XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa anab usauri 0021 Jausitako aulkiak oraindik ba'zeukan igidura ta berauxekin batzuek eta besteak estroposo eginda, aulkia zala-ta, baten batek arpegiarekin oñetakoak topatu zituan beerakoan.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak fir 0001 Izaitez; emakumeak arra den alderako igidura, kilikadura edo galdea, ez da orren sendoa nola gizonek emearen alderakoa.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Batzuek klorofilla utzi egin zuten eta higidurari oratu.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Besteek, ordea, klorofilla gorde zuten eta higidura eta ibilteko gaitasuna galdu.

5. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak j. zubikarai 0024 Onengo igituran, 1995-an Ertamerikan ez da geratuko baso-aztarrenik.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00035 OD zuzenerdiak erloju orratzen higidura jarraitzen badu, norantza negatiboa da, hots, AD negatiboa da.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00042 Beraz, sistema desberdinetan dauden behatzaileek, modu desberdinez ikusiko eta deskribatuko dute higidura berbera.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00042 Hala ere, higidura bat bakarra da.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00042 Demagun hilargiaren higidura.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00042 Higidura hau eguzkian dagoen sistematik () eta lurrean egonik -ren paraleloa den sistematik () aztertuko dugu.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00074 (...) sisteman geldi dagoen behatzailearekiko partikula bat v abiaduraz eta a azelerazioz higitzen bada, partikula horrekin batera eta paraleloki higitzen ari den beste erreferentzi sistema bat kontsideratuz, bertan doan behatzaileak, bere inguruko mundu osoko partikula guztiak, duten higiduraz gain, -v abiaduraz eta - a azelerazioz higitzen ikusten ditu.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00074 4.2. TRANSLAZIOZKO HIGIDURA ERLATIBOA

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00107 Beste era batetan esanda, soldadura hotzak apurtzea (pausagune erlatiboan egonik) geroko higidura erlatiboa mantentzea baino gehiago kostatuko zaigu.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00175 Sistema honetan finkaturik, msub1 masaren higidura azter dezakegu, beronen gainean eragiten duen indarra elkarrakziozko indarra izanik (Fampsub12;).

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m.p. ormaetxea 0097 Lurraren higidurak Lurrak higidura-modu bi egiten ditu: lekualdatze eta errotatze-higidurak.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak p. alkain 0047 Honelako batetan, higidura bi ardatzen inguruan gertatzen da, bi ardatz horik bi orientazio desberdina dutelarik.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0111 Presio igotze honek berriro higiduran jartzen ditu (9.b irudia) eta gasen higidura kantitatea gaitik guztien higidura irteera zehar irauten du.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0015 Teleskopioa asmatu zuen eta aurrez Copernico eta Giordano Brunok astroen higidurari buruz aldarrikatutakoa egia zela demostratu zuen.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0029 Orain arte ikusitako higidura zuzenetik at bada maiz azaltzen den beste higidur mota bat, hau da ibilbidetzat zirkunferentzia bat duen higidura.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0029 Beraz: Ibilbidetzat zirkunferentzia bat duen higidurari BIRAKETA-HIGIDURA esaten zaio.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0029 Higidura hau aztertzeko har dezagun diskogailu baten platera eta bere gainean R erradio bektorea duen puntu bat marraztu ondoren martxan jarriko dugu.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0029 Puntu horrek duen higidura aztergaitzat hartuz, egindako birak eta neurtutako denborak taula batean ezar ditzagun.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0101 Pisuak libreki eroriko balira, higidura uniformeki azeleratua izango litzateke eta sortutako lanak energia zinetikoa handiagotuko luke.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 1.3 PUNTU MATERIAL BATEN HIGIDURAREN ABIADURA ETA AZELERAZIOA.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Ezer baino lehen, argi utzi behar da, zer errefentziarekiko neurtu eta deskribatuko den higidura.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Higidura gauza erlatiboa delako.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Pausagunea eta higidura gauza erlatiboak dira.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Sistema desberdinetan dauden behatzaileek, modu desberdinez ikusiko eta deskribatuko dute higidura berbera.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Horregatik, higidura bat bakarra da.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Demagun hilargiaren higidura.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0041 Higidura hau eguzkian dagoen sistematik eta lurrean egonik -ren paraleloa den sistematik aztertuko dugu.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0051 Horrela, higidura ez da launa.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0051 Demagun higidura laun eta kurboa.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0051 Izatez, higidurarik generalena ez da zertan launa izan behar, kasurik generalenean alabeatua baita.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0051 Dena den, hemen esanen duguna guztiz generala da, zeren eta ibilbide alabeatuen kasuan, laun muntzailea harturik, higidura launa bailitzen azter baitaiteke.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0103 Ikusiko dugunez, indar zentralen eraginpean gertatzen den higidurak berezitasun interesgarriak ditu.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0103 Horrela, indar zentralen eraginpeko higidura, launa da.

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0148 Sistema berri honetan, behaketak, partikula batekin eta inertzi sistemaz paraleloki higitzen den sistema batetaik egiten dira; bertatik, beste partikularen higidura erlatiboa aztertzen da, beronen masa, masa erreduzitua bailitzen.

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0158 Elkarrakzioaren kausaz, aldatu egin daitezke partikulak berak ere (berau hala beharrezko izan ez arren) eta edonola ere, partikulen higidura aldatu egiten da.

40. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0206 Sistema ez-inertzialen dinamika aztertzean (5.9.), partikularen higidura arautzen duen ekuazioa, ondokoa dela ikusi genuen: .

41. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Zinematika hitza berria duzu? Ez al duzu behin ere entzun zinema hitza edota zinea? Zinea ez al da, ba higitzen fisikoki mugitzen diren argazki-bilduma? Horixe da hain zuzen zinematika: higidura aztertzen duen zientzia.

42. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Baina, zer da higidura? Ortzeari begiratzen badiozu, berehala konturatzen zara hegazkinak, txoriak, eguzkia etab. higitzen ari direla, hau da, lehen eta orain duten posizioak aldatu egin dituztela; posizio-aldaketa gertatu dela denboran zehar, alegia.

43. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Hala ere ez pentsa higidura definitzea hain erraza denik.

44. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Bestela, irakur ezazu Higidura, aspaldiko arazoa izenburutzat duen atzeko irakurgaia.

45. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Konturatuko zarenez 20 mende igaro zuen gizakiak eguzkia eta planeten higidura zehazteko.

46. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Ziur aski, dagoeneko konturatu zara higidura erlatiboa dela, hau da beharrezko dugula zerbaitekikoren bat higidura definitzeko.

47. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Ez dago higidura absoluturik.

48. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0027 Esan dugunez, higidura eta pausagunea gauza erlatiboak dira.

49. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0276 Gorputz hauetan elektroien higidura ezinezkoa.

50. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0276 Metaletan korronte elektrikoa elektroien higiduraz lortzen den bitartean, likidotan disolbaturik dagoen substantziaren atomoen higiduraz lortzen da.

51. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0018 1.5.- HIGIDURA ZIRKULARRA.

52. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0018 Higidura kurbilineo desberdinen artean errazen estudia daitekeena zirkularra dugu.

53. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0018 Higidura honetan higikariak zirkuluak deskribatzen ditu puntu finko baten inguruan, ibilbidearen erradioa konstante delarik.

54. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0018 Higidura honen azterketarako bi magnitude-mota desberdin erabil ditzakegu: linealak eta angeluarrak, zeren eta higikariak s arku-luzera ibiltzen duen bitartean, bere posizio-bektorea angelua desplazatzen baita.

55. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0088 Higidura harmoniko sinplea duen m masadun partikula batek segundo bakoitzean transmititzen duen energia, ondoko formula honek ematen du: .

56. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.m. angulo 0180 Eremu magnetikoen indarrak egokiro erabiliz, bira parea sortzen da jarraikiro, eta honek erdiko bobinaren igidura birakorra bultzatzen du.

57. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0049 Higidura horik ongi egiteko, aurretik ariketak egin beharko dituzue.

58. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0043 Orain higidura batzu egingo ditugu, ikasgai honetan ikasi duzuen kantarekin batera.

59. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0043 Zortzi alditan egingo dituzue higidurak, hastean jarrera hau o duzuela.

60. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0043 Higidura hauk era askotara egin ditzakezue: zuzenean nahiz biribilean jarririk, aurrerantz eta atzerantz, barrurantz eta kanporantz, nahiz higidura guztiak konbinatuz.

61. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0141 Materialak osatzen dituzten ioi eta elektroiek, higidura jarraia eta desordenatua dute.

62. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0141 Eremu elektriko eta magnetikoek nolabaiteko orientazioa ematen diete partikulen higidurei.

63. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0015 - Ez uki haztagailuaz higidura lasterra duten piezak.

64. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0152 Bi ardatz paraleloren artean higidura transmititzeko normalean uhel sistema erabiltzen da (31.1 Irudia), baina bi ardatzak hurbil baleude marruskadur gurpilak beharko lukete haien ordez (31.2 Irudia).

65. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0152 Engranai zuzenak ardatz paralelo artean higidura transmititzeko erabiltzen dira.

66. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0152 Ardatz paralelo artean edo gurutzatzen direnen artean higidura transmititzeko erabiltzen dira.

67. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0152 Higidura transmititzeko dira, bira abiadura asko txikitu nahi denean, eta ardatzak gurutzatzen direnean.

68. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0152 Elkar jotzen duten ardatzen artean higidura transmititzeko erabiltzen dira.

69. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak teknmet/1 0053 - Higidurak, zuzenbide askori jarraituz egin behar dira.

70. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak teknmet/1 0131 Barautsaren higidurak transmititzen dituen atala da.

71. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak teknmet/1 0131 Aitzinapen kaxa ere engranaiezkoa da eta motoretik zuzenean edo ta abiadur kaxaren bitartez hartzen du higidura.

72. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. zalbide 0162 Sinpleenak higidura bakoitzeko bereak eskatzen dituzte, baina posible da, baita ere, balio standarrak .

73. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/6 0101 Urduri, Waka-Hok atea bultzatu zuen... bere aurrean begirada zorrotzezko gizon ilun bat, nahiko zahartua, eskuek higidura urduriz igurzten zituena; begizulo sakonak nabari zitzaizkion eta kopetan inoiz ezabatzen ez ziren ardurazko hiru zimur.

74. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Eta horretarako, batetik, projektilen higidurak eta, bestetik, grabeen erorketa sakonki aztertu zituen, Aristotele-ren sistemaren kontraesanak sakonduz eta dinamika modernoaren oinarriak ipiniz.

75. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Higiduraz egindako azterketa horietan, Natura sakonki ulertzeko, zer-nolako eratan teorizatu eta experimentatu behar den adierazten zuen eta, zentzu honetan, Zientzia modernoaren sortzaile bihurtzen da.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Lehen aipatu dugun bezala, liburu honen zatirik handiena Dinamika-zientziari egokitua dago, higiduraren azterketari egokitua alegia.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0080 Horretarako, hiru higidura-mota aztertzen dira: Higidura uniformea, erorketa askearen higidura eta projektilen higidurak, Eta higidura horiek aztertzean, Galileo-k higiduren ezaugarrietan arreta osoa jarriko du eta ez higidura horien arrazoietan eta kasuetan.

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 Azter dezagun nolakoa den higidura, plano bakoitzean:.

