XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak g. ansola 0096 Aitatzea bera naikoa da sentimena sentibera duanarentzat: jendetzaren pillatze eta nahaste; erritasunaren (izkuntzaren eta euskaldungoaren) birrintze; nekazaritzaren txunditze; industriaren atzerapen.

2. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0069 Jaungoikoaren izenean, hel arazi daukizuzte, Eskuara hitzen alhor saindua, Eskualdungoaren bizi-bide ospegarria....

3. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak dass 0212 Hots! eskualdungoak urhats handi bat bazuen eginik.

4. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak dass 0215 Mende erdi bat iraun duenean hola, dohala orai berriz bertze mende erdi bati buruz, Eskual Herriaren, Eskualdungoaren eta Eskuararen alde bethi gero eta gehiago lan eginez!.

5. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0009 Orduan Eskualduna litake Eskual-Herriko semea edo bederen semen semea eta errazari ginezoke loth Eskualdungoa.

6. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0009 Ohart ginitazke ordean, Nabarra zolarat itzuli bat egin orduko, Eskualdungoa ahul dela eskual arraza baizik ez den tokietan.

7. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0009 Ez, segur, ez lezaguke luzaz Eskualdungoak iraun, eskual odola eta eskual mintzaia berechi-ta.

8. 1969-1990 euskara batua ikerketak lmuj 0125 Hegoaldetik gaztelania mende askoz euskararekin elkarbizitzen ari da; albokotasun geografiko horretaz gainera, penintsula-iparreko hizkera erromanikoek dependentzi fonetikoak dituzte, batez ere, mendialdeko ibarretan, zeinetan euskaldungoarekin harremanak baitzeuden.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0121 Euskaldungoa bizi den arte iraunen du bere oroitzak gure herrian.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak amatiño 0146 Bere gisara lagako dugula diot, gure herri honen alderdien erizpideek, beren arteko orekak eta euskaldungoaren beraren aldarrikapenek, bere gisa aproposera eramango bait gaituzte.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0033 JAKINA DA EUSKALDUNGOA LABORARIEK ATXIKI DUTELA GEHIENBAT ORAI ARTE.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. iztueta 0039 Eta Euskal Herria nolakoa nahi dugun auziaren gainean, eztabaidak eukaldungoaren eta marxismaren alorrean harrotu dira.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0164 Euskara idatziari dagokionez, jende horrek (euskaldungoaren gehiengo haundi batek) oso gutxi irakurtzen du euskaraz eta idatzi ia ezer ez.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0164 Dena den, gaurko euskaldungoaren egoera (maioria haundi horrena) ondo gogoan hartu behar da, gauzak bere onetik ez ateratzeko eta batez ere jendea ez zapuzteko.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0165 Esango nuke pedagogi zentzu haundia eta aparteko sena behar dela gaurko euskaldungoa behar bezala tratatzeko (hizkuntza mailan ari naiz): alde batetik, euskalkiak estimatzen irakatsi behar zaio (norberarenetik hasita) eta gero euskara batuaren ildoan sartzen lagundu behar zaio, baina etenik eta traumarik gabe.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0165 Hortaz, kazetaritzan dabilenak zubiarena edo pedagogoarena egin behar du euskararen eta euskaldungoaren gaurko egoeran.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak sm 0443 Gazte joan zen, baina bere gogoa utzi zuen ondorengoen baitan, euskaldungoak iraun zezan.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0002 Halare aitortu behar da bere euskaldungoari ez diola uko egin zeren, euskal departamenduaren xedea huts eginik, beste bat haundiagoa asmatu zuen; frantses inperioaren itzalean eta honen baitan, Euskal-Herri osoaren batasuna eskatu zion Napoleon inperadoreari: Inperioaren bizpahiru departamendu berri egin dezaztela espainiar lau euskal herriek eta frantziar hiru euskal herriek...

