XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Azido nukleikoak hemoglobina, klorofilla....

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00051 MOsub2 oxidoa beti azidoa da, aziditatea zenbaki atomikoarekin gutxitzen doalarik, eta =gEo=sub2 anfoteroa da.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00096 Elementu hauetarik batzu oso elektronegatibo dira, azido ezorganikoetan disolbatuz.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00230 Hala ere, alkoholek eta azidoek erreakzio berdintsua ematen dute.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00230 II.- Azido nitrosoarekin erreakzioak

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00230 Amina primarioek eta sekundarioek azidoen halogenuroekin, azidoen anhidridoekin eta estereekin erreakzionatzen dute, N-alkil eta N,N-dialkil aminak emanik.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00251 AZIDO KARBOXILIKOAK

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00251 Naturan nonnahi aurkitzen da: ozpina, limon-ura, azido kolikoa, aspirina, ... eta estere gisan askoz ere ugariago.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00251 Katea lineala eta luzea duten azido karboxilikoak azido koipeak dira (C5 baino luzeagokoak ).

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00251 Azido karboxiliko arruntak likidoak dira, baina pisu molekularra igoten denean, solido bihurtzen dira.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00251 Irakin-puntuak ikusiz, azido karboxilikoen molekulen artean, hidrogeno-loturak alkoholetan baino bortitzagoak direla nabaritzen da.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00275 azido akriliko

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00275 Azido hauek molekulan bi talde karboxilo dituzte.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. iturbe 00275 Kimikoki monokarboxilikoaren parekoak dira, hots, azido ahulak dira.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0117 Kontuz ibili, oso korrosiboak diren azidoez egingo duzu lana eta.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0051 Ez erabil ez klorhidriko azidorik (agua fuerte) ez urratzen duen materialik; junturak hondatzen bait dituzte eta materialaren azal leundua arrastoz betetzen bait da.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fiskim/5 0080 Erreakzio hau azido eta base (hidroxido) baten artean gertatu da; neutralizazio deitzen zaio eta bere produktua gatza da (kasu honetan sodio kloruroa) eta ura.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0005 Azido/base erreakzio batean baliokideak praktikoki kalkulatzeko, mola, substantzia disoziatzen deneko hidroxilo edota hidronio ioien, kopuruaz zatitzen da.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 Azido desberdinen 0,1N kontzentrazioko disoluzioen 250 ml prestatu nahi dira.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 Horretarako, azido desberdinen kasuan zenbat azido kontzentratu behar den 0,1N disoluzioa prestatzeko kalkulatu behar dira lehendabizi.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 (Kontuz, azido kontzentratuak pipeteatzeko udarea erabili beti!).

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 Ondorioak eta galderak 1. Hiru azido kontzentratuentzat beheko taula bete.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 Azidoa. Dentsitatea.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0071 2. Azido desberdinen 0,1N disoluzioak prestatzeko erabilitako azido kontzentratuzko bolumena.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0233 Gai honetan, hauetaz mintzatuko gara gauza bi ikusiz: Bata, aurreko gaian ikusi dugun bezala azido, base edo gatz batekin disoluzioa egiten badugu, hau ioietan zatituko da.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. angulo 0122 Herdoil kentzaileak, gehienetan, azidodun gauzak izaten ditu bere betebeharra obeto egiteko; eta azido hoiek ugerkortasun haundia izaten dute, eta loturako eztainuari ere eraso egiten die, gogortasuna galeraziz.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. angulo 0122 Ganera, azido hauek indar eroale onak izan ohi dira eta eztainua urtu aurretik erabiliz, gehiegi hedarazi genitzake, isolatuak egon behar duten zirkuituko bi puntu loteraziz eta kortozirkuitu bat sortuz.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0085 Berehala ikusten da azido cis- ziklopropan-1,2 dioiko-an; bi karbono ukan arren, simetrikoa dela, zeren barnesimetriako planoa baitu.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0115 Egitur efektuei dagokien kontzeptuak sartu ahal izateko sarritan erabili dugu azido / base erreakzioa, baina azken batetan hau ez dugu erreakzio organiko tipikoa.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0175 Kondentsazio hauek denak azido ahul batek katalizatzen ditu (14.33) Adizioa gerta dadin baldintzarik onenak zerak dira: karbonilo taldearen azido konjokatuaren kontzentrazio maximo bat izatea, nukleozale-kontzentrazioaren urriketa nabarmenik produzitu gabe. .

