XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera poesia laux bba 0108 Euna tarrat-nenduban, arantza batean
neure maitasun billa juan nintzanian,
Josteko zeuri nintzan.
Joskillaen ekintzan
lorapian zengozan zurezko aurkijan.
Eunduten zendun arin zapitxu zurija,
orratza esku-mian, otzaran arija.

2. 1900-1939 gipuzkera antzerkia m. recondo 0110 Begira, begira, amonatxoa, senarr zanari egin zenizkion eunezko galtzatxo zarrpil-zarrpil aiei; ganbara-baztarrean daude, antxen, antxen... Trrapu, trrapu....

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0032 Goizeko ordu lenak Yainkoarekikoetan emanda gero, esku-lanean asten ziran, bizibidea ateratzeko: etxarte ta kale biurrien ertzetan yartzen zituten edotariko zerak: etxarte ta kale biurrien ertzetan, altxabe-baztarretan azokarisail kopurutsuaren inguruan ale, igaliak salgai; aruntzago, eun gorri, ubel eta urdiñak, tupiki, ta burnizko atuxak, trebe antzetsu ta igurdizi aundikoak; bestekaldean, pitxiak, atxonak, olioa; bideburuetan gizakume tirlu izugarria eskulanean ari zan agiri-agirian: yudu lankoi artean lan-zuririk ez da.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak g. garriga 0036 Baiña nik dakidana orain yateko dula Yaurlari yaunak, osasuna zaindu ta bizkortzeko, bai dira eun irumil medarren oditxu eta indisagarraren aragiaren zerratxo me batzu, urdailla egokitu eta egospenari lagundu dizayotenak.

5. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa osk atorra 0107 Ta Begoñak gonaren gerriko ertzetik atzamarrak sartu ta ehuna aztertu eban.

6. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak etxegintzaoztopoak 1984 0038 Aisetasun haundiagoa lortzeko jarri behar izango balira, ehun sendo eta hile gutxikoak izango dira.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0044 Konplexutasun-maila jakin bat lortu duen edozein izaki bizik, arnasketa, zirkulazioa, ugalketa eta beste edozein funtzio egiteko espezializazio-maila ohi du zelula, ehun eta organoetan.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0044 Era desberdinean jokatzen dute, ordea, eta nerbio-sistemak azkar jokatzen duen artean, sistema endokrinoaren jokabidea geldoagoa eta iraupenez luzeagoa izaten da, odoletan zirkulatuz efektu hori eragingo duen ehun edo organoraino doazen substantzia bidez iharduten bait du.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l.m. bandres 0020 Elektrakarga: Aintzinatik zera jakina da: marruskadura bidez zenbait materiale elektrikatzen dela; ebonitazko orrazia artilezko ehun batez igurtzi eta gero paperezko zatikiak erakartzeko ahalmena sortzen zaiola esate batetarako.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l.m. bandres 0020 Beraz, marruskadura medio dela eta bi gorputzek, hots, orraziak eta ehunak lehen ez zuten propietate berri bat lortzen dute.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0095 Zer poza senditu ote zuen aintzinako gizonak makila bat harturik, lehenbizikoz haizkorari edo haitzurari girtena ezarri zionean! Zer poza ere harmak, apaingarriak lurrezko ontziak... egiten zoalarik! Geroago ikasi zuen orga eta gurdiak egiten, eta untziak (itsasontziak), irina, ehuna, edo... baina bere eskuz moldaturik ateratzen den dena: eskulangintzaren fruitua zen.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0001 Hortzaren konposaketa hauxe da: - Ehun gogarrak eta haien artean, kanporago dagoena esmaltea da.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0001 Gorputzeko ehun gogarrena hauxe da.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0023 Fosforoa oso zabaldua dago gorputzeko fluido eta ehun guztietan.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0035 Alabaina, moluskuen zeloma oso urria da, eta, horren kariaz, aintzira, altzo eta odolodiz beteriko ehun laxo eta astina garatu dute moluskuek, desafio adaptatibo hau gainditzeko.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0035 Ehuna odolez okitzen denean, ehuna zalbaldu eta zurrundu egiten da.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0035 Ehun muskularra, irregularki sakabanatuta dago moluskuen paretan.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0288 Argia, animaliak berak sort dezake ehun fotogenikoetan, edo bestela, bakterio sinbionte argikorren bidez.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0023 6. Ehun guztien apurketak, zein eragin du konplexutasun handiagoko mailetan?.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0023 Orain ikusiko dugu zer nolako egitura berriek (ehunak, organoak eta aparatuak) egin zuten posible izaki zelulanitz hau eta baita ere zeintzu funtzio betetzen zituzten.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0121 2. Nerbioak zeintzu ehunez daude osoturik?.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0140 Kotoi industrian, ehunak langilearen bi besoen zabalera zuen gehienez, anezkaren eskutik eskurako ibilbidea zela eta.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0140 Ehun zabalagoa nahi zenean, bi langile behar ziren.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0140 Anezka honek ehunak nahitako zabalerarekin egitea ekarri zuen.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0038 OHARPENAK: - Esperientzia honetan arazo haundia sortuko zaigu, hemen erabiliko dugun ehuna animalia hil berri batetik hartu behar bait da.

26. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. berriotxoa 0017 Bilatzen jarraitu eta ehun zati izugarria, erregejauregiko gela nagusia estaltzeko bezain haundia.

27. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0193 Herrira joan, ehuna erosi, makilak ebaki... lanean ari zela astoa agertu zitzaion berriro: - Kaixo artzaina!.

28. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.l. egireun 0043 Ireki zuten eta bertan ehuna ikusi zuten.

29. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.l. egireun 0043 - Senar maitea esan zuen Arondo-k, ebaki niretzat ehun honetatik bi braza (3) Hiru metro t`erdi baino gutxiago: oso atsegina dut.

30. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0102 Eta hitz-jario eta engainatzaile bera bezalakorik ez, esaten zidan: Bixenta, zure azalak zuriagatik ezkongaiek erabili dezakete soinekoa egiteko ehuntzat.

31. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. olarra 0047 Mrs. Wilsonek soinekoa lehentxoago aldatua zuen eta orain arratseko traje barroko bat zeukan soinean, ehun arinez egina eta krema kolorekoa, eta gelan barrena ibiltzean honek lurrari ematen zizkion arrastadekin etengabeko xarrastakoak egiten zituena.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0001 Gainera, gizonok hain haintzakotzat hartzen ditugun eginkizun mental eta intelektual guztiak ehun nerbiotsuaren egitura konplexuan sustraitzen dira.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0001 Cajal ikertzailea izan zen ehun nerbiotsuaren desjarraitasuna lehenengoz adierazi zuena mikroskopio optikoaren laguntzaz.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0001 Orduraino nerbioa, bizkarmuina eta burmuina (zerebro, zerebelo eta entzefaloaren enborra) osatzen dituen ehuna etengabekoa zela pentsatzen zen, eta ez zelula independentez osaturikoa.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0001 Orduz gero, guztiz onartzen da neuronak direla ehun nerbiotsuaren unitate funtzional eta morfologikoak.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0002 Neuronetatik aparte, badira ehun nerbiotsuan beste zelula batzuk, glia osatzen dutenak, beren funtzioa neuronen trofismoa zaintzea delarik; baita ere zain-arteriak eta zelula epitelialak.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0100 Alah boteretsuari laguntza eta indarra belauniko eskatu ondoren, gau luze osoa irakur eta irakur eman du, ehun orri, berrehun orri, larehun orri, indize eta guzti (aurkibiderik ez zuen liburuak).

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0198 Esate baterako, Astacus pallipes-en hiltze-tenperatura 35ampdeg;C izan arren, animalia honen ehun isolatuek ordubete batean zehar jarraitzen dute arnas egiten aipatutako tenperaturan (BOWLER, 1963 a, b).

