XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa j. etcheverria 0213 Eta, egia esan, sinismengabeak, ateoak ere badu bere erlijioa, Jainko gabekoa baiña erlijioa, bere bizitza ta jokaera (etika) guzia zuzentzen eta erabakitzen dituzten ideiak eta azken-mugak baditu-ta.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak e. muxika 0067 Etika

3. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.a. bastarretxea 00001 Gizon neurotiko onen irakatsi kaltegarriak, zoritxarrez ez dira emen geratzen.Jaungoikorik eztagolez eta bizitza absurdo bat dan ezkero, maitasuna, karidadea, apaltasuna, lana eta beste olako birtuteak alperrekoak dira; etikari ta beste legeari jaramonik egin bage, gorputzak eskatzen dauzkuna egitea da mundu onetako gure zer-egin guztia.

4. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak k. gallastegi 0054 Abade langille ta maitaille batek umeen biotzetan erlijio, etika ta gizarte-arazoak ere ederto irantsiten ditu.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0016 Besterik gabe, bat egiten dira kolpe batean morala eta artea, etika eta estetika.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0049 Horrela, gizaki paleolitikoaren funtsezko bizimoldeak, ehizeak halegia, ekonomia determinatzen du: eta, honekin batera, giza egitura, teknika, Artegintza, Erlijioa, Magia eta Etika.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0203 Hala ere, bere historian zehar, bere garapen historikoan, zenbait behar metodologikorengatik, disziplina filosofiko desberdinetan adarkatu izan da, e.b., logikan, etikan, estetikan....

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0212 Bizaraingo San Markos eta Txoritokieta bitartean den Bordazarretik gazte mundura irtetzean bost urteko espetxea aurkitu zuen; beste mundurik ez, etxeko sukaldea, herriko maisua eta erretora, bere kondutaren etika eta moral markatzaile.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. torrealdai 0103 Erlijioera honetan, etika, morala, oso bigarren mailan gelditzen da.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. arregi 0080 Irakaslegoak etika berri baten jabe egin behar du, ikasleen lana ahal den zuzenenik balora dezan.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jaunaren deia 1973 0193 Katolikoen etikaren eta protestanteen etikaren sustrai doktrinalak eta batzuetan soziologikoak ere aztertzetik asten da, ondoren beren bereizketaen oinarri espiritualak eta teologikoak ausnartzeko.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lmuj 0911 Alde morbosoak ere (hau da, etika baten ikuspegitik diskutagarri direnak) astinduak izanen dira, emagalduak, ijitoak, talde marginatuak onartuz.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. apalategi 0081 Besteak beste, horrek dakarkien ondoriotariko bat zientzigintzaren etikari hertsiki dagokiona da.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. apalategi 0081 Etika horrekin ohartuta etnografiazko egunkarian behatutako guztia jasotzearen aldeko agertzen naiz.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. apalategi 0081 Trukean, ikerlan hau eta bere antzera egindako edozein irakurtzen duenak ere etikak hutsik egiten ez diola irakurtzera behartua dagoela gogoratzen diot.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak ega 1984 0046 Ez dago borroka armatuaz interesatuko den drogaren mendekorik, ez da gauza horretarako; trafikanteak, aldiz, konfidente ezin hobeak izan daitezke inolako ohore eta etikarik gabeko guziak izaten diren bezalatsu.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0149 Feuerbachen benetako ideialismoa haren erlijio-filosofian eta haren etikan nabari da ongienik.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. agirrebaltzategi 0135 Sakramentuzko fede mota, esaterako, ritu legez beteta dago: garbitzapenak, prestamena, liturgi arauekiko menpetasuna eta etika aldetik egoki jokatu beharra.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0099 Baiespenen aldetik ez da behin ere hartzen; eta hartzen delarik, psikologiaren edo etikaren mailan hutsune bat salatzeko izaten da.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0116 Aurretiko ezagutzak, adibidez, Etikaren problema sortzen dio: non dago gizonaren askatasuna, geroa erabakirik eta aldez aurretik ezagutu daitekeenik badago, norbaitek oraintxe iragarri liezadakeen eran?.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0008 Amak etika izanki eta haurrak hiltzen zitzaizkion.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak larrun 1990 0051 Guzti horietan, Etikak eta Zuzenbideak bakoitzaren erabakimenaren askatasuna errespetatzea agintzen digute, oker ala zuzen erabakitzen bada ere.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0168 Ez dago etika bat Estatuarentzat (polis) eta beste bat pertsonentzat: pertsonen obligazio moralak Estatuan definitzen dira.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0168 Zuzenbidea aparte (kodea), zein etika geratzen da? Non?.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0174 Ez bait dago ondoriatzerik etikak biolentziaren arazoan deus ez daukala zer esanik, ez delako trebe izan aurrenik haren legitimitatearen auzi oinarrizkoa garbiro eta erabakiorki mozteko.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0225 Horrela, adimen transzendentala sortzen da eta berarekin batera zientzia, artea eta etika.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0015 Ez nuen alferrik, adibidez, nere irakaskintza lehen urteetan, Etika ikasturte edo ikastaro ia osoa Paul Sartreren LES MOUCHES, EULIAK aztertuz eman.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0015 Ez dezagun ahaztu etika, gizakiari GIZAKI denez dariola.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0015 Etikaren arazoa, gizakia gizaki denez da.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0015 Osoago adierazten digu etika, osoago gizakia, ze hobeto, sakonago eta errezago ulertzen dugu Aristotelesek zioena: Zelan bakoitza, halan bere helburua.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. garate 0015 Etikaren bideak jorratuak eta ezagutuak ditut.

32. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa f. krutwig 0102 IRENE - Hemen ere azken mendeetako ilhunpekeriak iraganaz geroz ampecirc;thika zabaltzenago da, bai eta Erroten Burgia hiri katholiko huntan ere.

33. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak amatiño 0001 Protestantismoak gizabanakoaren etika aldarrikatu zuen eta, ondorioz, sexuaz gaineko gizabanako bakoitzaren balorazioa erakarri zuen.

34. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Etikarik baloratzen ez dugulako gara hipokritak euskaldunak

35. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Eta hipokrita den herri batek ez daki, ezin lezake jakin, zer den etika.

36. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Etikarik ezagutzen ez duen herri da hau.

37. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Eta etikarik ez duen herria, herri faltsoa da.

38. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Etika zaindu duten euskaldunen artean, idazle bat, kazetari bat eta ziklista bat besterik ez dut ezagutzen Euskal Herri osoan.

39. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Izanez ere, etikarik ezak ekarri bait du gure pentsamenduaren eta praktikaren arteko abismo beltz hau.

40. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... pper 0001 Onar dezagun behingoz etikaren zipitzik gabeko herri hipokrita, faltsoa, harroa eta kontserbadorea garela, eta orduan eraikiko dugu, agian, herri libre eta umo bat.

41. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0002 atsedenaldia / hizkuntza / matematika / euskara / erlijioa / etika / inguruaren ezaguera / soinketa / eskulanak / asteburua / plastika / jolasak / jatorra / gogorra / atsegina / berandu / garbitu / ahaztu / mugitu / gelditu / orduak: / laurdenak / eta erdiak


42. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0009 Zientzia modu ugari arduratzen dira giza jokabideaz,... ,sikologia, etika, soziologia, politika edo gizarte jakintza zein ekonomia.


43. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/dbho 00315 Etikaren azken azalpenaren bila ibiltzeko inongo beharrik ez duen ikuspegi praktikoa. Nahikoa da zentzu pixka bat izatea.

44. 1991> euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 00842 Ikasgai humanistak etika, historia, erretorika eta poesia ziren.

45. 1991> euskara batua literatur prosa pper 0239 Jakina, nola ba hautsi, irudi publikoak eta zorioneko etikak edo ohoreak edo dena delakoak eskatzen dituen arauak!


46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. leizaola 00080 News, bad news atsotitz anglosaxoniarra, hau da, berriak berri dira txarrak baldin badira, dagokigun gairako ere baliagarria da; tolerantzia ez, intolerantzia soilik baizik, berri bilakatu daitekeen neurrian. Adibide bat jartzearren, Espainiako telebistetan Euskal Herriari buruz aipatzen diren hamar berritatik bederatzik biolentziarekin zerikusia dute. Informazioa ematearen ikuspuntutik bidezkoa izan daiteke, baina etika aldetik justua al da? Ez al da gauzak murrizteko era insolidarioa eta, hortaz, intolerantea izango?

47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. leizaola 00080 Tolerantziak ez du zerikusirik permitibitatearekin, ez arduragabetasunarekin, ezta dena da baliozkoa dioen etikarekin ere. Tolerante izateak ez du esan nahi gizarte-konpromezuari ihes egiten diozunik, ez du esan nahi ostrukaren jokua egin eta gizarteko arazoei sorbalda ematen diezunik.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.j. deogracias 00086 Honela, lehenengo ikasturte hartan erlijioa eta etikaren arteko hautaketa aurkeztu zuen eskolako zuzendaritzak, berrikuntza bezala.

49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ospitale psikiatrikoa 00117 zentru katolikoa denez, bere aktibitate orotan etika naturala eta moral katolikoaren agindupean dago.

50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jorge de oteiza 0123 Hitzaren esanahi hertsian iharduera da eta lau ildotatik dago testu moduan gauzatua: hitz, alegoria, etika eta anagogiaren aldetik, testu erlijioso gehientsuenak bezalaxe.

