XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa santuen bizitza laburrak 0146 Baña, gaste garbizale onek itzak ezertarako etzirala ikusirik, ilinti bategaz bere aurretik emakumea kendu eban.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt eib 0062 Au guzi au' zerak berak áutortu zidan, alegia, fabrika-arazo ortan buru izan zan neure adiskide on-on batek (adiskide au' gaur ere garbi-zale purrukatu agértzen zaigu).

3. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak aginaga 0008 Adi-bidez, euskaldunen bat gaztigatu behar denean, hauxe egikera biziki egokia: bakar-bakarra utzi-ta, irakurri beharko du euskara garbi-zale baten liburu bat, oso-osorik.

4. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak sm 00003 Ta, konturatzen bada beren burua garbizaletzat dutenen neolojismudun izkera dala, laster esango du: Euskera rrarua.

5. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibiñ 00001 Olabiderena, garbizaleak diotena diotela, ezin irunts daiteke, aspergarria da, ta ulerkaitza; sabintiarrentzako egiña urrean, baña ez Heuskal Herriarentzako.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak jakin 1981 0243 Garbizaleak eta mordoilozaleak iritzi bat eta berera ekartzea ezinezkoa denez, ortografi gauzetatik (ibid.) abiatzen dira.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0141 Kalamitatea zera da: eginkizun batak bestea errebesten zuela, gehienetan (Larramendi, hortakoz, garbizaleago zen Hiztegia asmatzerakoan, idazteari begiratzerakoan baino).

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. intxausti 0063 Izan ere, radikalak bait dira Errepublikaren garbizaleak eta atezainak, kintakolunistarik sar ez dadin (gogora Ralliement arriskutsu hura).

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0188 Garbizaleen ustez, berriz, jokabide hori mordoilokeria besterik ez da; eta besterik asmatu behar da, baina hizkuntza berean iturriak bilatuz.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kulturtekaria 1988 0168 PNVren inguruan egosten zen hitz garbizaleen joeraren aurkako eritzia azaltzen dute besteren artean Mitxelenak eta Arestik.

11. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak b. latiegi 0137 Orrelako zerbait lortu zuten orain dala irurogei urteko Garbizaleek.

12. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak air 0117 Izkuntza garbia eta jatorra du, baino ez garbizale.

13. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak x. amuriza 0001 Garbizaleek ez zuten aitaren gutxi egingo.

14. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00097 Egitura zail eta bitxi zalea da, eta hiztegian joera garbizalea eta neologismozalea du.

15. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 00109 Ez, irla ez zen isla espainola bezalakoa, baina ezta ere hitzari esanahia aldatu zioten garbizaleen uharte bezalakoa. Honetaz ere bada zer esanik, liburu honetan erabiltzen den irizpide nagusiaren arabera: literatura tradizioak, eta literatura tradizioak bakarrik, du hitza, euskara idatziko forma baten esanahia finkatzeko orduan.

16. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. sagarna 00037 Hizkuntzaren izaera honek maileguak hartzea zaildu baldin badu, ez du gutxiago eragotzi bide hori tradizio garbizalearen indarrak.

17. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. biguri 0038 Egia da, halere, esaldi luzeek eta erlatiboen bitartez eraikitakoek bereziki nahiko prentsa txarra izan dutela gure garbizaleen artean, eta dudarik ez dago oraindik ere aurriritzi horiek pisu eta eragin handia dutela; pentsa, esate baterako, erlatibo erromaniko deitu izan diren horiek, gure artean mende askotako bizitza eduki arren, nekez ikusten direla, itzulpen batzuetan izan ezik, eta entzun eta ez naiz kaleko hizkeraz ari ez direla ia inoiz entzuten.


18. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: piarres ii, xi-xl 0025 Beraz, eta garbizaleen gaitzespena izango duela jakinik ere, herriak erabiltzen eta ezagutzen duen hizkuntzaren aldeko apustua egin du.

19. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. zuazo 0014 Abertzaletasun xenofoboari lotuak ikusi uste ditugu, esate baterako, orduan indartu ziren joera garbizaleak.

20. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0022 Oso garbizalea (zugatz igalidun).

21. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0024 Zailagoa da oiloei eta erleei aplikatzea, nahiz eta garbizaleen artean animalia oro har esateko erabili izan den.

22. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0296 Itzulpenen sailean, XIX. mende-bukaera honetan, joera popularista nagusitzen da gehienbat 173. X. Mendiguren Bereziartuk, itzultzaileen artean, hiru eskola bereizten ditu: lehenengoa populista da, eta hemen izen nagusia Gregorio Arrue dugu; bigarrena, R. M. Azkue izango genuke, herriaren ahotik jasotako euskara galbahetik pasatzen ahalegintzen dena joskera eta hiztegian; hirugarrenean aranistek bultzatutako joera garbizalea daukagu, Aita Arriandiagak, Zabala-Aranak, Joan Eguzkitzak, R. Olabidek eta, osatzen dutena, maileguak onartzeari uko egiten diona. Azken honek, neurri desberdinean bada ere, eragin handia izan zuen Orixe, A. Ibinagabeitia eta Zaitegi hirukotean (Euskal itzulpengitzaren historiarako zuhinak eta materialak, RIEV, XXXVII, 2 zk., 342-346 orr.).

23. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. biguri 0019 Gero, Teseu itzuli nuen, Giderena, eta agian pasatu egin nintzen garbizale aldetik.

24. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak e. perez 0102 Mitxelenak ez du aukerarik galtzen behialako (edo ez hain aspaldiko, baina, nolanahi dela ere, batez ere garbizaleen etena baino lehenagoko) euskal autoreen alde mintzatzeko eta itxuraldatu gabe irakurri ahal izateko eskubidea aldarrikatzeko.