XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa je ber 0426 Gerla aitzinean lauzpabortz aldiz probintzietan ibilia nintzalakotz, zoin urthez ez nakike orai chuchen, lehen beribilean jarrarazi ninduten bidearen erakusle, jabe gidariaren eskuinetarik.

2. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak barb 0089 Iragan Burul'ondarrean Argentinoek helarazirik, Baionako eta Mauleko Herriko-etcheetan, miliun erdi bat eman da gerlak jo zituen Eskualduneri, gure auz-aphez guzien aintzinean.

3. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Espainiako gerla eta eskualdunak

4. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Holako gerla baten, etsaiari agertu litzaiokeen maitasun eta ontasunik aundienaz...

5. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Hoik guziok hola direlarik, gerlaren astean, Pradera, Donostia-n zen; gorriak, militarrek egin eriotze ta tzarkeri aunitz sufrituta gero, nagusitu zirenean, asi ziren, berak ere, militar eta aien lagunei, eriotze ta kalte aundiak egiten.

6. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Eta Pradera jaunaz egin zutena bera egin zuten (eta egiten dute egun ere) JEL-zaleek, gerla huntan, beren etsairik aundienetariko aunitzez.

7. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Espainia'ko gerla ta Eskualdunak

8. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Hor du bada erantzuna: Bernoville-k agertu dio gezurraz ari dela; eta Bernoville, Franco-tarra du Queipo-k; bere lagun du, Espainia-ko gerla hortan.

9. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Irakurgai hortan, Bernoville-k, madarikatzen ditu, garrazki, gerla huntan gorriek egin tzarkeriak; eta eskual-maitatzailea ere, damu-minak, barren arrak, joko duela beti (erraiten du), lagun tzar hoiekin bat egin duelakotz.ampquot;

10. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00001 Espainia-ko gerla ta Eskualdunak

11. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Iragan Ekainaren (Garagarrilaren) azken egunetan, Eskualduna Bayona-ko eskuarazko kazetak, Espainia-ko gerlaz ari zelarik eta gerla hortan eskualdunek egiten dutena ikusirik, hau erraiten zuen:

12. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Ez dazkigu gauza guziak oraino chuchen. Geroak emanen du erakusterat. Jakintsunek diotena, gerla hortako berrien behar bezala emaiteko, behar da dembora, il faut le recul de l'histoire.

13. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Bainan Frantzia aldeko eskualdun aunitzek, Front Populaireri dioten herra ta gorrotoak sobera eraginda ikusten dute, Espainia-ko gerlari datchikon guzia ere ; orrengatik, Espainia aldeko eskualdunak ango Frente Popular en lagun gerlan dabiltzala jakiteak, geiztotzen ditu, eta erran arazi, anai haien kontra, ele gogor eta samingarriak.

14. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00004 Hori erran nahi zuen ekaineko Eskualdunan iskribatu zuenak ere: Ez dazkigu gauza guziak oraino chuchen, Geroak emanen du erakusterat. Jakintsuek diotena, gerla hortako berrien behar bezala emaiteko, behar da dembora, il faut le recul de l'histoire.

15. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Espainia-ko gerla hori sortu zutenek, edo beintzat haien benedikatzaile den Dr. Goma kardanalak, gerla hori Gurutzekunde (Croisade) dela erran dute.

16. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Eta menpetasun horren kentzeko ta Lur-Saindu haik Aita Sainduarentzat irabatzeko, bildu zen Gurutzendun soldadu-talde aundi bat, eta hoiek, gerla gogor baten bidez, zapatu zuten turkiarra eta nagusitu ziren Lur-Saindu aietzaz.

17. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Beraz, Gurutzedunoak egiaz ari izan balira, gerla piztu zutenean, leenbiziko oiu-itzetan (proclamations), hau erran behar zukeen:

18. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Itz hoik militar-fachistek gogoz eta fede onez erran balituzte, eskualdunek, beren aldiz, alegin guztiak egingo zituzketen Eskual-herriak baketan iraun zezan, gerla izigarri orren su-garrak Eskual-herrira edatu etzitezin.

19. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Orduan Gasteiz-ko Apezpiku jauna gorenetik, aren atzean eskual-apez guziak, eta ondoren Eskual-herri osoa, lanean eta Jainkoari otoitz egiten ari izango ziratekeen, gerla, aalik lasterren, kalterik gutienez, eta giristinotasunaren onerakoen bukatu zedin.

20. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Eta baliteke, orduan, eskualdunen lan, otoitz eta bitartekotasunari esker, gerla orrek ekarri dituen odol-ichurtze ta nigarrak aunitz gutiago izaitea!

21. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Gerla asi baino leenago ere agertua zuten: beren herra ta gorrotorik aundiena, eskualdunen kontra zutela, eskualmaitatzaileen kontra, Eskual-herria Jainko ta Lege-zaarpean ezartea bertze politikarik eztutenen kontra.

22. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Hori egin zuten gerlaren astean; eta hori egin dute, gero ere, gezur-gurutzedunok: hori egin diete eskual-maitatzaileeri; Jainko ta Lege-zaarra defenditzeaz bertze politikarik eztuteneri: Eskual-herria defenditzeaz bertze egitekorik eztuten eskualduneri.

23. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00003 Gurutzekundea dela militar-fachisten politika ta hoiek sortu duten gerla? Gezurra, gezurra eta gezurra.

24. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. lasa 00002 Ez, ez, ez da Españako gerla erlijiozko gerla Zer da ba ? Gerla soziala.

25. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. lasa 00002 Aberats eta probien arteko gerla : ta probeak orain arte abarrikatuak egon bai dira, gerla ontan agiñak erakusten an dira.

26. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1901 0001 Erran dautzuegu, azkeneko aldian, nola gerlako zazpi untzi handi joanak ziren Toulondik Turkiako eskualdeetarat buruz.

27. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1901 0001 Gure gerlako untziak jabetu dire Turkoena den leihor batez.

28. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1901 0001 Turkiako emperadoreak hitzeman ditu oro; eta berehala, minixtroen manuz, gure gerlako untziek utzi dute Mytilène delako leihorra, eta bidean dire Frantziarat buruz, joan-jin labur bat eginik.

29. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1902 0001 Gerla hortan, han dagoden Angles eta Alaman zenbeitek bidegabe handiak ukhan dituztelakotz, Angleterrako eta Alamaniako gobernamenduak errenkuratu dire.

30. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1902 0001 Presidentaren ganik ezin deusik ardietsiz, igorri dituzte harat gerlako untziak, eta jadanik kanoia ukhaldika hasiak dire.

31. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1902 0001 Zer den hatik gizonaren sorhaiokeria! Iraganak oro ahantzirik, bizi nintzan, achola handirik gabe; eta gerla akhabatu ondoan, airos itzuli nintzan, Frantzia barnean gaindi ez dakit non ibilirik, etcherat.

32. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1908 0001 Europako erresuma zenbeitek beren gerlako untziak egorriak dituzte ondo hartarat, beldurrez eta kampotiarreri ere jazar dadien.

33. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1914 0001 Toulon-eko leihorretik hurbil, gerlako untzi ttipi bat, uraren barnez dabiltzan hetarik, bertze handiago batek kaskaturik, hondatu da berehala.

34. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Ba othe da biderik zerbeiten egiteko, gisa hortan gerlako ministroak zure galdeari ez dionean ihardetsi zure zuzenaren arabera.

35. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Gerlako ministroari galdatu dio Ybarnégarai-ek nork othe gerlaren azken egunetan etsaiari dituen bezalako indarrak utzi diozkan, gure aitzinean belhauniko zagolarik.

36. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Nolaz bada orduan, gerlako untziak oro eskuetarik kentzen zaizkotelarik, nolaz bada armadaren indarra ez othe zuten hautsi lurrean ere?.

37. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Foch-i zer dioen; eta hunek: Nivelle aitzina juaiterat utzi balute gerla hamasei hilabethe lehenago irabazia ukhanen ginuela.

38. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1919 0001 Hiruetan hogoi eta hamarreko gerlaren ondotik, Pariseko kardinale achaphezpikuiak botu egin zion Jainkoari, Frantzia beiratu zuelakotz eskerren emaiteko Jesusen Bihotz Sakratuari eliza eder bat eginen zakola.

39. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Ez du bada hortan ikhatzak hutsik, gerlako egunetan bezala.

40. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Chuberoko Jaun batek galdegin dauku nola egin behar luken gerlan kolpatua izan den mutilé batek, diru pochi baten ukaiteko prestamuz comité départemental des mutilés deithu hartarik.

41. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Nola hori on beita jakin dezaten gerlaren ondorioz mutilés ou réformés dien guziek, hemen emaiten dugu erreposta eta frantsesez denek irakurtzeko gisa.

42. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Bainan gerlaz geroztik, bainan orai! Oraiko mozkinen prezioetan, non da chahubide hortarat hel ez ditaken laboraria?.

43. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Alsacekoa da, gerlako egunetan hemen egona, eta orduan egin ezagun batzuen ikusten dabilana.

44. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00105 Laster egin nuen kontsulaganat. Harek seguratu ninduen oraino, bai Pacha Zehi-bey gerlako ministroaren, bai Gobernadore zibilaren hitza bazuela, bertze manurik izan arteraino, ez zela fraiderik nihorat abiatuko.

45. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00105 Egotua da, gerlako komendatarekin eta Gobernadore zibilarekin; eta batek ez bertzeak ez dute onhesten Aita hautarik gaur nihorat abiatzea.

46. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... armus 1907 00098 Ezta estonatu behar, holako gizonak Frantziako egitekoen buru direlarik, Judiouek, Framazouek, Zozialistek, Dreyfusi, zazpi gerlako ministro errepublikeñez eta bi tribunaletako jujez traidoretako ezaguturik eta kondenaturik izan denari, saldu zutialakotz Alamaniako emperadoriari goure armadako izkiribu segretu elibat, ardietsi balinbadere bere kondenazionetik chahaturik izatia, eta bere kondenazioniaren aitzinetik zian gradoa beno gorago batetara igaraitia.

47. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... armus 1907 00098 Errelijioniaz aiphu: Ourthe handienetarik bat izan date 1906ekoa, Errelijioniari eginik den gerlari buruz, behinere beno beharrago gunian, azkar izatekotz, katolikoek ororek bat egitia goure aphezkupiekin eta aita saintiarekin; ezi eztu indarrik armada batek, ezpalin badutu jeneral houn bat eta kapitañ zuhur eta kapabliak, jeneralari obedituko dienak.

48. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. beristain 0014 Kontuan har dezagun erlijio-gerlen arreba dela gerla hau: ideiagerla, hain zuzen.

49. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. beristain 0015 Gerlaren tasun berezi hau izan ote zen izan Irun, Ordizia ta Donostia errenditzearen zio? Baietz derizkiogu.

50. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. beristain 0016 Lehenengo karlista-gerla lehertu aitzin eusko-liberalen barnean aldaketa nabarmen bat lantzen da.

51. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. beristain 0016 Azkeneko hauek zabalduriko Pake ta Fueroen kanpaña, erabatekoa gertatu zen gerlaren amaitzeko ta Bergarako Elkartea osatzeko (2) Euskal erdi-liberalak, karlista-gerlan, Junta bat osatu zuten Baionan, Conde de Villafuertes ordiziarra buru zutela. Ahaleginak egi zituen Junta hunek Fueroei eusteko.

52. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Bakteri batek burdiña oxigenatuaz lortuko du enerjia; beste batek sufrezko ur hatsetan, beste batek polimeroak despolimeratuaz, eta aunitz beste bakteriei gerla eta burruka egiñaz beren organikotasuna iristeko.

53. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak lfn 0005 Azken gerlan maiz gure soldadoak entzun nituen Nere etxea deitzen dan kanta ederraren kantatzen.

54. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia gh 1958 0291 Gerla egina dut.

55. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia gh 1958 0291 CIRILO He! Uste duzu behar bada ez zirela ezagutia herrian? Denek badakite gerla finitu eta gerlari haundi agertia zirela.

56. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia l. ligueix 0029 A. Mundia khechu zian igaran ourthetan,
Algarren eho-nahiz oro oldarretan;
Azkenekotz bakia jin duk bihotzetan;
Bena, urtzo maitia, erradak artetan:
Orai zer ageri da gerlakagietan?.

57. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia l. ligueix 0029 P. S.- Kopla horik 1920-ian eginik izan dira gerlan hil anaie baten oharmentchatan.

58. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia iratz 0179 Gipuzkoar gaztek / zergatik ote
Ez dute guziek / orain siniste?
Karlisten gerlatik / hemen egonak
Fraide zitzauzkigun / sartu geienak.

59. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia iratz 0179 Gerlaren odolak,/ gerlaren beltzak
Gipuzko lurrean / sortu arantzak
Loratuko ditu / aurtengo pozak,
Eskual-suz beteko / Ama-bihotzak.

60. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia gh 1964 0406 1939-1940 Iphar eskualdetan gerla dugu galtzen
Guduen ondotikan, preso zorigaitzez,
Artalde bat bezala, itsuki goazen,
Etsaia zakur-gisa, jan-gabe, ta oinez.

61. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia gh 1964 0407 1940-1944 Gerla zikin hortarik, orhoitzapen anitz
Amentsetan bezala gogorat jalitzen...
Izigarrikeria nunbait izan-balitz,
Emazte gisako bat laguntzaile hor zen.

62. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia gh 1964 0408 Frantximent aho handi, ohore gosiak,
Aipatzen dute gerla ta hiltze bakarrik.

63. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa je gh 1964 0336 Herritar maitiak, Huna nun giren azkenekotz bildiak, bakian, Jeanne d'Arc saindiaren'egunarekin, gerlan hilen ohoretan egina dugun harrizko obra ederraren aitzinian.

64. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa je gh 1964 0337 Orhoit ziezte gerlako oihia, diela bederatzi urthe laster, hedatu zen egun lazgarriaz.

65. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa je gh 1964 0337 Izendatiak izan diren hameka gizonak gure artian bizi ziren, gerla izan zitakelakorik orhoitu ere gabe.

66. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa je gh 1964 0337 Frantzian gerla, Espainian bakia; hemen griñarik baizik ez, eta bertzeen meneko, bethi lanjerian; hortxe, mendiez bertzaldian, libertatia, deskantsia, irabazpidia, familiaren noiztenka bederen, nahiz ixilka, ikusteko zoriona.

67. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa je gh 1964 0338 Hortakotz, bethi izanen dira gudiak eta gerlak, eta herritar bakotchari doako bere herriaren zaintzia bere ahal guziaz, oroz gainetik noiz eta ere jazarria baitzako zuzen kontra.

68. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa m. ariztia 0111 Italietan, gerla zen eta izendatu zuten general hori goan zadin gerlarat behar zituen tropa armadekin.

69. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa m. ariztia 0112 Gerlarat izendatu nau Ministroak...

70. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa m. ariztia 0112 Gerla, hortan bururatu zen eta generalak nahi zuen ethorri gibelat bere hiru lagunekin; bainan, hiruek utzi zuten eta suntsitu zitzaizkon erraten ziotelarik desiratzen ziotela piaia on bat.

71. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa m. ariztia 0112 Atcho harek eman zion generalari behar zituen guziak, bai gerlaren irabazteko, bai familian ongi bizitzeko; eta, ordutik, ederki bizi izatu ziren eta famampicirc;lia eder bat hazampiuml; zuten!....

72. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. soubelet 0259 Erlisionearen kontrako gerlak phiztu zuen ereboluzionea, harekin nahaskeriak, ezin bizia.

73. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa d. soubelet 0302 Gerlaren ondorioak ezagutzen ditugu: gauza eskasa, gure haurrak etchetik urrunduak, edo preso dagozinak edo langile joanak.

74. 1940-1968 lapurtera-nafarrera literatur prosa jetchep 0016 Eta ikusi bazinuzte, zoinek beldur gutiago, gizonak gerlako suaren aintzinean bezala.

75. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0010 Bakearen adixkidea egina zuen, gerlaren zaukan izialdurak.

76. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak dass 0215 Eskualzaleen Biltzarrak geroztik bide egin du, lehenbiziko urthetan hurriki, bainan, hamalaueko gerlaz geroz, laster hazkartuz eta emendatuz.

77. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 0010 Bizkitartean askok diote Eskualduna, zuhurra dela, etchekoekin aita edo senhar serios, seme amultsu, lagunekin josta gura, arrotzekin gorde ta hots, hastean segurik, auzoentzat aise bekhaizti, laneko edo gerlako zaila, bethi bortchaz ekale, etsai mendekios eta herratsu, adichkide hiltzekoa.

78. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak d. soubelet 0022 Hirietako gal-bideak ahanzten dira, soldadoak azkartzen, arima eta gorphutz gerlako hautaki moldatzen.

79. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak d. soubelet 0083 Ederkisko erakutsi zuen gerla demboran eta gerlako, premia handia dutela moralari doazkoten zerek eta bardin gauza guzien harat hunatek eta gora beherek.

80. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak d. soubelet 0093 Hilabethe bat du gerla egiazki hasia dela.

81. 1940-1968 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak d. soubelet 0123 Gerlaren galtzeak azkarki jo du laborantza.

