XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 ZERTAN DATZA IKAKO JOKABIDEA?.

2. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Izan be, bitxiak dira begiratu batez egite-erazko orain-aldian darabilguzan ikako jokoak: (Ni etorri) nok / non (nona).

3. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Azkuek esanaren arabera, bigarren pertsonako jokoa (az) ez, besteak izango litzatekez ikakoak, az adizkia bigarren pertsonari berez-berez dagokiona da-ta.

4. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Azkuek dirakuskunez, izan laguntzaille igarogatxak ez dauko ikako adizkirik.

5. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Bizkaieraren barrutiari bagagokioz, leen-aldian ikako jokotzat agertzen eta erabilten diran adizkiak (nintzoan / nintzonan, zoan / zonan, gintzoazan / gintzonazan, zoazan / zonazan) ez litzatekez berez ikako jokoak izango, zukakoak baiño, orain-aldiko nok / non, dok / don... jokoetako o erantsiz zerbait aldatuta, izan laguntzaille igarogatxak ez dauko-ta, Azkuek diñoskunez, ikako jokorik.

6. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Gipuzkeraz, adibidez, leen-aldiko ikako jokoak nindukan / nindunan, eta abar dira, au da, ukan laguntzaillearen eta Azkueren esanez, sustantivo relativo dalakoarenak.

7. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 IKAKO JOKOAK BITARIKOAK DIRA.

8. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Bigarren arrazoia:
Ikako jokabidea oraintsukoa ez balitz, zukakoa bizi be, ez litzatekela gaur bizi izango.

9. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Aginte-eran eta gurarizkoan (inperatiboan eta subjuntiboan) ez daukagu ikako adizkirik (bigarren saillekorik).

10. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Menpeko esakunetan be (oraciones subordinadas), geienetan beintzat, ez dogu ikako adizkirik onartzen.

11. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Eiok adizkia ikakoa da, baiña besteak, zukakoak.

12. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Onez auxe adierazoten dau: ikako jokabideak aditzaren barruti osoa ez dauala bereganatu.

13. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Leku batzuetan, bai, entzuten dirala dirudi esaldi menperatuetan be ikako jokoak.

14. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Kirikiñok bere ABARRAK izeneko liburuan badakaz ikako adizki batzuk menpeko esakunetan.

15. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Irugarren arrazoia:
Ikako jokabidea sortzez eta jatorriz euskerarena balitz, talde bati berba egikeran be erabilliko gendukela, diñosku Azkuek.

16. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Ori dala-ta, dirausku Azkuek, ikako jokabidea ez bakarrik oraintsukoa, gaiñera, izkuntzan izan dogun aren sarrera umekeri edo mutikokeri baten antzekoa be bada.

17. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0004 Ikako jokabidea (bigarren saillekoa) euskal aditzarentzat guztiz kaltegarri izan dala diño Azkuek, eta zorrotz esan be. .

18. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0005 Ikako erabideak bizkaierazko aditz igarokariari (transitiboari) ez dautso ainbeste ikutu, baiña zerbait bai.

19. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0005 Azkuek dirauskunez, badirudi ikako jokabideak bizkaierazko igarogatxean egin dauan antzeko zarraskia, gipuzkerazko aditz igarokarian (transitiboan) egin dauala.

20. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0005 Ona lan onetan ikako jokabidearen inguruan nabarmentzen diran ainbat jakingarri edo arazo, barrura jo barik, gain-gaiñetik azalduta, irakurlearentzat ikasgai edo aztergai izan leitekezanak.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak egram i 0181 Bestela esanda, hikako tratamendua aukeratuz gero, erregistro oso eta desberdin bat behar da ezin para bait daiteke honelakorik: * Hi musika entzuten geratu haiz, Patxi telebista ikusten geratu DA eta neskak dantzara joan DIRA.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. elortza 0051 3) Aditz kontuan, hasi berri denarekin, batez ere, hikako formarik ez erabili, zeharo desberdinak baitira, eta gainera, ikasleak ez dituzte ia eskoletan ikusten.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0389 Alegia, hi etorri haiz esaten badugu, beraz solaskideari hi deituz, horrek, nahitaez hikako forma alokutiboak erabiltzera behartzen gaitu: .

24. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0011 1. Aipatu testuinguru eta guzti hikako aditz formak.


25. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0011 Talde lanean esapideetako bakoitza erabiltzeko ingurumaria edo kontestua egin, eta hikako aditz formekin batera, erabili.


26. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barbier, j.: piarres ii, ix-xl 00031 Hikako formek ere elkarrizketei bizitasun eta naturaltasuna ematen diete. Piarresek hika egiten du bere lagunekin. Arruntena horixe da, jakina, garai hartako euskaldun gazteek beren artean hika egitea. Arrunta izanik, beraz, aipatzea bera ere soberan dagoela dirudi. Ez da, ordea, hori hemen aipatu gura genukeen erabilera, edonori bitxiago irudituko zaion beste bat baino. Begibistan gera dadin, aski da X. kapituluaren hasieran jarri dituen bi bertsolerroetatik bat hona ekartzea:

27. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak e. larre 0474 Oharturik hi-ka-ko hori galtzen ari zutela gaurko ainitzek herrian, hasi zen bera, erakustea gatik, artikulu batzuk hi-ka egiten Nere bordatxotik sailan.