XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera poesia inzag 0298 Euskal-itz jostaldien Batzarrea
(Euskal-festen XX-garren urtea).

2. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.a. ugarte 0061 Juanitoren ogueigarren galdea:¿Ministro-Ministrak, eta Erizayak bakarrik dute eri edo gaisorik arki litezkean anai arrebak bisitatzeko obligazioa?.

3. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak la cruz 1932 0001 1.900 urtean Belokiko mendi gañean, XX'garren gizaldiaren asieran, Jesukristo, gizaldi guzien Erregeari, oroimena eskeintzeko, zurezko gurutze aundi bat jarri zan: baña euri, bisutz eta ekaitzak, denporakin galtzera etorri zan, eta 1.926'garren urtean, biotz oneko erritarrak, bederatzi metroko burnizko Gurutze sendoa, mendi tontorrean jarri zuten, amalau tximista argikin, gaubetan, argitasun aundizko gurutzea azaltzen dala.

4. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... jzale 1931 00171 Ogeigarren gizaldian bizi ete gara?

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak alt eib 0065 Ogeigarren sigloko euskaldunok eztégula, dirauskue, geure aurrai erentzi eder ori ukatzeko eskubiderik; ori egitea' ondamendi izugarrizko bat litzatekeala, ez euskaldunontzako bakarrik, baita sortzaldeko Europa guziaren kulturarentzako ere.

6. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1966 00003 UNESCO'REN OGEIGARREN URTEBURUA

7. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak soeg 00001 Uzkurtu dea geroztik Frantziaren adimendua, histu haren tirria. Gogortu haren zalhutasuna? Ez! Frantzia hogoigarren mende-hasteko Frantzia bera da.

8. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... jbdei 1963 00001 Eta iñork argi ta egoki ezer esan ba'du, XX'garren gizaldian izan ditugun Aita Santuen esaera izan degu bereziena.

9. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak erlijoeo/4 0019 (Ikus 20'gn orrialdea).

10. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak erlijoeo/4 0019 Jarri ezazu Jesus'ek pekatarien delari emandako bai bat adibidetzat (20'gn orrialdea laburtu ezazu, edo-ta naiago izan ezkero, billa Lukas 19, 1-11).

11. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.a. goiria 0245 Apostoluak esaten eben sinistea diñogu ogeigarren mendeko katolikoak eta munduko danok bardiña.

12. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa onaind 0030 Orduan esan neutson, aunitz zoritxar eroan eta bere lagunak galdu ondoren, ogeigarren urtean bere jaioterrira itzuliko zala, iñok be ezagutzeke; eta orain guztia doa bere betera.

13. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak onaind 0125 Leenago bedar bat besterik ez zenduana ortuari biurtua daukazu gaur; dala bedarra, dala ortuaria, beti aintzakotzat artua izan dala aurtortu bear: euskal soloetan be, XVI'garren gizaldian asita, piz-eragille ta lizun-irrits bizkortzaille lez euki eben bedarki au; gerora, XX'garren mende onen leenengoetan, ospe aundia jadetsi euskun, frantses osalari batzuk beronen onura, garrantzi ta on-gaitasunak zabal-azo zituezanean.

14. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak m. olazar 0055 Ospea: Idazle au bere eriotzea izan eta gero biurtu jaku ospetsu eta gaur aztertzailleak diñoenez XX gizaldiko eleberririk onenetarikoa da Sumendipean.

15. 1969-1990 euskara batua antzerkia x. gereño 0037 Hemen, gaizkile bi... (liburua bilatzen jarraitzen du), kiminal bi zaituztegu. Batak ez du pagatu nahi, eta besteak gehiegi kobratu nahi du. Beraz, lapur bi zarete. Beraz, delito bi aztertu behar ditugu... (Liburu bat hartzen du). Bueno, ea... artikulu... ea, artikulu... bai, hemen dago, ehun eta hogeigarren artikulua. Ea zer dioen... ezkontza egunean...

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. alkain 0033 Ia XX. mendea iristean, herrialdetako talde berriak sortzen hasiko dira, Madrid, Barcelona, Valencia eta Bilbo beraien zentru direlarik.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. murua 0117 XX. mendearen zehar elementu berriak ezagutzeko egundoko aurrerapenak egin dira, gaur egun ikerketa teknika askoz ere hobeagoez baliatzen bait da.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0028 XX. mendean gertatu den berrikuntza plastiko eta kontzeptual nagusienak forma-mota horixe erabiltzen du oinarrian: kubismoaz ari gara, noski.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0075 Horiek direla eta, operaren mundutik kanpoko musika sinfonikoan izugarrizko eragina izan zuen eta XX. mendeko hainbat planteamendu berriren abiapuntu ere bera izan zen.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak eem hizkliter 0249 Bizi gareneko XX. mende honen erdi aldera, Nafarroako herri bilera batean eginiko bilera erritual baten berri ematen du Caro Barojak: hori baserri bateko ikuilu edo eian egin zen.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/3 0055 Hogei lagun baldin badira, hemeretzi elkartuek hogeigarrena harrapatzen dutenean, hogeigarren hauxe hasten da berriro, eta bakar-bakarrik, bigarren baten bila.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0209 XX. mendeko bi Iraultza Sozial handien (Errusiarra eta Txinarra) ideologi-plataforma sozialismoa izango da.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0243 1.- Sarrera: XX. mendean, Asia, Ozeania eta Afrikako 1.500.000 gizon industria aurreko zibilizazio batetik (zenbaitetan Neolitos mailan) zibilizazio industrialera iragan dira.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0243 2.- Inperioen Haustura: Koloniar inperioen zatikatzea eta antzinako koloniak nazio independenteetan bilakatzea, XX. mendeko prozesu historiko funtsezkoa da.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0053 XX. mendearen hasieran, Estatu Batuetan, W Mitchel ekonomilariak, Veblen-en eraginpean, lan handia egin zuen ziklo ekonomikoaren analisi egokia permitituko zuten estatistiken finkapenean.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0595 XX. mendearen aurreneko hogei urteetan jar dezakegu mugimendu hau.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak egram ii 0003 10. XX mendearen amaieran eta oraindik ere mundua honela.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak eem hizkliter 0259 Lapurtera modernoa, XX. mendean Iparraldeko Lapurdi eta Nafarroa Beherekoek, xuxenki idazleek erabili izan eta erabili ohi duten euskara literario amankomunari deitzen diogu.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0203 XX. mendearen hasieran, irratiak azaldu ziren, eta soinudun zinea ere bai.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0045 XX. mendean sartzean, Gipuzkoa ekonomiaren azkartze-prozesuan abiatu zen.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0055 Modu honetan, XIX. mende bukaerako urte askotan eta XX. mende hasieran, Bizkaia nazionalismoaren ardatz eta gune ia bakarra bilakatuko da.

32. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. azpiroz 0227 Itxaron ezazu hogeigarrena bukatu arte, hemeretzigarrena gorrotatzen hasi aurretik.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. lertxundi 0113 Julio Cortázar bezalako idazle bat hiltzen denean arriskua bait dago, laudorioak mereziak dituen ala ez zalantzan jartzekoa, urteroko gurpilak harrapatzen dituen beste hainbat eta hainbaten itzalaren pareko jotzeko arriskua bait dago, eta horrelakoetan bait dira beharrezkoak orain arte bezalako preanbuloak: Julio Cortázar-ekin gaztelerak XX. mendean eman duen idazle haundienetarikoa joan zaigula adierazteko, gizonaren limite-egoerak Julio Cortázar-ek bezain ongi inork ez dituela jaso esateko, ipuingintzari maila literario bete eta autonomoa eskaini diola aldarrikatzeko.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak ardoy gh 1973 0226 Gero, ez du guti galduko Naparrak ebatsiko diotelarik itsaso handirat buruz hastean zuen atea: orai ere, hogoigarren mende huntan, ez ote dago Naparra itsasoarteko ate baten minez?.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0084 XIX. eta XX. mendeak XIX. mendean zehar, euskarak atzera egiten du Lautadan eta Gasteiztik iparraldera gordetzen da bizirik.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0085 XX. mendean zehar, euskara hil egin da aipatu herri askotan.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. lizarralde 0085 Odon Apraizen ahaleginei zor diegu, baita ere, euskarak XX. mendean zehar Arabako herrietan izan dituen gorabeherak zehatz-mehatz ezagutzea.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. azurmendi 0033 Ikusi ahal izan dugunez, maila ahulez lotutako katea finak zeharkatzen du XX. mendea emakume idazleei dagokienez.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. urretavizcaya 0505 Txomin Agirrek Bizenta Mogelen Ipuin Onak liburuari hogeigarren mendearen hasieran egindako hitzaurrean frase hau idatzi zuen: .

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. mendiguren b. 0976 XX mendearen haseran, berriz, purismoaren eraginez burututako itzulpenek eten nabaria suposatzen dute, oro har, aurreko usadioarekiko.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Kafka-k berak alemaneraz idatzi zuen dana askoz beranduago, XX-garren mendean!.

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Paretasuna lortzean halere, partidaren parte bat irabazita zegoen: alemanek ez zuten denbora galdu nahi txekera ikasten; eta XX-gn. mendeko hasierarako posturik gehienak txekeraz mintzo ziranek hartuak zituzten.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. haritschelhar 0474 Lehen urratsak egin ditu XVIII. mendean segidarik gabe eta berriz hasi da XX. mendearen bukaeran.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. duoandikoetxea 0001 Bizi zen bitartean Euler-en lan asko, 500etik gora argitaratu ziren eta hil ondoren beste asko, baina XX. menderarte ez zaio ekin haren idazlan guztien kaleratzeari.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak kirolak 1975 0158 XIX. mendearen bukaeran, egundoko loraldia ezagutu zuen Errusia-n eta XX. aren hasieran birjaio egin zen, Ingalaterra-n eta Estatu Batuetan gero.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. amundarain 0025 Nolakoa da sindikaritza kristaua? Sindikato gehienak ideial sozialistak eta gutxi asko erreboluzionarioak erabiltzen zituztela ukusirik, XIX-garren gizaldearen azkenaldian eta XX-garrenaren hasieran, ideial kristauetan oinharrituriko sindikatoak eratu ziren.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0034 Hortik ez da segitzen, ordea, XX. mendean judu herriak pairatu dituen oinaze eta sarraskien erantzule eta errudun denik.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. zabala 0154 Benetako nobelagintza orain hasten da, hogeigarren mendean.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arrantzaria 0190 Gure mendeko hogeigarren hamarkada itxaron beharko zen, arrainketa normaldu ahal izateko.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. kortadi 0010 Krisia eta iraultza mementoan aurkitzen gara; XX mendeko artistek alabaina, lehengo mendetakoek bezalaxe, artegintzan dihardute.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak garraioa 0042 XIX. mendearen azkenetan eta XX.ren hastapenetan oraindik lokomotora berezia azaldu zen Bretainia Handian, 4-4-2 (Atlantics) eta 1-8-1ek jarraitzen ziotela.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak gasteiz 0060 Eta gure XX. mendearen esperientzi berria da Vitoriai buruz.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0068 XVII. mendetik XX. mendera aldakuntza handi eta asko sortu da, noski.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak lmuj 0095 Adierazitako arrazoiengatik Lizardi ez da eskola horretakoa (nahiz, logikoki bertakoa izan behar lukeen, XX mendeko literatura guztia aski irrazionala eta subjetiboa delako)....

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0094 Lehen kanpamentuak XX. mendearen hasieran eratu ziren, baina hogeita hamargarrenetik bakarrik handitu da akanpatzaileen kopurua; hain handia da non industriak denen gustorako eta denen ahalbide ekonomikoetara egokitu bait ditu behar tresnak.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oñatilib 1982 0062 F) XX. MENDEA.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oñatilib 1982 0062 Arestian esan denez, XX. mendearen lehen erdialdeak, gerra eta bere ondorioak tartean direla, ez zion Oñatiko hiri-garapenari aparteko berrikuntzarik ekarri.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak pio baroja 0080 Zergatik ez zituen Barojak, hogeigarren mendearen hasieran, ideia politiko berriak onartu?.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. lekuona 0225 Aintzinako usario hauek, Zuberoako gazteriarentzat XX garren mendean jai biziak gertatzen dira; eta gaurregun ere, orain hirureun eta larehun urte bezalaxe antolatzen dituzte ihauteetako festak.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. torrealdai 0043 Euskal literatura zahar gehiena, kasik dena, baserriari itsatsi zaio XX. mendera arte.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararen liburu zuria 0153 Hizkuntza prerromatarra eta prearioa ere izanik, XX garren mende arte bizirik heldu zaigu, nahiz eta alderdi guztietatik erromatar tankerako hizkuntzez edo behintzat indo-europar hizkuntzez inguraturik egon.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararen liburu zuria 0153 Euskaraz zuzenkien eta luzekien arduratu direnetariko batzu bakarrik aipatuko ditugu hemen: XVIII garren mendearen azkenetan eta XIX garrenaren lehenengotan, Gillermo Humboldt prusiar jakintsua, eta XIX eta XX garren mendeak zehar hauk dira aipagarri, beste batzuren artean: Louis Luzien Bonaparte Printzea, Van Eys eta Uhlenbeck holandarrak, Schuchardt austriarra, Dogdson ingelesa, N. Tauer txekoslovakiarra, Linschamann eta K. Bouda alemanak, Vinson eta Lafon frantsesak, eta Fita, Cejador eta Tovar espainiarrak.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sm gogoz 0225 Euskaltzaindian protokolo gisa egiten den sarrera hitzaldia egiteko erabili nuena, eta Euskera, XX. zenbakian argitaratua dena (1) orrialdean.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0034 XX. mende hasieran, Modernismoaren ideologia azaldu zenean, Elizak zenbait agiri eta erabaki eman zituen, fedearen auzirako axola handiko direnak: Pascendi Entziklika, Lamentabili Dekretua, Modernismoaren aurkako zina, etab.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak fisikaren historia 0125 Edukina: Historiaurrea.- Grezia eta Erroma.- Erdi Aroa.- Birpizkundea.- Newtonen mendea.- Newtonen ondorengo bi mendeak: XVIII eta XIX.ak.- XX. mendea.- Fisika XXI. mendean.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. arrigain 0041 Arta, ardura izan behar da eroez? Begibistan, gisagabekeria hutsa gerta daiteke galdera hau zeren jakina baita osasuna XX. mendeko gizakiaren lorpen baliotsua izan dela oso; higuingarri ere gerta dakiguke bestalde, bere formulapenak dakarren bukaerazko soluziobide-usaina dela medio.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.a. abrisketa 0075 Genetika berria, zientzia berri eta erronkajolea, begiramenik gabe jarri zaio aurrez aurre XX. mendeko gizakiaren krisi moralari.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0418 - Herri literatura idatzia: XVIII. mendeko astolaster ta trajikomeriak, XX. m. Allande Elixagaraien ipuinak.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0418 - Medikuntzazko testu zaharrak eta berriagoak (XVIII-XX. m.raino).

