XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa aita san iñazio 0093 11. Asco persona San Inacioren ura edan ezquero, il ziran coleraz edo beste eritasunen batequin; il ziran ordea eriotz, on santu ta zorionecoaz, Sacramentuac artu ta sosegu ta paque gozoan: eta cristauaren azquen ona bat edo batec gauza guchitzat baldin baleuca, gogoratu bear du San Pedro Claver-en esaquera oroigarria.

2. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ejercicio santuac 0211 Ceruticacoa, edo graciaren laguntzarequiñ piztueracia, eta fedeac aguertu dituen motibo edo bideetan oñ artua, eta ez mundu onetaco motiboetan, nola liraquean, bere buruari eracarri dion desonra, lurreco ondasunen galera, arrapatu dan heritasuna, edo leguéac ipintzen duten castigu edo penaren beldurra.

3. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa ip 0309 Arrerostiaren komplitzeko, behar zian Salbazaliak gizona sendotu arimaren utsumentu eta eritarzun handi hortarik.

4. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0407 Haur hainitzek, zonbait odol gachto eginarazten diozkate amari, izen gabeko eritasun hunekin erran nahi dut: Gau guziz ohea bustiz.

5. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0407 Bertzalde errankizun bat bada, eritasun hori bentzutzeko aski dela, zonbait sagu urian egosi-eta, hola moldaturikako aragi salda zanka zanka klikatzea.

6. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0409 Arrunt gogoetatua zen bere eritasuna zonbait sorginek egorria zakotela.

7. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0411 Ephe laburrak barne, izerdi uharrak abiatzen dira bizkarra behera eta zure eritasuna urak eremaiten du.

8. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak larz 0401 Harriak, artoak edo bahatzekariak chahutzen bazituen, eritasun kutsudun batek artalde bat ondatzen bazuen, ihurtzuriak arbol bat jotzen bazuen edo zonbait sorropil kichkailtzen, oro sorginen gain gaten ziren.

9. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak dass-eliss 0489 Handik zenbeit egunen buruan, behi bat eritasunez etchean hilik, sekulako asea egin arazi zion beraz beleari.

10. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak haurren arthatzeaz 0038 Behar bada diphtérie delako edo grupa eritasuna du.

11. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak p. etcheverry 0016 Paris-eko soldado aintzindari batek froga eman du yendek ere, biltzen ahal dutela eritasuna.

12. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak p. etcheverry 0016 Egun batez, komendant hori, promenan zabila adichkide batekin, Paris-eko inguru eritasuna zen toki batean.

13. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak p. etcheverry 0016 Ez edan behinere, esne hotzik, zeren hortan khausitzen ahal baita eritasunaren hazi kotsua.

14. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Zuzena duenak tribunalari oihu egin dezake, pentsione baten hunkitzekoa, ehuneko hamar baino gehiagoko indarrak edo ahalak galdu dituelakotz, bai eta ere duen baino handigoko pentsione baten hunkitzeko eritasuna edo kolpea duela frogatuz.

15. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Diote zombeitek ere tourteau-ak urdeer bereziki barnea idorarazten duela; ez nuke erran nahi hori ez dela egia; zombeit aldiz hala gerthatzen dela diot; bethi ez ditake izan; tourteau-a izan aitzinean batzen lehen ere eritasuna.

16. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0124 ZALDUNA - Lurrikarak dirala, automobilletan gerta oi diran ezbearrak, abioietan iltzen dan jendea, oraingo min-bizi, eritasun, eriotz ta atomiko bomba...

17. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0140 AMA - Damurik ez nago obeto. Nere eritasuna sendatzeko ez bait du iñork erremediorik ezagutzen.

18. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0146 AMA - Ez izan kezkarik nere eritasunagatik. Ez du ondorengo txarrik ta.

19. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0146 MUTIKOA, AMA, MAISUA - Ibillaldi arriskatua egingo dut (Egingo du). Zure eritasuna dala-ta mendiz aruntzko irira, erremedio ta sendagaillu billa.

20. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lab 0125 Petri[killo] - Oñaze ta min ta eritasunak baimenik eskatu gabe etortzen bait dira!

21. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa txill 0135 Bere eritasunak, alabaña, sendabide erraza zuen: mariñela komentzitu: Zure itsaso ori eztago, eta zure ontzia ere ez. Zerorrek sortu dituzu mamu oiek. Ken itzazu, ezaba itzazu, erauz itzazu, eta atseden osoa dukezu.

22. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0024 Donibanez bildu lorak tisanan artu ezkero, ezin obeak omen zenbait eritasun sendatzeko, eta abar.

23. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0024 Oitura oien taldekoa da Donibane bezpera gauez etxe-aurrean eta bidegurutzetan suak pizteko ekandua ere: aipatu suaren gaiñetik iauzi egitekoa, azaleko eritasunik ez ukaiteko; senide guziak batuta suaren inguruan erloiu-orratzen ariora ibiliz otoitzak esateko oitura; su aietan piztutako belar pilloak arloetara eramatekoa, iratxoak aizatzeko eta uztak izurri ta erietatik gordetzeko; Donibane-arbola enparantza erdian landatzeko ekandua, iabeak iñola ere eskatu ezin dezakena naiz ta aren gogoaren kontra lapurtua edo artua izan; Donibaneren ermita batzuetara ioaten diranek izkaroz (erromeruz) ta lili-pitxiz buruak inguratzekoa; aritz-enborreko akaletik, etena dutenak sendatu ditezen igarotzekoa ta abar.

24. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0157 Sendimendu ta oitura ok zapuztu ta autsiko lituken edonork, aidekoak lituke laster gaiñean, arimek biali eritasun ikaragarriak, alegia.

25. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak a.a. cardaberaz 0030 Ain zoli ta zorrotz zelo santuan suturik, pulpituan itz egin, eta pekatariak Jainkoagana mugitzen bazituan, konfesonarioan jarririk bere lan santua bete ta osatzen zuan; pekatari gaixoen animako eritasunac prudentzi, jakinduri ta somakera zerukoaz an osoro sendatzen zituan.

26. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak jaukol 0019 1869'garren urtean il zan, baztanga deritzaion eritasun bildurgarriak jota, Lotazilla'ren 8'an, 34 urte zitualarik, beraz.

27. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 DOHAGNIK MEDEZIA.- Presoner eta déportés eriek mezedia dohagnik dukie: 1, pentsione galho bat egin badie; 2, galthatu badie medezia dohagnik Allemagnen bildu eritarzunarentako; 3, Ez badira fortunadun, izkiriba Prefetari service des soins dédicaux.

28. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1959 00001 Erran dezagun bertze arrazoin zonbait ere izan ditaikera, eritasun edo bertze...

29. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1960 00001 Erran dezagun, Mattinek bazakiela nolako eritasuna zuen eta zer gerthatzen ahal zakon uste gabean. Prest zagola Jainko onaren aitzinean agertzeko, ez da dudarik.

30. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1962 00001 Marie Louise Berhabe, eritasun labur baten ondotik itzali da Baionan. Pena handia familia batean amaren galtzea. Gure doluminik bizienak heriotze horrek ezinago penaturik dauzkaner.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oinarri/2 0146 Ama guztiz larritu zen Aitzol eritasun txarren batek harrapatu ote zuen beldurrez eta estu eta presaka sendagilearengana joan ziren.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak eem hizkliter 0249 - pertsonen kontra eritasunak eta herioa bidaltzen zituzten.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0001 1. KONZEPTUA: PROFILAXIS odontologikoaren haurtzaro eta nerabezaroan fineak hortz, aho eta masailetako eritasunak oharteraztea dute hau da 3 eta 18 urte bitartean dauden haur eta gaztetxoaren murtxikatzeko aparatua zaintzea, bere eritasunak oharteraztea eta azken mailan aparatu horren atal baten bat gaixorik badago lehen bait lehen osabidean jartzea.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0001 d) hortzetako eritasun minimoak, txantxarrak eraginak, lehen bait lehen sendatzea.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0001 Hortzaren eta hoien eritasunak hortzduraren eta masailaren anomaliak eta haien ondorioak maiztasun handikoak dira eta osasun orokorrean garrantzi handia hartzen dute.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0008 Nutrizioaren oinharri zientifikoak interpretatzen dituen eta gizonari (nahiz osasunean, nahiz eritasunean) egokitzen zaion zientzia da.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0046 - nutritzaileak gordetzeko tokia eragotzita dagoenean (gibeleko eritasunetan).