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0202 Orduan, protoia eta Lewis-en azido tipikoetatik aparte, elektroizaleak maiztasun gutxiko espezie kimikoak dira edo oso bizitza laburrekoak.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0298 12.9. irudia. Zenbait serieren irakite-puntuak karbono-atomo kopuruarekiko / azidoak / alkoholak / kloruroak.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0298 Baina, alkohol, azido eta aminek, ur-molekulekin errazki osa ditzakete hidrogeno-loturak, uretan disolbagarri izanik.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0030 Dieta baten emari energetikoa egokia bada, bere eduki proteikoa ere egokia izaten da gehienetan, hau da, minimo proteiko optimoa edukiko du, eta, era berean, beharrezko diren amino azido guztiak.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0197 Prozesuan zehar azido-base katalisia nahikoa nabaritzen zenez, honelako argibidea azaldu izan da: IOampsub4;H-k ur-disoluzio diluitu batetan IOampsub6;Hampsub5;-aren antzera jokatzen du.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0197 Eta irudian azaltzen diren zatiak bi azido hauei dagozkienak izango dira.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zinetika 0197 Bai katalisi-faktorea, eta bai azido katalisitzailearen ionizazio-konstantearen artean dagoen erlazioa ezagutzea, baliogarria zaigu. emaitzak.

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak biologia orokorra 0061 Katea hau, D-alaninaz, L-alaninaz, azido D-glutamikoz eta, batzutan azido diamilopimelikoz eta bestetan 2-lisinaz, osotuta dago.

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak biologia orokorra 0280 Fiedrich MIESCHEH-ek 1869. urtean gaur egun DNA deitzen dugun azidoa aurkitu zuen.

40. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0203 Talde bat azido izenez ezagutzen ziren substantziez osatuta zegoen eta bestea base izenez ezagutzen zirenez.

41. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0203 Kapitulu honetan azido eta baseak zeintzuk diren, zein propietate dituzten eta zein jokabide kimiko agertzen duten estudiatuko dugu.

42. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0203 10.2.- AZIDOEN ETA BASEEN DEFINIZIO ESPERIMENTALA.

43. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0203 Badago bere propietate karakteristiko bategatik berehala ezagutu zen eta azidotzat hartu ohi den talde bat.

44. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0203 Ozpinean azetiko izeneko azido bat dago, eta limoi-uretan azido zitrikoa.

45. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0421 Propietaterik garrantzitsuena, izaera azidoa da, karboxiloren OH taldeak H+; kanporatzen uzten du, alkohol eta fenolek baino erraztasun handiagoz.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0421 irudia. Azido formiko eta azetikoaren egiturak.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. irazabalbeitia 0421 Serie arruntaren azidoak ahulak dira, beren konstanteak 10ampsup5;en mailakoak direlarik.

48. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0182 - Hiztegi berezi honen bidez (azido, oxido,...) kontzeptuak susmatzen hastea, Kimikazko gaietako kontzeptu garrantzitsuak baitira, nahiz eta maila honetan hitz zentzuan hartu.

49. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0199 Azido eta baseen kasuan, azido batek edo base batek berez ez du azido edo base bezala jokatzen.

50. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0199 Inguruneak bihurtzen du azido edo base.

51. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0015 Harri beiraztatuari ez dio ez urak, ez azidoak, ez labaingarriak eta ezta tenperatur aldaketak ere eragiten.

52. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kimika 1990 0133 Ikusi dugu nola airearen kutsadurak ura ere kutsatzen duen, euri azidoaren bitartez.

