XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera antzerkia netx lbb 0208 Kati!... Konturatzen al-aiz?... Biok, i ta to ari gaitun!... Eta gero esango diñate, i ta to aritzea, ijito-izketa dala!... Ika ere, gozo itzegin ziteken, bai!

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0089 AMAITZEKO: Euskaltzaindiak ika'ren erabilkizuna mugatu bear liguke indikativoaz kanpo. Ots, potentzialean, pertsona guzietan ote den erabilgarri (nezakek, ezakek, dezakek... nintekek, intekek, ditekek...). Nik baietz uste.

3. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Pertsona guztiekaz ez dogu ika egiten.

4. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Gaur berton be, ika diardugunean, zuek etorri zarie (zuka) esaten dogu.

5. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 IKA ETA ZUKAREN ARTEAN GORA-BEERAK.

6. 1969-1990 euskara batua antzerkia etxde begia 0103 MUSDE - Errespeta ezak nere apeztasuna. Nor haiz hi niri hika egiteko?

7. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0357 Jakina denez, hitanozko aldakuntza horiek ez dira ba- (baldintzazkoarekin) eta baitekin gertatzen: : ez dira hika aldatzen.

8. 1969-1990 euskara batua ikerketak txill 0359 Hitanozko formetan, ezaguna denez, azentua atzera pasatzen da, gaurko zubereraz oso nabarmena denez: hika .

9. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0014 Eta berriro hika hitzegitera pasa zen Madame Kontxexi, gero eta tonu energikoagoan: - Egin zak, motel, nahi duan negar guztia, alferrik ibiliko haiz eta nirekin....

10. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0057 - A, bueno, barkatu hika hitzegiteagatik - esan zuen Pantxok.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak habe 0012 Zuka ari garenean eta hika ari garenean, aditza erabiltzeko arau zehatzak daude.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. uribarren 0051 Euskara batua eta euskalkiak biak erabiliko dituzte inolako eragozpenik gabe, guk, geuk beti zuka eta hika, aditz jokoak (batuaren arazoa aditzean dago) ongi bereizturik, erabili izan ditugun bezala.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. uraga 0101 Bere buruarekin hitz egingo du zati hauetan eta, pertsona gramatikala bigarrena bada ere hika egiten dio bere buruari, ni formarik inoiz gutxitan agertzen delarik - kontatzeko moduari dagokionez, lehen pertsonatzat jo beharko ditugu honako hau bezalako zatiak: aip (87. or.), edota honelakoak ere: aip (82. or.), bigarren pertsona gramatikala erabili arren, niri gertaturikoa kontatzen ari naiz jarrera hartzen du-eta.

14. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0097 Eta eroa zegon gañera (Etxekojauna batzuetan ika eta zerbait goxatzen zanean, zuka mintzatzen zitzaion alabari).

15. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa berron kijote 0619 Azkenik, beiñ-ere ikusi ez dan arrokeriz puztua, I-ka mintzatzen zitzaien bere kidekoei eta ezagunei, eta, soldadu izatez-beste deusen zorrik ez ziola, esaten zuan, errege berari ere.

16. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0138 Herri guzietan ohidurak ez dire berdinak hi-ka mintzatzeko.

17. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak lf 0139 Ez da harritzeko aitamek berex dezaten beren haur bakotxaren eite sakona, bainan nork asmatuko zuen eite hurrek manatuko zuela hika ala zuka mintzatzea?.

18. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak m. orbe 0001 Hika mikak dira, hemen, sobran dauden bakarrak.

19. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0011 Elkarri hika eginaz ari dira bi hizketariak.


20. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter/ubi 0260 11. Autoreak esaten digu istorioaren garaian elkarrizketak ez zirela hika egiten, beti zuka baizik.


21. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0085 (Guraso gutik hitz egiten dio seme apezari hika, zuketan gehienek).

22. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. olarra 0017 - Hika hitz egiteko esan dinat, hika ez dakiena ez dun nirekin etorriko moztu zion Marik.

23. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. olarra 0026 Gero, Mari azaldu zenean ez zuen txintik atera eta errespetuz mintzatu zitzaion hika.

24. 1991> euskara batua literatur prosa m. sarriegi 0015 - Buruhandia izan behar dik *Zalantzarik ez dugu hika hitzegiten zutela, beren hizkeraren errespetu eza ezaguturik. Baina ez dakigu zein hika erabiltzen zuten, aurretik esan bezala, iraintxoen artean ez baitago sexu bereizketarik. Beraz, hemen gizonezkoen hika erabiltzea, zeharo arbitrarioa da, eta beharbada, bai bidegabekeria ere. galdera txepel horiei erantzuten ez jakiteko, astoa benetan ziotson Jakobixinek Mieloxini.


