XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak onaind 0027 Naiz bertokoentzat naiz kanpotik ikustaldiz edo-ta bizi-pozez bertora etorrientzat, baditu Gernikak monumentu ta oroigaillu miresgarriak, eleizak, jauregiak, torretxeak, lekaide-lekaimetxeak, lantolak, fabrikak, aizerrotak, garateak, baserriak, ezkutuak, armarriak....

2. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak onaind 0027 Jauregi ta torretxeetan be, ez Elorrio beste, baiña aberats samarra da Gernika.

3. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak onaind 0047 Orrela Iturritza-k; orrela Lope Gartzia Salazar'ek Muñatones torre-etxean preso egoala idatzi eban Bienandanzas liburuan.

4. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. sarriegi 0100 Hurren eguerdiartean heldu zen TXOMIN Dorretxera LOPEren galdez.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.b. aierbe 0079 Zurbano eta Monzon Esteban Biografia hauen zerrenda osatzean, deiturak alfabetaren arabera sailkatu ditugunez, urrezko korapilo bezala datorkigu idazlan honi amaiera emateko Seguran izan den herriko seme ospatsu eta aipagarrienetariko hau, ez bere jatorrizko nobleziaren gatik soilki (1) Honen aurreko adigarrienen artean (Zurbano, Araban, dute beren jatorrizko dorretxea) Joan Zurbano aipatuko dugu soilki hemen, San Bartolome Eskola Nagusian ikasle izana, Joan II Gaztelakoaren Kontseilari, eta Zaragozan, Aragoako Erregerekin bakeatzeko 1417an enbaxadore baita bere dohain eta Jainkoak emaniko talentu bereziaren gatik ere.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oñatilib 1982 0049 Ba, dorretxe hau inguratzen duten kaleen antolabide irregularrak, kale horietako baten izenak Kale za(h)arra eta barruti horretako ermiten aintzinako adbokazioek San Anton eta Santa Marina inguru horren zahartasunaren alde goraki mintzo direla uste dugu.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak u. larramendi 0007 Bere aintzinako jatorriaz bere bidegurutzetasun eta Santiagorako erromesen bide-izaeraz mintzo zaizkigun perfil historikoak dira denak; bere dorretxeak (Azelain, Bazkardo, Berrospe, Isturizaga, Lizaur, Sagarmendi) eta bere errota eta olak (hor daukagu oraindik ere oroipen gisa bere kaleetako baten izena: Ankora kalea), bere San Esteban eta San Roke ermitak eta beste hainbeste eta hainbeste gauza.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Oinaztar eta Ganboatar leinuen arteko borroken adierazgarriak ikusteko ere aukera izango dugu: hainbat dorretxe.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Ibilaldia hasi eta laster, Erandion aurkituko dugu lehena, Martiartuko Dorrea, dotorea, ondo zaindua, bizkaitar dorretxeen berezitasun guztiak gordetzen dituena, eta aparteko arrazoi bereziren bategatik XV. mendearen erdialdera Enrike IV Erregeak agindu zuen dorretxeen jaitsitze eta berriro harriz eraikitzearen debekutik salbu geratu zena, bertan ikus dezakegunez.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0030 Zubi Zaharra izenez ezaguna baino ezagunagoa dugun zubi erromatarra eta aintzinako Arrantzaleen Kofradia abiapuntutzat hartuz, alde zaharrean barrena, Kalehandin zehar Likona dorrea, XV. mendekoa; Erdi Aroko dorretxe klasiko bat izateaz gain, bertan jaio omen zen Inazio Loiolakoaren ama izango zena.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. olariaga 0020 Eta Iruñean hamabi edo hamabost egun iraun ondoren, eskuohe batean haren lurraldera (13) Haren lurraldera: Gipuzkoara, Azpeitira. Han bere senideek dorre-etxe bat zuten. Lehenago lurraldea zaintzeko dorre izan zen, baina Enrique IV.ak goiko aldea mozteko agindu zuen; horrela ahuldu zuen erregeak jauntxoen indarra Gipuzkoan. Horregatik behealdea harriz eraikia geratu zen, eta goialdea bizitzeko arriluz egina. Orain ere agertzen den dorre-etxe apaina agertzen zen San Inazioren garaian. Inazioren gela, bizitza goienean zegoen. Gaur kapila bat dago haren lekuan, eta kapila horretan honela irakurtzen da: Hemen bihurtu zen Iñigo Jainkoagana eraman zuten.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0164 Dorretxeak.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0164 Eskualdeko leinu ezberdinen artean izandako gatazka odoltsuen ondorioz eraiki ziren Dorretxeak ugariak dira haran hauetan.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0164 Aipatzekoak dira: - Terreros Dorretxea (Herrera auzategian, Zallan), moztua izan zen arren oraindik 20 metro baino gehiagotako garaiera duena.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak k. santisteban 0164 - Oxirando Dorretxea, landa-jauregi bihurtua, eta Ibarguen Dorretxea, Gordoxolan biak.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. zabaleta 0030 Hiribilduek erregerengan bilatu zuten laguntza burruka horietarako, hiribilduak bezalaxe bandoen kontrario bait zen, hauen jokaerak eta egintzek gizarte bizitza normal burutu ahal izateko oztopo handia ari bait ziren bilakatzen; eta horrek eraginik Hermandadeak, Enrike IV-ak onarturik, haien dorretxeak kimatzeko erabakia hartu zuen 1457an, esaten zutenez izan ere (lapurreta eta gaiztakeria asko egiten bait zituzten lurralde honetan, bideetan eta alde guztietan).