53. 1969-1990 euskara batua poesia gand uda 0161 Hauzotegi tzar elkarganatuak multzokatu ditu zelaietan,
ostilamendu eta paper bihurtu zituen zuhaitzak,
gernu eta azidoentzat errestali egin ditu hibaiak.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0271 Aipagarri dira hemen H. Cavendish (hidrogenoa eta azido nitrikoa nitrogeno oxido gasak disolbatuz lortu / isolatu zituenak, beste gauza askoren artean), J. Priestley (oxigenoaren isolatzailea), J. Black (karbono (IV) oxidoaren eta alkali ahulen karbonatoen arteko erlazioa jarri zuena), T. O. Bergman (Kimika Analitikoaren eta Grabimetrikoaren sortzaile).

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0272 Aipatzeko dira C. W. Scheele (manganesoa, barioa, molibdenoa, wolframioa... isolatzen parte nagusi bat hartu zuen, eta azido tartariko, zitriko, maliko, molibdiko...... aurkitu zituen), J. G. Gahn (manganesoaren isolatzaile), P. J. Hjelm (molibdenoarena), W. Gregor (titanioarena), M. H. Klaproth, F. J. Muller (telurioaren aurkitzaile), J. Gadolin (lur arraroena), L. N. Vauquelin (kromoaren isolatzaile)...

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Alkoholak, aldehidoak, azidoak, beste substantzia oxidatzaile batzu, etab. finkatzaile bezala erabiltzen dira, %4-tako kontzentraziozko formaldehidoa uretan eta 24-48 ordutan erabiliena delarik.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0043 Aipaturiko aminoazido-sintesiak ez dira a-aminoazidoen eraketara mugatzen; b-aminoazidoak, hidroxiazidoak eta azido karboxiliko sinpleagoak ere eratzen dira.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0043 Beraz, baldin eta laborategian simulatutako sintesiek Lur primitiboan gertaturikoekin nolabaiteko antzekotasunen bat badute, gainerako beste azidoetatik a-aminoazidoen hautaketarako mekanismoren batek egon beharko zuen.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0043 Kelatu horiek selektiboki jalkiak edo mineral-gainazalen batetara atxekiak izan zitezkeenez, prozesu hauen bidez beste azidoenak baino a-aminoazidoen kontzentrazio altuagoak lor zitezkeen eta, ondorioz, gehienbat a-aminoazidoak zeuzkaten polimeroen sintesia gerta zitekeen.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0100 Azido nukleikoak
- tRNA eta rRNA motetako molekula desberdinen sekuentzi aldaketek bizidunen filogeniari buruz eman dezaketen informazioa dela eta, nahiko ikertuak izan dira.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0018 Hain zuzen tutu honetan jasaten du gure janariak ENTZIMEN erasoa, urdailaren azido eta gibelak isurtzen dituen behazun gatzen laguntzaz.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0018 Urdailetik datozen azidoak isurkin alkalino baten bitartez neutralizatzen dira baina duodenora heltzen direnean HORMONA edo mezulari kimiko bat sortzen dute.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0057 LSD drogak (lisergik azidoaren dietilamidak) era ezberdinean funtzionatzen du eta lehen deskonektaturik zeuden garunaren zenbait alderen artean koneksio berriak sortzen ditu.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0125 BEREIZKUNTZA: ELEMENTUENA ETA KONTZEPTUENA / IHARDUTZE HELBURUEN ELKARKETA ETA ORDENAMENDUA 10. Definitu azido eta base kontzeptuak ur-disoluzioan ematen dituzten espezie ionikoen arabera.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0125 11. Ur-disoluzioan dute disoziazio mailatik abiatuz, definitu azido eta baseen indarra.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0208 Ebazpena: Amoniakoak (basikoa) eta fenolak (azidoa) uretan disolbatzerakoan elkarrekin erreakzionatuko dute, eta neutralizatu egingo dira, gatza formatuz: .

