XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0158 Azkeneko lerroan ikusten denez, ari ez dugu jokatzen eta eduki semantiko garbirik ez duenez (ez baita aditza) nolabaiteko laguntza behar du esanahia biltzeko: horretaz seinalatu dugu inesiboaren -n hori.

2. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0441 Alde batetik, inesiboan doan aditz izena dago; bestetik, berriz, egon aditz trinkoa.

3. 1969-1990 euskara batua ikerketak eglu ii 0441 Hala ere, kontuan hartu behar da perifrasia ez dela beti inesiboan doan aditz izenak eta ondoan izan dezakeen egon aditzak osatzen dutena.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. irigoien 00175 Euskal toponimoetan bukaerako -heta hori lokatibo kasuetan -hetan -hetara -hetako eta abar erabiliko zela argi dago eta gero nominatiboan *(h)ek edo -ak jarri beharrean izkribatzaileak -heta bezala uzten zuten, agian erdaraz ere -eta bukaera bazegoelako toponimian. (31). Egun Bizkaiko leku askotan baserri bat baino gehiago dagoenean izen berekoa, nominatiboan -ak plurala ipintzen zaio. Jakina, inesiboan -etan izatera bihurtzen da. Erdarazko dokumentuetan erdarazko plurala jartzen zaio halako kasuetan. Esaterako Magunas, ajurias eta abar.

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0011 Berriz ere gogoratuz hona hemen Izen berezien deklinabidekera: Kont. amaituak / Bok. amaituak / Nominatiboa / Ergatiboa / Datiboa / Genitiboa / Komitatiboa / Instrumentala / Genitibo TD./ Inesiboa / Adlatiboa / Ablatiboa / Partitiboa.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0011 Eta bere jarlekua radikal hutsaren ondokoa da, edo baita ondorengo deklinabide kasuon jarraikoa ere: Instrumentala (, etab), inesiboa (, etab), adlatiboa (), inesiboa (, etab), alatiboa (, etab), eta ablatiboa (, etab.).

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0012 -KIDEn ez da KIDE compañía sustantiboaren inesiboa besterik.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0012 Hortaz, deklinabide zaharrak, R. Lafonen ustez, eskema hau izango zuen gutxi gora bera: Nominatiboa / Ergatiboa / Datiboa / Genitiboa / oraintsuago / Instrumentala / Inesiboa / adlatiboa / Partitibo-ablatiboa .

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0012 Kasuok hauek dira: Toki-denborazko genitiboa (-KO); komitatiboa (-e-KIN); Ablatiboa (-TIK) eta inesiboa (-N).

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0027 Mitxelenaren ustez: -KIN edo -KI KIDE sustantibotik letorke inesiboan kideN, edo baita kila ere.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0027 Hortik kilaN ere inesibo fozildu bat dugu, bizkaieraz halaN gisako formekin gertatzen den bezala, beste euskalkietan hala izanik.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0028 Inesiboa
-N: ; -TAN: .
a) Kasu honetako marka zehatza -N da, baina bizidunetan -GAN- ipinten da genitibo edutezko ta desinentziaren tartean: AmaREN-GAN-dik, etab.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0028 Inesiboan -N hartzen duenez, -GAn aldatzeke lotzen da, eta ez da egiten -GA=nEn= -e- epentetiko baten bidez loturik, -N horrek bazuelako inesibo kutsu bat besterik gabe, nahiz eta beste kasuetarako ez da kentzen.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0028 Hau ez da HAR seinalatzearen inesiboa besterik.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0103 5.2.7. Inesiboa.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0103 Aditz izena mugagabean edo mugatuan ager daiteke inesiboan.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak eglu iii 0158 Azkeneko lerroan ikusten denez, ari ez dugu jokatzen eta eduki semantiko garbirik ez duenez (ez baita aditza) nolabaiteko laguntza behar du esanahia biltzeko: horretaz seinalatu dugu inesiboaren -n hori.

18. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0147
Absolutua: Iruñea; Donostia
Partitiboa: Iruñerik; Donostiarik
Ergatiboa: Iruñeak; Donostiak
Datiboa: Iruñeari; Donostiari
Inesiboa: Iruñean, Donostian
Leku genitiboa: Iruñeko; Donostiako
Adlatibo soila: Iruñera(t); Donostiara(t)
Hurbiltze adlatiboa: Iruñerantz; Donostiarantz
Muga adlatiboa: Iruñeraino; Donostiaraino
Ablatiboa: Iruñetik; Donostiatik
Genitiboa: Iruñeren; Donostiaren
Soziatiboa: Iruñearekin; Donostiarekin
Instrumentala: Iruñeaz; Donostiaz
Motibatiboa: Iruñea(ren)gatik; Donostia(ren)gatik
Destinatiboa:


19. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0147 - Inesiboaren gainean eraikia: Iruñeko; Donostiako


20. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak palt 1221 Ikusten denez, inesiboaren marka galdu da eta instrumentalarena bakarrik gelditu, gazteleraz gertatzen ez dena, non biak bizi baitaitezke ondoan: además de en Dios.


21. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. gomez 0409 Antzinean, deklinabide kasu honetan ere mugatzailea sartzen zela uste izan arren, badugu orain De Rijken eritzia (1981: 94), zeinen arabera inesiboan gertatzen den gauza bera izango baikenuke, hots, leku-izenak adierazteko ga hizkia sartuko litzateke kasu markaren aurretik: *soin-ga-ra ampgt; *soinegara ampgt; soineara


22. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglab 0413 Hemen ere, aurreko kasuetan bezala, aditz izena inesiboan ageri da eta aditz hori, hain zuzen, edozein motatakoa izan daiteke, iragankorra nahiz iragangaitza (batez ere bizkaieraz erabilia):


23. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglab 0413 - Inesiboko aditz izena ibili aditzarekin ager daiteke zenbaitetan:


24. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglab 0482 - Denbora adierazteko ere erabiltzen da kasu hau (nahiz inesiboa den, ikusi dugun bezala, maizenik erabiltzen dena denbora adierazteko):


25. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0243 - Adlatiboa (-tzera) eta inesibo mugagabea (-tzen) oso hurbil daude.


26. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. lopetegi 0243 Bizkaieraz inesiboa erabiltzen da, adlatiboa baztertuz.