XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0256 Auxe ere, asieratik bide zuzenetik dijoa erri xea irabazten.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak euzko deya 1937 00001 Apal eta isila Kristo'ren bentako jarraitzalle zalarik, beartsu ta erri txearri atxikia zan; eta lagun urko guzientzat goi maitasunez betea.

3. 1940-1968 gipuzkera poesia netx 0001 Edozelako olerki-tankerari iñolako euskal-kutsua txertatu dio: olerki biribil, zoragarri ta erritarrok gure erri xeak maite ditu, baita zerbait ikasi izan uste dugunok ere.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0041 Erri guzietan yudutarrak zituten ukaldi-adoitzat espa, erasi ta mardailkeri guziek, ayen aurka apukoak asmatuz: erri xearen aserretik itzurtzerik ez zan.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0004 Zaletasun eder au, Erri xehearen gogo bizi onek, erritasun-galeak eragozpen guziak garaituko ditu.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak i. olaberria 0009 Ez ote daki errusitar erri xeak parabisu ori ametsetako ta zenbait idazleen irabaz-biderako bapo dagoela, ez, ordea, bere mixeri gorria leuntzeko?.

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak ibiñ 0031 Baiña sail ortako olerki oro ez dira erri xearenak, ez orixe.

8. 1940-1968 sailkatu gabeak egunkariak basarri 00001 Jakin irakurgaia ezta edozeiñentzat egiña. Erri xearentzat lan astun eta neketsuegiak. Zerbait ikasia ta preparatua izan bear du Jakin'eri kutsua ateratzeko. Ikasiak eta landuak bear ditu euskerak bide berriak urratuko badira.

9. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak lab 00001 Onek edo gobernadoreak ordezkoak autatzen bait ditu agintariak eta ez erri xehe ta pagatzailleak.

10. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa x. kaltzakorta 0045 Xuan De-ren sasoian, gortean puri-purian egozan kirkil burrukak 2 Kirol honek txinan euki eban zabalkundeaz jabetzeko nahikoa da jakitea baegoala liburu bat xomorro horreen ganean idatzia, Kirkilen liburua. Bertan, besteak beste, honako kirkil mota honeek aitatzen dira: Triparrastrari horia, Haginzuri berdea, Kalamuburu berdea, Datilazurra, Liztor antzekoa, Hegoluzea, Tximeleta antzekoa, Kanpaitxoa , Laute hegoa, Okaran hegoa, Jantzia eta abar eta herri xeheari xomorro honeek emotea eskatzen jakon zergatzat.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. arrieta 0091 Zerga hau denek behar zuten ordaindu nola herri xeheak hala nobleziak.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. arrieta 0090 Herri xeheak, baserritarrak asko laguntzen zien ekintza horietan karlistei, goraxeago esan dugun bezala, Don Karlos foruen alde zegoelako ustetan.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.c. alonso 0011 - Erresistentzia pasiboa: bizirik iraun eta bazterturik bizitzen saiatzen dira: farisearrak eta herri xehea.

14. 1969-1990 euskara batua ikerketak lmuj 0048 Geroago, herri xeheak monoptongapenaren joera azalduko du (Emilianus, adibidez, Aemilianus ordez).

15. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0048 Entzuna dut, halaber, eta horixe da niretzat kezkagarriena, herri xeheak sinesten dituen ipuin horietxetan sinesten omen duzuela zuek ere; (...).