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0208 Beraz, erreakzioaren ondoren, 0,14 mol eta 0,06 mol daude; disoluzioan espezie baten forma azidoa () eta forma basikoa () daude.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0208 Azido-base bikotearen, , forma basikoaren () eta azidoaren () hasierako kontzentrazioak handiak nahikoak direnez, disoluzioa indargetzaile bezala konportatuko da, eta pH-a, forma azidoaren -aren heinekoa.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0208 Gertatzen diren ekuazioak hauek dira; bikotearen forma azidoaren erreakzioa soilik jarriz .

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kimikako problemak 0226 Determina: a.- Azidoaren pisu molekularra b.- Baliokidetza-puntuko pH-a c.- Balorazio hau egiteko, ondoko indikatzaileetatik zein den hoberena: fenolftaleina , fenol-gorria , metilo-gorria , bromokresol-berdea metilo-laranja , dimetilo-horia .

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0048 (...); halaber ezaguna da azido desoxirribonukleikoa, DNA, kromosomak eratzen dituen oinarrizko gaia eta berak duen egitura espaziala, espiralean bilduriko helize bikunaren irudi ezaguna.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0083 Hala ere, atmosferaren kutsadurak eragindako hiru efektuk dute berebiziko garrantzia: berotegi efektua, ozonozko geruzaren suntsipena eta euri azidoa.

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0083 Euri azidoa Euri arruntak duen pHa 5 eta 6 bitartekoa da, baina industri eremuetan balore hori 2tik behera jaisten da.

74. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0083 Erortzen den ura azidoa da eta metalak herdoildu, harria eta eraikinen zementua birrindu eta landareak hil egiten ditu.

75. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0083 Gertaera honen jatorria ezaguna da oso: ur lurrunak partikula kutsatzaileekin erreakzionatzen du eta azidoak eta oxidoak sorterazten.

76. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0436 Ekologia Goiztiarra, abuztu erditik eta azaroaren hasiera edo erdi bitartean fruktifikatzen du, esklerofito eta hostogalkorrezko oihanetan, pagadi eta harizti horbel artean edo ameztien belar artean, basiko eta azido lurtzoruetan.

77. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0054 Badira, era berean, barne-sostegurako elementuak (azido salizilikozko edo sulfatozko konkrezioak) eta kanpokorakoak ere bai (kitinazko, azido silizikozko edo karbonatuzko kapsulak).

78. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0174 Eskualde mediterranearraren mendebaldean substratu azidoetan ezartzen diren sastrakadietako landare karakteristikoa da.

79. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0135 Oinarrizko printzipio batzuen laguntzarekin (horietako bat flogistoarena zen) kimikari batek substantzia batzuk azidoak, besteak basikoak, erregarriak eta abar zergatik diren adierazi behar zuen.

80. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0135 Esan dugu flogistoak metalen elkarren arteko antzekotasuna nola adierazten zuen, eta antzeko argudioa gara genezakeen azidoentzat.

81. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 Baina azido hau oso ezegonkorra denez gero, sortu ahala bi ioi hauetan disoziatzen da, hots: bikarbonato ioian eta hidrogeno ioian, zeintzuk aldi berean, plasmako indargetzaileekin erreakzionatuko duten.

82. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 Lehenago esan bezala, azido hau oso ezegonkorra izanik, berehalaxe bikarbonato eta hidrogeno ioietan disoziatzen da.

83. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Buruturiko ikerketen arabera, Santiagok ia egunero jazten duen hodei gris-argi zikin horren erantzunkizun handiena errekinen esku dago, ze batetik benzinak duen beruna kopuru handiagatik, karboxihemoglobina edo karbonoaren monoxidoaren isurketa ematen baita, eta bestetik, errekin likidoetan aurki daitezkeen nitrogeno eta azufrearen ondorioz kutsadura azidoa ematen baita.

84. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... elhuyar 1990 0002 MINBIZIAREN KONTRAKO SENDAGAIA A bitaminatik lortutako azido erretinoikoa erabilita minbizi-zelulak zelula normal bilakatzen omen dira.

85. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... elhuyar 1990 0002 90 egunez azido erretinoikoa emanda leuzemiak jotako hogeitabi gaixorekin egin dituzte probak.

86. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.r. aizpurua 0003 Hauts hauek oso poluitzaile diren metal astunak (beruna, merkurioa, zinka etab.) eta azido klorhidrikoa (HCL) dituzte eta, zaborra erretzeko lekuetan beraz, bertako jendea ez da normalean erabaki horrekin ados egoten.

87. 1991> euskara batua antzerkia x. diaz 00118 SILVIA.- Kubileteek aspirina eskatu didate, barkatu, azido azetilsaliziliko; Futbolinak edabe energetikoa eta zuk bikarbonatoa.

88. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 d) Zentimetro kubiko bat garbigarri likido gehitu. Horrekin azido nukleikoak beren proteinetatik bereiztu egiten dira. Eragin minutu batzuetan eta geldirik utzi.

89. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 Interfase honetan azido nukleikoak harizuntz zuri fin gisa isurtzen dira. Hauek tanta-kontagailu baten bidez edo beirazko ziri batekin atera daitezke, norabide batean, azido nukleikoak ziriari itsatsirik gelditzeko moduan, poliki astinduz gero.

90. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 * Glizerina-tanta bat ezarri eta estalki baten bidez harizuntzek koloratzailea hartu dutela ikusi. Azido nukleikoek kolore morea: dute, eta ehun-hondakinek, baldin badaude, kolore marroia.

91. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 * Ikusten denez, azido nukleikoek bezala mukosako zelula ezkatadunek ere kolore morea dute. Zitoplasmek aldiz, zeharrargitsu irauten dute.

92. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00408 Gaur egun atmosferara igortzen diren gasen eta euri azidoen bidez, bizitzako hasieran bezalatsu izaki bizidunak garatzeko laguntzen ari al dira?

93. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00077 Kristaliza daitezkeen substantzietako batzuk hauek dira: sodio kloruroa, kobre(II) sulfatoa, berun(II) kloruroa eta azido azetilsalizilikoa bera (aspirina). Disoluzio asea beroa dagoenean iragaztea komeni da, eta kristalak lupaz behatzea.

94. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00117 Nitrogenoa airearen parte bat da, eta honen konposatuen artean aipatu beharrekoa da amoniakoa, etxean disolbatzaile gisa eta azido eta ongarrien fabrikazioan erabiltzen dena.

95. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00117 Kloroa desinfektatzaile garrantzitsua da: gatz arruntaren elektrolisiaz lortzen da. Klorodun konposatu bat, azido klorhidrikoa edo salfumán, etxeko garbiketan erabiltzen da, beste aplikazio askoren artean.

96. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00127 Egiazki, materia organikoa (batez ere abereen gorotzak eta gernua) kopuru handian pilatzen da. Baina zenbaitetan, eta zoritxarrez, materia organiko hori gertuen dagoen errekasto edo ibaira isurtzen da zuzenean eta ondorioz, bi fenomeno ematen dira: eutrofizazioa eta ura azidoagoa bilakatzea.

97. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00020 Kw delako konstante hori mantendu behar denez, disoluzio azidoetan H+-aren kontzentrazioa nahikoa altua izaten da eta, beraz, dagokien OH--aren kontzentrazioa baxua izanen da; disoluzio basiko bateko egoera alderantzizkoa da.

98. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido p-amino-bentzoikoa

99. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido glutamikoa

100. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido pteroikoa

101. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido pteroilglutamikoa (azido folikoa)

102. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido honek hidroximetilo eta formilo taldeen eramaile modura funtzionatzen du.

103. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00091 Azido desoxirribonukleikoa sintetizatzeko beharrezko diren purina eta timina sintetizatzeko beharrezkoa da.

104. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00164 Ez dago esan beharrik erreakzio horiek duten garrantzia eta gizarteko zenbait arazo larrirekin (berotegi-efektua, euri azidoa...) duten zerikusia.

105. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Gatzak azidoen hidrogenoaren ordez elementu metalikoa jartzean eratzen diren konposatuak dira.

106. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Gatzen formulaziorako, kontutan izan behar da lehenik eta behin, ionizazio-prozesuan azidoak hidrogenoa galtzen badu, molekularen enparauak lortzen duen karga negatiboa, azidoak zituen hidrogeno-atomoen kopuruaren bezainbestekoa dela.

107. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Jarraian, lehenago aipaturiko azidoei dagozkien anioien izenak ikus ditzakegu.

108. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Azidoen anioien adibideak
ClO- hipokloritoa
ClOsub2 kloritoa
ClOampsub3; kloratoa
ClOampsub4; perkloratoa
IOampsub3; iodatoa
SOampsup2;ampsub3; sulfitoa
SOampsup2;ampsub4; sulfatoa
NOsub2 nitritoa
NOampsub3; nitratoa
POampsup3;ampsub3; fosfonatoa
POampsub3;ampsup3; fosfatoa
COsub2ampsub3; karbonatoa

109. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Izen hauek lortzeko, modu honetan aldatu dugu azidoaren izena:

110. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 -Azidoaren -oso atzizkia -ito bihurtu da.

111. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 -Azidoaren -iko atzizkia -ato bihurtu da.

112. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00043 Orain esan dezakegu, gatzak metal batek eta azidotik eratorritako anioi batek eraturiko konposatu bitarrak direla.

113. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00065 Zer gertatu zen? Labur esanda, kotoizko amantalaren zelulosak erreakzionatu egin zuen azidoekin, nitrozelulosa eratuz.

114. 1991> euskara batua ikasliburuak erreologia 0206 Nahaste horretan kaprolaktonaren karboniloaren eta karbono halogenatuaren hidrogeno azidoaren artean eratzen diren hidrogeno-zubiak dira nahaskortasunari eragiten dioten indar molekularrak.


115. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0057 Beste ondorio batzuen artean, kutsadura atmosferikoak berotegi-efektua, ozono-geruzaren suntsidura eta euri azidoa sortzen ditu.

116. 1991> euskara batua ikasliburuak m.e. ituarte 0067
Diametroa: 7 milioi kilometro.
Dentsitatea: 28 unitate.
Masa: 46 milioi tona.
Grabitatea: Kalkula ezina.
Atmosfera: Inidrido karburosoa, gas estutua, azido fusulfurikoa.
Kolorea: Ñabarra.
Satelitea: Niork.
Eraztunak: Hiruki isoszele tankerako bi.

117. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00073 Atmosfera zeharkatzen duten euri-tantek, lurrera erori aurretik, atmosferako karbono dioxidoaren parte bat jasotzen dute; orduan euriak izaera azidoa bereganatzen du, eta pixkanaka kararria disolbatzeko gai da.

118. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00166 Horrela, ur eta azido klorhidriko disoluzio batek du, H+ ugari aske daudelako.

119. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00166 Gatzek sistema indargetzaile edo tanpoi bezala duten zeregina bihotzerreak eragindako gehiegizko azido klorhidrikoa neutralizatzeko hartzen dugun sodio bikarbonatoaren zereginaren antzekoa da. (HC03-) bikarbonato-anioiek klorhidrikoaren H+-ak neutralizatzen dituzte eta azidotasuna murriztu egiten da (pHa handitu egiten da).

120. 1991> euskara batua ikasliburuak biolgeol/dbho 00166 Lehenengoak jartzen duen base baten eta bigarrenak jartzen duen azido baten konbinaziotik sortzen dira.

121. 1991> euskara batua literatur prosa k. perez 0070 URREA ASKO ERABILTZEN GENUEN EDOZEIN EITE EDO OZKA-LAN ONARTZEN DUELAKO ETA AZIDO, HEZETASUN, AIRE, DENBORA... JASATEN DITUELAKO.


122. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00080 Gero izaera azidoko aktibitate igneoa eman zen eskistoak ebakitzen dituen pegmatiten dike modura ikus genezakena, beraz, eskisto hauen eraketa eta tolesturaren ostekoak dira.

123. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00011 2. Artseniko monoatomikoak, azido nitrikoarekin disoluzioan erreakzionatzen du, azido (orto)artsenikotan transformatzen delarik, aldi berean nitrogeno(II) monoxido gasa askatzen delarik. Aipaturiko erreakzioa arrazonatuz doitzea eskatzen da, ioi-elektroi metodoaz, eta 10 g artseniko azido nitrikozko soberakin batez atakatzerakoan askatuko litzatekeen nitrogeno(II) monoxidoaren bolumena, baldintza normaletan, kalkulatzea eskatzen da, erreakzioaren etekina %80a, pisutan, dela suposatzen delarik.

124. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. iturbe 00011 2. Disoluzio bat, azido azetikotan 0,200 M, eta sodio azetatotan 0,200 M da. Disoluzio horren pH-a arrazonatuz kalkulatzea eskatzen da, eta gero gertatzen den pH-aren aldaketa zein izango den kalkulatzea, disoluzio horren 1 litrori, 0,050 mol HCI gehitzerakoan, bolumenaren aldaketa behagarririk gertatzen ez delarik.

125. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak s. mendarte 00011 Alde batetik, neurtu den pH-aren arabera, larre azido eta sendoki azidoak direla esan daiteke, baina bien artean ez da ezberdintasun esangarririk ikusi, ez eta fosforoaren kasuan ere.

126. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.r. aizpurua 0007 Atmosferan dauden konposatu nitrogenatuek azido nitrikozko lainoak sortzen dituzte.


127. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. de miguel 0333 Jangarria da, baina kaxkarra, eta arriskutsua, azido helbeolikoa baitu.


128. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. de miguel 0333 Jateko egosi egin behar da azido hau desagertarazteko.


129. 1991> euskara batua saiakera-liburuak h. etxeberria 0103 Alde batetik, 100 gramo zerri okelak 70 miligramo azido uriko duelako eta bestetik, sodio gutxiko okela denez, gatz asko egitera bultzatzen duelako eta jakina, batez ere tentsio handia dutenentzat oso kaltegarria da hori.

130. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hiesa 1995 0046 Birus arruntak ADNzko (hau da, azido desoxirribonukleikozko) erdiko zatia edo nukleoa du.

131. 1991> euskara batua saiakera-liburuak perretxikuak 1995 0034 Bere mami harroa oso eskasa da txapeleko ertzetan eta lodiagoa erdialdean eta larrua bezalakoa edo hankan; ez du usain nabarmenik eta zaporea azido samarra eta mingotsa da, baina ez txarra.

132. 1991> euskara batua saiakera-liburuak perretxikuak 1995 0262 Mamia elastikoa da, larruaren antzekoa, zurixka eta perretxiko usainekoa, zaporea suabea edo azido samarra du.

133. 1991> euskara batua saiakera-liburuak harluxet he 0140 alkalimetria. iz. KIM. Alkali edo baseen determinazioa, azidozko disoluzio baloratu baten bidez.

134. 1991> euskara batua saiakera-liburuak harluxet he 0140 Ezagunenetako batzuk azido lisergikoa, diamorfina edo heroina, estriknina, kafeina, kinina, kokaina, morfina, nikotina.

135. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. barrena 0008 Handiak izango direnean, gauza txiki horiek naturalak izango dira beraientzat, egun komentatu besterik ez ditugun arazoei aurre egiten eta konpontzen, espero dezagun izango direlako Lurraren berotzea, uren kutsadura, euri azidoa, ozono-geruzaren zuloa, etab...


136. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0181 Metodologia aldetik, dagoeneko aipatu dugu zelulari buruzko ideiei dagokien historiaz baliatzearekiko interesa (azido nukleikoen aurkikuntza, esaterako).


137. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 3. Kalkula ezazu HCl-ren disoluzio baten normalitatea, jakinik 2 baliokide-gramo azido uretan disolbatuz prestatu dela, litro bat disoluzio lortzeko.


138. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Azidoen eta baseen indarra


139. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Arrhenius-en definizioaren arabera, azidoa H+ ematen duen substantzia oro da.


140. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Horrexegatik azido bat sendoagoa izango da ekoizten duen H+-ren kontzentrazioa zenbat eta handiagoa izan.


141. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 - Azido sendoa deritzogu oso disoziatua dagoen azido orori eta


142. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 - Azido ahula deritzogu gutxi disoziatua dagoenari.


143. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Ez da nahasi behar azido kontzentratua azido sendoarekin ezta azido diluitua azido ahularekin ere.


144. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Azido bat kontzentratua edo diluitua izatea disoluzio litro bateko azidoaren mol kopuruaren menpe dago.


145. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Taulan zenbait azido eta baseren disoziazio mailak daude idatziak.


146. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 - Aurreko taularen arabera, zeintzuk azido eta base dira sendoak?


147. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Disoluzio urtsuan base sendo gutxiago dago azido sendoak baino.


148. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0311 Azido sendo baten disoluzio diluitu bat lortu dezakegu, eta disoluzio kontzentratu bat azido ahul batena.


149. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. elortza 0336 Ioien egonkortzeak, beste ioi batzuk eransterakoan, eraman egiten du oreka ioi gehiago sortzearen aldera, hau da handiagoa egiten du azidoaren disoziazioa.


150. 1991> sailkatu gabeak egunkariak matx 0039 Badira, noski, upelean sortzen diren gaitzak, azidoak eta mineralak ere.


151. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1992 6364 XEDEA; ESLEIPENDUNA; ZENBATEKOA
- ICP-Plasma Espektometroa; Fisson; 14.000.000
- A.T. Hornidura Proiektuak; Trazos. O.T.; 50.795.250
- A.T. Saneamendua; Topobask; 61.070.000
- A. Ustiaketa Hornidura; Tecuni; 34.000.000
- Hornidura Obra Txikiak; C. Fhimasa; 78.000.000
- Alumina Sulfatoa; A. Papelería; 38.376.000
- Hidroxido Sodikoa; Elf Atochem; 27.579.000
- Cloro 1 000; Acideka; 21.080.000
- Clor 500; C. Merálicos; 7.289.360
- W.A.C; Elf Atochem; 31.150.000
- Azido hexafluosilizikoa; D. del Fluor; 10.218.500
- Ustiaketa Periferikoak; Masa; 21.175.000
- Galindo Ustiaketa; Masa; 50.400.000
- Instalazioak Mantentzea; I. Funcionamiento; 32.400.000
- Jardinzaintza; V. Perica; 26.550.000
- Pinturaren Mantenimendua; F. Torvisco; 11.680.000
- Zainketa; Prosetecnic; 6.536.604/hil
- Garbiketak; Eseasa; 2.225.730/hil
- A.T.D.O. Retuert-Cadagua/Cadagua-El Parque eta Zuazo-Retuerto; Tecnos; 138.447.476
- Irakurketak; Iberconta A; 61-H.L. (29.170.000)
Norteak B; 59,5 H.L.
- Basoselai Depositoa; C Moraga; 196.170.989


152. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0007 Erabaki judizialaren arabera berriz, Perez Navarrok lan istripua izan zuen eta begietara erori zitzaion azidoarengatik korneak gorriturik izan ohi zituen.


153. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1992 0017 Bata bestearen atzetik etorri ziren uda beroek, lehorteak, euri azidoak, uren kutsadurak, goseak eta ozono-geruzaren mehetzeak egiaztatu egiten zituzten, zirudienez, aurrikuspenik larrienak eta garbi azaltzen zituzten biztanleria handiegiaren arriskuak.


154. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... eta kitto! 1993 0022 Mundu osoan dauden ingurugiro arazoak (zuhaitz ebaketa edo deforestazioa, lur emankorren desertifikazioa, euri azidoa etabar) egoeraren birplanteatzea ekarri du lurraren superbibentzia segurtatzeko, jarrera dominatzailea izatetik gure inguruarekiko errespetu handiagoa izatera pasatu beharra, alegia.