XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak sgarm dekli 0159 Zorigaitzez, gure indeterminadoaz gramatikalari gehiegi ahaztu zaigu.

2. 1969-1990 euskara batua ikerketak p. urkizu 0039 Saint-Cyran-ek Lancelot gramatikariari idatzitako gutun batean Silvain Pouvreau euskal idazleaz zioen, berak giristino on egitea lortu ez zuena Baionako apezpikuak apaiz eta arimen artzai bihurtu zuela; eta berak, antza, ongi ezagutzen zuen Pouvreau, bere etxean zerbitzari egon eta bertan euskara ikasi baitzuen.

3. 1969-1990 euskara batua ikerketak hitz-elkarketa/1 0157 Hortik etorri ere dator, noski, gramatikariek dvandva-elkarteei konposatu kopulatiboak deitzeko ohitura: euskal alorrean behin eta berriz errepikaturiko definizio ezagun batez (9) Ikus ZATARAIN, A.: in xxiii orr. esateko..

4. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0097 Zopa, babarrunak urdai puska batekin, zezina, sagar errea, edota agian, garbantzoak, ilarra eta patata, azak eta odolkia, eta gazta (edo gereziak, edo udareak edo-ta tokatzen dena); udazkenean garoa bildu, garo metak egin, eta behientzat bazka prestatu; oiloek arraultzerik errun ahal dute, zerriari jatekorik eman ahal diozu...; hobe izanen litzaizueke Taranteneko Joxepe Lepamotzen santutasuna edukiko bazenute, edo-ta Don Justo Gramatikalariaren jakinduria, edo-ta Don Esteberen nortasun bortitza, edo-ta Don Kosmeren trebetasuna, edo-ta...

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. eguzkitza 0216 Azkenez Ithurri gramatikalariak dakarren etsenplu hau ere aipa dezakegu: nik dakidanez euskalki gehienetan era honetara itzul litekeena: .

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0014 Horrela euskaltzale, euskal idazle eta gramatikalarien kabi bihurtu zen Zarauzko komentua.

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. salaburu 0160 Bigarren partea: Aditza Gramatikari batzuek esaten dute ahal partikula horrek beti UKAN aditza eskatzen duela, behar eta nahi eta horrelakoek eskatzen duten moduan: joan nahi dut (EZ, joan nahi naiz) joan behar dut (EZ, joan behar naiz). Horretan oinarriturik, irakasle batzuk honela irakasten dute: joan ahal dut. Gure ustez (7) gure ustez: a nuestro modo de ver hori oker (3) oker: confundido dago;dena dela ez gara hemen sartuko gure jokaera (9) jokaera: postura arrazointzen (11) arrazoin(du): razonar.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill axmgl 0029 Eta gero hor ditugu Etxeberri, jaun midiku, gramatikalari eta prosista; Elizanburu olerkaria.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0019 Elemendu hauei gramatikariek sintagma deitzen diete.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak garm 0159 Baina ni ez izan filologoa, ordea; gehienez jota ere gramatikalari xume eta ez oso aurreratua izango nintzateke, eta hortaz jabetuta, zuhurtasunak ematen digun eskertu ezinezko laguntzaz baliatu naiz nere interpretazio ekintza arloaren barnean.

11. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak lab 0001 Gramatikarien burruketatik urruti, sustrato-zale ta estrukturalisten eztabaidetatik igesi, iritzi ziurren jabe.

12. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1974 0001 Bere aldetik dabil gramatikalari bakoitza.

13. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. arrigain 00144 Hala, hizkuntzalaritza, gramatikalariek landuriko kontzeptuez baliatzen da etengabe, kontzeptu horiek benetan hizkuntza sistema osatzeko balio duten faktoreak diren ala ez jakin gabe. Baina, nola jakin? Eta mamuak baldin badira, zein errealitate jarri behar zaie buruz buru?

14. 1991> euskara batua saiakera-liburuak b. urgell 0396 Laka 1986an, esaterako, Astarloaren eredentziaz mintzatuz, Azkue gaztearen ideia anitzek gramatikalari (barka, apologista) horrengan dutela oinarri frogatzen zaigu eta, halaber, Azkue ez horren gaztearen hots, jada Euskaltzainburuaren erizpideetan gelditu hondarrez (hain hondar ote?) ohartzen.


15. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0430 Hortaz, gramatikariek metodo hori bereganatzean, zientzia hauen kontzeptuen eragin ukaezina nabarituko zen.


16. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0022 Gramatikari batzuk -e- hori plurala zela esan ohi zuten.


17. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0178 Gramatikariek euskeraz ere IZAN eta EGON jartzen dituzte lotura-aditz bezala (erdarazko SER eta ESTAR -en pareko), baina, nire ustez, IBILI aditzak ere ekintza bat adierazten duen esaldietan zeregin hori betetzen du.


18. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglu iv 0194 Gramatikariek esan izan dute, Hegoaldean eta batez ere Hegoaldeko mendebalean bigarren perpausaren barruan eta azkenean ere erabiltzen dela inoiz juntagailu hori.


19. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak e. perez 0102 Eta egilearekin zintzo jokatu dutenak txalotu bezala (77) Jakina, honek ez du esan nahi jatorrizkoari eutsi dioten guztiek erabat asmatu dutenik Mitxelenaren ustez. Xehetasun filologikoak (eta bestelakoak) tartekaken ditu, aldizka, paratzaileak eta berak elkar hartzen ez dutenean (Lekuona zaharra, Geron (1954b); Labaien, Biotz-begietani buruzkoan (1956c); Irigoien, Lardizabalen lanean (1957f), edo Omaetxebarria gramatikari gorentzat daukanak krestomanian, eginean (1959h), esate baterako). Hauk ere, zoko-garbitzearen eta zimentarri sendoak paratzearen seinaletzat hartzen ditut. jipoitzen ditu Mitxelenak begirune-eza islatzen dutenak, bistan baita nolako arriskua ikusten duen Mitxelenak arlo honetan: lehenarekin etetekoa, alegia (78) Klasikoekiko jokamolde arduragabea, euskaldunengan are larriagoa da. Euskaldunak behartsu garenez gero, ezin gara aberatsak bagina bezala jokatu. Horrelakorik, egia, ez zaigu guri bakarrik gertatzen, gaztelerazko zenbait klasiko ere, gehientsuak ez badira, gehiago aipatzen baitira irakurri baino. Aberatsek galera handirik gabe egin dezaketena, ordea, ez zaie behartsuei egoki. Eta nor gu baino behartsuago gai honetan? (1954b:39)..

20. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak a. hirigoyen 00115 Harriet deitura aipatzen delarik, Martin Harriet gramatikalariari, bere aitatxi zenari hain xuxen, pentsatzen du jende frankok.