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0012 Euskal-Herritik luzazko bereizirik liteke Ziberoa, gero eta gehiago euskaldungoaren galtzera kondenaturik.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0009 Badakigu epe bakoitzeko euskaldungoak idazletzat hartzen dituenak guk hautatu ditugunak baino gehiago direla.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0106 Urte hartan irabazi zuen poemak, Arrese-Beitiaren Ama Euskeraren azken agurrak, aro berri honen ezagugarri nabarienetako bat izango dena azaltzen du: euskaldungoari buruzko kezka eta ardura bizi bat.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak rikardo arregi 0165 Joera horiek oso inportanteak dira euskaldungoarentzat, ezin bazter ditzazkegu.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. irazabalbeitia 0113 Han, nahiz eta euskaldungoak populazioaren zatirik handiena hartu, euskal kulturak (ikastolak, gaueskolak, etab.) ez dute indar handirik eta premiak eta beharrak beste batzuk dira.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak matx 0044 Euskaldungoaren komunikabide bihurtu ziren irrati eta astekari haietan lan egitea pozgarria zen, mehatxuak mehatxu, saldukeriarik gabe, euskararen eta Euskal Herriaren alde lan egiteko modua eskaintzen bait zuten.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak matx 0049 Euskaldungoa gozatzea, euskara sendotzea, hobetzea eta normaltzea eginkizun haundiak dira aberrigintzan, arlo desberdinetan helburu berdinaz dihardutenen elkartasuna sumatzen bada, behintzat.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a.m. toledo 0281 Baina eleberrigintza-mota hau irakurri beharko luketen baina irakurtzen ez duten horiengana heldu ezean eta gogoan hartuz hor dagoela euskaldungoaren gehiengoa, erdi-mailako jende ilustratu-multzo horrek hartu duen jarrera ideologikoan aurkitu beharko du babesa; izan ere, agian hauek denak ere ez bait dute hala nahita irakurriko, nola beren jarrera ideologikoak behartuta: alegia, ez beren gogoari atsegin zaiolako, nola berpizkunde hori indartzeko.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. zalbide 0209 Eta on izango dugu, bestalde, bide-urratze horretan txostengileak berariaz azpimarratzen digun honako puntu hau ere ondo kontuan hartzea: euskara euskaldungoaren hizkuntza egoki eta erabiliagoa izateari lagunduko dion administrazio-hiztegia bultzatu behar da.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0155 Dudarik gabe, euskaldungoaren proportzioaren arabera euskara gehiago entzun behar litzateke Donostia-n.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0059 Pedro Irizar-ek 1.971 urtean eginiko inkestan 11.854 bizilagunetatik ez ziren euskaldun 2.200 baino; 1.981 urtean Eusko Jaurlaritzak eginikoan, berriz, euskaldungoaren gorakada nabaria zen, ia bost milakoa zelarik, bainan 2.271 alfabetatu gabeko kontzeptu ilunpean sartzen ziren gehienak.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0078 Hauxe da HaurBesoetakoa-n erakusten zaiguna (12) AZURMENDI, J. Mirande eta kristautasuna, 1978. 39. HB euskal pentsamendu tradizionalari sekula botatako desafiorik arradikalena zen seguruenik (euskaraz behintzat). Arradikalegia, euskaldungo arruntak orduan, eta gaur oraindik itxura duenez kritikoek alegia, ulertu ezezen, igarri ere egin ahal izan ziezaion, ezta barne-barnean zertaz ari zitzaionik ere zinez Mirande. Ezin erabaki-asmatu izaten da, horrela, obra hori zehazki nola juzkatu eta baloratu, perla literario eta eskandalotxo moral arteko zalantzan. Arestik berak, eta nobelak izan duen irakurlerik adienetakoa izan liteke, , idazten zuen (Anaitasuna 195, 1970, 10), . (Pederastak eta, ez zituela bereziki gogokoak, aspaldikoa zuen Arestik hori kontua). Baina geroxeago amaituko da. Laster berriro autozuzenduz: , ordea. Problema gutxiago izan zuen zentsura frankistak: (Exp. 12073/69, J. M. Torrealdaik pasatako informazioa).

31. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak berron 0185 Nik, egia esan, ez dakit noraiñoko egia izango den au guzia; baiña, nolanai ere, batera gentozke ontan: Euskaldungo gazteak, berriak, oraingoak... bizikera berri bat artu dula edo artzan doala... oraingo kultura-bide zabal eta orokorretan.

32. 1969-1990 lapurtera-nafarrera poesia iratz 0001 EUSKALDUNAK, euskaldungoa, Euskal-Herria
maite ditu Kristo Jaunak,
bertze Herriak, bertze Herrietakoak bezala.

33. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak matx 0002 Iparraldeko eta hegoaldeko elizak eta euskaldungoak bat egin zuten doluminean, Hiriart-Urruty apaiz idazle, kazetari eta euskaltzainari merezi bezalako esker ona agertuz.

34. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Euskarazko egunkariaren gainean euskaldungoaren baitan diren eritzi desberdinak plazaratu ziren atzo Informazio Zientzien Fakultatean buruturiko mahai-inguruan.

35. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Demografikoki bederen, egunkaria sustengabeko adina euskaldun ba omen dago eta beraz, euskaldungoaren poltsikotatik ordaindu beharko litzatekeela diotenak ere ezin bide dira ahaztu.

36. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak anait 1970 0001 EUSKALDUNGOA

37. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1981 0001 EUSKAL LIBURU ETA DISKO AZOKA ABENDUAREN 5,6,7 eta 8an DURANGO, euskaldungoaren topaleku

38. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1981 0001 Argitaletxeek beren azken liburu eta diskoak azalduko dituzte eta inguru-minguru horretan bilduko dira euskal idazle, literatur gizon, irakasle, euskaltzale eta, bataz beste, euskaldungo guztia.

39. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Urrats dorpeak gure herrikoak, zorigaitzez, ainitzen bederen: laborari eta langileen nekeziak, euskara aldiz eta euskaldungoa zapalduak, orok dazkiten injustiziak eta beste...

40. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Iparraldeko euskaldungoaren urteak kontatuak eta guti besterik ez zirela gelditzen zioten.

41. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Horregatik, horiek hemendik desagertuko direlarik iparraldean euskaldungoaren enterramendu ofiziala egin ahal izanen da.

42. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Baina, 1987`ko urtearen luzean euskaldungoa bizi duen eta biziarazten entseiatzen den guziarentzat dela jabetu gara.

43. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Ondorioz euskaldungoaren defentsa desagertu zehar ote? Kanpora gauzatzen diren masa ekintzak, adierazpen potoloak etabar, azken aldian gutiago direla eta hortik galdu zehar direla ondoriotu nahi duenik badago egin beza bere pronostikoa.

44. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak x. altzibar 0066 Arana-Goirik euskaldungoaren egoera aldatu nahi eban bai politika eta bai beste arlo guztietan.


45. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00148 Bestetik, Egan etorkizunari so dago eta gero eta hiritarrago den euskaldungoari erantzun nahirik.

46. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0186 Zailtasun handiekin bada ere, gerrak eten zuen hariari berriz heltzea lortu zuen euskaldungoak 60. hamarkadan.


47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 00019 Egia da alderdi eta talde abertzale batzuen sektarismo eta dogmatismo batzuen kontra mintzatu zela. Baina antzeko eztabaida latzetan jarduten zuen sarritan Espainiako Alderdi Komunistakoekin edo antiabertzaleekin ere, euskararen eta euskaldungoaren defentsa sutsuan. Polemika odolean zeramala esan liteke, beti honen eta haren aurka, jarririko eta onarturiko ordena eta lege guztiak puskatu nahian, saltsa guztien eragile.

48. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak r. berriozabal 0016 Euskaldungoak sendo eutsi beharko dio euskararen erabilerari, gutxienez betidanik bereak izan dituen esparruetan: familiarteko harremanak, lagunartea, herri mailako elkar bizitza.


49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sarasua 0111 Hona hemen euskarazko kazetaritzaren hartzailearen ezaugarri zirriborratu batzuk: - Euskaldungoaren zati handi bat alfabetatu gabea da, eta erdi-alfabetatua beste zati handi bat.


50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sarasua 0115 Ondo esanda balego ere, kontua da inork ez duela horrela erabiltzen eta euskaldungoari estrabagantea egiten zaiola.


51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0008 Ameriketaratutako beren guraso edo aiton-amona euskaldunengandik hartua zuten euskaldungoa.


52. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1997 0028 Hemen, Nafarroako euskal eremuetatik etorritakoek eta euskara bigarren hizkuntzatzat duten bertakoek osatzen dute euskaldungoa.

53. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 EUSKALDUNAK kasko gogorrak garela errepikatzen dugu erreski zeren-eta akats hori kasik kalitate bat bezala baitaukagu bereziki gure euskaldungoaren biziraupenaz dihardugularik.

54. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 Bainan frantses gobernua euskaldungoaren kontrako politika itsu batean tematua dago, usaian bezala.

55. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. irigoien 0003 Lehen elizak kristautasuna sartzeko euskara tresnatzat erabiltzen zuen bezalaxe erabiltzen ditek gaur egun ETBk, Euskadi Irratiak eta Egunkariak, kanpotik datorren informazio guztia euskaldungoari sartzeko.