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. arzubiaga 0047 Aldakuntza sanitario sakonak, botere politikoa eskatzen du, sistemaren erorketa eta mentalitatearen aldaketa; herri xeheagandik hasi eta administrazioraino.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1976 0015 Ez dute ba zabaldu herri-xehearen artean, komunistak agintea hartzen badute, kokotak ere nazionalizatuko dituztela...?.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak t. sarasola 0066 Izan ere, gauza bat dira multinazionalak, aparatu elitistak, burokrazia estatala eta Inperioaren atzeko patiora zokoraturik bizi direnen gain duten boterea galdu nahi ez duten jauntxoak; eta beste gauza bat oso diferentea, Ipar Amerikako herri xehea.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak t. sarasola 0080 Orain arteko ekonomi aurrerapenak, historikoki, pribilegiatu bakar batzurentzat soilik izan dira mesedegarri, baina ez herri xehearentzat.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0062 Nazioa antolatzeko eta eraikitzeko, eta bere kultura altxatzeko beharra, baita herri xeheak berak senditu zuen.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. urrutikoetxea 0105 Herri xeheak, egia, problema ugari izango ditu.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0181 Mirari eta gauza harrigarrien gosea bait zuen herri xeheak.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 0311 Erri xeari lagundu, aren neurrian jarri, ta... poliki poliki erakutsiaz joan.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 0542 Herriaren zerbitzari; herria esatean, herri xehea, populua eta Euskal Herria besarkatuz.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm gogoz 0225 Bere eginkizunetako bat zen lehenengo jauntxoak irabaztea eta gero herri xehea, P. Lafittek ongi zion bezala, eta Leizarragari agindu zioten Testamentu berria euskaraz jartzea.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm gogoz 0225 Baxe-Nabarren ere egin zuten lanik aski, baina herri xehea oso katolikoa zenez gero, nekeza zitzaien beren ideiak zabaltzea.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a.m. toledo 0277 Esentzien esparruan eta ez existentziarenean higitzen den eleberrigintza hau urrun gelditzen zaio baserritarrari, arrantzaleari, herri xeheari; eta orohar talde soziologiko hau ez da irakurle bihurtzen: hor ez dago ez beraien historiarik, ez beraiek gogoko duten historiarik; eta histori-itxura horien taxutze-modua ere ez zaio beraien historiak dastatzeko moduari egokitzen.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jauntxoak 0149 2. Donostia, aberatsentzako hiria Loraldian metaturiko aberastasun oparoez exkax gozatu ahal izan zuen herri xeheak.

29. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak akes 0172 Lekuonarengan erri xeeak eta gizon eskolatuak uztarketarik zorionezkoena egin dute.

30. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak onaind 0110 Garai artan eliz-gizonak ziran geien ikasten zutenak; beren eskola ta ikastetxeak zituzten, eta erri xeak baiño goragoko ikasketak osotzen.

31. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak umandi 0091 Aientzat, Europa`ko jakitun guzientzat bezela, latera zan yakintzaren eta ertiaren izkuntza nagusia, ta beste mintzaira guziak arruntak ziran, ozte xearenak bakarrik; orrela, erri xearen izkuntzaren bat erabilli bearr-izan zutenean, lateraren ereduz erabiltzeko alegintzen ziran; orain arte gurean oso luzaroan iraunkiro bizi-izan dan " Aita gurea " aipa dezakegu esan duguna egiztatzeko; ta gure egun auetan ere, oindiño, ezin esan dezakegu egikera artatik osoro atera gerala.

32. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak jesusen jarraitzaile 1985 0009 Orrela ar ez dezan, beraz, olerki-izkera dala azaldu bear dio katekistak, eta erri xeearen erara idatzia.

33. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak zubk 0001 Orrez gaiñera Larzabal`ek erri xearen kontzientzia euki eban; lanak gaitasunez eta txukun, baiña ulerkoi egiteko ardura.

34. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. gaztañaga 0001 Baiña gauzak garbi azalduta: gauza bat bai-da erri xeari zuzenean laguntzea, naiz-ta politikarik gabeko talde ta elkarteen bidez; eta oso besterik da politikarekin naasian laguntzea.

35. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak k. gallastegi 0001 Karreradun gizonak abadeak ez izanean, erderaz egiten eben ta erri xeeiak ganorazko izkuntza erdera bakarrik zala uste eban.

36. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1977 0001 Baiña gure erri zearen barruan, ikastolara edo Ikastetxera joango ez diran erritarren artean be lan egin bear dogu.

37. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1977 0001 Orretarako alkartu gura dogu, eta ondo alkartu be EUSKERAZALEAKaz, gaurko arazoak, ipuiñak, barri azalduak, aberri-arazoak, bertsolariak, baserritarrak, arrantzaleak, idazleak, gizandiak, liburuak agertu ta aztertu... Batez be erri zearen irakur-gurea sortu edo indartu.

38. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Kristau garenez, are pozikago sentitzen gara, sinismen honek herri xehe eta zapalduarekin bat egitea eskatzen bait digu dudarik gabe.

39. 1991> bizkaiera literatur prosa m.a. mintegi 00063 - Bitartean, herri xeheak nozitzen dauz galerak... eta gosea; hau, berez handi samarra, handiagotuz doa.

40. 1991> euskara batua literatur prosa j. alonso 00150 baina Raimundo Silvak Portugaleko Historia bat idazteko bezain atzera joan nahi ez zuenez, eta joan ezin zenez, historia hura, bestalde, zorionez laburra izango zen arren, urte gutxi lehenago hasi zelako eta bere muga, esan den bezala, Lisboako Setioa izango zelako, eta gurutzatuek erregearen eskaerari Ezetz erantzun zioten unean hasiko zen historiak narrazio-eremu zinez murritza izango zuenez, bigarren galdera bilakatzen da gertakarien eta kronologiaren erreferentzia ezinbesteko, hau da, herri xehearen hitzak erabiliz, Nondik arraio helduko diot galdetzea bezala litzateke.

41. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. kintana 00013 Hau ez da herri xeheak darabilen berbetarekin zerikusi gabeko kontua.

42. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. kintana 00013 Erabat makurra da hizkuntza minorizatudun herri xeheak nazionalismo linguistikoagatik interes handirik erakusten ez duela esatea, beren hizkuntzak ardura ez balie bezala.

43. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak f. rodriguez 00049 Estatu Federalak, Estatu-Nazioa handiak bezala edo-ta Europar eraikuntzan gertatzen ari den gisan. herri xehearen bizitzatik gero eta urrutiago kokatzen denez, erabakiguneak eta beren kontrola ziurtatzea gero eta zailago suertatzen da.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elexp delitu 00045 Zergatik jende xeheak ez du duelorik egiten handikiak bezala? Ez arma faltagatik bakarrik; baita besteen oniritzi beharra herri xeherengan txikiagoa delako handiengan baino, hauek, gorago egonik, elkarri jelosiaz eta susmoz begiratzen baitiote.

45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elexp delitu 00065 Nik ez dut orain aztertuko ea nobleen eta herri xehearen arteko herentziazko bereizketa hori egokia den ala ez gobernu batean, edo beharrezkoa den monarkian; ezta egia denentz nobleziak erdiko botere bat osatzen duela, bi muturren gehiegikeriak mugatzen dituena; edota, litekeenagoa, bere buruaren eta besteren esklabo den gizatalde bat osatzen duela, konfiantza eta itxaropen isuri guztia esparru txiki batean gordetzen duena, Arabiako basamortu hareatsu ikaragarrietan nabarmentzen diren islatxo alai eta oparo horien antzera

46. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0065 Lehen garaiko islamiar gizartera itzuli nahi hau, besterik badirudi ere, klase tradizional eta atzeratuek (herri xeheak eta landatarrak) baino gehiago erdi mailako klase alfabetatu eta hiritarrak bultzatzen du.


47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. sagastizabal 0038 feudal. Alkatea eta zinegotziak gaztelu batean bizi direnean, herri xehea doilorki esplotatuz.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 0007 Halakoetan, zientzia aldarrikatzen zutenek, mintzaira zen bezalakoa ez baina garbitasunaren arabera izan behar lukeen bezalakoa maite zutenek, zer erremedio, zientziarik gabeko herri xehearen sortzeko ahalmenari egiten zioten aldarri.

49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0166 Izatez ere, hori da, dudarik gabe, kasurik maizena, zeren eta horiek izendatzeko mintza-molde hauek aurkitzen baititugu: goikoa eta behekoa, zaharrena eta gazteena, noblea eta herri-xehea, indartsua eta ahula, e.a.

50. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirreazkuenaga 0190 Besteen aburuz, aldiz, erakunde publikoak herri xehea defendatzeko tresna bihurtu behar ziren eta, beraz, eskua sartu behar zuten ekonomi erabakietan eta gizartean.


51. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 1141 Herri xeheak, euria, hodeia edo tximista egiten duenean, hor Zeus-en eskua ikusiko du.


52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak oñati 0118 Liberalen jokaera ekonomikoa maltzurtzat hartzen zuten karlistek: zerga asko jartzen zizkietelako kanpoko produktoei, errentak igotzen zituztelako, herri-lurrak saltzen zituztelako,... herri xehearen kalterako.


53. 1991> gipuzkera bertsoak m. zapirain 0022 Bertso hauek jartzia
ez inor arritu,
larri dauden baserrik
nola ez larritu.
Ez dira irabazik
le(he)n ere neurritu,
kaleko herri xe(he)a
nahi nuke argitu.

54. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak euskerazaintza 1995 0052 Orixe bera da gure erri xearen oitura.

55. 1991> sailkatu gabeak egunkariak j.i. salaberria 00040 Iturri oparoa aspaldiko liburu eta idaztietan euki du, bañan berriemallerik garrantzitsuena erri xea izan du, erriarekin bizituaz bearrezkoa zun guztia lortu du liburako; oraiñ dala gutxi aditzen nion; Orexan nengola zerbait ganorazkoa, esaldi jatorren bat, entzuten niotenean baserritarrai paper mutur batean apuntatzen nun, eta egunero billatzen nun zerbait balio zuna nortasunaren konturako.