XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 bizkaiera poesia baizk agur 0056 Onelan ba-dagikek, eu-asabaen duña
ixango az, ta gero, gudalgintza amaituta,
ta nire gorpuzkiñak lurrpian, ta aitearen
ulia edurr baxen zuri ixango dokala,
elduko dokanian, basetxe zarr onetan
etxaguna ixateko bai-az ixango duña;
ixerdiz beretzako beñolako zoruna
jaritxiko dok, eta guk onetsiko augu.

2. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa a latsibi 0145 Zapartadan yagi, atorra-iduna lotu, txartesa ertsita, uleak ezkerraz legunduaz, atea zabaldu eutsanean, etsandreak ekarren argiari begiak zabaldu ezinik Zek zakaz? zirautsan.

3. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa kk ab 0052 Alboko mayan egoten zan zaldun urtetsu bat, ule ta bixar zuriduna, koronel zana edo ixana, morroiak esaten ebenez; ikaslarijak arpegiz ezauna eben eta agur egiten eutsoen bere maira etorri edo kanpora juaten zanian, akeitetxian auzokuak ziralako aspalditik.

4. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa ibarg 0073 Ekin-da ekin, gero be Santson'ek esan eutson: Ara, egundo ez dauste niri ulerik moztu, gastearotik Jaungoikoa'ri opalduta nago-ta, ulea moztuko ba'leuste, beste edozein gizon bezain makal geratuko nintzake.

5. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa ibarg 0073 18. Orduan, Santson lotan zala, ulea moztu-azo eutson emakume dollor arek, eta pilistindarrak etorri, ta lotu, ta begiak atara, ta astoa bai litzan, errotarriari eragiten ipiñi eben.

6. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa ibarg 0073 Ordurako aziaz joyazan Santson'en uleak.

7. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa or tormes 0071 Sarritan garbitu barik egoalako, ez eukon illazkiaren antzik, bear baiño ule gitxiagoz beteta euki arren.

8. 1900-1939 bizkaiera literatur prosa baizk ipuin 0006 Garrasta baxen andija zan bere gorputza, gustiz inddarrtsuba, azal gorriduna, ule-luzia, begi-zolija, ipuin zarreko Baso-jauna lakua.

9. 1900-1939 bizkaiera saiakera-artikuluak euzkerea 1930 0408 Ereslarijen lotsabakokerija ikusita, Kepa Deunak bere buruko ule banakak atara biarr ebazan, lotsa bako areik andik zelan bidaldu asmau ezinda.

10. 1900-1939 gipuzkera antzerkia elizdo atzetorkia 0007 KATA.: Illea erortzen zayelako.

11. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0009 Ille ta bizar zuriduna bera.

12. 1900-1939 gipuzkera antzerkia lab 0009 Buruko illea berriz, neronek eginiko ukendu batez beltzago gelditu zitzaion ikatza baño....

13. 1900-1939 gipuzkera antzerkia alz osaba 0015 (On Braulio 40 urteko gizasemea da, bizar eta illegorri antzekoakin).

14. 1900-1939 gipuzkera poesia iraola 0436 Muturra chorrocha ta
illia leguna,
lepo churi garbiya
bizkarra illuna;
guztiz jostalariya,
kasikan chukuna,
chakur on baten gisa
leyaltasun duna,
baserri ta auzoko
guziyen laguna.

15. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa j.m. azkue 0067 Aldareko zapiai elduta zegoala, ta burua, illeak moztuta, soil soil ikusirik, Jaungoikoaren mirabetzako artu zituan bideetatik ezin aldendu zezatekiela ondo etsita biurtu ziran.

16. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak jbdei 1922 0253 Ijitoak txakurrari igurtzi batzuek eman ondoren, azi zitzaion guraizakin, berak zion bezela, izetzian larrosa bat egin, belarrietan bide xiorrak idiki, musturrian bibotia moztu, ta ule beltzezko klabeliñaz apaintzen.

17. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa barb 0025 Lephoa mehe du eta
Ilia latza
Itchura gai......

18. 1900-1939 lapurtera-nafarrera saiakera-liburuak je bur 0015 Bien izen eta itchurak ditut gogoan atchikiak bakarrik: Kapitain, zakur larri bat, zuri beltz, arrunta, bainan indar handikoa; Garibaldi, orotako maiteena, begi ederrak baitzituen, erneak, ilea labur, margoz kanela iduri, bai eta bere beharri zabalak buruaren bi sahetsetarik dilindan osto batzu bezala higituz bazerabiltzalakotz.

19. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1917 0001 Alboan neukan, asteroko orri askodun bat eskutan ebala, esan dodan itxastarra, ta enebazan lau lerro irakurri gixon ulege irudi bat erakutziaz galdetu eustanian irudipian iñoan koipe endagaz eginta ulea barriro etorten dala ziñesten nebanetz.

20. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1917 0001 Ezetz erantzun neutsan; biar eztan ule edo (...)? itxuraz, eta zelan egin algo dabien barria ekarteko, askoz gatxago ixanta.

21. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1917 0001 Ule barria erne eragiteko ei-zan.

22. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1933 0001 Emen lurreko gora bera guzien zuzentzalle Bera degu; Bere baimenik gabe, zuaitzen orririk ariñena ere ez da bere lekutik aldatzen, ille bat ere etzaigu erortzen....

23. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Pellek ilea gristen hasia du, bainan ez dute oraino errematismek andeatua; mihia ere badabilka, jujeak ez badira mintzo.

24. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eskual 1924 0001 Arthatzen dire ileak, goiti beheiti ederretan emaiten.

25. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... gmant 00005 Arpegi bizia, bere begi andiak zabalik, uleak babaduta, soñeko zar-zarrak ta esku bata sakelean sartuta daukola, zerbait oldozten dagola dirudi.

26. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ibarg 00004 Gustiak itsalez begiratzen zituen bere ule zuriak, eta gogo arazo gustietan bere eretxira itzuliten ziran.

27. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00135 Jendea, oraiko moldez jauntzia zen, ilea ere oraiko moldez moztua zuten.

28. 1900-1939 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... fedhurtek 1920 00100 Ezagun dute guziek, Jainkoaren nahirat arras eroriak direla, bainan nere barneak egiten du, misionest hekien artean ikusiz, Aita adin handiko batzu, bere ile churiekin, hek ere bideari lothuak.

29. 1940-1968 bizkaiera poesia alzola 0047 gaztetako moduan daukozu buruko ule ederra
ezpadaukozu be lenagoko irribarrerik ezpanetan
araba-zelaiko
semeak
bertanbera
itxi
zaituelako
zu.

30. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa erkiag batb 0113 Artean, Nikanorrek, uragaz arpegia ta buruko uleak busti zituan, ta dirdiraz jarri eban burua, lehenago legor ta erdi nahastaurik eukazan buruko uleai orraztu antza emonaz.

31. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa j.a. goiria 0050 Bere etxekoen begi zan-da txukun-txukun agertzen zan beti ule orraztu, yantzi garbi ta oñetakoakin.

32. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa abeletxe gazig 0038 Bizerra mostu ala ulia ebaki?.

33. 1940-1968 gipuzkera antzerkia j.a. arkotxa 0401 ATAUN - Lanpernax'ek illetatik eldu ta lurrera bota duala.

34. 1940-1968 gipuzkera antzerkia j.a. arkotxa 0401 EZTI - (Bizartegiko ate zirrikitotik barrura begiraka asten da. Begiratu labur baten ondoren, atzeratu ta barnean ikusi duanaren imintzioak egingo ditu, au da: Illeak orraztu, autseztu, españak margoztu, ta abar jendeari par arazteko eran. Gero berriz ere ate zirrikitora).

35. 1940-1968 gipuzkera antzerkia lek zigor 0026 URDASPAL:
Zer zan ori? ametsa al-zan?
buruko ille danak zutik ditut...
Zer zan, baña?
Ezurretara izua, ikara, sartu didan ori, zer ote-zan?
Gure Erri maitearen kalteren bat?...
...Il zitzaigun Gartzea;
ta aren seme Santxol oraindik ume da;
aren inguruan, berriz, Erio dabil,
beletzar antzera,
sarraski-billa...

36. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa j.m. lekuona 0103 Ile luze-luzea, matrail biribil polita.

37. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa zubill lardasketa 0074 Bedayo'n aurrenengo motots dunak atera giñan: alegia, buruko ille luze dunak.

38. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa m.a. urreta 0098 Gure aitaren ordezko izango danak, Lartaun'ek, ille beltza zun, bañan zurea azkoz ederragoa da.

39. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa gbarand ilias 0279 Nire uholdioa illez gañezka dioa.

40. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa b. iraola 0226 Ta oni bizkarreko illea eskuekin orraztuaz, jostaketa-antzean, etzaio ba irten eliz-gizon agurgarri ari!

41. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa jairaz joañixio 0235 Soñeko beltzak arrigarrigo agertzen zun ille argi polit ura.

42. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak k. iturria 0077 Nolako begi idikiez arriturik begiratu ote nien ordun nere ondoan turuta jotzen ari ziran koloredun jantzi arrigarriez jantzitako ta burua ille zuri-luzez beteriko gizon aiei!

43. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak txill hetah 0039 Horregatik, laztu egiten du illea oreopitheko-talde bero bat gizon baten eskuetan ikusteak.

44. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Animaliak bezala badabil ille luze bateri esker eta landareak lez ba du klorofila.

45. 1940-1968 lapurtera-nafarrera antzerkia lf 0099 - Ilhea lohi, bizarra lohi, eta galtzan buztin-gorri!.

46. 1940-1968 lapurtera-nafarrera poesia lf 0346 Ondikotz ez baitzen delako bidotch karana
Behialako gasna hura bezain arina!
Eta bertzalde, iduri larreko sasia,
Ilea hain zuen lodi bai eta nahasia
Non beleak bere aztaparrak han sartu
Eta ezin baitzituen handik atheratu,
Artzainak errechki zuen beraz eskuratu
Eta, bere haurren jostagailu, kaiolatu.

47. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zerb herr 1946 00001 Azken agurra! Jada bazakien Theophane gazteak zer gostako zitzaion agur hori. Alabainan, ama hila zuen, bainan munduan oro baino maiteago zituen aita, bi anaia eta arrebak bethiko utzi beharko zituen; aita bere ile churiakin, arreba on bat bi anaia maite, bat jada aphezten hasia! Bethiko agurra! Sakrifizio handia! Ez da handiagorik lurrean.

48. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1957 00001 Ile guzia, gorriz, edo familian dolu bat balimbada, urdinez thindadurik, floka bat adarren artean, dulunda eder bat lephoan hura da etche sartzearen aitzin aintzinean.

49. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zarg 1965 00003 Ah! eta ONDARRUTAR BAT be bai: Etxaburu, kaska motz, sudur zapal, eta ule beilegi bat.

50. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... anait 1954 00001 AZALPENA. Ezkerretik eskumaldera: 1. Legokez.- 2. Apar. Gol.- 3. Meza. Ori.- 4. Ari. N.- 5. A Lo.- 6. Edur. oi.- 7. Lora. Aiz.- 8. Nituan A. Goitik beera: 1. Lamiaran.- 2. Eper. Uri.- 3. Gaza. Dot.- 4. Aro. Ule.- 5. K. A.- 6. Egon. Zan.- 7. Zor. Loi.- 8. Il. Oiza.

51. 1940-1968 sailkatu gabeak literatur prosa osk kurl 0038 Ile batzuz gero, oratzen ikasi ta iletatik oratzen zuan ama.

52. 1969-1990 bizkaiera ahozkoak j.j. arrizabalaga 0140 Umiek oeratu, lixibie ekiñ, ankak aunditxute, begi-barrenok illundute, ule-tximak bigurtute, deskanie buru boltan, errementau ez beste danok.

53. 1969-1990 bizkaiera antzerkia zubk 0086 NEREUS.- Orra. Tori. Purgatorixuan zeure uleok erre baiño len, zure ondorenak biurtu bearko dauste meza dirutan.

54. 1969-1990 bizkaiera antzerkia larrak 0448 SURR. - Oben gorri ori, zure geiagokeriak ostu eutsan negarrez dagon lurralde oni Buckingham zindoa, nire aitaxea; zu zeu eta, zure zerik onenakaz batera, kardinal guztiak, zure anaiak, etzinien aren buruko ule bat lain be.

55. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j.m. iraolagoitia 0020 Leiho honeek barrualdean, ule txiki batzuekaz estalita dagoz; ule honeek, MUGIL-GURUINAK sortzen daben mukiaz batera, arnasartzerakoan aireaz batera barrura egin nahi daben moxorroei barrura sartzera galerazten deutsiee.

56. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j.m. iraolagoitia 0020 Usaimen-nerbioa / Sudur-gingila / Uleak / Goiko ezpana / Goiko matrailazurra / Maskorrak / Eustakio-ren tronpa.

57. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0017 Azala
Uleak dabez
Lumak dabez
Ezkataz dabez.

58. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura erkiag 0038 Orduko txakurraren izena Kanelo zan, gaztaina kolorekoa haren ulea; guztiz olgetaria zan, mutilekaz jolasean eta igurtzietan ibilteko beti gertu.

59. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura f. zubiaga 0052 Amorruz jagi eta, gurdi barruan Ñiñi oratzen dau du uleetatik, uaaa... kupigarria asperendu dau du Ñiñik aidean dagoela, ezpata sartu ez sartu dago gudaria, ijiji ixila urten dautso dio Babiri estalkipetik, ez daki Ñiñi bat dala, eta odolik ez daukala barreari eusten.

60. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura f. zubiaga 0087 Uleak bai baturik neukazanan neuzkanan, baiña ez betaurreko baltzik arpegian eta ez nintsonan niñunan auzpez egon denbora luzean.

61. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura osk davidco 0037 Uleak baltzak eta arpegia hotza ta latza eukozan.

62. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura osk davidco 0097 Ule politak eukozan, arpegia be polit polita.

63. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura osk davidco 0218 Azkenean hurira heldu gineanean, jentea atetatik urten ta begira jarten jakun, uleak haizeagaz mobiduten jakezela, harrituta Londres'ko posta zalpurdia halako gau bategaz haraino heldu zala ikusirik.

64. 1969-1990 bizkaiera poesia l. arostegi 0084 Espetxe bat bear da andrentzat, txiroak diranean,
gauza apain barik eta ulea jausita, ara joan daitezan.
Edertasuna kendu jakenean eta biotzak apurtu,
joan bear daben espetxe bat dago.

65. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa zubk 0117 Ulea erakusteko al da bakarrik kaskarra?.

66. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa i. zubiri 0119 Iñaki, ogetamar bat urteko mutil sendo, ederra, ule kirimilduko ta aurpegi alaikoa zan.

67. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa i. zubiri 0193 Kume eder-ederra, larru illunzka, garbi, biguiñaz jantzita zegoan, eta bultz bakanaz eraginda, Kotu'k aurpegia aren lepoan ezarri, eta ille samur aiek bere larmintz menditar, latza, laztandu zioten.

68. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak barrutia 0016 Buruko uleak be tente jarten dauskuezanak baiño.

69. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak garitaonandia 0046 Bai ete da iñor nire bekokia astiro laztantzean, edo bere eskutxua nire ule tartean estaltzean dardaratan iartzen danik?.

70. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak y. elorriaga 0172 Neskaren uleak ilun-nabarreko zeru gorritasunaz bat egiten dau.

71. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak y. elorriaga 0172 Neskaren ulea barik begiak zehazten jakuz orain; begi zabalak zabalago gau itzalaren bildurrez.

72. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak m. olazar 0028 Edesti onen barruan ENKIDU basa-gizona agertzen da: Gorputz guztian ule aundia dauka, bere bizitzea abere-giroan aurreratzen da eta gizonai bildurra dautse, eurakandik iges egiten dau.

73. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak onaind 0065 Epe onek geiago ta gitxiago iraun oi dau, bai illabetean eta bai urte betean; eta ezaugarri oneik agertzen dira: buruko ta oiñetako miña, zauriak agoan, ulea jausi, azalean girgilla ta erregosiak, azurretan eta giar loturetan miña.

74. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak etxegintzaoztopoak 1984 0038 Aisetasun haundiagoa lortzeko jarri behar izango balira, ehun sendo eta hile gutxikoak izango dira.

75. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak izarraizpe 0098 Eta ahuntzak ia jan zuen inurria; baina inurria ile artean gorde zen; eta hanka muturretik belarriraino hasi zen pik eta pik; eta ahuntza ezin egonez saltaka.

76. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0007 Arantza hauk ile lodi eta gogor batzuk dira.

77. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak aingura/4 0055 Harriak jasotzen harrijasotzailerik onena hangoa zen; idi probetan, idirik indartsuenak heurek zituzten; astorik handiena eta astorik txikiena, belarririk luzeenak eta txikienak, ilerik luzeena eta bururik soilena.

78. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0023 Orduan nola babesten dute beren gorputza hotzetik? Ba... batzuri ilea luzatzen zaie, adibidez ardiei.

79. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0049 Ardiek hotzetik babesteko beren gorputza ile luzez estalirik eduki dute negu osoan.

80. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0051 Gero barrengo aldetik ilea eta belarrak jartzen dizkio gozatzeko.

81. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak kuxkux/2 0051 Barrengo aldea belarrez eta ilez estaltzen dute eta kanpotik goroldioa jartzen diote.

82. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0103 Nor izan ote zen, ileak lehen aldiz orraztu zituen emakumea? Ala gizonezkoa izan ote, zen?.

83. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0200 Beltz beltza da, eta ile fin eta guria du.

84. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0200 Azkenean buztantxo barregarri bat du, zuriska eta ile gutirekin.

85. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/4 0247 Zuhaitz zulo eta etxe zaharretan bizi da Eguzkia sartu orduko hasten da ehizean: saguak, txoritxoak, tximeletak... oso osorik irensten ditu; eta gero, lixiripena egin ondoren, haien hezurrak, lumak edo eta ileak kanpora botatzen ditu ok eginez.

86. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Gorputza ilez jantzirik, birikak dituzte hats-hartzeko, tenperatura berdineko odola, amaren gandik jaiotzen direnak, eta umetan: amaren ugatz edo errapetik ditia hurrupatuaz eta esnea edanaz hazten dira: ugaztunak dute izena.

87. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0012 - Ikasleak taldeka bildu berezitasun baten arabera: jertse gorridunak, betaurrekodunak, ile beltzadunak, e.a.

88. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0012 Nortzuk dute ile beltza? (nik dut, nik dut... guk dugu), nortzuk dute jertse gorria? (guk dugu) ba, zuek begiak itxi (jertse gorridunak ekintza bete); nortzuk dituzte begiak itxita? (guk ditugu) ba, ahoa ireki (ekintza bete); nortzuk dute ahoa irekita? (guk dugu), ba burua belaunetan ipini, e.a.

89. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0042 Nolakoa? (zaharra da eta ile luzea du); Baloi bat dut etxean / Nolakoa?,...

90. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0017 Bere buruarengan eta lagunengan nabari ditzakeen gorputz aldaketak somatzen lagunduko diogu (hazi, gizendu, ilea luzatu, ilea moztu, indartu, ahuldu, nekatu, tristetu, puztu......).

91. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0017 Honetarako geuron gorputzerako berezitasunak obserba ditzakegu: ilearen kolorea, begiak, gorputzaren luzera, oinen neurria, azalaren kolorea...

92. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak euskararenprogr 1981 0017 Honako ariketa hauek ere egin ditzakegu: - Haurrak taldeka beraietako baten ingurua marraz eta ondoren margotu haur horren berezitasunak kontutan izanik (jantziak, oinetakoak, ilea, begiak...).

93. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak hizkuntza/oho 0101 Joxe Migel gasolina hartzen zegoela, gazte ileluze eta bizardun bat hurreratu zitzaion.

94. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. kaltzakorta 0061 11.- Honek horrek adina ile edukiko baldin balu, ondo orraztuko litzateke.

95. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0080 Uraren zurgaketa sustraietatik egiten da eta, oraindik zehazkiago esateko, sustraiaren erdipareko ile zurgatzaileetatik hain zuzen.

96. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natur/6 0080 ile zurgatzaileak / estoma itxia / estoma irekia / zurezko basoak.

97. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0007 Ontzi batetan jarririk eta ileak gora begira, forma txarra har ez dezaten.

98. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0016 Horrez gainera, ile gisako zerra bat ere beharko duzue.

99. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/6 0099 Oihanak ile moztua darama.

100. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. kalzada 0276 Gizonezkoek, ile luze arroa erabiltzen zuten.

101. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0240 Ile baten lodiera eta bost kilometro edo gehiagoko luzera duten zuntzak lortzen dira eta lodiera bikoizteraino estaltzen dira elastikozko zorro batez, babesteko.

102. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. berriotxoa 0011 - Eta nik bere ile batetik zabukatu!.

103. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0093 - Hauxe besterik ez nuen behar esaten zuen etsiak hartuta zuzendariak, bixarretako ileak tiraka atera beharrean.

104. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. añorga 0052 ... beste norbait baizik, ilea lurreraino iristen zitzaion beste norbait arraroa, txikia eta nanoa: Gizonilo bat!.

105. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. añorga 0052 Ilea, estropajua bezala zeraman harrotua, kalpartua arrunt, izarrak baino distiratsuagoa, eta hain ugaria eta hain luzea ze, bere jantzi naturala zela esan bait zitekeen, aurpegia zein trunkua zein hankak estaltzen zituelarik oro.

106. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. añorga 0052 Pausu motz batzuk eman eta Nabiganteak agurtu zituen: Glif, glif, glif! ile guztiak, estropaju eran harrotu eta instantean egurrezko esku adartsu bi luzatu zituen.

107. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0067 Buruan zituen harizko ile marroietarik pare bat soilik geratu zaizkio.

108. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0036 Annaren aitak lasto koloreko ilea zeukan. Katovice.

109. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0050 Bularra, urdailaldea eta besoak ile beltzez estalita zeuzkan eta haren buruko adatsa luzea zen, iluna eta orraztu gabea.

110. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0127 Ez al dakizu, bada, orain dela urte asko eta asko nabilela ni eginbehar hauetan? Inortxok ere ez dit ez ilerik ez betilerik ikusiko!.

111. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0127 Ilerik ezezik oso-osorik ikusi ez zintudan ba nik!".

112. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0058 - Arabiar hauts klase bat da. Urarekin nahastu eta hango pastaz igurtzi behar duzu ilea.

113. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0069 - Badakit. Batzuetan entzuten zaituztet patiotik hizketan. Zu eta ile punkiko neska.

114. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0089 Leonor oso itsusia da. Gizena, txikia, azenario koloreko ileaz.

115. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. lertxundi 0120 Ez naiz iadanik punkia. Asko hazi zait ilea.

116. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0017 Dinah-k bere umeei aurpegia garbitzeko zuen era hauxe zen: lehenbizi gaixoari belarritik heltzen zion atzapar batez, eta gero beste atzaparraz aurpegi osoa igurzten zion ilez kontrara, sudurretik hasita; eta orduantxe, diodanez, buru belarri ari zen lanean katutxo zuriarekin, urruma egiten saiatuz lasai zetzana, ezpairik gabe guzti hura bere onerako zela sentituz.

117. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. lopez 0145 - Kontuz ibili! oihu egin zuen Erregina Zuriak, Aliceren ilea eskuez hartuz. Zerbait gertatuko da eta!.

118. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura p. sastre 0025 Ile luzea zuen, oinetaraino luze, eta elurra bezain txuri.

119. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. otxoa 0060 Bereziki, kokots azpiko bizarra ilez kontra kentzeko zeukan trebetasuna zaila zen gainditzen.

120. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura zelina 0057 Borobila, inguru-ertzeko ileak soltean uraren jolasean, erdi-erdian mototsa, inoiz trebe lotua akaso baina, uraren eraginez edo, dagoeneko hazixea eta dena libratu beharrean.

121. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. ugidos 0237 Oraindik gaztea zen eta sorbalden gainean erortzen zitzaizkion ileak horiak zituen.

122. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 Ardiaren ilea erraz luzatzen den horietakoa dugu; garbi dagoenean oso polita da.

123. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 Denek ez dute ile berdina izaten: zeinek finagoa, zeinek latzagoa du.

124. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 Gaztela aldeko ardi batzuek, hemengoek baino ile zakarragoa dute; merinoek berriz (merinoak ardi mota bat da) hemengoek baino ile goxoagoa.

125. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 Merino ardia oso zabaldua eta estimatua da bere ilearengatik.

126. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 Merino ardiaren ileaz oihal finak egiten dira.

127. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0005 ardiaren ilea oso polita da
nabarra: gris kolorea
ohial: tela
ostera: berriz.

128. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0020 Urtean behin, San Josetan hasi eta San Pedro bitartean, ardiei ilea mozten diete artzainek.

129. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura ardia 0020 artile: ardiaren ilea.

130. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. monasterio 0023 Bitartean ilea askotxo hazi zitzaion gure marinelari kresalaren eraginez.

131. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0014 Haiek ziren garaiak haiek! Orain haietaz gogoratzean pena sentitzen dut, ezingo dut zortzi urte eduki berriro, ezta neskatilei ileetatik tira egin ere batere lotsarik gabe.

132. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. etxaniz 0014 Antton zaharra oso ezaguna zen herrian, inork ez zekien zenbat urte zuen, eta ziur aski berak ere ez zuen jakingo; ile zuri- zuria zeukan eta ez zuen inoiz txapelik erabiltzen, begi urdinak eta txikiak, bizarra ere zuria, eta azala nahiko zirmurtua.

133. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. arzalluz 0026 Ileak harro harro egiteraino miatu zituen buruko muinak ideia tximista baten bila, arrainei hozkadatxo bat eman ahal izateko.

134. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. arzalluz 0181 Ile edo lumak harro harro eginda hatzamarrak bistaratu zituzten batzuek, muturrak zimurtuta hagin zuriak erakutsiaz besteak, ez zen izan eite borrokaria hartu ez zuen animaliarik.

135. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i.m. de lezea 0016 Begiak borobilak izango dira, ironfix, fieltro edo kartulina beltzezkoak; ilea orratzez harrapatutako artilea; soinekoa 60 zentimetroko tela, soka edo goma batez makilari loturik.

136. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i.m. de lezea 0112 Mutila: Eta oso polita zara... zure abestia oso polita da... eta... ba... ejem... zure ilea polita da baita ere... eh... mmm...

137. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j. arratibel 0050 - Nahi baduzu ilea orraztuko dizut bitartean....

138. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j. arratibel 0050 Emakumeak ez zuen inolaz ere nahi, baina neskame hark poltsikotik orraze bat atera zuen eta, haizeak banatuta zeuzkala eta, ilea orrazten hasi zitzaion.

139. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura oihanaren deia 0149 Ile eder eta argiko otso bat da. Bakarrik jaisten da.

140. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. etxezarreta 0027 Guk katiluka bat edan ondoren, emakumearen txanda ailegatu da, magalean gelditzen zaizkion ogi apurrak nahiz beste edozerrenak (gazta, urdaiazpikoa, txorixo, ardo tantak, izerdiarenak, ile bakarren batzu... mantal honetantxe bada aukera!) bota ditu katilura, ahoak ematen dion guztian zabaldu eta irentsi.

141. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0051 Bere ile beltz nahastuak aurpegian behera zituelarik.

142. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. garmendia 0051 Beren lepoa ile eder handiz estalia zegoen, eta isatsa indarrez astintzen zuten.

143. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. landa 0042 Gona luze eta zabala, koilare eta pultsera ugari, belarritako distiratsuak eta masaila erdian ilea bezain iluna zen peka handi bat.

144. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura m. landa 0042 Orraztu gabeko ile luze eta kizkurra.

145. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0171 Ilea eta bizarra zituen aurpegiaren inguru guztian, distiratsu ilunabarreko azken eguzki printzez. Oso aguretua zen.

146. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0036 Ganbeluaren antzeko animalia zen; txikiagoa eta bizkar konkorrik* konkor: joroba gabe, gorputz zapala, ile gorrizka eta hanka luzeak, izpil * izpil: mancha zuri batzu azpian.

147. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 0179 Ile baten tartez huts egin zuen bull-dogak.

148. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i. azkune 0134 - Gizonarena? Hilotz hark, artean kolore zuria zuen. Ile handia; hazkazal luzeak; hortzak osorik.

149. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. pontesta 0214 Ez zuen ikusi zurezko panpinaren ohizko irudi hura, mutiko eder, argi eta erne batena baizik, gaztaina koloreko ileekin, begi urdinekin eta alaitasunez gainezka.

150. 1969-1990 euskara batua poesia p. ezkiaga 0079 Izarrak erori zaizkie ta eguzkia
udako parrillan kixkaliz sabeleko ileak.

151. 1969-1990 euskara batua poesia p. zabaleta 0143 Supermerkatuan
erosi nituen buruko ileak
gabardina bezala
kantzontziloak bezala.

152. 1969-1990 euskara batua poesia p. zabaleta 0164 Beltxa edo oria
nesken ileak bezelakoa.
Ilargia eta eguzkia
eta izarrak.

153. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. olarra 0167 Hogeitamar urte: bakardadezko hamarkada baten promesa, harremanak izateko ezkongaien zerrenda gero eta bakanagoa, bihotz berotasunaren kartera gero eta meharragoa, ile gero eta bakanagoa.

154. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0017 Altxatzen saiatu, baina ez nintzen zirkinik egiteko gauza izan; hain zuzen ere, bizkarrez nengoelarik etzanda, besoak eta zangoak alde bietan zoruari tinko loturik nituela konturatu nintzen; eta ilea ere, luze eta sendoa, era berean nuen lotua.

155. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0082 Azken bidaiatik itzultzean, espeziea asko gehitu dela konturatu naiz, ardiak, batez ere; artilgintzaren mesedetarako izango dela espero dut, oso fina bait dute ilea.

156. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0220 Ilea gizon batena bezain motza zeukan, eta emakume sobietarrek eraman ohi dituzten tunika klasea zeraman, iluna eta funtzionala.

157. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 Anak, bizkar hori, ixterrak, sobera kurritutakoak, gehiegi ezagutzen; Joseba Anaren ile luze beltxetan nekez lokartzen.

158. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 Ileak, motzak zituen emazteak, herri horretan gehienetan bezala.

159. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 Eta sorbalda horik, ile labur horik maitatu ditu Josebak, debaldetan, atzetik, hurbildu gabe; luzaz segitu du aurpegiaren deskubritzeko, bainan egiazko maite aldietan bezala ez du ikusi; beti zerbait tresbeskan; itzalak aurpegia begiei kentzen edo ezkina batek ebasten.

160. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 Gezurrezko andere hori bilatzen ari da orain karrikako begitarteetan; hainbeste ile labur, beltxak gehienak; sekulan behar den hura.

161. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. casenave 0050 - Joseba! Zelan nire ile motzak?. JON CASENAVE.

162. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.k. igerabide 0041 Erniopeko
haran orotako
druida,
azti
eta gizon zintzoek,
bizar eta ile zuri
luze artetik
otoitz
egin diote
eguzkiari:
Hiltze eta jaiotze,
gurpil baten erdi bi:
Hau konpreni dezanak
zoriontasuna duke.

163. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. iñurrieta 0020 Haizeak nola laztantzen zaituen sumatu soilki, oinaze orotarik garbituko zaituen haizexka masailetan, ileen erroetan, eta kadentziari eutsi, joan zoazela sentitu....

164. 1969-1990 euskara batua literatur prosa batx bian 0050 Baina ikusten nuen Paulok eskua pasatzen ziola iletik, eta lotsatu egiten nintzen nire pentsamendu hartaz.

165. 1969-1990 euskara batua literatur prosa durangoipuin 1985 0144 Bere anaia Daniel, bera baino sei urte zaharragoa, argala eta luzea, eta bere arreba Judith, bera baino urte bi zaharragoa, ile beltz eta ondulatuduna, eta ilea bezalako beltzak ziren bere begi handiekin, alaia eta argia.

166. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. zabaleta 0037 Haren ilea urre kolorekoa zen, baina hain zurbila, non nekez bereizten bait zen bereizi ere lurrean erorita zegoen larru zuritik.

167. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0087 : (...) Maitagarriok! Ahuntzaren kideok! Sorgiñak! Baso jaun gaitz eta zuen urrezko hileak Zugarramurdiko errekako uretan orrazten dituzuen Lamiak! Aintzinako euskal mundu zaharreko izpiritu denak!.

168. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0026 Haren ileak ikatzaren kolorea zeukan, eta xarma arraro batez estaltzen zen.

169. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0054 - Probable da arratsaldez botatzea - esan zuen errubioz tintatutako ilea zuen batek.

170. 1969-1990 euskara batua literatur prosa m. zarate 0100 Atarian eserita egon da gure MARI ikustalditxo bat egitera joan natzaionean, urregorrizko orrazi batekin ileak orrazten.

171. 1969-1990 euskara batua literatur prosa sgarm heriotza 0125 Bayardo San Román-en zorigaitzak eraginik lutoa lepazamarreraino, eta ileak minaren minez banatuta.

172. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0027 Gerri hezur zabal eta potentea, heldutako titiak, lepo landua, ile motz zilarra.

173. 1969-1990 euskara batua literatur prosa l. haranburu a. 0028 Inoiz, bere ile luzea lepo atzean biltzen duenean, Boticcelliren kuadroetako birjin bat dirudi.

174. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0006 (...) haurrak etxeetan zeuden, eta momentu batetik bestera esna zitezkeen, zeren eguzkia Joxemiren ile nahasien punta errubiaskak kixkurtzen zituena teilatuetatik gora zebilen.

175. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0084 - Eta gero? - Gero, izugarria izan zen, gogoratzen dudan bakoitzean ia-ia zorabiatu egiten naiz, ileak xut jartzen zaizkit, hura izualdia hura!

176. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0045 Haren aurpegiaren larrumintzan pubertaroko lehen ileak agertzen zitzaizkion, baina begietan ez zuen erakusten adin horretako gazteari tokatzen zitzaion begirada ameslari itxaropentsua, eta kantatzerakoan esan zuenean, aurpegia gogortu egin zitzaion, abesten zuena kanta baten ahapaldi soila izango ez balitz bezala; esaten zuena bere barrenetik irtetzen zen zerbait baizik, berak sortua, berak erabakia, bere bihotzean sentitua, bizi emate hori, heriotzaren eskaintza hori, promesa bat, zin bat balitz bezala.

177. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0127 Nahiko mutil indartsua zen, altu baino gehiago bajua, soin onekoa, buru handi gorri-argia zenbait ile errubioekin, aurpegia eguzkiak beztua eta haizeak gorritua sudur-belarrietan batez ere, bekain hori hertsiak, begi urdin nekatuak baina sakonezko diztira batek piztuak, sudur luzea masail zabaletan, aho fin isila, kokotz tinko, lepo sendo, beso luze, zango arin.

178. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. irigoien 0182 Ilea zuritzen, zimurrak handitzen, pausoa geldi...

179. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0124 Tipi-tapa etorri nintzen nire gurasoek Verona aldean duten jauregi ederretik non neska noble gazte batek desio ditzakeen apeta guztiak gozatzeko ahalbidea bait nuen, oinutsik eta soinean fratrum minorum-en ordenako habito lakarra jantzirik, inork nire neskatilatasunari igarri ez diezaion neure adats luze horailak ia hilearen zuztarretaraino mozturik.

180. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. aristi 0048 Jaikitzen ikusten genituen, oinez ibiltzen berriro, eta atzetik ikusten genituen irteeran, ipurdien forma, bizkarraren zabalera, kokoteko ile galduen marrazkiak.

181. 1969-1990 euskara batua literatur prosa e. ugarte 0038 Zerbait ikusteko gogoa nuen, airea sentitzeko irrika, haizea nire ilearekin jolasean sentitzeko grina, bizitza gozatzeko desioa.

182. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0009 Ile beltz ugaria txukun ebakita eta orraztuta zeraman.

183. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0125 John Waynek burura eraman zuen esku bat eta ilea banatzen hasi zen, atzera eta aurrera.

184. 1969-1990 euskara batua literatur prosa s. aizarna 0042 Anai-arreba ezin izan ziren gelditu leihotik kanpora begiratu gabe... eta han ikusi zutenak tenteka jarri zizkien ileak....

185. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0019 Bloka atera eta irakurri egin zion poliziak: - Stevens, 16 urte, gaztain koloreko ilea eta begiak, ez handia eta ez txikia, azkena ikusi zutenean jertse gorria eta bakero urdinak zeramatzan - burua altxatu eta galdetu zion Peteri: Ikusi al duzu?.

186. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0009 Ile gorrixka jauzika erortzen zitzaion

187. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0075 Atean dagoen emakumea nahiko heldua da eta bere lodiera izugarriagatik ez balitz, ile zuriska izango litzateke lehen lehenik somatuko nukeen gauza. Baina ez.

188. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. lizarralde 0068 Orrazia atera eta astiro apaindu zen, ilea erabat bustirik eta dizdiratsu ikusi arte.

189. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. lizarralde 0068 Orrazten zen bitartean ilean zentratu zuen begirada, bizarra eta betazpiak ebitatuz.

190. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. egiguren 0315 Ileak, eskerrak, jelatuta geneuzkan, bestela, tente jarriko zitzaizkigun ikaraz.

191. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0051 Gizonezkoak beren azeituna koloreko bizkarra bistan, ilea eta begiak beltzak ikatzaren igoalak eta hortzak azukrezkoak; emakumezkoak, brontzezko estatuen itxuran.

192. 1969-1990 euskara batua literatur prosa f. juaristi 0051 Aitonak, zilarrezko ilea eta azala zimurtua, pergamino baten gisan.

193. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. aristi 0083 Maitasun ezak bakarrik izorratu zuen pailaso triste bat bihurtzeraino eta maiz otutzen zitzaion bere bizitza umetan lagun batek urez betetako botila batean ile bat sartu eta urte bete ondoren suge bihurtzen zela esan eta gertaezinaren zai igaro zuen sasoi hura bezelakoa zela.

194. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0041 Teresak ilea aldatu eta tindatu egin zuen, orain itxuraz emakume edadetuago bat ematen zuela.

195. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0041 Kepak berriz, ilea moztu eta bibote mehe, fin luzeska utzi zuen hazten.

196. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0072 Bere ezkerrean eseri eraziko du eta, ondoren, iletatik hartuz eta bere soinekoaren muturra eta kiribiztoa ukituz, leunki besarkatuko du eskuineko besoarekin.

197. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0097 Bere ile ilunaz eta bere aurpegi sekailaz.

198. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0007 Biek zituzten kobre koloreko ile arina, ezohizko begi urdin-ilunak eta gorpuzkera luze malgua.

199. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0025 Ilea aurrera orraztu eta hala estaltzeko asmoa hausnartu zuen pixka batean, baina gero txepelkeria iruditu zitzaion.

200. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0025 Hori egiten bazuen, aurpegi osoa estaliko zion ileak!.

201. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0043 - Ez, ez duk ezer - hasi zen Gerry garrantzia kendu nahian, baina berehala isildu egin zen Cliveren atzamarrak goxo eta samurkiro bekokian ilea altxatzen sumatu zituenean.

202. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. mendiguren 0061 Pixka bat geroago, Gerry jarleku batean kukubilkaturik zegoen bere gelan; dutxatu berria, artean ilea bustita zuen bekokian eta lepondoan.

203. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0025 Usain delizios bat zerien Alisen ile argiei.

204. 1969-1990 euskara batua literatur prosa r. etxezarreta 0186 Erabat ziztaturik kaxa bat atera zuen poltsikotik, non ile leunezko pintzel batetaz gain, hauts daktilarrak eta Vouille calonjearen lumari zor zaion Aide Mémoire du Flique Modèle bat atera zuen.

205. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. oregi 0030 Adibidezago: Zirrikitu batetik datorren argiaren bidean zapia baino lehen ille bat edo jar badezagu, zapian ez da illearen erraiñu bakar bat izango, batzu baizik.

206. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak hitz 1974 0022 Aitzinean ere, Euskal Herriaren papera Kastilla eta Europaren arteko bisagra izan zen, Burgoseko eta Segoviako artzainen ileak hemendik pasatzen ziren Flandres aldera, komertzio hau ongarri izanik geure haientzat.

207. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lmuj 0919 Bainan, sailkapen hauetan ez ahaztu irudi eta metafora tradizionaletan ere ilogikak bere presentzia duela, ezen-eta irudi zaharretako zure hortzak perlak iduri, edo-eta zure ileak urre izpiz muinez ilogikoak, burugabeak (irrazionalak) dira, ezen-eta ez baita posible urrezkoa den ilerik ematea, ala harribitxi edo perla den hortzarik konstatatzea.

208. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lmuj 0919 Hor bertan ere maila irrazionala present dago, bainan noski, A eta B mailen arteko giltzadura fisikoa askozaz hurbilagoa eta onartuagoa da (tradizioaren poderioan) ile gorria eta urrearen hortz zuriak eta perlen artean...

209. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak g. lasarte 0095 Gorputz osoz ikusi ezin izanik ere, gorputz-puskak bista ditzakegu, edo idazkeragatik antzeman diezaiekegu (antzeman diodanean, zeragatik da; Gabeziak liburuan, adibidez, gizon baten edo batzuen gabeziak direlako liburuaren zutabe): gorputz osoz gutxitan agertzen badira ere, gorputz-pusketek gorpuzten dute gizonezko horren ausentzi-presentzia: poroak, ileak, begi nabarrak, eskuak, ahoa, arnasa, adatsa, etab.

210. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0011 Ezkatak eraztunetan kokatuta daude, haien tartean ile labur batzu agertzen direlarik.

211. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0011 Busti sabelaldeko erdiko linearen ilea eta alde bietara apur bat erretiratu, disekzioa hasteko.

212. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. txurruka 0020 b.- Beren gnatosomaren (ahoa daraman prosomaren sabelalde ko zatia) bizkarraldea, gehienetan, gutxiago edo gehiago garatuta dauden horrixka biz eta hiru pare ile ikuskorrez babesturik dago.

213. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak izeta nigarrez 0040 Urte bat gehiago eta Josetxok mutil gazte polit baten itxura dauka, ile oria eta kizkurra, ez da aunitz haundituko baina ez da ttipia ere geldituko.

214. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak izeta nigarrez 0097 Haur beltx beltx bat eta buruan ere ile beltzakin.

215. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0017 Ile beltz sedatsua eta begi berdeak zituen neska polit eta adoragarria zen Jenny.

216. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. sudupe 0017 Karl ere, gazte bitxia eta berezi samarra izaki (4) Beltza ezizenez ezagunagoa zen Marx lagunen artean; larrua, ilea, begiak, dena beltz kolorekoa baitzen harengan. Alabek ere Mohr deitu ohi zioten gero. Osaba Engelsi, berriz, Generala}, oso begi onez ikusten zuen Jennyk.

217. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizia lurrean (1) 0177 Ile motza zedukan, ia kizkurra, laranja kolorekoa, eta mantxa beltzak buruan.

218. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 0138 Bere gorputza ilez eta bizarrez beterik zegoen.

219. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 0235 - Ikusten (al) dituzu nire ile zuriak? Ba... urteak, Mattin urte asko ditut nik bizkarrean eta haiek irakatsi didate.

220. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0446 Ez dute ilea mozten ez bizarra kentzen; eta gehienak erdibiluzik ibiltzen dira.

221. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. aramendi 0044 Ilea zuritu egiten da
Entzumena galtzen da
Dastamena galtzen da.

222. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1984 0092 - Ile eta zuntz sintetikoez pintzelak fabrikatu.

223. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak programazioa 1983 0256 Emakume luze, ile zuridun bat zen, ongi egina, mehantza eta osasuntsua.

224. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. urkizu 0120 Dokumentuak:
Maria Teresa:
- Nire ileak serpentinak bezelakoak dira.

225. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0063 Prozesua
Ardiei ilea mozten zaie
Artilea irun egiten da
eta tindatu
Gero eho egiten da
Ehuleak
Tresna
ilea mozteko artaziekin
goru edo ardatz batekin
suil batean
ehundegi batean
anezka erabiltzen du.

226. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. otaegi 0067 Ba dira, esan ditugun hauetaz kanpo, beste zenbait ezaugarri ere: gorputzaren luzeroa, illearen eta begien kolorea eta abar.

227. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0057 Gero uki ditzala beste ehun batzu: txakurraren larrua, lagun baten ilea, aitaren kokotsa, eta abar.

228. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0057 Normalean ilea koipetsu eta zikin eduki ohi dute.

229. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0106 Hilea bi aldiz aldatzen zaio urtean; udaberrian eta udazkenean.

230. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0106 Bi kategoria nagusitan banatzen dira katuak: hile motzdunak eta hile luzedunak.

231. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0106 hile motzdun katua / hile luzedun katua.

232. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm izadia 0015 Entzun eta ikus gainera: metroko ile luze lodia plisti-plasta haizea nora, hara.

233. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm izadia 0015 Ilea latz eta bizkarra xalkor, oin aztal gizenen gainean batetik bestera emeki-emeki dabiltzalarik.

234. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak sgarm izadia 0075 Ipur xuntxurraren gainean ile zuri mordo bat dute, borla baten eitekoa eta espejo-ispilu deritzatena.

235. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0160 Ezen Japon-en erregela zaharrak dionez, kopetatik leporaino soildu behar bait da buruko ilea, bepuruak barne, eta segidan dena hauts zurizko azal lodi batez estali.

236. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0238 Horrela, ideiak eta estereotipuak bereizten saiatu beharrak ez dauka bukaerarik, eta kondairazko batasun horregatixe, gure iritzien bitan batetik printzipioen garbitasun zientziazkoa ta bestetik estereotipuen arruntasuna xehe-xehe ta ilez-ile bakantzeko grina ez da intelekualkeria ta pedanteria besterik.

237. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0199 Han urrezko orrazez orrazten zuen bere ilea.

238. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0199 Lohiberria (Mendibe) baserriko seme batek, bazter haietatik bere beiekin pasatzean, bere jabeak garbitu berria zuen argi-mutila ikusi zuen eguzkitara, Basanderea bere ilea urrezko orrazez orrazten ari zen bitartean.

239. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. lekuona 0199 Eskua burura eraman eta ile artean gari ale batzuk arkitzen ditu, aoan sartu eta era horretan austen du baraua.

240. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Mesozoiko aroan narrazti ugaztunengandik sortutako belaunek, benetako ugaztunekin gero eta antz handiagoa izango dute; adibidez, odol beroa eta ilea.

241. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0441 Trikoptero eta lepidoptero helduak nahiko antzekoak dira, nahiz eta desberdintasun garrantzitsuak eduki, hala nola, aho-piezek tronpa hurrupatzaile batean eraldatu gabeko maxila normalak dauzkate eta hegoak ilez estalirik daude (horretan datza izenaren jatorria).

242. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0441 Ezaugarri hauek dauzkate: gorputz luzanga eta abdomen zilindrikoa, ilez estalitako eta zaineria primitiboa duten hego zabalak eta mintzezkoak, antena harikarak, hanka luzeak eta finak eta begi konposatuak eta konkordunak, batzuetan hiru ozelo ere dituztelarik.

243. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0075 - Mukroi laua, ezkata eta ile bereziez inguratua.

244. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0075 - Mukroia ileekin, ez dira gazte-faseak ikusten: Tomocerinae subfam.

245. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0051 Oso erraza da beste zenbait espeziekin nahastea, Papaver argemone, Papaver hybridum, Papaver dubium, baina hauek eskasago eta lokalizatuagoak dira, lore txikiagoak, kolore zurbilarekin, iledun fruitu laztuak, luzeskak edo puntan itoak, eta ez dituzte kualitate berdinak, eta batzutan toxikoak ere badira.

246. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0051 Papaver somniferum, opio belarra, lo belarra da (adormidera), lore zuri, lila edo purpura haundiak dituzte eta hosto oso lobatuak, besarkatzaileak, zurtoinean ile luze eta tenteekin.

247. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0081 Geraniazeoak landare belartsuak dira gehienetan, zurtoin korapilotsuekin, askotan usai txarra zabaltzen duten ileekin estaliak.

248. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0077 Zegamako baserri batean neskatilak ordu luzeak igarotzen zituen hilea orrazten, eta ama aserre.

249. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak jmb 0077 Zegaman esaten da, askotan ikusten dela Mari, bere leizeko sukaldean, su ondoan exerita, ilea orrazten.

250. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0348 Iruditzen dugun espeziea arruntena da, txapela neurri txikikoa, ia .zko diametrokoa, ganbil eta erdiesferiko artean, marroi burdintsu kolorekoa eta harizpiko ezkata biratu txikiez guztiz estalirik, ileak bezala, txapelaren arrasto antzeko kolore bezelakoa, ertzerantz ugariagoak.

251. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0348 Hanka fino eta motza, .zkoa, zuzena edo gehienetan adarrei lotzeko belaundua, txapelaren kolore berberekoa edo ilunagoa, ezkata-formako ile biratuez estalirik, txapelaren antzekoak, goiko herenean ezik, non eta orrien ondoa haustua agertzen den.

252. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0348 Txapelaren kutikulako ileak txit lodiak, septatu eta marroi kolorekoak, bigizta dutela, zko diametrokoak.

253. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0348 kutikularen ilea.

254. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0396 Orrien ertza ile antzuez estalirik, muturrean zabalduak, rainokoak.

255. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0099 Ikasleak hitz-zerrenda hau idatzi du, argazkiak iradokita:
hatz
azal leun
bainu
azkazal gorriak
emakume
kate
urdail
ur
jolas
ile
zilbor.

256. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. zaldua 0009 Bere tximak, urtxintxaren ileak bezain gorriak, Erik Gorriaren goitizena eman zion.

257. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0012 Aitapontekotik hasita nire anaia Migelenganaino; honek, oraindino Ameriketara joateko bezperan uleetatik ten egin eustan, erreminten kutxan ibili nintzalako.

258. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Harrizko tresnak egokiak ziran animaliak larrutzeko, baina ez aurpegiko uleak ebakitzeko.

259. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Ule ugari eukitzea ondo ikusita egoanean, esate baterako sumerioen sasoian, zenbat eta ule gehiago euki, orduan eta botere eta edertasun handiagoa.

260. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Adorea eta ankerkeria ere uleen ugaritasunaren arabera neurtzen ziran.

261. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Izan ere, euren ustez, arpegian ulerik ez eukana ez zan ez benetako gizona, ezta gudari adoretsua ere.

262. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0024 Ez da harritzekoa orduan, bizarrak hainbesteko estimazioa eukan sasoi haretan presoei ule guztia moztea.

263. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0028 Badira hamazortzi edo hemeretzi urterekin ilea galtzen hasten direnak.

264. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0028 Ilea galtzen hasi ez denak, honez gero erremedio aproposen bat egongo dela pentsatuko du.

265. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zeu zeutara 0029 Herio-haizeak gela zeharkatu du, ilea harrotu dio agureari, sukaldean sartu da lapikoak biziki irakin dezan, guztiek entzun dezaten, ohe albora bueltatu da, mesanotxeko botika-kaxa multikoloreak irauli ditu eta, azkenik, sartu den bezala irten du ohe ertzeko lehio bakarretik.

266. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0174 2. Mulu dekunbentea, altueran 50 cm artekoa, kolore berde zurbilekoa eta adarrak ilez estaliak dituena; ile batzuk luzeak eta bakunak dira, besteak laburrak eta izarkarak; usain bizi eta atsegina zabaltzen du.

267. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aizpuru 0174 Loreak bakarka edo zima pauzifloroetan, estututa, adasken puntan, pedizelo laburrekoak,1-5 mm, eta brakteen barnean bilduta; sepaloak ia-berdinak, lantzeolatu-akuminatuak, ia petaloak bezain luzeak, trinkoki ileluzeak; korola 3-4 cm-koa diametroz, kolore arrosa bizikoa; estanbre ugari eta estiloa haiek bezain luze.

268. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0054 Betilea Betazalen ertzak azpatzen dituzten ileetako bakoitza.

269. 1969-1990 gipuzkera antzerkia in: askoren artean: 4. literatur saiakera (antzerki laburra) 0088 BERBIZNE - Bai, gazte! Emeak gara, ta ba dakizu emakumezkoen oiturak; ardura haundia dugu zeregin batzuetan, dotore jantzi ta ilea orraztu; horixe duzu gure egitekorik bereziena, ta gero gerokoak.

270. 1969-1990 gipuzkera bertsoak a. zavala 0056 Gure Errenteriyan,
erdiko kalian,
illia mozten ondo
dakite lanian;
ezpadira fiyatzen
nere esanian,
ekustera etorri
nai dezutenian.

271. 1969-1990 gipuzkera bertsoak a. zavala 0056 Oraiñ moda berriya
emakumiana:
illia moztutzera
barberuengana;
bañan oi zeñek ondo
egiñ? Ai au lana!
Erdiko kalera juan
Nikolasengana!.

272. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak f. zubiaga 0031 - Ankaz gora etzan adi eta illeak artuko ditek - erantzun zion katuak.

273. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura m. ariztia 0028 Badira ille korapillotsudunak, ille leundunak, baita ille arantzadunak ere.

274. 1969-1990 gipuzkera poesia b. albizu 0060 Nere illeak zuritu dira,
igaro dira ainbeste urte!
Ezin etsi ta, leio ondoan
amets gozoetan, noiz arte?
Itxasora begira beti,
bera dagolako bion artean,
zu urruti Ameriketan,
eta ni? Nere erri txiki maitean!
Ai egoak banituzke
txoria lez, egan juateko!
Txoko guziak miatu
ta, zu zauden tokian jeisteko.

275. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. estornes 0063 Batzuk baita ikusi ere izan omen dute leize inguruan, eguzkitan eserita, illea orrazten ari dala.

276. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. estornes 0066 Orhi`ko andrea Orhi-ko leizean, egun batez artzai batek ikusi zizun andre bat, urre-orraziaz iresten (illea orrazten) ari zala.

277. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0079 Bizarra luzea eta kalparra luzeagoa, bi begiak bakarrik ikusten zitzaizkion illetartetik aurpegian.

278. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak a. arrinda 0120 Arri oietan egoten omen dira lamiak beren illeak orrazten....

279. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0298 Zeruko aita orrek buruan dauka lan aundia, illea, bizarra arpegia batez ere.

280. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak latxaga 0031 Atzean, bizkar konkor bat bezala arkaitz galanta, illearen modura piñu batzuk dituela.

281. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0048 Prai Bartolo`k eskatu zituen, ba, bertako giltzak eta lanean asi zan; bakar-bakarrik lenengotan, baiña gero markiñarrak lagundu zioten, eta gogotsu lagundu ere; ia ille bi bear izan zituzten garbitze-lanak egiteko.

282. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak m. manzisidor 0063 Baiña, zer? Bat-batean, bere buruko ille ederra ikusi nion eta nere txanda etorritakoan ala esan: - Zeñek izan dezaken zuk bezain ille ederra?.

283. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0226 Mikolas - Zer erran nahi dautazu? Ileak behar dauzkitzudala moztu?
Zurxurigaray (motz-motza)- Baietz!
Mikolas (irriz)- Ondo bat ez dautzut ikusten....

284. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0226 Zurxurigaray - Noiz hasi gogo duzu nere ileen mozten?
Mikolas - Sortzen direnean...

285. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0226 Mikolas - Zer nahi duzu, lepoko ile hori moztea? Guria - Lepoa moztea?.

286. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0226 Mikolas - Ez lepoa, ez; bainan lepo gaineko ile horiek...

287. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0227 Guria - Lepoko ileak utz aitzu diren tokian...

288. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0227 Eni doi-doia ez daut ilerik moztu nahi izan!.

289. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0230 Zurxurigaray - Ilearen motzarazterat etorria naiz....

290. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0230 Mikolas - Eta ez dezu ilerik?.

291. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0230 Hori da! Ez zaio aski nitaz irri egiteko Zurxurigaray eta Kalixtro deitzea, ilerik ez izanki-eta ilearen mozterat behar du oraino Akelarrerat etorri! Nunbait bada zerbait!.

292. 1969-1990 lapurtera-nafarrera antzerkia zerb akelarre 0230 Huna ere zer erraten dautzutan, futxo! Ilearen mozterat etorri naiz hunat eta ez naiz hemendik joanen ilea mozturik baizik!.

293. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1984 0006 Ez zen nihor kolpaturik, zarrapo batzu salbu; bainan ileak eta soinekoak errautsez ta kisuz estaliak ziren.

294. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak p. saragûeta 0028 Buruan agarrapelo izeneko sardeka batzu ibiltzen zire ilea biltzeko.

295. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1990 0001 Begoñako batzokiari gure esker beroak Lengunean, ile onen amaikan, Bizkaiarako 1979 garren urtean aukeratutako Diputatu Foralak batu gintzan Begoñako Batzokian, Tenderia kalean.

296. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak tx. garmendia 0001 Erretegi`k jantzi du amargarren txapela ta zenbat jantziko ditun nork daki? Anketako azkazkaletatik buruko illetaraiño pelotaria da Erretegi, ta kontuz arekin, urte batzuk badaduzka baiño!.

297. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak gaur express 1989 0001 Baino nik su-bola hari ile luzea bezala ikusi nion, dama aurpegia zeukala pentsatu nuen... Niri gertatutakoa da. Hala bada ez bada....

298. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak dv 1981 0001 1. Marizikin orren illeak ez du orrazerik ezagutzen.

299. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Horiez gain, gure nekazariek eta arrantzaleek beste zenbaitetarako ere erreparatzen diote ilargiari, halanola, sagardoa eta txakolina botilatzeko, txerria hiltzeko, perretxikoak biltzeko, angula harrapatzeko, ilea mozteko... nahiz eta Euskal Herriko lurralde ezberdinetan, alor honetan ere denok ados jartzea nekeza izan.

300. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Oraindik orain, erdal aldizkari batean irakurriak ditut lerro hauek: Zure ilea arinago haz dadin nahi baduzu, hilean behin moztu behar dituzu ile muturrak, ilbetean.

301. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Ilea sendotu eta eror ez dadin nahi baduzu, ilberrian moztu.

302. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Eta mehegia aurkitzen baduzu, ilgora duzu ilea mozteko sasoirik egokiena.

303. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Ilbetean moztutako ilea azkartu eta ugariagotu egiten da. (Baxe Nafarroan jasotakoa).

304. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Bizkaitik datorkigu beste hau: Ilbetean moztu behar da ulea, zuritu ez daitean.

305. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Ordizian esaten omen dute, ilberrian egin behar direla ilea moztu eta zuhaitzak iñausi.

306. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Asto nahiz ardiari ilea mozteko ere Gipuzkoa aldean ilbehera izan omen da egokien, Azkuek dioskunez.

307. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Berak dioenez, ilbeheran moztutako ilea zuriagoa eta ederragoa hazten da eta jaiotzen dena sendoago etortzen da.

308. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Leku batzutan ostiralez mozten omen diete ilea ardiei.

309. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0001 Izan ere, Ilea ostiraletan ebakiz gero, ederrago eta ugariago hazitzen baita.

310. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak eguna 1989 0002 Martxoaren lehenengo ostiralean mozten bada, ilea, sendoago ateratzen da eta ez da burukominik izaten.

311. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak anait 1970 0001 Lehenengoan, kittano antza bota geuntsan, ekarren ule luzeagaitik batez bere.

312. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. irigoien 0002 Xalbador gizona zen oso osoan barreneko ezur muinetarik kanpoko ileetaraino, eta gizontasun horri ez diot inolako kalifikaziorik eransten, gizona izatearen ofizioa bera ez baita erraza gertatzen mundu bihurri honetan eta bereziki gure Euskal Herri eder bezain tristagarri honetan.

313. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak x. amuriza 0001 Diruak (ziriak eta maraiak) ez dira atzo goizekoak Seigarren koplan agertzen den ulerearen hori ere (ulearen) zaharra nahitaez, kantuan deformatua ez bada.

314. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak zer 1986 0001 Asi nintzan zabarkeriz jantziten, ulea luze eta tarrapatak erabilten.

315. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aizu! 1988 0001 - Dantza Lekuetan. - Erabili behar duzu: Gomina (Power) asko ilean.

316. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... gure erria 1989 0001 Ulea ebagitea danean edo jantziak erostea danean, jende geinak egiten dabena norberak be egitea eztago txarto.

317. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... i. elizegi 0002 - Ez duk ez, asmaketa txarra! - Bertrandi iletik heldu eta burua altxa zion.

318. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... kezkak 1987-88 0001 Gorputza arroxa kolorekoa eta ilea letxua bezain berdea duela esango banu, eta are gehiago, burua, oinak eta besoak direla bere gorputza, hala ere, ezin agertu izango nuke haren izaera.

319. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... kezkak 1987-88 0001 Gero, berriz ere, ilea berdea eta gorputza arroxa duela esan behar, eta ez dela, nik ezarritako izate absurdoa besterik ez bait du.

320. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... j. otaegi 0001 Edo olerkariari hitza jasoz koltxoi ilezkoaren zulo horren ahotsa eta deiadarra (Derrotaren fabulak 51. or.).

321. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aizu! 1987 0001 A: Zergatik utzi duzu ilea luzeago?

322. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... aizu! 1987 0001 Dena dela moda baino, erosotasuna bilatzen dut, ilearekin bezala.

323. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... k. zidarre 0001 Ule luzeak aize zabalean sakabanaturik, bere buruaren inguruan egaz borobil bat iruditarazi eben. Eta Polifemok ez eban harririk altxatu.

324. 1991> bizkaiera antzerkia larrak 0143 MACB.- Bai, gizontzat agiri zarie izendegian, eiza-txakur, erbi-txakur, naste-txakur, txakur ule-leun-luze, txakur usikari, altzo-txakur, eta txakurotsoak guztiak txakurrizena daroenez; izendegi arduratsu ta zeatzak ba-dirautsu zein dan bizkor, zein astiro ibilteko, zein zur, zein etxe-txakur; berezko esku-zabalak emoniko emoiaren bidez berezten da bakotxa; bakotxari bere zertxoa eraasten yako guztitarikoentzat dan izenaz ganera.


325. 1991> bizkaiera antzerkia larrak 0153 II SORG.- Zingira-sugearen ede bat irakin-eragin eta egosi maskiluan; suge-lenderaren begia ta ugaraxoren beatza, saguzarren ule ta txakur-miña, sugegorriren izpia eta ziraun-agiña, muskerren zangoa ta mozollo-egoa, su-lezako salda-antzera irakin-eragin eta kaskabilloak atera, lilura indartsu ta kaltegarria iritxi dagigun.


326. 1991> bizkaiera ikasliburuak hizkilimin/3 0006 Urteak aurrera joan ahala, gure gorputzak ere hazi eta aldatu egiten dira: ulea eta bizarra hazten jakuz, loditu edo argaldu egiten gara, batzuk ulea galdu ere bai buru aldean, etab.


327. 1991> bizkaiera ikasliburuak hizkilimin/3 0028 Ulea zaintzen badogu, osasuntsu eta dotore mantenduko dogu.


328. 1991> bizkaiera ikasliburuak hizkilimin/3 0028 Hatzazkalak eta ulea bakarrik dira ebagi behar diran gorputzaren zatiak.


329. 1991> bizkaiera haur-/gazte-literatura iaun zuria 00177 Bizkaia osoan zabaldu zan Iaun Zuriaren ezkontzaren barri, baina inori ez jakon txokatu horretarako sasoian edo tertzioan aspalditik sartuta egoan eta, ia-ia mutilzaharturik, uleak ere urdinduta.

330. 1991> bizkaiera literatur prosa m.a. mintegi 00106 Mikel ere eskegiko ete eben? Bildur batek buruko uleak laztu eustazan.

331. 1991> bizkaiera literatur prosa zubk 0089 Askoren ustea izan da txapela erabilteak, ulea lenago galdu eragiten dauala.


332. 1991> bizkaiera literatur prosa e. urkiola 0010 Eta beragandik hur egon arren, txakurraren inbidiz beteriko begirakuneak ezin izan eutsazan musturreko ule zuri luzeak erre.


333. 1991> bizkaiera literatur prosa e. urkiola 0136 Makurtu egin da ha, zeuganantz, suzko iretargi betean izar urdin dozuzan begiak alboratu dautsozuzanean eta dotore orraztutako bere ule luze gozatsuak ikutu egin dautsu, osta-ostan, matrailako azal berotua, sama ondoan be belarriostean lez eta batera kilikili arina egin izan dautsula.


334. 1991> bizkaiera saiakera-artikuluak p. ibarmia 0085 Mirari hau guztia ile bakar batek egin dezakeela esaten digunean, maitasunez egindako ekintza txikienak direla bere bihotza liluratzen dutenak adierazten digu...

335. 1991> euskara batua antzerkia a. goenaga 0043 IXABEL.- Bai, hile zuri pilo bat atera zitzaizkizun orduan.

336. 1991> euskara batua antzerkia r. agirre 0072 Gainera ilerako saltsa horiek ez dute ezertarako balio eta ez dut zerrikeririk bota nahi buruan.


337. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0076 Habráse bisto!... Ileak apaintzen ez dakidala!.


338. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0076 Bezeroren bat sartu behar luke oraintxe bertan ate horretatik ilea apaintzera!.


339. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0076 Ai zer nolako arte lana egingo nuke nik haren ileetan!.


340. 1991> euskara batua antzerkia x. gereño 0076 Zer nahi duzu, ilea apaindu?.


341. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurugiro 1998 00064 Lamia nagusiek aldatuegia nagoela diote, baina ez kasurik egin. Gertatzen dena zera da, haserre daudela ilea laranja kolorekoa jarri dudalako eta beraiei ez zaielako batere gustatzen. Azenario itxura dudala diote.

342. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00011 Amak Dafne ereinotz bihurtzea erabaki zuen. Apolo Dafnerengara heldu zenean, Dafne itxuraz aldatzen hasita zegoen: gorputza azal gogor batez estali zitzaion, hankak lurrean hondoratzen ziren sustraiak bihurtu zitzaizkion eta ilea hostoz bete. Apolok negarrari eman zion, zuhaitzari besarka. Eta esan zuen: Ene emaztea ezin izan zaitezkeenez, ene zuhaitz kutuna izango zara eta zure hostoak, betiere berde, garaipenaren ikur izango dira eta garaileen burua jantziko.Ovidio, Metamorfosiak (egokitua).

343. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00102 d. Indukzioaren gertaera oso nabarmena da. Pendulua, ileak edo hariak gorputz kargatuei hurbiltzean, oso ondo ikusten da.

344. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00102 Hau guztia 1. mailako liburuan azaldu zen, telebista-pantailaren eta ileen adibidea hartuz, eta komenigarria izan daiteke berrikustea.

345. 1991> euskara batua ikasliburuak oporkoad 0063 Ba al zenekien ardi mota batek zentimetro karratu batean 9.000 ile baino gehiago dituela?


346. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0126 Ama ilea orrazten ari da.


347. 1991> euskara batua ikasliburuak baietz/6 0002 Buruko ileak lazteko moduko datuak!


348. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/5 0177 - Ba al zenekiten zuen ileak egunero luzatzen direla.


349. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0195 Besapean, aurpegian eta gorputzean ileak hazi al zaizkizu?


350. 1991> euskara batua ikasliburuak ekintza/3 0080
Gaineratu
Distira
Ilea apaindu
Orraztu
Artega
Urduri
Gehitu
Adats
Disdira
Ilaia


351. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0097 Ugaztun: larruazala ilez estalia, bi birika, bihotza eta emeak bere umeak elikatzeko ugatzak dituzten animalia ornodunak.


352. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/2 0128 Bere buruan zenbait hutsune agertzen hasiak ziren, ilea ahultzen eta gutxitzen hasia zitzaion, eta bere buruarentzako sendabidea aurkitzea espero zuelako zegoen han.


353. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/2 0128 Itxarongelan bertan plastikozko aingeru baten irudiari erreparatu zion eta bere ile ederra eta irribarre gozoekin, Isaias baino samurragoa iruditu zitzaion.


354. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/2 0128 Eta inoiz ile ederreko baten bat ikusten bazuen berdin zion mutila ala neska izan, Isaiasen profeziak dioena gogorarazten zion, hura uste baino lehenago iritsiko zitzaiola esanez.


355. 1991> euskara batua ikasliburuak haurtxoa/3 0004 Paul gutxiagotan joaten da ilea moztera.


356. 1991> euskara batua ikasliburuak haurtxoa/3 0042 Itsasbeltzeko piratak ile karakoldua, ijitoen buruzapia eta belarritakoak dauzka.


357. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0011 Ile hori kizkurra du eta orain barrez ari da.


358. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0011 - Nolako ilea du pertsonaia honek?


359. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0011 Agatek, ordea, ile leuna du.


360. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0011 Ile... dut.


361. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0011 - Ilea: luzea, laburra, leuna, kizkurra, horia, beltza.


362. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkliter 0073 Errosatxu andre txikia da, aurpegi fina, sudur zapala, begi urdin argiak, hortz zuri eta zainduak eta ile gris leuna dituena.


363. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0074 Gorputza ilez estalia dauka eta errapea deituriko diti handi batzuk ditu.


364. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0122 Untxiaren gorputza ile sendoz estalia dago.


365. 1991> euskara batua ikasliburuak zipristin/7 0021 Bere oinak harria inguratzen zuten sokatik askatu eta bere gorputza urazaleraino igo zen, bere ile beltzak eguzkitan dizdiz egin arte.


366. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0065 Bizarduna, ile beltza dauka eta garaia da.


367. 1991> euskara batua ikasliburuak aek 0065 Ile luze eta ilehoria dauka.


368. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0405 19.3.- Gizakietan ile beltza (O) ile gorriarekiko (r) gainartzailea da, begien kolore arrea (P) kolore urdinarekiko gainartzailea den bezala.


369. 1991> euskara batua ikasliburuak elhuyar 0405 Begi arreak eta ile beltza dituen gizon bat, begi urdin eta ile beltza duen emakume batekin ezkondu da eta bi seme izan ditzute: batak ile gorria eta begi arreak ditu eta besteak ile beltza eta begi urdinak.


370. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0058 Aitziberrek ez du Ander ezagutzen horregatik Anek Ander nolakoa den azaldu dio: ile beltza du, ez du ez bibote ezta bizarrik ere, eta ez du gorbatarik janzten.

371. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0171 - Eskolatik atera naizenean inguratu eta zera esan dit: nahi al duzu ilea dohainik moztu?

372. 1991> euskara batua ikasliburuak j. ossa 0041 Amak egunero orrazten nau eta gaur, ilea atzera bilduta daramat.

373. 1991> euskara batua ikasliburuak irudi-hiztegia 0112 Ile luze eta ugaria du.

374. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. gonzalez 00264 Eskolan zegoela, bi orratz sartu zizkioten begiak egiteko, azenario bat sudur moduan, plastikozko belarra ilea jartzeko eta banana bat ahotarako.

375. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. gomez 00140 Gamuza granateko besaulkiaren atzeko aldera joanez, mutilaren ileekin hasten da jolasean. Bere esku leunak berehala dira gaztearen lepoa ferekatzen.

376. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. garmendia 00050 Niri, hala ere, zerriaren zurdak bezala kizkurtu zitzaizkidan lepoko ileak. Oinutsik zebilen gizon hark hain zuen luzea aurpegia, esneontzi batetik ere jan baitzezakeen.

377. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura n. anzizar 00040 Jennyk ez zidan gizon hura aipatu. Soilik bere senarra. Eta gizon hura ezin zitekeen Johnny izan. Ez, baldin eta ez bazuen zentimetro batzuk gora egin, zenbait kilo argaldu, ilea tintatu...

378. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. arretxe 00008 Lehenengoz zakarrontziaren gainera egin zuen salto, handik eskolako murru gainera eta hantxe gelditu zen ilea laztuta.

379. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura h. bernaola 00015 Igarleak, Porfirio Jale deitua, sorpresa begirada zuen eta ileak beti tente, bizitzaren aurrean amaierarik gabeko harriduran biziko balitz bezala.

380. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 00020 -Ea, goazen. Saloian egon behar diagu etortzen denerako -esaten du Paulek, alkandora gorde, eta ilea, oso kixkurra izaki, harrotu ostean.

381. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura f. juaristi 00035 Denisek ilea ukitzen dio Grégoireri eta burua mugitzen du. Ez du semea benaz hartzen. Grégoire erretxindu egiten da.

382. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 00026 Nor izango eta Frantziako enperadorearen izeba, etorri eta hari ileetatik heldu ziona.

383. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 00069 Guztiek ileak berez kiribilduak izango dituzte, guztiek pasako dute elgorria, eta guztiak sendatuko dira kukutxeztuletik jaio baino lehen.

384. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. goikoetxea 00113 Nire barnean senti ditzaket nahigabearen ahotsak: zuria banintz arazo guztiak akabo, eta errotariarengana joango banintz irinez nire ilea zuriz tintatzeko? Karea lortuko banu, edo nire buruaz beste egingo banu...

385. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 00012 Beti hain garbi eta txukun ibiltzen da, non ile bate ere mugitzen ez zaion bere lekutik.

386. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren b. 00082 Uste genuen ezerk, noski. Xehetasun guztiak arretaz zaindu genituen. Hitzordu-egunean Danielek ilea orrazte-ahaleginak ere egin zituen.

387. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura portuko bakardadea 0061 Haize firinak aurpegia hoztu eta ene ilea nahasten zuen.

388. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. cillero 0075 John zuen izena atea ireki zigun mutil garaiak, eta egia esan, Deustuko Unibertsitateko kafetegian topatzen den azken ikasturteetako ikaslea ematen zuen: docker prakak jantzita eta ilean gomina pixkat emanda.

389. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura pocahontas 0002 Ile luzea zuen.

390. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura l. azurmendi 0051 Segundu batzuek barru hemen izango gaituzue berriro, orain publizitatea baitator! nazkaturik zaude burusoila izateaz eta zure desio bakarra, ile gehiago edukitzea da... nik badut horren soluzioa...

391. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura o. peña 0068 (...) bere ile beltz leuna, bere azal iluna laztantzen zuen, eta irrifar eder bat ikusten nuen, ezpain gorri batzuen atzetik.

392. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura o. peña 0068 Oso zikina nuen ilea, iadanik ez zuen lehengo dizdira.

393. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0128 Eta gero, haizeak ez eramateko, ilea biltzeko neraman zinta berdeaz lotu nituen.

394. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. ormazabal 0049 Batzuetan gela barrura ere sartzen zen, eta halako batean Tommyren buru gainera jauzi egin eta ileetatik tiraka hasi zitzaion.

395. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0090 Behar bada ile gogorreko Fox-terrier bat.

396. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0109 Ile gogorreko Fox-terrierra, bai, badakit! esan zuen zakarki Tobik.

397. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0159 Eta hori esan zuenarekin batera ikusi ahal izan zuen betaurrekoak janzteko garaia iritsia zela benetan: aurpegi urrikalgarri batekin aurkitzen zen Txokoloski palankana gorriaren ondoan eseririk, Tobiren amak zapi busti batekin ilea marruskatzen zion bitartean.

398. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. jimenez 0033 Sosak dioenez, Juan Domingo Portuondo hogeita bost urteko gizon gaztea zen, orduantxe bizarra hazten hasia eta ile gorriduna.

399. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. agirre 0015 Ni-neu ilea laztuta nengoen, dexente kokilduta.

400. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. agirre 0015 Laura egundoko aldaketa eginda zegoen ikasturte hartan: aurpegian garaurik ez eta, ilea zeharo moztuta, kaskamotz geratu zen.

401. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. agirre 0121 Silvi aitzurrarekin ari zen muturreko lau ileak ebakitzen eta Laura, berriz, loxintze-lanetan.

402. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0016 Papar iletsuko pirata batek besarkaturik zeukan emakume ile-luze baten irudia ukitu zuen.

403. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0087 Ile polita daukadala esaten didatenean bezala, ileak esan hezakeen, edo zangoak... baina hik ezingo hukeen inoiz zangoak esan, ez baitizkidak bakerorik gabe ikusi, ezta?

404. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. ortiz de landaluze 0019 Eta denbora luze horretan, ilea hazi eta hazi egin zitzaion.

405. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. galparsoro 0013 Mikeltxori asko ari zaio ilea iluntzen, ileapaindegira eramango dut aste honetan, oso luzea dauka.


406. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. santisteban 0014 - Herensuge bat naiz, ez dut kalte egiteko asmorik izan, nahigabe erre dut zure ilea.


407. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. santisteban 0052 Ez zaizu gustatu Olentzerok ekarri dizun oparia, ala? esan zuen amak, ilea ferekatzen zion aldi berean.


408. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0012 Lau ile tenteka, atzerantz orraztuak eta sudurra berriz hasi eta bukatzen ez den horietakoa; sagar biltzeko kizkitarako*kizkia: sagarrak lurretik biltzeko erreminta edo tresna. Iltze bat, makila baten muturrean josita ere balioko lukeena.


409. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0068 - Sergatik ez dusu ile lusexeagoa eramaten?


410. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0068 - Ba, sure ile bikain honekin gausa ederrak egin daiteske Prozpero.


411. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0075 Bezperan Tomasek berak ilea moztuta apain-apain jarria izan behar zuen gainera mutil mutur-luze hura.


412. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. kazabon 0075 - Jakin izan banu, lepoa moztuko nion ilearen ordez!


413. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zubizarreta 0043 Ateska altxatu eta Arkadiren ile, bizkar eta hanka gainean irristatzen zen...


414. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zubizarreta 0066 Artazitxoak geldirik zeuden eta orrazi bat nuen ilean hara eta hona.


415. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zubizarreta 0066 Kurtso guztian ilea mozten zuen aurreneko aldia zen, eta hain ile motzarekin belarriak burutik oso aldenduta ikusten zitzaizkion, ia-ia guztiz aldendu eta tximeletak bezala hegan egiteko pronto.


416. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. narbaiza 0058 Haurraren aho txikiak aurpegi leun, begi sarkor, ezpain, ile, eta... kapela bera ere musukatzen ditu.


417. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. narbaiza 0058 Han datoz bezeroak banan-banan neskaren mahaira, bere ile kiribilduak ukitu, bizkarrean maitekiro jo, ea gustatu zaion udalekua galdetuz, halare uste dutela Vienan aitaren ondoan bezain ongi inon ere ez duela pasatuko.


418. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0073 Oso hurbil neukan etzanda eta bere ile ederren usain gozoa hartu ahal izan diot.


419. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0107 Imintzioak egin eta ile tximajarioa eta eguneko bizarrarekin argazkia ateratzen uzten du, eta egunkariak agortu egiten dira.


420. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0026 Osagaiak irakurtzen hasi zen adi-adi: apoaren listua, agure kaskazuri baten hiru ile, ilgoran moztutako erramuaren bost hosto, ume jaio berriaren pixoihal bustia eta ...-ren adar-hautsa.


421. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Eta Zugarramurdiko sorgina Kongo ibaiaren bokalean itotzeko zorian zegoela, arrantzale itxurako bat agertu zen, bizar eta ile zuriko beltz bat, arrain guztiak bere bateltxoaren atzetik zeramatzana bat ere ez harrapatu arren.


422. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zabaleta 0033 Alkandorak adabakiak zituen, galtzak gastatuak, eta bere ile gaztain denak aldrebes zauzkan buruan:


423. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura p. zabaleta 0057 Ileetatik heldu zuen Pinpernela, hondora joateko zegoenean.


424. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. legarreta 0036 Lehendakariarengandik hurbilen zegoena lehendakariordea zen, kokotsean ileak zituen larogeitabederatziko atsotzarra berau.


425. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. legarreta 0105 Lehentxoago ia oso-osoan burusoila zen, buruaren alde bietan bakarrik elurra bezain zuria zen ile apur bat zuelarik.


426. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. legarreta 0105 Baina orain ile zuri apur hura urre koloreko bilakatzen ari zitzaion, buru osoan zehar, belarra balitz bezala, haziz.


427. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. biguri 0066 Ikusi, baita ere, 5) Birok pelutxezko ilea duela.


428. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. biguri 0066 Halako ilea tente jartzen zaio bustitzen denean, eta estalpe moduko zerbait osatzen du horrenbestez, eguzki errainuetatik babesteko guztiz egokia.


429. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. landa 0057 Julieta urduri jarri, ilea atondu eta ozta-ozta lortu zuen atea zabaltzea:


430. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. muguruza 0052 Bertan, txakur zaunka basati batzuek ileak puntan jarri zizkieten.


431. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. biguri 0163 Aurpegi gozoa zuen, ile horia eta begi urdin argiak Valentineri horixe iruditu zitzaion behintzat kaleko argiekin piztuak.


432. 1991> euskara batua poesia j.l. otamendi 00077 ohearen ertz batean boligrafo hutsa
zakila tentea
alua handiegia
oro da hozkada
zaharkitua dagoen izerdi mikatza
odol granatea
letoizko kainuetan behera behera doa
xaboi erabilia
ile kiribila

433. 1991> euskara batua literatur prosa i. borda 00052 Gizonari beha geratu zen, hatsa trenka hurran: gainetik behera larru beltzezko jantziz beztitua zen, gerrian kateak bazeramatzan, ixkilimak sudur mazelan eta ilea berde extraterrestrez tindaturik zeukan.

