XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa senosiain 0114 Izurriak

2. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa lore-illa 0142 Asko eraz deitzen digu Goi-Jaunak bereganonz biur gaitezen; batzuetan, bekatuen gogorapenaz biotza minduaz; besteetan, inpernuko oñaze ikaragarriak begietan jarriaz; bein, adizkide leial edo kontuzko konpesoren baten ondo esanaz; bein, sermoi ta idazti onaz gure bizitza zuzenduaz; azkenik, guda, izurri eta beste naigabe ta nekeen bidez oartzen gaitu, egizko zoriona zeruan bakarrik arkitu ditekela.

3. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa aita san iñazio 0017 Dio Jesuita beneragarri onec: 1599-garren urtean, Burgos-co urian izurri edo peste gaiztoa zabaldu zala, ta gaisso asco, San Inazioren, ezurcho bat bustitzen zan ura edan, ta beste gabe, izurri artatic libratu, ta sendaturic gueratzen zirala.

4. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa or mi 0085 - Beartsu izatea izurriren bat al da? esan zun Bikendi'k burua yoka.

5. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa akes 0176 32. Jainkoa dabe - aserrazo, eta zigortzat - orra non daben - izurria.

6. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa eston iz 0032 - Eta tximistak eta trumoyak eta ekaitzak eta izurriak eta gañerako beste gaitz guziak?

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0027 Kistarrak oro izurria baño gaitzestenago ta txerrenkume bailiran gorrotatzen ditu.

8. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0024 Oitura oien taldekoa da Donibane bezpera gauez etxe-aurrean eta bidegurutzetan suak pizteko ekandua ere: aipatu suaren gaiñetik iauzi egitekoa, azaleko eritasunik ez ukaiteko; senide guziak batuta suaren inguruan erloiu-orratzen ariora ibiliz otoitzak esateko oitura; su aietan piztutako belar pilloak arloetara eramatekoa, iratxoak aizatzeko eta uztak izurri ta erietatik gordetzeko; Donibane-arbola enparantza erdian landatzeko ekandua, iabeak iñola ere eskatu ezin dezakena naiz ta aren gogoaren kontra lapurtua edo artua izan; Donibaneren ermita batzuetara ioaten diranek izkaroz (erromeruz) ta lili-pitxiz buruak inguratzekoa; aritz-enborreko akaletik, etena dutenak sendatu ditezen igarotzekoa ta abar.

9. 1969-1990 bizkaiera antzerkia larrak 0448 Izurriak eroango al dau zure zurtasuna!.

10. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa onaind 0165 Eskila ez da ilkor, izurri amaibage, astun, bildurgarri, anker eta iges-ezina baino.

11. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa onaind 0165 Beraz, egizu au: zure ontzia andik azkar doan bitartean, zuek oles egiozue, garraxika, Krateis, Eskila'ren amari, ilkorrai olako izurria munduratu eutselako; eta onek eutsiko dautsa, barrien barri ekin ez dagitzuen.

12. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa onaind 0232 Nora, txarrizain opagarri-ez orrek, daroazu tripazai ori, eskale gogaikarri ori, jan-edan aldietako izurri ori, ate askoren ertzak bere sorbaldaz igurtziz iru-oiñekoak eta galdarak ez, baiña ogi-muskiñak soilki eskatu oi dauazan ori?.

13. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j. gorostiza 0075 Itsas aldeko auzo esteiariari suertatu jakon lehena izatea, hango emagalduek asko lagundu bait eutsoen izurriari bere bideak urratzen.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0022 Izan ere izurria kutsa dezakete.

15. 1969-1990 euskara batua literatur prosa etxde 0065 Barku hura izurriak Peste, epidemia jota zegoen.

16. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. olaberria 0014 Baina Izurria hirian zehar mehatxuka hasi zenean, zirkunstantzien arabera ekin zuen Markek bere etxakideei honela aginduz: bere etxean jarraitu nahi baldin bazuten, beharko zuten guztiaz hornitu eta Izurria urritzen zen arte kaleko atetik sudur punta ateratzerik ez zutela.