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0201 Animaliaren lehorpenarekiko erresistentzia, beraren ehunen ur-galpena pairatzeko duen ahalmenaren menpean dago, baina animaliek, lehorpen-baldintza zehatz batzuren aurrean, gorputzeko ur-lurrinketa jasateko mekanismorik erakus dezakete, era honetan, jasankortasun tartea zabal dezaketelarik.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0203 Ur-galpena / Orduak / 5. Irudia.- Airean dagoen Modiolus demissus bibalbioaren ur-galera. Ur-galera, ehunen pisu-galera bezala adierazten da <. a) lehorpen-ganbarako airea higitzen da. b) airea geldirik dago. (COLLEMAN, 1973).

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0203 Gorago aipatu denez, lehorpenarekiko erresistentziaren batezbesteko hiltze-denbora, honako bi faktoreen funtzioa da: ehunen ura galtzeko gaitasuna eta animaliaren uraren lurrinketa-tasa.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1983 0203 Animaliarentzako onargarria den ehunetako ur-galera ezagutzeko, metodo grabimetrikoak erabil daitezke; berauetan, zera egiten da: hiltze-mugara heltzeko galdu deneko pisuaren neurketa.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Zizareak irensten duenaren zati bat ez da berriro uzkian zehar kanporatzen ehunek asimilatzen dutelako.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0295 Zati honek ehunetan zenbait eraldaketa-prozesu pasa ondoren bi bide, bata zein bestea, jarraitzen ditu: CO2, NH4 eta gisako eskrezio edo iraitz-molekula moduan kanporatzen da edota zizareak lekuzaldatzerakoan botatzen duen lingirda edo mukia osatzen du.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 Aldez aurretik flasko hondoan eter azetikoz uieldutako kotoin hidrofilo bat ipiniko dugu eta, intsektua likidoarekin igurzpenean egon ez dadin, metalezko ehun plastikotu batekin estaliko dugu.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Finkapen histologiko delako prozesuaren bidez, zelulek edo ehunek bizirik zeudenean zeukaten itxura berbera ahalik eta ondoen mantentzen dira.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Finkapen histologikoan erabiltzen diren substantziak, ehunarekiko sakontze-ahalmen ona eduki behar dute, eta materiale biologikoak ez dute gehiegi gogortu behar, zeren, osterantzean, ehuna hauskorra bihurtzen baita, eta ebakitzerakoan desegiten baita.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Finkatze-prozesuan, finkatzailea ehunaren bolumena baino 60 bider handiagoa den bolumenean erabiltzea proposatzen da.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Ehunak ebakitzea posible izan dadin, beharrezkoa da substantziaren bat erabiltzea, zeinok egonkortasun fisiko handia ematen baitie, erarik erabiliena parafinatan inkluitzea delarik.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Parafina urarekin nahastezina denez, kontzentrazioz handituz doazen alkoholetan deshidratatzen dira ehunak, eta gero parafinarekin nahasgarri den likidoren batetan (bentzeno, tolueno, xilol, etab, ]) sartu behar dira; azkenean, parafinatan ordu batzuz sartzen dira inpregnazioa edo barrenbeteketa egokia izan dadin.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Hau egin ondoren, molde berezi edo paperez eginiko kutxatila batzutan, parafinazko bloke batzu prestatzen dira, zeintzuen barruan ehunak sartzen baitira.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0038 Hauk gauza guztiok egin eta gero, posible da ebakitzea edo, nahi badugu, ehunak ia betirako kontserbatzea.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak geografia orokorra 0219 Industria jaioberria da, baina badira altzeiru industriak Chimboten, zimentu fabrikak eta tradiziokoak, ehunak eta jateko produktoak.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0152 Berauetan, aurreko mailek aurkezten zuten mesoglearen geruza gelatinatsu barik, mesenkima aurkitzen da, zeina, ehuna sortzen duten zelulazko bilbapena izaten bait da.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0152 Aipatu ehuna hirugarren geruzatzat, hots, mesodermotzat joa izan da, ektodermo eta endodermoaren artean kokaturik.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0024 Txankroa, hildako ehunak ondo kenduz txukun-txukun garbituko da, eta garbiketan kendutako hondakinak erre egingo dira.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0006 Behean: Gorputzaren organo eta ehun minberek arreta handia esijitzen dute. Garuna eta hilalabiziko organoak arriskugarrienak direnez, hobeto babestuta daude. Giharrek eta antzeko ehun sinpleak, zaurituta gertatuz gero errazago berritzen dira eta horregatik giharre askok larruazala beste estalkirik ez du.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0006 Larruazalak babesten ditu barneko ehun minberak txoke, kolpe, bakteri infekzio eta eguzkiaren radiazio ultramoretik.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0044 Goian: Organismoaren beherakada larri batetan datza zahartze prozesua. Zelula eta ehunek berekasa birsortu eta birrosatzeko ahalmena galdu egiten dute pixkanaka eta arian arian gantzaki jalkinek, odol arteriak ixten lagunduz, odol zirkulapenari erasotzen diote.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0009 - Zer behar dugu koadro bat pintatzeko? (Normalean, pintura, pintzelak eta papera edo ehuna).