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0046 - nutritzaile iraizpena gehituta dagoenean (giltzurruneko eritasunetan e.a.).

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0054 - Toxikapenaren notifikapena eta elikapenatik datozen eritasunak.

40. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0054 Janari higienearen egitarauak misio bat dute: janariaren bitartez hartu ahal diren eritasunak itxurtzea.

41. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0054 Azkenengo kasuan eritasuna pertsonari bialtzeko gai dira.

42. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0054 - Maneiatzaileen osasun egoera: Maneiatzaileek eritasun batzu bialtzeko gai dira: sukar tifoideoa, disenteria, hesteko parasitoak batez ere.

43. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0054 Horregatik ibilgailu mekanikoa dira eritasunak batetik bestera eramateko eta beste arlo baten gaixoen gordegailu sortzen dira zeren gaixoak bidaltzen ditue bere gernu eta gorotzaren bitartez.

44. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zientzia eta teknika 1986 0271 Belarriko gainerako parteak gutxitan izaten dituzte eritasunak eta normalean ez dira inolako arazo-iturri izaten entzumen kontutan.

45. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zientzia eta teknika 1986 0271 5 eta 10 urteren artean agertzen diren entzumeneko eritasun askoren jatorria petardoak izaten dira eta 10 eta 18 urteren tartekoena petardoak eta su-armak.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zientzia eta teknika 1986 0271 Hala ere, ezaguna da soinu-maila altuak jasan behar dituzten langileen artean eritasun kardiobaskularren, belarri, sudur eta eztarriko arazoen eta desoreken intzidentzia gora doazela.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/5 0011 Organo honek gure gorputzaren mugimendu eta eginbehar guztiak agintzen ditu eta eritasun eta lesio edo minik gabe mantentzeak garrantzi handia du.

48. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura etxde 0027 Kaletik atera-ala, artzain zahar batek ur bedeinkatu ttanttoz bustitzen du artaldea, Jaungoiko onak eritasun eta eguraldi txarretatik zain ditzan.

49. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. urretavizcaya 0019 Aitaren tristura siniestroa, sustria eta helburua nahasten dituen eritasuna.

50. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. amuriza 0024 Eritasun txar bat dauka.

51. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. berasategi 0051 Eta gauza haien aurka jeikitzeko arrazoi berezirik ez egon arren, heuretaz egiten zen desmana beste edozein heritasun sikolojikoren pareko bezala kontsidera zitekeen.

52. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0049 Halere jendeak baino etsai lanjerosagorik bazuten misionestek: lehen lehenik bidean edo hunat heldu-ta biltzen zituzten eritasunak.

53. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. amuriza 0042 Geroko gizonaren eritasun guztien aurka inmunitzen dugu arraina.

54. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. antruejo 0041 Neronek eztakit jaun prestua eritasunak sendatzeko fakultaterik daukadanentz, baiña oraindik eztut buruturiko lanagatik inolako kexarik jaso.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0004 Stress handiko bizitza daramatenei atxikitzen zaienez gero agintarien eritasuna izendatua izan da azken urteotan.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0004 Orohar, esan dezakegu heriotza guztien arteko herena eritasun koronarioak direla medio gertatzen direla eta adineko ia pertsona orotan hatzeman daitezkela zirkulazio koronarioaren hein handi edo txikiagoko murrizpenak.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. jauregi 0006 Baita ere eritasun nerbiotsu eta hain ezezagun ditugun eritasun mentalak sendatzeko osabideak nola zabalduz joan daitezkeen gai honen mamia gureganatuz goazen neurrian.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. arzubiaga 0040 Orain arte egin den medikuntza, senda-medikuntza izan da gehienbatean; hau da, geure esfortzu eta ahalegin guztiak eritasunak diagnostikatzen eta sendatzen egin ditugu, eta ezer gutti egin dugu eritasunaren aurrikuspenari eta osasun-hezierari dagokienez.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. arzubiaga 0040 Definizio honetan bi puntu daude kontsideratu eta argitu beharrekoak: 1- Osasun publikoak ez du eritasuna problema indibidual bezala kontsideratzen, populazio masa handi bat afektatzen duen fenomeno bezala baizik.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. arzubiaga 0043 Bigarren taldearen hilkortasuna ttikitzeko orduan, hilkortasun goiztar honen kausak kontsideratu beharrean aurkitzen gara; hauek dira hilkortasun goiztar horren eritasun eragile ugarienak:
1- Bihotzeko eta zainetako eritasunak.
2- Kantzerra.
3- Istripuak.
4- Infekzioak.
5- Diabetea, etab.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. arzubiaga 0043 Nahiz eta eritasun hauetako batzuren etiologia oraindik osoki argitu gabe egon, haiekin erlazioturik dauden hainbat faktore ezagutzen ditugu jadanik.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. iztueta 0038 Ideologiazko eritasunez egiazki eri ageri zen 1972 inguruko ANAITASUNA hura.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizizaletasunaren alde 0049 Eritasunen aurka ari den zientziak egindako ahaleginen ondorio miragarri horien aurrean, eta gizakien bizitzea nola luzatu den ikusirik, gerorako hobakuntzari buruz, itxaropenez bizi gaitezke.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 3.- Osasuna berreskuratzea eta berrabiltzea, hots, eritasunak osatzea eta pertsonak inguruneari moldatzeko edo adaptatzeko behar diren medioak jartzea.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 Eritasun eta pertsona bakoitzaren berrabiltzea desberdina da.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 Gizarteak eritasunari buruz, nolako eritzia duen, horrela izango da berrabiltzea.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 Adibidez: Tuberkuloso baten berreskuratzea eta berrabiltzea zaila izango da: - eritasunaren tratamendua oso luzea eta garestia da, kalte ekonomiko haundiz.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 - Gizartearen iritzia eritasunari buruz ahula da.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 - Gaixoa, bera ere, akonplexatua izaten da eritasunagatik.

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0006 1b.- Osasunaren oharteraztea edo prebentzioa: Ingurunearen arriskuak, elkar bizitzaren ondorioak eta eritasunaren gauza ezagunak kentzen saiatzean da:
- garbidura edo inguruneko faktoreen kontrola
- ura-iraitzearen kontrola
- intseptu, marraski eta animalien kontrola
- zaramaren kontrola.

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0050 5.- Gaixo tuberkuloso bazilifero bati, tratamendua zuzena jarri ondoren laister ez baziliferoa egingo da eta denbora hontan bidaltzen dituen baziloek ez dute eritasun ekoizteko gairik.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0069 Polizaren kostoa txikia izateko, eritasunaren asegurantza, eritasun batzutara mugatzen zen, ez guztietara.

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0069 Atentzio gabe gelditzen ziren eritasunak heuk ziren: eritasun mentalak, istripu kardiobaskularrak, tuberkulosisa, hots, eritasun luzeegiak eta kronikoak.

74. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0069 Eritasun hauk, aseguru pribatuak hartzen ez zituen moduan, Estatuak xurgatu behar zituen, talde zokoratuentzako dohako zerbitzu antzera.

75. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0045 Behin eta berriz azaltzen diotenez, gainditu egin behar ditu herabekeria horiek, kolonietan gizatar erromantizismoa eritasun larria delako.

76. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0126 Badago biologiazko miseria hutsa eta zozoa; alegia, badaude herri oso baten gosetea, azpi-elikatura eta eritasuna.

77. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0049 Eritasunak ez du emankortasuna gutxitzen, baina haurdunaldia bukaerara irits dadin zailtasun handiak dakartza.

78. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0083 Baina, gogoratu beharra dago elikagaiak eskasak direnean (gerrateak, gosealdiak, hondamendiak, etab.), eritasunaren intzidentzia asko jaisten dela.

79. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0083 Baina jan-neurri murritz honen egitekoa erasoa bitartean soilik gertatzen da, ez eritasunik ikusten ez denean.

80. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0083 KARDIOPATIA ISKEMIKOA Zirkulazio arteriala geratu eta erasana izateagatik bihotzean sortzen den egoera, eritasuna.

81. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0151 DERMATOSIAK Beroaren eraginaz soilik sortzen diren lesioetaz gain, badira, garrantzi gutxiago eduki arren, oporraldiak izorratzeraino irits daitezkeen bestelako eritasunak.

82. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0126 Jaioberriaren screening metabolikoa izenaz ezagutzen den prozedura honen bidez, bizitzako lehen egunetan eritasun metaboliko jakin batzuk diagnostikatzen saiatzen gara.

83. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Inmunizazioaren helburua zera da: gorputzak bere defentsa edo antigorputzen bidez erantzuna artifizialki ematea, baina eritasunaren sintomak jasan gabe.

84. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Era sinpleagoz esanda, eritasuna sorterazi, artifiziala eta beraren kalterik gabe.

85. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Bi inmunizazio-mota bereizten dira: a) NATURALA. Pertsona batek eritasun bat jasan ondoren, sendatzerakoan lortzen duena.

86. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Txertoei dagokienez ia eritasun guztietan txertaketa ondorengo babesa iraunkorra izaten da, inokulaturiko substantziaren (txertoaren) arabera, eta inokulazio horiek aldika-aldika errepikatuz joan baldin badira (hauexek dira oroitzapeneko dosi deituak).

87. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Txertoak, inmunoglobulinak baino babes iraunkorragoa ematen du, baina beti ere eritasuna jasateak ematen duena baino eskasagoa eta motzagoa.

88. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0130 Txertoak modu egokian jartzen badira eritasunak erabat desagertzera irits daitezke.

89. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0491 herauts iz. (*XVII ea.). Ipar. (G. er.). Aketza. herbal izond. (1627). Batez ere ipar. Elbarria, eritasun edo ezbeharren baten ondorioz ezin mugi daitekeena 2 Hed. Ahula.

90. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0491 herbaltze, herbaldu ad.-aren aditz-izena. ik. herdoil iz. (1571). ik. 1. Burdin hidroxido gorrixka, aireko hezetasunaren eraginez burdinaren azalean eratzen dena Kim. (G. er.). Oxidoa 2. Landareetan onddo bizkarroiek sortzen dituzten, eta haien zurtoin eta hostoetan gertatzen diren orbain herdoil-antzekoez ezaugarritzen diren eritasunen izena 3. Irud. Gauzetan itsasten den zikina 4. (1808) Herdoil-orbaina.

91. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zer egin dezaket/1989 0055 Adibidez, sendagile laguntza, sendagai gastuak, heritasun edo istripu ekipaiaren galera kasuetan.

92. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0053 Jakia, jazkia; lanabesak, aisiarakoa edota eritasunetatik salbatzen gaituena....

93. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0376 Larba hauek organo bitalak aukeratzen dituztenean ostalariari eritasuna edo heriotza ekar diezaiokete.

94. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0039 Urak, pixabideak, giltzurrinetako harriak, hezueria, diabetesa... bezalako eritasunak tratatzeko erabiltzen dira.

95. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak emboroi 0127 Nutrizioak, pertsonarengan, lehen urteetatik hasita, zenbait eritasun jasateko sentiberatasunaren sorreran jokatzen duen funtsezko paperak gero eta gorputz teoriko handiagoa damaio populazio-taldeetan endakapen-patologia zehatz batzuren aurrean zenbait, garapen edo berezitasun argitzen dituen teoriari.

96. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0078 Enantema Zenbait eritasunetan (eskarlatinan adib.), bereziki aho eta faringeko mukosetan agertzen diren orban gorri gutxi-asko hedatsuak, larruazaleko exantemari dagozkionak.

97. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0101 Izan daitezke infekzio batengatik (toxoplasmosia, adib.), amaren endokrinopatiengatik (diabetea, e. b.), arrazoi inmunologikoengatik (eritasun hemolitikoa, kasu) edota hazkunde-trastornoengatik.

98. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0101 Fibrinogenoaren kopurua gehitu egiten da zenbait eritasun infekziosotan, stressarekin eta kolagenosietan.

99. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0149 Akaridoa, gorputz gutxi-asko obalatua duena, bere eboluzio osoan hematofagoa, animalien parasitoa batez ere, baina gizakiari ere zenbait eritasun transmititzeko gai dena.

100. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0221 Hausnarkarien eta txerrien eritasun sukardun akutua, gizakira, kasu oso bakanetan baldin bada ere, transmiti daitekeena: masailetako mintz mukosoetan eta behatzetako larruazalean besikula edo pusla batzuk agertzen dira.

101. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0221 Eritasun infekziosoa, jatorriz mikrobianoa agian.

102. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0094 Eritasun meteorotropikoak Beren sorrera eta garapena fenomeno meteorologikoei estuki lotuta daukaten zenbait gaixotasun.

103. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0391 Era askotara gera eri, ta Irigarai'k, eritasun auek, naiz gure erriarena naiz pertsona batesa izan, denak jarri nai ditu sendabidean.

104. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j.j. bergaretxe 0059 Arriskua igaro ta gero, Pamili Santuak aurrera bidea artu zuanean, Ama Birjiñak, eskerrak emanez, onela itz egin omen zion belarrari: Gaurtik aurrera, zu izango zera gizonen lorerik maiteena, bada eritasun guztiak sendatzeko indarra ematen dizut.

105. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa otoizlari 1971 0027 Ez dut ezetzik erran, ateraldi horrek eritasuna kenduko dautalakoan.

106. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa b. mendisco 0063 Eritasun debru harek bi mutiko betan jo zituen.

107. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak iratz 0012 Eritasun handia, heriotzerat deramaken eritasuna: indar onen eta indar tzarren arteko gudu-aldia gizonaren bihotzean.

108. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak ardoy gog 0039 Haren ondar eritasuna hasi zen bi ilabete hil aintzin hartu zuen desgutu bitxi batekin...

109. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1989 0013 Emaztearen eta jaiotako haurraren eritasun larririk suertatzen bada, bost egunetara gehituko da.

110. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1989 0013 d) Ezkontidearen edo ezkontide baten nahiz bestearen guraso, seme-alaba, iloba, aiton-amona edo anai-arreben eritasun larriagatik: 100 kilometro baino urrutiragoko joan-etorriaren kasuan bostetara zabal daitezkeen bi egun.

111. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gao 1989 0013 g) Eritasun arrunten kasuan, eta urteko lehen bajan bakarrik, bajaren lehen lau egun erdietan edo lehen bi egunetan % 75a ordainduko zaie.

112. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak x. amuriza 0001 Hala esan dute beste sindromeari buruz: Eritasun hori dutenek eritasun lagun dutela bizi izaten ohitu beharko dute.

113. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dv zabalik 1989 0002 Cornell Unibertsitateko ikerketaria den David Pimentelek dioenez, 1940-79 bitartean 10 bider gehitu da antiparasitarioen erabilera eta halere intsektuen eraginezko galerak 7tik 13ra igo dira eta eritasun kriptogamikozkoak, berriz, 10etik 12ra.

114. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak m. idirin 0001 Baina Mozart eri da, eta hiltzera eramaten duen eritasunakin.

115. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Bi haur hil dira eritasun hori bildurik, battok lau ilabete bertzeak urte bat eta erdi.

116. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. haritschelhar 0001 Duela hiru mende gauza berbera gertatu zitzaion Moliere-ri, tauletan bota zuela bere azken hatsa ez baitzen izan orduan alegiazko eritasuna bainan egiazkoa.

117. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1978 0001 Antzerki berriek publikoaren pasibotasunaz ez dute deus gehiagorik entzun nahi; nahiz eta pasibotasun hori gure gizartearen eritasun bat bezala azaldu (telebistaren; irratiaren eta beste mass-medien bidez), antzerkiak inaktibitatetasun hori hautsi nahian ari dira.

118. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aburu 1982 0001 Azken urteetan eritasunak eta fedeak hel-buru batera hezi badute ere, ez dituzte su eta oldar hori ttipitu, bainan bai gorputz hartzerat deitu.

119. 1969-1990 zuberera antzerkia etxahun iruri 0009 Hantik ezkapi eta zen
Napoliarat jokhatû
Bena eritarzûn latz batek
Zeitzon lagûnak oro zenthû.

120. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak hezkaraudia 1999 00105 -Batzuei gehiago eta besteei gutxiago, mila haurretatik bati eragiten dio nahaste honek, garunaren garapenarekin zerikusia duten eritasunak izanik horren iturburua.

121. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0190 Eritasunen aurka joateko, aldez aurretik gure gorputza garbi edukitzen saiatu.