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. zabaleta 0030 Kimatu ziren dorretxeen artean Murgiakoa ere tartean zen, bertako leinukoek parte handia izan bait zuten oinaztarren aldean, bere buruzagietako batek behintzat ganboatarren kontrako borrokan utzi bait zuen bizia.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. zabaleta 0030 Murgiako dorretxearen jabeak Murgia eta Ergobiako lurretan bertako jaunak izan ziren (inolako udal jurisdikziotik aske), eta gomendiozko tratu bat izenpetu zuten Astigarragako biztanleekin: XVI mende bukaerara arte pasabide zerga kobratu zuten Ergobiako ibian, eta eliz parrokiaren patronatoaren jabe ziren aldetik, mendetan kobratu zituzten hari zegozkion hamarrenak.

19. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0151 Etxeza`rekin batean, pizkunde-giroko etxaldea dan Altzibar, Erdi-Aroko dorre-etxeen eraginpean egiña bezela, euskal erri-eraikitzaren eredurik ederrenetako bat dugu.

20. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0177 Euskal erri-eraikitzaren antziñatiko bideeri jarraituaz, dorre-etxeak, Erdi-Aroko jauregiak, errietako etxetxoak ta basetxe ugariak berritu zituan.

21. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1982 0001 Enparan dorretxean izango dira mahainguruak eta besteak, iluntzeko zortzi t'erdietan, maiatzaren 7an izango den organo kontzertua izan ezik, zeina Azpeitiko parrokian, iluntzeko 8etan emango den.

22. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1974 0001 Gaur gora andirik emoten ez dautsegun arren, lenago Iruzubieta, Etxebarri ta Urberuaga bitartean, ba-ziran jauregi ta torre-etxe galantak: batzuk zutik daukaguz oindiño: baiña onein garaia joana dala esan daikegu.

23. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0189 Ibai alai eta zaratatsu horren alboan dorretxe goibel bat daukagu.


24. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0260 9. Jaun Peru Abendañok Begoñako dorretxea eraso eta suntsitu zuen eta bertan Onzalu, Butroeko jaunaren semea hil.


25. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0260 12. 1444ean, mendekuz, Butroetarrak Larrabetzuko dorretxea hartu zuten eta bertako biztanle guztiak hil.


26. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. jimenez 0072 Arteagako dorretxera eraman nahi omen dute hartza, bertako nagusiaren basoan ehizatu baitute.

27. 1991> euskara batua saiakera-liburuak landaturismo 1999 00012 Haren herriek, konkistatzaile eta gortesau ospetsuen sorterria, ??unen eta herritarren moduak nahasten dituzte, armonikoki, dorretxe, jauregi eta baserrietan agerraraziz.

28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0168 Bienabe Artiak, inpresionistak bezalatsu, denboraren iragankizunak naturaren gainean duen eraginaz kezkaturik, sarritan isladatua du argiaren aldakortasuna motibo bat eta beraren interpretazio-serie ezberdinetan, ingurugiroaren efektuez jabetzeko bere sentiberatasun fina frogatuz: honen lekuko ditugu Isla de los Faisanes (1960 eta 1964), Muelle de Fuenterrabía Bidasoaren gainean (1953ko bertsioak) edo Itzeako dorretxea, elurrez, eguzkiz edo itzalez, Bidasoako Beran.


29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arabako zubiak 0124 Izan ere, Erdi Aroko garaietatik aurrera, dorretxe indartsuak zaindu zituzten Llanteno ibaiaren bazterrak, eta beste hainbeste gertatu zen Artziniega eta Izalde ibaietan.

30. 1991> euskara batua saiakera-liburuak harluxet he 0003 Muntsaratz auzoan izen bereko dorretxe gotikoa dago, sarrerako arku gotikoaren gainean armarria duena.

31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0152 Lehen aipatu dugun bezala, bi etxe bereiztu behar ditugu: dorretxea eta jauregia.


32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0152 Dorretxea.


33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0152 San Anton kalearen gainekaldean, Oñatiko Kontearen dorretxea izandakoa dago.


34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0152 Hala ere, interesgarria zaigu adieraztea dorretxe hau ez zutela, beste askori gertatu zitzaion bezala, Gaztelako erregearen aginduaz inausi.


35. 1991> sailkatu gabeak egunkariak a. zavala 0071 Bizkaiak zer ikusteko zeukan orrekin? Amak, naiz Granadan jaioa izan, aurrekoak Gautegiz-Arteagako torre-etxekoak zituala, eta onen jabea bera zala.

36. 1991> sailkatu gabeak egunkariak a. zavala 0071 Are geiago: M. Couvrechef arkitektoa Bizkaira bialdu zuan, Arteagako torre-etxe orrekin zer egin zitekean ikustera: edo lengo zaarra berriztatu edo berri-berria altxatu.

37. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egin 1992 0032 Aste honetan zehar Enparan dorretxean arratsaldeko 8etan ospatzen ari den Mendi Zinema zikloaren barne, gaurko egunez beste bi dokumental aurkeztuko dira, orduerdikoak biak.