51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0140 John Stuart Millen obran badu eraginik positibismo frantsesak, zehazki Comterenak, 1853an itzuli baitzuen honen obra E. Martineauk The Positive Philosophy of A Comte izenarekin; hala ere, badirudi gehiago hartzen duela Benthamen etika utilitaristatik, Baconen logika induktibotik eta bere aitak hasitako psikologia asoziazionistatik.


52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 1001 Gaia existentzialista joerakoa iruditzen zaio 52 Nortasun egin baten pentsaera umotua baiño, esistentzialista joerako nobelari asko irakurritako baten saioak iruditu zaizkidak ire burutapenak. Ez dikat onekin liburu au ire seme ez denik idaroki nai, filosofo-elergille oen kutsapena igan nabarmen somatzen dala baizik, 'eragileena' baitipat ("Txillardegi Jaunari", in: Jakin, 5 zk., 1957, 100 or.), kristau-moralaren nahiz etika naturalaren ikuspegitik zentsuragarria:


53. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0227 Nihilista batek aldiz zera erranen du: nola ez dagoen esaterik iritzi etikoen artean bat bestea baino zuzenagoa denik orduan hobe da iritzi etikorik ez izatea: danak balio du (anything goes): nihilistak etikari lortuezina den zihurtasun bat eskatzen dio eta etikak zihurtasun hori eskaini ezin dionez etikaren balioa ukatzen du.


54. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0227 Kognitibismo-ezak dio ezin daitekela zihurtasunez jakin etika araugilearen judizioak edo iritziak onak ala txarrak diren, etikaren esakundeak egiazkoak diren ala ez, arau etikoek ez dutelako egiazkotasun balorerik; eta balorezko judizioek (value judgments, juicios de valor) eta terminu etikoek ez dutelako gauzen edo ekintzen ezaugarri edo kualitate berezirik deskribatzen.


55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0227 Etika araugileak egiten dituen judizioei ezin diezaiekegu egiaztasunik eman, beste balore bat emanen zaie baina ez egiazkotasunarena.


56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0078 Etika ekologiko berri hau funtsezkoa da hezkuntzarentzat.


57. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak emakumeen osasuna 0019 (...) etikan, euren juizio morala bilakatzeko prozesuan, besteonganako ardura eta arreta guztiz oinarrizkoak dira (Dio Bleichmar 1991: 101-109).

58. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1995 0037 Arteszenak egin duen hirugarren ekoizpen honek nazien garaian Alemaniako gorabeherak bizitzen dituen aktore baten goraldia eta portaera kontatzen ditu etikari buruzko hausnarketa eginez.

59. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1997 2440 g) Zuhurtzia falta, arduragabekeria edo etika profesional-eza, betiere horren ondorioz hirugarren pertsonek erreklamaziorik egiten ez dutenean edo kalte konponezinik eragiten ez dutenean; bestela, hutsegite oso larriatzat hartuko dira.

60. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j.a. arrieta 0057 Baiña, ez etikaren eta erlijioaren aurretikako emoziotzat hartzen den estetikan, kontsumoaren estetikan baizik.


61. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Honela, Spinozaren etika bere zientzia da izaki objektiboaren zientzia, zeinak askatasuna ezagutzen baitu ez bere natura propiotzat baizik eta bere tentsio propiotzat.


62. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Spinozari jarraituz, zera esan daiteke: bizi garen krisi orokor honetan bertan (krisi politiko, ekonomiko, sozial, kultural eta ideologikoa), izakia isistitzeko beste posibletasun bat agertzen dela, non askatasun bideak berak etikaren bidez, inolako dialektikarik gabe eraikitze-prozesuaren beraren aldeak baitira.


63. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Nola eraiki daiteke etika orokor bat bere burua orokortzat edukitzen duen beste etika mota baten aurrean?


64. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Guk ere geure esistentziaren projektuaren etika erreinbindikatzen dugu.


65. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j. tobar-arbulu 0003 Era honetan, etikan oinarrituko den politika berria egin daiteke.


66. 1991> sailkatu gabeak egunkariak m. pagola 0003 Hau erranik, politikaren edukina etika gutien batean oinharritzen balin bada segurik.


67. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.m. iturralde 0008 Lehengo batean, arteaz eta bereziki euskal arteaz interesaturik dauden adiskide batzuekin hizketan nengoela, haietako batek iparraldean ezagunak diren maskaradak aipatu zituen, esanez antzezlan horiek arte guztietarik zutela apur bat: musika, pintura, antzerkia, literatura, estetika eta etika... denetarik hartzen zutela ikuskizun orokor bat osateko.


68. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... e. jimenez 0021 Arestiren poeman ere halakoxe zeozer dago, hots, etika eta estetikaren aldetik elkarren ukapena diren irudiak elkarren alboan eta kontinuitate sozu-liozirk gabe agertzea.