XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j.m. iraolagoitia 0033 Adibidez, gure organismoko zelulak oxigeno gehiago behar dabenean gure bihotz-erritmoa bizkortu egiten da: janariak liseritzeko momentua iristen danean guruinak produktu determinatu batzuk jariatzen dabez; infekzioak gorputza kutsatzen dauanean odolean leukozitoak harrigarriro gehitzen dira.

2. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0044 Jakin behar duzu, baita ere, guruin endokrinoez gainera badaudela beste batzuk beren substantziak odolera isuri ordez hodi bidez kanporatzen dituztenak; guruin horiei, guruin exokrinoak deitzen zaie eta halakoak dira, adibidez: listu-guruinak, diti-guruinak, liseri-guruinak, izerdi-guruinak, etab.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0044 Eragilea / Hartzailea / ESTIMULUA / detektatzailea / Guruin endokrinoa / Diana-ehuna / ERANTZUNA / Organismoko erregulazio-sistemen konparazioa.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 1. GIDA SISTEMA ENDOKRINOA EGINKIZUNAK Izen horrekin ezagutzen da hormona deituriko substantzia kimikoak elaboratzen dituzten barnejarioko guruinen multzoa.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Guruin horiek ez dute hodi jakinik beren jariaketarako eta hormonak, beraz, zuzenean odolera isurtzen dituzte.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Unitate honetan hormona horietako bakar batzuetaz arituko gara eta halaber, horien produzitzaile diren guruinetaz.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Gida hau Liburutegian egin beharko duzunez, ikasterako interesatzen zaizkigun guruinak aipatu bakarrik egingo dizkizugu.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Estudiatu beharrezko guruinak hauek dira: Hipofisia, Tiroidea, Paratiroidea, Giltzur ungainekoak, Area, Barrabilak eta Obulutegiak, Timoa, Epifisia.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Garunaren erdipareko ebaketa epifisiaren kokamendua erakutsiz (A)/ Area / Burua / Gorputza / Isatsa / Guruin paratiroideen multzoa / Timoa / Tiroidea / Intsulinaren ekintza fisiologikoa / Glukosa / INTSULINA / Glukogenoa.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/8 0045 Guruina / Hormona / Ekintza erregulatzailea / Bere gabeziak sortzen dituen nahasteak / Non aurkitzen den.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. altonaga 0288 Bakterioak tegumentuan edo guruin nidamentarioetan kokatzen dira; Heteroteuthis sepioideoaren kasuan, barrunbe palealera deskargatzen duen organo batetan egoten dira, eta, animalia kitzikatzen denean, hodei argikor bat jaurtikitzen du.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0077 Liseri-hodiarekin batera liseriketari laguntzen dioten guruinak daude, gibela adibidez.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak biologia orokorra 0390 Ingurunearen kinada egokiak, zelula hartzaileek, haik kinada elektrogenikoak bailiren kodifikatzen dituzte: kinada elektrogeniko hauk, nerbio sistemaren bitartez garraiatzen dira, giharre, guruin, kromatoforo, eta beste egitura egikorrak bizkortzeko.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. etxaide 0431 Betazalaren tartsoaren kasuan tartsal erabiltzen da. Adib. guruin tartsala. e / f / i .

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0247 Armiarmetan, zeta likidoa jariatzen duten guruinekin konektaturik dauden hodiz zulatutako organoetariko bakoitza.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0376 Adib. guruin peptikoa.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0376 guruin zefalikoa / gako-guruina / testikulua / nerbio-eraztun zirkumenterikoa / aurreko hestea / kirru-zakua / nerbio-kordoia / semen-besikula / hodi-isurlea / erdiko hestea / atzeko hestea.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aizpurua 0095 Nolatan? Erleek beren abdomenaren muturrean Nasanoff-en organoa deitzen zaion guruina dute.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aizpurua 0095 Usain berezia du guruin horretatik jariatzen duen likidoak.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aizpurua 0139 Eboluzioan zehar loreek metabolismo-hondakinak jariatzeko zituzten guruin batzuk nektario bihurtzen dituzte eta nektario horietan dagoen nektarra erakargarria da erleentzat.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0092 Guruin hauek jariatzen duten mukiak ez du entzimarik eta bere helburua da harrapakinen irristadura erraztea.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0400 Zurezko landareak edo belarkiak, jeneralean hosto txandakatuak, konposatuak edo, batzuetan, bakunak dituztenak; ia beti aromatikoak izaten dira eta haien usaina, ez beti atsegina, hostoetan argitara ikusten diren guruinetako esentzi olioek sortzen dute.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0336 Bestalde, zuzen-zuzenean jokatzen dute dagozkien neurona, muskulu ala guruinen gainean.


24. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0336 Nerbio-sistematik eratorriak ez diren barnejarioko guruinak, ornogabe nagusiengan (molusku eta artropodoengan) eta ornodunengan bakarrik agertzen dira.


25. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0336 Hala ere, animalia hauengan ere barne- eta kanpoinguruneko estimulu eta barnejarioko guruinen arteko bitarteko loturarik garrantzitsuena neurojariaketa izango da.


26. 1991> euskara batua ikasliburuak sexuinfo ii 0043 Aldaketak gertatzen dira beren barrabiletan eta ondoko guruinetan: zelula batzuk sortzen dituzte, pilatuz doazenak.

27. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0239 Baina orduan ere Beulak minbizia omen zeraman guruinetan.


28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00027 Gizakiaren kasuan hormonak, sortzen duten guruina kontutan hartuaz, irizpide topografikoa erabiliz sailka daitezke. Honela, beste batzuen artean, hormona pankreatiko, giltzurrungaineko, tiroideo edo plazentalioz aritzen gara. Irizpide hau ez da baztertzailea: hormona asko hainbat organo desberdinek jariatuak izaten dira.

29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00027 Hormonen efektu erregulatzailea garrantzi handikoa da. Orokorrean esaten dugu nerbio-sistemak, (hipotalamoak) hipofisiaren jariakinak erregulatzen dituela, eta guruin honek guruinak periferikoak (tiroidea, giltzurrungaineko azala, gonadak,...) kontrolatzen dituela.

30. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hautaprobak 1994-96 00027 Guruin hauek aldi berean diana-ehunak kitzikatzen dituzte. Hormonen mailek feed-back erregulazio negatiboa edo erretroelikadura jasaten dute. Hormona hipofisiario batek itu-guruin bat kitzikatzen badu, guruin honen hormonak hipofisiaren jariaketa inhibitzen du.

31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 00531 Bestalde, pentsatzen du Izpirituaren nahi izate bakoitza guruintxoaren mugimendu jakin bati lotzen diola Naturak, hala nola, urruneko objektu bati nahi badiogu begiratu gure nahiak eraginen du begi-niniaren irekitzea, haina pentsatzen baldin badugu bakarrik begi-ninia ireki beharko dela, debalde izanen da horren nahi izatea, zeren eta Naturak ez baitio lotu animali izpirituak begiko zainari buruz bultzatzen dituen guruinaren mugimendua, begi-niniaren irekitzeko edo Ixteko gisan, begi-niniaren irekitzeko edo ixteko nahi izatean, baina bai urruneko edo hurbileko objektuak begiratzeko nahiari.

32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tx. txakartegi 0260 Erraietako eta guruinetako megaliak agertzen direnean, mononukleosi, zitomegalobirusengatiko infekzio, linfoma eta beste batzuetatik bereizi beharko da.


33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0018 Hala ere, epe luzera kaltegarriagoak ziren lurpean lan eginda sortzen ziren gaitzak: asma, paralisia, ikterizia edo minoria, guruinen inflamazioa, azaleko eta hezurretako gaixotasunak, etab.


34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0403 listu 1. Ahoan ditugun guruin batzuek janaria errazago irentsi eta hobeto liseritzeko isurtzen duten likidua:


35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zoologia 0224 Zakila poltsa batetan sartuta dago; poltsa honen barnean guruin handi bat ikusten da, prostata deitua.