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 Labur esanik, honelakoa izango da higidura: 1. Hasieran A puntuan askatzen da, abiadurarik gabe.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 2. AB tartean higidura uniformeki azeleratua izango du azelerazioak balio duelarik.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0035 3. BC tartean higidura uniformeki dezeleratua izango du, dezelerazio berberaz .

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0057 d) Zein da sokaren ezkerreko muturreko puntuaren higiduraren ekuazioa?.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0057 e) Zein da ezkerreko muturretik 150 cm-tara dagoen puntu baten higiduraren ekuazioa?.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0081 Une batetan, beraren higiduraren datu hauk ezagutzen ditugu (ikus irudia) Lurra: .

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0081 Ebazpena: a) Lurrak sorturiko indar grabitatorioa zentral eta kontserbakorra denez, sateliteen higiduran nahiz momentu angeluarrak nahiz energia mekanikoak konstante diraute, hau da: non Lurraren zentruarekiko satelitearen posizio-bektorea eta v satelitearen abiadura diren edozein unetan.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0240 Ikertzaileak: Oraindik erabat biribildu eta zehaztu gabe dagoen kontinenteen higidurari buruzko teoria gorpuzteko, urte askotan zehar zientzilari askok eginiko lana behar izan da.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/7 0240 Hona hemen ikasgai honetan ukitu dugun gaia: kontinenteen deriba edo higidura.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/8 0082 Dena den, abiadura txikiekin aritzean, beste era batetako oztopoak ager daitezke, hala nola marruskaduraren kausaz gerta daitekeen gehiegizko eragina, higidura laster frenatuz.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0007 Fenomeno fisikoak dira gorputz bat berotzea, solido bat urtzea, auto baten higidura, etab.

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0045 Baina higidura hau beste era betean ere neur dezakegu: higikaritik zentrura doan erradioak ibilitako angeluarena deskribatuz: angeluaren higidura deskribatuz.

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0045 Higikaria abiadura uniformez higitzen denez, higikariak egiten duen angelua ere higidura uniformez higituko da.

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0203 Molekula horietako bati kanpotik eragin bat ezartzen baldin badiogu, molekula horrek ondokoei eragingo die, eta hauek era berean, beren ingurukoei, higidura desplazatuz.

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0203 Huygens-ek zionez, argia luzerazko uhina zen: soinua bezalaze higiduraren norabidean hedatzen zen uhina.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0056 Higidura eta indarrak erlazionatuz.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0056 Baina ez dakigu gorputzean indarrak eragiten duenean bere higidura nola aldatzen den.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0056 Nolako higidura lortu zuen sagarrak, eragin zion indar konstante horren ondorioz?.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 1990 0056 Ikusten duzunez, indar konstanteak abiaduraren aldaketa konstantea suposatzen du, hau da, higidura uniformeki azeleratua, azelerazio konstantekoa.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. trancho 0270 Ur-partikulen higidurak osagai bertikala eta horizontala ditu.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. iñurrieta 0075 Ikusmenaren bidez inguruko izaki edo objetuen kolorea, forma, higidura, eta distantzia bereizten ditugu.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.a. fernandez 0079 Portaera hau azaltzeko failen bi alboetan gertatzen diren higiduetara jo ditzakegu.

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. sarriegi 0122 P trakzio-indarrak aplikatzerakoan, xaflen arteko higidura erlatiboa marruskadurak eragotzirik dago, lehen aipatutako xaflen arteko presioa dela bide.

102. 1969-1990 euskara batua poesia a. lasa 0029 Ez da izango ene gorputzean
higidurarik gabeko zainik
odola dantzan
uholdeen antzan.

103. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. kintana 0048 Haren ezpainak, haren barre egikera, begien higidurá bera eta beste garrantzi gabeko mila keinu, Krisnarenak bezalakoxeak ziren.

104. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0204 Pello Oilarrak noizbait eguzkiaren higidura aldatzeko ahalmena izan bazuen ere, denbora iraganak ziren horiek.

105. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0034 Barran sortzen diren korronteek noiznahi jo zezaketen txalupa, ibaian gora ur plasten higidurak beti adierazten du nondik dagoen kanala eta txalupak ere kanalean aurrera gidatzen dira, neguoroko urjauziek kanala aldatu egiten dute eta beti praktikatu behar da urgaineko plastaden irakurkera txalupak hondorik jo ez dezan, baina barrarena desberdina da, kontrolezina bizitza guztia bertatik igaroz daramanarentzat ere, San Nikolas itsasuntzia barran hondoratu zenean bezala, ezusteko olatu haundi batek sabela kraskatu ondoren.

106. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0255 Haren gorputzeko higidura bakoitzean kontrako indarren eragina ikus zitekeen.

107. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. belmonte 0009 Honez gero, dendei, zapatariei, ehuleei...... behatzeari utzi nion emakumeak examinatzeko, goitik beherako xehetasun guztiak, higidurak (...).

108. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. mendiguren b. 0069 Fruitu sail honen artean pontxe-untzi batetan zeuden urre eta zilarrezko arraintxoek ere, arraza malenkoniati eta odol geldokoak izanarren, antz eman zioten zerbait gertatzen ari zela eta guztiak, jira eta bira, arnas-estuka zebiltzan bere mundutxoan, higidura patxadatsu eta grinagabe batez.

109. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1985 0329 Aurkibidearen laburpena: 1- Abiadura eta Azelerazioa; 2- Dinamika; 3- Higidura harmoniko sinplea; 4- Uhin-higidura; 5- Eremu elektrikoa; 6- Kondentsadoreen kapazitatea; 7- Korronte zuzena; 8-Elektromagnetismoa; 9- Indukzio elektromagnetikoa; 10- Korronte alternoa; 11- Oinarrizko partikulak; 12- Espektro atomikoak; 13- Efektu fotoelektrikoa.

110. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l.m. bandres 0030 Hori dela eta, guk ikusten ditugun higidurak oso erlatiboak direla esan behar da: nirekiko higidura bat da, baina ni ere higitzen ari naiz eta.

111. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l.m. bandres 0030 Fisikarien eritzi komun bat zera izan da: gorputzen higidurak gidatzen dituzten legeak, bata bestearekiko abiadura konstante batez higitzen ari diren bi behatzailerentzat berdinak izan beharko direla.

112. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l.m. bandres 0030 Hori dela eta Newton-ek erlatibitatearen printzipioa ezarri zuen: Espazio batean sartuta dauden gorputz batzuren besteekiko higidurak berdinak dira, espazioa geldirik, nahiz lerro zuzen batean abiadura konstante batez higitu.

113. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak l.m. bandres 0033 Baina, hau experientziaren kontra zihoan, honen arabera uhin elektromagnetikoen hedapen-abiadura edo zein higidura erlatiboarekiko konstante independiente bat da eta.

114. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. azkune 0031 Horrela eginak badaude, engranaiek higidura uniformez, zaratarik gabe eta abiadura handiz lan egin dezakete.

115. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1981 0409 1.- Molekula polimeriko osoaren higiduraren eragozpena; hau Tll tenperaturan ematen da.

116. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1981 0409 2.- 20 eta 50 atomoen bitarteko luzera duten segmentuen higidura mikrobrownarraren eragozpena; Tg-an gertatzen da hau.

117. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak elhuyar 1981 0409 3.- 2 eta 10 atomoen bitarteko kateen higiduraren eragozpena; TB-n ematen da.

118. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. sarriegi 0249 Lastertasunak bakarrik ez du zehazten iharduera-neurria, izan ere, higidura lasterrez ari daiteke bat lanean, baina bere higiduretako asko alferrikakoak badira, iharduera motela izango du; era berean, oso trebe aritu arren astiroegi arituz gero.

119. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a.m. abate 0094 Higidurazko materiala, zion oharrak azkenik, eroso eta txukuna da, mandoak bikainak eta enplegatuek ondo bete zituzten heren publikoarekiko obligazioak.

120. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. duoandikoetxea 0041 6.3.- Potentzialaren ekuazioa Euler-en Fluidoen Higidurari buruzko lan batean agertzen da lehenengoz.

121. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. duoandikoetxea 0041 u, v eta w izanik fluidoaren puntu baten higiduraren osagaiak, u dx + v dy + w dz diferentzial zehatza izan behar duela erakutsi zuen.

122. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kirolak 1975 0158 Zisneen aintzira, Giselle, Suzko Txoria, Silvia nahiz Frankie and Johnny interpretatzen ari diren bitartean, dantzariek, hitzik gabe, aurpegiko keinuez eta esku-oinetako higidurez, istorio polit-politak kondatzen dizkigute, eta lilura eta misteriozko lekutara, toki urrun eta ezezagunetara, edoeta Grezia-n mitologiaren aintzina-aintzinako garaitara eramaten gaituzte...

123. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1985 0124 - Zero posizio eta zero posizioaren artean higidura baten sekuentzietan erlazio espazialak inplika ditzaketen ekintzak errepikatu.

124. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1985 0124 - Zero posizio eta zero posizioaren artean bi higiduren sekuentzietan erlazio espazialak inplika ditzaketen ekintzak errepikatu.

125. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. kintana 0011 Materiari berez dagozkion bi propiotasunen artean, lehenbizikoa eta inportanteena higidurá da, (...).

126. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak naturorienta 1984 0156 Begira bihotzaren eta biriken higidurak.

127. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0157 Industriatzearen higidura, prozesoa, gerta dadin baldintza batzuek bete behar dira.

128. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak g. ansola 0114 Bidezkoa izango da, 1960-tik 1970-era bizkitartean, urrearen eskainiak eta eskariak ekarri zuten higidura agertzea.

129. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0153 2. Higidurari buruzko exenplu zenbaiten aurrean, berauek zein moetatakoak direnaren araberako bereizkuntza egin, arrazoiak emanez.

130. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0153 7. Higidura bat emanik, grafikoki adierazi, bere funtsezko ezaugarriak zuzen erakutsiz.

131. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lehenzikloesper 1987 0153 6. Higidura bat emanik, prozesu egoki baten bidez beste desberdin batetan bihurtu.

132. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. etxaide 0430 Higidura geldo eta astunekoak dira.

133. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0313 Lakainketa bezalaxe, gastrulazioa bitelo-kopuruaren menpekoa da guztiz, eta hori dela eta, gastrula itxuratzeko higidura morfogenetikoak zidor desberdinetan zehar gerta daitezke.

134. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m.a. unanua 0055 Sentimen-organoak dira, eta, hauen funtzioa da uretan sakoneko bibradurak eta uraren korronteek eta higidurek sorturiko estimuluak hartzea, animaliak berak sortutako inguruko korronte txikiagoak ere hartzen dituelarik.

135. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0010 Estatika - Mekanika, gorputzen higidura aztertzen duen fisikaren atala da.

136. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0056 Gorputz solido eta likidoetan azalduriko molekulen higidurak motel samarrak dira, duten energia zinetikoa txikia bait da; hala ere, molekulen arteko elkarrekintza intentsitate handikoa dugu.

137. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0056 Molekulen existentziarako froga klasikoen artean, higidura browndarra deritzona aurki dezakegu, materiaren egitura A. Einstein-en lanak burutuak izan arte azalpen egokirik ukan ez zuelarik.

138. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ensunza 0056 Aipaturiko higidura, partikula mikroskopikoen (baina ikuskorrak) gainean aire-molekulek eginiko talken ondorioa dugu, itxuraz ziorik gabeko zorizko higidura ematen dietelarik.

139. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bitez 0102 Bere bistarik gogokoenak Getariakoak ziren, Gipuzkoako arrantzale herriskakoak, non bolada luzeak eman bait zituen astokoa harkaitz tartean tinkaturik, uren higidura uhintsua behin eta berriz finkatzeko. Lehorrean barrena.

140. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0077 Aristoteles-en ustez, higidura indar eragile baten kausaz sortzen da eta indar hori bi motatakoa izan daiteke: Bata indar naturala gorputza beraren leku naturalera eramaten duena, eta bestea gorputzarekiko kanpoko indarra, gorputza higi erazten duena.

141. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0077 Aristoteles-ek ez zuen inolako definizio matematikorik eman higidurari buruz, baina beraren pentsamenduetan hiru kontzeptu nagusi agertu ziren: Abiadura, indar eragilea eta erresistentzia.

142. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Newton-ek mota honetako higidurak ikertu zituen eta zenbait definizio berritara heldu zen: Azelerazio zentripetuaren kontzeptua alde batetik.

143. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Higiduraren ibilbidea kurba batetan zehar gertatzen denean, azelerazioa bi osagaitan banatua izan daiteke, azelerazio tangentziala, edo tangentearen norabidea daukana eta beste osagaia, azelerazio zentripetua, zentruranzko norabidea duena.

144. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Nahiz eta abiadura konstantea izan, gorputz baten higiduraren norabidea aldatzen baldin bada, Newton-en legeek indar bat egiten ari dela esaten digute.

145. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Honen arauera, indar zentripetua azelerazio zentripetuaren itxuran agertzen da, soilik higiduraren norabidea aldatzeko eragina duelarik.

146. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Honegatik, indar zentripetua desagertzen baldin bada, higidura ez da kurbatua izango, lineala baizik eta gure partikula tangentearen norabideari lotuko zaio.

147. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak fisikaren historia 0114 Beraz, bai indar zentripetua, bai azelerazio zentripetua, kurbadun higiduraren eragileak dira, eta konstanteak direnean, biraketa-higidura zirkularrarenak.

148. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0243 Pentsa dezagun, Eguzkian, Ilargian, Martitzen eta Lurrean Kopernik aurretik eta ondoren; erorketa askean, pendularrean eta higidura planetarioan, Galileo aurretik eta ondoren; edota gatzetan, aleaziotan eta burdin sulfuroa eta karraskautsen nahastean Dalton aurretik eta ondoren.

149. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0243 Zailtasunak aurkitzen direneko hitzak, neurri batean, ereduzkoen aplikazio zuzenaren bidez ikasi dira; eta etendako komunikazioko partaideek ezin dezakete esan: Nik elementu hitza (edo nahastea edo planeta edo higidura ez-bortxatua) ondorengo erizpideek mugaturiko formetan erabiltzen dut.

150. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0017 Sistema honek, astronomoei planetek hondoko izarrekiko zuten higidura (garai hartan behar zen zehaztasunaz) kalkulatzeko bidea eman zien.

151. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak l.m. bandres 0001 Hori dela eta, hezkuntz psikologian ondorio argi eta garbi bat sortzen da: pertsonak lehenengo aldiunetik bere higiduraren eta objetuen kontzientzia har dezan experientzia sentikorra eduki behar duela.

152. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Indarrak higiduraren aldaketen kausa gisa

153. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Gogora dezagun indarraren definizioak honela dioela: indarra, gorputz baten forma, higiduraren norabidea edo abiadura alda dezakeen zernahi kausa da.

154. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Galileok, 5. Aktibitatekoen antzeko esperimentu eta arrazoibideetatik hasita, ondoko konklusio hauek atera zituen: ezein indarren eraginik jasaten ez duen gorputza, geldirik egongo da lehendik hala baldin bazegoen eta bere abiadurari eutsiko dio higiduran bazebilen, ez baitago inolako arrazoirik kontrakoa gertatzeko.

155. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Printzipio honen arabera, ez da beharrezkoa indarren baten eragina gorputzaren gainean berau higiduran mantentzeko, erabat alderantziz baizik.

156. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Esperientzia honetatik eta antzeko beste askotatik hasiz, higidurari dagokion indarraren definizioaren atala egiaztatzen da:

157. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Indarra higidura-aldaketaren kausa gisa gorputz baten higiduran edozein motatako aldaketa eragiten duen ekintza da.

158. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 Higidura indar ordezkariaren norabidean gertatzen al da beti? Zer gertatzen da, v abiadura jakin batekin higitzen den objektu baten gainean F indar bat aplikatzen badugu?

159. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 - Arkuaz jaurtita hegan doan geziaren gainean bi indarrek eragiten dute: grabitateak beherantz eta airearekin marruskadurak higiduraren kontrako norantzan. Marraztu geziaren ibilbidea lurrera erortzen den arte. Nola izango da ibilbidea marruskadurarik ez badago? Eta grabitaterik ez badago? Eta marruskadurarik eta grabitaterik ez badago?

160. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00187 - Adierazi ondoko indarren ondorioak higiduran doazen objektuen gainean:

161. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00029 Newtonek XVII. mendeko astronomi ezagutzak osatu zituen, ortzeko gorputzen higidurek jarraitzen dituzten lege fisikoen deskribapenarekin.

162. 1991> euskara batua ikasliburuak a. garro 00020 Berehala protoi galdua beste ur-molekula batean finkatzen da, hidronio ioia (H30+) emanez. Kontrako karga duten bi entitate horiek ez dute luzaro aske irauten; molekulen noraezeko higidura dela medio, beraien arteko erakarpen elektrikoak lagundurik, hurbildu eta birkonbinatu egiten dira. Birkonbinaketa horrek aurreko disoziazioaren ondorioak ezereztatzen ditu.

163. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00020 Egoera problematiko desberdinetan mekanikaren atalak aztertuko ditugu, hala nola, higidura, Newtonen legeak, indarrak, presioa eta elkarrekintzen ezaugarri energetikoen azterketa. Unitate hauek 1. zikloan ikusitakoa gogoratuz hasiko dira.

164. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00113 Dena den, makinek modu egoki eta abantailatsuan transmiti dezake indarra edo higidura, era horretan indarraren edo desplazamenduaren aurrezpena lortuz.

165. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0005 Gogoratuko denez, Estatika, geldiunean dagoen eta kanpo-indar bat jasan behar duen solido-sistemako loturetan sortzen diren indarrak aztertzeaz arduratzen da, eta Dinamika, zenbait solidoz osaturiko mekanismoak buruturiko higiduren transmisioan solido horien lotura-puntuetan sortzen diren indarrez arduratuko da.


166. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0132 Ikasgai honetan eroale batean zehar kargen higidura aztertuko dugu.


167. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0132 Guk norantza aldatzen ez duen kargen higidura aztertuko dugu bakarrik, hots, korronte jarraia.


168. 1991> euskara batua ikasliburuak erreologia 0165 Hau da, molekula disolbatzailean murgilduta dago eta bere higidurak aztertzen ditugu, xahutzen duen energia liskatasunarekin erlazionatzen dugularik.


169. 1991> euskara batua ikasliburuak beleko 0111 Higidura.


170. 1991> euskara batua ikasliburuak beleko 0111 Higidura ezberdinak.


171. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0273 Heste meharraren higidura peristaltikoek, balbula ileozekala irekiz, kiloaren zati bat hesteitsura iragatea errazten dute.


172. 1991> euskara batua ikasliburuak oinelektr/bbb 0007 Prozedura desberdinak erabiliz alternadore handi batzuk birarazten dira, hauetan indukzio elektromagnetikoaren bidez higiduraren energia mekanikoa tentsio elektriko bihurtuz.

173. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika pr. 1995 0039 Higidura harmoniko sinplea ez da soilik osziladore mekaniko harmoniko sinpleari dagokion higidura, beste zenbait arlotan ageri diren fenomenoekin antzekotasun handia baitu.

174. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika pr. 1995 0066 Batetik ? marruskadura-koefiziente estatikoa dugu, bi sistemen artean higidura erlatiborik ez dagoenean definitzen dena, eta bestetik ?ampsubd; marruskadura-koefiziente dinamikoa, higidura erlatiboa dagoenean definitzen dena.

175. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika pr. 1995 0066 Sistema biren arteko higidura erlatiboa hasten den unean ukipen-gainazalean dagoen marruskadura-indarraren azterketa burutuko da praktika honetan.

176. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 Higidura

177. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 1. Nola higitzen dira gorputzak? / 2. Zein da higiduraren kausa? / 3. Energia eta aldaketak / 4. Maila: Teoria zientifikoek natura ulertzen laguntzen digute.

178. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 Hiztegi batean zinematika hitzaren esanahia begiratzen baduzu, ikusiko duzu zer den: kausak kontuan hartu gabe higidura aztertzen duen fisikaren adarra.

179. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00009 Bigarren unitate didaktikoan, higiduraren kausa horiek aztertzen hasten garenean, fisikaren beste adar batekin hasiko gara, dinamikarekin.

180. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00021 Berrikus ditzagun orain lehen atal honetan ikusi ditugun kontzeptu nagusiak: posizioa, desplazamendua, distantzia, abiadura eta higiduraren adierazpen grafikoa. Ea horiek aplikatzen dakizun.

181. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00021 Higiduraren amaieran: a) Zein da autoaren posizioa? / b) Zein izan da desplazamendua? / c) Zenbatekoa da egindako distantzia? / d) Zein izan da batez besteko abiadura? / e) Marraz ezazu higidura deskribatzen duen s-t grafikoa.

182. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00035 Higidura uniformeki azeleratua

183. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00035 Deskribapen hauekin higidura nolakoa izan den adierazten dugu.

184. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00046 Higidura uniformeki azeleratua

185. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00046 2) Bigarren eranskinean (ikus 73-76 orrialdeak) Galileok erorketa libreko gorputzen higidura deskribatzeko egin zituen ekarpenei buruzko informazioa aurki dezakezu. Gertatutakoa oinarritzat hartuta, ikerketa zientifiko historiko honen azterketa egin behar duzu.

186. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00046 b) Zein izan zen Galileok egin zuen hipotesia? Formula ezazu berriz ere v, a, t sinboloak erabiliz eta adieraz ezazu higidura hori ekuazio eta grafiko eran.

187. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00052 Astroen higidura

188. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00052 Zinematikari, hau da, higidurak aztertzen dituen fisikaren atalari, eskaini diogun unitate didaktiko honen azken atalean astroen higidura aztertuko dugu.

189. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00052 Honako galdera hau egin geniezaioke geure buruari atal hau hasterakoan: zergatik aztertu astroen higidura zinematikan?

190. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00052 Ez da gauza erraza jakiten nola gertatu zen, baina zerbait esan genezake inolako zalantzarik gabe: aspaldiko gizaki hark ere denbora luzea igarotzen zuen zerura begira hango argien, izarren eta planeten, astroen, higidura aztertzen.

191. 1991> euskara batua ikasliburuak fiskim/dbh 00052 Atal honetan zuri dagokizu lan horretan hastea, astroen higidura aztertzea, eta aspaldiko gizaki hura bezala, beharbada, liluraturik geratzea.

192. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00063 Higidura horizontal bat bertikal bihurtu nahi izango bazenu, zer motatako engranajeak lotuko zenituzke? Zergatik?

193. 1991> euskara batua ikasliburuak teknologia/dbh 00104 Haizearen sensoreei esker, helizeen higidura kontrolatu ahal izaten da, haizearen nolakotasunaren arabera, energiaren ekoizpena ahalik eta handiena izan dadin.

194. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0049 Higidura moteltzeko edo gerarazteko sistema, zintadun eta zapatadun balaztetan indar erradiala aplikatuz eta diskodun balaztetan indar axiala aplikatuz lortzen da, ferodo edo uhalezko materialez eraikitako edo estaliriko elementu baten bidez (Ferodoa, amianto eta kobrezko nahastea da).


195. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0054 Biela/biradera mekanismoak bielaren higidura zuzena biraderan biraketa-higidura bihurtzen du.


196. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0054 Edo biraderaren biraketa-higidura bielako higidura zuzen bihurtzen du.


197. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0054 Espeka/jarraitzailea mekanismoak, higidura zirkularra txandakako eta aldizkako higidura zuzen bihurtzen du.


198. 1991> euskara batua ikasliburuak kalkulua 0007 Adibidez, hutsean jaurtigai baten higiduraren fenomenoa aztertzean, R tiramena, a angeluaren eta v0 hasierako abiaduraren funtzio bezala ematen duen formula lortuko dugu:


199. 1991> euskara batua ikasliburuak kalkulua 0008 OXY planoan puntu material bat higitzen ari bada, eta ezagutzen baditugu, t denbora delarik, ekuazio horiek puntuaren higiduraren ekuazio parametrikoak dira.


200. 1991> euskara batua ikasliburuak kalkulua 0008 Bi ekuazioen artean t kentzen badugu, higiduraren ekuazioa edo eran lotuko dugu.


201. 1991> euskara batua ikasliburuak kalkulua 0008 v0 abiaduraz eta y0 altueran horizontalki higitzen den hegazkin batetik jaurtitzen den gorputz baten higidura eta erorketa-puntua aurkitu.


202. 1991> euskara batua ikasliburuak kalkulua 0008 Gorputzaren higidura horizontala eta abiadura konstantea izango dira:


203. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. irazabalbeitia 00030 Habilenek idazketa bukatu egin ditek eta erne jarraitzen ziotek hire eskuaren higidurari.

204. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. alberdi 0010 Gaur, ordea, Lucky bakarrik zihoan, eta haren zangoek ez zuten pausoa azkartzeko higidurarik egiten.

205. 1991> euskara batua poesia j. sarrionandia 0123
Eman dezagun, hilargiak leihotik argitua
haien gorputzen
biluztasuna elurrorein andana bat baino
ederragoa da.
Haien mogimendua abots sekretu batek
gidatzen du,
untziaren higidura kapitain misteriotsu batek
gobernatuko lukeen bezala

206. 1991> euskara batua literatur prosa k. izagirre 00054 Higidura mekanikoak egiten zituen paperaren gainean zure eskuak.

207. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0140 (...) guztia, arratsapalaren hori-moreen ñabarduretara, eguzki sartu berriaren zantzu iraun-nahi eta hodeien higidura nagira, haietan antzeman nahirik, hain zuzen, erromatar zirko izandako hark megafono erraldoi baten gisa zeruratzen zuen musika handiosaren eraginik.


208. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0188 Alferrik saiatzen gara ulertzen sentipenaren eta pentsamenduaren hastapena; honek higiduraren menpeko dirudi, baina, hala ere, desberdintzen da berataz nahiz ekaiaz; zaila baita guretzako bururatzea nola ateratzen den higidura horretatik pentsamendua, hala nola, alderantziz, pentsamendutik higidura.


209. 1991> euskara batua literatur prosa k. cid 0064 Martinek ni seinalatuz buruaz higidura bat egin zuen:


210. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: adimenaren sorrera haurrarengan, 7-25 00014 Osoko egitura hauetan datza arrazoiketaren kohesioa eta eraginkortasuna. Alderdi enpirikoari dagokionez, arrazoiketa matematiko eta zientifikoaren garapena ikertzen aritu zen Inhelderrekin batera eta lan horren berri emanez liburu-zerrenda luzea plazaratu zuten biek. Besteak beste, sailkapena, geometria, higidura, inferentzia zientifikoaren arauak, proposizio-logika, probabilitatea, espazioa, abiadura eta denbora nola ulertzen dituzten haurrek eta adoleszenteek jakinarazten zuten liburu horietan.

211. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00020 Algebra bektorialeko kontzeptuen berri eman baino lehen, argitu beharra dago asignaturan zehar magnitude desberdinak koordenatu-ardatzetan adierazteko ardatz ortogonal lebobirakarien sistemak erabiliko direla, hau da, triedroa osatzen duteneko ardatzena eta behatzailea oinak jatorrian eta burua alde positiboan edukita higidura eskuinetik ezkerrera edo erloju-orratzen kontrako norantzan ikusten duela.

212. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00129 Poliki-poliki erortzen dira, batetik pisuak eta bestetik higidurari kontra egiten dioten airearen indarra eta biskositatea daudelako.

213. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elektromagnetismoa 00353 - 1831. urtean Faraday iman baten eta eroale baten arteko higidura erlatiboak sortzen duen indukzio elektromagnetikoaz jabetu zen.

214. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00199 Kuberta edo bizkarretan tripulaziorik batere ez; beren kroskoek isilik diraute, higiduran aurkitzen diren elektroien burrunba leuna izan ezik. Baina untzi denak bizirik daude.

215. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00156 - Horren baieztapentzat jadanik esan da nire soinaren baitango inpresio orok berehala eta bitartegabe nire nahimena afektatzen duela, eta ikuspegi horretatik mina edo atsegina, maila txikiagoan sentsazio atsegin edo ezatsegin deitzen dela, eta baita alderantziz nahimenaren edozein higidura suharrek, beraz afektuak eta grinak gorputza kordokatzen dutela eta bere funtzioen joaira nahasten dutela ere.

216. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. barandiaran 0011 Halaber, talde molekularren higidurarako beharrezko aktibazio-energiari buruzko informazioa ere ematen du.


217. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.m. barandiaran 0011 Erresonantzia hauek momentu magnetiko nuklearren zein elektronikoen higidurak sorturikoak dira.


218. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0107 Jainkoak ortzeko gorputzei higidura zirkularra eman zien, eta horrela ari ziren denboran zehar ziklotan.


219. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0107 Hala ere, Lurraren inguruko Eguzkiaren itxurazko higidura adierazteko Platonen zikloak erabil zitezkeen (sistema astronomiko hau geroago Hiparkok eta Ptolomeok garatu zuten) nahiz eta dirudienez, Platonek berak, bere zahartzaroan, higitzen zena Lurra zela esan.


220. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0134 Hiparkok honako hau esan zuen: Lurra zentrutzat harturik, Eguzkiaren, Ilargiaren eta planeten itxurazko higidurak adieraz daitezke, baldin eta hauetako bakoitza zirkunferentzia (epiziklo) batetik joaten bada, eta zirkunferentzia hori, bere osotasunean askoz erradio handiagoko beste zirkunferentzia baten inguruan higitzen bada.


221. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0014 Hala nola, uharka batetan harri bat botatzean sortzen dugun uhinak daraman energiak nahikoa distantziara dagoen egur zati bat uhinarekin batera higiaraz dezake, gorantz eta beheranzko higidura harmonikoa eginaraziz.

222. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0048 Geldikorra dela esatean, berriz, higidura orokorrik ez duela esan nahi dugu.

223. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 (...) adibide gisa, irudian Ursa Major konstelazioa guk ezagutzen dugun bezala, eta bera osatzen duten izarren higidura kontuan hartuz, 100.000 urtetan zehar ikusteko aukera izango dugu.

224. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Jakina, itxura horien kalkulua posible da konstelazioaren izar denen higidura propioa ezagutzen dugulako.

225. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Zerutar esferan neur dezakegun posizio-aldaketa horietatik lor dezakegun higiduraren abiadura, izarraren benetako abiaduraren osagai bat baino ez da.

226. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Guk Lurretik ikusten duguna, ordea, higidura horren zerutar esfera beltzaren gaineko projekzioa baino ez da, hots, S eta S" puntuen arteko desplazamendua.

227. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Orain, bada, irudian garbi ikusten da izarraren higidura kontsideratzen genuena benetako higiduraren osagai tangentziala baino ez dela.

228. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Angelu honi, arku-segundu urtekotan neurtuta, higidura propio deitzen diogu.

229. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0086 Izarrak higidura hori berezkoa du, Lurrak dituen higidura ezberdinen islada izan gabe;

230. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arregi 0265 Hori dela eta, multzo bezala hartuta, erreferentzitzat erabili dira Eguzkiaren higidura aztertzeko, lehenago ere esan dugunez.

231. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0162 (Adierazia dudanez, goia orratzek esferan dituzten higidurarekin lotuta dago usadiozko errotazio guztietan: ogi bedeinkatuarenean eta artzainen joan-etorrietan).

232. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fiskim/bbb 0127 Beroa higiduran dagoen energia bat da, eta bere igorketarako nahitaezko da bero trukaketa tenperatura ezberdinetara dauden bi sistemaren artean gauzatzea.


233. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0145 6.5. irudia. Higidura erradio apsidalei dagozkien zirkunferentzien artean gertatzen da, erradio horiekiko simetrikoa izanik.


234. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0145 bada, higiduraren norantza erradialaren alderanzketa gertatu dela esan nahi du, hots, partikula inbertsio-punturaino iritsi dela.


235. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0145 Orokorki, goiko ekuazioak bi erro ditu, eta , eta ondorioz, partikularen higidura eskualdera mugaturik dago.


236. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0145 Higidura periodikoa denean, hots, eta balioen arteko bidaia batzu egin ondoren berriro leku berberetatik errepikatzen denean, orbita itxia izango da.


237. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0145 Baina nahiz eta higidura mugatua izan, ibilbidea irekia izan daiteke, alboko 6.6. irudian adierazten denez.


238. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0263 Baina, adibidez, solidoaren higidura ardatz finko baten inguruan gertatzen denean, nahiz eta w moduluz aldatu, In horrek konstante iraungo du.


239. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0322 w0 delakoak higiduraren pultsazioa adierazten du eta maiztasun angeluarra deritzo.


240. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0322 Beraren dimentsioak radian/segundo (s-1 alegia) dira, higidura periodikoaren maiztasunarekin (V0) duen erlazioa ondokoa delarik .


241. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0322 Ibilbide bakoitzak, hasierako baldintza konkretu batzuren kasurako osziladoreak duen higidura ematen du, eta ibilbide horrek osziladorearen historia guztia emango du hasierako baldintza horien kasuan.


242. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0558 b) V bolumeneko masaren higiduraren adierazpena.


243. 1991> euskara batua saiakera-liburuak mekanika eta uhinak 0558 Masa hori higitzen ari da, baina beraren higidurari jarraiturik, jarraitasunaren ekuazioak masa hori bertan dagoela esan nahi du.


244. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0070 - sisteman da, higidura zirkularra bait da.


245. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Partikularen Dinamikarekin segiturik, gai honetan bestelako magnitude dinamikoak aztertuko ditugu, higiduraren izaera eta eboluzioa hobeto ulertzen lagunduko digutenak.


246. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Aipaturiko kontzeptuen aplikazio modura, indar zentralen eraginpeko higidura aztertuko dugu gero.


247. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0205 Orain dinamikaren kasu berezi bat, mugako kasu bat aztertuko dugu: higidurarik ez dagoenekoa.


248. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0250 11.19. irudia. Energia minimoari higidura zirkularra dagokio (r=r1).


249. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0914 Untzian bertan euste-punturik ez duen arraunez eta kirolaria higiduraren norantzari begira dagoela higiaraziz egiten den kirol nautikoa.