25. 1991> euskara batua literatur prosa j.a. sagastizabal 0019 - Bueno, bikiek hika eta oso azkar hitz egiten due, eta gurasuak... bakizu, moteil, baserritarrak.


26. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barbier, j.: piarres ii, ix-xl 00031 Hikako formek ere elkarrizketei bizitasun eta naturaltasuna ematen diete. Piarresek hika egiten du bere lagunekin. Arruntena horixe da, jakina, garai hartako euskaldun gazteek beren artean hika egitea. Arrunta izanik, beraz, aipatzea bera ere soberan dagoela dirudi. Ez da, ordea, hori hemen aipatu gura genukeen erabilera, edonori bitxiago irudituko zaion beste bat baino. Begibistan gera dadin, aski da X. kapituluaren hasieran jarri dituen bi bertsolerroetatik bat hona ekartzea:

27. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barbier, j.: piarres ii, ix-xl 00031 Bitxia benetan, ezta, ama bati hika hitz egitea? Bada, are bitxiagoa da esaldi horren atzean dagoena. Hurrengo lerroetan ikusiko dugunez, beste asko bezala, bertso horiek ere aurrez argitaraturik zituen Barbierek. Aurreko argitalpen horretara joaz 68 Erreferentziak aurreratxoago emango ditugu., beraz, hona zer dioen bertsolerro horrek:

28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barbier, j.: piarres ii, ix-xl 00031 Ez dakigu, jakina, zein den aldaketaren arrazoia, baina kontu bitxia da benetan. Ulergarriagoa litzateke aldaketa beste zentzuan gertatu izan balitz, baina ez da erraz ulertzen zergatik jarri duen hika bertsolerro hori. Bego horretan, beraz, aipamen hau.

29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00098 Hika-n mintzatzea

30. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00098 Bada, ordea, beste erregistro bat, hika deitzen dena, hiketan hitz egitea edo aditz alokutiboekin. Bigarren modu honetan, hitz egiterakoan aditz modu ezberdinak erabiltzen dira entzuten digunaren sexuaren arabera: horrela, gizonei modu batean zuzenduko gatzaizkio, eta emakumeei beste moduz.

31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00098 Ezaugarri hauez gain, badira beste ezaugarri batzuk hika erabiltzeko, baina horiek ez ditugu hemen erabiliko, aldiz, esango dugu non erabiltzen den indar handiagoz eta noren artean.

32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00098 Orokorrean, etxean mintzatzen zaie ume txikiei zuketan, baina hazitzen doazen heinean, edo gaixtakeriren bat egitean, hiketan egiten diegu. Umeek gurasoei beti zuketan egingo diote, gaizki ikusia dago umeek gurasoei hiketan egitea, errespetu falta handia dela uste izaten da. Anaien artean, konfidantza dagoenean eta adin beretsukoak direnean, hika erabiltzen da, baina batzuetan urte diferentzia handia dagoenean, zuka da nagusi.

33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00098 Orokorrean azpimarratu behar da hika erregistroa askoz ere erabilera handiagoa izan duela emakumeen artean, gizonezkoen artean baino. Arrazoia ospea izan da, ondoren azalduko duguna, erregistro hau zakarra kontsideratzen da, ez da fina eta, hartaz, ez da egokia emakumeen artean erabiltzeko.

34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00120 Batzuetan, emakume ultzamarraren batek esaten zuen hitz egiteko modu bat besterik ez zela egon beharko, eta hika desagertu beharko litzatekeela, bakar-bakarrik zuka gelditu beharko litzateke. Gainera harritzen ziren guk forma horiek ikasi nahi izateaz.

35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0389 Maria Silvan ori, mataderoan txekorren tripak garbitzen aitzen uen 6 Hika hasten da hemen Joanjoxe. Askorekin gertatu zait: zuka hasi, eta gero nerekiko konfiantza hartzean, hika hitzegitera pasa izana.

36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pper 0473 Baditu Isidrok 1975ko urrian Dendarinen zintan jasotako kontu batzuk Dolorexenak eta honatx handik bakandutako pasarte batzuk hika.

37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0289 Toka hitz egitea, berriz, gizonezko bati hika hitz egitea da, eta noka, berriz, emakumezko bati.

38. 1991> gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0040 Ortan, aspaldiko adiskide zaarrak ba-lira bezela, ika izketan asi zitzayon.