XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1914 0001 Joan-jinak du nor edo nor lotsatzen; ala Maule-rik ala Donajoane-rik, ala Atharretze-rik Ahuski-ra bada bide, Ahuski bortian da, ez bortu zolan, bena hantche, bortu goran!.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1914 0001 Diala aitzine Orhy bortia aranaturik etcheki die Askoz Barkoche-koak eta España-ko belhar gardek.

3. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1914 0001 Eta Askoz bezain arraheiñki ardier jarraikiten den artzañik ez ahal da bortian.

4. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1914 0001 Jentiak, gutiz bestiak, bertan barreiatu dira: artzañak bortialat, Larraintarrak Larrañe-rat.

5. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Lehen biak galdu ziren bortian.

6. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia l. ligueix 0029 A. Urtzoa, pausa hadi hire nekezian;
Enuk hire galtzeko segur malezian;
Bortian bizi beiniz eskazian,
Nahiago nikek jakin zer berri Frantzian:
Zerbait khounta izadak hire deskantsian.

7. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia gh 1966 0367 Artzainak, egun batian,
Zaintzen ditu ehun ardi,
Ta gaizoa, urruntian,
Bakarrik lotzen lanari:
Iratiko bortietan,
Manech anitz, gizon guti!...

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/4 00113 Ardien landatik mendira eta menditik landara ibiltze honi, Bortuetaratzea deitzen zaio Euskal Herrian, Euskal Herriko artzainek Bortutara edo Pirineotara eraman ohi bait dituzte beren ardiak udaberrian.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak casve amikuze 0014 Bortuko artzainak ere udazkenean menditik jaisten dira eta hemengo lurretara neguaren iragaitera (pasatzera) heltzen; eta egia, mozkin ederrik uzten dute zenbait etxaldetan honenbeste ordainduz, edo emaitzez.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/3 0147 Aste hartan bertan, portuko portu: mendi bidetik behera jaitsi zen hartz hori eta jendea etxeetan sartu zen beldurrez.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak satr 0018 Goiz batez, dio kupitu antzean, badijoa artzaina portua gora eta nun hartzen duen odol errestoa bidean.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak satr 0046 Goiz batez, argisenti aurretik ikusi dute egurketari batzuk Udargi-ko txakurra portu inguruan, hego aldetik etortzen.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak satr 0119 Iturri goxoa bada portuko buruan eta haren inguruan jarrita traskatu du bakoitzak bere jakia.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0027 Jeneral honen ekintza baketzailea, ordea esanahi handiko gertakari batzuez borobildua gertatuko da eta lurralde konkistatu-berria antolatzeko eta baliabidean jartzeko asmotan administrazio militarrak hasi zituen ekintzen barruan interpretatu behar dira hauek: bat Imus Pyrenaeus-en fundazioa, egungo Donazaharre (Saint-Jean-le-Vieux) dagoen tokian postu militarra segur aski, Burdigala-Asturica-ko bidean geltoki eta salerosketarako biltoki izatera xedatua, Ibañetako bortuaren barrenean (63); Beneharnum-en fundazioa, bestea, gaur egun Lescar dagoen tokian, uste izatekoa denez kezka militar berberei eta, segurtasunez, statio eta forum izatekoei obeditzen dielarik, eremuko bide-sarean garrantzi guztizkoa den beste pasabidearen atarian, Somport-ekoan hain zuzen (64).

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0117 V. mendean zehar bakanak dira paganismoa errauts-hobien itxurapean berpizten delako aztarnak, hala nola Saint Pierre de Chateau edo Saint Jouin de Marnesekoak, Poitu-n, eta bakanak halaber VI. mendean paganismo frankuaren aztarnak, Frontenac-en (Gironde) edo Donazaharre-n, Ibañeta-ko bortuaren oineko goarnizio batean aurkitu direnak bezalakoak.

16. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j. gaztañaga 0084 Baiña Trebiño-Errioxa`ko ur-gurenaz Ego-aldera igarotzea aski da, naiz mendi-gaillurrez eta naiz Bernedo, Herrera ta Peñazerrada`ko portuetan barrena, bat-bateko aldaketa nabarmenaren aurrez-aurre gertatzeko: pagadi ezkoen ordez, legorraldeko sastrakak, arteak, artexka edo zurbeltzak, ezpelak, erromeruak, ezkai edo erle-berrak e.a..

17. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0261 Erronkari`ko ta Saraitsu`ko artalde galantak ingurura zetozkion, orko mendietan negu guztirako Auñamendi`ko bortuetako elurrak garbitu arte.

18. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1985 0022 Animatzaile gazte zonbeitekin ari ziren kiroletan, gehienik... Mendia hurbil baita Garazin, maite gintuen bortuko ibil-aldiak (jeux de piste eta holako); eta, atsaldearen bururatzeko komuzki zinema...

19. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herrizh 1988 0001 Aski berotia zûzûn: bere lagunekin jokatu zizûn, berak, botxû handi bat beita bortin, phezatzen ziena ehûn mila kilo eta balinba habo, altxatzen ziela eta Maidalenera artino igorzen ziela.

20. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herrizh 1988 0001 Ordin Roland eta lagûnak jun ziren behala bortilat eta han Rolanek altxatû zin harria, bena behi gotz batetan lerratû zen eta khantiarat erori zen.

21. 1969-1990 zuberera antzerkia casve ibañeta 0063 Jateko eta muzkinak
titzûgû untsa gordeko,
Gure kabaliak aldiz
bortialat igorriko.

22. 1969-1990 zuberera antzerkia etxahun iruri 0024 ELEONORA
Artzain gaixua erradazû
Nizanez bide hunian
Maria Nabarrak gidatûrik
Nûzû egûn bortu huntan.

23. 1969-1990 zuberera antzerkia casve sgrazi 0074 Bi lekhûtan da muztûrik,
Bortû gaiñetik zolala,
Arrolla aiphatû handiez,
Khakueta, Ehûjarrez.
Baliusak izan direla
Badakigû bethi danik.

24. 1969-1990 zuberera antzerkia casve sgrazi 0122 Bortialat juaiten dienak elhûrtiareki
Bakian jar zite ziren Jinkuareki,
Zeren beitzuazte heriuareki,
Jinkuak etzizten ifernialat idoki.

25. 1969-1990 zuberera antzerkia casve sgrazi 0134 Santa Grazin badakigû
Ordû deno bûhûrtzen, (berriz)
Bortian, etsaien gaiña
Harrien urthukitzen,
Makhila khaldûz eta bardin
Eskû hûska zurratzen. (berriz)

26. 1969-1990 zuberera poesia j-l. davant 0139 HOGEI URTE
Bortuan oihu bakarti,
Abertzaleak baziren,
Legasse, Mirande, Peillen,
Junes Bautista iduri.

27. 1969-1990 zuberera poesia etxahun iruri 0143 LIGIKO KHANTORIA
I- Ezinago eder da ûda bethin bortia
Eta partikûlarzki zohardi batekilan
Goizian ezagûtû dit harat bûrûz juraitian
Herri xuri goxo bat Xiberuko lilia.

28. 1969-1990 zuberera poesia etxahun iruri 0143 II- Herri xarmant hori da bortûz ûngûratûrik
Ligi deitzen da eta orotan famatûrik
Izana gatik heltzeko bidia den bûhûrrik
Han irus bizi dira ez hor ûkhen beldûrrik.

29. 1969-1990 zuberera poesia etxahun iruri 0187 URTHE BERRI HUN ALGER-EKO ESKUALDÛNER
I- Nathabitatek lekhû eginik heltû zaikû urthe berri
Bortiak xuriz bezti dira zilhar fina bezaiñ argi
Aize hegua imur goxo bat mañû ephel bat udûri
Afrikatik jin zaikû agurrez Ama Eskual-Herriari.

30. 1991> euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0040 Jakin ere bazekiten ekialdeko bortu garaia izan zela zorionerako atea.

31. 1991> euskara batua literatur prosa batx behi 0036 Hori baino lehenago, Pirinio bortûak oro segatuko ditût.


32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. borda 0015 Zoaz, goazen ostatuetara, merkatuetara, lantokietara, uzinetara, baserrietara, itsasoetara bortuetara, errautsak karrika eta bideetan zikintzen duen jende ostearen ondotik, lurrak, ikatzak, burdinak, zurak, tinduak, keak... itxuraldatzen duen jende ostearen urratsean..., hor gaindi dabila poesia edo hor gaindiko tirabiran mintzo da poesia. Poesia drama bat da eta giza errealitateaz beti mintzo da". (Hinki-Hanka, Sarrera Gisa 14-15 orr.)