17. 1969-1990 euskara batua literatur prosa i. olaberria 0014 Etxakideek eragozpenik jarri ez zutenez, etxea handikiro itxia eta katigatua izan zen (izurriari giltzadura eta zerrailuak axola ziotelakoan!); leihoak trankatuak izan ziren eta egitekoak baztertuak; eta han giro tamalgarri, bitxi eta ilun bat sortu zen, nonahi banatutako boskoitza, aramenta eta beste zenbait belar desinfektatzailek arintzerik ez zutena.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. etxaide 0296 Baina haiekiko giza jarrera ez dago gaur egun errealitate horrekin bat eginda: lur azpian bizi direlako, itxura nazkagarria dutelako, edota izurririk eratzen ez dutelako eta ondorioz haien lana nabarmena gertatzen ez delako ezagutuezarena egiten diegu, eskaintzen diguten guztia profitatzen jakin gabe.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0136 Adibidez, intsektuen zenbait izurri borrokatzeko DDT intsektizida unibertsala erabili zenean, kasu batzuetan sortu zena izurriaren gehikuntza izan zen.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0078 SAN JOSE ZORRIA
Quadraspidiotus perniciosus
Garrantzia: Euskal Herrian aurkitu ez dugun arren, deskribatu egingo dugu, ez bakarrik egiten dituen kalte larriengatik, baizik eta herri askotako legeria fitosanitarioak izurri honek erasotako frutaren trafikoari ezartzen dizkion neurri zorrotzengatik ere bai.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0078 Hauek amaren oskoletik irten eta arboletan zehar abiatzen dira, izurria barreiatuz, leku egoki bat topatu arte.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0078 Borroka: Honelako izurriak Gipuzkoan sar ez daitezen ugalketa-materiala (sagar-landareak, aldaskak, mentuak, etab.) ongi kontrolatzea gomendatzen dugu.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0105 Zer egiten dutenari begiratuta, gizakiak bi taldetan banatzen ditu intsektuak: kaltegarriak edo izurriak eta mesedegarriak edo laguntzaileak.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0105 Horrelakotan, borrokarako taktika zera izaten da: jatorriko lekuan izurriaren etsai naturalak aurkitu eta kokaleku berrira haiek ekarri.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak f. arbizu 0023 Erdararen interferentziak
Azentu eta doinuen arazo nahasi bezain ukigaitzetan sartu gabe ere (intuizioa baliatuko ahal zaigu!), maila sinpleagotan, fonema soilen ebakeran ere, izurriaren disimulo eta geldigaiztasun berberaz ari zaizkigu hedatzen erdal ereduzko fonematismoak, eta beharbada letra idatziaren erreferentzia mantentzen delako edo, ez ditugu erreparatzen edo txikikeriatzat dauzkagu.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0489 2 helde iz. (1853. Ipar. Izurria. 1 Irud.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. sarasola 0489 helderia iz. (XIX b.). Heldea, izurria.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0081 Azken mendea, haritzaren (oidium) eta gaztainondoaren (tinta) izurri kriptogamikoekin bukatu zen, zeinak, euskal basoen hondamena borobiltzen lagunduko zuten.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak u. larramendi 0077 Nahiz eta Britainia Handian nekazariek untxiak izurri bat bailiran ikusi, euren itxura politak, naturaren maitaleentzat gustagarriak dira eta atsegina da udako arratsaldeetan euren untxizuloetatik kanpo jaten ikustea.

30. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak x. amuriza 0001 Pasatu zen elgorria edo baztanga edo izurria edo peste izugarria.

31. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.m. v. de mendizabal 0001 Badakit lan asko suposatzen duela izurri guzti horiek gugandik eroateak baina esfortzuak ongi mereziko luke.

32. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak eaegut 1995 0026 Alikanten gobernadore zala, kolera epidemi edo izurria agertu eta bere alegin guztiak ipiñi zitun gaixoei laguntzen.


33. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. irazabalbeitia 00057 Status Quoaren aurpegietako bat besterik ez ote zen pentsatzen zuen. Gerra inork maite ez zuen izurria ez, eta gizartearen egoera eta statusa aldatu gabe irauteko ziurtasunezko presio-balbula ote zen, moduko ideiek berotzen zioten burua.

34. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0037 IZURRI IZUGARRIA DUTEN OILOENTZAT, SABELMINA DUTENENTZAT, MOKO MINDUAK, HANKA HERRENAK, OILITIS, ZORITXARREKO ARRAUTZAK, OILO-KOLKERlA EDO LUMA GALTZEAK.


