XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak palt 0269 Lafitte jaunak duela urte gutxi lehen aldiz argitara zuen Oihenarten beraren L?Art Poetique Basque-n, Mauleko poetak berriro gomendatzen dizkigu arau horiek, elisioa eta sineresia zer diren agertuz; halere liburuxka osoan barrena rimaz eta ahapaldiez mintzo zaigu gehienbat.

2. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak palt 0270 Hutsegite hauexek egozten dizkie, hain zuzen, behin eta birritan bere aurreko poetei, Etxepare ere artean dela - gure ustez, oker Oker, alegia, alde batetik, Etxepareren bertso guztiek behar adina silaba, ez gehixeago ez gutxixeago, baitituzte. Ez, ordea, bestetik eta Oihenarten ustez, Etxeparek ez baizituen beti haren lege-arauak bete elisio eta sineresi direlakoetan; zesuran ere elisioa ontzat ematen du eta hiruzpalau bider hala egiten, Oihenarten aginduz kontra.

3. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak palt 0279 d. Hasieran ikusi dugunez, Oihenartek elisioa eta sineresia beti bete behar direla irakasten du; ez du, ordea, beste legerik ezarri, rimaz kanpo, eta horrenbestez beste puntu guztietan aukera ematen dio poetari eta bere buruari.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak palt 0340 bi lehenbizikoetan elisio-sinalefarik egin behar ez izanak berak, dauden daudenean ere bertso horiek hamabost silaba baizik ez bait dituzte, darama irakurlea hirugarrenean bereyrudi batetik eta gur'arima bestetik ebakitzera, ahoskatzera, hamabost silabaz, alegia, bi lehenak eta laugarrena bezalaxe, eta hainbestez ritmo eta doinu bera belarrian somatzera.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0084 Elisioa elisión élision elision Hitz-mugan gertatzen den konbinaziozko fonetikako fenomenoa da elisioa, eta honetan datza: hitz-bukaeran dagoen bokal tonugabea galdu egiten da hurrengo hitza bokalez hasten denean.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0084 Zenbait hizkuntzatan, beti gertatzen da elisioa katea mintzatuan barrena, hitzen artean etenaldirik egiten ez denean.

7. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.b. orpustan 0066 Elisione 'ta sinalefa guziak eginez (Etxeparek hain ezberdinki dematzanean: hiru laurgarrenean, bertzerik baterez, aldiz dieresia ahozko moldeak sineresia hobe zuelarik: 3 ygandiac), errima aski aberatsak zuen aldatuz (Etxeparek asonanza bakarra du -i, nahiz errima iduriekin nahasia: -qui (-ki) hamarretatik zortzietan)...


8. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.b. orpustan 0066 Hizkuntzako aldaketak ohargarriago dira, nahiz hemen ere baliatzen duen Etxepareren laugarrena hitzez hitz (alda ote zezakeen, nahi izan balu? uste dut baietz!), bainan bakar bat lekuz aldatuz, hiru elisione 'ta sinalefa emanez, Etxeparek bezala eta neurri berean, nahiz hunek laugarren bat huts egiten duen (zortzi silaba: Ait(a) et(a) ama ohor(a) içac / Ait'et'am'etzac ohora).