhistoriaz 0072 Acheul-aldiko aire zabaleko aztarnategietako oinarrizko tipologiak hiru barietate erakusten ditu: itsaslurrerrenkakoak, hondartz beraietan eta itsas-bazterreko formazioetan; ibaiertzetan kokatzen direnak, harrikadietan; eta garaiera laburreko mendietan edo ibarrak edo arro itxiak menderatzen dituen maldetan.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkpresak 0036 Kokaeraren aldetik, lau Ibaizabal-Nerbioi ibaia arroan aurkituak izan dira; hiru Cadagua ibaian (Kortatxu eta Arbuyo, Gûeñes-en eta La Herrera, Zallan).

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0019 Arapaima gigas, perutarren paitxea hain zuzen ere, Amazonas-ko arroan bizi da eta ur gezetan ezagutzen den arrainik haundiena da: luzeran 2,7 m. izanik, 167 kilo pisatzen ditu.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0010 Hego-zonaldea laua nagusiki, non, Iruñeko Arroko karakteristikak nabarmenki ageri diren; lurzoru tuparritsuak, landaredia submediterraniarra, zitu-nekazaritza, tenperatura beroak udan eta hotzak neguan.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Arga ibaiaren eskuin ertzean kokatua dago eta bere lurzatirik haundiena Perdon mendizerraren iparmendebaldeko hegalez dago konstituitua, Iruñeko Arroaren hondoa eratzen duten tuparri gris-urdinkaren gainetik nabarmentzen diren irlatxo menditsuetako bat delarik.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 Udal-dermioaren hegoaldeak paisaje zabal eta laua erakusten du, bere lurzoru tuparritsuaz Iruñeko arroaren alde baxuak integratuz, Atarrabiaren iparraldea gorabeheratsuago eta garaiago azaltzen den bitartean, udalerria aurkitzen den Zokogunea edo arroaren gainetik agertzen den San Cristóbal mendiaren (abantxu 600 metro) hegoekialdeko muturrari egokituz.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0081 Gerrate zibilaren ondorengo behar autarkikoek, baserriak gari hazkuntzara itzul zitezen eta tabakoa gisako hazkuntza berriak sort zitezen eragiten dute, egun, Ega arroko barrendegi termikoetan oraindik irauten du.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. azkona 0018 Euri-oihanera moldaturiko beste giza taldeek ere antzeko dentsitateak erakusten dituzte; esate baterako, Amazonas ibaiaren arroko Mgnerek 0,56 lagun km2-ko dentsitatea dute.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. tapia 0247 Bost kilometrotan zehar arroil basati batean zehar doa, harkaitzez harkaitz jauzi eginez, eta arboleztatutako arro eder batean baretuz, berriro ere Saseta herriaren ingurura arte beren estutasuna zabalduko ez duten bi hegal malkartsuen artetik bideratu arte.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0342 Mediterraneoko arroa inguratzen duten herrialdeetan eta Asiako hego-mendebaldean aurkitzen da zabalki banatuta, kostalde atlantikoraino iritsiz.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0342 Mediterraneoaren arroko erdiz mendebaldeko herrialdeetan aurkitzen da 2 subespezietan dibertsifikaturik.

53. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. gaztañaga 0084 Lenengoan, ur-guren diran mendi-gaillurretaz Kantauri aldera dauden guztiak sartu bear ditugu: Zuberoa, Bee-Naparroa, Lapurdi, Bizkaia ta Gipuzkoa`ren gein-geiena, eta Naparroa`ko ipar-sartaldea, Bidasoa`ren arrua bereziki dalarik.

54. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. gaztañaga 0293 Arnauri ta Altube ibaien arroak bakanduz, Orozko`tik goiera auetaraiño igotzen diran Mendi-bizkarren goeneko gaiña da.

55. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Orbaitzatik Iruñeako arroaraino hedatzen den lurraldeko artzai guztiek izango dute parte hartzerik.

56. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1987 0001 Arroa hidrografikoak edo, hobeto esan, ibai arroak hondatu ondoren sekulako lehortea zabaldu da ibar askotara, jendea ezin biziz utziz.

57. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0146 Bestalde, jalkitako material horiekin batera arro edo haran sedimentarioetan bizitako animalia eta landare batzuen hondarrak pilatzen dira, harri bereziak sortaraziz.

58. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Bestalde, arro hidrografikoa biostasian edo rexistasian egotea funtsezko kontua da.

59. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Biostasian dagoen arro batean, gutxi-asko geruzatan antolatutako landaretza-estalkia babesgarri fisikoa da prezipitazioen zuzeneko erasoaren kontra.

60. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Hartara, arro biostatiko horietako ibaien urak ez du hartzen abiadura handirik, eta uren mailan ere ez da gorabehera handirik izaten, ezta eurite handietan ere. Horretan laguntzen du ibaiertzetako basoen moteltze-lanak.

61. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Ezaugarri horiek guztiek esan nahi dute arroa autorregulatuta dagoela, eta sisteman ur gehiago edo gutxiago sartuta ere, ibai eta iturbegietatik ez dela asko aldatuko epe laburrera, nahiz eta urtaroetan zehar, jakina, maila-aldaketak izango diren.

62. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Rexistasian dagoen arro batean landare-estaldura oso urria da, edota ez da batere; horrek bidea errazten dio higadurari, isurketa gehitzeari, bai eta uraren abiadura handiagoak dira, eta infiltrazioa asko jaisten da.

63. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Errekasto-ibar horietako uren abiadura handiak eta higatzeko ahalmena izugarri handitzeak, bai eta maila-aldaketa oso bizkorrek ere arroan ez baita autorregulaziorik, zabalera handiko ubide ezagunak sorraraziko dituzte, urtean zehar emari urri-urria dutenak, eta eurite handiak direnean urak ubideratzen nekez lortzen dutenak.

64. 1991> euskara batua ikasliburuak lur eta ingurugiro 00105 Ubide-mota horiek (uadak/euri-bideak/errierak) arro mediterraneoetan agertzen dira; aldika, uholdeak izaten dira han.

65. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00116 arro marjinala; arku bolkanikoa; arkua eta hobiaren arteko espazioa

66. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00116 Konplexu subduktibo bat dago, eta haren zati bat mihi ozeanikoak arrastatzen du. Arkuaren eta kontinentearen artean arro marjinal bat eratzen da, hondo ozeanikoaren hedapenaren ondorioz, dortsaletan gertatzen den moduan.

67. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez las heras 00055 Gainera, beti bikain eta 10 ateratzen zituen. Gurasoak, bera bezain arro zeuden. Baina handik denbora batera, atarira jeitsi ziren, 4 klase eduki eta gero.

68. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00060 Paleozoikoan zehar zona hau subsidentea izan zen, itsasoak ureztatu zuelarik (transgresio itsastarra), arro sedimentario batetan bilakatuz.

69. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00060 Goi Paleozoikoan arroak erregresio itsastarra pairatu zuen, ingurune kontinental edo itsasertzeko paduretan ohizkoak diren ikatzezko geruzadun harearri eta lutitak eratuz (7 unitatea).

70. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00080 Aurrekanbriarrean hasi zen serie honetako erregistro geologikoa (ikus a atala) 1 unitateko eskistoak emango zituzten material detritikoen metaketarekin arro sedimentario batean.

71. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00080 2 unitatetik 6rako sedimentazioa arro itsastarrean gertatu zen hasieran, Kanbriarrean, sakonera gutxikoa izanik, (2 unitateko arkeoziatidodun karearriak), ondoren sakonera handiagokoa (3 eta 4 unitateetako graptolitedun lutitak eta goniatitedun karearriak), gero berriro sakonera txikiko ingurunekoa egin zelarik (5 eta 6 unitateetako krinoideodun karearriak eta estromatolitodun karearriak).

72. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00080 Azkenik, arro sedimentarioa ingurune kontinentalekoa izatera pasa zen (flubiala edo alubiala) 7 unitateko narrasti handien oinatzak dituzten harearri gorriak metatu zirelarik.

73. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00097 7 unitateko materialen eraketaren ostean, arro sedimentarioak esfortzu tektoniko distentsiboak jasan zituen, faila normala eta beronen blokeen kulunkateta eraginez (esfortzu maximoa bertikala eta esfortzu minimoa edo distentsioa N-S norabidekoa).

74. 1991> euskara batua saiakera-liburuak aralar 00093 Ikusi besterik ez dago Sakanan eta Oria ibaiaren arroan diren herrien arteko egitura desberdintasun nabarmena: Sakanan baserriak bilduta daude, sakabanatuta dagoenik apenas aurkituko dugun.

75. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00018 Oiartzun ibaiaren arroko materialen higadura, herrestatze eta jalkiera prozesuek, gizakiak eginikoekin batera, arrasto horiek ezabatu bide dituzte.

76. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0072
- gure herrialdeko ibaien egoera kaotikoa, kutsadura fisiko-kimiko eta organikoari dagokionez;
- habitaten eta ibarren suntsipena eta substratu morfologikoen aniztasunaren desagerpena, oztopo fisikoen eta presen eraikuntzaz gain, espezie horien migrazio eta elikadura-mugimenduetan eragin negatiboa dutelarik;
- urte askotan zehar egon den espezie horien gehiegizko arrantza;
- ibaiak espezie klonatuekin birpopulatzea, eta seguraski kasu askotan birpopulatuarekin batere erlaziorik ez duten beste arroetako aleekin.
Honek eragin handia izaten ari da espezieen garbitasun genetikoan eta aniztasun biologikoan orokorrean ere.

77. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. sarasua 0020 Errekek zeramaten ur gehiena industrian eta etxeetan erabiltzeko hartu zen, arroak lehortuz, eta gelditzen zirenak zikinduz joan ziren, gure zakar eta zikinkeri guztiak batuz.

78. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0011 Bi lurralde bereizten dira Cadizko herrialdean: ipar-mendebal laua, Guadalquivir ibaiaren arroan, eta hego-ekialde menditsua (Pinar mendia, 1.654 m).


79. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Erlijio hori aspaldikoa zen; 3.500 urtetik gora zuen K.o. 384ean Teodosio Erromako enperadoreak emandako ediktu batek Niloko arroako tenpluak itxi erazi zituenean.


80. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bao 1993 0005 6.9. Uren emaria gutxitu, haien arroak aldatu edo uretako landaretza suntsitzea.


81. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak npao 1999 00019 b) Arroko Plan Hidrologikoa oraindik ez da onetsi, eta bere onespena ezinbestekoa da eskatutako Foru Legeko proiektua sendotasunez oinarritzeko.

82. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. leunda 00008 Gipuzkoa eta Nafarroa kaleen artean arro altxatzen den eraikuntza eder hau, hau da, SANZ ENEA, izatez aurreko mendeko eraikuntza bat da.