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0063 Ehuna nola dagoen egina haurrari ulertzen laguntzeko eta nola irazkiaren hariak bilbearen harien azpitik eta gainetik gurutzatzen diren, ehun zakar samar baten zatia erakutsiko diozue, sukaldeko trapu batena adibidez.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak nz 0261 Glukosa ehun guztietan suntsitzen da, baina ez odoletan; hala ere, muskuluek suntsitzen dute gehienik hor behar izaten bait da gehiena, dela muskuluaren lana egiteko dela gorputzarentzat beroa sortzeko.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0057 Ariketak Ehunei igartzen.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0057 Gero uki ditzala beste ehun batzu: txakurraren larrua, lagun baten ilea, aitaren kokotsa, eta abar.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0054 Oraindik gutxi ezagutzen ditugun mekanismo hauek, ehun eta organoen hazkuntza erregulatzen dute edo erreserbako proteina baten sintesia, e.a.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. loizate 0062 Adibidez, T. M.ak ehunean detekta daitezke eta ehuneko T. M.ak izanen dira, zirkulazioan (sueroan) ere suma daitezke eta orduan zirkulazioko T. M.ez mintzo gara, beste batzuk zelularen nukleoan daude eta horiek T. M. nuklearrak dira, edo zitoplasmakoak....

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. loizate 0067 Aztertu ditugunetatik, T. M. batzuk ezagunak dira, baina badaude berriak ere: CEA (Ag. Kartzinoenbrionarioa), CA 19-9 (Karbohidratodun CA 19-9 Ag.), CA-50 berria (CA 19-9arekin erlazionatua, baina hura legez inmunoglobulina Ig. G izan beharrean Ig. M dena, eta hura ez bezala Lewis positiboetan ere agertzen dena), TPA (ehuneko antigeno polipeptidikoa), T. M. multzo honetako poliklonal bakarra), eta TATI, berria hau ere (Tumor Associated Trypsin Inhibilor).

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. kortadi 0299 Nere barne-muñetan samurki zauri nuzun maite-sugar bizi leuna! ter-ter jo nuzu eta urra, ala nai izanez, elkartze gozo onen euna!.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e. kortadi 0299 Forma plastikoak irekiak eta harreratsuak gertatzen dira, amodio biziaren garra besarkatuko luketen beso irekien antzo; goitik datorren gar horrek barneko ehun eta egitura guztiak ukitu eta asaldatu egiten ditu.

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0126 a) TEKNIKA BIOKIMIKOAK, entzimen iharduera likido biologikoetan (odola edo LZRan) edo ehunetan (gibeleko biopsia, heste-biopsia edo fibroblastoen kultiboaren bidez) neurtuz.