33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0187
bihi
bikain
bikario
bike
bikor
biku, piko
bil-, ik. bildu
bilatu
bilau(n)
bildots
bildu, bil-
bildur, beldur
bili-, ik. birigarro
bilo
biloba
bilur
biluzi
bihortz/tresna
bihotz
biper
bipi
bira
birao
biribil
birigarro, bili-
birika, biriki
biritxi
birjina
birla
birtute, bertute
biru
bista
bitarte
bitika, pitika, pitina
bixika
bitxi
bihur
bihurri
bihurtu
bizar
bizi
bizio
bizkar
bizkor
bizpahiru
biztu, piztu
bola
bolada
boltsa
bonbil(a)
borda
borla
borondate
borrero
borrai(n)a, borroina
borroka, burruka
bort
bortitz
bortxa
bortu
bost, bortz
bostehun
bota
botoi(n)
bo(t)z, poz
boz(a)
branka
breska, beraska
brida
buha
buhame
buhatu
bular
bulkatu, bultzatu
burasoak, gurasoak
burdina, burdin-
burla
burruka, borroka
burrunba
burrunzali
buru
bururdi
buruzagi
busti
butz, putz
butzu, putzu
buztan
(b)uztarri
buztin
damu
danba
dantza
daraturu
dardai
dardara
dardo
dastatu
deabru
debeku
dei
deiadar
deitura
denbora
denda
desegin
desiratu
desohore
deus
dilindaka, dilindan
dina
diru
distira
diti, titi
doha-/baina doan, doarik, dohainik/
dohain, doe
doe, dohain
dobera
doi
doilor
dolare
dolu
done
dorpe
dorre
dotore
duda
dupa
dupina


34. 1991> lapurtera-nafarrera poesia leon 0091 Jin zelarik kalarnuaren uztaroa:
- Laster heldu dela, laster, hazi gaixtoa! -
zioten erran, berriz, ainara zaharrak.
Lanjerean zirezte, gaixo xori txarrak!
Orai arte ez nuzue sinetsi batere!
Kasu! Kasu! dautzuet erraiten berriz ere!
Ikusiko ditutzuelarik ogiak epaiten
eta gizonak, gu, xoriei, gerla emaiten,
zuek ondo hauietarat ez ager.
Edo, hemendik, ihes zoazte laster!
Jarraik lertsun, ahate edo pekadari!
Bai bainan ez zirezte aski hegaldari
itsas edo bortuetan barna joaiteko
eta haindiko leihorretarat heltzeko!
Gauza bat duzue egiteko bakarrik:
pareta-ziloetan zaudezte gorderik!


35. 1991> lapurtera-nafarrera literatur prosa j. ahamendaburu 0017 Bere arrokaren gainean jarririk, largabixtak begitan, Florianek taigabe miresten du txori handia biraka bortuaren gainez.


36. 1991> lapurtera-nafarrera literatur prosa etxamendi 00069 Ilargia etzana zen bortuen gibelean.

37. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1994 0046 Pirinioetako gainerako gamuzak ez bezala, Larrakoak udan ez dira aziendak okupatzen dituen bortuetatik gora igotzen.


38. 1991> zuberera poesia casve bortûzale 0046 Goiz hontan, lo arin batetarik landa,
Ailande jaiki da argitû beno lehen.
Egûna igaran nahi dû bortûak gainti.
So bat arrunt kanpo.
Lanapeak bazterrak hartûrik dûtû.

39. 1991> zuberera poesia casve bortûzale 0047 Bidexe argi bat goiti,
bere bûrûa igaiten berriz ikusten dû.
Gain hartan, bortûa,
bere gûnetik igitû gabe,
aitzinetik zen bezala eta gero datean bezala,
haren haidûrû dago.

40. 1991> zuberera poesia casve bortûzale 0049 Aroa pezûalat doalarik, ûlûiak
gaizten dira eta larrûari lotzenago.
Behiek orduan oihaneko bidea hartzen dûe,
zonbaitetan behera jaisteko.
Bena egûn, bazka gizenez aserik,
bortû lepoan dirade,
batak hedailo,
besteak xûtik igitû gabe.