XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0072 Gero, lehen zeuden lekuetan eseriko dira berriro, betel hostoak mastekatuko dituzte eta gizonak sandalo ukendua eta beste esentziak emango dizkio emakumearen gorputzari.

2. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. iturpe 0043 Lanari bere esentzi ez gizakorra egotzi zion Marxek (ez librea eta asoziala), horretaz lana ez onartzea edo sabotajea ekoizpen kapitalistaren aurkako eraso bat da, bainan kontuz! ez azken helburua.

3. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0096 Hemengo politiko askoren ahotan, Platonen zeruetan hipostasiaturiko esentzia dirdaitsua ematen du gure demokraziak bere printzipio sakratu guztiekin.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0059 Boterearen esentzia beltzaz mintzatuko litzatekeenarentzat bakarrik dira berdinak.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. pagola 0059 Filosofo berriek horrelako esentzia batekin jokatzen dutela uste dut.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Metafisika aristotelikoan bi puntu eroriko dira batera: errealitatea esentzia aldaezinez eta genero eta espezietan hierarkizatuz osatzen dela dioen teoria ontologikoa (ontologia), eta esentziok ezagutzera iristeko moduaz irakatsi duen teoria gnoseologikoa (gnoseologia).

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0284 Hein berean, errealitatea bera ez da esentzien erreinurik, esperientziak atzematen eta lege zientifikoek espresatzen dituzten fenomeno hutsena baino.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. pagola 0135 Ez dago erlijioaren esentzia metafisikorik, non-nahi eta betirako balioko lukeen erlijio-mueta bat.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0110 Historia ez da esentzia baten lerro bakarreko hazkundea: klasearteko burrukan oinarritutako prozesu bat da.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak d. amundarain 0238 Alderdi hauek, besteak beste, arkitekturgintza haundia damaigute hor, ñabarduraz betea, bertan izpiritu intelektualak, hots, antidogmatikoak gauzaki bat sortzen duelarik, bertan juntak bezalako erakundeen egiazko esentzia betikotzeko eta beren esanahian agertzeko.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0149 Bihotza ez da erlijioaren itxura bat, hura hartan ere gorde baledi bezala; bihotza erlijioaren esentziá da (Starckek 168. orrialdean aipaturiko hitzak).

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0169 Baina gizartearen aurreramenduaren historiák ba du puntu batetan esentziazko diferentzia bat Naturaren aurreramenduarenarekiko.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. pagola 0082 Girardik hiru eratan egia bat sistima baten esentziazko zati izan ditekeala uste du: a) esangura hertsian: beste guziak kondizionatu ta sortzen dituzten egiak; b) esangura zabalean: munduaren ikuskerari signifikantza orokor bat ematen diotenak, nahiz fundamentalak, nahiz eratorriak, fundamentalekin loturik daudenak alegia izan; c) esangura zabalagoan oraindio: sistemakin beharrezko hartu-emanean daudenak (4) Ibid. 154 or..

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak e.l. adan 0047 Izandako kasu konkretuak, hala nola 1940-1944ean Bretainian izandako naziekiko kolaborazioa, erregionalismo guztien esentzia bilakatzen da frantses ideologia politikoaren imajinarioan.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a.m. toledo 0277 Esentzien esparruan eta ez existentziarenean higitzen den eleberrigintza hau urrun gelditzen zaio baserritarrari, arrantzaleari, herri xeheari; eta orohar talde soziologiko hau ez da irakurle bihurtzen: hor ez dago ez beraien historiarik, ez beraiek gogoko duten historiarik; eta histori-itxura horien taxutze-modua ere ez zaio beraien historiak dastatzeko moduari egokitzen.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0009 Bizia izaki dibinoaren adierazpena da, eta horregatik, gizakiak ezin du biziaren esentzia ezagutu; ezta, are gutxiago, bera erregulatzen ikasi ere.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0009 Biziaren esentziaren arazoa zeharo desberdin aztertu da materialismoaren aldetik, zeinaren ustez, bizia, munduaren gainerakoa bezala, izaera materialekoa bait da, eta ez du bere azalpenerako ezein printzipio izpiritual supramaterialen onarpenik behar.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0009 Biologiak zera erakusten digu: materialismoak biziaren esentzia modu osoan nola agerterazten digun eta natura menderatzea, kotzienteki desiraturiko zentzuan aldaraztea eta komunismoa eraikitzen ari diren gizakien onurarako transformatzea nola baimentzen digun.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0081 Bere konposaketa kimikoan substantzia tanikoak agertzen dira, sustraian batez ere, substantzia mingotsak eta esentziak, usai txarrekoak askotan.

20. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak a. arkotxa 0038 Margolari emankor bat, seguraski ere heldu diren urteetan oraindik gehiago sakonduko dena eta biluziko dena surrealismoaren influentzi urrunak arras ahantziz eta gehiago esentziari hurbilduz, gero eta gehiago sartuz, bere barneko munduaren bidexka eta xendra estrainuenetan.

21. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak k. aulestia 0001 Gainera, eta politiko mailan, frankismoaren esentzia ez da hain erraza puskatzen.

22. 1991> euskara batua bertsoak l. beloki 0043
Burua bero, aurpegi zurbil
eldarnioaren lorratz
jazotakoa ez da ahazten
oldozten den bezain erraz.
Noizbait ernetu ziren suharrak
lanbro artean badoaz,
nola goiza, hala arrats
sentimenak nahas-nahas,
esentziaren beharraz.
Itsumustuan maitemintzea
bihurtzen da guztiz garratz
amodioak piztu behar du
astiro urratsez-urrats.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak j.a. mujika 0201 Gaseosari gozagarri, esentzia eta beste zerbait ere eransten zaio.

24. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0037 Eneko izeneko azti bat, belarren eta landareen esentziak eta sustantziak mila likidotan nahasten ibiltzen zena, betikotasunerako edabea halaxe eskuratuko zuelakoan.

25. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00062 Hormak, negarrari eutsi ezinik, malkotan itotzen hasiak ziren eta giroak, arrosaren esentziaz mozkortua, amenazu egiten zuen.

26. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Hona haren hitzak: Ekialdea exotikotasun, emetasun eta misterioaren sinbolo bilakatu zen, sakontasunaren eta seminaltasunaren sinbolo dozenaka eta dozenaka sortzaileren obretan, haien artean Goethe, Victor Hugo, Lamartine, Nerval, Disraeli, Delacroix, Flaubert, Friedrich Schlegel. Ekialdea eta ekialdekotasuna are gehiago orientalizatuz, amildegi sakon bat ireki zen Mendebaldeko eta Ekialdeko ustezko kultur nortasunen artean, eta aldi berean sendotu egin zen kultur nortasun propioaren kontzientzia, haren esentzia erauziz halako neurrian, non Ekialdea, eta harekin batera haren despotismo, sentsualitate eta emankortasun miresgarria, Beste nagusi bihurtu baitzituen.

27. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 00045 Horra zergatik aitortu behar dugun, baitezpada, substantziaren existentzia, haren esentzia bezala, betiereko egia dela. Eta, horrela, beste bide batetik datorkigu izaera bereko substantzia bakar bat baizik ez daitekeela izan. Eta iduritzen zait merezi zuela horrek hemen erakustea.

28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 00167 Eta, bestalde, (aitzin. Korol. ampamp; 16. Prop. 2. Korol. arab.) argi ikusten dugu zerk bereizten dituen, adibidez, Petriren ideia, Petriren beraren Izpirituaren esentzia osatzen duena eta beste gizon batek, demagun Paulok, daukan Petriren ideia.

29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 00167 Lehenak, ezen, zehazten du zuzenki Petriren Gorputzaren esentzia, baina ez du existentziarik barne hartzen, Petri existitzen den ber baizik. Bigarrenak, aldiz, Pauloren Gorputzaren egoera azaltzen du Petriren izaera baino hobeki; eta, horrela, Pauloren Gorputzaren egoerak berdin irauten dueno, Pauloren Izpirituak, Petri existitzen ez bada ere, aitzinean hor balu bezala kontenplatuko du.

30. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 00061 Beraz; Euskal Herria eternoa, etab., bai, bada (historiaurreko eta historigaindiko edo pekoa, nahiago dena), esentzia bat, izpiritu edo arima bat; baina errealitate historikorik ez du bere propioa, historigintza prozesuko (Euskal Herria gainditzen duten) momentu ezberdinetan bera naturaren manifestazio bat izatekoa ez bada, edo bestek dagien historigintzan (Gaztelak, Elizak) parte hartzekoa.