434. 1991> euskara batua literatur prosa j. arretxe 00085 Ilea guztiz kizkurtuta hazten zitzaion mutil irribarretsu hark parrandan baino ez zuen pentsatzen.

435. 1991> euskara batua literatur prosa j. arretxe 00085 Ile adats luzeko mutil haren zaletasunik handienak rocka eta drogak ziren.

436. 1991> euskara batua literatur prosa i. murua 00156 Alaeddin-ek ez du palestinar itxurarik: ilea horia du eta begiak urdinak, baina ez nuke esango europarra-edo denik ere; ez nuke jakingo nondarra den esaten, arabiarra dela ez baneki.

437. 1991> euskara batua literatur prosa i. murua 00178 Gona daramate guztiek eta ilea, daukatenek, zapi batez estalita dute.

438. 1991> euskara batua literatur prosa i. murua 00178 Emazte haredi askok, izan ere, ilea larru-arras mozten dute ezkonduz gero, eta buru soila ileorde batez ezkutatu.

439. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00121 Ile gorri eder hura goitik behera mara-mara nola erortzen zen ikusiz.

440. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00121 Ile motza, motz-motza ukitzen zuen ilegorriak.

441. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00121 Batere penarik ez zuela horrenbeste denboraz luzatzen lagatako ile luze hura moztu izanaz.

442. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00121 Aurreko aldea ukitzen zuen, atzeko aldera pasatzen zuen eskua, patilak listuaz bustitzen zituen, eta, fokoen azpian, ile gorriaren dirdiraz itsutzen zen.

443. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00152 Gero, burua justu-justuan alderik alde estaltzen zioten ile zuri apurrak lehortu eta, alboan utzita zuen maletatxoa jasoz, aurrera jarraitu zuen.

444. 1991> euskara batua literatur prosa j. alonso 00072 Eta ez dabiltza tontakeriatan, noski: Emakumea oldartzen bada, ostikoka bultzatzen zaio, ukabilez ematen zaio egurra, ileetatik tira eginez mugiarazten zaio, konortea galdu badu ere, gaixorik edo haurdun bada ere.

445. 1991> euskara batua literatur prosa j. alonso 00243 Ukitutako larru-azaleran larrua markatua gelditzen da eta ilea erori egiten da.

446. 1991> euskara batua literatur prosa r. ilintxeta 00047 Eta ilea? Ni horrela ez naiz jartzen ezta ezkontzetarako ere, eta hau, ordea, hala, astearte batean...

447. 1991> euskara batua literatur prosa j. lartategi 00037 Horren ostean, garondora garondo: buruaren atzeko aldea, nuca eraman zituen eskuak eta alde horretako ileari tira egin zion.

448. 1991> euskara batua literatur prosa j. lartategi 00037 Ilea eta azala arazorik gabe mugitu zitzaion gorantz.

449. 1991> euskara batua literatur prosa i. aldasoro 00268 Barre-algara bat egin eta senarrari begiratu zion, zeinaren begiak emaztearen soinekotik aurpegira eta ilera miresmenez eta zorionez alderrai baitzebiltzan.

450. 1991> euskara batua literatur prosa elexp eskub 00042 Ezin nion jakinminari eutsi, eta ile gomaztatu eta traje garbiko gizon haietako bati mihitik tira egitea pentsatu nuen.

451. 1991> euskara batua literatur prosa manhattan transfer 00421 Chicago! Chicago! irteten zen borborka gramofono itxitik. Jantzi beltz oso estu batean bildurik, Tony Hunter ile hori bizia sorbaldetaraino zuen neska batekin lirain ari zen dantzan.

452. 1991> euskara batua literatur prosa a. garikano 00057 Sorbaldak, gorrituta zeuzkan jadanik, eta alkandora jantzita zeraman eguzki izpietatik babesteko, baina eguzkia ile artetik bere buruko azala erretzen sentitzen zuen, zorabioa eta goragalea eraginez.

453. 1991> euskara batua literatur prosa a. garikano 00216 Zer izen zuen, bada, Erromako hark? Rovassini? Bere ilea henna soluzio sendoago batez tintatzea erabaki zuen, ilea normalean baino ilunago edukitzeko.

454. 1991> euskara batua literatur prosa g. aranguren 0004 Begi argiak eta ile beltza.

455. 1991> euskara batua literatur prosa j. tirapu 0015 Franko jende zebilen harat-hunat mota guztitako makina eta tramankulu haien aurrean: pintatzeko pantailak zirela, jolasteko makinak zirela, ileak baratxuria baino tenteago batzuk, musikarekin jo eta ke beste batzuk...

456. 1991> euskara batua literatur prosa p. ezkiaga 0014 Ileak haizeetara, alde batera eta bestera kulunkaldi luze-luze hartan, Izeba Maripiren barrea besterik ez zen entzuten, bere itzalak beheko ur urdina urratzen zuen bitartean.

457. 1991> euskara batua literatur prosa k. biguri 0019 Korrika, ilean soilune itsusiak zituen zaldi zahar mehe bat igaro zen, fruta-saskiz beteriko gurdi kankailu batetik tiraka, zarata handia eginez gurpilen metalezko bandak galtzadako harzolak jotzean.

458. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0051 Beheko ezpaina aurreratuta, gora putz egiten du Klarak, ileak kopetatik bereiztearren.

459. 1991> euskara batua literatur prosa p. aristi 0058 Ni beltzarana naiz, ilea bizkarrean behera erortzen zait, bularren gainera, eta laztan horrek titi mamitsuen ttonttorrak harrotu egiten dizkit, ai!, hemen bazeunde, titiei heldu eta, bueltan-bueltan, igurtzi, estutu, lasaitu eta nire azal fina atximurtuz nire gorputz osoa hotzikara eta dardarera berpizteko!

460. 1991> euskara batua literatur prosa suetena belfasten 0043 Lastima ile beltza duena.

461. 1991> euskara batua literatur prosa a. linazisoro 0008 Ile horia, zaldibuztan eran orraztua, begi handi gardenak, sueter mehe hori batek bularrak eutsi ezinik dituela Federiko Felliniren filmeez gogoratzen da, frakamotz estu zuriekin izter mardul beltxaranak begien bistan dituela, altuera ederra...

462. 1991> euskara batua literatur prosa j. muñoz 0225 Denbora eta berak ekarritako sofrimendua gorabehera, Amaliok lehengokoa ematen zuen, izaeraz zein itxuraz: fraka marroixka ajatu batzuk, takoi luzedun bota tzarretara iristean pittin bat zabaltzen zirenak; artilezko jertse zahar bat leporaino itxita eta, sonbreiruaren azpian, ile bakan batzuk, kixkur eta luzexkak, buruaren alde banatan eroriak, dantzan aritzen zenean eskuin-ezker mugiarazten zituenak.

463. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0093 Aspertuta zaudelako ezin al liteke ilea moztu, e, laztana?

464. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0093 -Gainera, ez ahaztu laztana jarraitu zuen azkeneko ile muturra txukuntzen zion bitartean, ilea moztutakoan hazi egiten dela berriro.

465. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0093 -Denbora behar izaten du, noski, maitea, baina beti hazten da eta ile berria sekula ez da lehengoa izaten, askoz ere ederrago izaten da, indartsuago, biziago.

466. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0093 -Honek ez dauka ilearekin zerikusirik.

467. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0093 -Begira, pentsamenturen bat ile artetik sartzen zaidanean, nola sartu zaidan aztertzen dut lehendabizi.

468. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0030 Beren ama, ilea zapi zahar batez buru gainera bilduta, kafea zurrupatzen ari zen Royri begira.

469. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0206 Udako egun argi batean, beti gordeko zuen argi oroimenean, dendara sartu zen bakarrik, soinean bere uda-soineko zuri onena zeramala eta ile lisatu berri eta muturretan kiribildua xingola eskarlata batez helduta.

470. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0008 Eta Beltran ilea distiratsua eta izurgabea, baina kokotean kiribilotan harrotua, atzera orraztua eraman ohi duten horietakoa zen.

471. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0253 Ederra zegoen Flora; ile motz bustia eta orraztuta zeramanean atsegin zitzaidan gehien.

472. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0253 Eta oso ederra zegoela ile bustia atzera orraztuta.

473. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0191 Oso luze zeramatzan ile horailak kiribiletan erortzen zitzaizkion e.a. gogaiturik zegoen jada Gide zaharraz eta greziar mitologian girotutako sentsualitate homosexualaz, baina, ohi bezala, hoteleko bakardadeak desesperatzen zuen batez ere.

474. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0235 Bere buruarekiko lastima, azken tramite gisa argazkia egiteko eserarazten dutenean, eskuak nahi gabe ilea orraztera doazkionean; sentitzen duen pena, bere pertsonarekiko nazka, taula zuria eskuartean badoa, badoa txoritxoa argazkilariari irribarre egiteko masailak kizkurtzen dituenean.

475. 1991> euskara batua literatur prosa goli 0055 Beste mundura joango haiz, laster baino lasterrago joan ere, baina ilea, kolorea, ipurzuloa eta duintasunaren jabe, hori bai.


476. 1991> euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0072 Esaiezu, adibidez, nola arraio den LUZE laburragoa LABUR baino, AMA beranduago jaioko zaiela, hiztegiari jaramon eginaz, ALABA baino; gure hizkuntzan numero perfektoenak BI eta BEDERATZI direla, bi eta bederatzi letrez osatuta daudelako; galde egiezu animalia guztiak zelai berean bazkatuta ere, zergatik irteten zaion ilea behiari, zergatik artilea ardiari, zergatik lumak oiloari, zergatik daukan leuna eta hain gorrixkara bere larrua zerriak; erakutsi iezaiezu nola lojika modu oso desberdinak dauden eta alfabetoaren ordenuaren esanera gure zenbakiak ordenu honetan esan beharko genituzkeela; bat, bederatzi, bi, bost, hamar, hiru, lau, sei, zazpi, zortzi, esaiezu imajina dezatela alfabetoa bera ere ordenu alfabetikoan ea zer nolako porrua irteten zaien; historia piskat ere erakutsi beharko diezu (...).


477. 1991> euskara batua literatur prosa j. urteaga 0061 Ez nintzen inoiz oheratzen Sookek neri ilea behatzez orraztu eta lotaratu aurreko muxua ematen zidan arte.


478. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 0154 Aitonaren burusoila ikusten nuen, distiratsu, eta bere ondoan Alexisen aitaren ilea, guztiz beltza.


479. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 0061 Ilea erabat urdindua eta guttitzen hasia zuen, (...).


480. 1991> euskara batua literatur prosa x. etxaniz 0030 Gorputz guztia bildu eta salto bat emanez ihes egin zion Emudeki, honen eskuetan azeriaren ile batzu besterik ez utziz.


481. 1991> euskara batua literatur prosa a. iturbe 0094 Hura aldiz, beti bezain lirain zegoen, gramoren bat faltan izatekotan, eta ile platinoaren aldeko sekula izan ez banaiz ere, aitortu beharrean nago, pañuelo turkesak lepoan, oso kontraste polita egiten ziola (hori esateagatik alabak hurrengo olentzerotan oraindik jaztera ausartu ez naizen bat oparitu zidan).


482. 1991> euskara batua literatur prosa m. lopez 0026 Errauts guztiak barrura sartuko zaizkizu eta... beno, nahikoa garbi zaudela uste dut! gaineratu zuen ilea lisatu eta mahaian Erreginaren ondoan jarri zuen bitartean.


483. 1991> euskara batua literatur prosa e. jimenez 0191 Kanpotik sartzen den argiak urre egiten dio ilea Adelari.


484. 1991> euskara batua literatur prosa j. garzia 0100 Ileak tente jarri zaizkidan, aizan, oso desberdina izan behar ez zuen aspaldiko neska gaixo haren kontuak bizi-bizi hizkera berean aditurik...


485. 1991> euskara batua literatur prosa garm 0074 Amezketako Loidi baserriko neska koskor bat behizain herri bertako Santuene mendira bidaltzen zuten eta mendi honetan emakume polit bat azaltzen zitzaion eta ilea orrazten zion neskari.


486. 1991> euskara batua literatur prosa garm 0074 Neska koskor hau etxeratzen zenean, bere gurasoek galdetzen zioten ilea nork orrazten zion.


487. 1991> euskara batua literatur prosa j.a. sagastizabal 0058 Ahozpez etzanda nengoela, bere eskua nire aurpegiaren kontra jarri nuen, berak eserita segitzen zuen, eta beste eskuarekin ilea laztantzen zidan.


488. 1991> euskara batua literatur prosa x. olarra 0011 Enplegatuak ile zuridun gaztearekikoak egiteko aukera hortxe ikusi zuen... gizajoaren diru eskasian.


489. 1991> euskara batua literatur prosa k. cid 0232 Hunkigarriro itsusia zen: ile beltzak aurpegi luze eta hezurtsua itzaltzen zion eta sudurpeko tximaia beltza bibote baten adierazgarritasunaz jabeturik zegoen.


490. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Ile luzeak atzera eta aurrera egin zion sorbalden gainean.


491. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Bizkarretik jaisten zaion ile horaila du.


492. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Eskua haren ilez bildu nuen.


493. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Aurpegia ilean murgildu nion eta beste apur batez besarkatu nuen.


494. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Batzuetan, ileak enbarazo egiten dionean, heldu eta sorbalda gainetik atzerantz bultzatu behar izaten du.


495. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Hau ilea, esaten du.


496. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Franek esnetegi batean egiten du lan eta ilea motots batean bildu behar izaten du lanera doanean.


497. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Esaten diot ilearengatik maitemindu nintzela berataz.


498. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0009 Elkarrekin ematen genituen arrats haietan ilea zepilatzen zuen eta ozenki desiratzen genituen ez geneuzkan gauzak.


499. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0032 Franek ez du esnetegian lan egiten, eta orain dela aspaldi moztu zuen ilea.


500. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0078 Ile urdindua atzerantz orraztuta zeraman lokietan, eta kontzertu batetik datorrenaren itxura ematen zuen.


501. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00048 Animalien larrua gizakiak milaka urtetan zehar eta zereginik anitzenetarako erabili izan du; nola ondutakoa hala zurratua, ileduna nahiz ilerik gabea. Historiaurretik erabili izan du gizakiak hotzaz babesteko jantzi gisa. Gaur egun ere ikus daitezke oraindik Pirinioetako artzain, abeltzain eta egurketariak akerraren azalarekin egindako bizkarlarruak jantzita.

502. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00068 Irutea eta ehundura ditugu neolitikoaren garaian hasi eta garatutako beste bi aurrerapen. Haria egiteko, aspalditik erabiltzen diren zuntzen jatorria animaliak edo landareak izan daitezke. Lehenak latxa arrazako ardien iletik eta Nafarroako txurra eta rasa arrazakoetatik datozkigu, batez ere. Ardatza eta txaratila lanabesen bitartez, amonek eta artzainek artile hau iruten dute harilkotan biltzeko, eta gero, lakatz samarrak izan arren, berotzeko primerakoak diren artilezko galtzerdiak lantzen dituzte.

503. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pottoka 00042 Estrabonen arabera, sarritan hiltzen zituzten zaldiak Kantaurialdeko tribu menditarrek, beraien odola edateko. Estrabonek honela dio hitzez hitz: Menditar guztiak eratsuak dira eta ura edaten dute. Lurraren gainean egiten dute lo eta ilea luzea izaten dute, emakumeek bezala; borrokan aritzeko bekokian lotzen dute zinta batez.

504. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pottoka 00113 Ebaluazio horrezaz gainera, kalifikatzaileak kontutan hartzen ditu Jatorrizko ereduko pottoka Arrazaren Liburuko A atalean sartzea eragozten duten ezaugarriak: beltzak edo gaztainakara-ilunak ez diren geruzak, ezpainetako haragiko mantxak, begi urdinak, lepo osoko grin bikoitza, gibelalde bikoitza, hanka oso lodiak eta apatx oso handi eta koroan ile gehiegi dutenak.

505. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00100 Euskaldunek, esate baterako, Kristo aurreko III. mendean ile luzea eta kapa luze beltzak zeramatzaten.

506. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00100 Baina ez uste gauza berri asko ikusten dugunik: gizonezkoen ile luzea, adibidez, XIX. mendeko Arratiako baserritarren moda omen zen.

507. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00095 Ilea apaintzeko, aklaratzeko urari limoi zukua gehitu. Urrin txarrak kentzeko limoi zukua zuzenean larruan jarri daiteke.

508. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00009 Manex Ikerren ezkerretara zutik dago; praka eta niky berdeduna da. Praka zabal-zabalak daramatza eta sandaliak ditu oinetan. Mutil hau Olatzen lagun mina da. Ile beltz-beltza dauka eta elkarrekin doazenean, zeren Olatz ere ilehoria baita, urrunetik ikusten dira.

509. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00049 Hauei esker jakin dezakegu animalia txiki eta aktiboak izan zirela, odol berokoak, seguruenez ilez hornituak eta umeak beren barnean erne edo sortzen zituztenak. Oso begi txikiak zituzten, beren mutur luzeak oso usaimen garatuaren seinale ziren. Beren burezurretako hezurren bidez, beren arbaso terapsidoek baino hobeto entzuten zutela ondoriozta dezakegu.

510. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00161 Zahartzea fenomeno arrunt eta konstantea da. Edozeinek bereizten du zakur zaharra (hortzak galtzen hasia dena, gaizki entzun eta ikusten duena, ile barbana duena, bitsa dariona, negar egin eta eguzkitan geldi-geldi egoten dena) eta bere barne-indarraren eraginez beti bila ari den txakur gaztea edo heldua.

511. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00201 Talde gutxi-asko estuetan bizi direnek ulertu egiten dute kide batek igorritako alarma-seinalea eta berehala ezkutatzen dira beren lurraldeko zokoetan. Bestela defentsarako prestatzen dira. Kasu batzuetan seinale optikoek ematen dute abisua: Ipar Amerikako antilopea arriskutan denean, atzeko ile zuriak laztu egiten zaizkio.

512. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. elosegi 00229 Larruazal iluneko jendea, ile horidun eta larruazal zuriko jendearekin nahasia ageri da.

513. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. barandiaran 00103 Kontua da moderno izatearena oso irain gogoangarria dela batzuentzat modderno esaten dute badirudielako moddernoek betaurreko beltz ortopedikoak jantzita eta ile engominatuaz terrazatan Martini hartzen dutela, eta surfa egiten dutela gero Zarauzko hondartzan.

514. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. izagirre 00090 Algara egin zuen, orain, zu ezagututa, ez da posible esan zidan, eta gainera hor behean dituzu zure aberkideak, horiek ez ligukete utziko zuri ile bat ukitzen...

515. 1991> euskara batua saiakera-liburuak sexua 00219 Horrela ile zuriak berriz belztu egingo dira eta eroritako hortzen ordez beste batzuk sortuko dira.

516. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakumeak eta feminismoa 00079 Ondorioz, balioak eta emakumezko-moda bera ere aldatu egin ziren: gona motzak erabiltzen hasi ziren, betikoak lan berrietarako luzeegiak zirelako; ilea moztu egin zuten, ile luzea zaintzeak denbora gehiegi eskatzen zuelako.

517. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. larrea 0015 Ia bostehun urte zaldunak iritsi zirela, eta oraindik ere auzora bizardun bat iristean guztien mirespena pizten du bere arropak, ileak, hizkerak.


518. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.b. orpustan 0069 Izenen ezberdintasunarekin, badira bertzeak: ilen edo larruko kolorean (beltxaran, xuri, ile urreztatu), eta oraino gizarteko mailetan, edo auzotasunak onhartzen duen elhe ausartean.


519. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: azul. donostia / san sebastián, 15-20 0017 Badira Donostian egun berezi batzuk ileak lazteko moduan bereziak, paseorako propio eginak diruditenak.


520. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1996 0050 Garçon erako moda nagusitu zen, ilea motxa, gona ere berdin, emakumeak behin-betikoz gerrontzea eta janzki oztopagarriak baztertu eta erosoago mugitzeko bidea jorratzen hasi zen.

521. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pirinioak 1995 0028 San Joan gauean neska gaztea arkakaratsaren azpian orrazten bada eta erortzen zaizkion ile guztiak arkakaratsaren kimu batean ipintzen baditu, kimua hazten denean neskari ere ileak oso kizkur eta eder haziko zaizkiola uste dute.

522. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pirinioak 1995 0102 (...) indartsua eta ile luzekoa zen.

523. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pirinioak 1995 0102 emakumeak bitartean ileak orraztu eta zorriak kentzen zizkion.

524. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0007 adats. iz. (1571). Buruko ileen multzoa, berezk. luzea denean.

525. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0007 // Adats izpi (1630; goi.): ilea.

526. 1991> euskara batua saiakera-liburuak matekariak 0063 Manuk gurina okinari erosten dio eta Migel ilea moztera bizarginarengana joaten da.


527. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0107 Ile gorriska (luze-luzea sorbaldaraino) eta gorputz ilez betea zuen.


528. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0145 bibote 1. Sudurraren eta goiko ezpainaren artean hazten den ilea:


529. 1991> euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0029 Ardiei ilea mozteko aizturrak.


530. 1991> gipuzkera ahozkoak oiartzungo hizkera 0182 Ooo! Ille zar bat...

531. 1991> gipuzkera antzerkia a. albisu 0037 Ille-luzea du, ta ardi-narruz jantzia dator, leengo euskaldunak bezela.


532. 1991> gipuzkera bertsoak joxe m. lertxundi 0149 Talde ederra zeukan
ardi eta ari,
oien illez egiñak
ainbat kilo ari.


533. 1991> gipuzkera bertsoak joxe m. lertxundi 0149 Tiroa sartu zedin
txakurran illera,
postak jaurti zizkion
bosteko illera.


534. 1991> gipuzkera literatur prosa y. oñatibia 0042 Arras ongi orraztutako ille lasayen artean aurpegi xarmanta.


535. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak m. ugarte 0023 (Eskuz eldu) Erabilkera: eltze, eltzeko, eltzekoon (eltzerakoan), eltzekotan (eltzerakotan), eltzea (eltzera), ez elduko bai elduko, besondotik elduta, illeetatik eldu, itzetik eldu, eldugarri, eldualdi, elduleku, eldu eziñeko, eldu ezinda, eldu nai ez-ta


536. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak m. ugarte 0188 (Pluralean) Etxeetatik, bideetatik, illeetatik, begitatik (begietatik), ezpaiñetatik, Ameriketatik


537. 1991> lapurtera-nafarrera ahozkoak pper 0022 - Zertaz moztutzen diozu ille guzia semeari?


538. 1991> lapurtera-nafarrera ahozkoak pper 0022 - Caracoles! ille luzia banidadia delakoz.


539. 1991> lapurtera-nafarrera ahozkoak pper 0022 Jainkuk yarritako gauzak ez dia banidadia, ta illia zerbattetako yarri du.


540. 1991> sailkatu gabeak bertsoak bapatean/98 00084 Behar baldin bada inoiz garbitzen
nik ibiliko dut lana,
baina ez pentsa behin naizenikan
dutxatzera ere juana.
Hau ote degu mundu honetan
akatsikan ez duana?
Burloso ederra jaio zinan zu (bis)
aizazu ile bakana!

541. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8678 Debekatutako materialeek, zerrenda ez-exhaustiboan, ondorengoak barne hartzen dituzte: koipeak, animali tripaki edo ehunak, simaurra, hezurrak, ileak, larruak edo larrupea, erraiak, odola, lumak, errautsak, zepak, hareak, kare gastatua, harri edo marmol zatiak, metal zatiak, beira, lastoa, txirbilak, zopizar ebakinak, trapuak, garauak, lupulua, paper zaharrak, egurrak, plastikoa, mundruna, hondakin asfaltikoak, erregai edo olioak prozesatzearen hondakinak, lubrifikatzaileak eta antzekoak, eta, oro har, edozein dimentsiotan 1,5 cm.ko tamaina baino handiagoa duten solidoak.


542. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1996 0012 horra Gernika koadroa, zaldia hutsari deika; hara zaldi gerlaria, burdinazko ile laztua soinean...

543. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak m. gartzia 0029 - Nere lagunek bikingo itxura dudala esaten dute, ile horia eta gorputz boluptuosoagatik.


544. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. iturbe 0036 Herriko festak zirela eta, inoiz baino dotoreago jarri zen: amak egin berri zion soineko loreduna, haientzako propio erositakoak ziruditen belarritako handiak, hilea mototsa bikainean bildua eta ahizpa zaharrenaren ezkontzan estreinatutako zapata zuri takoidunak.


545. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak l. larrea 0029 Euren jardun ezagunenak, erreketan erropak garbitu eta urrezko orraziarekin ilea orraztea dira; baina trikuharri, zubi etxe eta gazteluen eraikuntza ere beraiei egozten diete.


546. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. loidi 0019 Ez dute inorako presarik, eta konfidantza hartu eta gero, gustora ari dira barriketan; antzinako kontuak gogoratzen dituzte erretratuan irteteko soinekoak lixatu eta ileak orrazten dituzten bitartean.


547. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00022 Zure ile beltza, gauaren misterio guztien kolorekoa; zure begi nabarrak, eztizkoak; zure ezpainak, inoiz ezagutu ez nituenak. Zure zeozer, urdailean urduritasuna sortzen zidana, tximeletak hegan bihotzean.

548. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00022 Eta nire ametsetan azaldu zenak gaua bezalako ilea zuen, eta zure izena.

549. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... ostiela! 1999 00023 Somatzen zitzaizkizun, lepotik behera, bularraldeko ile urriak, eta harbelaren aurrean zutik zerbait adierazten ari zinenean, eta nik intentsitatez begiratzen zintudanean, somatzen nuen beste zeozer ere. Kasi sentitu egin nezakeen zure praka politen barneko...

550. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... napartheid 1996 0014 Morroiarengana bota zen eta ileetatik tiraka hasi zen eta edozein gauza deitzen.

551. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ile mile

552. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ileak

553. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ileek, buru-azalean daukate erroa.

554. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ileek, eguzki erredura eta hotzetik babesten gaituzte.

555. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ile bat, 2 edo 3 urteren buruan erortzen da.

556. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Gizaki batek 70 bat ile galtzen du egunero.

557. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Ile berria agertzeko, zenbait hilabete pasa behar du.

558. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Zahartzen garelarik, larrua eta ileei kolorea ematen dien pigmentua joaten zaigu.

559. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... xirrixta 1996 0008 Horregatik xuritzen dira ileak.

560. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zer 1996 0011 An euren eskariak eta baita opariak eta otoitzak be jagokon santuari egiten eutsoezan: baltzarana baltzarana = ule baltzak daukazana. gura ebanak orrazi baltza izten eutson bitartean, ulegorria gura ebanak orrazi zuria.

561. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... santa mariñe 1994 0011 Uleak gorritzeko: burua garbitu ostean litro erditan 200 gr. mantzanilagaz presta infusinoa eta emon.