82. 1940-1968 sailkatu gabeak bertsoak bertxapel 1967 0026 Xalbador
Ai zer hitzekin astera gazan
lantegi untan sartzean,
min bat bezikan ez eduki-ta
danok gure biotzean;
ertera noa, yaun-andre gaizuak,
eni zer iduri zaian:
urrezko gerla baino obe dela
plomuzko bakea etxean.

83. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Alemanak joan diren astelehena, egun orhoitgarria! Hek itzali orduko, zer loria karriketan, zonbat bandera leihoetan. Arratsaldean gerlari ohi eta herriko gizonak buru, jendea joan zen lerroan, gerlako hilen harrirat.

84. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Iduri luke gelditzea hobe luketela, gerla ezin irabazia dutenaz geroz! Bainan nork daki zer daukaten gogoan? Beren etsaien arteko zerbait makurren haiduru othe dauden, heien eztabadez baliatzeko? Zer nahi den, nahiz ez diren oraino azken hatsetan, erran ditake hiltzerako bidean urhats handiz doatzila.

85. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 GERLA NOIZ FINITUKO?

86. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Anartean Frantzia ez dagoke Angles Amerikanoen gudueri beha. Ez du onhartzen ahal arrotz batzuek salba dezaten, berak deusik egin gabe. Horra zergatik De Gaullek F.F.I. delakoak armadetarat bildu nahi dituen, eta gero gerlarat igorri.

87. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zerb herr 1944 00001 Gerlako hobendunak. - Nahi ditutzue lo trankil egiten eta behin eginen ez duten lau jauntto polliten izenak. Hitler, Himmler, Goebels, Goering. Tzarrak baino tzarrago, munduan hameka ameri nigar eginarazi dute. Bainan tezefa anglesak egun hautan erran daukunaz, gerla hau bururatu orduko, beharko dute juje garratz batzuen aintzinean agertu. Ederki. Hau haatik orok bitchi kausitzen dute, tezefa horrek nola ez duen orobat Mussolini aiphatu! Mussolini eta Hitler, Hitler eta Mussolini, batek bertzea iduri...

88. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak stpierre herr 1944 00001 Gure minak gure, bada saminagorik: gerla bizi da oraino; gure mugetan sua; Alemania barnean bi miliun bederen gure gizonetarik, preso, langile, presoner: heiena da zorte lazgarria; hek behar dira lehen bai lehen ateratu etsaiaren aztaparretarik; hortakotz ez ditugu bi bide; gerlari buru egin behar.

89. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak stpierre herr 1944 00001 Bainan gerlak bethi lege latzak; gutarteko ezbaiak utzi bazterrerat, gerlaren bururatzeari ez dohazin zalaparta guziak trenka eta jo lanari.

90. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak stpierre herr 1944 00001 Nahaskeriaz aseak gira leporaino; orok gogo bat, azken gerla hartan bezala, orok indar bat gerlarien laguntzeko, eta lagun gitzala Jainkoak bakearen argiaz lehen bai lehen gozatzeko. Mgr Jean SAINT-PIERRE.

91. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ox 00001 Gerlak dirauku. Gerlak dirauke. Nehork ez baitaki chuchen noiz eta nola geldituko den su galgarria.

92. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak ox 00001 Ortzi erauntsien ondotik iguzkia. Gerlaren ondotik bakea. Ez gerlaren on; ez gerlaren ondorio; ez eta ere gerlarien uzta.

93. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Bi heriotze gerlan. - Soldadoen berriak chuhur ditugu. Bizkitartean zonbeiten berriak Afrika-tik jin zaizkigu. Bertze batzuenak hitsago Frantzia-ko gudu tokietarik.

94. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Benoit d ' Arcangues, Miotzeko nausiaren semea, gizon bat maitagarri bezen jite handikoa, Normandiako gudu borthitz hartan kolpatu zen eta azken hatsa Le Mans-eko ospitalean eman du. Bere eginbidea baino gehiago egin nahiz, ororen aintzinean zen etsaiaren harat hunaten berri emaiteko. Hura zen St-Cyr eskolako aintzindari gaztetan lehena Afrika jo zuena. Baditu lau aneia, oro soldado, bia gerlako untzietan, aintzindari bertze bat Afrikan, laugarrena Frantzian.

95. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Biba ziek! Gerla triste hounen urhentzeko, eta bakhiaren irabazteko goazan oro bat herriaren althe. JAUREGUY.

96. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Urthe muga.- Phesta handia egin dugu ala kampoan ala elizan Alemanak joan ondoko urthe muga. Soldadoen errebua, beltz eta zuri, gerlan hilen orhoitzapeneko tokian lore pausatzea. Alemanen kontra arizan zelako Barbonensek mintzaldia. Prefetak minzaldia Pauetik jinik. Elhe onak zituen Frantsesek elgar aditzeaz eta geroari buruz lanari lotzeaz.

97. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Mauleko.- Eskual-Herri guzian aiphatua da Mauleko ikasetche famatua. Gerla aitzinean, harri eauntsi edo galerna izigarri batek hainitz desmasio egin zakon; gerla demboran, aleman soldadoek ez ongirik egin eta ororen gainerat, Frantzia libratzeko egun hetan, juanden urthean, aleman aireko batek bombaz parte bat funditu zuen. Horien guzien antolatzeko ehun mila liberakoak errechki juanen...

98. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Pheku eta izigarrikeriaz betherik dia gerlen ondorioak. Lan lizate onoen aiphatzia. Egun batez beraz gia nahi mintzatu. Hau da: gerla demborean jentia dela basatzen.

99. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 14-18 ko gerl'aitzinian, nurbaitek nurbait khurutchatzen zianin edo harekin buru egiten erraiten zeion: Jinkuak deizula egun hun! Eta bestiak arrapostia: Bai zuri ere pharte hun! Etzen egiten ahal batzarria pollitago.

100. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Gerla hartarik landa, batek erranen zian: Egun hun eta bestiak: Bai zuri ere! Etzen haboro Jinkuaz kestione.

101. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Azken gerlatik hunat, gaztiek adio mutz batekin utziko zutie; eta hanitch igaranen zaitzie khantian, deus ere erran gabe, buria tzut tzuta, ukhul elibat bezala.

102. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1945 00001 Kiarki ageri da, gerla batetik bestiala, ozkaz ozka, pollitarzuna lurrialat juan dela. Gerlen falta, hori? Dudarik gabe. Bena etchekuena ere bai.

103. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Mundua izitua zen, nola finituko ziren tira-bira horek oro, eta ez othe zenetz azken mila-buruan gerla berriz piztuko.

104. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Kolpeka hasi orde, zertako hasi dira zentzutzen? Gerlaren beldurrak egin duke mirakulu hori. Bainan aithortu behar dute denek Bidault izan dela erresuma handien baketzalea. Ijarek pentsatu ditu hautsi-mautsi guziak, eta gisa hortan erakutsi du Frantziak baduela oraino zerbait erraiteko populuen artean; ez duela bere kalipu guzia galdua eta egin dezakela laguntza ederrik bera baino erresuma handiagoeri.

105. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Agorrilaren 25-ean: Hamar orenetan: meza nagusia gerlan hil pilotarien orhoitzapenetan. Lau orenetan chapelgoaren bururatzea esku-huska artekoetan eta chistera handiekin adinekoetan.

106. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. errecart 00001 Lehenik gerla madarikatu hunek egin dituen zauriak sendo arazi: ez bakarrik gure etchetako edo lurretako zauriak, bainan ere gure arimetakoak. Berriz frantses guzieri eman beren erresumaren baithan konfiantcha.

107. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. errecart 00001 Dembora berean, erresuma handietako buruzagiak sekulan baino gibela, bakea ezin finkatuz. Gerla bat doi-doia akhabatua eta mundu guzia bertze baten beldur!

108. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Undarreko gerlan Joffre jeneralak, ikusi ondoan zein ez deusak ziren soldado.

109. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 - Aintzindariak, laster fueratu zituen, bertze batzu ordain ezarri eta gerla irabazi!

110. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Oraiko gerlan, Gamelin jeneralak utzi ditu manatzale beren kasketa urhezkoekin ez deus andana bat, eta gerla begi itzultze bate galdu!

111. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Gerlaz geroztik, Ravitailement delakoaren buru, ezagutu ditugu hainitz Gamelin.

112. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Handik juanen gira lerroan, banderen ondotik mezalat. Meza ondoan oro bilduko gira gerlako hilen harriaren aitzinerat.

113. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Bainan jakitatea gidari mundu huntan? Jakitateak gizonak amultsu bilhakarazten? Zer ilharra! Ez dugu urrun behatzearen beharrik ikhusteko jakitatea ongirat eta gaizkirat bardin lerrakoz dela. Oraiko gerlak ere jakitateak tresnatuak dira...

114. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Erran gabe, lan horik oro ez direla dohanik egichouak: berrehun eta hirouetan hogeita lau miliun dollars khoste behar zien... gerla aitzineko prezioutan!

115. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 TONKIN-EKO GERLA

116. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 27-an, ilhunnabarrian, lekhu hori berriz gure eskuko zen: bazter guzietan Anamitak ihesari emanak ziren; eta gerlako choriak, mirua chitoekin bezala, Anamiten ondotik zabiltzan bere tresna guziez su eginez, gerlako untziak Suffren, Dumont d'Urville, Chevrevil, Savorgnan de Brazza manubretan bezala bidekurutze eta zubi guzien obuzez zilhokatzen ari zituztelarik.

117. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Abian 21-garren errechimenduak bere apailu guziak hasten ditu Langson-en errotik eskuratzeko. Martchoko akordioen arabera, kazernak, meria eta bi gerlako-plaza Bríere de l'Isle eta Négrier Anamiten gomendioko utziak ziren, ez baitzizakoten batere itsusi.

118. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Munduaren azken orena ikusi behar othe dugun, gerlari buruz eginak diren entseguak ez badira baratzen?

119. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Gerla-aintzin ephelean ziren Angleterrarekin. Beroan gerla hastean. Horma-karronjan Dunkerke gudu-irietan. Orai aldiz erakit-khetan Suez-eko kasailatik goiti...

120. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Egia erran, 14-eko gerlaraino Angles eta Frantsesen arteko amodio ala herrak, munduari ala bakea ala gerla bazekarkion.

121. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Bainan Angleterrak ez zuen orduko erakaspena galdu. Hurbildu zitzaion Frantziari.Frantziarekin ukondoz-ukondo kalitzen Alemania 14-eko gerlan. Jakin balute Alemanek 14-eko udan, Angleterrak Frantziarekin ihardokiko ziola, ez da dudarik, ez zirela menturatuko gerlaren sakatzerat.

122. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1956 00001 Alde batetik pleini dira bazterrak. Aleman soldado guttiegi dela. Bainan bertze alde pleini dira ere, badirela soldado sartuak Waffen S.S. ohi batzu, gerla denboran zer nahi izigarrikeria eginak, hortako kondenatuak, eta merechi ez luketenak soldadoen buru jartzea. Asko presoner ohi, asko gerlan hilen burhaso, asko judu dei egin diote gobernioari ez dezan onhart Waffen S.S.-ik izaitea alemanen armadan! Ez dira batere fida jauntto hoien chederi!

123. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1961 00001 Frantzia berriz ere desohoratuko dute bertze erresumen aintzinean eta gerla hedatuko beharrik gabe.

124. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1961 00001 Zonbait urte hotan gelditua zen; aintzinagoko gerlaren ondorioek hunkia, ez zen geroztik sekulan osagarrikoa izana.

125. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1965 00001 Orhoit nola azken bi gerletan Angles, Frantses Amerikanoek behar ukan zuten lehen aintzindari bakar bat hautatu, zerbaitetarat heltzeko: 1914-eko gerla Fochek irabazi zuen, 1940-ekoa Eisenhoverek.

126. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1965 00001 Itxuren arabera, frango desgustu iragan-eta, Saigon-eko buruzagiek oraikoan ez dute sudurra zimurtuko, ainzindari bakar baten eskuetan gerlaren ezartzeko eskaintza egiten bazaiote.

127. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1965 00001 Vietnam-eko gerla hortan, Vietcong direlako ipartarrek Danang eskualdean bildu zituzten hiru mila gerlari, eta fama zen Frantziako kazeta batzuetan segurik, tropa horiek ondotik heldu omen ziren bertze batzuekin garhait-aldi bat ona emanen ziotela Amerikanoeri, lehenago Dien-Rien-Phun Frantseseri bezala.

128. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1965 00001 Bertzalde Rusk ministro amerikanoak erran du deplauki: Ez uste izan Ipar-Vietnam eskualdea ezin hunkituzko leku saindu bat ditekela. Ez da posible Ipartarrek igor ditzaten gizonak hamar-milaka Hego-Vietnam-eko jenderi gerla egiterat, berek ondoriorik jasan gabe. Gerla huntan eskua eman nahi dutenek on dute horren jakitea.

129. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1965 00001 Hego-Vietnamerat egin du itzuli bat, berak ikusi nahiz zer den hango gerla.

130. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1968 00001 Astelehen goizean egin dute lehen bilkura hori, eta diotenaz omore hoberenean hasi dira mintzatzen, bakotxak erraiten zuela bere gogoaren berri Vietnameko gerla hortaz.

131. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1944 00001 Alemanak juan. - Azken soldadoak juan zaizkun agorrilaren hogoiean eta ondoko bizpahiru egunez, bozkalentziazko orenak ukhan ditugu herri guzian bainan gehienik karriketan. Zer mundua! Leiho guziak banderaz beztituak, khantu, oihu, irrintzina, bazen zorion zokho guzietan. Herriko etchean eta gerlan hilen harriaren aitzinean bildu gira hilez orhoitzeko eta emaiten daizkuten erakaspenez orhoitzeko. Agian galdatzen daukutena obratuko dugu denek, herrakunde guziak bazterturik. P.D.

132. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0133 Aintzina, gerla bakoitzean heroen bat jeikitzen zen, eta orduan: poeta eta koblakariek herrietako plazetan eman ohi zuten hango berri.

133. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0067 Geroago, baita, bere anaia Dagobertok, Akitaniaz jabetu ondoan, Baskoniaren kontrako gerlari ekin zion.

134. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0098 Hala, ere, Bizkaia / Gipuzkoan jarraitzen labore bihiaren defizitak, eta jendeak emigratu behar bide berrietatik zehar: Andaluziara, Ameriketara, europar gerlak, diplomazia edo gortera... edo-ta itsasoz (Andaluzia, Frantzia, Britaniatik...) nahiz lehorrez bihia inportatu behar.

135. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0098 Eta horretarako bazituen zenbait elementu: burdin meategiak (Arrasate, Legazpi, eta Somorrostron bereziki); itsasoko portuen hurbiltasuna; baso-oihanetako zura; laborantza sektorearen aldakuntzak eta garraioaren (itsasoz nahiz lehorrez) desarroiloa, gerla ugariak faktore eragile izanik, eta merkatuen azkartzea nahiz hedakuntza.

136. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0131 f) Lehen Gerla Mundiala, eta] 1929ko krisialdia.

137. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0101 Baskoinak, adiskidantzaz eta gerlarik gabe abiatu ziren haiekin harremanetan.

138. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0111 Gizonak, harrapakinak eta lurralde gaitzak eskuratzea zen gerlaren helburu.

139. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak oihenart taldea 0097 Are gehiago, Napoleonen gerla (1808an) eta Cadiz-ko Gorteak nahiz Konstituzioa (1812an), Espainiaren kasuan, eta probintzien antolamendua, eta zerga berrikuntza edo aduanen leku aldatzea liberalismoaren fruitu baizik ez ziren izan.

140. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak histgizarte/ii 0236 Baita karlisten kazetagintzaren (lehen unetan) gailurrik garaiena suposatu zuen, mailaz eta denboraren tenoretasunean, Euskal Herria jasaten ari zen gerlako egoera kontutan harturik.

141. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak geogr/bbb 0709 Beste alde batetik, bisigodu, franko eta arabiarren kontrako gerlangatik, leinu batzuk, beren gidaritz militarrari esker, garrantzi handiagoa hartuko dute.

142. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura gabai/8 0027 - Eta hau zer da ba? Beste mundukoa? - Er... nik... - Burkide komandantea Marruekoseko gerlara eraman zuen arrastaka faszio monarkikoaren oligarkia inperialistak. Lan-paranoiaz jota dago!.

143. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura gabai/8 0029 - Filipinas eta Cubako gerlatan hartu nuen parte marinel gisa soldaduak garraiatzen... puff puff... disenteriak eta pulmoniak begi baten ikusmena ezindu eta lizentziatu egin ninduten arte.

144. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura gabai/8 0057 - Eta zure erretratua, noski... Gure polka irra-saioa etengo dugu berri bat emateko: Estatu Batuak gerlan sartu dira....

145. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura etxde 0081 - Eta behin gerla deklaratuta, zer postura hartu? Norekin joan behar nuen? Gorriekin ala zuriekin?.

146. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura etxde 0081 GALDERA.- Alabaina, gogoratuko zara Eliza Katolikua ez zela gerlaren aldekoa (...).

147. 1969-1990 euskara batua literatur prosa peillen 0021 Behin hola lau mila frantsesek iluntze batean laurogei mudjahid inguratu zituzten, biharamenean ez zuten bat ere arrapatu; gerla hortan ihes egitea ezta lotsor izatea baina beharrezkoa.

148. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. irigarai 0023 Aspaldi huntako gerla guztiak galdu ditinagu eta ondorioz gero eta desjabetuagorik gelditu gaitun, besteen menpean - erran zion Ekainek -.

149. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0117 Alabainan, armen fornitzea, gerlaren laguntzea.

150. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0151 Banuen kusi bat apeza, Zelhai Jauregikoa, hamalaueko gerlan soldado zena.

151. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0185 GERLARI GERLA 8-XI-1973 Hazilaren hameka huntan, usaian bezala, bilduko dira gerlari ohiak mezarat, orroit-harriaren aintzinerat, mahain baten ingururat.

152. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0185 Ikusiko ditugu elgarretaratzen, nahiz orai xahartuak diren, eta xahartzearekin xuhurtuak, hamalaueko antzien konbatanak beste gerletan ibili gazteago zonbait ere heieri juntatzen direla.

153. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0185 Herriz herri nabilanean, halako bat egiten daut beti, elizetan edo plazetan hamalaueko gerlako orroit-harrien ikusteak: herrixka ttipienetan ere, zer izen lerro luzeak! Eta batzutan etxe beretik bizpahiru anaia.

154. 1969-1990 euskara batua literatur prosa hiriart-u 0185 Urgulu baino ahalge gehiago dauku bihotzetan sar-arazten gerlak, edozoin gerlak.

155. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0074 Nire barruan bizi eta aterbetzen ziren: ofizial ximena, diziplinazale porrokatua baina aldi berean gerlaren ez-eukitasunak bere menpeko gizonekin alaiki partaidetzen zituena; (...).

156. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0436 Zorte on, Harrestein opatu diot kapitain sinpatikoari, neure artean; sinpatikoa, bai, zeren alemana izateak ez bait du derrigorrez nazia denik esan nahi: hura ere soldaduzka egitera bortxatua izaki, aizu, beste hainbat eta hainbat bezala..., zorte on; gure gaztelu-inguruko itsaspeak ikertzen jarraitu beharko duzu puska batean; kontuz ibili mina-barrutiekin, edo barrutiko minekin, gura dozun lez; amaituko da halako batean ditxosozko gerla hau ere, eta orduan denok joango gaituk nahi duan tokira sekulako juerga botatzera (nora diok, Harrestein?, Hanburgoko Sankt Paulis auzora?, ai ene, alproja, halako alproja hori...), agur, bur(u)kide.

157. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. borda 0024 Azken hilabeteotan, eskualdeko bi tribuak gerlatan higatzen ziren, eta leihotik ikusten genituen arboletan, dilindan, gizagaizo urkatuen ugaritasunetik beretik, susma genezakeen borrokak aski gogorrak zirela.

158. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. borda 0026 Guardiak ohore hori utzi dit... Zoriona... Viet Namgo gerlatik itzuliz geroztik, ez nuen horrelako atseginik ardietsi... Zinez, ihizi librearen ideia oso ona da....

159. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. borda 0026 Emozionea nola gorde ez ginakien, guk ere, Haritzaren Arimaren Egunerako gure umei bizikleta bana oparitzea erabakia bait genuen, gerla deklaratu ziguten aurretik.

160. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0025 Maisuak erakusten zigun Historia Zaharrean bazen lekzio bat Erroma eta Kartago arteko gerlari buruz, eta gerla hartan bazen pasarte miresgarri bat, (...).

161. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0037 Eta harrez gero gure herriko burrukariek, aizkora harekin, gerla krudel eta luzeari hasiera emanaz, Enperadorearen soldadoei kontra egiten zieten.

162. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0037 Behin eta berriro burrukatu ziren, eta erori ziren soldadoak, eta erori ziren errebeldeak, eta gerlak horrela iraun zuen hamaika eta gero beste hamaika urtetan zehar.

163. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0031 1936-eko gerlaz geroztik bereziki, espanol estadoko poliziaren eta burgesiaren pean Herri eta Gizarte bezala zapaldurik dagoen hego Euskal-Herrian milaka dira Francoren sistema diktatoriak altxatu dituen presondegietan iragan diren gazteak eta adinetako gizon emazteak.

164. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0033 ETA-ko gudariek egunero, eta batez ere, auzitegietan kondenatuak eta bidetan preso altxatuak direlarik orroit arazten deraukute, 1936-ez geroztik españolek hego Euskal-Herrira ekarri duten gerlak beti irauten duela, eta hilak ere egiten dituela!.

165. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1975 0052 Bainan laster ohartzen gara egileak hanitz xehetasun hartu duela 36-ko gerlatik landa Euskadiko gorabeheretaz.

166. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1975 0052 Gainera Frantziako gerlan egina izan den Ipar Euskadin eskuineko hautua gauzak zuzentzen dituela: hautu horren zergatikoa, nolakoa, norena eta norakoa.

167. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak otoizlari 1978 0027 Iñazioren berri jakinak ziren; nongo seme zen, gortean zoin maitagarri izana zen, gerlan zoin bortitz, adinik ederrenean munduari nola uko egina zen.

168. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0032 Laborantzan koperatibismoa gerlaren ondotik hedatu da sindikatoaren fagorrez.

169. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0025 Garaipena ardietsi den arren, bengalako lehen ministroak ba du zenbat buruhauste; Ekonomia gerlak lurreratu du, eta egoera triste hontan segitzen du.

170. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0027 Nork erran behar dio populuari: Altxa, beste gerla bat hasi behar dugu-ta?.

171. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1973 0027 Orduan, bai, ez da bi gerlarik izanen, bat bakarra izanen da, nahiz, bi pausokoa izan: herrikoia eta sozialista alegia.

172. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lantziri 0047 Ikertze balios harek ez zuen ordea ondoriorik izan, zeren eta, gerla etorri baitzen.

173. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lantziri 0047 Napoleonen denboran, honek gerlaz axola gehiago baitzuen eskolaz baino, herritako irakasleak apezen eskuko geldituko dira, Estatuko gizonen meneko baino gehiago.

174. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0004 Hortik etor liteke kanpoan gerlaren arriskua eta barrenean, zein-gehiagokari edo gerlari erantzuteko, demokrazia eskasa, langileriaren interesen zapaltzea eta abar...

175. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1974 0022 Johnsonek Vietnamgo gerla bukatu behar zuela aipatu zuenean langileen syndikatuko buruzagien eta langileen protesta azkarrak entzun zituen, lan-eza etorriko bait zen laster eta alokairuen beheratzea.

176. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak r. manjon 0009 Izugarrizko transformazioak, gerlak, ideologia zapaltzaile eta salbatzaile guztien zapuzketak ikusi ditu gizaki ezkor-sinesgogorrak, aldakuntza nagusienetariko bat pentsamolde berriaren exozentrismoa delarik; izan ere, gaurko denboretan unibertsoaren erdia hutsik dago, eta gizona bera ere, Berpizkundetik aurrera Jainkozentrismoaren ondoren munduaren ardatzaz jabetu zen berbera, sistemaren elementu bilakatu da (Estrukturalismoaren eragina har bedi kontutan): Eta hasieran egitura zen.

177. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0019 Parte bederen, hortik etorri ziren Euskaldunak Frantzian integratu zituzten hiru gerlak.

178. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0019 Gerla aintzineko merkatuetan eta bestetan sortzen ziren kalapitak eta jandarmekilako borrokak galdu ziren... euskal dantzak eta kantuak gutitu, mendiari buruz gibelka joan... frantses jakintza bera beheititu.

179. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j-l. davant 0019 Erran behar gerla irabazia zelakoan, Frantziako eta Euskal-Herriko sozietateek ez zutela hanbat bururik berotu 1918-tik 1940-era.

180. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak etxde 0356 Nola portatu ziren ezkertiarrak gure aitarekin, 1936-garren urtean, gerla hasi zenetik Franco eta Molaren tropak sartu zirèn arte?, galdetu nion Gregorio Aizpurua jaunari, hainbeste urtetan gure aitaren langile zintzo eta leiala izandakoari.

181. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0059 Austria-ko inperioak azkenaldian zapalduta (nahiz luzaz autonomia izanik ere), Txekoslobakia Hogei-Ta-Hamar Urteetako gerla gogorrak desegin zuen orain dala hiru mende.

182. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0059 Erlijio-arazo hau ezagugarri, aurrerazaletasuna, txekotar abertzaletasuna eta Erreforma batetik; eta atzerakeria Biena-ko Inperialismoa eta katolikutasuna bestetik, Hogei-Ta-Hamar Urteetako Gerlak desegin egin zuen Bohemia-Morabia; eta hunen hondamendia orduan hasi zan.

183. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0060 Horrekin batera, jakina, gerlan parte hartutako askok, alde egin behar izan zuten Txekoslobakia-tik; eta, bata dala eta bestea dala, herriaren kopuruak %20 galdu zuen.

184. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. haritschelhar 0474 Lehenak emana zion lehen bultzada gerla aintzinean, Monzon-ek olerki apaindura batez ornitu du eta Larzabalek, gaiak hartuz euskal literaturan (Etxahun, Bordaxuri) edo euskal historian (Matalás, Orreaga) abertzalegoari ideki du.

185. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hu aurp 0073 Oro hari zauden; zer gerta ere, hura zuten ezarria, gerlako minixtroaren lagun bezala, eta kasik minixtroa baino gorago, Frantziako armada guzien buruzagi.

186. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hu aurp 0073 Minixterioa berritzearekin, gerlako minixtroa kanbiaturik ere, hura etzuten kanbiatzen; beti han uzten zuten bere kargu hartan.

187. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak xarb 0052 Euskaldunek gerla galdu zuten beraz.

188. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak r. arregi 0059 Egia esateko, bi gerlen arteko garaiean azaldutako teoria honek, ez du ondorio handirik izan.

189. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. xarritton 0132 Azkenekotz Nafarroatik piska bat urrundurik ere ez ditugu zeren ahantz 1489an, Bretainia-ko Vannes hirialdera, Gipuzkoar itsasturiek egin zuten gerlaren karietara, Velez de Idiaquez jaunak Salinas-ko kondeari Zestoa-tik bidali zizkion bertsuak, A. Olazuk, 1975ean argitaratu zituenak (FLV, XIX.); gure euskal testu literarioak ere gerta daitezkeela gure Herriko historiaren lekuko hoberenak oroitarazteko, gure mintzaira jakin gabe gure historia egin nahi luketen historialari askori, ez dira gaizki heldu.

190. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0010 Espainiako gerla (1936-1939) ondoren, herriko hizkeratik hurbilago egon nahi duen joera berria nagusitzen da, batzutan beste muturrera ere joaz.

191. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia otoizlari 1987 0009 (Joab, gerla irabazirik, burua gora heldu da).

192. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia d. landart 0029 Jadanik seme gehiena gerlan hila izanki-ta, ez zuen beste beharragorik... Zer egin? Zer egin?.

193. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia d. landart 0151 HAURREK: Etxe hortako semia,
Baita beldurti aundia;
Beti itxasoan dago...
Gerlarat ez joaiteko!.

194. 1969-1990 lapurtera-nafarrera poesia m. courougnon 0007 Gerlaren
ots
saminak
eta bolbora
ustelaren
usainak
bere hatzetan
oraino
Madrileko
Paiaso
zaharrak
uzten
ditu.

195. 1969-1990 lapurtera-nafarrera poesia m. courougnon 0009 Haizean
eta egunean
eta gero
gauean
gerla
etor dadin
beldur
bainaiz
da.

196. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa hiriart-u 0140 Zorigaitzez, gaia badute nasai, gerla ari baita nun-nahi: auzoen eta herritarren artean kalapita, mendekio, tzarkeria, eta batzutan odol ixurtzeraino; erresumen artean, zoinek zoin enganatuko, larrutuko; zoinek zoin sekulakotz errautsiko.

197. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa hiriart-u 0290 Gerla-tresnak ixilduak balinbaziren ere, gerlaren ondorio hitsak hor ziren oraino: bazter guzietan, miseria gorria zuten familia ainitzek.

198. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa hiriart-u 0290 Hamalau urtetarat heldu zelarik hamalaueko gerla piztu zen, eta gudu-tokieri hurbil bizi zen Rodhain familia.

199. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa f. krutwig 0257 Ba dakhusazu hor Lutegian XVl/ gr. arrondiasmenduan ba dugu Gerlatik iltkhitako Gubernu bat....

200. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa f. krutwig 0257 Neuk bethi hypolabitu nuen ezen karlistak hok baino euskalzaleago ziren... nahiz eta gerla hortan bertze aldean gathazkatu zutenarren.

201. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0015 Jendea, ez zen egun haietan satorren kontrako gerlaz baizik mintzatzen, lurpeko etsai horien aurka nola borrokatu?.

202. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1971 0013 Orai mende bat, hor atxikia zuten preso Santa Cruz apez famatua eta hortik ihes egin zuen, Aramaioko ur handirat; han egon baitzen, egun osoa urean leporaino sartua, eta han ere botu egin baitzuen Jainkoari: osorik ateratzen bazen hortik, gerla bururatzean, misionest eginen zela.

203. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1971 0013 Egun etzen Karlisten gerla ez eta bertze gerlarik aipu; egun eskuararen goresteko bilduak ginen.

204. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak air 0116 Luzaideko BORDDEL olerkaria aipatu behar da, hainbeste gerlen koblak utzi bai zituen; Donostian, 1823 urtean preso pasatutako izigarrikerienak; Karlisten kantiak izenekoak, bera liberalen aldekoa izan zelako.

205. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak larz 0067 Ez du aspaldi bukatu zela, Algeriako gerla.

206. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. haritschelhar 0002 Gero hasi zen 1936.eko gerla ikaragarria, Euskadi sakabanatua, zauritua, ilunpean sartua.

207. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1989 0001 Gerla bururatu eta, pentsa zitaken gauzak aldatuko zirela eta bere politika eztituko Khomeiny-k.

208. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1989 0001 Hasi zelarik gerla Espainiolen kontra Luis XVI. hiltzearen ondotik kuraia haundirekin gudukatu ziren Baigorriarrak eta Baigorriko baleakoak.

209. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1989 0001 Gero 1794-ean sartu ziren Baztanen, Erro-n eta Luzaiden eta gerla bururatu zelarik 1795 Bampacirc;le-ko hitzarmenarekin erabakia izan zen mugaren eraikitzeko izendatuko zirela gizonak mendi kaskoak hartuz bien arteko mugarentzat.

210. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. haritschelhar 0001 Gerla aintzinekoa da.

211. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. haritschelhar 0001 Algerian sortu gaizki biziko du gerla.

212. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak manex goinetxeren euskarazko lehen histori liburua 0001 Aipatzen ahalku lehengo Lapurdi, Gipuzkoa ekialdea hartzen zuen Donostia arte, bai eta Nafarroaren iparraldea: protestanteen gerlak haste, Baionako Diosesako ziren lur horiek.

213. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1969 0001 Bainan bazakien herria ez zela oraino on gerlaz bere ontasunen berriz eskuratzeko.

214. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1969 0001 Vietnameko gerla

215. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1969 0001 Egun hotan berriz aipu dute azkarki Vietnameko gerla.

216. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1971 0001 Bera indarka eta gerlaz heldua delarik buruzagigorat, Allende aldiz bozez, aitortu du herri bakotxak izan dezakela bere bidea eta bere saila.

217. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1972 0001 Alta ez ditu egun batez bururatuko bere xedeak: 14-eko gerla hor izanen du artean, eta ondotik ainitz gogoeta eta behaztopako ere.

218. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1972 0001 Euskal-Herrian ere molde hori egokia iduriturik, holako aprendizgoak muntatu ziren azken gerlaz geroz Lekorne Garroko jauregian, Donapaleu Garikoitzenean; Garazi Frantsesenean eta Maule Bixta-ederrean.

219. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Galde guzieri ere ihardesten baitu, ez dira jenatzen boz-emaileak: - Gerla egina duzu?

220. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 - Diote hango laborariek, ez dela gerla preparatuz, bakea ezarriko; lurra ez dela hiltzeko tresnen pikoan ezartzeko, bainan biziaren emaiteko eta hedatzeko.

221. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Jakin behar da Frantziak biziki gerlako tresna saltzen duela erresuma pobrer, gobernuari jazartzen direnen zapatzeko.

222. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Alabainan gerla dakote omen xerkatzen Rusiari Xinako buruzagiek, eta beldur dira heien herrak kotsa dezan Frantses Presidenta.

223. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1984 0001 Herriko etxean kondenatu dute hiltzaleen indarkeria, zeren gizon guzien bizia errespetagarri baita, bainan berdin kondenatuz bertze edozoin gerla zikin.

224. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1985 0001 Hungriako eta Izraeleko minixtroek ere elgar ikusi dute, ez baitzen holakorik gertatu 1967-az geroz, diplomatiko kurutzamenak hautsi baitzituzten sei egunetako gerlaren ondotik.

225. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Ez gerlarik... bakea!

226. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Gerlarik ez beren kantuarekin bururatu dute kantaldia.

227. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 1960 an hiru miliar, alta gerlak bazuelarik hainbeste hilik.

228. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1986 0001 Gerla horretan parte hartuko du Johañe Rekalte gazteak, 12 garren konpainian, bera bezain gaizki apailatuak dituen lagunekin.

229. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Zerbait dakitenek diote berriz ere IDS delako izarretako gerla aipatu duela Gorbatchev jaunak eta zerbait galdegin pundu hortan.

230. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Urgolkoan beti gerla Koweitarena den petrola dutxulu bat dute aldi huntan Irandarrek bonbardatu, itxura guzien arabera nahi baitute herri ttipi hori ere gerlan sar arazi.

231. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1987 0001 Amerikanoen geriza pean jarriak dira Koweitarrak, amerikano gerlako untziek dituzte segitzen Koweitako petrola karreatzaleak.

232. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. arostegi 0001 Leengo Elizako egituretan, kristauok alkar iltzen, gerla batean, ibilli giñala.

233. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. lete 0001 Zergatik? Nekazari delako, hain zuzen; eta nekazari izanik, Catalunyako nekazariek urte eta mendetan zehar sufritu dituzten lapurreta, bidegabekeria, anarkia eta kolore guztitako gerlen ondoren desegingarriak jasotako gizona delako.

234. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Gertakizunak hura barne kontestu batean lehertzen dira, eta urte magiko hori baino lehen gertatuak ziren Aljeriako askatasun gerla, Kubakoa, Gebararen asasinatzea, Vietnamgo gerla eta jankien lotsa Ameriketako beltzen matxinada, Pragako Udaberria, etab. luze.

235. 1969-1990 zuberera antzerkia j-l. davant 0088 Gerla dikezûgû laster
otsoa hor artelian,
Deit dezagûn arren jauna
gûdûkala popûlia.

236. 1969-1990 zuberera antzerkia a. aguergaray 0027 LOS VELES

Ixtantian, gerla hori,
Gogo hunez dût eginen
Eta, ene tropareki,
Etsaiak erhautsiren!

237. 1969-1990 zuberera antzerkia a. aguergaray 0027 LAROCHE

Gerla nahi badûzie,
Eginen dûgû batalla.
Bena hobe zûnûkie
Hebentik hûrrûn juaitia!

238. 1969-1990 zuberera poesia j-l. davant 0120 Artxandan ohorea kario salba eta...
Adio Euskal-Herria eta adio Santoña!
Gerla galdua dugu, Beldarrain, Saseta,
Zuek bezalakoak guti ziren eta...

239. 1991> euskara batua antzerkia l. haranburu a. 0017 Hainbeste gerlaren lepotik arruinaturik gertatzen da Frantzia.


240. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00032 Historiako azkenengo 5.500 urte hauetan 14.513 gerla izan omen da, 1.240 milioi hilekin. 292 bake urte bakarrik artean.

241. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00032 Gerlaren kausaz hildakoen artean, zibilen ehunekoak: Lehen Gerla Handian % 13, Bigarren Gerla Handian % 70, Vietnamgo Gerlan % 84...

242. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura gurutzadetara 0005 Zergak har zitzakeen bere baserritar eta merkatariengandik dirua lortzeko bere gerletarako.


243. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura gurutzadetara 0005 Rikardok oso heziketa ona hartu zuen; frantzesera, latinera eta proventzalera (Hego Frantziako hizkuntza) idazten eta irakurtzen, musika kantatzen eta konposatzen, poema eta kantak idazten eta gorteko finezia guztiak ikasi zituen, Gerlarako prestatua ere izan zen.


244. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura gurutzadetara 0005 Torneoak gezurretako gerlak ziren zeinetan gerlari garaileak fortuna handiak irabaz zitzaketen eta zoritxarrekoak edo traketsak zirenak larriki zauriturik edo hilik ere gerta zitezkeen.


245. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura gurutzadetara 0015 Gerlak bere arriskuak zekartzan, borroka hasi baino lehenago ere.


246. 1991> euskara batua poesia j. sarrionandia 0136
ETA zelan adierazi hitzez hitz
itsaso ezkutu eta izenik gabekoetan
populatu gabeko irletan
kalamahastien azpian
karramarro malgu zango iletsuen
eta barekurkuiloen arteko
burruka izugarria.
Esan dezagun hil ala bizikoa dela,
ezen eta karramarro biguna
maskor bila abiatu eta
maskorrik ez badu hutsik kausitu
maskor beteaz jabetzen ahaleginduko da,
maskorraren jabea den
barekurkuiloaren kontra.
Eta karramarroa gainbiziko da,
barekurkuiloa akabatuz,
ala babesik gabe geratuko da
behin eta betirako.
Zer esan karramarro bigunen larritasunaz,
zer esan barekurkuiloen bildurraz,
zer esan erdi banatu ezineko maskorraz.
Zer esan itsasoak
munduaren azalean zabaldu zirenetik
irlak itsasoaren azalean lekutu zirenetik
bakerik gabe, treguarik gabe,
ia etenik gabe
dirauten gerlei buruz.

247. 1991> euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 00372 Lehenxeago iradoki dudan bezala, pentsamendu batek kezkatzen nau, baina, gehienbat: nire baitan kukuturik beti zelatan egon izan den Elissaldek irabazi ote du gerla hau ere, LVII.a Gerlan delakoa?...

248. 1991> euskara batua saiakera-liburuak atletismoa 00001 Era berean, Espartan episkiros izeneko pilota jokoak gerla prestatzeko balio zuen. Atenas eta Erroman ere, izkribuen arabera, pilota jokoak aisialdia betetzeko edota osasuna hobetzeko ziren. Erromako legioek harpastum izeneko jokoa Europako leku guztietara zabaldu zuten. Honetan kolpeak eta ostikadak nagusi ziren.

249. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barbier, j.: piarres ii, ix-xl 00018 Batetik, euskaldun soldaduen balentriek idazlea gehiegi itsutu dutela aipatzen du, horrela, Etxepareren ustez garrantzi handiko diren beste alderdi batzuek aipatzen ez dituelarik. Ez dauku solas guti baizik adiarazi gibeleko gerlaz dio haserre antzean:

250. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 1959 urtean Mendi de Saa gobernaria Bahian itsasoratuz bere gudari taldearekin hegoalderuntz abiatu zen, Ilheu, Porto Seguro eta Espiritu Santoko kapitani desberdinetan gudariz eta untziz bere gudari taldea hornitzen delarik. Gerla hau politikoa ez ezik erlijiosoa ere bazen, frantsesek beraiekin batera apez calvindarrak ekarri baitzituzten; hori ezin zuten onartu eta Europan heresismoaren kontra bezala, Brasilen ere jesuitek gerla irekia hasi zuten.

251. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eitb 00089 1990eko azaroaren 11a. Hazparneko enparantzan. Munduko lehen gerlan hil ziren herriko semeen ohorez eraiki oroigarri inguruan frantses bandera andana bat gora aidean. Erdian, gerlako azken superbibiente hazpandarra. Guillaume Duhart. 102 urtekoa. Emozioz jota, ez ditu ez ahazten 1918.ean bizi, jasan eta sufritu mementu lazgarriak.

252. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eitb 00089 Bai jauna, erantzun nion, Iparraldeko historiaren atal garrantzitsua izan baita oroitarazten den unea. Ikusi besterik ez lehen gerlako oroitarri gehienetan euskaraz idatzi lerroak herri guztietan.

253. 1991> euskara batua saiakera-liburuak autonomoak 00026 Has gaitezen 1968an. Espainian oraindik Franco zen nagusia. Langileen borrokak hedatzen ari ziren fabriketan; gerla galdu zuten euskaldunak beren burua jasotzen ari ziren; errepresioaren kontra denek bat egiten zuten eta kontzientzia iraultzailea areagotzen ari zen.

254. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00051 Luxe-ko Anderea, Martinen ama zena, isiaturik zen gerla hartan beraren semeak irabaziko ote zuen Arnaud-i zegokion oinordekotza; izan ere, ez baitzen beronen ama, Menauton-en bigarren emaztea izanik.

255. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00091 gerla odoltsu hura bukatu behar zutela eta bakea egin, elkar hartzerik gabe gerla luzatzen ari zela eta herrialde osoa alferrik galtzen.

256. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00091 Zehaztasunak finkaturik, itun bat sinatu behar zutela eta gerlari bukaera eman.

257. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.e. urrutia 00132 Orrialde hauetara ekarri dugun testua, osorik dagoen kronika bakarra da; bertan, Jacques de Bela-k protestanteen higanaut eta katolikoen arteko gerlak Zuberoan nola amaitu ziren kontatzen du.

258. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. haritschelhar 0014 Bertze ikertzale bat agertzen da munduko bi gerlen arte horretan.


259. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: piarres ii, xi-xl 0018 Ez dauku solas guti baizik adiarazi gibeleko gerlaz dio haserre antzean:

260. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xarb 0019 Gerla egina eta Euskaldun zeukan bere burua lehenik ene aitak, eta bigarren mail batetan bakarrik Frantses.

261. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xarb 0019 Frantses nortasunaren sentimendua hamalaueko gerlaren ondotik zabaldu da Iparraldean.

262. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xarb 0075 Politika mailean basa mortuko bidaia izan dela gerlatik eta ENBATA-ren sortzera erran dugu.

263. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xarb 0075 Gerla bururatu eta ekonomiari bizi berri bat eman behar zen.

264. 1991> euskara batua saiakera-liburuak xarb 0141 Gerlan hilek alferretan emana zutela beren bizia!

265. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. oihartzabal 0042 Beraz, inola ez du irabazi indarrari datxekion eskurik haren gainean, aitzitik, haien arteko gerla egoerak badirau aurrean bezala; areago dena, haien arteko erlazioa honen ondorioa da, eta gerlako zuzenbidearen baliatzeak deusetan ez du bake hitzarmenik suposatzen.


266. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. oihartzabal 0168 Zenbait gerla sortzen ote da arrotzen aurka?


267. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 1281 On-bidea-n agertzen denez, errege bat gerran ari da bere erresuma barruan; gerra-zelaietan menperatua izanez gero, bere gaztelura itzultzen da eta hor indartsu bilakatzen da gerlari hautatu batzu bereganatuz.


268. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 40. Gerla ongi egin badaiteke laboraririk eta beste hobengaberik hunki gabe, ez dirudi haizu dela haiei ebastea.


269. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 43. Etsaiak ez baldin badu hitzartua begiratzen, eta hitza jaten badu, meniaren denboran edo gerlaren amaieran utzi dituen bahituriak erailtzea zilegi ote da?


270. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 44. Gerla batetako hobedun guziak erailtzea zilegi ote da?


271. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 45. Gerla batean gudukatzen diren guziak, hiri baten zaintzen edo erasotzen ari direnak, bereizkuntzarik gabe eta arriskuak irauten dueno, erailtzea zilegi da.


272. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 48. Batzuetan zilegi da, eta baitezpadako ere, hobendun guzien erailtzea, fedegabeen kontrako gerlan bereziki.


273. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 Zer egin ordea giristinoen kontrako gerlan?


274. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 50. Gerla zuzenean hartu direnak, hartu eta atxiki dituztenen ontasun bilakatzen ote diren?


275. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0227 Eta nola gerla zuzenean hartuak, hartzaleen ontasun bilakatzen diren, hauek zuzenkontra galduak eta hauen gerlako gastuak ordaintzen dituzten neurrian.


276. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0279 LAUGARREN GALDEA: Bi aldetarik betan gerla zuzena izan ote daiteke?


277. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0279 Bigarren erantzuna: Demagun ezjakintasuna gertatuari buruz edo zuzenbideari buruz itxurazkoa dela, zuzena daiteke gerla, berez, egiazko zuzenbidea dagoen aldetik, baina zuzena gerta daiteke ere beste aldetik, fede onaren aitzakiagatik.


278. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0279 Zeren gerla makurra daraman Printzeak, berak makur dabilela jakinik ere, menpekoak erran den bezala hari jarraikitzen ahal dira fede onean eta beraz, menpekoei zilegi zaie gudukatzea bi eskualdetarik.


279. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0279 Jakingabe gerla makurrean partehartu duen Printzeak, edo horren menpekoak, eginbide ote du hartu duenaren ordaintzea, ondotik ikusi baldin badu garbiki gerla hura ez zela zuzena?


280. 1991> lapurtera-nafarrera poesia leon 0091 Jin zelarik kalarnuaren uztaroa:
- Laster heldu dela, laster, hazi gaixtoa! -
zioten erran, berriz, ainara zaharrak.
Lanjerean zirezte, gaixo xori txarrak!
Orai arte ez nuzue sinetsi batere!
Kasu! Kasu! dautzuet erraiten berriz ere!
Ikusiko ditutzuelarik ogiak epaiten
eta gizonak, gu, xoriei, gerla emaiten,
zuek ondo hauietarat ez ager.
Edo, hemendik, ihes zoazte laster!
Jarraik lertsun, ahate edo pekadari!
Bai bainan ez zirezte aski hegaldari
itsas edo bortuetan barna joaiteko
eta haindiko leihorretarat heltzeko!
Gauza bat duzue egiteko bakarrik:
pareta-ziloetan zaudezte gorderik!


281. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak j. irigaray 0023 Fortuniok aitor zuen halere gerlako bezperan Fernando erregek gezurra merke erabili zuela, estakuru beharrez Gazteizetik Iruñako bideari emaiteko bere armada.


282. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak j. irigaray 0023 Frantziarat ihes egin ondoan, Labriteko Juanes handik laster itzuli zen gero, hala-holako armada nahasi, gaixtaginarekin, gerlari bainoago ohointza eta bortxatze mota guzieri lotuak ziren Gaskoin, Frantzes, Aleman edo Albanes zirtzilekin, nola ezpaitzen handi nabartarrek zorionekin ikusi zituztela Iruña azketu gabe lekuen husten, ihes Fernandoren beldurrez.


283. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak xarb 0011 Gaudeul jeneralak ikertu baititu mendigazteluak, protohistorioan, beraz Jesu Krixto baino lehenago, Euskaldunen ihesleku ziren, gerlak bazirelarik.


284. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak xarb 0178 Ez zen Besta Berriko egina orduan, bainan lehenago ikusi bezela ordrea egiteko eta, behar orduan gerlarako.


285. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1997 0038 Hainbat urtez han egon da, gerla dago, badaki ezin duela itzuli..., baina gerlaren aitzakia hori bukatzen ari zaio.

286. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 Nazio artifiziala baita, erregeek eta Iraultza Haundiak, eskolak, telebistak, gerlek eta abarrek bateratua baina halere bere sasi-naziotasuna ez duena osoki bururatua.

287. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak enbata 1998 00002 HAMALAUEKO gerlan Euskaldunak ongi ezagutu zituen jeneral batek errana da: Zuek, Euskaldunak, senegaldarrak bezala zarete, ez duzue Frantziaz axolarik: aitzindariari diozuen estimuaren arabera gudukatzen duzue

288. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dirassar 00008 Alta, asko tokitan, gosearekin, gerlarekin eta eritasun tzar batzuekin, ainitz johan dira gazterik ere bainan oro har, lau miliar ginelarik duela doi-doia mende laurden bat, orai seietarat helduak gira edo heltzeko heinean...

289. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1999 00002 Lehen minixtroaren gain ezarria da beraz haren politiko alderdiak, hari esker, bildu zuela diru peza bat ederra enpresa batzuen ganik, bereziki saltzeko gerlako muntadurak Arabia Saouditarrari, edo Airbus airekoa Kanadiari eta Thailandari.

290. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1996 0008 Bosnian ere, gerla gelditua bainan giroa biziki pisua izanki...

291. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1996 0008 Han ere gerla eztitua zen.

292. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1996 0008 Lebed jeneralak errana zuen, dena espantu, ez zela gerla segitu behar, aski zela Txetxenia bere gisa uztea, erruso soldadoak handik kendurik.

293. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak e. gerrikagoitia 0003 Baina ez diplomazia hutsez eta etsaiarekiko bai etsaiekiko maitasun platoniko absurdo berebaitan inposiblez, ezenez gerlaren eta isuri odolaren bidez ere bai.


294. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1992 0003 Lur planeta guzitik Rio de Janeiron,
Bildu dira milaka andere ta gizon,
Ingurumena zaindu beharrez edonon,
Zerbait egin behar da eta ez itxaron!
Industriak sortu du mila kutsadura,
Airez ta lurrez doaz gaindika mundura.
Sinesgaitza da hartu duen hedadura!
Gaixtagina, hobendun direnen ardura!
Eki izpietarik zaintzeko ozona,
Naturak eman digun azal hoberena.
Iparburutik galtzen hasita dagona,
Hura galduz gero da galduko gizona!
Hego Ameriketan ta Asialdean,
Lurrak eta oihanak desertu bidean!
Idorte goseteak Afrikan aldean!
Zer jasan beharko da datorren mendean?
Kalteak zuzentzeko behar den dirutza,
Kutsatzaileen gandik biltzeko ametsa
Galdua da. Edonork orain jakin beza,
Aberatsek baitute eman beren eza!
Golkoko gerlarako bazen diru frango!
Natur kalteentzako diote: ez dago!
Dirua baita beti dirudunendako,
Kutsadura da aldiz behartsuendako!
Hitzaldi ederretan ari zirelarik,
Rion berean zenbat hil ote goserik?
Zenbat haur eta gazte, tratu txarretarik?
Rioko miseria egon da gorderik!


295. 1991> zuberera saiakera-artikuluak j-l. davant 0062 Europa gûzia kurritû zian gerletan.