31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. sudupe 00016 Betidaniko esentzia jator horri eutsi behar lioke gainera, utzi alde batera arrozkeriak, zibilizazio atzerritarren ohiturak eta betidaniko euskal esentzia zindoak atxiki bere horretan.

32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. saizarbitoria 00054 izan ere, horretan, eta beste gauza askotan, euskoiberistek dioten bezala, kulturalki espainolak ez ezik, Espainiaren esentzia baikara, itxura denez.

33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00052 esentzia ez legoke agintearen antolamenduan, ez eta gobernu eta botere-grinan (menperaketan), askatasunaren ezarpenean baizik.

34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. antxustegi 00052 Beste hitzetan esanda, boterea gobernu guztien esentziari dagokio, ez ordea indarkeria.

35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00156 horrekin kontrajartzen, horren berbaitango esentzia nahimena izateari, zeinek ez baitauka inolako arrazoirik, zeren arrazoiaren printzipioa bere taxu guztietan ezagutzaren forma soila baita, bere baliozkotasuna, beraz, errepresentaziora, agerpenera, nahimenaren ikuskortasunera soilik hedatzen baita, ez ikuskor bihurtzen den nahimenera berera.

36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00156 Horregatik egintza partikularraren oinarriztapena motiboaren bitartez eta horren beharrezko ondorioa gutxi kontrajartzen bazaio ekintzari oro har eta esentziaren arabera bakarrik bere baitan arrazoigabea den nahimen baten agerpena delakoari, era berean gutxi kontrajartzen zaio soinaren funtzioen azalpen fisiologikoa soin horren existentzia osoa eta bere funtzioen sail osoa nahimen haren, zeina soin beraren kanpoko ekintzetan motiboen arabera agertzen baita, objektibazioa bakarrik delako egia filosofikoari.

37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00247 zeren honek ere harremanen ezagutza, zeina arrazoiaren printzipioaren araberakoa baita, bertan behera uzten duenean, gauzetan bere ideiak ikusi eta bilatzeko, horiek begiesgarriki adierazten duten benetako esentzia atzemateko, zeinekiko ikuspegitik gauza bakarrak bere espezie guztia ordezten baitu eta horregatik, Goethek dioenez, kasu batek milaren balioa baitu genialak ere galdu egiten du begietatik gauzen loturaren ezagutza:

38. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. intxausti 0326 Naziotasun guztien esentziak Historian bilatu eta egonkorki zaindu nahi izan dituen historiografiaren bidezidorretan galdu gabe (52), Bestelako testuinguru batean eta geroko prozesu eta lorpen oso desberdinekin, baina garai beretsuko esperientzia bat jasoz, historilari zenbaitek bisigotismoan ikusi zituen Espainiaren lehen erro bereizgarri iraunkorrak (nazionalak esaten zuten): Histori filosofiaren saiakeretan, ik. ORTEGA Y GASSET, J. (1922): España invertebrada. Madrid. Historilarietan: MENENDEZ PIDAL, R. (l947): Los españoles en la Historia, in: Historia de España. Madrid: Espasa-Calpe. SANCHEZ ALBORNOZ, C. (1956): España, un enigma histórico. Buenos Aires: Editorial Sudamericana. Honen kontrako bere ikuspide propiotik, A. Castro-k hainbat ideia zabaldu zuen: CASTRO, A. (1954): La realidad histórica de España. México: Ed. Porrua. Ik., gainera, En qué consiste la unidad y la identidad históricas de un pueblo eta El nosotros de las historiables colectividades humanas. in: CASTRO, A. (1973): Sobre el nombre y el quién de los españoles. Madrid: Tamus. 168-178 eta 188-208. Honetaz A. Castro-ren pentsamendua laburtuz: ARAYA, G. (1983): El pensamiento de Américo Castro. Madrid: Alianza Editorial. 90-98. Unibertsitate espianoleko eskuliburu ezagun batean: G. DE VALDEAVELLANO, L. (1963): Hacia un primer Estado nacional: La España visigoda, in: G. de VALDEAVELLANO, L.(l963): Historia de España. Madrid: Revista de Occidente. I, 271-365. Euskal Herria unitate historiko ulergarri bezala hartzen badugu, gerokoaren argibide bila V-X. mendeetara ere hurbildu beharra dago, eta horretarako eztenkada bezala ere ikusiko nuke, ba, liburu honen argitalpena.