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. zuazo 0096 XX. mendean jarrera analitiko honek testuinguru kultural zabalagoa aurkituko du: Saussurek aurrera eramaten du operazio estrukturala eta, lengoaiaren analisian, sistema konzeptuaz formalizatze prozesua garatuko du.

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. lopez 0074 Honaino, beraz, bigarren talde batean, XX. mendean zehar nolabaiteko zientifikotasunez jokatu nahi izan duen kritikaren ardatz nagusiak.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. zuazo 0011 Diodanaren sendogarri dira Hordagok 1978-80 bitartean plazaratutako 29 liburukiak, Euskaltzaindiak 1979az geroztik sortutako Euskararen Lekukoak sailekoak (15 liburuki argitaratu dira dagoeneko) eta Euskal Editoreen Elkarteak, Eusko Jaurlaritzaren babesarekin eta zabalkunde helburuarekin, eratutako Klasikoak izeneko bilduma (36 dira dagoeneko plazaratuak, XIX eta XX mendeetako idazleen lanak denak ere).

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0006 Baina XIX. mendearen amaierako eta XX. aren hasierako industrializazio prozesuak ekarriko ditu desberdintzapenak: Abrako portuaren lanak egiterakoan, Gran_Bilbao delakoaren itsas trafiko osoa irentsi beharko dute azken bi hauek.

74. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizkbizikl 0056 Joan den mendearen hondarretan eta XX.aren hasieran Bizkaiak ezagutu zuen meatzaritzaren beroaldi neurrigabeak erakarrita alde hauetara hurbildu ziren gizonen bizimodu eta lanaren lekukotasuna darie paisaia eta etxebizitzei.

75. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak in: azkune mendia, iñaki: zezenak euskal herrian, v-xii 0008 Nolatan da posible, ordea, XX. gure mendu zibilizatuan, horrelakorik oraindik?.

76. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0009 Galerarik handienak Araban XVIII. mendean eta nafarroan XX.ean ezagutu ditu.

77. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0010 XIX. mende hondarrean eta XX.aren hasieran ordura arte ez bezalako ekinaldiak egiten dira euskara bere ahulezia eta jausialditik altxatzeko, batez ere Hego Euskal Herrian.

78. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak agenda 1990 0010 Eta azkenik, XX. mendean lotura berriak egiazta ditzakegu bi literatura hauen artean.

79. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azterketa historikoak/1 0249 6. Garai isabeldarrean, demokraziazko seiurtekoan eta Berrezarpenaren aurreneko urteetan zehar nolabait garrantzitsuak diren eraketak gauzatzen ari badira ere, kazetaritzaren egiazko abiaketa gipuzkoar gizarte osoa eragiten duen bultzada modernizatzailearekin paralerroki, industrigintzatik hasirik ez da gertatuko XX. mendearen atarira iritsi arte.

80. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak h. knô*rr 0018 Lehia bizian, Bilbok lasterka egin zuen burutik burura XX. mendearen lehen uneetatik gure egunetarainoko tartea.

81. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak v. huici 0341 Honen finkapena XX. mendeko hasieran siderurgia alorrak izan zuen batuketarekin batera eman zen, eta adibide garrantzitsuena Altos Hornos de Vizcaya entrepresaren sorrera da.

82. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0054 XX. mendeko une honetan katedraleko oinplano oinetatik tramu batez luzatua izan zen, gotikokoei fidelki imitatuz.

83. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. urrutia 0031 Bere arauetan ageri dira: @- Oinetxetargoa: bere osotasunean agertzen zaigu bai salerosketaren kasuan (XVII. tituluan) eta bai herentzietan (XX. tituluan).

84. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. urrutia 0031 Eta azkenez, aurreko erakundeen gehigarri gisa, senar-emazteen arteko ezkontz eraentza (ondasunen komunikazio forala) XX. tituluan agertzen dena.

85. 1969-1990 gipuzkera antzerkia sgarm historia triste bat 0282 - Zer-nahi egin diteke hogeigarren gizaldian.

86. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0081 Ogeigarren eguna izango zan. Otordua. Maierakoan, zaldunki urbildu zion neskari mutillak aulkia.

87. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j. gaztañaga 0060 Ez gindezke lasai bizi gure ondasunetan, aldamenean XX`gn mendeko Lazaro beartsu asko dauzkagun bitartean.

88. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0143 XIX'gn eta XX'gn bitarteko denboran: Etxaniz'tar Juan Maria, Esteban eta Dolores (Organisteko aita ta seme-alabak).

89. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0143 Azkenik, XX'gn gizaldian: Larrañaga'tar Axun (Herrerue).

90. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0216 XX Gizaldia Orain, gure erritarren gogo ta begiak, Bizkargi Musikeskolan jarriak daude.

91. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak s. aranbarri 0421 XX Gizaldia ARAMBARRI TA EPELDE'TAR ROKE (1917...). Alianza Popular Alderdikoa. Bizi berriak.

92. 1969-1990 lapurtera-nafarrera poesia f. nesprias 0002 Ogoigarren mendean
Demokrazia garaian
Bizi gira goxoan
Bi gezurren artean.

93. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa a. arkotxa 0018 Erotako... Nun daude mugak? XX. mende bukaera hunek nun ezartzen ote ditu mugak? Irriaren olatu ezin atxikizkoak eztitzen badoaz, nigarrak gelditzen zaizkio, bakarrik nigarren erresto bustia mateletan.

94. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1981 0006 Hogoigarren urtea biltzen direla Beloke-n.

95. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak air 0113 XX-garren mendeko idazleak azaltzen ditu ONAINDIA-k, II-garren liburu hortan, Bizkaikotik asirik eta Lapurdi, BaxeNabarre, Zibero, Gipuzkoa eta Nafarroa aipatuz, bai eta Araba ere.

96. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0014 Hogoigarren mendeko bigarren zatian, bada ara berri bat, zoinen arabera, ainitzek salatzen baitute, argi eta garbi, erreiten, ahoan bilorik gabe, nolakoa den heien sinestearen ez bakarrik aintzina, bainan gibela, ez bakarrik alderdia bainan ifrentzua; ez bakarrik axala, bainan mamia.

97. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak soeg 0014 Nahi nuke heien urratseri jarraiki, nik ere Hogoigarren mendeko bigarren zatian bizi izeitea gatik, bigarren zati hortako herritar.

98. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bao 1990 0001 b) Idazkitxiak Zerbitzu horretara aurkeztuko dira, deialdia Bizkaiko Egunkari Ofizialan argitaratuko den egunaz geroko hurrengo hogeigarren asteguneko eguerdiko hamabiak (12) arte.

99. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bao 1990 0001 b) Idazkitxiak Zerbitzu horretara aurkeztuko dira, deialdia Bizkaiko Egunkari Ofizialan argitaratuko den egunaz geroko hurrengo hogeigarren asteguneko eguerdiko hamabi (12) arte.

100. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bao 1990 0002 b) Idazkitxiak Zerbitzu horretara aurkeztuko dira, deialdia Bizkaiko Egunkari Ofizialan argitaratuko den egunaz geroko hurrengo hogeigarren asteguneko eguerdiko hamabiak (12) arte.

101. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bao 1990 0001 b) Idazkitxiak Zerbitzu horretara aurkeztuko dira, deialdia Bizkaiko Egunkari Ofizialan argitaratuko den egunaz geroko hurrengo hogeigarren asteguneko eguerdiko hamabiak (12) arte.

102. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1988 0001 Izan ere, fenomeno anakroniko dela azaldu zuen, hau da, XXgarren mendean XVIgarren mendeko egile mistikoen tankeran oinarritzen da eta, esaterako, mementu hartan egiten zen 27 belaunaldiaren erak baztertzen ditu erabat.

103. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0001 Aurkezteko epe eta tokia: E.U.T.L.-ren Egoitza Nagusian edo Lurraldeetako bere Ordezkaritzaren batean aurkeztu beharko dira eskaintzak, E.H.A.O.-n hori argitaratua izan dadin egunetik hasi eta hogeigarren laneguneko 10 orenak baino lehenago, Azaroaren 38ko 2528/86 E.D.-z aldatutako Kontrataziotarako Arautegi Nagusiko 100 art.-an agindutako eran.

104. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1988 0007 Hogeigarren Atala.- Ikastegien Artezkaritzak honako Arduralaritza-Atal hauek izango ditu: 1) Eskolaurreko eta OHO-ko ikastegien eta horniketen egitamuketa.

105. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1989 0001 - Eskaintzak aurkezteko epea: Iragarpen hau Bizkaiko Aldizkari Ofizialean edo Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian azken aldiz argitara dadin egunetik hasi eta hogeigarren laneguneko ordu bata arte.

106. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1982 0001 Jendea Aberri Eguna ospatu nahiz manifestazioa egin eginik ikusi genuen eta aipatu Giza Eskubideen Deklarazioak biltzeko eskubidea aitortzen dio edonori hogeigarren artikuluan.

107. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1986 0001 Egia esan, datorren hilabeteko hogeigarren egunerarte egongo da irekirik hala ere, eta oraindik badago nahiko astirik ikustea hainbeste merezi duen erakusketa honetara hurbiltzeko.

108. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak basarri 0001 Azaroaren ogeigarrena urreratzen danean argitaratuko ditut egun artan jokatzekoak diranen izenak.

109. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1984 0001 Eskaintzak, iragarpen hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitara dadineko egunaren biharamonean hasi eta hogeigarren lanegunaren hamabiak arte lehen esandako tokian aurkeztu ahal izango dira.

110. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak ehaa 1987 0001 Eskaintzak aurkezteko epe eta tokia: Aipatutako Sailan aurkeztu beharko dira eskaintzak, iragarpen hau E.H.A.O-n argitaratua izan dadin egunetik kontatzen hasi eta hogeigarren laneguneko 10ak baino lehenago, Azaroaren 28ko 2528/86 E.D.-z aldatutako Kontrataziotarako Arautegi Nagusiko 100. art.-an agindutako eran.

111. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. lertxundi 0001 Vargas Llosa-ren hitzaurre sorta ORAIN dela urte gutxi Circulo de Lectores klubak hogeigarren mendeko nobela hoberenekin sail bat osa zezala eskatu zion Mario Vargas Llosa-ri.

112. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak matx 0002 Esaterako XIX eta XX mendeko zenbait narratzaile klasikoren obrak lehenbailehen itzuli behar ditugu, kataluniarrek bere garaian egin zuten bezala eta baita aintzinateko zenbait klasikorena, besterik ez bada antologiak eratuz.

113. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1989 0001 ULERKAITZAK dira erabat animalia hilketak XX mendea aurreratua dugun honetan; are gehiago, justifikagaitzak desagertze bidean baldin badaude.

114. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak agur 1974 0001 Urrillaren 20`gnean, Urdulitz`en, bere jaioterrian, berbera jazo zan.

115. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. zapirain 0001 Jendearen erreklamo bezela daude aur gajoak, XX`garren gizaldian egon arren.

116. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. lete 0001 Hemeretzigarren mendearen bukaerako eta hogeigarrenaren hasierako bertsolari zahar tipiko haietakoa omen zen: bizitza desordenatuko gizon biurri xamarra, ez zerurako eta ez lurrerako izaten ez diren hoietakoa.

117. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. lete 0001 Hango hogeigarren mendearen hasierako mugimendu politikoek, eta haien zehaztasunek, garrantzi izugarri bat duten bezelaxe.

118. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. lete 0001 Fabra, Pla, eta beste asko, Renaixensa deitu zen kultur eta politikal mugimenduaren ondorengo ziren, baiña ondoren hori hogeigarren mendearen lehen hogei urtetako politikoek beste era dinamiko eta sakonago batean moldatua zuten, helburu berezi eta nagusi bat programa bezela finkatuz: Catalunyaren ekonomia, administrazio eta kultur aldetikako autonomiarik ahalik eta zabalena, hain zuzen.

119. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... herria 2000 eliza 1988 0001 Euskal Herriaren Iparraldea bertan bizi ez den euskaldunak nahikundean desiratum bezala eta ez beste molde batetan ikusi izan du hogeigarren mendean.

120. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Alderdi komunistaren, komunismo zientifikoaren eta sozialismoaren ekonomia politikoaren historia irakatsi ordez, XX mendeko historia sozial eta politikoaz ematen ditugu ikastaroak.

121. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0002 Hogeitamar urte baino gehiago dira irudi hori hondatzen hasi zenetik, PCUSaren XX Kongresua eta Kruschov-ek Stalini buruz azaldu zuen txostenaz geroztik.

122. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Mundu Zaharrean loratu eta garatu ondoren Helsinkitik Erromaraino, Paristik Moskuraino lau haizetara zabaldu zuen estilo honek XX mendeko zinez nazioartekoa izango zen lehenengo arkitektura eta diseinu mugimenduaren hazia.

123. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Art Nouveau, XX mendearen bezperan sortua, berriro pizten ari ote da XXI mendearen atarian.

124. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1988 0001 ASMATZAILLEA Ogeigarren gizaldi onetako jakituriak ba-daukoz bere sustraiak.

125. 1969-1990 zuberera antzerkia casve petteb 0123 Hogeigerren jelkhaldia Jelkhi Pette, Phordoi, Xilhanko, eskûiñ.

126. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak amoroto 0057 Demografiaren zati honen azterketeak zailtasun asko dakarz, Bizkaiko hiru herriok bakarrik ikertu doguzalako eta bertan bizi edo ezkontzen diranen jatorria bakarrik zehazten dalako euren iturrietan; ez da inon jasoten herritik alde egiten dabenen barri, ez zenbat diran, ez nora doazen, XX. gizaldiaren hasikerararte; beste alde batetik, esan behar da azkenengo hau dala herri honeetan lan egiteko posibilitate gehiago eskainten ebezan urigunetaruntz emigrazino gehien izan dan gizaldia.


127. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak amoroto 0059 Badirudi XX. gizaldirarte ez dala nekazal lurraldeetatik biztanlegoa urteten hasten.


128. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak amoroto 0059 Nekazaritza eta abeltzantza industriagintzaren aurrean garrantzia galtzen hasten diranean sortu zan elizateen lotaldia, XIX. gizaldiaren azkenengo urteetan, eta indar handiagoz XX.ean: orduantxe bihurtu ziran emigrazinogune, bai Bilborantz zein Amerika eta Australiarantz.


129. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak muskiz aha 0072 XX. mendearen hasieran, gaur egungo hango jabeek (Perez Ibarrondo familia) hartu eben.

130. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak ellegeak 1984-1986 00149 Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko Harremanei buruzko Azaroaren 25eko 27/1983 Legearen (aurrerantzean K.L.L.) 2Ogarren Atalak honela dio:

131. 1991> euskara batua ikasliburuak historia eta artea/dbh 00366 Eskulturan ezin dugu pinturan egin dugun zatiketa egin, hau da, ezingo dugu abangoardian zatitu, baina pinturak eragina izango du eskultore askoren lanean eta, era berean, eskultore askok pintatu egingo dute. Orokorrean, eskulturaren lengoaia indibidualagoa izango da eta ez da moden mende egongo. Hurrengo lerroetan XX. mendeko eskultore garrantzitsuenak eta eragin handien izan dutenak aurkeztuko ditugu.

132. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00063 1. urtetik 100.era: I. mendea; 1201. urtetik 1300.era: XIII. m.; 1901. urtetik 2000.era: XX. m.

133. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00063 Banatu XX. mendea hamarkadatan; XX. MENDEA / Hamarkadak; Urteak / Lehen hamarkada; 1901etik 1910era / 10eko hamarkada; 1911tik 1920ra / 20ko hamarkada; 1921etik...

134. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00011 Maila ofizialean, naturaren zainketa eta kontserbaziorako hezkuntzak XX. mendearen hasieran eman zituen lehen urratsak, baina 30eko hamarkada arte ez zuen indar handirik hartu.

135. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00129 Euskaraz, aldiz ez dugu nobelarik, praktikoki, XX. mendera arte.

136. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00143 XIX. mendeko Lore Jokoak Euskal Jai eta Euskararen Egun bihurtzen dira XX. mendean.

137. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 00199 Euskararen estandarizazioa planifikatzeko lehen urratsak, berriz, XX. mendekoak dira.

138. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0001 Azken lan kuaderno honetan XX. mendeko euskal prosaren agerpen labur bat bildu dugu, ariketa batzuk ere, aldi berean, egitea proposatuz.


139. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0087 Geroztik, XIX. eta XX. mendeetan aurkikuntzak eta aldaketak bata bestearen atzetik etorri dira.


140. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0079 Gainera, bere lanak ez dira XX. mendera arte argitaratu eta ezagutu.


141. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0009 Dena dela, atomoak ez dira zatiezinak, XX. mendean atomoa aztertzerakoan frogatu ahal izan denez.

142. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0130 XX. mendea

143. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/dbh 00065 Mendeetan atzera egin eta euskal literaturaren hastapenetara joko dugu oraingoan, herriaren memoriak gorde dituen lehenengo idazkietara, alegia: gero, ondorengo ikastunitateetan, hogeigarren mendera arte euskal idazleek egin zituzten lan aipagarrienak ikusiko ditugu arloz arlo.

144. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0235 XX. mendea /hogeigarren mendea


145. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0235 XIX. mendean ez zen halako buruhausterik izan, baina XX.ean, ordea, bai.


146. 1991> euskara batua ikasliburuak bi ta bi/4 0027 XX. MENDEA


147. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. leizaola 00082 XX. mendearen azkenean, munduko gizon-emakumeok, Schopenhauerren esaera erabiliz, sufrimenduan kide izateaz gain, arriskuan kide ere bagara. Guk geuk sortu dugun arriskuan. Horrela ba, amonkumunean ditugun arrisku horiek gainditzeko elkarlanean aritu beharko dugu eta tolerantzia goratu beharko dugu. Eta, beharrezko balitz, indulgentzia ere goratu beharko genuke.

148. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00012 College haren une garrantzitsuena berrogeitamarren hamarkadaren erdialdean izan bazen ere, haren eragina hurrengo bi hamarkadetan luzatu zen, eta Ekialdeko gauzei buruzko interesarekin batera jarrera antikolonizatzaile bat garatu zen, XX. mendearen lehen hamarkaden ezaugarri izan ziren jarrerak arbuiatuz.

149. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. narbaiza 00043 1.5. Hogeigarren mendea. Hizkuntzaz kanpoko arrazoiak: aranismoa

150. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. narbaiza 00043 Ikusi dugu zertzeladetan bederen bizkaieraren bilakaera historikoa. Baina XIX. mendearen bigarren aldiari, emeki-emeki bederen, hiri-usaina badario, are gehiago XX. mendeari non gizartea aro berri batean murgildua ikusten baitugu.

151. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrain kontserbak 00088 Alabaina, XIX. mendearen azken laurdenekoaren hasieran, frantsesen esku zegoen oraindik arrain kontserbaren nagusitasuna. XX. mendearen hasieran, ordea, Estatu Batuak agertu ziren jaun eta jabe eta, Europan, Portugal eta Espainia Frantziaren esportazio neurrietara iristen dira larri-larri, eta aipatu mende horretako lehenengo hamarkadan jada argi eta garbi aurrea hartu zioten aitzindari izan zen herrialde horri.

152. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00046 Baina elbarritua ez da atzeratua: XX. mendeko fisikaririk onenetakoa da.

153. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00120 Oro har emakumeak izan dira azken hogeita bost urteotan lan-eskaintzaren igoera eragin dutenak. Hala ere, horrek ez digu ahaztuarazi behar XX. mendearen lehen bi herenetan emakumeek jarduera ekonomikoan zuten partea etengabe jaitsi zela.

154. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonoinarriak 00120 XX. mendearen hasieran herri industrializatuetan, industrian emakumeen enplegua garrantzitsua zen eta, harrezkero, jaitsi zen. Izan ere, garai hartan herriko emakumeek baino ez zuten lan egiten. Orduan etxekoandrearen eredua norberak lortu nahi zuen ideal bihurtu zen.

155. 1991> euskara batua saiakera-liburuak industri ondarea 00014 Industri Ondarea Legazpin deritzon azterlan honen kronologia XIX. mendearen hasieratik XX. mendearen erdi aldera artekoa da. XIX. mendearen lehenengo urteetan hasi ziren sortzen Euskal Herrian lehenengo industri eraikinak, beranduago produkzio-egitura industrialak bihurtuko zirenak hain zuzen.

156. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 00012 Gipuzkoan industrializazio prozesuak XX. mendearen erdialdera hartzen du indarra. Araban eta Nafarroan, berriz, 1960ko hamarkadatik aurrera.

157. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. erize 00315 XIX. mendean Nafarroako eta Hego Euskal Herriko analfabetismo tasen gainetik ibili zen Larraun, baina Espainiakoen pare-parean, ordea, eta, Nafarroan bertan ere Tuterako partidu judizialeko tasak Larraungoen antzekoak ziren. XX. mendeak, berriz, aldaketa ekarri zuen, Larraun Nafarroako eta Euskal Herriko portzentaiei nabarmen hurbildu baizitzaien, Tuterakoak eta Espainiakoak aise gaindituz.

158. 1991> euskara batua saiakera-liburuak haur eta gazte 00019 Gipuzkoa 2000 Estrategi Planaren edukia, eta batez ere GIZARTE DESOREKEI ETA GIZARTE ONGIZATEAri eskainitako atala da Gipuzkoako Foru Aldundiak XX. mendeko azken hamar urteetarako diseinatutako jardueren funtsezko eta ezinbesteko erreferentzia.

159. 1991> euskara batua saiakera-liburuak m.l. odriozola 00030 Laugarren kapitulua hirigintzari buruzkoa da Zumaiako hirigintzak historian zehar izandako bilakaera ikertu dugu, Erdi Arotik hasi eta XX. mendea arte.

160. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak p. uribarren 00130 Espirituzko testamentu bat dirudien testamentu labur honek adiera berezia du, egiten duen pertsona nahiz egina izan zen garaia direla tarteko, Auschwitz-eko (+ 1943-VIII-9) kontzentrazio-eremuan, XX. mendeko izugarrikeriarik handiena eta bigarren mundu-gerra hasi aurretik, hil baino hiru urte lehenago egina izan baitzen.

161. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak tx. heguy 00080 XX. mendeko erronka nagusia izango delarik, bi aldeen artean dagoen muga kulturala urratsez urrats gainditzea.

162. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. camino 00015 Andia eta Urbasa Zunbeltzen banatzen dira 5 Nafarroa umela eta Nafarroa mediterraneoa eremu horretara biltzen dira, eta baita artzantzaren garrantziak eraginik, jendeak ere: izarbeibartarrak, Tafalla alderdikoak, estellerritarrak, ergoiendarrak, goñetritarrak, erriberanesak... Inguruko herri eta ibarrek bereganatu nahi izan dute eremu hau, baina Gorteek beti lortu dute nafar guztien ondare izaten jarrai dezan. XVI. mendean 60.000 eta 100.000 azienda buru artean zegoen bertako bazkalekuetan eta XX. mendearen hasieran, berriz, 30.000 buru zeuden..

163. 1991> euskara batua saiakera-liburuak vitoria-gasteiz 00062 Natura XIX eta XX. mendearen hasierako hirian barneratu zen eta horren adierazgarri dira, besteak beste, Florida, lorategien arkitekturako bitxi erromantikoa; Senda ibilbidea, inguruan lorategi pribatudun etxe aristokratikoek eta zuhaitzek inguratutako ibilbidea; eta Ciudad-Jardin deritzona.

164. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxeberria 00031 XIX. mendearen bukaerako eta XX. honen hasierako industrializazioak eratu du Euskal Herria gaur ezagutzen dugun era honetan.

165. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakumeak eta feminismoa 00009 Beraz, lan honen helburu nagusia, Europan zehar gertatu ziren beste kontinente batzuk ere aipatuko ditugun arren, gizarte-, politika-, eta ekonomi eraldatzeen inguruan, emakumeek Erdi Arotik XX. mendea arte paraleloki izan zuten jarduera jarraitzea da.

166. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00106 XX. mendean lurrinak gainbeheraldiaren hasiera ekarri zion, hogeigarren hamarkadaren amaieran eta hogeita hamargarren hamarkadaren hasieran behin betiko desagertu arte.

167. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elberdin 00106 Eta denbora epe luze honetan zehar, flota hazi egin zen pitinka, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hasiera inguruan gelditu zen arte.

168. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak sm 1211 Idazle hau Perun jaioa zen, gaur egun Bolivia-rena den Chiquisaca hirian, guraso nafarregandik, eta ikasketak osatu ondorean etorri zen Europara, George Borrow-rekin harremanean Espainian Ebangelisten bigarren aldiko Erreforma bultzatzeko, eta Madriden hil zen Reformistas argitalpenaren hogeigarren zenbakia inprimategiratu ondotik.


169. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0020 Azkenik ipuinok narratiba motzaren tradizioaren estilo eta diskurtsu desberdin askotan idatziak izan dira, Erdi Aroko ipuin magikoetatik XX. mendeko ipuin hegoamerikarraren tradizioraino (Borges, Cortazar...) hedatzen direlarik.


170. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. zuazo 1109 Euskarari dagokionez batipat, gutxi dirateke berak, sakonago edo arinago bada ere, jorratu izan ez dituen alorrak eta, hauen artean, bada XX. mende honetan zehar plazaratu zaigun berri bat: Ameriketako euskararena.


171. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. zuazo 1109 Galdera hau une honetan azaldu izanak badu, bestalde, arrazoi jakin bat: XX. mendean plazaratuko da, ordura arteko guztian baino biziago, euskararen batasun beharra.


172. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.a. arana m. 0018 XX. mendeko lehen bi hamarkadetan behin eta berriz bildu ziren euskaltzale eta euskalariak hizkuntzaren aldeko erakunde ofizial bat sortzeko asmoz.


173. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. camino 0025 Eskuin aldeko ideologia kontserbadorea nagusi zebilen Nafarroan XX. mendearen lehen erdi osoan.


174. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. murua 0112 Santa Barbara mendiko aldapa horretan txakolina egiteko mahatsondoak lantzen ziren XX. mendearen hasiera arte, gaur egun, ordea, baratze txikiak daude eta zuhaizti interesgarria duen udal parke batek betetzen du hektarea bat.


175. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. lasa 0077 Akaso hurrunegi joatea bada ere, ez du XX. mendera arte beste inor somatu hitzei horrenbeste buelta ematen, horrenbeste esanahi ateratzen eta hain jator atera nahian saiatzen 26 LAKARRA, J. A.: Mahai Ingurua. Gaia: Manuel Larramendi. Partaide: Joseba Lakarra eta Patxi Altuna jaunak, Manuel Lekuonaren hitzaurreaz. Larramendiren omenezko hamabostaldia. Andoain, 1985.eko urria..


176. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0099 Hemeretzigarren mendean hasi ziren folklorezaleak jakintza hau biltzen, gal ez zedin; haiei esker ezagutzen dugu gaur egun, zeren XX. mende hasieran ohizko bizimodua astindua, inarrosia izan bait zen, ahozko literaturaren katea, orohar, etenik geldituz: behartutako eskolatzea (erderaz jakina), industrigintza basatia, irratiak, etab.


177. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0010 nola nahi ere, apezei behin ta berriro aintziñako gotzainek (apezpikuek) sendagintzan ibiltzea debekatzen zieten alferretan XIX. XX. mendean eliza-gizonek, bakean herri-sendagintzan ihardungo dute.

178. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: torrealdai, joan mari: xx. mendeko euskal liburuen katalogoa ii. 1993-1994, vii-viii 0007 XX. mendeko euskal liburugintza bildu asmo duen lan mardularen bigarren atala dugu orain aurkezten dugun liburuki hau.

179. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0011 Behar bada Freuden obra XX. mendearen azkenetan inoiz baino egungoagoa da, baldin eta Habermasek baieztatzen duenez: psikoanalisiak begirada trebatzen badu amildegikoa atzemateko; amildegiaren ertzean bizi garela azaltzen digu.

180. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: freud, sigmund: psikoanalisiaren aurkezpena, 7-18 0011 XX. mende honek, bere garapen zientifiko eta teknologiko ikaragarriarekin, ez dio sortu nahi zen bezala gizakiari segurtasun eta ongizate handiagoa.

181. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0045 Bizitza pribatuaren historia bilduma hartu dut gidari, Cuerpo de damas izeneko atala batik bat, XX. mendea jorratzen duen liburuki batean:

182. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.c. larronde 0005 Alabaina, XX. mende amaiera honetan zein historialarik hitz egiten ahal digu Eugène Goyhenechek egiten zuen zientzia eta aisetasun berarekin hala Otsozelhaiko Harpeez nola Erdi Aroko Iruñeaz edo Bizkaiko industria iraultzaz?

183. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. agirretxe 0013 Hirurogeita hamar urtez, XXgarren ia gizaldi osoan erlijiokera guztia sustrai-sustraitik deserrotzeko enpeinu guztiak egiten Estatu ahalguztidun bat han egon da.

184. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0009 XX. mendearen azken urteetako eta geroaldiko euskaldunok Joxemiel Barandiaran ospetsuagandik jasotako ondarearen balioa kalkulaezina da, baina euskal mitologiaren kasuan are gehiago;

185. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0009 bere lan nekagaitzari esker XX. menderaino iraun zuten ahoz ahoko kondairak berreskuratu eta betikotzeko aukera izan baita.

186. 1991> euskara batua saiakera-liburuak 15 gertaera 0063 Gernika bonbardatzea izan zen XX. mendeko ekintza esanguratsuenetako bat; bai euskaldunontzat, eta bai mundu guztiarentzat.

187. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. fernandez 0128 Bada, XX. mendearen amaiera honetan, aktualitatearekin metodo bera aplikatzea delako onena nire ustez: Tetrisean jokatu behar da munduarekin.

188. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. sarasua 0020 Horrelakoa zen gure herria XX. mendea heldu arte.

189. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. sarasua 0020 Baina XX. mendea izan da benetako aldaketa ekarri duena.

190. 1991> euskara batua saiakera-liburuak jorge de oteiza 0098 Horregatik XX. mendeko artistek ezin dute alde batera utzi.

191. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0437 J. M. Torrealdairen XX. mendeko euskal liburuen katalogoa (1900-1992) izenekoan, Orotarik sailean, 19. zenbakian, dakartza Saiakerazko lanak, beste gaiok ere bertan datozelarik: Omenaldiak, Erakusketa eta Batzarre Orokorrak, Gorporazioak, idazle desberdinen Idazlan Hautatuak, etab.

192. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. iztueta 0437 J. M. Torrealdairen neurketan, XX. mendeko saiakeren titulu-kopurua oso txikia da.

193. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arte modernoa 0321 XX. mendean kritika soziologikoa historiografia marxistaren barrutian garatu zen: artea ez zen gehiago gizartearen ispilu, baina oso loturik azaldu zen istilu ekonomiko, politiko eta erlijioso handiekin.

194. 1991> euskara batua saiakera-liburuak artistas 1995 0148 Testu horixe bera erabili zuen Kaperotxipik gure mende honetako hogeigarren urtetik aurrera egin zuen inspirazio ikonografiko ohiturazalearen iturri bezala ere.

195. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0030 XX. mendea


196. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0030 hogeigarren mendea


197. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gomenerab 0067 XIX. mendean eta XX.aren lehen erdialdean (...).


198. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirreazkuenaga 0140 Tourangin eta Gurlt-en berrikuntzak onartuz eta kalitatezko burdina produzituz, eskari berezia asez XX. menderarte iraun egin zuten.


199. 1991> euskara batua saiakera-liburuak rol sexualak 0086 XX. mendearen hastapenetan aberatsen eta behartsuen arteko berdintasunak, eta herrialde aberatsen eta herrialde pobreen arteko diferentziak, hirutatik batekoak, edo, bostetatik batekoak izan ziren.


200. 1991> euskara batua saiakera-liburuak f.j. san martin 0019 Abangoardiaz aritzen garenean arte eta moral burgesaren aurkako jarrera espezifikoaz ari gara, abangoardia XX. mendeko arte multzoarekin nahasten duen ikuspegi debaluatu eta integratzaile bat sortarazten duen kontzeptzio ilun horretatik urrunduz.


201. 1991> euskara batua saiakera-liburuak azurm 0031 Guk ez dugu batere asmorik, euskaldunek XX., XIX. ala XVIII. mendeetan ibili dituzten lehenagoko bideak besterik gabe ontzat emateko, euskaldunek ibili zituztelako soil, ezta euskaldunen alde ibili zituztelako ere.


202. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 XX. dinastian (1200-1085), Ramses III.ak itsasoko herriak (Egeoko uharteetako herriak) garaitu zituen, baina ordurako Egipto gainbehera zetorren, eta Amonen apaizen indarra areagotu egin zuen.


203. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 XX. dinastiaren garai honen amaieran, Ramses faraonaren aroan azaldu zen anarkia giroa areagotu zen eta inperioa bitan banatu zen: Smendes faraona Tanis hirian (Behe Egipto) finkatu zen eta Heribor apaiza Tebasen, bere burua faraon izendatu ondoren.


204. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0439 XX.mendearen hasieran bi teoria plazaratu ziren hutsuneen inguruan, biak hutsuneen posibilitatea ukatuz.


205. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0152 Hiriko euskaldunen artean bazen mugimendua eta eratzen ziren ekintzak, beraz, nahiz eta euskal klub edo elkarte formalik ez zen izan XX. mendera arte.


206. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. ruiz 0663 (...) XIX eta XXgarren mendeetan gertatu dena eta beste alde batetik inguruko hizkuntza askorenean XV eta XVIgarrenetan egin zena konparatzeak:

207. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. ruiz 0663 ezpada euskaldunen artean ez delako izan euskara hutsean baizik irakurtzen ez zekien irakurlegorik ezta erdaraz baino euskaraz irakurri nahiago zuenik ere 2 Edonola izanda ere, probetxugarria edo, behinik behin, interesgarria gerta daiteke XIV, XV eta XVIgarren mendeetako gertakari hori hurragotik ikustea: itzulpenaren bitartez bilatutako duintzeaz giltza izan daitezkeen lanak baino ez ematearren ezinbestekoa da W. Melczer Towards the dignification of the vulgar tongues: humanist translations into Italian and Spanish in the Renaissance, Canadian review of comparative literature, 8 (1981), 256-271 eta M. Pfister, Die Bedeutung der 'volgarizzamenti' lateinischer Texte fûr die Herausbildung der literarischen Prosasprache, in A. Buck-M. Pfister, Studien zu den 'volgarizzamenti' rô*mischer Autoren in der italienischen Literatur des 13. und 14. Jahrhunderts, Mûnchen 1978, 45-87 eredutzat har daiteke bitarte berberaz iritsitako aberasteaz; dauden ikuspegi orokor gutxietako bat A. Buck, Die Rezeption der Antike in den romanischen Literaturen der Renaissance, Berlin 1976,67-82 orrialdeetan irakur daiteke [= Id., L'eredità classica nelle letterature neolatine del Rinascimento, Brescia 1980, 88-106]; bakoitzak bereziki hizkuntza edo lurralde baten kasuaz badihardu ere ez dute begien bistatik behar den testuinguru zabalagoa galtzen klasikoak diren hauek: C. Dionisotti Tradizione classica e volgarizzamenti, in Id., Geografia e storia della letteratura italiana, Torino 1980 [1. ed. 1967], 125-178, P. Russell, Traducciones y traductores en la península ibérica (1400-1550), Barcelona 1985 eta G.P. Norton, The ideology and language of translation in Renaissance France and their humanist antecedents, Geñeve 1984. Izan ere, erdi aroaren bukaerako eta errenazimenduaren hasierako itzulpen horiei begiratzeak zerbaitetarako balio badigu hizpide dugun kontuan euskal letren historiaren bitxikeriatzat dugun zenbait gauzaren arruntasuna ikusteko da: XVIII, XIX eta XXgarren mendeetako euskal itzultzaileekin komun dituzten eta gorago aipatu diren asmoez gain, XIV, XV eta XVIgarren mendeetako haiek ere, esaterako, pobrea ikusten zuten beren lingua vulgaris latinaren edo grekoaren ondoan, eta batzuetan hizkuntzari berari leporatzen zioten errua, beste batzuetan geroago jeneralean ez hizkuntzari baizik hiztunen axolagabekeriari... Ez ziren ezer berririk esaten ari: horiek guztiak edo gehienak esanak zituzten Errepublika bukaerako erromatarrek (ikus, esaterako. Cic., Fin., I, 2-4 eta Tusc., II, xi, 26 bakarrik)..

208. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. kortajarena 0018 Garai aietan, mende ontako ogeigarren urteetan ezagutu genituan lenengo irratiak, galenazkoak ziranak.


209. 1991> lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. xarritton 00145 Eta geroztik ez da XX. menderaino, euskaldun bat edo beste baizik apezpiku jarri Iruneako ala Gasteizeko, Bilboko ala Donostiako alkietan.

210. 1991> sailkatu gabeak egunkariak deia 1998 00003 Baina, beharbada ez dakizu auzo hauetako guztietako biztanleak XX. mendera arte ez zirela bilbotarrak, ez, hau guztia beste herri bat zen, udaletxe eta guzti. Badakizu zein?

211. 1991> sailkatu gabeak egunkariak deia 1998 00005 Horrez gain, euskal liburuen hiru katalogo kaleratu ditu XX. Mendeko Euskal Liburuen katalogoa I, II, eta III, hain zuzen.

212. 1991> sailkatu gabeak egunkariak a. iban 00024 Andorran jaioa; Pau Casals Kataluniak eman duen biolontxelo jole ospetsuenetakoaren oinordekotzat hartua, nazioarteko hainbat eskola eta jaialditan zaildua... Lluis Claret Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren egoitzan aritu zen atzo, eta Bachen suiteak XX. mendeko konpositore klasiko biren lanekin nahastu zituen. Ez omen da harritzekoa, garai guztietan eroso sentitzen den bakarlari horri entzunda bederen.

213. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1999 00002 Egungo hauteskundeak proba ezin hobea izango dira iraultza islamikoaren hogeigarren urteurrenean: hautesleek aukera izango dute Khatami lehendakariak hasitako erreformekiko atxekimendua erakusteko.

214. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1995 0038 Izan ere, COPEko gaueko tertuliakideek hauxe leporatu digute euskaldunoi: hiltzaile izatea, ergelak, XXgarren mende honetako naziak, bildurti hutsak, terroristen hezitzaile ikastoletan eta gisako andana luzea.

215. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnoticias 1995 0037 Bere idazlanak ondoko liburuotan aurki daitezke: XXgarren mendeko Nafarroako euskal idazlariak, Txema Larreak eta Periko Diez de Ultzurrunek prestatua eta Klasikoak sailean Nafarroatik lekukotasunak izenekoan, Iñaki Kaminoren eskutik argia ikusi zuena.

216. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak nao 1996 0001 Alabaina, bizitzen ari garen XX. mende bukaeran, zeinaren ezaugarri nagusiak aldaketa politiko, ekonomiko eta sozial azkarrak baitira, jazo diren hainbat gertaerak komenigarri egiten dute artikuluak berraztertzea, egoera berriari aurre egiteko beharrezkoak diren hobekuntza teknikoak sartu ahal izateko, egoera berri honek gainditu baitu, urte gutxitan, Nafarroako kooperatibei buruzko lehengo legearen erantzuteko gaitasuna.

217. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j.m. iturralde 0009 Erdi Aroko Elizak, XIX mendearen Industrial Iraultzak eta XX. mendearen bukaerako Aizinaren Kultura moeta batzuk (besteak beste, turismoak) eratutako denbora sozialen trazak eta antolakuntza erantsi zaizkie antzerki erritual suerte hauei.


218. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... e. jimenez 0020 Hogeigarren mendeko huritarrak iraganari begiratzen dionean mapa bat ez du besterik ikusten, hau da, diskurtso mutu bat, zeinaren bidez denbora aro bitan banatzen bait da.


219. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... santa mariñe 1994 0005 Markesa sei urte beluago hil zan, beharra sano aurreratuta zala eta beran seme izan zan XX. mendearen lehenengo urtetan errematatu eune.