35. 1991> euskara batua liturgia garizumaldia 00030 Hark aterako zaitu ehiztarien saretik,
izurri galgarritik.
Bere hegalez babestuko zaitu,
bazoazke ihesi Beraren hegalpera:
babeski eta oskol zaizu Haren leialtasuna.

36. 1991> euskara batua liturgia garizumaldia 00030 Ez zaitu ikaratuko gauezko izuak,
ezta egunezko geziaren ziztuak;
ez ilunpetan dabilen izurriak,
ezta eguerdiko hondamen galgarriak.

37. 1991> euskara batua literatur prosa i. tapia 0120 Horretarako ez zegoen izurriari aurre egiteaz beste biderik.


38. 1991> euskara batua literatur prosa i. tapia 0120 Rieux eta berak espero zuten horrela hiri osoa kutsatzen zuten mikrobioekin egindako kultiboez fabrikatutako sueroek kanpotik etorritakoek baino eragin zuzenagoa izango zutela, mikrobioa klasikoki definitu ohi den izurriaren baziloaren aldean desberdin samarra bait zen.


39. 1991> euskara batua literatur prosa i. tapia 0170 Azkenik, Tarrouren orrialdeak aldi berean Cottardi eta izurriak jotakoei zegokien kontzientzi berezi hura ilustratzen duen kontakizun batekin amaitzen dira.


40. 1991> euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0144 Harrokeria izan liteke nire aldetik, baina poza sentitu eta barrena lasaitu zitzaidan gero, lehen momentuko harridura gainditu bezain sarri: ustekabeko aurkikuntza baten imintzio baldar hura (ez Aba Yakuek ez inork sinets zezakeen nik irents nezakeenik ikur-elearen bigarren zatiarena) nire armarritzat hartzea erabaki nuen instant hartan bertan, abisu ezin egokiagoa baitzen, izurri zein etsai, nire erabakien oztopo ororentzat: egizue ihes kontrarioek, elkarrenganatzea heriotza gerta ez dakizuen.


41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00052 IZURRIA, GIZA HILTZAILEA

42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00052 Erdi Aroaren amaiera XIV. mendean kokatu izan da; 1348. urteko izurri beltzaren ondoren, hain zuzen. Gaur egun badakigu Europako lurraldeetako biztanleriaren erdia (eta batzuetan gehiago) hil zela. Gainera badakigu izurriak behin eta berriz izan zirela XVI. mendera arte eta ia bi mendetan berebiziko hondamena eragin zutela.

43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak heriotza 00052 Legenarekin batera gizartean beldur ikaragarria eragiten zuen izurria, hamar edo hamabost urtean behin berriz sortzen zen eta aberatsak zein pobreak zigortzen zituen. Aberatsak dena den, izurritik ihes egiten saiatzen ziren, Boccaccioren Dekameron lanean adierazten denez.

44. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0079 (...) eta, aldi berean, izurriaren aurrean babesle, artekari eta laguntzailea.


45. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. beltran 0066 Lekeition, 1573. urtean bederatzi hilabeteko izurria jasan zuten eta txistulari bat kontratatu bere musikarekin herriaren mina, goibeltasuna eta kezka xamurtzeko.

46. 1991> gipuzkera bertsoak joxe m. lertxundi 0193 Erromatikan Beneziara
peregriña jun zan oiñez,
baiña portua itxita zegon
izurrian eragiñez.


47. 1991> gipuzkera saiakera-artikuluak a. arrinda 00070 Izurritik libratzen omen zuen santuari dantzatzen zaio ez dakigu noiztik San Roke jaietan, abuztuaren 16an, ezpata dantza au.

48. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1997 0018 Lleidan txerriak akatzen hasi dira izurria dagoelako

49. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1997 0018 LLEIDAKO Pla de Urgell eskualdeko bi etxaldetako txerriek izurria dutela egiaztatu du Generalitateko Nekazaritza sailak eta dagoeneko neurriak hartu ditu gaitza probintzia osora zabaldu ez dadin.

50. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1997 0018 Bi etxalde horietako 2.140 txerriak akatu egin dituzte, baina izurria zabaltzen bada, agian 30.000 abere hil beharrean izango dira.

51. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1997 0018 Izurria Holandan eta Alemaniako he-goaldean hasi da.