122. 1991> euskara batua literatur prosa j.k. igerabide 00092 Ihes egitea lortu, eta atzerrian jarri ziren bizitzen; hantxe hil zen gizona, presondegi garaian harrapaturiko giltzurruneko eritasun batez.

123. 1991> euskara batua literatur prosa i. tapia 0170 Eritasuna zela eta irten ezinik, behartuta egon zen taldea, gure Operarekin akordio batera heldu ondoren, astean behin beren emanaldia eskaintzera.


124. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: piarres larzabalen idazlanak vii: oroitzapenak, 5-8 00006 Izkribu horiek idatzi zituen Piarresek, 1979-1982. urteak artean, eritasunak ordukotzat joa zuelarik eta bere kargu guziak bazterrera utziak zituelarik. Bizpalau kaieretan, titulu ezberdinekin, Zokoako eliza, Irri eta nigar, Bazkalondoko ixtorio, Nere aitormenak eta holako, emanak zituen, gogora jin arau.

125. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euestat 1997-98 00131 Behin-betikotzat ulertzen da gaixoa atenditu zuen zerbitzu klinikoaren edo fakultatiboaren iritziz ospitaleratzea ekarri zuen eritasun nagusiaren diagnostikoa, nahiz eta bere egonaldian zehar agertu izan konplikazio garrantzitsuak edota bestelako eritasunak ere.

126. 1991> euskara batua saiakera-liburuak genetika eta osasuna 00006 Diagnostiko honek informazio zehatza eman dezake ere familiako beste balizko haur bat eritasun beraz afektatua egoteko arriskuaz.

127. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.a. lema 0050 Eritasunek ere erasotu zuten Gipuzkoako biztanleria 1823an.


128. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0155 Sistema hematopoietikoko eritasunak era askotakoak izan daitezke, beren sortzaile diren zelulen ezaugarrien, eritasuna segun eta zein zelulak sortzen duenaren eta hauen zinetika nahiz gorputzean duten banaketaren arabera.


129. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0155 Ezagutzen diren sailkapen ugariek, eragozpen gehiago dakarte eritasun hauek ulertzeko: espezializaturik ez daudenentzat batez ere.


130. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0155 Eritasun hematologiko gehienen biologia eta portaera klinikoa, eritasunaren zelula sortzailearen jatorria eta funtzio normala kontutan hartuz uler daitezke.


131. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0155 Badira eritasun hematopoiesi fetala gogorarazten diguten hematopoietikoak; metaplasia mieloidea adibidez.


132. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0157 3) Eritasun onkohematologikoak gorputzaren defentsa-sistemaren eritasun primarioak dira.


133. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0157 Eritasun hematologiko gaiztoen ezaugarrietako bat horixe izango da: defentsa-sistemaren porrota.


134. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0157 Inmunorregularizazioaren akatsen ardura izango da eritasun autoinmuneak agertzea.


135. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0157 Sistema mononuklear-fagozitikoaren eritasun gaiztoetan fagozitosiaren aldaketak ikus daitezke.


136. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0157 Eritasun onkohematologikoak era askotara ager daitezke.


137. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0159 Beste eritasun gaiztoen antzera, erasandako ehunen zelula gaizotaren presentzia aurkitzean eta bere identifikazioan datza erabateko diagnostikoa.


138. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0159 Zelula gaiztoen jatorria zelula normaletan dagoenez, batzuetan morfologia zelularrean zaila gerta daiteke eritasuna onbera edo gaiztoa den jakitea, ehunaren arkitekturan edo zelularen jarreran zeinu patognomonikoak ikusten ez baditugu.


139. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0161 Eritasunaren diagnostikora helduz gero, tratamendurik egokiena erabakitzeko eta pronostikoa ezagutzeko ezinbestekoa zaigu eritasunaren hedapena zenbaterainoko den jakitea.


140. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0161 Eritasun onkohematologikoen biopatologia bereziak, tumore solidoek ez bezala, egiten den pronostikoa erabakitzea zaildu egiten du.


141. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0161 Bestalde, hasieran pronostiko onekoak diruditen eritasunek, eritasun hedatsua eta karga tumoral handiko zenbait leuzemia kroniko eta linfoma folikularrek adibidez, ez diote kimioterapiari erantzuten eta, alderantziz, I. I. estadioan dagoen gradu altuko linfometan tratamendu agresiboa balio handikoa gerta daiteke eta paziente-protzentaia handia senda daiteke.


142. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. egurbide 0161 Eritasun hematologikoetan estadiatzearen zeregin inportanteenak ondokoak lirateke: konplikazioen presentzia zehaztea (aldaketa metabolikoak, sindrome konpresiboak, etab.), erabaki terapeutikoan lagungarri izatea, diagnostikoan laguntzea eta azkenik eritasunaren hasierako egoera zehaztea, ondoren tratamenduarekiko erantzuna koantifikatzeko.


143. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0168 Azkenik, Ricardo Barojaren erretratuari emaniko seriekuntza ere, 1953an, dokumentu bizi eta gizaberatsua dugu, aurpegi batetan eritasunak daragien bilakaeraren ispilu.


144. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0067 Asaldura zahar bat izan badaiteke ere gaur egun medikuek arreta handiagoa jartzen diote, eritasun hori ugaldu egin delako, batez ere emakume gazteen artean.

145. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0067 Anorexia nerbiosoaren sindromea, argaltzeko nahikunde bizi batekin hasten dena, presio sozialekin eta aldaketa psikologikoekin loturik, azkenean egiazko eritasun endokrinologiko eta nutrizioko bihurtzen da.

146. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0067 Eritasun endokrinologikoaren sorburua hipotalamoan datza, neurotransmisoreen aldaketan, eta biologikoki gorputzak barau eta emaziazio egoera kroniko batera egiten duen egokitzapena da.

147. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0067 Rh eritasunaren grabetasuna hein batean, aurreko erditzeen kopuruaren pean dago, antigorputzen kontzentrazioak ernarialdi bakoitzean gehitzeko joera bait du.


148. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0110 Cotugnoren eritasuna. Med. Ziatika nerbioko zuntzen hantura, ipur mamietan, izter atzean eta oinean ere min handia ematen duena.


149. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak j. irigaray 0069 Bainan... (apezpikuak ukan zuen eritasunezko ikara bat),jakinez hoin luzaz oindikatu dituztela eginbide sainduenak, zenbat mende, don Mikel, ez dira beharko?


150. 1991> sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1995 0003 2.1.4. Irakaskuntza-iharduna eragotz dezakeen eritasunik edo gorputzezko nahiz adimeneko murriztasunik ez izatea.

151. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1991 0008 Azken zazpi urteotan ez dugu izan eritasun epizootiko edo entzootikoen berririk izan azpimarratu zuen zuzendariak.


152. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 Beha baserriei eta bazterrei, jendez beti eta beti husten ari, eta gainera neurririk gabeko ustiaketaz lurrak eta urak kutsatuak; behi eroaren eritasuna, eta abar.

153. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. arozena 00004 Eritasun edo istripu baten ondorioz, aulki gurpildun bati lotua egon beharra ez da batere egoera xamurra inorentzat. Arazo honi, eguneroko bizimodu normala egiteko topatzen dituzten zailtasunak gehitu behar zaizkio: eskailerak, ate estuak, telefono kabina altuak, lur azpiko aparkalekuak, espaloiak, koxkak... Oinez ibiltzeko aukera dugunok ohartu ere ez gara egiten detaile ttiki hauetaz, baina aulkian mugitu behar dutenentzat gaindiezinezko oztopo bihurtzen dira.

154. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. arozena 00005 Pakinko, eritasun hereditario bat dela medio dago aulki gurpildunari lotua.

155. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dirassar 00008 Alta, asko tokitan, gosearekin, gerlarekin eta eritasun tzar batzuekin, ainitz johan dira gazterik ere bainan oro har, lau miliar ginelarik duela doi-doia mende laurden bat, orai seietarat helduak gira edo heltzeko heinean...

156. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1999 00004 - Louis Trottot medikuak, Annie Enia zanako nagusiak, utzi gaitu 72 urtetan, eritasun luze baten ondotik.

157. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1996 0006 Elkarte horrek herriaren babesarekin sei urtean gaitz GAITZ.- Eritasuna, gaisotasuna. Enfermedad. hori etxe barruetatik ateratzea lortu du.

158. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1996 0002 67 urtetan joan da, eritasun latz batek garraiturik.