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0376 Bitarteko ostalari batei irentsi orduko, eklosiotu egiten dira, ostalariaren ehunetan, urdail-pareta zulatu ondoren kistatuko den larba migratzaile bat askatuz.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0441 Zerkariak moluskuaren ehunak zulatzen ditu eta uretara irteten da.

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0092 Batzutan, heste itsu pilorikoak ehun konjuntibozko masa trinko batetan bilduta egoten dira.

74. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0068 Interes haundia dute medizina arlotik, gizonaren ehuna zenbait espeziek ukitzen dutenean gertatzen den efektua dela eta.

75. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0068 Hau, knidarioaren ehunetan, lehen ere aipatu ditugun estruktura batzu knidozistoak daudelako gertatzen da.

76. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0068 Noizean behin, pertsona batek, erreakzio anafilaktikoak deiturikoak izan ditzake, hau da, gorputzean sentiberatasun berezia sortzen da ehunak pozoina ukitzean, eta ondoren, pertsonaren heriotza gerta daiteke, denbora jakin baten barruan antzeko animali bat ukitu ezkero.

77. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0063 Organorik ugarienak, gorputzaren azaleko ehunetan banaturikoak dira, buruaren alde bentralean, besoan eta mantuan daudelarik gehienak.

78. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0054 Badira espezie plurizelular batzu, baina holakoak zelula-elkarte hutsak izaten dira, inoiz ehunak sortzera heldu gabe.

79. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0061 Toraxaren berezitasun elastikoa, bestalde, toraxeko muskulu, tendoi eta ehun konektiboaren elastikotasun naturalak baldintzatzen dute.

80. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 2. Plasmako urarekin konbinaturiko anhidrido karbonikoa COampsub2;-aren beste zati batek, ehunetako kapilarretan sartu ahala urarekin erreakzionatuko du azido karbonikoa (COampsub3;Hsub2) sortzeko.

81. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 Ehunetatik biriketara doan COsub2 guztiaren %25a era honetan garraiatzen da.

82. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 Tinkotasun handiko ehun konektibo ez-baskularizatua.

83. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0105 Kartzinoma Ondoko ehunetara infiltratu eta metastasiak ematen dituen zelula epitelial polimorfoz osatutako kantzer edo tumore gaiztoa.

84. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0101 Fetuaren mazerazioa Umetokiaren barruan, hildako fetuaren ehunen deskonposizio eta biguntzea, likido amniotikoan busti eta blaituta egotearen ondorioz.

85. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0149 Kaltzifikazioa Kaltzio fosfato eta karbonatoak ehun eta organoetan pilatu eta depositatzea, adib. kartilagoetan gertatzen dena.

86. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak marrazkioeo/2 0127 Ustu gero intxaur azala, dakizun bezala, erantsi zotza argizariz intxaur-azalaren barnean eta zotzean paper edo ingi zatia ipiñi, edo euna marrazkian agiri dan bezala.

87. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dv zabalik 1989 0001 1985-86 urteetan egindako ikerketen arabera zenbat eta adinez aurreratuagoa izan hainbat handiagoa dela gizakiak bere ehunetan duen pestizida kloratuen zenbatekoa.

88. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dv zabalik 1989 0001 Piskanaka ehun koipetsutan metatzen dira eta gerora nerbio-ehunetan ia lau urte behar izaten dira hasierako kopurua erdira jaisteko.

89. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 b) Ehun eta inbutuarekin hainbat aldiz iragazi gibel-hondakinak (hots, sare-zuntzak, odol-hodiak, etab.) eliminatzeko.

90. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00165 1. Esan al zenezake ehuna zer den?

91. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00165 Zelula-aniztasunak berekin ditu beste premia batzuk, organismoak bete beharreko bizi-funtzioak egoki garatu ahal izateko. Premia horiei erantzuteko ehunak, organoak, aparatuak, sistemak, etab. garatzen dira, organismo zelulanitzaren konplexutasunaren arabera.

92. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00009 Osatu kontzeptuen mapa beheko hitz hauekin: Ehunak; Organoak; Aparatuak; Liseriketa aparatua; Urdaila; Muskulu ehuna; Muskulu sistema; Hezurrak; Iraizketa aparatua; Hezur sistema; Muskuluak; Zirkulazio aparatua; Sistemak

93. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00236 29.2.4. EHUNETAN GERTATZEN DEN GAS-BARREIADURA

94. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00236 O2 odoletik ehunera barreiadura bakunaz pasatzen da eta CO2 ehunetik odolera modu berean, zelula barneko PCO2 (50 mm Hg) kapilarretakoa (40 mm Hg) baino handiagoa delako.

95. 1991> euskara batua ikasliburuak eguzki erregearekin 0008 Hiritarrak hornitzeko janariak produzitu eta saltzeaz gain Pariseko biztanleek bazituzten beste eginkizun batzu ere: zenbaitzuk ehungintzan iharduten zuten, ehunak egiten eta jantziak, gortinak eta alfonbrak lantzen; bestetzu ateak, leihoak eta eraikintzarako behar ziren erredizak, altzariak eta etxerako tresnak egiten zituzten arotzak edo zurbeltzariak ziren.


96. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0031 5. Sartu poltsa batean ehun ezberdinetako zenbait zati; mota bakoitzetik bi: lodiak, meheak, latzak, leunak eta abar.


97. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m.e. ituarte 00220 Orduantxe etorri zitzaizkion gogora kolore biziko buruko haiek, ile-mototsak, etxeko ehunezko mahuka nasaiak haina zuri-zuriak, gerruntze grisa, kolorezko zapia bularrean esekita, belaunetarainoko gona gorria, antzineko neskatilak bezala.

98. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. irazabalbeitia 00069 Ehunezko etxean bizitzen, egiazkoa eraikitzen zen bitartean.

99. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0097 (...) ehun koipetsuak merkurioa daukala!


100. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0097 Nola iritsi zen orduan merkurioa pribilofiarren ehun koipetsura?


101. 1991> euskara batua literatur prosa goli 0051 Eta azken hau espezialistarengana joateko baimen-agiria, ehunen biopsia egin diezazun.


102. 1991> euskara batua literatur prosa e. jimenez 0191 Ipurdi-masailak pantorrila bilakatzen hasten direneko marra ikustezin horretaraino luze alkandora, tresna abiarazteko keinuan apur bat gorago egin zaio eta, haren azpiko ehun iluna antzeman du.


103. 1991> euskara batua literatur prosa e. jimenez 0191 Haietan izarloka baten izarniadura-edo antzemanik, larrua eta ehuna bat egiten diren aldean sartu ditu eskuak.


104. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. azkue 00153 Modu honetan, silikonazko putzuaren baitan jarritako isurkinek ez dute putzutik ateratzerik, eta bai ordea orno-muin ehunera bertara sartzeko erreztasun handia, batez ere azalezko geruzetara. Era honetan farmako bereziak orno-muinaren azalezko geruzen (I-II geruzak) baitan kokatzen diren hartzaile eta beste zenbait proteinetaraino bideratzeko baldintza egokiak ziurtatu daitezke (2. Irudia; Beck et al., 1995).

105. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00051 Hala ere, eta areago ozono geruzaren degradazioa kontutan harturik, garrantzizkoa da eguzki erradiazio handiegitik babestea. Jantzi arin baina erresistenteekin estaltzeak laguntzen du. Kotoia eta linua bezalako ehun naturalak egokiak dira, nahiz eta garrantzizkoa izan koloreon hautaketa, tonu ilunek bero gehiago hartzen baitute argiek baino.

106. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0159 Beste eritasun gaiztoen antzera, erasandako ehunen zelula gaizotaren presentzia aurkitzean eta bere identifikazioan datza erabateko diagnostikoa.


107. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0159 Zelula gaiztoen jatorria zelula normaletan dagoenez, batzuetan morfologia zelularrean zaila gerta daiteke eritasuna onbera edo gaiztoa den jakitea, ehunaren arkitekturan edo zelularen jarreran zeinu patognomonikoak ikusten ez baditugu.


108. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0159 Zelularen morfologia normala da eta ehunean ondo hedatua agertzen da.


109. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hitz-ordena 0117 (6) Osagai biokimiko bakoitza, animalien pisu lehorraren proportzio modura adierazteko, ehunak, liofilizatu egin ziren 15 orduz liofilizadore industrialean sartuz.


110. 1991> euskara batua saiakera-liburuak g. aulestia 0643 tissue n. zeta-ehun. n. zeta-paper. n. (biol.) ehun.


111. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0148 Azkenean ezpainak zulatu, kotoizko firuekin josi eta ehun bereko apaingarri bat esekitzen zen.

112. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. errekondo 0013 ehuna (kapilaritatea)

113. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Etorkizunean hain aurrera egin gabe, hiru hari desberdinez egindako ehun batekin konparatuz erakuts dezakegu orain arte pentsamenduak egindako ibilbidea: magiaren hari beltza, erlijioaren hari gorria eta zientziaren hari zuria (baldin eta zientziaren barruan egia sinple horiek, natura behatuz ateratakoak, sartzerik bageneuka, aro guztietako gizonek horietako asko izan baitituzte beti).

114. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Pentsamenduaren ehun hori hasieratik aztertzerik bageneuka, lehen unean laukitxo zuri-beltzak antzemango genituzke, ideia izun eta egiazkoen adabakiz osatuta, erlijioaren hari gorriaz doi tindatuta.

115. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Baina urrunago begiratuz ohartuko ginateke ezen, laukitxo zuri-beltzek bere horretan jarraitzen duten arren, ehunaren erdialdean, erlijioa ehunduran sakonen sartu den lekuan, gorri ilunezko ttitta bat dagoela, eta ezari-ezarian argituz doala, zenbat eta zientziaren hari zuria gehiago nahasi ehunean.

116. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0405 Argi motel dardarti batek argitzen du ehunaren atzealdea.

117. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00024 HAZKUNDERAKO ESKUMENDEA; EHUNETAKO HIDROKARBURO-KONTZENTRAZIOA

118. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00024 13. irudia. - Hazkunderako eskumendearen eta bi eta hiru eraztuneko hidrokarburoen ehunetako kontzentrazioaren arteko erlazio semilogaritmikoa, muskuiluetan (Widdows ampamp; Donkin, 1992).

119. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0024 Lauhankako izatetik bihankako izatera dagoen trantsizioa konplexuegia da eta hezur-egitura, ehun, organo, muskulu, giltzadura eta nerbio-sare askorekin du zerikusia.


120. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila batx 1994 0181 Azken horietan, zelulen ugaltze jarrera ezberdina aztertu beharko litzateke, dagokien eunaren arabera.


121. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0059 abarketa Kalamu edo espartzuz egindako zola duen ehunezko oinetakoa:


122. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zoologia 0224 Ken dezagun orain hestea, ondoan dituen ehunetatik kontuz askaturik.


123. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8678 Debekatutako materialeek, zerrenda ez-exhaustiboan, ondorengoak barne hartzen dituzte: koipeak, animali tripaki edo ehunak, simaurra, hezurrak, ileak, larruak edo larrupea, erraiak, odola, lumak, errautsak, zepak, hareak, kare gastatua, harri edo marmol zatiak, metal zatiak, beira, lastoa, txirbilak, zopizar ebakinak, trapuak, garauak, lupulua, paper zaharrak, egurrak, plastikoa, mundruna, hondakin asfaltikoak, erregai edo olioak prozesatzearen hondakinak, lubrifikatzaileak eta antzekoak, eta, oro har, edozein dimentsiotan 1,5 cm.ko tamaina baino handiagoa duten solidoak.


124. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0012 Neskei, goruetan egiten ikasten ebenean, oialak oial = zapi; eun (izarak oialez eginda dagoz). egiten be irakasten eutseen.